„Ook een wet zal handel in
organen niet tegenhouden*
Adviescommissie Deetman wijst
plan voor centrale eindtermen af
CcicLc Soutaivt
lotarissen hekelen
{lacht 'Eigen Huis'
Agent licht
'ewond bij
ijzeling
Heerlen
>roen Links
iest voor
logere
)elastingen
IN NEDERLAND GEEN RICHTLIJNEN VOOR ARTSEN
Ministerie ontkent bericht
over vakanties van Tamils
NOS-bestuur vraagt
maatregelen tegen
TV10 en Véronique
Zeven jaar cel geëist tegen
schietende portier jeugdsoos
NNENLAND
VRIJDAG 14 JULI 1989 PAGINA 3
|N HAAG De vereniging Eigen Huis
int dat de notarissen hun tarief voor
oversluiten van hypotheken zeer fors
is tot 600 hebben verhoogd. Dit ta-
dat tot voor kort 74 gulden bedroeg,
nu gesteld zijn op de helft van het ta-
van een nieuwe hypotheek. De Ko-
;lijke Notariële Broederschap noemt
beschuldiging echter „verwerpelijk",
in een enkel geval van omzetten in
spaar-levenhypotheek het tarief van
[ulden is toegepast, is dit ten onrechte
lurd en niet gebaseerd op de geldende
iven. Er is geen sprake van een ta-
verhoging, maar juist van een tariefs-
'ëring, aldus een woordvoerster van
lotariële Broederschap.
Russische militairen
lopen de Vierdaagse
NIJMEGEN Een kleine dertigduizend
wandelaars zullen aanstaande dinsdag van
start gaan in de 73e editie van de Nijmeegse
Vierdaagse. Zij komen uit 44 verschillende
landen, waaronder voor het eerst Kenia, IJs
land en Libanon. De meest opmerkelijke
meelopers zijn dit jaar ongetwijfeld dertig
Russische militairen uit Moskou. Een nieuw
verschijnsel tijdens de Vierdaagse is dat alle
lopers over dertig kilometer vanaf een ande
re startplaats zullen vertrekken en daar ook
binnenkomen dan lopers op langere afstan
den. Dat is gedaan om de enorme drukte
rondom de Vereeniging (de officiële start- en
finishplaats) in Nijmegen enigszins te ontlas
ten Bovendien zullen de dertig-kilometerlo-
pers bij start en finish automatisch geregi
streerd worden via een metalen kaartje.
Deelnemers aan de vierdaagse van Apeldoorn beginnen met een
ijsje in de hand aan de laatste kilometers. foto: anp
Van Zweden (FNV)
gaat naar
Verzekeringsbank
UTRECHT Vice-voorzit-
ter B. van Zweden (47) van
de Dienstenbond FNV wordt
eind dit jaar hoofd sociale
zaken bij de Sociale Verze
keringsbank. Van Zweden,
die bijna zestien jaar in
dienst is van de vakbewe
ging, gaat om persoonlijke
redenen weg. Bij de bond
was hij ondermeer landelijk
bestuurder in de detailhan
del en bij de omroep. Sinds
'86 is hij vice-voorzitter. Op
het komend bondscongres
eind dit jaar zal een opvol
ger worden gekozen.
Kinderarbeid bij
bollenkwekers
DEN HAAG In Noord- en Zuid-Hol
land worden elke zomer weer vele hon
derden kinderen ingezet bij het rapen
en pellen van bollen. Het feit echter dat
met name in Noord-Holland kinderen
jonger dan 15 jaar overuren maken in
de bollenschuren en soms zelfs een fis
caal nummer hebben, gaat het D66-ka-
merlid Nypels te ver.
„Als we met elkaar vinden dat kinde
ren mogen werken, dan moeten we de
wet veranderen. Maar nu is het in elk
geval verboden", constateert Nypels in
een vragen aan minister De Koning van
sociale zaken. De arbeidsinspectie in
Noord-Holland heeft laten weten man
kracht tekort te komen om de kinderar
beid effectief tegen te gaan
Forse olievlek bij Ameland
LEEUWARDEN Een van
Cyprus afkomstig motorschip,
de Britta uit Limasol, heeft gis
teren een forse olievlek veroor
zaakt op de Noordzee ten noor
den van Ameland.
De lozing werd gesignaleerd
door het kustwachtvliegtuig..De
vlek was vijf kilometer lang en
had een breedte van vijftig me
ter. Het schip heeft een Neder
landse bemanning en zal zijn
weg naar Rotterdam vervolgen.
Daar wordt proces-verbaal op
gemaakt en een onderzoek in
gesteld. Door de krachtige wind
is de vlek snel uit elkaar gesla
gen. Het strand van de eilanden
zal er naar verwachting geen
hinder van ondervinden.
ërvolg van de voorpagina)
JejERLEN Even voor half
in de nacht van woensdag
donderdag was de Duitser,
■apend met een geladen
tooi, het huis van een aan
verslaafde vrouw bin-
/ijhgedrongen waar hij heroï-
eiste. De vrouw kon hem
helpen en waarschuwde
politie. Frankie ging er
idoor en drong twee huizen
lerop de woning van me-
iuw Scheyen binnen,
dat ogenblik arriveerde
de eerste patrouille van de
irlense politie. De Duitser
<n meteen te schieten en
te een Heerlense politie-
in het been. Hierna werd
grote politiemacht gemobi-
ïerd.
iddels waren ook telefoni-
ate onderhandelingen met de
jtyitser geopend. Hij kreeg
en de porties heroïne
lar hij om vroeg. Bovendien
;rd zijn Duitse vriendin op-
ipoord en met spoed naar
erlen gebracht. Aanvanke-
dacht de politie de dader
te kunnen arresteren bij
i aftocht, maar naarmate de
verstreken werd de kans
larop steeds kleiner. Bianca
(obeerde haar vriend via de
lefoon te overtuigen van het
ïloze van zijn daad. Uitein-
lijk stemde hij in met een
tussen de gegijzelde en
vriendin.
(Van onze
nj parlementaire redactie)
1
Den HAAG Hogere
plastingen, meer over-
„fidsuitgaven en een ver-
ging van het f inancie-
ïgstekort met twee pro-
ii nt in vier jaar. Dat zijn
belangrijkste uitgangs
inten van de financiële
niragraaf bij het verkie-
jjngsprogramma van de
oeuwe combinatie Groen
öinks (PPR, PSP, CPN,
VP en onafhankelijken).
financiële verantwoor-
ng ontbrak vorige maand
oig toen het concept-verkie-
jjigsprogramma werd gepre-
0nteerd. Alle grote partijen
ofcrweten de combinatie daar-
luchtfietserij. Tegenover
lange wensenlijst van
°roen Links (meer geld voor
0ilieu, uitkeringen, onderwijs)
5 inden - nog - nauwelijks
jjnbuigingen of andere inkom-
2enbronnen.
aar volgens financieel speci-
o ist Wim de Boer kan de par-
nu elk dubbeltje verant-
oorden „Ons programma is
en luchtkasteel maar is be-
albaar en uitvoerbaar", zo
achtte hij gistermiddag de
'itiek te weerleggen bij de
'esentatie van de financiële
et name door een forse be-
stingverhoging voor bedrij-
1 ;n, het terugdraaien van de
lastingoperatie Oort en in-
>ering van heffing op milieu-
xvuilende produkten (groen-
x) vloeit er circa veertien
tiljard gulden meer in de
'hatkist Op defensie wordt
eens twaalf miljard bezui-
Samen met de verwachte
ïonomische groei (2,5 procent
er jaar) zou er voldoende geld
njkomen voor nieuw beleid,
gelijktijdige verlaging van
ét financieringstekort.
(Vervolg van de voorpagina) In principe kan Beverborg de zelfde. Maar daar zijn wel pri- ken, maar na onderzoek bleek teerd worden met c
(Vervolg van de voorpagina)
HENGELO Meneer
Oude Groote Beverborg
gaat niet over één nacht
ijs. Als iemand bij hem
een nier te koop aanbiedt,
voor de somma van 80.000
gulden die Beverborg in
het vooruizicht stelt, laat
hij een zorgvuldige selec
tie doen door specialisten.
„Het gaat hier tenslotte
niet om een broodje dat je
koopt", zegt Beverborgs
raadsmaan mr. Lassche.
De handelaar heeft hem in de
arm genomen om uit te zoeken
of deze handel strafbaar is.
„En dat is het volgens mij
niet", zegt Lassche.
In principe kan Beverborg de
hele procedure in Nederland
laten plaatsvinden. De keuring
van de donor, het uitnemen
van de nier en het transplan
teren in de patiënt, niemand
verbiedt die handelingen op
Nederlands grondgebied. Mr.
Lassche: „Het probleem is al
leen dat we hier geen privé-
ziekenhuizen hebben waar ze
dat willen doen. Alle zieken
huizen in Nederland kennen
een ethische commissie, die
beslist over ingrepen waarvan
de arts niet zeker is of hij ze
uit moet voeren. En die ethi
sche commissies keuren trans
plantaties op commerciële ba
sis beslist af".
In Engeland en West-Duits-
land, waar dit probleem al wat
langer speelt, geldt voor de
overheidsziekenhuizen het
zelfde. Maar daar zijn wel pri-
véklinieken die voor geld tot
(bijna) alles bereid zijn. Marcia
Nash van het Britse ministerie
van volksgezondheid: „Na
tuurlijk moeten die artsen zich
ook aan bepaalde regels hou
den. Maar zolang er geen wet
is die commerciële handel in
organen verbiedt valt er ei
genlijk niets aan te doen".
Dat bleek begin dit jaar toen
Engeland werd opgeschrikt
door een soortgelijke zaak.
Toen werd bekend dat er
arme Turken naar Londen
werden gehaald om daar één
van hun nieren af te staan te
gen betaling. Media, ethici en
politici spraken hun afschuw
uit, maar niemand kon iets
doen. Weliswaar werd de kli
niek tijdelijk verboden om
door te gaan met deze praktij
ken, maar na onderzoek bleek
dat er niets illegaals aan was.
De Europese ministerraad
heeft vorig jaar in Parijs de
commerciële handel in mense
lijke organen afgekeurd. Hoe
wel een dergelijke uitspraak
geen enkele wettelijke status
heeft, is het wel de bedoeling
dat de betrokken ministers
zich inzetten om in eigen land
zo snel mogelijk een dergelijke
uitspraak in daden om te zet
ten. Nederland, Engeland en
West-Duitsland zijn druk bezig
een wet voor te bereiden die
commerciële handel in orga
nen strafbaar moet maken.
De Nationale Ziekenhuisraad
zit met de zaak in de maag.
„Zoiets is in Nederland nog
nooit eerder voorgekomen. We
hebben dus ook geen richtlij
nen voor artsen die geconfron
teerd worden met dergelijke
vragen. Maar de gemiddelde
Nederlandse arts zal zijn me
dewerking aan zo'n zaak wei
geren", stelt woordvoerder K.
Bruintjes. De vraag is of dat
waar is. In het buitenland, En
geland en West-Duitsland
voorop, zijn ook artsen te vin
den die zich hiervoor lenen.
„Ja, die mensen heb je altijd.
Ik heb onlangs een verhaal ge
lezen over Colombia. Daar
worden kirideren van straat
opgepikt waar ze de ogen uit
halen voor transplantatie. Dat
gebeurt ook door artsen. Som
mige mensen lenen zich overal
voor. Maar de Nationale Zie
kenhuisraad vindt dergelijke
handel volstrekt verwerpelijk.
Alleen is het momenteel juri
disch heel moeilijk om er iets
tegen te doen".
Voor nierpatiënten, onder wie ook kinderen, betekent een nier
transplantatie het einde van een leven aan de kunstnier. Er is
echter een groot tekort aan donornieren, zodat commerciële
handelaren hun kans schoon zien. foto: PR
Dansje
met
prinses
Margriet
.a#**»
Lachend gaat
prinses Margriet
in op het verzoek
mee te dansen. Zij
was gisteren met
haar echtgenoot
Pieter van
Vollenhoven en
haar zoon Pieter
Christiaan in de
Efteling aanwezig
bij de première
van de
internationale
studenten musical
,,Up with People".
foto: anp
DEN HAAG De scho
len zelf moeten de kwali
teit van hun onderwijs be
waken en eindtermen (dat
wat de leerlingen moeten
kunnen) vaststellen en
niet de centrale overheid.
Dit geldt zowel het open
baar als het bijzonder on
derwijs, aldus een advies
van de Commissie Hirsch-
Ballin aan minister Deet
man naar aanleiding van
diens „Nota 2000".
Met deze conclusie wijkt de
commissie fors af van de nota,
waarin voorstellen worden ge
daan voor een nieuwe bestuur
lijke en financiële verhouding
tussen centrale overheid en
scholen.
De commissie, genoemd naar
voorzitter prof. mr E.M.H.
Hirsch Ballin, kan in principe
instemmen met Deetmans
voorstellen over een nieuw fi
nancieringsstelsel voor het ba-
sis- en voortgezet onderwijs.
In de voorgestelde regeling
(„lump sum-financiering")
krijgen de scholen' grote beste
dingsvrijheid binnen een van
te voren vastgesteld budget.
Daardoor kan een sterke ver
eenvoudiging worden bereikt
van de fijnmazige regelgeving
van het ministerie van onder
wijs.
Minister Deetman ontmoette
vorig jaar veel kritiek op zijn
Nota 2000; onder meer onder
wijsorganisaties kraakten de
nota op diverse gronden. De
minister vroeg toen advies van
de Commissie Hirsch-Ballin,
ingesteld om wetgevingspro
jecten te toetsen.
De nota geeft zich te weinig
rekenschap van het grondwet
telijk kader waarbinnen on
derwijs in ons land functio
neert, meent de commissie. Ze
spreekt uit dat de overheid
waarborgen voor kwaliteit in
het onderwijs moet bieden
zoals globale doelstellingen, de
aanwijzing van verplichte
vakken en centrale eindexa
mens en niet zelf via bij
voorbeeld eindtermen inhou
delijk mag ingrijpen in het on
derwijs. Voorts ziet de „Nota
2000" de kwaliteit van het on
derwijs te zeer in relatie tot
bedrijfskundige en economi
sche eisen, vindt de commissie.
De voorgestelde lump sum-fi
nanciering in plaats van de
huidige declaratie-bekostiging,
kan onder voorwaarden goed
werken, vindt de commissie.
Enkele van die voorwaarden
zijn dat de werkelijke kosten
die de school moet maken in
voldoende mate zijn opgeno
men in het bedrag dat het de
partement aan de school be
schikbaar stelt; de hoofdlijnen
van personeelsbeleid en -
rechtszekerheid moeten cen
traal geregeld blijven; en er
moet een verantwoorde over
gangsperiode worden ge
creëerd, waarin scholen kunne
toegroeien naar de nieuwe fi
nanciering.
Voor kleine scholen, die in een
lump sum-financiering ver
houdingsgewijs veel kwijt zijn
aan de personeelspost, moeten
uitzonderingen worden ge
maakt en er mag geen sprake
zijn van een dwang tot fusie
van kleine scholen. Bovendien
mogen oudere leerkrachten,
die in verhouding duur zijn,
niet worden benadeeld door de
lump sum-financiering.
IE KNOLLEN
Vrachtverkeer door Oostenrijk
blijft 's nachts verboden
DEN HAAG De Oostenrijkse regering is niet van plan haar
elders in Europa ernstig bekritiseerde plan voor een nachtelijk
rijverbod voor vrachtauto's in te trekken. Minister Smit-Kroes
(verkeer) was gisteren speciaal naar de Oostenrijkse hoofdstad
gereisd om haar collega Streicher te vragen waarom Wenen na 1
december geen vrachtverkeer in de nachtelijke uren meer duldt
op de Tiroler snelwegen, die de Bondsrepubliek en Italië met
elkaar verbinden. Het verbod is overigens niet van toepassing
op zogenaamde stille vrachtwagens (maximaal 78 tot 80 decibel).
Streicher, die wees op het milieuprobleem, kondigde aan dat de
Oostenrijkse spoorwegen elke dag dertig extra treinen zullen in
zetten waarop containers en vrachtauto's meekunnen.
DEN HAAG Het minis
terie van buitenlandse za
ken beschikt niet over
aanwijzingen dat Tamils
die in Nederland politiek
asiel hebben gekregen of
nog in een asielprocedure
zitten, naar hun vaderland
zijn teruggekeerd voor va
kantie.
Dit antwoordt minister Van
den Broek van buitenlandse
zaken op vragen van het
VVD-kamerlid Wiebenga naar
aanleiding vaneen artikel
hierover in het dagblad De Te
legraaf. Volgens het artikel
zouden honderden asielzoe-
kende Tamils van Schiphol
naar Sri Lanka zijn gereisd
voor vakantie- en familiebe
zoek.
Het ministerie weet wel dat
vanuit ten minste één weste
lijk land Tamils uit eigen be
weging naar Sri Lanka zijn te
ruggekeerd voor een tijdelijk
verblijf daar. Vanuit welk
land dat is gebeurd meldt de
bewindsman niet. Het ministe
rie heeft die informatie ver
trouwelijk ontvangen. In EG^
verband is geen onderzoek ge
daan.
Overigens haalt de minister
een brief aan van de staatsse-
creataris van justitie waaruit
blijkt dat gevluchte Tamils die
naar Sri Lanka terugkeren
geen bijzondere veiligheidsri
sico's lopen. Dat dit niet bete
kent dat de strijd is uitgewoed
bleek gisteren toen twee ge
matigde Tamil-leiders werden
doodgeschoten. Een derde
raakte ernstig gewond, zo is in
officiële bronnen vernomen.
Zij werden aangevallen door
een groep gewapende mannen.
Bewakers schoten terug en
doodden twee van de aanval
lers. Een derde man zou ge
wond zijn.
HILVERSUM Het be
stuur van de NOS heeft de
Tweede Kamer gisteren
per brief opgeroepen
maatregelen te nemen te
gen de komst van TV 10
en RT Véronique.
Deze omroepen handelen in
strijd met de intentie van de
huidige Mediawet en hun
plannen staan op gespannen
voet met de letterlijke tekst
daarvan, aldus de NOS. Hoe
wel de NOS namens alle om
roepen optreedt, wordt de
brief niet gesteund door de
TROS en Vernonica.
Volgens vice-voorzitter A. van
den Heuvel van de NOS dreigt
nu de situatie te ontstaan
waarbij de twee commerciële
zenders de vrije hand wordt
gelaten terwijl tegelijkertijd de
publieke omroep gebonden
blijft aan stringente regels. De
NOS beschuldigt TV 10 en Vé
ronique ervan „pseudo buiten
landse omroepinstellingen te
hebben gecreëerd die zich niet
verdragen met het geldend
Europees beleid noch met de
jurisprudentie van het Europe
se Hof van Justitie".
De NOS hoopt te bereiken dat
de Kamer minister Brinkman
zo ver krijgt „de huidige Medi
awet onverkort te handhaven
zolang die niet is veranderd'-'.
De huidige situatie leidt vol
gens Van den Heuvel tot on
eerlijke concurrentie en scher
pe prijsopdrijving bij de aan
koop van programma's. „Ter
wijl bovendien het loonmati-
gingsbeleid wordt onderuitge
haald omdat TV10 en Véroni
que gigantische salarissen be
talen". aldus Van den Heuvel.
DEN HAAG Wegens het
doodschieten van de 19-jarige
Wouter Boermans en het ver
wonden van diens broer Bas
(21) is gisteren tegen de 32-ja-
rige portier van de Rijswijkse
jeugdsociëteit Endless zeven
jaar gevangenisstraf geëist. De
officier van justitie achtte voor
de Haagse rechtbank doodslag
en poging tot doodslag bewe
zen. In verband met eerdere
problemen was deze jeugdsoos
in Rijswijk enige tijd gesloten
geweest. Besloten werd een
pasjesregeling in te voeren om
de bezoekers te selecteren.
Geen pasje, geen toegang. In
het weekeinde van 4 en 5 fe
bruari van dit jaar ging de so
ciëteit weer voor het publiek
open. Er waren zware beveili
gingsmaatregelen aangebracht
en drie ongewapende portiers
moesten toezicht houden. Tot
een uur of elf verliep alles rus
tig. De moeilijkheden begon
nen toen twee jongens zonder
pasje Endless wisten binnen te
komen. Twee portiers grepen
de binnendringers vast en
werkten hen de deur uit. Bui
ten ontstond daarop een hand
gemeen. De groep, waartoe de
twee jongens behoorden, be
gon met de portiers te vechten.
Hun collega, de 32-jarige Ha
genaar, stormde naar buiten
en begon volgens getuigen on
middellijk te schieten. De oud
ste broer werd geraakt in zijn
rechterknie. Kort daarna
weerklonk weer een schot en
zakte Wouter Boermans dode
lijk getroffen op de grond. Zijn
hart en longen waren door
boord. De schutter zei gisteren
voor de rechtbank dat hem
van het voorval bijna niets
meer was bijgebleven. „Ik kan
me alleen herinneren dat ik in
de grond heb geschoten".
Angst
Volgens officier van justitie
mevrouw mr. M. Renckens
was de avond van de 4e op de
5e februari in Rijswijk door
trokken geweest van angst.
„Iedereen wist dat er wat zou
gebeuren". Dat Wouter Boer
mans als de gangmaker van de
vechtpartij had gefungeerd,
was volgens haar niet juist Ze
vond de reactie van de portier
op het gebeurde „volstrekt
buiten-proportioneel en onder
geen enkele omstandigheid ge
rechtvaardigd" Een beroep op
noodweer konden de verdach
te en diens raadsman volgens
haar uit hun hoofd zetten.
Naar de mening van de verde
diger, mr. Deen, bespeurde hij
in de rechtszaal onvoldoende
begrip voor hetgeen er in een
dergelijke situatie kan gebeu
ren. Volgens mr. Deen hadden
de Rijswijkse jongeren op een
feestje besloten de portiers,
alle drie Hagenaars, een lesje
te leren. Toen het mis ging,
ontstond er een vorm van
noodtoestand en was er wel
degelijk sprake van noodweer
geweest. „Hij heeft in doods
angst naar het wapen gegre
pen", aldus mr Deen.
De uitspraak is op 27 juli.
