Lord Olivier voor velen de grootste kleint'es BEHANG ^ZEEMAN 071-122244 EEN ZEE VAN 25-50% KORTING Hagerbeer-orgel in Leidse Pieterskerk IM0BM60 M9ASW OPRUIMING!! HONDERDEN RESTANTEN dc3ounon De Uno Rivièra i.e. U verdient f 2.000,- en bent startklaar voor 'n zonnige vakantie. KUNST ftzidóe SouAO/nt WOENSDAG 12 JULI 1989 PAGINA 14J (Vervolg van de voorpagina) LONDEN In een eerste reactie op de dood van Olivier noemde de Britse acteur Anthony Hopkins hem „de grootste acteur van deze eeuw". In de loop van zijn lange carriè re als toneel- en filmac teur kreeg Olivier wel meer lof toegezwaaid; hij werd alom door zijn colle ga's gerespecteerd als een van de groten. Wegens zijn verdiensten op ac- teergebied werd hij geridderd en enkele jaren geleden zelfs in de adelstand verheven. Sir Laurence werd Lord Olivier, hetgeen hem het recht gaf op een zetel in het Britse Hoger huis. Daarmee was Olivier de eerste acteur die in Groot-Brittannië voor het leven in de adeldom werd verheven. Voordat hij deze niet-erfelijke titel in 1970 aanvaardde, had hij hem ech ter al twee keer officieel afge wezen. „Ik ben teveel straat jongen om niet zachtjes te la chen om het idee Lord te zijn", zei hij eens in een vraagge sprek. „Lord Olivier klinkt fe odaal - en dat is verschrikke lijk weinig in". Hij veranderde echter van ge dachte omdat naar zijn mening „het bestaan van een acteur die Lord is betekent dat de da gen van schelmen, vreemde snuiters en zwervende vage bonden voorbij zijn. Het geeft ons aanzien, zoals elk ander beroep, en verschaft officiële waardigheid". Trots Olivier was er trots op dat hij het National Theater in Lon den had opgericht, waarvan hij van 1963 tot 1972 directeur was. Mede vanwege zijn in spanningen om dit theater van de grond te krijgen kreeg hij in 1970 de titel Baron Olivier van Brighton In de film „Wuthering Heights", zijn eerste Holly- wood-produktie, zette hij in 1939 een Heathcliff neer die jarenlang als het voorbeeld van de ware filmheld gold. In later jaren, toen hij zelf de middelbare leeftijd had be reikt, gaf hij de pijnlijke erva ring van het ouder worden vorm in rollen in het toneel stuk „The Entertainer" (Ar chie Rice) in 1958 en de televi siedrama's „Brideshead Revisi ted" (Lord Marchmain) in 1981 en „A Voyage Round My Fa ther" (Clifford Mortimer) in 1982. In die tijd leverde hij een verbeten strijd tegen kanker, pleuritis en een pijnlijke spier ziekte. Hij hield zielsveel van acteren, maar haatte het net zo gron dig. Voor Olivier waren leven en acteren onlosmakelijk met elkaar verbonden. „Ik moet acteren om adem te kunnen halen", zei hij ooit. In zijn in 1982 uitgekomen au tobiografie „Confessions of an Actor" schreef hij dat hij door twee dingen werd gedreven: lust en schuldgevoel. Hij zei dat acteren letterlijk zijn (sek suele)- lust en zijn leven was. „Je kunt maar één soort topat- letiek bedrijven. Een seksueel atleet houdt niet voldoende energie over voor werkzaam heden die een ander soort atle tisch vermogen vereisen", meende hij. Zijn altijd aanwe zige schuldgevoel weet hij aan zijn gelovige opvoeding. Laurence Kerr Olivier werd op 22 mei 1907 geboren in Dorking, ten zuidwesten van Londen, als derde telg van een Anglicaanse geestelijke. Zijn vader moedigde hem aan in zijn toneelaspiraties. Zijn eer ste toeschouwers vond hij dan ook in het ouderlijk huis, waar hij al als klein jongetje tussen de schuifdeuren uitvoeringen ten beste gaf. Op 15-jarige leeftijd speelde hij met overgave de rol van Ka- therine in een door het Strat ford Festival georganiseerde opvoering door schooljongens van Shakespeare's „The Ta ming of the Shrew" (De Ge temde Feeks). De jonge Olivier vertrok naar Birmingham om daar een ac- teursopleiding te volgen. In 1922 kreeg hij zijn eerste rolle tje bij een reizend toneelgezel schap. In de loop der jaren ontwikkelde Olivier zich tot een echte Shakespeare-acteur, zowel op het toneel als in de film, hoewel hij met minstens zoveel succes ook verschillen de hoofdrollen in andere stuk ken voor zijn rekening nam. In 1930 trouwde hij met actri ce Jill Esmond. Het paar kreeg een zoon, maar het huwelijk hield niet lang stand. Onder tussen steeg zijn carrière naar ongekende hoogten. Samen met John Gielgud en Ralph Richardson vormde hij een team dat het Britse theater een volkomen nieuw leven inblies. In 1937 sloot hij zich aan bij Gielguds toneelgezelschap „The Old Vic" in Londen, waarvan hij in 1944 mede-di recteur zou worden. In 1939 werd hij in één klap wereldberoemd met zijn rol van Heathcliff in „Wuthering Heights". In hetzelfde jaar speelde hij naast Vivien Leigh in een New Yorkse theater- produktie van „Romeo and Juliet". Na een geheime ver houding van bijna twee jaar kreeg Olivier een scheiding van zijn vrouw Jill en trouwde hij met Vivien. Ook dit huwelijk werd een mislukking. Al vrij snel knoopte Vivien Leigh een hele serie verhoudingen met ande- te mannen aan. Later open baarde zich een psychische aandoening in de vorm van manische depressie, die Oli vier naar zijn zeggen niet zel den tot wanhoop dreef. In die tijd kreeg hij te kampen met plankenkoorts en dreef deze angst in combinatie met zijn rampzalige huwelijk hem bijna tot zelfmoord, zo schreef hij in zijn autobiografie. Daarnaast voelde hij zich schuldig aan de ernstige psychische problemen van zijn vrouw. Uiteindelijk scheidde hij van Vivien in 1961. In 1967 overleed zij aan tuberculose. Olivier werd pas gelukkig in zijn derde huwelijk, met de ac trice Joan Plowright. Het paar kreeg drie kinderen - Richard, Tamsin en Julie-Kate - allen werkzaam bij het toneel. In zijn biografie schrijft hij dat vaak aan zijn vrouw werd ge vraagd hoe ze wist of haar man toneelspeelde of niet. Het antwoord luidde steevast: „Larry? Oh, die acteert altijd." LEIDEN Met zijn ge dachten meer bij het na derend bezoek van presi dent Bush aan Leiden dan bij de restauratie van het orgel van de Pieterskerk vond burgemeester Goe- koop gistermiddag toch nog enkele minuten tijd om als voorzitter van de Stichting Pieterskerk Lei den mee te delen, dat het stichtingsbestuur een be sluit had genomen ten aanzien van die restaura tie. Een besluit dat de helft van orgelminnend Nederland zal toejuichen en dat door de an dere helft zal worden afgewe zen. Bij de restauratie zal wor den uitgegaan van de concep- tie-Hagerbeer „doch met het oog op optimale bespeelbaar heid met zoveel mogelijk aan vullingen uit de periode vóór Lohman". De kogel is dus door de kerk, aan alle discussie is een einde gekomen, het wordt, zoals ad viseur Dr. Hans van Nieuw koop het uitdrukt, „een verla te hommage aan Sweelinck". Burgemeester Goekoop licht toe: „Het was een keuze tussen Hagerbeer, Lohman (1850) of Van Leeuwen (1940), het was een kwestie van nu of nooit". De tegenstanders van de Ha- gerbeer-keuze vinden dat je op een dergelijk orgel weinig mu ziek kan spelen, Van Nieuw koop verwijst naar Sweelinck, Scheidt, Schedeman, Titelouze en andere zeventiende eeuwse tijdgenoten. Na het besluit van de restaura tie wacht het bestuur van de stichting nog enkele „pro bleempjes": het benodigde be drag, de keuze van de orgel bouwer, het al dan niet be pleisteren van de Pieterskerk, de tijdsduur e.d. Burgemeester Goekoop: „Tachtig procent komt voor rekening van de gemeente, de vrienden hebben een bedrag bijeen gebracht, er zijn giften en fondsen. Dat wil zeggen dat wij nog enkele ton nen tekort komen, op een be drag van tweeëneenhalf mil joen". Begeleiding Het stichtingsbestuur wil ook overgaan tot de aanschaf van een koororgel dat kan funge ren als begeleidings-instru- ment bij koorconcerten en dergelijke. „Dat zou een ro mantisch orgel kunnen wor den" aldus Goekoop. „Onder het glas-in-lood-raam van Marnix van Sint Aldegonde is daarvoor uitstekend plaats". Over de benodigde geldmidde len is de burgemeester nogal vaag: „Het zou best kunnen dat wij een dergelijk instru ment cadeau krijgen of dat wi J in België een instrument kun nen kopen". Wie enigszins bekend is in] Leiden vraagt zich af of hel orgel van de Stadsgehoorzaa l niet geschikt zou kunnen zijn als koororgel. Restauratie, aan schaf koororgel en het aan-! brengen van de luiken vooi het Hagerbeerorgel, het zijr zaken die nog wel even op zich zullen laten wachten. Niet voor 1991 kan een begin wor den gemaakt en de voltooiing kan duren tot 1993. „Maar bi het bezoek van president Bus! volgende week zal op het orge van deze kerk muziek klinker van Schuyt en Sweelinck" zegt burgemeester Goekooj nog voor hij vertrekt naar de volgende bespreking over de intocht van de Amerikaanse president. ADRIAAN HAGER BIJ DEZE KRANT INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK, THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES EN EEN COMPLETE AGENDA A LEIDSE COURANT g WINKEL/KAPPERS PERS. GEVR. Gevraagd per 1 augustus part-time medewerkster Flexibele werktijden. Liefst ervaring in verkoop van kado- en luxe huishoudelijke artikelen. Leeftijd 20-30 jaar. Inl.: Westgeest, Winkelhof 40, Leiderdorp. Tel. 071-890043. iOAW 7 Ruim 350textielSupers UZOU WEL GEK ZIJN ALS U MEER BETAALDE. ASC Bedrijfsdiensten vraagt schoonmaker/ster voor div. sleutelpanden in Sas- senheim. Werktijden in de och tenduren, plm. 8 uur per week. Leeftijd vanaf 21 jaar. Voor inl.: tel. 071-222550. Ruime keus Gebruikte motorfietsen inruil/financiering mogelijk Gijs Verbree Gevr. Datsun Urvan of Toyota Hi-Ace, schade of sloop mag. Tel. 075-178208 na 18 u. Gebr. Opdam B.V. Lid STIBA, grote sortering onderdelen van recente schadeauto's in alle merken en alle bouwjaren. Tevens verkoop nieuwe onder delen. Inkoop sloop- en schadeauto's met afgifte van wettelijk goedgekeurd vrijwaringsbewijs. Voorschoterweg 41, Valkenburg Z.H., tel 071-315101 Afdeling Japanse onderdelen, Haringkade 2. Katwijk ZH. tel. 01718-28131. 1e klas 2e hands fietsen in alle soorten en maten met garantie en service. Bonaparte Rijwielen Leiden, Boommarkt 8 Tel. 071-124.124 Wassenaar, Kerkehout 22 Tel. 01751-77253 Fiat Uno diesel bjr. '84, km.st. 106.000, kleur groen, 5.750 Tel 070-290146; na 18.00 uur Te koop OPEL Ascona, 3-'82. Vraagprijs 5250.-. Tel. 01713- 12132. Ford Sierra Station Door financieringsmij teruggenomen Golf GTi bjr. 1986 Voor inlichtingen tijdens kan tooruren Assurantiekantoor Wisse, Rijswijk. Tel. 070- 907869. T.k.: APOLLO bromfietscar rier met bak en windscherm. T.e.a.b Tel. tijdens werkuren 070-840202 I AUTO'S T/M 3500 I LESSEN EN CLUBS OPEL Commodore coupé '75, 2-deurs rood met painting. 3000,-. Tel. 079-413375. MINI 850 '78. APK-gek., dyna mo defect, 700,-. Tel. 070- 855868 Verkeersschool Tempo 33,90 per les. div. auto's 071-131462 Ie les/3,95 Ook vrachtwagen en autobus. Te huur luxe auto's, vanaf 30,- per dag. Autoverhuur PRAN GERS, Hoofdstraat 104 Leider dorp. Tel. 071-894040. Zonder omwegen uw RIJBE WIJS. Bel voor een spoedcur sus, rechtstreeks (en gratis) het centrale nr.: 06-022.92.29. it it it it WEERZO N VOORDEEL AANBIEDING VAN... DÉ WANDENWINKEL -V -'.-ST - w - - COMPLETER DAN COMPLEET. Zoals u weet is de Uno de meest complete auto in zijn klasse. Maar nu kunt u tijdelijk 'n zeer speciale versie krijgen die nog completer is dan compleet: de Uno Rivièra i.e. Want op dat model zit een pakket extra's ter wadrde van f 2.700,-. waarvoor u maar f 700,- betaalt. Uw directe voordeel is dus f 2.000,-. De Uno Rivièra i.e. is er in twee uitvoerin gen: een driedeursversie gebaseerd op de Uno 45 i.e. en een vijfdeursversie gebaseerd op de Uno 75 i.e. Afgezien van het extra accessoirepakket zijn beide Rivièra's standaard uitgerust met een schone injectiemotor met elektronische ontsteking, een driewegkatalysator met Lambda-sonde. plus een vijfversnellingsbak. PERFECT INRUILAANBOD. Uw dealer is nu in staat om u een gegaran deerde minimum inruilprijs aan te bieden, welke auto u ook inruilt. Het is de moeite waard om nu een afspraak te maken voor een proefrit. Dan bent u nog net op tijd startklaar voor een zonnige vakantie. onzan v\Vv «O N \VS- 1111* HET RIVIÈRA EXTRA-PAKKET. WAARDE F 2.700,-. U BETAALT F 700,-. UW VOORDEEL: F 2.000,-. Sunroof Keuze uit porticrpanelen) Af- metallic grijs of metal lic blauw Twee van sluitbaar dashboard kastje Armsteunen binnenuit verstelbare op de portieren buitenspiegels Bum- Radio- en antenne per, grille en spiegels aansluiting voorbereid in carrosseriekleur Kaartvak in rech- Brede laagprofielban- ter portier Midden- den SL-wielplaten console Gescheiden Speciale stoelen (af- neerklapbare achter- komstig uit de Uno bank Fraaie SX) Speciale bekle ding (ook op de striping met Rivièra- embleem Fiat Uno Rivièra i.e. Eén brok temperament. Fut Uno Rivièra 45 i.e. f 18.500,-; Fut Uno Rivièra 75 i.e. f 20.700,-. Prijzen mei BTW. excl. aflevenngskosten. Aantrekkelijke financiering door Fut Credit Nederland mogelijk. Wijzigingen voorbehouden. KATWIJK AAN ZEE: AUTOMOBIEL- EN GARAGEBEDRIJF SEINPOST B.V., DRIEPLASSENWEG 7, TEL. 01718 - 7 16 44 NOORDWIJK: AUTOBEDRIJF BEUK B.V., VAN BERCKELWEG 34, TEL. 01719 - 1 92 13 LEIDEN: AUTOBEDRIJF DE WIT, ZIJLSINGEL 36, TEL. 071 - 22 36 35 DIE WETEN VAN WANDEN 111 Leiden Telefoon 123867

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 14