Lord Olivier voor
velen de grootste
kleint'es
BEHANG
^ZEEMAN
071-122244
EEN ZEE VAN
25-50% KORTING
Hagerbeer-orgel in
Leidse Pieterskerk
IM0BM60
M9ASW
OPRUIMING!!
HONDERDEN RESTANTEN
dc3ounon
De Uno Rivièra i.e. U verdient f 2.000,- en
bent startklaar voor 'n zonnige vakantie.
KUNST
ftzidóe SouAO/nt
WOENSDAG 12 JULI 1989 PAGINA 14J
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN In een eerste
reactie op de dood van
Olivier noemde de Britse
acteur Anthony Hopkins
hem „de grootste acteur
van deze eeuw". In de
loop van zijn lange carriè
re als toneel- en filmac
teur kreeg Olivier wel
meer lof toegezwaaid; hij
werd alom door zijn colle
ga's gerespecteerd als een
van de groten.
Wegens zijn verdiensten op ac-
teergebied werd hij geridderd
en enkele jaren geleden zelfs
in de adelstand verheven. Sir
Laurence werd Lord Olivier,
hetgeen hem het recht gaf op
een zetel in het Britse Hoger
huis.
Daarmee was Olivier de eerste
acteur die in Groot-Brittannië
voor het leven in de adeldom
werd verheven. Voordat hij
deze niet-erfelijke titel in 1970
aanvaardde, had hij hem ech
ter al twee keer officieel afge
wezen. „Ik ben teveel straat
jongen om niet zachtjes te la
chen om het idee Lord te zijn",
zei hij eens in een vraagge
sprek. „Lord Olivier klinkt fe
odaal - en dat is verschrikke
lijk weinig in".
Hij veranderde echter van ge
dachte omdat naar zijn mening
„het bestaan van een acteur
die Lord is betekent dat de da
gen van schelmen, vreemde
snuiters en zwervende vage
bonden voorbij zijn. Het geeft
ons aanzien, zoals elk ander
beroep, en verschaft officiële
waardigheid".
Trots
Olivier was er trots op dat hij
het National Theater in Lon
den had opgericht, waarvan
hij van 1963 tot 1972 directeur
was. Mede vanwege zijn in
spanningen om dit theater van
de grond te krijgen kreeg hij
in 1970 de titel Baron Olivier
van Brighton
In de film „Wuthering
Heights", zijn eerste Holly-
wood-produktie, zette hij in
1939 een Heathcliff neer die
jarenlang als het voorbeeld
van de ware filmheld gold. In
later jaren, toen hij zelf de
middelbare leeftijd had be
reikt, gaf hij de pijnlijke erva
ring van het ouder worden
vorm in rollen in het toneel
stuk „The Entertainer" (Ar
chie Rice) in 1958 en de televi
siedrama's „Brideshead Revisi
ted" (Lord Marchmain) in 1981
en „A Voyage Round My Fa
ther" (Clifford Mortimer) in
1982. In die tijd leverde hij een
verbeten strijd tegen kanker,
pleuritis en een pijnlijke spier
ziekte.
Hij hield zielsveel van acteren,
maar haatte het net zo gron
dig. Voor Olivier waren leven
en acteren onlosmakelijk met
elkaar verbonden. „Ik moet
acteren om adem te kunnen
halen", zei hij ooit.
In zijn in 1982 uitgekomen au
tobiografie „Confessions of an
Actor" schreef hij dat hij door
twee dingen werd gedreven:
lust en schuldgevoel. Hij zei
dat acteren letterlijk zijn (sek
suele)- lust en zijn leven was.
„Je kunt maar één soort topat-
letiek bedrijven. Een seksueel
atleet houdt niet voldoende
energie over voor werkzaam
heden die een ander soort atle
tisch vermogen vereisen",
meende hij. Zijn altijd aanwe
zige schuldgevoel weet hij aan
zijn gelovige opvoeding.
Laurence Kerr Olivier werd
op 22 mei 1907 geboren in
Dorking, ten zuidwesten van
Londen, als derde telg van een
Anglicaanse geestelijke. Zijn
vader moedigde hem aan in
zijn toneelaspiraties. Zijn eer
ste toeschouwers vond hij dan
ook in het ouderlijk huis, waar
hij al als klein jongetje tussen
de schuifdeuren uitvoeringen
ten beste gaf.
Op 15-jarige leeftijd speelde hij
met overgave de rol van Ka-
therine in een door het Strat
ford Festival georganiseerde
opvoering door schooljongens
van Shakespeare's „The Ta
ming of the Shrew" (De Ge
temde Feeks).
De jonge Olivier vertrok naar
Birmingham om daar een ac-
teursopleiding te volgen. In
1922 kreeg hij zijn eerste rolle
tje bij een reizend toneelgezel
schap. In de loop der jaren
ontwikkelde Olivier zich tot
een echte Shakespeare-acteur,
zowel op het toneel als in de
film, hoewel hij met minstens
zoveel succes ook verschillen
de hoofdrollen in andere stuk
ken voor zijn rekening nam.
In 1930 trouwde hij met actri
ce Jill Esmond. Het paar kreeg
een zoon, maar het huwelijk
hield niet lang stand. Onder
tussen steeg zijn carrière naar
ongekende hoogten. Samen
met John Gielgud en Ralph
Richardson vormde hij een
team dat het Britse theater een
volkomen nieuw leven inblies.
In 1937 sloot hij zich aan bij
Gielguds toneelgezelschap
„The Old Vic" in Londen,
waarvan hij in 1944 mede-di
recteur zou worden.
In 1939 werd hij in één klap
wereldberoemd met zijn rol
van Heathcliff in „Wuthering
Heights". In hetzelfde jaar
speelde hij naast Vivien Leigh
in een New Yorkse theater-
produktie van „Romeo and
Juliet". Na een geheime ver
houding van bijna twee jaar
kreeg Olivier een scheiding
van zijn vrouw Jill en trouwde
hij met Vivien.
Ook dit huwelijk werd een
mislukking. Al vrij snel
knoopte Vivien Leigh een hele
serie verhoudingen met ande-
te mannen aan. Later open
baarde zich een psychische
aandoening in de vorm van
manische depressie, die Oli
vier naar zijn zeggen niet zel
den tot wanhoop dreef. In die
tijd kreeg hij te kampen met
plankenkoorts en dreef deze
angst in combinatie met zijn
rampzalige huwelijk hem bijna
tot zelfmoord, zo schreef hij in
zijn autobiografie. Daarnaast
voelde hij zich schuldig aan de
ernstige psychische problemen
van zijn vrouw. Uiteindelijk
scheidde hij van Vivien in
1961. In 1967 overleed zij aan
tuberculose.
Olivier werd pas gelukkig in
zijn derde huwelijk, met de ac
trice Joan Plowright. Het paar
kreeg drie kinderen - Richard,
Tamsin en Julie-Kate - allen
werkzaam bij het toneel. In
zijn biografie schrijft hij dat
vaak aan zijn vrouw werd ge
vraagd hoe ze wist of haar
man toneelspeelde of niet. Het
antwoord luidde steevast:
„Larry? Oh, die acteert altijd."
LEIDEN Met zijn ge
dachten meer bij het na
derend bezoek van presi
dent Bush aan Leiden dan
bij de restauratie van het
orgel van de Pieterskerk
vond burgemeester Goe-
koop gistermiddag toch
nog enkele minuten tijd
om als voorzitter van de
Stichting Pieterskerk Lei
den mee te delen, dat het
stichtingsbestuur een be
sluit had genomen ten
aanzien van die restaura
tie.
Een besluit dat de helft van
orgelminnend Nederland zal
toejuichen en dat door de an
dere helft zal worden afgewe
zen. Bij de restauratie zal wor
den uitgegaan van de concep-
tie-Hagerbeer „doch met het
oog op optimale bespeelbaar
heid met zoveel mogelijk aan
vullingen uit de periode vóór
Lohman".
De kogel is dus door de kerk,
aan alle discussie is een einde
gekomen, het wordt, zoals ad
viseur Dr. Hans van Nieuw
koop het uitdrukt, „een verla
te hommage aan Sweelinck".
Burgemeester Goekoop licht
toe: „Het was een keuze tussen
Hagerbeer, Lohman (1850) of
Van Leeuwen (1940), het was
een kwestie van nu of nooit".
De tegenstanders van de Ha-
gerbeer-keuze vinden dat je op
een dergelijk orgel weinig mu
ziek kan spelen, Van Nieuw
koop verwijst naar Sweelinck,
Scheidt, Schedeman, Titelouze
en andere zeventiende eeuwse
tijdgenoten.
Na het besluit van de restaura
tie wacht het bestuur van de
stichting nog enkele „pro
bleempjes": het benodigde be
drag, de keuze van de orgel
bouwer, het al dan niet be
pleisteren van de Pieterskerk,
de tijdsduur e.d. Burgemeester
Goekoop: „Tachtig procent
komt voor rekening van de
gemeente, de vrienden hebben
een bedrag bijeen gebracht, er
zijn giften en fondsen. Dat wil
zeggen dat wij nog enkele ton
nen tekort komen, op een be
drag van tweeëneenhalf mil
joen".
Begeleiding
Het stichtingsbestuur wil ook
overgaan tot de aanschaf van
een koororgel dat kan funge
ren als begeleidings-instru-
ment bij koorconcerten en
dergelijke. „Dat zou een ro
mantisch orgel kunnen wor
den" aldus Goekoop. „Onder
het glas-in-lood-raam van
Marnix van Sint Aldegonde is
daarvoor uitstekend plaats".
Over de benodigde geldmidde
len is de burgemeester nogal
vaag: „Het zou best kunnen
dat wij een dergelijk instru
ment cadeau krijgen of dat wi J
in België een instrument kun
nen kopen".
Wie enigszins bekend is in]
Leiden vraagt zich af of hel
orgel van de Stadsgehoorzaa l
niet geschikt zou kunnen zijn
als koororgel. Restauratie, aan
schaf koororgel en het aan-!
brengen van de luiken vooi
het Hagerbeerorgel, het zijr
zaken die nog wel even op
zich zullen laten wachten. Niet
voor 1991 kan een begin wor
den gemaakt en de voltooiing
kan duren tot 1993. „Maar bi
het bezoek van president Bus!
volgende week zal op het orge
van deze kerk muziek klinker
van Schuyt en Sweelinck"
zegt burgemeester Goekooj
nog voor hij vertrekt naar de
volgende bespreking over de
intocht van de Amerikaanse
president.
ADRIAAN HAGER
BIJ DEZE KRANT
INFORMATIE OVER
FILMS, MUZIEK, THEATER,
RECREATIE, EXPOSITIES EN
EEN COMPLETE AGENDA
A
LEIDSE COURANT
g WINKEL/KAPPERS PERS. GEVR.
Gevraagd per 1 augustus
part-time medewerkster
Flexibele werktijden. Liefst ervaring in verkoop van kado- en luxe
huishoudelijke artikelen. Leeftijd 20-30 jaar.
Inl.: Westgeest, Winkelhof 40, Leiderdorp. Tel. 071-890043.
iOAW
7
Ruim 350textielSupers
UZOU WEL GEK ZIJN ALS U MEER BETAALDE.
ASC Bedrijfsdiensten vraagt
schoonmaker/ster
voor div. sleutelpanden in Sas-
senheim. Werktijden in de och
tenduren, plm. 8 uur per week.
Leeftijd vanaf 21 jaar.
Voor inl.: tel. 071-222550.
Ruime keus
Gebruikte motorfietsen
inruil/financiering mogelijk
Gijs Verbree
Gevr. Datsun Urvan of Toyota
Hi-Ace, schade of sloop mag.
Tel. 075-178208 na 18 u.
Gebr. Opdam B.V.
Lid STIBA, grote sortering onderdelen van recente schadeauto's
in alle merken en alle bouwjaren. Tevens verkoop nieuwe onder
delen. Inkoop sloop- en schadeauto's met afgifte van wettelijk
goedgekeurd vrijwaringsbewijs. Voorschoterweg 41, Valkenburg
Z.H., tel 071-315101 Afdeling Japanse onderdelen, Haringkade
2. Katwijk ZH. tel. 01718-28131.
1e klas 2e hands fietsen
in alle soorten en maten
met garantie en service.
Bonaparte Rijwielen
Leiden, Boommarkt 8
Tel. 071-124.124
Wassenaar, Kerkehout 22
Tel. 01751-77253
Fiat Uno diesel
bjr. '84, km.st. 106.000, kleur
groen, 5.750 Tel 070-290146;
na 18.00 uur
Te koop OPEL Ascona, 3-'82.
Vraagprijs 5250.-. Tel. 01713-
12132.
Ford Sierra Station
Door financieringsmij
teruggenomen
Golf GTi bjr. 1986
Voor inlichtingen tijdens kan
tooruren Assurantiekantoor
Wisse, Rijswijk. Tel. 070-
907869.
T.k.: APOLLO bromfietscar
rier met bak en windscherm.
T.e.a.b Tel. tijdens werkuren
070-840202
I AUTO'S T/M 3500
I LESSEN EN CLUBS
OPEL Commodore coupé '75,
2-deurs rood met painting.
3000,-. Tel. 079-413375.
MINI 850 '78. APK-gek., dyna
mo defect, 700,-. Tel. 070-
855868
Verkeersschool
Tempo
33,90 per les. div. auto's
071-131462
Ie les/3,95
Ook vrachtwagen en autobus.
Te huur luxe auto's, vanaf 30,-
per dag. Autoverhuur PRAN
GERS, Hoofdstraat 104 Leider
dorp. Tel. 071-894040.
Zonder omwegen uw RIJBE
WIJS. Bel voor een spoedcur
sus, rechtstreeks (en gratis) het
centrale nr.: 06-022.92.29.
it it it it
WEERZO N VOORDEEL AANBIEDING VAN...
DÉ WANDENWINKEL
-V -'.-ST
- w - -
COMPLETER DAN COMPLEET.
Zoals u weet is de Uno de meest complete
auto in zijn klasse. Maar nu kunt u tijdelijk
'n zeer speciale versie krijgen die nog completer
is dan compleet: de Uno Rivièra i.e. Want op
dat model zit een pakket extra's ter wadrde van
f 2.700,-. waarvoor u maar f 700,- betaalt. Uw
directe voordeel is dus f 2.000,-.
De Uno Rivièra i.e. is er in twee uitvoerin
gen: een driedeursversie gebaseerd op de
Uno 45 i.e. en een vijfdeursversie gebaseerd op
de Uno 75 i.e.
Afgezien van het extra accessoirepakket zijn
beide Rivièra's standaard uitgerust met een schone
injectiemotor met elektronische ontsteking,
een driewegkatalysator met Lambda-sonde. plus
een vijfversnellingsbak.
PERFECT INRUILAANBOD.
Uw dealer is nu in staat om u een gegaran
deerde minimum inruilprijs aan te bieden,
welke auto u ook inruilt. Het is de moeite waard
om nu een afspraak te maken voor een proefrit.
Dan bent u nog net op tijd startklaar voor
een zonnige vakantie. onzan
v\Vv
«O N \VS-
1111*
HET RIVIÈRA EXTRA-PAKKET.
WAARDE F 2.700,-. U BETAALT F 700,-.
UW VOORDEEL: F 2.000,-.
Sunroof Keuze uit porticrpanelen) Af-
metallic grijs of metal
lic blauw Twee van
sluitbaar dashboard
kastje Armsteunen
binnenuit verstelbare op de portieren
buitenspiegels Bum- Radio- en antenne
per, grille en spiegels aansluiting voorbereid
in carrosseriekleur Kaartvak in rech-
Brede laagprofielban- ter portier Midden-
den SL-wielplaten console Gescheiden
Speciale stoelen (af- neerklapbare achter-
komstig uit de Uno bank Fraaie
SX) Speciale bekle
ding (ook op de
striping met Rivièra-
embleem
Fiat Uno Rivièra i.e. Eén brok temperament.
Fut Uno Rivièra 45 i.e. f 18.500,-; Fut Uno Rivièra 75 i.e. f 20.700,-. Prijzen mei BTW. excl. aflevenngskosten. Aantrekkelijke financiering door Fut Credit Nederland mogelijk. Wijzigingen voorbehouden.
KATWIJK AAN ZEE: AUTOMOBIEL- EN GARAGEBEDRIJF SEINPOST B.V., DRIEPLASSENWEG 7, TEL. 01718 - 7 16 44 NOORDWIJK: AUTOBEDRIJF BEUK B.V., VAN
BERCKELWEG 34, TEL. 01719 - 1 92 13 LEIDEN: AUTOBEDRIJF DE WIT, ZIJLSINGEL 36, TEL. 071 - 22 36 35
DIE WETEN VAN WANDEN
111 Leiden Telefoon 123867