Duurzame democratie vergt nog veel geduld in Pakistan Ankerplaats Maassluis in Algerije hield risico in President Aquino in Europa op zoek naar investeringen NIEUWE GETUIGE IN ZAAK-PALME „Armentop" legt nadruk op beginselen Franse revolutie BINNENLAND/ BUITENLAND SoidaeSou/UMit ZATERDAG 8 JULI 1989 PAGINA Aandacht voor MS De Nederlandse Catarina Jager (I) en de Canadese Laurie Dennet, beiden lijdend aan de ziekte multiple sclerose (MS), worden door burgemeester Van Thijn van Amsterdam met hun bagage ge holpen. De Canadese is een voettocht naar Rome begonnen om aandacht te vragen voor weten schappelijk onderzoek naar de oorzaak van de ziekte en om fondsen daartoe te verwerven. Catari na Jager (uit Leeuwarden) vergezelt haar in Nederland. DEN HAAG Ir. M. Entho ven, directeur-generaal mi lieubeheer van het ministerie van VROM, zet vraagtekens bij de uitbreiding van de luchthaven Schiphol. De uit breidingsplannen kunnen naar zijn mening alleen doorgaan, als de luchthaven serieus reke ning houdt met de milieuge volgen. De geluidsoverlast mag volgens hem absoluut niet groter worden. De hoogste milieu-ambtenaar zegt dit in een interview in het blad ROM (Ruimtelijke Orde ning en Milieubeheer), een uit gave van het betrokken depar tement. Hij is van mening dat het nu afgelopen moet zijn met de uitbreiding van de geluids overlast. ,,Men heeft twintig jaar lang verstoppertje ge- Topambtenaar VROM kritisch over uitbreiding van Schiphol speeld door de wettelijk ver plichte geluidszonering steeds wèer uit te stellen. Dat kan zo niet meer", aldus Enthoven. De topambtenaar vindt dat Schiphol best mag streven naar uitbreiding van de capa citeit, maar dan moeten de mi lieugevolgen van de ambitieu ze plannen van de luchthaven zwaar wegen. Sqjiiphol zal naar zijn oordeel een duidelijk omschreven plan moeten ma ken voor een vermindering van de geluidshinder. „Lukt dat niet. dan kan de luchtha ven de gewenste groei niet doormaken. Schiphol is een, belangrijke testcase voor de vraag of het milieu inderdaad de prioritiet krijgt die het vol gens het Nationaal Milieube leidsplan verdient". De directie van Schiphol denkt de geluidshinder in de komende jaren in de hand te kunnen houden. Zij heeft sa men met de KLM en de Rijks Luchtvaart Dienst (RLD) het Nationaal Lucht- en Ruimte vaartlaboratorium (NLR) in Amsterdam opdracht gegeven te onderzoeken wat de gevol gen zijn voor de omgeving van een ander gebruik van de vier start- en landingsbanen. MANILA De president van de Filipijnen, Corazon Aquino, is vandaag naar Europa vertrokken voor een bezoek aan Westduits- land, België en Frankrijk. In Filipijnse regerings kringen wordt er geen ge heim van gemaakt dat Aquino haar imago als redder van de Filipijnse democratie zal aanwenden om meer financiële hulp van Europa los te krijgen. Veel ondernemingen zijn hui verig om in de Filipijnen te in vesteren in verband met de nog altijd niet stabiele politie ke situatie in het land. De acties van het communis tisch verzet nemen toe, maar ook van binnenuit wordt de broze democratie uitgehold door regeringsfunctionarissen die zich schuldig maken aan corruptie en wanbeheer, mili tairen die elk moment weer naar de wapens kunnen grij pen en een politietop die open lijk samenspant met de onder wereld. De laatste tijd begint daarom de kritiek op president Cora zon Aquino te groeien. Vol gens velen legt zij onvoldoen de leiderschap aan de dag om haar land na twintig jaar wan beheer door de afgezette leider Marcos uit het slop te halen. „De democratie in de Filipij nen blijft breekbaar en ligt van alle kanten onder vuur", schetste de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken James Baker deze week de si tuatie op een bijeenkomst in Tokyo. Uitgeschakeld In het buitenland wekt de re gering de indruk dat het grootste gevaar voor de demo cratie uitgaat van het commu nistische NPA. Maar het com munistische verzet zou waar schijnlijk al lang via geweldlo ze weg zijn uitgeschakeld, als Aquino wat meer sociale rechtvaardigheid had gebracht in de nog grotendeels feodale samenleving. Haar plan voor landbouwhervorming en af schaffing van het grootgrond bezit, dat een centrale rol moet spelen bij het overbruggen van de diepe kloof tussen arm en rijk, is nog altijd slechts een papieren maatregel. Door te genwerking van grootgrond bezitters - onder wie Aquino zelf - is van herverdeling de landbouwgrond onder miljoenen haveloze boeren niets terecht gekomen. De helft van de 58 miljoen lipijnen leeft onder het de regering geformuleerde staansminimum van drie zend peso (driehonderd den) per maand voor een g van zes personen. Ook de s le bevolkingsgroei - geboi regeling is zowel bij de ro( katholieken als de moslim het zuiden taboe - tast be economische perspectii aan. De Filipijnse bevol groeit jaarlijks met zo'n procent, wat inhoudt dat jaar .750.000 nieuwe b« moeten worden geschapen de al hoge werkloosheid nog verder te laten oplopi Moorden De laatste weken is de on de over Aquino nog ve toegenomen door een nie latende reeks moorden, bi overvallen en andere mis ven, die zich concentrerei de regio Manila. De regel blijft het geweld in de set nen schuiven van het com nistische verzet. Maar er men steeds meer aanwijzii dat de misdrijven groteni het werk zijn van milita S en politiemensen. i Een kenmerkende af deed zich voor op 8 juni, een legermajoor in M; werd vermoord en ber van twee miljoen pesos. 1 nooit verklaard hoe de t tair, die nog geen 10.000 p per maand verdiende, aan dergelijk bedrag kwam. D( ders - voormalig serg Efrem Morales, zijn vriei en een sergeant die nog ii i tieve dienst was - we door de politie gearresti De betrokken agenten et werden vervolgens een door het leger vastgehoi dat zich erover beklaagde i de politie de actie niet vai voren had besproken me plaatselijke commandantei Verleden maand gaf mini van defensie Ramos voor eerst toe dat nogal wat mi ren en politie-agenten het t zo nauw met de wet neme zich inlaten met criminee drag. „Het leger en de p< zijn de grootste schuldige de maatschappelijke chaos het moment", luidde week een commentaar in vooraanstaande Filip krant. BENAZIR BHUTTO OP BEZOEK IN GROOT- BRITTANNIË: Rennen STOCKHOLM In het proces tegen Christer Petterssop die van moord op de Zweedse pre mier/Palme is beschuldigd, is een nieuwe 54-ja- rige getuige opgedoken die heeft verklaard de verdachte aan een alibi te kunnen helpen. De nieuwe getuige zou de verklaring kunnen ver sterken van Algot Asell, de enige getuige die tot nu toe iets ten gunste van Pettersson heeft gezegd. De openbaar aanklager in het proces heeft gesuggereerd dat Asell een ziekelijke leu genaar is. De 68-jarige conciërge heeft gezegd dat hij Pettersson op het tijdstip van de moord in een treinstation van een voorstad van Stock holm heeft gezien. Het alibi van de nieuwe ge tuige zal het vonnis van de rechters waarschijn lijk niet meer beïnvloeden. Maar in hoger beroep zou het wel meegenomen kunnen wor den. (Van onze correspondent Bob van Huët) PARIJS Onder aanvoe ring van de populaire zan ger Renaud heeft een aan tal linkse organisaties in Frankrijk besloten in Pa rijs een alternatieve eco nomische top te houden. Met deze „armentop" pro testeren de initiatiefne mers tegen de keuze van president Mitterrand om de komende herdenking van de Franse revolutie in Parijs te laten samenval len met de jaarlijkse top van de zeven rijkste lan den ter wereld, de G-7. „G-7 is de club van de poen en die heeft niets te maken met de beginselen van de revolu tie: vrijheid, gelijkheid en broederschap", aldus een boze Renaud, die bij de laatste pre sidentsverkiezingen nog cam pagne voerde voor Francois Mitterrand. Tot groot ongenoe gen van het Elysée heeft ook de invloedrijke (aan de socia listische partij verbonden) jeugdbeweging SOS-Racisme zich solidair verklaard met Renaud. Vandaag vindt een gratis openluchtconcert op de Place de la Bastille in Parijs plaats: „Tegen apartheid en voor kwijtschelding van de schul den aan de Derde Wereld". Parallel aan de economische top in Parijs zal op 15 en 16 juli de alternatieve armentop plaatsvinden. „Als de zeven rijkste landen de revolutie gaan herdenken wil dat zeg gen dat zevenentachtig pro cent van de wereldbevolking van het feest uitgesloten wordt", aldus de Engelse schrijfster Susan George, een van de initiatiefnemers. Bedoeling van dit tweedaagse overleg, met vertegenwoordi gers uit zeven arme tot zeer arme landen (Burkina Faso, Zaïre, Mozambique, Bangla desh, de Filippijnen, Haïti en Brazilië) is om tot een slotver klaring te komen die zich on der meer richt tot de „verant woordelijke ambtenaren van de wereldbank". Volgens de strijdvaardige Susan George wordt over het lot van miljoe nen mensen in de Derde We reld „beslist door mensen die niet op democratische wijze gekozen zijn. Dat is strijdig met een van de grondbeginse len van de Franse revolutie". Op de armentop zal worden gepleit voor kwijtschelding van de schuldenlast aan de arme landen. Tijdens de een dag van de jaarll se feestweek in I Spaanse Pamplc lopen jonge mann voor „hun leve Gedurende de <j zend meter lan loop 'door de st ten van de s| naar de arena w den 29 deelnemi door stieren y wond. Toch troklj de stieren aan I kortste end; gist avond tijdens stieregevechten 1 ze alle gedood. FOTO: RAAD VOOR DE SCHEEPVAART: AMSTERDAM Het ge zag aan boo^d van de che- micaliëntanker Maassluis van de Rotterdamse rede rij Nedlloyd, die in de nacht van 14 op 15 februa ri van dit jaar voor de rede van de Algerijnse ha venplaats Skikda te plet ter sloeg en zonk, heeft met het kiezen van de an kerplaats een groot risico genomen. Dit stelt de Raad voor de Scheepvaart in Amsterdam in zijn gisteren gepubliceerde uit spraak over de ondergang van de Maassluis. Door de ramp, de grootste Nederlandse scheeps ramp van na de Tweede We reldoorlog, verloren 27 opva renden het leven. Slechts twee Indonesische gezellen over leefden de ramp. De Raad komt bovendien tot de conclusie dat de ketting van het stuurboordanker onvol doende lengte had. Toen dit anker vervolgens begon te krabben over de zeebodem, is verzuimd die ankerketting meer lengte te geven en nage laten ook het bakboordanker te laten vallen. Verkeerde plaats De gekozen ankerplaats was volgens de Raad bruikbaar voor een paar uur bij goed weer. Maar niet voor een hele nacht in wintertijd. Vooral niet omdat was gewaarschuwd voor windkracht 8. De Maas sluis had zijn eigen manoe- vreerruimte (en die van de twee naastliggende schepen) „zeer beperkt" door tussen twee tankers te ankeren, aldus de Raad. Daarbij merkt de Raad op dat een tanker met gevulde bal- lasttanks, hetgeen met de Maassluis het geval is, bij har de wind moeilijk manoevreer- baar is. Het schip heeft dan veel windvang. Toen de Maas sluis aankwam, was er al spra ke van windkracht 4 tot 5. De omstandigheden waaron der de Maassluis uiteindelijk verging windkracht 10 en elke 2 minuten golven van ruim negen meter hoogte waren niet voorspeld. Maar dat neemt volgens de Raad niet weg dat wel voor wind kracht 8 was gewaarschuwd. „Voorts liet de tijdsduur waar in de wind toenam het nemen van maatregelen toe", aldus de Raad. Niet onderkend? Rond tien uur constateerde de kapitein van de nabijgelegen tanker British Tay dat de Maassluis circa 185 meter was afgezakt, in de richting van de pier. Toen hadden al meteen drastische maatregelen moeten worden genomen. De British Tay noch de nabijgelegen Al- mare Terza heeft echter „eni ge actie op de bak van de Maassluis waargenomen". „De vraag rijst dan ook of het krabben van 22.00 uur is on derkend op de Maassluis, dan wel of men van de mogelijke consequenties was doordr gen", aldus de Raad. Een i later bevond de Maassluis 2 in een „hoogst gevaarlijke tuatie". De havenautoriteiten hebl tweemaal een sleepboot n de Maassluis gestuurd, m die moesten gedwongen d de weersomstandigheden verrichterzake terugkeren. Raad betwijfelt of de haven toriteiten in Skikda wel middelen hadden om een fectieve redding uit te voei Gasramp Alle voor anker liggende sq pen evenals de binnen de I ven van Skikda liggende scl pen kwamen die nacht in; problemen, aldus de Raad. zonder kritiek was de situi van de binnenliggende tan| Tellier, waarvan 's nachts trossen braken terwijl schip vloeibaar gas aan het den was. In een wolk van met voorbijgaan van alle perkingen en veiligheden v liet dit schip de haven. „Sk da is aan een gasramp snapt", aldus de Raad. Tot slot komt de Raad tot tv aanbevelingen voor de red naar aanleiding van de ra) met de Maassluis. Er rr door een gezaghebbende stantie studie worden ven en richtlijnen worden oj steld naar het gebruik van kers. Nedlloyd heeft geen comrri taar gegeven op de bevinfi gen en aanbevelingen van! Raad voor de Scheepvaart SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL ISLAMABAD Er is één ding, zo zegt de Paki staanse premier Benazir Bhutto (32), dat iedereen over haar weten moet: „Ik heb veel geduld. Dat heb ik altijd gehad". Dat geduld had ze ook wel no dig in de jaren van het militair bewind van generaal Zia na de executie van haar vader in 1979. Het duurde tot vorig jaar eer de democratie in Pakistan werd hersteld en zij in decem ber tot premier werd be noemd, nadat haar Pakistaan se Volkspartij (PPP) de eerste vrije verkiezingen sinds 1977 gewonnen had. Deze week legt Bhutto een staatsbezoek af in Groot-Brit- tannië. Zij is daar met open ar men ontvangen als leider van een nieuwe democratie. Het feit dat'Pakistan in de herfst weer mag toetreden tot het Britse Gemenebest onder streept nog eens hoezeer Pa kistan onder haar bewind ver anderd is. Bhutto ziet zich echter op na tionaal niveau geconfronteerd met ernstige economische en politieke problemen. Regelma tig demonstreren voor haar se cretariaat te Islamabad groep jes arbeiders van de PPP. Zij hebben gevangen gezeten on der het bewind van generaal Zia en eisen nu werk van de huidige regering die echter niet voldoende banen beschik baar heeft. Verder is er een groeiende, op rechte bezorgdheid dat Bhutto niet echt grip heeft gekregen op het politieke apparaat door dat zij zich teveel heeft laten meeslepen in een vruchteloze vete met haar voornaamste ri vaal Nawaz Sharif, leider van de rechtse Islamitische Allian tie (IDA) en hoofd van de op positieregering in Punjab. Bhutto wijst echter alle ver antwoordelijkheid voor de slechte verhouding tussen Punjab en de centrale regering van de hand. „Dit is geen strijd tussen de regering in Punjab en de federale rege ring, maar tussen de PPP en de IDA binnen Punjab en dat is heel begrijpelijk. Het federa le kabinet heeft hier niets mee te maken". Sommigen zullen hun wenk brauwen optrekken bij deze uitlatingen, gezien de constan te publieke scheldpartij tussen Sharifs regering en een aantal federale ministers, maar Bhut to wijkt geen voetbreed. „We hebben nooit serieus gepro beerd ons te ontdoen van Sha rifs regering", zo zegt zij, en ze voegt hier nog aan toe dat de federale regering „onschuldig" is als het gaat om gebrek aan medewerking. Vreedzame coëxistentie heeft nooit echt tot de waarschijn lijkheden behoord. Iedere kans hierop is in de grond ge boord door Sharifs intriges met legereenheden vorig na jaar, toen hij probeerde te voorkomen dat er verkiezin gen gehouden werden. Verder vermoedt de PPP dat Sharif gefraudeerd heeft bij de pro vinciale verkiezingen om in het geval van een nek-aan- nekrace verzekerd te zijn van de overwinning. Dit was voor de PPP genoeg reden om na de verkiezingen een venijnige campagne tegen Sharif per soonlijk op gang te brengen. Bhutto zelf schrijft zowel de slechte relatie met de regering in Punjab als de dwang die haar wordt opgelegd hervor mingen uit te voeren toe aan het feit dat „de mensen die met generaal Zia geassocieerd waren zich niet hebben kun nen neerleggen bij de uitkomst van de verkiezingen. Zij pro beren telkens weer moeilijk heden uit te lokken. Ze voeren onderhandelingen met het mes op tafel en ik vind dat stui tend. Blijkbaar denken deze mensen dat macht voorbehou den is aan diegenen met geld". Trots Veel van Bhutto's eigen aan hangers schijnen dit overigens ook te denken. Haar persoon lijke loyaliteit ten opzichte van de democratie wordt door nie mand in twijfel getrokken, ben ingenomen ten opzichte van Pakistan. Bhutto ontkent overigens ten stelligste dat haar bewind de Pakistaanse elite zou bevoor delen. „Het is een feit dat in Pakistan de armen geen geld hebben om belasting te beta len, en de rijken te machtig zijn om zich de moeite te ge ven. Maar we proberen hier iets aan te doen. We proberen het belastingnet waterdicht te maken". Met haar strijd tegen de on derdrukking van vrouwen in Pakistan heeft Bhutto tot nog toe weinig succes gehad. De is lamitische wet, waarin die on derdrukking is vastgelegd, is moeilijk te veranderen aange zien Bhutto in het parlement geen absolute meerderheid heeft. Daarnaast werken de Pakistaanse vrouwen zelf de verbetering van hun situatie tegen. Zij zijn arm en ongelet terd en interesseren zich slechts voor twee dingen; in de eerste plaats de primaire le vensbehoeften als eten, kleren en onderdak, en in de tweede plaats bescherming van hun rechten binnen de familie. Bhutto krijgt, haar inspannin gen ten spijt, dus nauwelijks een voet aan de grond. Uitstraling Ondanks alle problemen zijn er echter twee punten die in Bhutto's voordeel werken. Ze leidt een partij waarbinnen de meningen onverdeeld zijn en ze heeft de uitstraling van een nationaal leider Het is onwaarschijnlijk dat president Ghulam Ishaq Khan of het leger de oppositie aan de macht zouden willen hel pen, op het gevaar af dat de politieke situatie in Pakistan wel bijzonder instabiel zou worden. Bhutto's positie lijkt dus voor de komende tijd re delijk veilig. Misschien krijgt ze genoeg tijd om de taak die ze zichzelf gesteld heeft, de de mocratie in haar land duur zaam te herstellen, te volbren gen; een taak waarvoor ze al haar geduld nodig zal hebben. ANATOL LIEVEN (c) The Times - Londen Ik moet en zal het geheim van de levende popoen le welen komen en jullie zul len mij dat bezorgenRites is l oeffes laanI/iets is le laagHel doet middelenRis jullie falen, ben je nergens meer veilig voor mun wraak Begrepen zelfs niet door de mensen die voor het overige zeer kritisch tegenover haar staan. Het herstel van een democrati sche atmosfeer in Pakistan is haar grootste trots. „Wij heb ben de wezenlijke vrijheid hersteld. Het staat nu iedereen vrij een vergadering of pro testbijeenkomst te organiseren. Wij hebben de politieke stabi liteit van het land hersteld. Er is volledige persvrijheid en po litiek gezien wordt openheid nagestreefd". Ook is Bhutto tevreden over de begroting. Ondanks het „bankroet" dat de huidige re gering van Zia erfde, heeft de regering geen bezuinigings maatregelen hoeven nemen die de mensen de straat op zouden jagen. Dit is hoofdza kelijk te danken aan de milde re houding die Amerikaanse geldschieters en het Interna tionaal Monetair Fonds heb De Pakistaanse premier Bhutto inspecteert bij haar bezoek aan Londen een erewacht. Zij besprak gisteren met haar Britse colle- qa Thatcher de toetreding van Pakistan tot het Britse Gemene best. FOTO: AP [u/g vrezen een aanval )n belparh^DRRR 2JH2E!' (en van de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 6