final Ie Cryptogram Nr. 26 Computer te 'koud' m mm ZATERDAG 8 JULI 19 89 PAGINA 31 Oplossing vorige puzzel De winnaars van puzzel 25 zijn: W. v. Vliet, Ida Heijermanspad 1, 2331 EV Leiden A. Paardekooper, L. v. Oud Raadwijk 6, 2381 EW Zoeterwoude I Zij krijgen hun prijs binnen drie weken per cheque toegestuurd Oplossingen onder vermelding van puz- zei nr. 26 moeten uiterlijk woensdag middag in bezit zijn van: Puzzelredaktie LEIDSE COURANT, Postbus 11, 2300 AA Leiden. Naam, adres en postcode s.v.p. in blok- i letters vermelden. HORIZONTAAL: 1 Zo'n voor-proef geeft bezwaar (7) 4 Strijd-lust? (7) 7 Eetgerei ten behoeve van een jong opiumge bruiker? (11) 9 Niemand ontkent dat de uien aan de man ge bracht moeten worden (7) 10 Voedsel waarbij het glas geheven wordt (5) 12 Kan snel een voertuig mee worden opge spoord (5) 14 Om gedreven werk te maken moet men zor gen het hoofd boven water te houden! (9) 17 Wist u er ma vlug van te overtuigen dat zij de kleding daar beter kon reinigen? (9) 19 Geeft steun onder het kussen! (5) 21 Stad in Joegoslavië die vooral bekend is door haar erwten? (5) 23 Zo'n onderbreking brengt menigeen een depressie! (7) 24 Kapitaal dat geen rente oplevert (11) 26 Deftige kompel? (7) 27 Onnatuurlijke lekkernij? (7) VERTICAAL: 1 Leuke tijd voor het ambt van een magistraat! (7) 2 Bezitsaanduiding van weinig gewicht (3) 3 Plant die voor een vrouw een uitstapje waard is? (9) 4 Op één zo'n houten been is het moeilijk lo pen! (5) 5 Vis van een luitenant ter zee? (5) 6 Leesteken van niets! (7) 8 Zo te horen heeft die arbeider het altijd over een ander! (5) 11 Bij veel wind komt deze vis vooraan! (3) 13 Dier dat warmte geeft (3) 15 Nu rijst zeker de vraag: „Is het kapot te krij gen?" (9) 16 Dat meisje is troef! (3) 17 Metaal van een roofdier met zijn prooi? (7) 18 Domoor als zinnebeeld der wijsheid? (3) 19 Ik ga erdoor als er niets in de drank zit! (5) 20 In zo'n autootje is een insekt niet welkom! (7) 21 Vals licht (5) 22 Erg lief van je om de thee er voor mij neer te zetten! (5) 25 Gang van een kikker? (3) Terwijl de zoveelste computer-genera tie op de markt komt, blijkt de_ auto matisering nog nauwelijks in de post zegelwereld te zijn doorgedrongen. Óp beurzen zitten nog geen stekkers van beeldschermen van het stopcontact. Slechts een handjevol handelaren blijkt de voorraad via de computer bij te houden en de NVPH-catalogus is alleen nog op papier en in kleur te krijgen. In die situatie, die alles te maken heeft met het sfeertje dat de filatelie ken merkt, komt volgens secretaris B. Bak ker van de Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren (NVPH), op korte termijn geen verandering. Alhoewel er in de filatelie alleen al in Nederland vele tientallen miljoenen guldens omgaan, is het karakter het best te omschrijven als 'ouwe jongens krentebrood'. Een doorsnee postzegel winkel is rommelig en vooral gezellig. Van moderne marketingtechnieken of een flitsende etalage om de waren aan te prijzen is nauwelijks sprake! Meest al is de winkel niet meer dan een grote hoeveelheid albums in de kast; een beurs een verzameling albums op de tafel en de advertenties één grote grij ze brij van catalogusnummers met prijzen. Bakker neemt het woord „charme" in de mond. „Mensen willen een beetje babbelen over hun postzegels. Ze wil len iets kwijt over hun nieuwste aan kopen". Volgens de secretaris wil de klant geen zelfbedieningswinkel. Ster- FILATELIE EN COMPUTER Infographic: Jos Diender/WUG) ker nog: „Het mooist is het wanneer de handelaar de bewuste zegels moet zoeken. Dat je een aantal boeken moet doorlopen voordat je de exemplaren hebt". FAILLIET Met de computer gaat dat allemaal heel anders. Bakker kan zich het beeld van een Engelse handelaar mét com puter nog goed herinneren. Wanneer NVPH-CATALOGUS OP FLOPPY iemand om een bepaalde zegel vroeg, toetste die handelaar het bewuste cata logusnummer in. In één oogopslag kon vastgesteld worden of de zegel aanwezig was. Zo niet, dan was het be zoek na een halve minuut afgerond. Bleek de zegel wel aanwezig te zijn dan was een greep in de lade met het juiste nummer voldoende en kon het perkamenten zakje met inhoud over handigd worden. „En dan keek de handelaar nog raar op wanneer de klant de zegels even wilde bekijken", grapt Bakker. Die moderne manier van handelen is de Engelsman slecht bekomen. Bakker: „Hij is failliet ge gaan". AFGEWEZEN Bakker ziet wel iets in de computer voor het bijhouden van de boekhou ding en als typemachine, bijvoorbeeld voor het maken van prijslijsten. Me nig college heeft daarom wel zo'n computer staan. Op de achtergrond, dat wel. Dit jaar heeft de NVPH een verzoek gekregen voor het uitbrengen van een catalogus op een floppy-disc. Dat is door de vereniging van de hand gewe zen met in het achterhoofd dat de NVPH over een aantal jaren wellicht zelf zo'n floppy uitbrengt. Volgens Bakker is het zelfs niet uitgesloten dat er eens beeldplaat verschijnt. Die kan echter nog jaren op zich laten wach ten. „Mensen willen nu nog iets tast baars in handen. Ze zijn gewend het boek uit de binnenzak te halen. De tijd is nog niet rijp voor zo'n floppy". Mocht de floppy eens komen, dan ver wacht Bakker ook dat het gedrukte exemplaar blijft bestaan. (Volgende week: Computer eindeloos voor filatelist) Polen en zeerobben op Schiphol Het derde internationale Schiphol Viertallentoernooi kende een zeer ster ke bezetting: de volledige Nederlandse top, warmdraaiend voor Turku - en warm was het! -, de subtop, veel sterke en moeilijk bespeelbare Poolse teams, het verrassend sterk spelende West- duitse vrouwenteam en bijvoorbeeld ook een buslading Groningers, herken baar aan de blauwe Zeerob-T-shirts. Het toernooi werd gewonnen door Berry Westra en Enri Leufkens (een van de paren voor Turku) met Max Rebattu en Erik Kirchhoff, een gele genheidscombinatie, maar wel een van twee zeer sterke spelers, die hoognodig weer eens in een sterk partnership te recht moeten komen. Hun score was 247 uit 13, ofwel exact 19 gemiddeld. Mogelijk kunnen ze bij het volgende Schiphol viertallentoernooi de formule iets wijzigen, want 13 ronden Zwitsers in twee dagen is iets te veel van het goede. De eerste dag kan dan beter ge- zwitserd worden voor een groepsinde ling die verder de tweede dag intact blijft (Zwitsers of halve competiie). Het volgende spel kwam door een in cidentje niet geheel uit de verf: NOORD ZUID A ♦HV 10 97 62 AHB101 94 O H B 10 O A 7 2 *9542 A 7 Dit zijn de NZ-handen en de bieding ging als volgt: zuid 1 schoppen - noord 2 harten - zuid 4 schoppen - noord 4 SA - zuid 5 klaver (0 of 3 keycards) - noord 5 ruiten (vraagt naar troefvrouw) - zuid 6 schoppen - noord 7 schoppen. West start met harten 5. Hoe gaan we spelen? Voorlopig komen we één slag te kort en de hele zaak lijkt te draaien om de rooie vrouwen. Als we er daar één van kunnen bedwingen, hebben we 13 slagen. Die harten 5 kan natuurlijk van alles beteke nen: doubleton, driekaart, vierkaart. De vrouw zou er best bij kunnen zitten, maar we gaan niet in slag één down, dan krijgen we de lachers op onze hand. 1. hartenaas 2. harten getroefd (iedereen bekent, west met de 7 en dat zegt nog steeds niet al les) 3. schoppen naar het aas 4. klaver naar het aas en een stel troeven (die zitten gelukkig 3-2) tot hier en niet verder: NOORD HB O H B 10 ZUID 6 O O A 7 2 _Z De enige kleur die je moet tellen is kla ver, voor de rest hoef je alleen te kijken of er vrouwen op tafel verschijnen. Kla ver 7 wordt niet hoog en nu is een goed speelplan om de kansen te combineren: ruiten naar de heer en op hartenheer kla ver weg. Als hartenvrouw niet valt, de ruitensnit nemen, dan is het downgaan tenminste gerekt tot de twaalfde slag. Het spel lag zo: Noord A O A H B 10 3 A H B 10 9 5 4 2 V 9 7 5 O 8 6 3 xHB6 Oost 8 4 8 6 2 V 9 5 4 V 10 8 3 Zuid HV 10 9762 4 O A 7 2 IA 7 Met de laatste schoppen komt de tafel meer in dwang dan de tegenpartij, dus dat is niet slim. Het gaat erom de kan sen met de rooie vrouwen te combineren en daar hoort dit eindspel bij. Harten- vrouw ergens derde of ruitenvrouw bij oost. Aan de ene tafel sneedde leider in ruiten over west en ging 1 down. Hij nam dus alleen de 50% van de snit en combineer de dat niet met de kansen rond harten vrouw. En aan de andere tafel? Een antiklimax. Op de tweede troefronde speelde oost een ruiten bij. Het werd geen voldongen verzaking maar wel een strafkaart, met als gevolg dat de leider al heel snel een succesvolle ruitensnit kon uitvoeren, over west. Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse. Canada herdenkt eerste nederzetting De Canadese gouden 100 dollar her- denkingsmunt 1989 staat in het teken van de stichting van de eerste Europe se nederzetting in Ontario, 350 jaar geleden. Deze nederzetting, Sainte- Marie, was een versterkte zendelingen- post, die in 1639 werd gebouwd aan de oevers van de Georgian Bay in het gebied van de Huron Indianen. De post was de verblijfsplaats voor reizende zendelingen en tevens een toevluchtsoord voor de christelijke Huron Indianen. Sainte-Marie was een stukje Franse cultuur in het geïso leerde hart van het Canadese Niéuw- Frankrijk. In 1648 was de nederzetting de verblijfplaats van één vijïde van de Europese bevolking in Nieuw-Frank- rijk. Een jaar later echter werd de post verlaten, ondermeer als gevolg vap herhaalde ideologische conflicten en talrijke epidemieën. Bijna 300 jaar later, in 1940, kreeg men opnieuw interesse in het gebied en werd de grond gekocht door paters jezuïeten. Van 1947 tot 1951 voerde men onderzoeks- en opgravingswerk zaamheden uit op het terrein. In 1964 werd gestart met de reconstructie van de nederzetting. Dit resulteerde in de officiële opening van de plaats in 1967, als een van de projecten in het kader van het 100-jarig bestaan van Ontario. ONTWERP De keerzijde van de munt is ontwor pen door David Craig en toont het hoofd van een Huron-indiaan samen met het silhouet van een zendeling en een gedeelte van Sainte-Marie op de achtergrond. Craig, geboren in Ottawa, leverde in 1984 ook het ontwerp voor de zilveren herdenkingsdollar van de Royal Canadian Mint ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de stad Toronto. De voorzijde draagt de beeltenis van koningin Elisabeth II, ontworpen in 1964 door Arnold Machin. De 100 dollar bevat 1/4 ounce zuiver goud in een legering met zilver, heeft een doorsnede van 27 milimeter, een dikte van 2 milimeter, weegt 13,34 gram en heeft een gekartelde rand. De oplage van de munt is beperkt tot 65.000 stuks, of het aantal munten dat tot 15 december van dit jaar wordt be steld. Groot succes voor Timman Tim man heeft in zijn carrière al menig sterk toernooi gewonnen, maar zijn 'zege in Rotterdam overtrof alles. Het ELO-gemiddelde van dit wereldbeker toernooi lag ruim boven de 2600, waardoor zijn prestatie (10,5 uit 15) op een ELO-waarde van ongeveer 2850 kwam. Een prestatie waarmee onze landgenoot ongetwijfeld zijn ver loren derde plaats op de wereldrang lijst terugwint. Lange tijd leek Timman op een twee- de plaats achter Karpov aan te sturen. De ex-wereldkampioen speelde tot vijf ronden voor het einde onweerstaan baar sterk. Plotseling haperde de ma chine echter en werden gewonnen stel lingen door onzeker spel en tijdnood i (een zeldzaamheid voor Karpov) ver prutst. Dodelijk vermoeid eindigde Karpov het toernooi met 0 uit 2! Voor drie weken topschaak zal ook hij meer conditie mee moeten brengen. De stijl van Timman kenmerkt zich door een diepzinnige opbouw. Zelden zien we hem na twintig zetten slechter staan. Hij steunt hierbij op een breed openingenrepertoire, een fabelachtig j geheugen maar vooral op zijn begrip van veel verschillende stellingstypen. In onderstaande partij wordt hij in de opening verrast door een onbekend variantje, maar met nauwkeurig spel houdt hij het openingsvoordeel toch vast. Een foutje van Hjartarson ge volgd door een staaltje perfecte tech niek doet de rest. J. Timman-J. Hjartarson Russisch 1. e4 eS 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. d4 d5 6. Ld3 Pc6 7. 0-0 Le7 8. c4 Pb4 9. Le2 0-0 10. Pc3 Le6 11. Le3 Lf5? Kost een tempo en het is niet goed te zien welke voordelen dat heeft. De zet is een paar jaar geleden in Rusland ge ïntroduceerd met als bedoeling 12. a3 Pxc3 13. bxc3 Pc2. Wit heeft echter een betere oplossing. 12. Db3! dxc4 13. Lxc4 a5 De zwarte plannen zijn verhinderd: na 13. Pxc3 14. bxc3 Pc2 15. Tadl Pxe3 16. fxe3 wordt de witte druk op f7 te sterk. 14. a3 Pxc3 15. axb4! Bekend is hier 15. bxc3, maar na 15. a4 16. Db2 Pc2 17. Ta2 Pxe3 staat zwart niet slechter. 15b5 16. bxa5! Timman verbetert een bestaande ana lyse, die verder ging met 16. bxc3 bxc4 17. Dxc4 Le6 18. Dd5 axb4 en zwart krijgt voldoende compensatie voor de pion. 16. bxc4 17. Dxc3 Ld3 18. Tfel Tb8 19. Ld2! Met de bedoeling 19. Tb3 20. Del gevolgd door 21. Lc3. 19c5 20. dxc5 Lf6? Hjartarson besluit in troebel water te gaan vissen, want na het normale 20. Lxc5 21. De5 heeft hij niet vol doende spel voor de pion. 21. Pe5 Dd5 22. Lf4 Tfe8 Zie het diagram. 23. b4! Dwingt zwart af te wikkelen naar een slecht eindspel. 23cxb3 24. Dxd3 Dxd3 25. Pxd3 Lxal 26. Txal b2 27. Pxb2! Dit moest Timman bij zijn 23e zet ge zien hebben, want na 27. Tbl Tb3 loopt wit nog verliesgevaar vanwege de matdreiging op de onderste rij. 21. Txb2 28. h3 Tc2 29. a6 g5 Het eindspel na 29. Txc5 30. a7 Ta8 31. Tbl Tc8 32. Tb8 f6 33. Txa8 Txa8 34. Lb8 is verloren. 30. Ld6 Ta8 31. a7 f5 32. Ta6 Kf7 33. c6 Ke6 34. Lb8 Zwart geeft het op. Door het prachtige resultaat van Tim man is de prestatie van onze andere landgenoot, John van der Wiel, enigs zins op de achtergrond geraakt. Van der Wiel startte het toernooi aarze lend. Te begrijpen als speler met de laagste-ELO-rating: enkele miskleunen in het begin maken je geschikt als „kop van Jut", met als gevolg een ho peloos toernooi. Toen dit gevaar gewe ken was, kreeg Van der Wiel steeds meer zelfvertrouwen! en wist een min één score om te bouwen in een pluss core. Een gedeelde vijfde plaats was het gevolg. In een veld met louter top- grootmeesters een resultaat om van te dromen. Van der Wiel heeft hiermee de aanval op zijn plaats als tweede speler van Nederland, door Jeroen Pi ket, (tijdelijk?) afgeslagen. Volgende week meer over dit toer nooi. CORR.ADRES: Leo Hofland, C. Fockstraat 113, 2613 DE Delft. Uit de competitie De deelnemers aan de ladderwedstrijd hadden nog de stand na de achtste ronde tegoed. Bekend was al wel dat de heer Hoogendoorn uit Leusden winnaar was geworden. Verder ziet de Top-25 er als volgt uit: 1. Hoogen doorn, Leusden 386,5; 2. Hoogen doorn, Amersfoort 373,5; 3. De Rooij, Warmond 337; 4. Ludwig, Smilde 331,5; 5. Egberts, Ter Aar 322; 6. Koe- lewijn, Spakenburg 305,5; 7. Buisman, Oldebroek 281,5; 8. Schoneveld, Al- men 269,5; 9. Prins, Zwolle 254; 10. Van den Belt, Zwolle 250,5; 11. Pruijs, Emmeloord 244,5; 12. Van de Brink, Heerde *207,5; 13. Cloosterman, Schip luiden 207; 14. Visser, Deventer 194,5; 15. Knotters, Zwolle 179; 16. Deters, Deventer 144,5; 17. Lelieveld, Leidschendam 131; 18. Alfring, Beerta 127; 19. Van de Beek, Wijhe 125; 20. Stoelwinder, Apeldoorn 105,5; 21. Huisjes, Gorssel 100,5; 22. Schokker, Oldemarkt 82,5; 23. Christiaans, Zutp- hen 68; 24. Groenenberg, Amersfoort 63; 25. Ten Kate, Zwolle 57. Verder deze week weer eens enkele partijen uit de afgelopen competitie. Om te beginnen het belangwekkende treffen tussen Wiersma en Stokkel uit de tiende ronde. H. Wiersma - J. Stokkel Twente's Eer ste - Cöte d'Or 25-2-1989. I. 33-29 17-22 2. 39-33 11-17 3. 44-39 6-11 4. 50-44 1-6 5. 31-26 16-21 7. 32- 28 19-23 8. 35-30 10-14 9. 30-24 5-10 10. 37-31 20-25 11. 24-20 15x24 12. 29x20 11-16 13. 40-35 7-11 14. 44-40 14-19 15. 20-15 10-14 16. 41-37 2-7 17. 33-29 19-24 18. 29x20 14-19 19. 35-30 25x14 20. 40-35 22-27 21. 31x22 17x28 22. 26x17 12x21. Tot zo ver een van de modernste varianten van de Keiler-opening. Wit zal nu moeten proberen iets van de omsinge ling te maken, en dat is Wiersma wel toevertrouwd! 23. 30-25 7-12 24. 34- 30 18-22 25. 38-33 21-26 26. 30-24 19x30 27. 25x34 11-17 28. 35-30 14- 19 29. 30-25 9-14 30. 45-40 17-21 31. 40-35 12-18 32. 34-30 8-12 33. 37-31 26x37 34. 42x31 6-11 35. 31-26 21-27 36. 46-41 11-17 37. 47-42 3-8 38. 41- 37 17-21 39. 26x17 12x21 40. 30-24! 19x30 41. 35x24 21-26. Niet 23-29 want dan wint wit door 42. 37-32! enz. 42. 37-31 26x37 43. 42x31 27-32 44. 24-20 14-19 45. 33-29 23x34 46. 39x30 18-23 47. 43-39! Wit heeft het in deze stand voor el kaar. De zet 47... 32-38 gaat niet van wege de dam 48. 48-42 38x47 49. 20- 14 19x10 50. 30-24 47x20 51. 25x5, en omdat wit die combinatie er na 47... 8-12 met 48. 49-44 13-18 49. 44-40 12- 17 50. 40-35 in blijft houden, is zwart in onoverkomelijke moeilijkheden. 23-29 48. 31-27! Vanzelf niet de dam 49. 20-14 enz. 22x31 (Gedwongen) 49. 36x38 28-33 50. 39x28 19-23 51. 28x19 13x35 52. 38-33 29x38 53. 49- 44 8-13 54. 20-14 13-19 55. 14x23 16- 21 56. 23-19 21-27 57. 19-14 27-32 58. 14-10 32-37 59. 10-5 38-42 60. 5x46 42-47. Er is nu een moeilijk te beoor delen eindspel ontstaan, dat wit in tijdnood van beiden uiteindelijk in zijn voordeel zal weten te beslissen: 61. 46-28 47-38 62. 28-6 38-32 63. 25- 20 32-5 64. 48-43 5-46 65. 6-1 46-19 66. 1-45 19-37 67. 43-39 37-48 68. 45- 34 48-37 69. 34-12 37-28 70. 12-29 28- 37 71. 29-34 37-28 72. 34-45 28-37 73. 39-33 37-19 74. 33-29 4-9 75. 45-50 19-14 76. 29-24 14x25 77. 24-20 en zwart gaf op. In de tweede partij, gespeeld in dezelf de wedstrijd, is het juist de aanvaller die wint. J. Wiering - T. Harmsma Twente's Eerste - Cöte d'Or 25-2-1989. 1. 32-28 18-23 2. 33-29 23x32 3. 37x28 20-25 4. 41-37 17-21 5. 29-24 19x30 6. 35x24 11-17 7. 38-33 6-11 8. 43-38 13-18 9. 37-32 9-13 10. 49-43 3- 9 11. 34-30 25x34 12. 40x29 14-20 13. 45-40 10-14 14. 39-34 20-25 15. 43-39 14-20 16. 47-41 1-6 17. 41-37 21-26 18. 28-22 17x28 19. 32x23 9-14 20. 40-35 11-17 21. 48-43 14-19 22. 23x14 20x9 23. 33-28 17-22 24. 28x17 12x21 25. 46-41 21-27 26. 31x22 18x27 27. 38-33 6-11 28. 33-28 11-17 29. 28-23 7-12 30. 39-33 13-18 31. 44-39 17-21 32. 42-38 18-22 33. 24-19! Weliswaar ging 33. 34-30 25x34 34. 39x30? niet vanwege 15-20 enz., en was uiteraard ook 33. 37-32 verboden, de min of meer gedwongen tekstzet zal niettemin gewoon sterk blijken! 4-10 34. 34-30 25x34 35. 39x30 15-20 36. 50-44 20- 25 37. 44-39 25x34 38. 39x30 9-14 39. 29-24 10-15 40. 19x10 15x4 41. 24-19! 4-9 42. 33-29 5-10 43. 38-33 12-17 44. 29-24 10-15 45. 43-39 8-12 46. 39-34 12-18 47. 23x12 17x8 48. 34-29 8-12 49. 29-23! 2-8 50. 30-25 9-14 51. 19x10 15x4 52. 24-19! 12-17 53. 35-30 8-12 54. 30-24 12-18. Eifidelijk heeft zwart de formatie 27/22/18 weten te formeren, maar het is reeds te laat: 58. 19-13! 18x9 59. 24-19 9-13 60. 19x8 27-32 61. 37x17 21x3. Fraai is nu dat de resterende 4-om-4 altijd gewonnen blijkt te zijn voor wit. Partijslot: 62. 41-37 16-21 63. 36-31 3-8 64. 33-28 8- 12 65. 28-23 en zwart gaf zich gewon nen (op 12-17 vanzelf 66. 23-18).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 31