„Geloof Nederlandse jongeren
is veel individualisliseher
Rust
In het labyrint van het moderne leven
kerk
wereld
Werkloosheid en Europa
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidócSouomit
ZATERDAG 1 JULI 1989 PAGINA j
door Marinus van der Berg
..Verdriet en rust waren als
broer en zus". Deze gedachte
kwam bij me op in de voorbije
week, waarin ik betrokken
was bij iemands sterven.
Als het goed is kunnen broer
en zus veel aan elkaar heb
ben. Verdriet vraagt om rust.
Elkaar rustig de tijd gunnen.
In die rust kun je het verdriet
voelen. Verdriet moet gevoeld
worden. De rust is als een
schaal die het verdriet draagt,
beschermt en zorgt dat het
niet verloren gaat. Verdriet is
kostbaar. Ze is de achterkant
van de liefde. Rust kan als een
weldaad zijn als je het verdriet
op de bodem van jezelf voelt,
als het soms met hevige pijn
scheuten door je heentrekt.
Verdriet reist. Soms is ze er
en soms lijkt ze er niet te zijn.
Ze rust, ze laat jou met rust.
Verdriet en rust als broer en
zus. Als het goed is helpen ze
elkaar verder. Ze laten elkaar
niet in de kou staan. Ze ne
men de tijd voor elkaar.
We leven in een tijd die rust
onderwaardeert. We leven
meer in een tijd van ,,we
moeten verder"; ,,je kunt niet
stil blijven staan". Rust is ver
dacht gemaakt, een onderge
schoven kind, een stiefzus ge
worden. Rust roest, wordt ge
zegd. Maar dit is een groot
misverstand. U kunt het zelf
proefondervindelijk ervaren.
Als u nu eens rustig gaat zit
ten, niet laat afleiden, niet laat
storen en u luistert naar u
zelf... hoort u? ...wat een le
ven. In de rust komt een mens
bij zichzelf. En hier gebeurt
het spannende: durf ik bij me
zelf te komen? Of sla ik op de
vlucht?
De Vlaamse filosoof Libert
Vanderkerken, vraagt in een
van zijn bijdragen in het boek:
.Wonen aan de Zuidkant" om
begrip voor de avond. In de
avond komt de mens thuis. Je
laat de drukte van de dag
achter je. Je sluit de deur. Je
komt thuis, bij jezelf en bij hen
die je lief zijn. Of alleen, hoe
pijnlijk kan dat zijn. Nog pijn
lijker is het soms als je bij hen
met wie je het huis deelt niet
meer thuis komt. Als je er
geen rust vindt. Maar als het
goed is, als het je deugd doet,
dan kom je tot rust.
Ik geniet het meest van die
dagen waarop ik vroeg in de
avond terugkeer. Dat biedt me
gelegenheid om de dag te
overwegen, om er over te ver
tellen, om de dag tot rust te
brengen in mezelf. In de rust
van de avond hoor ik de dag
beter. De pijn van de dag,
maar ook het goede dat de
dag bracht. De ontmoetingen
die me raakten.
Het is een goede gewoonte,
die meer geëerbiedigd zou
moeten worden, om avond
vergaderingen tijdig te beëin
digen. Velen zijn er dankbaar
voor. Ze zeggen: ,,dan heb ik
nog iets aan de avond". De
avond, het thuis-zijn, de rust
hebben hun eigen waarde
het mensenleven. De avond,
de rust helpen ons om het le
ven te doorleven, om de pijn
te doorleven en de vreugde te
vieren.
Natuurlijk besef ik ook dat
avonden lang kunnen zijn,
leeg, saai, nauwelijks uit te
houden. In de avond voelen
we sterker dat het een mens
vaak niet goed doet alleen te
zijn. De avond kan de mens
ook onrustig maken, neer
slachtig, angstig en opge
jaagd. De avond brengt dan
meer verdriet dan rust. Wan
neer we weten van een mens
voor wie de avond eenzaam
heid brengt, kan een bezoek,
soms een hartelijke uitnodi
ging, die het plichtmatige
overstijgt goed doen.
De rust van de avond kan ook
de tijd zijn voor het goede ge
sprek, het intieme gesprek
waarin je je hart voor elkaar
kunt openen zonder angstig te
hoeven zijn. Het gesprek
waarin er tedere ruimte groeit
om te luisteren naar het hart
dat onrustig is. Een goed ge
sprek vraagt ook steeds om
rust. Geen weg zonder rust
punten. Geen gesprek zonder
adempauzes. Geen geschre
ven woord zonder tussenruim
te. Het inelkaargedrukte is on
leesbaar. Leven zonder rust
verstikt. Verdriet vraagt om
rust, opdat het diepere leven
in onszelf niet stikt. ,,We leven
in een tijd van samenzwering
tegen het gevoel: de aanbid
ding van maat en getal", zegt
P.C. Kuiper in „De mens en
zijn verhaal" (Athenaeum, Am
sterdam, 1989, 3e druk). In de
rust kan de mens zich open
baren. Een merkwaardig
woord: „baren": geboren wor
den met pijn en moeite, op
nieuw worden. Leven. We
hebben rust nodig om te le
ven.
Balke geen hoogleraar Groningen wegens Zuidaf rikaanse conncties
GRONINGEN De theologi
sche faculteit van de Rijks
universiteit Groningen is te
gen een hoogleraarschap van
de Hervormde predikant dr.
W. Balke te 's-Graveland we
gens diens „herhaalde activi
teiten aan een zeer bepaalde
kant in en met betrekking tot
Zuid-Afrika". Deze zijn „niet
verenigbaar met het beleid
van de universiteit inzake
culturele en wetenschappelij
ke contacten". Dit heeft de fa
culteitsraad vrijdag unaniem
besloten. Faculteitsbestuur
noch faculteitsraad heeft met
Balke zelf gesproken. Balke
(56) was niet voor commen
taar bereikbaar. De synode
der Nederlandse Hervormde
Kerk besloot veertien dagen
geleden Balke voor te dragen
voor een nog in te stellen bij
zondere leerstoel voor de ge
schiedenis van de Reformatie
en de Contra-Reformatie. De
faculteit is via de werkgroep
Kairos (christenen tegen
apartheid) op Balke's Zuid-
Afrika-activiteiten gewezen
door enkele gemeenteleden
uit 's-Graveland die weigeren
met naam en toenaam ge
noemd te worden. Ook heb
ben zij Balke zelf niet van
hun activiteiten op de hoogte
gesteld.
De enorme wereld
die ik in mijn hoofd
heb. Maar hoe mij
bevrijden en haar
bevrijden zonder in
stukken te worden
gescheurd?
Franz Kafka
LCGJ-CONFRONTATIE MET NAZATEN GEEMIGREERDE GEREFORMEERDEN:
YSSELSTEYN „Het
verschil in geloofsbele
ving tussen Nederlandse
en buitenlandse jongeren
is frappant. Onze jeugd is
veel individualistischer
bezig."
Woorden van Tielenaar
Cees Anker, coördinator
van het zogenaamde
„Derde Generatie Pro
ject", dat ter gelegenheid
van honderd jaar gerefor
meerd jeugdwerk in Ne
derland wordt gehouden.
Het project bestaat uit een uit
wisselingsprogramma dat on
der andere een internationale
jongerenconferentie omvat.
Deze conferentie werd deze
week in het Limburgse Yssel-
steyn gehouden. Jonge men
sen uit onder andere Neder
land, de Verenigde Staten,
Canada, Brazilië en Australië
kwamen daar bijeen.
Het Derde Generatie Project
vormt de afsluiting van het
jubileumseizoen '88-'89 voor
het Landelijk Centrum voor
Gereformeerd Jeugdwerk
(LCGJ). „In de afgelopen
eeuw zijn veel gereformeer
den geëmigreerd naar landen
als de Verenigde Staten en
Canada, maar ook naar Brazi
lië, Nieuw-Zeeland, Australië
en Argentinië. Zij hebben hun
kerk en hun jeugdverenigin
gen meegenomen en daarom
vonden wij het leuk om hen
bij de viering van ons eeuw
feest te betrekken."
Verschil
Volgens Anker is er duidelijk
verschil tussen de derde gene
ratie Nederlanders uit de zes
landen overzee: „De Neder
landse Amerikanen hebben
zich het meest aangepast; die
spreken zelfs geen woord Ne
derlands meer. Nederlanders
die naar Brazilië en Argenti
nië zijn geëmigreerd leven
daarentegen in kolonies, waar
ze de eigen taal en cultuur
nog hebben weten te behou-
Onrust in Seoel
Het blijft onrustig in Seoul, de hoofdstad van
Zuidkorea. Opnieuw raakten studenten slaags
met eenheden van de politie en opnieuw was
de inzet de herenigng met Noordkorea. Eerder
deze week protesteerde een groep van onge
veer vijfhonderd christen-studenten tegen de
in hechtenisneming van een Zuidkoreaanse
predikant die met Noordkoreaanse leiders had
gesproken over dse mogelijkheden voor here
niging.
Op de foto: Radicale studenten raakten slaags
met oproerpolitie nadat het hen was gewei
gerd naar Noordkorea te gaan om een jeugd-
festival bij te wonen. FOTO: AP
den. Je hoort aan het dialect
van hun kinderen en klein
kinderen nog waar de familie
vandaan is gekomen. Dat zijn
twee extremen; de Canadezen
en de Australiërs zitten daar
wat tussenin."
Na een periode van acclimati
seren bij gastgezinnen in ver
schillende plaatsen in Neder
land, waren de 43 buitenland
se jongeren samen met hun
Nederlandse leeftijdsgenoten
voor een tiendaagse conferen
tie in Ysselsteyn. „Als thema
hebben we gekozen voor de
kreet „Facing life", oftewel
„Geloof in het leven". Dat is
eigenlijk een variatie op het
Conciliair Proces. Voor veel
jongeren zijn de thema's daar
van gerechtigheid, vrede
en heelheid van de schepping
- behoorlijk vaag. Ze kunnen
er gewoon niets mee. „Geloof
in het leven" blijkt hen meer
aan te spreken, het gaat toch
om de centrale vraag wat het
geloof in Jezus Christus voor
ieder persoonlijk in het dage
lijks leven betekent."
„De mensen die hier komen
zijn tussen de 17 en 23 jaar,
vandaar dat we het program
ma niet alleen maar op the
mabesprekingen hebben ge
richt. Er zitten veel creatieve
elementen in de conferentie
De onderwerpen gerechtig
heid, vrede en milieu kunnen
dan worden uitgebeeld in een
toneelspel of we sturen de
deelnemers er als journalisten
op uit om een column over
het milieu te schrijven Bo-
•endien willen we simpelweg
v- GwJerlinge band verstevi-
G'. jr allerlei ontspannen
de bezigheden als volleybal
len, fietsen en kanoen De jool
en de leut komen dus ruim
aan bod."
Milieu
Er is duidelijk onderscheid
tussen de jongeren van de
verschillende nationaliteiten
volgens Anker. Een vraagstuk
als milieu leeft meer bij de
Nederlanders en de Canade
zen, dan bij de de Australiërs
en de Amerikanen. Anker:
„Niet alleen de belangstelling
voor bepaalde thema's ver
schilt, maar wat mij vooral
opvalt, is het verschil in ge
loofsbeleving. Nederlanders
zijn heel individualistisch be
zig, terwijl de buitenlanders
meer op de eigen gemeen
schap zijn gericht."
Cees Anker zoekt de verkla
ring voor dat opvallende ge
geven in onze sterk gesecula
riseerde maatschappij: „Wij
leven hier als individuen in
een niet-christelijke omge
ving, terwijl men elders
met name in Amerika, Cana
da en Australië een eigen
sociaal netwerk heeft als ge
loofsgemeenschap."
Dat heeft volgens Anker twee
consequenties: „Nederlandse
jongeren moeten veel meer
zélf beslissingen nemen, ter
wijl dat in die andere landen
voor een groot deel samen
met de hele gemeenschap ge
daan wordt. Daarnaast zijn 'de
Nederlanders geneigd bij het
denken over vraagstukken als
vrede, gerechtigheid en mi
lieu de hele maatschappij te
betrekken. Voor een Ameri
kaanse christen-jongere is dat
in de eerste plaats een zaak
van de eigen groep."
„Het is leuk als je de reacties
van de deelnemers ziet. Aan
de ene kant voel je een soort
jaloezie van de buitenlandse
jongeren op de vrijheid om
individuele beslissingen te ne
men. Maar aan de andere
kant leeft er aan beide zijden
een zekere nieuwsgierigheid:
hoe breng je dat geloof in
praktijk in jouw situatie?"
Betuwnaar Cees Anker is en
thousiast over het project:
„Het belang hiervan is het le
ren begrijpen van leeftijdge
noten in andere culturen, el
kaar enthousiast maken en
het wegnemen van vooroor
delen over en weer. Bij ons
leeft bijvoorbeeld_het idee dat
Canadezen en Amerikanen zo
conservatief zijn als de pest,
nou door die hele uitwisseling
kun je dat relativeren."
De nu gehouden conferentie
zal dan ook zeker een vervolg
krijgen in de andere deelne
mende landen.
ERNA CORNELISSEN
Franz Kafka Het Procea. Vertaald
door Thomae Graftdijk. Met teke
ningen van Jan Vlasveld. Uitgave
Amber. Prijs 34,50.
Het aantal interpretaties dat
de romans en verhalen van
Franz Kafka in de afgelopen
zestig jaar heeft opgeleverd,
lijkt onuitputtelijk. Zes jaar
geleden toen de honderdste
geboortedag van Kafka werd
herdacht, heeft Niels Bokhove
in Reiziger in seheerappara-
ten een overzicht gegeven
van de ontvangst die Kafka's
werk in Nederland is bereid.
Een belangrijk onderdeel vor
men de theologische, christe
lijk geïnspireerde commenta
ren en de titel van Bokhoves
boek verwijst naar een uit
voerig opstel, een van de eer
ste in zijn soort, van de her
vormde theoloog K. Miskotte.
In de verzekeringsjurist Kaf
ka zag hij per abuis een reizi
ger in scheerapparaten. De re
ligieuze commentaren zijn
niet de minst voor de hand
liggende. Het is immers Kaf
ka's vriend Max Brod die in
zijn biografie wijst op de gods
dienstige, in feite joodse, ont
wikkelingsgang van Kafka,
en meende dat een tragisch fi
guur als Job van centrale be
tekenis was voor Kafka en
zijn romanfiguren". Maar Bok
hove signaleert ook histo-
risch-biografische, filosofi
sche, psychologische en com
mentaren waarin de tekst sec
wordt bestudeerd.
De ene uitleg maakt de ande
re niet bij voorbaat ongeldig.
De resoneerruimte is net als
bij de romans van Dostojevski
ongekend groot, juist omdat
het om zo'n centrale proble
matiek gaat, maar het gelijk
of het failliet van een levens
overtuiging valt er niet mee
te bewijzen.
Een bijkomstige moeilijkheid
is dat het meeste werk van
Kafka onaf is. Tegen de uit
drukkelijke wil van de schrij
ver publiceerde Brod na Kaf
ka's dood in 1924 postuum zijn
romans. „Men moet zwijgen
wanneer men niet helpen
kan. Niemand mag door zijn
hopeloosheid de toestand van
de patiënt verergeren. Daar
om moet al mijn gekrabbel
vernietigd worden. Ik ben
geen licht, ik ben slechts in
mijn eigen doornstruiken ver
strikt geraakt. Ik ben een
doodlopende weg", zei Kafka
tegen een andere bewonde
raar van hem, Gustav Ja-
nouch, die zijn gesprekken
met Kafka publiceerde nadat
Brods biografie, dertien jaar
na Kafka's dood, was versche
nen. Voor zijn romans had
Kafka de juiste vorm niet we
ten te vinden maar dat kwam
weer omdat hij, althans vol
gens Brod, ongelukkig was
over de uitzichtloosheid van
zijn romanfiguren. Maar ook
zijn eigen lot weerspiegelt
zich daarin. Hij voelde zich
door tralies van zijn mede
mensen gescheiden zoals hij
tegen Janouch zei.
Hoe groot de interpretatie
ruimte ook moge zijn, dat er
begrenzingen zijn is zonnek
laar. Kafka, betekent ook
Praag, (Midden-)Europa rond
de eerste wereldoorlog, waar
in eeuwenlange zingevings
tradities lijken te zijn uitge
werkt. Een nieuwe wereld
komt op, industrialisering, au
tomatisering, bureaucratise
ring doen hun intrede in al
hun verwarrende aspecten en
roepen extreme politieke te
genstellingen op, en^die oude
en die nieuwe wereld lijken
in Kafka's werk over elkaar
heen te schuiven, mensen die
zich daartussen bevinden ver
malend.
Niets heeft het lezen en voor
al het interpreteren van het
werk van Kafka na de oorlog
zozeer bevorderd als toen
bleek dat deze bureaucrati
sche fictie werkelijkheid leek
te zijn geworden in de Oost-
europese dictaturen. Het
kreeg daardoor een profeti
sche kracht.
Waar er zoveel interpretaties
zijn, kan het ook niet anders
of ook de vertalingen zijn
daarvan een afspiegeling, op
de eerste plaats die van Der
ProzeJi, dat al drie keer
Franz Kafka.
eerder is vertaald. Nu is er
dan een nieuwe vertaling ver
schenen van Thomas Graft
dijk waarin er naar gestreefd
lijkt te zijn de tekst zo neu
traal mogelijk weer te geven.
Ook zijn alle varianten en los
se eindjes - Kafka had het im
mers niet voor publicatie be
stemd - in een apart aanhang
sel weergegeven. Het lijkt op
een poging de Kafka-inter-
pretatie met een schone lei te
beginnen, en daarvoor een
tekst te creëren die als een
soort canon kan fungeren.
(Een misser daarin js overi
gens het gebruik van de
woorden predikant en kansel
in het negende hoofdstuk als
een overduidelijk katholieke
domkerk beschreven wordt»)
FOTO: SP
Nu is het zeker niet ondenk
baar dat daar behoefte aan is,
ook om de volgende reden.
De naoorlogse Europese con
text die zo'n extreme echo
vormde voor Kafka's werk, is
die niet sterk veranderd?
Heeft de bureaucratische heil
staat zijn langste tijd niet ge
had en lijken de werelden die
in Kafka's tijd nog zo sterk
met elkaar botsten, niet bezig
tot een nieuw evenwicht te
versmelten? Er zijn in ieder
geval nieuwe interpretaties
mogelijk.
Recht
In Het Proces vertelt een
geestelijke aan Josef K., in
het voorlaatste hoofdstuk,
kort voordat hij op raadsel
achtige wijze geëxecuteerd
wordt, een parabel over een
man die zijn leven lang
toegang zoekt tot het recht.
Het lijkt op een verintensive
ring van het thema van het
boek waarin dezelfde Josef K.
vergeefs zoekt naar toegang
tot het recht. Het gebouw van
het recht wordt bewaakt door
een waker en wie die waker
passeert komt weer voor een
ander waker te staan enzo
voort. Toch is die waker daar
voor de wachtende. Juist hij is
de aangewezene om de wach
tende te redden, maar deze
krijgt dat pas te horen als hij
stervende is en dus het ge
bouw van het recht niet meer
kan binnengaan. Dan volgt er
een ijzingwekkende discussie
tussen de geestelijke en Josef
K. over de parabel, waarin
een eindeloos lijkend aantal
mogelijkheden voor het gelijk
van de representant van het
recht, de waker, en die van de
vrager van het recht, de
- wachtende, worden uitgewis
seld. Ijzingwekkend, want
wat zo helder leek, het recht
en de dragers ervan worden
in hun rechtmatigheid ont
kend. Niet alleen de bron en
de dragers van het recht, ook
de aard van dat recht zelf
worden in twijfel getrokken.
Het beeld van de bureaucrati
sche, anonieme staat, waarop
in Kafka's romans op vooruit
wordt gelopen, heeft mis
schien aan herkenbaarheid
ingeboet, maar wat het juiste
richtsnoer is om te handelen
en aan wiens gezag dat ont
leend wordt, is, zelfs wanneer
daar bij de spraakmakende
elites een pragmatische eens
gezindheid over lijkt te be
staan, in een wereld waarin
zoveel ideologieën en leerstel
sels, al dan niet religieus, met
elkaar botsen, een explosieve
aangelegenheid waarvan de
uitkomst net als in Kafka's
boek ongewis is. Hoe zeer de
wereld sinds Kafka zijn ro
mans schreef ook veranderd
is, in dit opzicht blijft zij drei
gend en onontwarbaar of an
ders gezegd: kafkaiaans.
PAUL VAN VELTHOVEN
In een rapport over de eenwording van Europa hebben eed
nomische deskundigen van de Sociaal Economische Raad orj
langs geconcludeerd dat het in ons land steeds moeilijke
wordt voldoende (overheids)geld in kas te krijgen om q
enorme last aan sociale voorzieningen te kunnen opbrengei}
Vergrijzing van de bevolking, toenemende Europese concui
rentie en de noodzaak meer geld te besteden aan het miliel
kunnen het wankel evenwicht verstoren tussen opbrengsta
(aan belastingen en premies) en uitgaven. De SER-deskundj
gen orlder leiding van prof. dr. D.B.J. Schouten, zijn daai
over niet optimistisch.
NEDERLAND vergrijst vrij snel, hetgeen betekent dat eel
dalend aantal actieven de zorg krijgt voor een grotere groei
niet werkende landgenoten. Dat zal dan vooral gaan om hei
die de pensioengerechtigde leeftijd nog niet hebben bereik)
Gelukkig verkeren wij in ons land in de omstandigheid da
de pensioenvoorzieningen voor veel ouderen van dien aarj
zijn dat hun inkomsten veilig zijn gesteld.
VAN hen is geen extra beroep op de overheidsmiddelen nc
dig, althans niet in de directe sfeer. Wel levert de vergrijzin
indirect hogere kosten op, bijvoorbeeld wegens de relatief ir
tensievere medische zorg. De kans is groot dat bij deze vei}
grijzing en het gecompliceerder worden van het produktie
proces steeds meer werknemers vroegtijdig in de wao belaij
den.
Wie de in het rapport gesignaleerde problematiek anal]
seert komt al gauw tot de conclusie dat de belasting- en prfi
miedruk voor de werkenden omhoog zal moeten. Maar di
zou alleen maar nieuwe problemen opleveren. In onze wel
vaartsstaat zijn belastingen en premies al zo hoog opg^
schroefd dat we bijna de wereldranglijst op dit gebied aan
voeren. Verdere verhoging betekent dat Nederland ziel
vooral na 1992 uit de markt prijst als het om de loonkosta
gaat en dat betekent een vlucht van het bedrijfsleven na3
andere landen. Instroom van elders kan dan helemaal woij
den vergeten.
De arbeidsdeelname in ons land is gering vergeleken md
die in andere landen van de EG, zo constateren de economi
sche deskundigen. We kampen nog steeds met een torenhog
werkloosheid, die schril afsteekt tegen de grote vraag naa
arbeidskrachten. Er zijn te weinig adequaat opgeleide krach
ten voorhanden, hetgeen ook betekent dat de kwaliteit vai
het werk afneemt en het bedrijfsleven steeds meer zijn hei
zoekt in automatisering.
De zorg voor het milieu staat hoog in het Nederlands
vaandel geschreven, ook al gaan de recentelijk in het Natio
naai Milieu Beleidsplan aangekondigde maatregelen velei
nog lang niet ver genoeg. Maar serieuze aanpak van de mi
lieuproblematiek vergt ook veel geld van een overheid di
dat elders moet 'wegsnijden': bij bedrijfsleven en/of werkne
HET lijkt allemaal op een vicieuze cirkel, die slechts kaï
worden doorbroken door meer werklozen aan de slag te krij
gen. Dat betekent een betere opleiding, toegesneden op d'
verlangens van degenen die voor banen kunnen zorgen
Daarmee wordt dan tevens voorkomen dat afgestudeerdei
hun heil elders in Europa gaan zoeken, nadat zij eerst op kos
ten van de Nederlandse belastingbetaler een dure studie heb
ben gevolgd. In dat verband is het ook niet onredelijk da
een groter deel van de studiekosten door de overheid word
teruggevorderd.
De interne EG-markt met zijn voordelen van het ver
dwijnen van vervelende en tijdrovende formaliteiten be
tekent voor het bedrijfsleven een grote concurrentie en du
een uitdaging. De Nederlandse regering zal met draaglijk
belasting- en premietarieven moeten voorkomen dat on
land zich uit de markt prijst. Veel aandacht zal in de komen
de jaren dus nodig blijven voor het probleem van de werk
loosheid. Want alleen door meer mensen aan de slag te krij
gen kan het draagvlak worden vergroot en komt er een be
ter evenwicht tussen de betalende en ontvangende partijen
Veel bewolking
DE BILT (KNMI) Er is
vandaag tamelijk veel bewol
king en vooral in het noorden
van het land valt er regen. Het
zuiden is waarschijnlijk wat
beter af, misschien dat daar de
zon af en toe flauwtjes schijnt.
Dit weerbeeld wordt veroor
zaakt door een depressie die
vanmiddag via de Noordzee
naar het oosten koerst.
De middagtemperatuur loopt
uiteen van zo'n 17 graden in
het noorden tot plaatselijk 20
graden in het zuiden. Op de
passage van het koufront in de
middag kunnen er zich in het
oosten en zuidoosten enkele
buien ontwikkelen, mogelijk
met onweer. De zwakke tot
matige wind komt aanvanke
lijk uit een zuidelijke richting,
in de avond draait de wind
naar een noordelijke richting.
Frankrijk: In het zuiden periode
met zon, elders toenemende bewa
king gevolgd door af en toe regel
Middagtemperatuur van 18 graden i
het noorden tot tot rond 30 in hi
Spanje en Portugal: Zonnig, maar i
de middag en avond plaatselijk kal
op een regen of onweersbui Midda|
temperatuur langs de Atlantiscl]
kust van 22 tot 28 graden, langs C
Middellandse Zee rond 30 graden e
in het binnenland plaatselijk tot nal
40 graden.
Zwitserland en Oostenrijk Toeni
mende bewolking en vooral morg<
af en toe regen. Middagtemperatu^
rond 26 graden, zondag enkele gn
den lager
Italië In het noorden regen of oj
weersbuien, maar ook zonnige peril
den In het zuiden zonnig Middaj
temperatuur rond 28 graden
Joegoslavië: Zonnige perioden en
de middag en avond regen of o|
weersbuien. Middagtemperatuur vi
27 graden aan de kust tot 30 landi|
Griekenland: Zonnig maar in
middag en avond regen of onweer
buien Middagtemperatuur rond
graden aan de kust en op de eilandJ
tot 31 graden in het binnenland.
WEERRAPPORT
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, medegedeeld door
het KNMI, geldig tot en met morgen:
Noorwegen. Aan de westkust eerst
nog wat regen, vanaf morgen opkla
ringen Middagtemperatuur langs de
kust ongeveer 17 graden in het bin
nenland enkele graden hoger
Zweden Perioden met zon. Middag
temperatuur langs de kust rond 18
graden, in het binnenland tot 22 gra-
Denemarken: Vooral in het zuiden af
en toe regen, morgen in de loop van
de dag opklaringen. Middagtempera
tuur geleidelijk oplopend naar 20
graden.
Britse Eilanden Veel bewolking en
af en toe regen. Morgen wolkenvel
den en droog. Middagtemperatuur
van 17 graden in Schotland tot 21 in
zuidoost Engeland.
Belgie en Luxemburg: Veel bewol
king en perioden met regen. Middag
temperatuur rond 18 graden.
Bondsrepubliek Duitsland: Vanuit
het westen toenemende bewolking
en vooral in het zuiden af en toe re
gen, mogelijk met onweer. Middag
temperatuur van 21 graden in het
noorden tot 25 in het zuiden.
Max Min Ragi
Rotterdam
Twente
Vllssingen
Zuid-Limburg
