icharov vreest voor
rugslag als in China
er
Nyerere en Chikane bepleiten
sancties tegen Zuidafrika
PR stort zich in
ontuur Groen Links
Yan Dijk:
betere
beloning
voor
efficiënte
ambtenaren
VVD boos op Brinkman
over uitstel tv-riehtlijn
Voorlichting over
smog schiet tekort
Fotograaf komt om
in neergestort
sportvliegtuig
KONINKLIJK
/HUIS
.INLAND
CcidócSoumnt
MAANDAG 19 JUNI 1989 PAGINA 5
389 IT
inisten jaarlijks
eer door rood sein
Machinisten van de Nederlandse Spoorwe-
Ijden per jaar zo'n 150 keer door een rood sein.
bekend of hierdoor ook ongelukken zijn ver-
il oplipe NS heeft een onderzoek ingesteld naar de
198?id van de vertreklichten en -seinen bij sta-
A in leeft een NS-woordvoerder zaterdag meege-
procrf>r een rooc* se^n rÖden is het ergste dat een
overkomen", aldus de woordvoerder. Hij
s vy. relativering overigens wel op zijn plaats. Sta
len rijdt elke machinist eens in de twintig jaar
>od sein. Hij heeft dan zo'n twee miljoen seinen
onte Verder is de NS al in de jaren zestig begon-
dai]e aanleS van het systeem van automatische
dit J°edirig (atb). Als een machinist een rood sein
j dat!ech hij een snelheid boven de 40 kilometer per
'uggapii^h de noodrem in werking. Bij een lagere
HoncfijS1 de machinist een waarschuwingssignaal,
als <jX
Moord op
vioolbouwer nog
onduidelijk
HUIZEN De politie
heeft nog geen idee
waarom de internatio
naal bekende vioolbou
wer en -handelaar Be
rend Max Möller (45) vo
rige week is doodgescho
ten. Möller werd in de
nacht van donderdag op
vrijdag tijdens een
gevecht met twee gemas
kerde overvallers in zijn
woning te Huizen dood
geschoten. Mevrouw
Möller en de twee kinde
ren bleven ongedeerd.
Ex-korpschef Van Dorp overleden
ROTTERDAM In zijn huis
in Zuid-Frankrijk is op 55-jari-
ge leeftijd de voormalige
korpschef van de Rotterdamse
politie, J. van Dorp, aan een
hartaanval overleden. Van
Dorp vertrok op 1 oktober vo
rig jaar bij de Rotterdamse po
litie, nadat de dienstcommissie
het vertrouwen in de korps
chef had opgezegd. Burge
meester Peper van Rotterdam
sloot zich daarbij aan, waarna
van Van Dorp vervroegd ont
slag nam. Nog onlangs was
Van Dorp door de besturen
van de vier grote steden Den
Haag, Rotterdam, Amsterdam
en Utrecht gevraagd als be- j. Van Dorp.
leidsadviseur politiezaken.
„Tarieven specialisten
drie jaar bevriezen"
UTRECHT Oud-minister
Van Aardenne heeft voorge
steld de totale uitgaven voor
specialistische hulp drie jaar
lang te bevriezen op het niveau
van 1989. Onderlinge verschui
vingen moeten wel mogelijk
zijn. Als de uitgaven het totale
budget toch overschrijden zou
den de tarieven evenredig
moeten worden verlaagd. Spe
cialisten die de desbetreffende
overeenkomst niet willen teke
nen moeten een soort strafkor
ting krijgen van tien procent.
Van Aardenne is in januari be
gonnen met een bemiddelings
poging in het conflict van spe
cialisten met ziekenfondsen en
overheid.
WEER WRAAKMOORD
IN RIJSBERGEN
RIJSBERGEN Een inwoner van
Rijsbergen heeft zaterdag in die
plaats het lijk van een nog onbeken
de ongeveer 30-jarige man aange
troffen. Het slachtoffer bleek met
vijf kogels om het leven te zijn ge
bracht. Sporen op de vindplaats wij
zen erop dat de koelbloedige liquida
tie elders heeft plaatsgevonden. Sec
tie heeft uitgewezen dat de man
driemaal door het hoofd is gescho
ten, eenmaal in het bovenlichaam en
eenmaal in de nek. De politie sluit
niet uit dat het een afrekening in de
drugswereld betreft. Enkele maan
den geleden vonden twee broers uit
een Haagse familie de dood in Rijs
bergen. Ook zij zouden zijn geliqui
deerd.
IK ONZE MACHTHEBBERS SCHRIKKEN"
J
3 DAM Na vrij-
3 roningen een ere-
te hebben ont-
I kreeg André Sa-
faterdag in Am-
p ^de zilveren pen-
9 ster* de Koninklijke
0 67>dse Akademie
7 ia Wetenschappen
j Het is de eerste
s udeze penning aan
j Jjenlandse weten-
j is toegekend. De
leiding is bedoeld
1 ponen die zich bij-
erdienstelijk heb-
laakt voor de ont-
ig en de beoefe-
1 kunsten en we
en. President De
de Academie die
ning uitreikte,
Sacharov een le-
ijs van de stel-
ét in vrijheid be-
van wetenschap
s ervoor te
9 pesten heerst euforie
Jatsjov en over de po-
Aitwikkelingen in de
stenfi. Dat is niet op zijn
-jXforie verblindt het
2t*erstand", roept Jele-
34ir tegen de journalis
te hun blocnootjes en
^1 opbergen. Terwijl
gScharov vriendelijk
"1 luistert naar bewon-
fie hem onder vier
jlen spreken, deelt
Behoorlijk vermoeid van de festiviteiten rond zijn persoon luistert
Sacharov naar vragen.
Bonner driftig kopieën uit van
de toespraak die haar man vo
rige week in het nieuwe Sov
jet-parlement hield, maar niet
kon afmaken omdat hij werd
weggehoond.
Het tafereeltje tekent de rol
verdeling tijdens de paar
drukke dagen die het echtpaar
in Nederland doorbrengt. De
nestor van de dissidente bewe
ging, die nu in het nieuwe
Congres van Volksafgevaar
digden zit, is duidelijk nog
vermoeid van de feestelijkhe
den rond de 375e verjaardag
van de universiteit van Gro
ningen. Terwijl Sacharov
voorzichtig formulerend.- zijn
bezorgdheid uitspreekt over de
situatie in de Sovjetunie, luis
tert zijn vrouw instemmend
knikkend toe. Maar af en toe
veert zij opeens op en hamert
zij er strijdlustig op los.
FOTO: PERS UNIE
Sacharov waarschuwt voor het
gevaar dat ook in de Sovjetu
nie een terugslag zal komen
zoals in China, waar de con
servatieve partijleiders begin
deze maand met geweld een
einde maakten aan de massale
betogingen voor meer vrijheid
en democratie. ,,In China zijn
de democratische hervormin
gen nu stopgezet, bij ons gaan
ze wel door, al verloopt het
naar mijn smaak veel te lang
zaam", zegt hij. „In de Sovjetu
nie zie je nu hoe de bevolking
opeens politiek actief begint te
worden. Bij ons gebeurt dat op
een wat hoger niveau dan in
China. Maar je ziet duidelijk
dat de machthebbers ervan
schrikken, net als in China".
Op een vraag naar de situatie
van de mensenrechten in de
Sovjetunie antwoordt Sacha-
rov dat dit probleem naar de
achtergrond verdwenen is. De
meeste politieke gevangenen
zijn inmiddels vrijgelaten en
er is ook veel meer vrijheid
van meningsuiting.
Kritiek
In plaats daarvan hebben an
dere kwesties prioriteit gekre
gen, zoals de etnische spannin
gen in de Sovjetunie, die vol
gens Sacharov voor een „kri
tieke" situatie hebben gezorgd.
De autoriteiten hebben dit
probleem jarenlang onder het
tapijt geveegd en nu komt het
opeens aan de oppervlakte.
Gevolg is dat het vertrouwen
in de leiders volgens Sacharov
„catastrofaal" is gedaald.
Bonner herinnert smalend aan
het standaard-antwoord waar
mee de Sovjet-autoriteiten
plachten te reageren op kri
tiek over schendingen van de
mensenrechten: bij ons heeft
iedereen recht op arbeid, gra
tis medische verzorging, gratis
onderwijs en alle volken ge
nieten vrijheid onder de leuze
vriendschap der volkeren.
„Nu is het toch wel iedereen
duidelijk geworden dat het
bluf was", zegt Bonner. Bij ons
is er ook werkloosheid, maar
geen recht op een uitkering.
De medische hulp is ver onder
de maat en de Sovjetunie geeft
minder uit aan onderwijs dan
welk land ook, schampert zij.
„En wat de vriendschap der
volkeren betreft: iedereen kan
nu zien waarop dat is uitgelo
pen. Overal zie je dat zich et
nische problemen voordoen".
Koningin
schiet
te hulp
Koningin Beatrix
heeft zaterdag in
Naarden-Vesting
een deel van de
Europese EHBO-
wedstrijden
bijgewoond. De
vorstin, die de
eerste-
hulpmanifestatie
opende met een
kanonschot,
bekeek samen
met vele
duizenden
toeschouwers een
redding uit een
door overstroming
getroffen huis.
FOTO: ANP
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het geld
dat wordt uitgespaard
doordat ambtenaren effi
ciënter werken moet in de
toekomst worden ingezet
voor salarisverbetering
van de ambtenaren. Mi
nister Van Dijk van bin
nenlandse zaken zei dit
gisteren voor de AVRO-
radio.
Hij reageerde daarmee op uit
latingen afgelopen week van
VNO-voorzitter Van Lede, die
aandrong op het beter belonen
van hard werkende ambtena
ren. Tot nu toe vloeide het
geld van dergelijke besparin
gen terug in de schatkist om
het financieringstekort terug
te dringen. Volgens Van Dijk
is dit in de toekomst echter
niet meer nodig. Hij noemde
het een goede zaak winsten op
produktiviteit voor de belo
ning van mensen in te zetten,
nu het financieringstekort wat
meer beheersbaar wordt. De
minister denkt dat de regeling
de ambtenaren zal stimuleren.
Het Jdee van Van Lede om
voor elk ministerie een aparte
cao af te sluiten wees Van Dijk
zonder meer van de hand. „Ik
denk dat het op dit moment
geen goede zaak zou zijn om
het arbeidsvoorwaardenover
leg op te knippen in wat al
gauw ettelijke tientallen cao's
zouden worden. Dat werkt op
dit moment niet".
TILBURG „De autori
teiten in Zuidafrika zullen
het apartheidssysteem in
dat land nooit vrijwillig
afzweren. Mondelinge
kritiek berokkent het sy
steem geen kwaad en
wordt dan ook genegeerd.
„Waar de afgelopen jaren al
sprake is geweest van 'hervor
mingen' waren deze stuk voor
stuk het gevolg van druk van
buitenaf. Tot dusverre is die
druk nog volstrekt onvoldoen
de. De pijlers van het apart
heidssysteem zijn nog steeds
volledig intact", zo stelde ex-
president Julius Nyerere van
Tanzania zaterdag in Tilburg
tijdens de ledenvergadering
van de vereniging LOTA (La
gere Overheden tegen Apart
heid), waarbij zo'n zestig Ne
derlandse gemeenten en twee
provincies zijn aangesloten.
In zijn speech stelde Nyerere
dat, hoewel het voor Zuidafri
ka waarschijnlijk te laat is om
de onafhankelijkheid van Na
mibia te voorkomen, „daarmee
niet gezegd is dat ze het niet
zullen proberen". Hij bena
drukte bij herhaling dat inter
nationale sancties tegen Zuid
afrika „een noodzakelijk wa
pen zijn tegen apartheid". Veel
gehoorde argumenten, dat der
gelijke sancties de bevolking
meer zouden schaden dan het
regime, weersprak hij. „De
meerderheid van het volk zal
er onder lijden, maar voortdu
rende apartheid richt nog veel
grotere schade aan".
Ook ds. Frank Chikane, secre
taris van de Zuidafrikaanse
■Raad van Kerken, pleitte za
terdag in Groningen voor het
nemen van sancties.
^jg
4«RDAM Ge
hoor de gunstige
3 voor de Regen-
ytij bij de Europe-
lezingen heeft de
t| fh zaterdag in het
Linkse avontuur
Het PPR-congres
isterdamse Beurs
'lage stak massaal
len omhoog toen
'raag werd gesteld
13$lname in de nieu-
itieke combinatie
jinks. Slechts ze-
ïwezigen stemden
Dat waren onder
H de verstokte ra-
van het eerste uur,
It bloedend hart de
rde PPR loslie-
EVP en Onafhankelijken.
Maar Groen Links is nu een
maal, na alle publiciteit en het
daaruit waarschijnlijk voort
vloeiende electorale succes,
niet meer weg te denken of te
rug te draaien.
Aangezien bij de totstandko
ming van het Groen Links-ak
koord de afspraak was ge
maakt dat de afzonderlijke
congressen geen wijzigingen
op het akkoord mochten aan
brengen, werden alle toch nog
door de radicalen ingediende
wijzigingsvoorstellen ingetrok
ken. De fractievoorzitter van
de PPR in de Eerste Kamer,
Bas de Gaay Fortman, deelde
mee dat de fracties van PPR,
CPN en PSP in de Senaat al
vast een voorschotje op Groen
Links zullen nemen. Besloten
is voortaan gezamenlijk op te
trekken met als eerste woord
voerder mevrouw Bolding van
de CPN.
Bij acclamatie koos het con
gres Tweede-Kamerlid Ria
Beckers-de Bruijn tot lijsttrek
ker van Groen Links bij de
verkiezingen van 6 september.
Op de tweede plaats kwam het
PPR-kamerlid Lankhorst, die
op de Groen Linkse lijst een
vijfde plaats gaat innemen
vanwege de vastgestelde volg
orde voor de partijen afzon
derlijk op de kandidatenlijst.
Greenpeace sluit lozingspijpen
De milieu-organisatie Greenpeace heeft zater- bevat grote hoeveelheden zware metalen (onder
dag de lozingen van afvalgips door het kunst- andere cadmium en kwik), het licht radioactieve
mestbedrijf Kemira stopgezet. De lozingspijpen radon en grote hoeveelheden fosfaten en nitra-
van het bedrijf werden afgesloten. Dit afvalgips ten. FOTO: ANP
Wapenwet
verscherpt
DEN HAAG Vanaf 1 sep
tember geldt in Nederland een
nieuwe, verscherpte wapen
wetgeving. Het ministerie van
justitie zal rond die datum een
landelijke inleveringsactie or
ganiseren van vuur- en steek
wapens die in de nieuwe wet
verboden worden. Wanneer
bezitters van wapens die na 1
september verboden zijn deze
inleveren, kunnen zij een fi
nanciële tegemoetkoming krij
gen. De lijst met wapens die
voor privébezit verboden zijn,
wordt uitgebreid met onder
meer alle volautomatische
vuurwapens, vlindermessen
met een lang lemmet, elektri
sche stroomstokken en zoge
noemde disco-messen. Daar
naast komt er ook een een zo
geheten generaal pardon voor
bezitters van wapens die vóór
1 september al verboden wa
ren. Zij kunnen hun wapens
alsnog, anoniem, inleveren..
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het VVD-
kamerlid Hermans wil
minister Brinkman van
WVC deze week in de Ka
mer op het matje roepen.
De VVD-fractie is boos op
de bewindsman, omdat hij
vorige week een van de
genen was die een ak
koord over de Europese
richtlijn 'televisie zonder
grenzen' heeft tegenge
houden.
Tijdens de vergadering in Lu
xemburg bleek dat de Neder
landse regering een beslissing
over vrijere internationale te
levisie-uitzendingen wil over
laten aan een nieuw kabinet.
Hermans verklaarde in
AVRO's Radio-journaal de op
stelling van Brinkman „onge
hoord" te vinden.
De EG-ministerraad heeft af
gelopen week een besluit over
de richtlijn voorlopig uitge
steld. Behalve Nederland wil
den ook Frankrijk, West-
Duitsland, België en Grieken
land de besluitvorming hier
over niet afronden. Het demis
sionaire kabinet is bang dat de
richtlijn het niet langer moge
lijk maakt uit op ons land ge
richte buitenlandse reclame
nog langer van. het televisie
scherm te weren.
De kans is groot dat door uit
stel de richtlijn 'televisie zon
der grenzen' helemaal van de
baan raakt. Onduidelijk is nog
of daardoor de plannen voor
de commerciële zenders TV 10
en RT Véronique worden
doorkruist.
DEN HAAG De overheidsvoorlichting over de smogvorming
in Zuid-Holland is bij sommigen in het verkeerde keelgat ge
schoten. Twee leden van Provinciale Staten, R. Suurendonk uit
Vlaardingen en E. Kuijper uit Rotterdam, hebben hierover
schriftelijke vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten. Beide
PvdA'ers vragen zich af of mensen het niet eerder benauwd
hebben gekregen van de voorlichting dan van de smog zelf. In
de „paniekerige stroom van voorlichting en mededelingen" heb
ben de statenleden en anderen het advies gekregen binnen te
blijven, ramen en deuren te sluiten en op de fiets te gaan. Ver
der verkeerden zij, naar hun zeggen, in een voortdurende onze
kerheid omtrent de geldende (voor)waarschuwings- of alarmfa
se. De smog nam dit weekeinde in geringe mate verder af.
Evenals op vrijdag werd nergens meer het waarschuwingsni
veau bereikt. Het rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu
hygiëne (RIVM) in Bilthoven verwacht op grond van de weers
verwachting van het KNMI dat de smog de komende dagen nog
verder afneemt. Daarom is ook in Zuid-Holland de waarschu
wingsfase ingetrokken.
HOOFDDORP Een
éénmotorig sportvliegtuig
is zaterdagmiddag in de
vijver van het Haarlem-
mermeerse Bos in Hoofd
dorp verongelukt. De 39-
jarige journalist Habby E.
Wilst uit Hoofddorp
kwam daarbij om het le
ven. Hij maakte als passa
gier de vlucht mee om
een fotoreportage te ma
ken.
De vlieger, de 51-jarige S.K.
uit Maarssen, ligt nog met ern
stige verwondingen aan zijn
gezicht in VU Ziekenhuis in
Amsterdam. De man, die door
een surfer gered werd, is als
verkeersvlieger in dienst van
een Nederlandse luchtvaart
maatschappij.
Door nog onbekende oorzaak
belandde de Cessna in de 20
hectare grote vijver van het
recreatiepark en verdween on
der het oppervlak. In het wa
ter bevonden zich op dat mo
ment zeer veel zwemmers en
surfers. Volgens verklaringen
van getuigen, onder wie enke
le .vliegers die bij het water
aan het zonnen waren, is er
geen sprake geweest van
stuntvliegen. Ook is de getui
gen niets gebleken van even
tuele technische problemen
waarmee de vlieger te kampen
had. Het vliegtuig was eigen
dom van een op Schiphol ge
vestigde vliegclub. Volgende
week pas zal het vliegtuigje uit
het water worden gehaald. Het
ligt op een diepte van 25 me
ter.
1
20 juni
Koningin Beatrix brengt een
streekbezoek aan Zuidwest-
Friesland. Ze bezoekt Harlin-
gen, Bolsward en Hindelo
l
pen.