finale
Cryptogram
Nr. 23
r»?j
DE RACE TEGEN
AIDS HEEFT
SPONSORS NODIG.
CeidócSouAatit'
1 JU
ZATERDAG 17 JUNI 1989 PAGINA 29
^plossing
)rige puzzel
winnaars van puzzel 22 zijn:
|/r. Schelvis v.d. Meer, Scheveningse-
at 34, 2201 RC Noordwijk.
Ï.W. v.d. Geest v.d. Geest, Maredijk
|2316 VN Leiden
iknjgen hun prijs binnen drie weken
cheque toegestuurd
pssingen onder vermelding van puz-
nr. 23 moeten uiterlijk woensdag-
idag in bezit zijn van:
Eelredaktie
IDSE COURANT,
tbus 11, 2300 AA Leiden.
Horizontaal:
1. Koninklijk onderzoeker? (9)
5. Deze bloem komt o.a. voor in Gaasterland
(5)
7. Beneden staat het vol water! (5)
9. Dierenverblijf waar men vooral rustig moet
zijn! (7)
11Stof die een omroepvereniging niet verve
lend vindt? (9);
12. Voertuig dat rijdt en glijdt (4)
15. Dat spreekt gelovigen wel aan! (5)
16. Laatste arbeid die een typograaf heeft te ver
richten? (7)
17. Beslist geen superieur persoon! (7)
18. Slaap je altijd zo kort? (5)
20. Verbondenheid met een dansorkest? (4)
21. Wordt uitsluitend door een Europeaan afge
vuurd die in moeilijkheden zit (9)
24. Methode van berekening die de legerleiding
vurig verdedigt? (7)
26. Heeft de naam als familielid lastig te zijn (5)
27. Eigenschap die vrolijk maakt (5)
28. Directeur van een accountantskantoor? (9).
Verticaal:
1. Slaapplaats met tralies (4)
2. Uitbeelding van een rol in een andere taal?
(10)
3. Welvarend land (3)
4. Vooruit vriendje, geef nog wat meer! (9)
5. Geneesheer die in de rats zit? (4)
6. Bereikte de spoorwegarbeider de positie
vroeger? (10)
8. Deze deelnemer brengt een gesprek eerst
goed op gang (5)
10. Dit oormerk in niet fraai (5)
13. Puntige haargroei van een hond? (10)
14. Op afstand verzen maken en bedenken (10)
16. Liefdegave? (9)
17. Is het verkeerd om thans een tekort te heb
ben? (5)
19. Exclusief zitmeubel (5)
22. Handeling van beide zijden (4)
23. Dit is werkelijk niet onbeleefd (4)
25. Afval van haar? (3).
'edformatiedoublet (5)
td^t alle handen kun je in één bod
rn Schrijven. Voor handen in hoger
^tafen heb je twee, drie en soms zelfs
5 meer verklarende biedingen no-
ect; maar er zijn natuurlijk wel gren-
)p|j is de oosthand van Hans Kreyns
-,t ^ens de slotfase van de MK viertal-
waar we vorige week mee eindig-
H V 6
A H B 6 3
4 H B 5 3 2
NOORD OOST
lyns is nu drie rondjes doende ge
kst en een. forse 17-punter is dan
(i zo ongeveer verkocht, hij meende
i nog een keer 3 harten te moeten
jden, door partner Hans Vergoed
Iporrigeerd' naar 3 schoppen. Inmid-
heeft oost een beul aangegeven,
br puntentellers: 20 of meer. Dat
hij vervolgens 3 schoppen ook nog een
keer naar 4 schoppen verhoogde, tilt
zijn hand biedtechnisch gesproken (5
biedingen) naar het mancheforcingni-
veau. Daar is deze hand natuurlijk
dubbel en dwars mee overboden. Ken
nelijk was de tegenpartij (Maas-Borm)
geïntimideerd, want die verzuimde te
doubleren en 4 down (1) is toch een
hapje dat je niet zomaar mag laten
passeren, zeker niet wanneer je zelf
3SA in handen heb...
Z/-
Noord
A 5
b V98 7
o A H B 7 6
74
west
oost
1 0 8
7 4 3 HV6
9 2
9 A H B 6 3
ol 0 9
5 4 3 o -
8 6
H B 5 3 2
zuid
B 9 2
<71054
O V 8 2
f A V 1 0 9
Aan de andere tafel sloeg Berry Westra
toe: zuid pas, west 2 schoppen („zwak
ke twee", op de systeemkaart staat
duidelijk vermeld dat dat in deze
kwetsbaarheid absoluut niets hoeft te
zijn, zelfs geen 6-kaart), noord 3 rui
ten, pas, pas, pas! Kreyns meende dat
de hand sterk genoeg was voor vijf
biedingen, Enn Leufkens vond nul ge
noeg; die verhoogde partners 2 schop
pen nog niet eens naar drie! Het is
maar hoe je er tegenaan kijkt...
Hier is nog een aardige noordhand die
Anton Maas vasthield, tijdens dezelf
de slotronde van de MK viertallen:
A 3
A 6 4 3
H V 9 8 5
9 7
En zo gaat het bieden (Z/OW):
NOORD OOST
dbl. 1 SA
pas 2 Sch.
"Canapé
Is er overwaarde of een andere aanne
melijke reden om 3 harten te bieden?
Je zou kunnen hopen dat 3 harten ge
maakt wordt, uiteindelijk bevat de
hand maar 6 verliezers en een aardige
verdeling. 3 Harten werd door Carol
van Oppen op de oostplaats gedou
bleerd en Max Rebattu startte met rui
tenaas en speelde schoppenvrouw na:
Z/OW
Noord
A 3
9
A 6 4 3
O
H V 9 8 5
9 7
west
oost
V B 7 3
H 2
<7 5 2
V V 1 0 8
o A 7
o B 6 4 3 2
A 3 6 5 2
4. H B 4
zuid
10 9 6 5 4
9 H B 9 7
O 1 0
V 1 0 3
Slag 2 werd op tafel genomen en op
ruitenheer en -vrouw verdwenen twee
zuidelijke klavertjes. Rebattu troefde
en vervolgde met klaveraas en ldaver
na, waardoor het spel 2 down ging en
300 is veel op een deelscorespelletje.
Een scherp doublet van Carol van Op
pen, dat uitstekend uitpakte. Toch is 3
harten met de noordhand geen onlogi
sche actie na het vrijwillige 2 harten
van zuid. Een plusscore (2 schoppen
gaat gewoon down) kan zo snel omge
zet worden in een minscore. Bij dit
spel geldt natuurlijk wel dat er vanuit
diverse gezichtspunten gezien, op een
heel andere verdeling wordt gerekend,
(wordt vervolgd).
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
Plakplaatjes als
Nederlandse postzegels
De PTT gaat op zes postkantoren,
waaronder de hoofdpostkantoren in
Den Haag en Delft, automaten ophan
gen waar tegen betaling zogenaamde
frankeerstroken uitkomen. Die
moeten de plaats innemen van de
postzegel. Gemikt wordt vooral op
particulieren die niet op het postkan
toor in de rij willen staan voor een ze
gel en die geen boekje uit een auto
maat willen trekken met zegels met
een frankeerwaarde waar ze weinig
aan hebben.
De automaatstrook kan elke gewenste
frankeerwaarde hebben. Groot voor
deel voor de PTT is dat ze haar loket-
personeel van het tijdrovende en
nauwkeurige werk van postzegels
scheuren kan verlossen.
In West-Duitsland en Zwitserland
worden die stroken al enige jaren ge
bruikt. Het zijn kleine stukjes papier
met daarop een waarde-aanduiding.
Verzamelaars van beide landen wisten
in eerste instantie niet wat ze met die
stroken aanmoesten. Ze hebben wel de
functie van de volgend jaar 150 oude
postzegel, maar zien er niet zo uit, on
dermeer vanwege het saaie uiterlijk en
het ontbreken yan tandjes. Het liiken
meer aantekeningstrookjes dan fran
keerzegels. Na verloop van tijd zijn
veel verzamelaars al teruggekomen
van het vergaren van die stroken.
HET EINDE?
De Nederlandse PTT wil de postzegel
verzamelaars houden als koopgrage
lieden. Er is overleg geweest met de
Nederlandse Bond van Filatelisten
Verenigingen, de NVPH (postzegel
handelaren) en de Vereniging Postau-
tomaat. Verder is het PTT-onderdeel
Kunst en Vormgeving betrokken bij
de vormgeving van de stroken.
De introduktie van de strook en daar
mee de verdere terugtocht van de
postzegel met tandjes komt op een
moment waarin sceptici het einde van
de zegel aankondigen.
Postzegelvormgever Wim Crouwel
was een van de eersten die de dood
van de zegel aankondigde. Een sterke
teruggang in verkoopcijfers is zeker
zonder stroken al realiteit. Zo ziet het
comité voor de zomerzegels haar in
komsten de laatste jaren sterk dalen.
Ook de PTT verlaagt haar oplages.
Dat de postzegel zonder strook al sterk
terrein verliest, bewijst de stapel post
die zaterdag op dit bureau aankwam.
Van de 28 poststukken waren twee en
veloppen gefrankeerd met zegels. De
rest telde 'port betaald-stempels'.
GOEDKOPER
Uit efficiency-o verwegingen kiest het
bedrijfsleven (waarbij inbegrepen de
dienstensector) voor 'port betaald'.
Het levert korting op en werkt veel
sneller dan postzegels plakken. Op
veel kantoren zijn zelfs geen postzegels
meer aanwezig. Zelfs bedrijven die
deels van de postzegels moeten leven,
zoals het Maandblad voor de Philate-
lie, de PTT en het Postmuseum, ge
bruiken geen zegels. Daarbij drukt de
zelfde PTT ook nog eens lelijke stem
pels op de zegels.
Toch zijn veel verzamelaars niet bang
dat het verzamelen van zegels uit
sterft, gezien de ware hausse van inge
zonden brieven in hetzelfde maand
blad. Dat in reactie op een filatelist
die beweerde dat over 50 jaar geen ze
gels meer verzameld worden. Teneur
van die verhalen is dat er voor de fila
telist, al zouden er morgen geen zegels
meer overblijven, genoeg overblijft
om te verzamelen.
De frankeerstrook die vanaf 22 augustus op zes postkantoren uit de automaten
rolt. De stroken zijn in veertien verschillende waarden te leveren.
Er is nog geen medicijn tegen aids. Men zoekt, maar
heeft nog niet gevonden.
Want dat vraagt tijd. Maar ook geld. Want meer geld
betekent meer tijd van meer mensen. In een race tegen de
kl°Vpon»rndterdaced' AIDS FONDS: GIRO 8957
'ereldbeker voorronde
;no(
1ta' Moskou werd vorige maand het
3' 1de kwalificatietoernooi voor de
e 'lgende wereldbekercyclus gehouden.
eerste acht van deze ronde plaat-
i. 3i zich voor een halve finale, waarin
winnaars een fel begeerde plaats
jgen in de volgende serie wereldbe-
ftoernooien. Ruim honderd groot-
mesters waren naar de Russische
.ofdstad gekomen om zo'n plaats te
taveren.
deze toernooien blijkt hoe sterk het
issische schaak in de breedte is. In
m eindstand zien we bij de eerste
rtig plaatsen maar vijf Westerse
potmeesters, waarvan alleen de
&^erikaan De Firmian bij de eerste
stigït eindigde. Vele onbekende Russi-
le meesters en titellozen blijken te
rk voor toppers als Smejkal, Miles,
land, Dlugy en Adorjan.
in de geplaatste spelers zijn hier al-
Ojn winnaar Dolmatov (7 uit 9), Kha-
man en Gavrikov bekend. Onder
)f n de ranglijst zag ik tot mijn verba
lg nog enkele Nederlanders: de vete-
Q*n Lode wijk Prins en de dames
eeken en Heemskerk. Niemand
isgunt hun een betaalde vakantie (de
;anisatie vergoedde reis- en ver-
fskosten), maar velen zullen zich
;t mij afvragen of ons land geen se-
juzere vertegenwoordigers kon stu
lp huidige jeugdwereldkampioen, Joel
tutier (Frankrijk), was na afloop niet
'r itevreden over zijn vijftig procent
ajOre. Een topplaats in een Westers
>en toernooi is voor hem geen uit-
■v ^ndering, maar met zoveel sterke
"^lissen kwam hij niet in de buurt van
de bovenste acht. In onderstaande
partij zien we hem kansloos verliezen
van een titelloze Rus.
J. Lautier - Timosjenko
Nimzo Indisch
l.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 0-0
5.Pe2 d5 6.a3 Le7 7.Pf4 c6 8. Ld3
Pbd7 9. cxd5 exd5
Dit stellingtype is meer bekend uit de
ruilvariant van het damegambiet, dan
is echter wel Lel buiten de pionnenke-
ten gebracht.
10.f3?!
Wit wil te snel aktie in het centrum,
waardoor zwart belangrijke aankno
pingspunten krijgt. De ontwikkeling
had eerst voltooid moeten worden.
10...Ld6 11.e4?! dxe4 12.fxe4 c5!
Dit moest ver doorgerekend worden,
maar het weerlegt dan ook wits over
haaste inname van het centrum.
13.Pb5 Lb8 14.e5 a6!
Deze mogelijkheid moest bij 12...c5
reeds gezien zijn, want na 14...Pe8
15.Dh5 g6 16.Dh6 met o.a. de dreiging
17.e6 zou wit zeer goed staan.
15.exf6 Te8f 16.Le2 Pxf6!
De pointe van de zwarte combinatie.
Wit kan het stuk niet houden, daar hij
na 17.Pc3 cxd4 18.Pbl Lxf4 19.Lxf4
d3 het stuk met beslissend nadeel
moet teruggeven.
17.0-0 cxd4! 18.Ld3
Lautier besluit te gaan „rommelen",
want na normale zetten als 18.Pxd4
La7 blijft hij een pion bij slechtere
stelling achter.
18...axb§ 19.Ph5 Pg4 20.Df3 De7
21.Lg5 f6 22.Lxb5?
versnelt het einde.
22...De5! 23.Lc4| Kh8 24.Lf4 Dxh5
25.Lxb8 Txb8 26.h3 Dc5
Wit geeft het op, hij blijft een stuk
achter.
Het volgende fraaie aanvalsfragment
wil ik u niet onthouden. Beide Russi
sche spelers zijn bekend van de Euro
pese jeugdkampioenschappen enkele
jaren geleden.
A. Dreev - V. Asmajparasjvili
stelling na de 13de zet van zwart.
Een op het eerste gezicht moeilijk te
beoordelen stelling. Wit heeft kansen
op de koningsvleugel, maar zwart
dreigt het witte centrum op te blazen.
Dreev offert nu een pion om zijn kan
sen optimaal te benutten.
14.f5! Dxf5 15.Pg3 De6 16.f4 dxe5
17.f5! Dd6 18.fxg6 hxgó 19.Tdgl exd4
20.Pf5!
Een belangrijke zet in de witte aanval.
Het witte paard kan moeilijk genomen
worden vanwege 21.Lh6, waarna de
zwarte koning geen bescherming meer
heeft.
20... De5 21.Pxg7 Pe3
Hierop was de zwarte verdediging ge
baseerd, maar wit heeft nog een ver
rassing in petto.
22.Lxe3 dxe3 23.Dd3 Kxg7 24.Lxf7!
Dh5 25.Txg6f!
De snelste weg naar de winst: 25...
Kxf7 26.Tflf Ke8 27.Txf8f Kxf8
28.Dd8f Kf7 29.Dg8 mat. Zwart ver
trouwde dit zijn tegenstander wel toe
en gaf het op.
Corr.adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
Computerdammen
Vandaag vraag ik uw aandacht voor
een heel bijzonder onderwerp te weten
het computerdammen. Na het ver
dwijnen van de eerste damcomputer,
Dame Challenger, enkele jaren gele
den, is het op dit front stil geweest.
Onlangs echter heeft de firma Saitek
een nieuwe damcomputer op de markt
gebracht. Met dit fraai ogende en
handzame apparaat - de afmetingen
zijn 30 bij 40 cm en het werkt zowel
op batterijen als via een adapter op
het lichtnet - is een grote sprong voor
waarts gemaakt. Zo kan de computer
om te beginnen op 10 verschillende
niveau's spelen. Bij de eerste vier, die
bedoeld zijn voor de recreatiedammer,
gebruikt hij nog slechts enkele secon
den, maar bij de hogere niveau's loopt
zijn bedenktijd steeds verder op. Ni
veau 9 is afgestemd op het wedstrijd
tempo van 50 zetten in 2 uur, terwijl
zijn bedenktijd op niveau 10 zelfs on
beperkt is: de computer blijft naden
ken tot de volledige geheugencapaci
teit is gebruikt. Verder biedt de com
puter de volgende mogelijkheden:
- Men kan de computer zowel met wit
als met zwart laten spelen. Ook kan
men de computer een hele partij tegen
zichzelf laten spelen. Ook twee perso
nen kunnen spelen, waarbij op elk ge
wenst moment de computer kan wor
den ingeschakeld om een zet te bepa
len.
- Behalve gehele partijen kan men ook
een willekeurige stand opzetten en van
daaruit verder spelen. Dat wil zeggen
dat het apparaat ook gebruikt kan
worden om problemen op te lossen en
te analyseren.
- Tijdens de gehele partij is het moge
lijk het niveau te veranderen.
- De bedenktijd van de computer kan
worden onderbroken en de computer
kan worden opgedragen de beste zet te
doen die tot dat moment was gevon
den.
- Er kunnen zetten worden teruggeno
men tot een maximum van zes.
- Tijdens de partij kunt u informatie
inwinnen over:
hoe goed u er voor staat,
hoeveel zetten de computer vooruit
heeft gedacht,
welke zet de computer op dat mo
ment overweegt.
Om u een indruk te geven van wat de
computer op de verschillende niveau's
kan, volgen hier wat prestaties.
a
In de stand van het eerste diagram
strafte de computer op niveau 1
zwarts foutzet 7-12? niet af, maar op
niveau 2 deed hij dat wel: de rand-
schijfcombinatie 1.28-22 18x27
2.32x21 16x27 3.34-30 25x34 4.40x16
werd a tempo uitgevoerd.
De tweede stand (zwart schijven op
12, 13, 16, 17, 19, 21, 23, 24 en 26 wit
schijven op 27, 28, 32, 33, 34, 38, 39,
48 en 49) is de bekende positie waarin
wit de Coup Raphaël kan uitvoeren.
De computer had er op niveau 4
slechts 12 seconden voor nodig: 1.34-
29 23x34 2.28-23 19x39 3.37-31 26x28
4.49-44 21x43 5.44x11 16x7 6.48x17+.
De volgende combinatie is weer iets
lastiger. Zwart: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 11,
12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 21, 23, 24/
wit: 27, 28, 30, 32, 33, 35, 36, 37, 38,
39, 40, 43, 45, 46, 47, 48, 49 en 50. Op
niveau 5 werd de Coup Fabre na 38
seconden ontdekt: 1.27-22! 18x27
2.33-29 24x31 3.30-24 27x38 4.43x32
19x30 5.28x37 en wit wint.
Voor het volgende probleem van De
Waard gebruikte de computer op ni
veau 7 ongeveer 2 minuten. Zwart: 8,
10, 13, 14, 17, 18, 19, 22, 26 en 28/
wit: 25, 27, 31, 34, 36, 37, 42, 43, 44,
50. Wit wint door: 1.25-20 14x25 2.37-
32 28x30 3.27-21 26x37 4.21x5 37-42
5.5-37 42x31 6.36x9 8-13 7.9x18 30-34
8.44-40 (Dit slot is bepaald niet scherp
want gewoon naar 1 lopen wint ook.)
34x45 9.18-12 25-30 10.12-7 30-34
11.7-1 34-39 12.50-44 39x50 13.1-6.
Tot besluit twee verrichtingen op ni
veau 9. In de cijferstand zwart: 1, 4, 5,
7, 8, 9, 15, 18, 19, 20, 22, 23, 25, 26 en
36/ wit: 6, 29, 32, 33, 34, 37, 39, 40,
41, 43, 44, 45, 47, 48, 49, een positie
afkomstig uit de partij Schotanus-Ver
del HF 1989, forceerde wit de winst
door: 22. 32-28 23x32 23.37x17 7-11
24.41-37 11x22 25.33-28 22x24 26.47-
41 36x47 27.39-33 47x29 28.34x23.
Voor deze winstgang had de computer
2 minuten en 20 seconden nodig.
Evenzoveel tijd kostte hem de volgen
de lokzet van De Waard (zie het twee
de diagram). Na 1.27-21 faalt 11-16?
op 2.32-28 16x27 3. 29-24! 47x20
4.35x2.
U kunt de computer bestellen bij het
Bondsbureau: Postbus 294 6880 AD
Velp (tel. 085-640306). De prijs is
250,- en de verzendkosten bedragen
ƒ7,-.
