Veel stil verdriet
bij religieuzen
1
Het goed recht van
een deugdenethiek
re
UvA wil theologische
faculteit behouden
[jfeST
£eidóeSou/UF
kerk
wereld
GEESTELIIK LEVEN/OPINIE
QeidoaQowuxnt
DONDERDAG 15 JUNI 1989 P,
'S
Pacifistische Joegoslavische priester gevangen
SPLIT De pacifistische priester Andro Ursic van het Joego
slavische eiland Brac, is door de militaire autoriteiten in de
Kroatische havenstad Split gevangen gezet. Hij had geen ge
volg gegeven aan een oproep bij de marine te verschijnen voor
het vervullen van herhalingsoefeningen. Ursic werd eerder tot
twee weken gevangenisstraf veroordeeld, maar bepaald werd
dat de straf niet zou worden toegepast, als Ursic op zou komen
voor de herhalingsoefening. In kerkelijke kringen verluidt dat
de priester al langer door de militaire autoriteiten met argwaan
wordt gevolgd. Hij zou te veel invloed hebben op dienstplichti
ge jongeren. Verscheidene van deze jongeren hebben zich tot
het geloof bekeerd en hangen nu het pacifistisme aan.
Kardinaal Joseph Malula (Kinshasa) overleden
LEUVEN De aartsbisschop van Kinshasa, kardinaal Joseph
Malula, is woensdag in het academisch ziekenhuis van Leuven
overleden. Hij is 71 jaar geworden. Malula kwam in 1972 in
conflict met de Zaïrese president Mobutu in verband met diens
beleid het land een Afrikaanse identiteit te geven door bij
voorbeeld alle namen in Afrikaanse namen te veranderen.
Binnen de RK kerk boekte Malula vorig jaar september zijn
grootste succes, toen het Vaticaan instemde met een eigen ritus
voor de Zaïrese RK Kerk. Priesters en bisschoppen mochten
voortraan tijdens de eucharitieviering dansen, „hun lichaam
ritmisch bewegen op de traditionele liederen van het land", zo
als de Vaticaanse congregatie voor de eredienst het noemde.
Ook de gelovigen mochten voortaan tijdens de mis dansen.
De deugd eist daad, de
praat heeft weinig te
beduiden
Jeremiaa de Decker
DEN HAAG Het ver
nieuwingsgezinde beleid
van de orden en congre
gaties leidt volgens de
bisschoppen tot „nogal
wat" polarisatie. Vooral
onder oudere paters,
broeders en zusters is er
„veel stil verdriet" om
oude en vertrouwde
waarden die verloren zijn
gegaan.
Dat schrijven de Nederlandse
bisschoppen aan de Vaticaan
se congregaties voor de bis
schoppen en religieuzen in
antwoord op de vraag hoe de
Vaticaanse richtlijnen over de
relatie tussen bisschoppen en
religieuzen tien jaar na hun
afkondiging in Nederland zijn
uitgewerkt. Een poging om tot
een gezamenlijk standpunt
van bisschoppen en religieu
zen te komen, is mislukt.
De bisschoppen vinden het
„opvallend" dat de besturen
van de congregaties op veler
lei manieren actief zijn in
vernieuwingsbewegingen op
kerkelijke en maatschappelijk
gebied, zoals de Acht Mei Be
weging. Zusters ijveren vaak
voor de emancipatie van de
vrouw.
De bisschoppen constateren
onder de actieve vrouwelijke
religieuzen, met ruim 15.000
zusters ruimschoots de groot
ste groep religieuzen, een ze
kere verburgerlijking. Maar
anderzijds zijn er kleine groe
pen die „bewonderenswaardi
ge" initiatieven nemen ten
opzichte van moderne maat
schappelijke en kerkelijke no
den alsmede grote communi
teiten waar men „op goede
wijze" de onderlinge zorg
voor de oude en zieke reli
gieus betracht. Nu de vroege
re taken op het gebied van
het onderwijs en de gezond
heidszorg door leken zijn
overgenomen, zijn vele vrou
welijke religieuzen in de pa
rochies actief in de catechese
en het bezoek aan bejaarden.
De ideeën die bij de orden en
congregaties van priesterreli
gieuzen leven, drukken nogal
een stempel op het gehele re
ligieuze leven in Nederland*
zo constateren de bisschop
pen Opvattingen over de
„kritische functie" van de re
ligieuzen leiden dikwijls tot
de idee dat religieuzen een ze
kere onafhankelijkheid ten
aanzien van onderdelen van
bisschoppelijke beleidslijnen
moeten bewaren. Bovendien
bestaat er volgens de bis
schoppen een „kleine, maar
spraakmakende" groep paters
die pleiten voor een nieuwe
omschrijving van de geloften
van gehoorzaamheid, armoe
de en kuisheid, een grotere
afstandelijkheid ten aanzien,
van paus en bisschoppen en
een aanpassing van de moraal
aan 'modern levensgevoel'.
Financiers
Diverse orden en congregaties
van priesterreligieuzen zijn al
vele jaren medefinancier van
organisaties die zich verzetten
tegen het beleid van de bis
schoppen of zich in het alge
meen kritisch opstellen ten
aanzien van de kerk, zo con
stateren de bisschoppen. Zij
verwijzen naar het verslag
van het bezoek van het be
stuur van de overkoepelende
organisatie van priesterreli
gieuzen (SNPR) aan de Vati
caanse congregatie voor de re
ligieuzen in oktober 1987.
Daarin klaagt het SNPR-be-
stuur er onder meer over dat
Veel stil verdriet
de Nederlandse bisschoppen
de religieuzen steeds minder
ruimte geven. Daarmee wordt
dan ruimte bedoeld voor een
vernieuwing van de kerk die
de bisschoppen niet als een
juiste vernieuwing beschou
wen. Ook pleit het SNPR-be-
stuur voor een geloofwaardige
kerk in de huidige geseculari
seerde maatschappij. Deze ge
loofwaardige kerk streven de
bisschoppen ook na, aldus de
brief van de bisschoppen,
maar dan wel duidelijk bin
nen het geloof, de leer en de
discipline van de kerk. De
bisschoppen hebben de in
druk dat de grenzen bij de re
ligieuzen veel ruimer liggen.
De bisschoppen hopen dat de
religieuzen gaan inspelen op
de grote materiële en geeste
lijke noden van onze tijd,
waarbij „de nood aan God,
aan gebed, aan spiritualiteit
en persoonlijke heiligheid een
van de duidelijkste noden is".
Zij hopen de betrekkingen
met de religieuzen te verbete
ren. Misschien kan een „ge
zaghebbende en efficiënte in
terventie" van de generale en
provinciale oversten daarbij
nuttig zijn.
Mitterand bij kardinaal Glemp
De Poolse kardinaal Glemp ontving gisteren de Franse president Francois Mitterand. De presi
dent brengt een driedaags bezoek aan Polen en heeft nog besprekingen met onder andere Lech
Walesa. Hij brengt ook een bezoek aan Auschwitz. foto- afp
AMSTERDAM Het
college van bestuur van
de Universiteit van Am
sterdam wil de theologi
sche faculteit behouden.
Ter versterking van het
wetenschappelijke niveau
is een ingrijpende reorga
nisatie nodig, „een moei
lijke en pijnlijke weg".
Opheffing van de facul
teit is volgens het bestuur
„onnodig en onwense
lijk".
Dit schrijft het bestuur aan
minister Deetman van onder
wijs en wetenschappen in een
reactie op het rapport van de
verkenningscommissie godge
leerdheid.
Deze commissie, in 1987 door
de minister ingesteld om de
theologische instellingen in
Nederland te onderzoeken,
stelde kort geleden voor de
Amsterdamse theologische fa
culteit op te heffen, onder
meer wegens de kwaliteit van
het onderzoek en het geringe
aantal studenten.
Het universiteitsbestuur ba
seert zijn tegenovergestelde
mening op de resultaten van
een eigen commissie, die nog
geen vier maanden geleden
werd geïnstalleerd. Voorzitter
was T. Harteveld, voorzitter
van de Remonstrantse Broe
derschap. De andere leden
van de commissie waren de
Nijmeegse emeritus-hoogle
raar dr. A.Th. van Leeuwen
en ds. C.B. Roos, oud-praeses
van de Hervormde synode.
De commissie concludeert dat
de faculteit „op het gebied
van het onderzoek een te
groot aantal zwakke gebieden
heeft en een te geringe be
langstelling van studenten
kent". Maar zij neemt de aan
beveling van de verkennings
commissie niet over om de fa
culteit op te heffen. Wel moet
ze worden aangepast en gere
organiseerd, mede in het licht
van de bevindingen van bo
vengenoemde kwaliteitsbe
oordelingen.
„In een stad als Amsterdam
en aan een universiteit van
een omvang als de UvA kan
en mag de studie van het' ver
schijnsel godsdienst niet ont
breken," zo luidt het „stellige
oordeel" van de commissie.
Zij baseert zich op weten
schappelijke, kerkelijke en
maatschappelijke overwegin
gen. De studie van de gods
diensten neemt aan de groot
ste universiteit van Neder
land een „onmisbare en eigen
plaats" in.
Minister Deetman zal op de
derde dinsdag van september
in het Hoger Onderwijs- en
Onderzoeksplan reageren op
de aanbevelingen van de ver
kenningscommissie. Dan zal
blijken of de minister, die
reeds in 1983 de Amsterdamse
theologische faculteit wilde
opheffen, zich door het uni
versiteitsbestuur heeft laten
overtuigen.
pSm* v&kv.
Een pleidooi voor (de mo
gelijkheden van) eerher
stel van de deugdene
thiek. Zo zou je de inhoud
kunnen karakteriseren
van „Deugden in onze
tijd", een bundel essays
aangeboden aan A.G.
Weiier bij diens afscheid
als voorzitter van de we
tenschappelijke raad van
het Thijmgenootschap
(maart 1989).
van zeer uiteenlopende aard.
Natuurlijk hebben de auteurs
het allemaal in zekere zin wel
over deugdenethiek, maar dat
is dan ook wel ongeveer het
enige samenhangende.
Deugdenethiek is een actueel
onderwerp. Werken van bij
voorbeeld Aristoteles worden
op dit punt met nieuwe ogen
gelezen. Er is kennelijk be
hoefte aan iets anders dan de
manier waarop in onze sa
menleving ethiek veelal func
tioneert, namelijk als een ar
gumenterende ethiek. De
vraag hoe goed te leven wordt
beantwoord daarin via logi
sche redeneringen en via het
volgen van beslisprocedures
op basis van uitgangspunten
zoals die te vinden zijn in bij
voorbeeld utilistische opvat
tingen (streven naar maxima
lisatie van nut of welzijn van
zoveel mogelijk mensen) of in
een of andere vorm van
plichtenethiek (Kant).
Zo ethiek bedrijven is natuur
lijk aantrekkelijk; wie zich
maar aan de regels van de
theorie houdt, zit goed. Maar
er is ook een andere kant. Het
antwoord op de vraag naar
het moreel goede leven wordt
immers verengd tot goed re
deneren. Bovendien, de wer
kelijkheid van het leven laat
zich lang niet altijd inpassen
in regels. Zo'n ethiek tenslotte
richt zich vooral op handelin
gen en op consequenties daar
van; de méns die de handelin
gen doet blijft eigenlijk buiten
beschouwing, laat staan dat
aan de orde komt waaróm die
mens de betreffende hande
lingen doet. Zo dreigt de ethi
cus te verworden tot een
„keurmeester" van slechte en
goede daden, een soort morele
politie-agent.
Deugdenethiek heeft zou je
kunnen zeggen minder
aandacht voor de handelingen
als zodanig en richt zich meer
op de persoon (het ideaal van
Aristoteles is de „gematigde
mens", dat is iemand wiens
strevingen samenvallen met
morele normen).
De deugdenethiek heeft vol
gens sommigen zwakke papie
ren omdat ze zo weinig op de
praktijk toegesneden regels
geeft. En dat is natuurlijk ook
zo. Met deugdenethiek krijg je
bijvoorbeeld geen antwoord
op de concrete vraag naar de
verdeling van schaarse mid
delen in de gezondheidszorg.
En juist aan „ethische ant
woorden" op dit concrete ni
veau hebben overheid en po
litieke partijen veel behoefte.
Een van de grote pluspunten
van deugdenehtiek is echter
dat door aandacht voor
„deugden" die je zou kun
nen omschrijven als moreel
bewonderenswaardige eigen
schappen of een gevoeligheid
daarvoor de mens en het
veld waarin morele vragen
opkomen, aan de orde komen.
Ethiek is dan niet meer het
toepassen van regeltjes; ethiek
houdt zich ook bezig met het
„vooraf" aan handelingen en
het waarom ervan.
Onder andere Thomas van
Aquino heeft zich uitstekend
thuis gevoeld bij de deugdene
thiek (van Aristoteles). Daar
voor zijn allerlei redenen aan
te wijzen, maar zeker geldt
dat het christelijk geloof als
zodanig aanwijzingen geeft in
de richting van „deugdene
thiek".
Onder andere de apostel Pau-
lus spreekt over een gezind
heid van mensen die hun le
ven in dienst stellen van God
en daarom sommige dingen
wel en andere juist niet doen.
Anders gezegd: het christelijk
geloof is een zijnswijze die een
innerlijke moraliteit veron
derstelt.
Het thema van het boekje:
„Deugden in onze tijd" is op
zichzelf genomen dus interes
sant genoeg. Dat versterkt de
teleurstelling bij het lezen.
Nog niet eens zozeer omdat
bijdragen als die van C. Ver
hoeven of van J.C.F Nuchel-
mans niet waardevol zouden
zijn, maar wel omdat het
boekje zo weinig omvattende
samenhang heeft en eigenlijk
nauwelijks een „stand van za
ken" biedt. De van belang
zijnde literatuur wordt nau
welijks genoemd en pogingen
van hedendaagse deugdethici
om een „systeem" te ontwer
pen komen niet aan bod.
Eigenlijk zijn het wat uitge
werkte gedachten waarvan
de een wat origineler dan de
ander die in de diverse bij
dragen worden geponeerd. De
bijdrage van J. H. Dijkman is
het meest informatieve over
de betekenis van deugdethiek
en die van Nuchelmans geeft
een aardig inzicht in de (taal
problemen die ontstaan bij
het ontwikkelen van een
deugdenethiek.
Het boekje is wellicht te be
schouwen als een „smaakma
ker" voor een wat systemati
scher aanpak(?).
Van dat laatste is een uitste
kend voorbeeld te vinden in
„De ethiek" van de veertien-
de-eeuwse Johannes Buridan,
in zijn tijd een van de be
roemdste filosofen van Euro
pa. Dr. H. Krop leidde het
werk in en voorzag het van
aantekeningen. Waarover het
in „De ethiek" gaat omschrijft
Buridan: „Wij beoefenen de
ethiek niet om te weten wat
de deugd is, maar om goed te
worden".
Ethiek is dus een praktische
Magister
Johannes
Buridan als
leraar. De tekst
op het
geopende boek
luidt: Venitè, filii,
audite me et
florem
philosophie
docebo vos.
(Kom zonen,
luister naar mij
en ik zal jullie de
bloem van de
filosofie
onderwijzen),
manuscript uit
Parijs, circa
1370.
wetenschap, die zich richt op
het doel van de mens en de
mens leert hoe hij die moet
bereiken.
Hoe dit uitgangspunt vorm
krijgt bij Buridan wordt op
voortreffelijke wijze uit de
doeken gedaan in een uitvoe
rige inleiding en in de verkla
rende noten bij de tekst van
Buridan zelf.
Die tekst, waarin Buridan
voortdurend argumenteert
met en tegen Aristoteles is
fascinerend, al was het alleen
maar om de zorgvuldigheid
die wordt betracht om tot
standpunten te komen.
Het is ook een heel „aardige"
tekst; de passages bijvoorbeeld
die handelen over privé-bezit
en rente(verbod) zijn erg
interessant. Het boek is deel
twee van de serie „Geschiede
nis van de Wijsbegeerte in
Nederland".
LÜTSEN KOOISTRA
Ilse N. Bulhof (red.): Deug
den in onze tijd, uitgave
Ambo. Prijs ƒ19,50. Johan
nes Buridan: De ethiek, uit
gave Ambo. Prijs 27,50.
Hervormde classis
klaagt Leidse
hoogleraar aan
WERKENDAM De classis
(regionaal orgaan van plaatse
lijke gemeenten) Heusden
heeft bij het moderamen (da
gelijks bestuur) van de Neder
landse Hervormde Kerk ge
klaagd over uitlatingen van
dr. F.O. van Gennep, her
vormd kerkelijk hoogleraar te
Leiden.
Dr. Van Gennep heeft kort
geleden in het blad „In de
waagschaal" geschreven niet
te geloven in de lichamelijke
opstanding van Christus. De
classis vraagt het moderamen
of deze uitspraken in over
eenstemming zijn met de her
vormde kerkorde (artikel X
lid 1) „in gemeenschap met de
belijdénis der vaderen".
Is het juist, zo vraagt de clas
sis verder, dat deze uitlatin
gen niet los gezien kunnen
worden van het werk van
van Gennep als kerkelijk
hoogleraar. Tenslotte wil de
classis weten hoe het modera
men uitvoering denkt te ge
ven aan artikel X lid 6 van de
kerkorde: „De kerk weert al
wat haar belijden weer
spreekt". Eind vorige maand
riep de voorzitter van de Ge
reformeerde Bond in de Her
vormde Kerk, ds. C. van den
Bergh, de synode op zich te
distantiëren van de uitspra
ken van Van Gennep. De se
cretaris algemene zaken van
de Hervormde Kerk, ds. mr.
J. Haeck, wees er bij die gele
genheid op dat binnen de
kerk de tucht uitsluitend via
de ambtelijke vergaderingen
(classes, provinciale kerkver
gaderingen en synode) wordt
uitgeoefend. Van Gennep
heeft in een reactie op Van
den Bergh gezegd „er geen se
conde aan te twijfelen" dat
zijn opvattingen in overeen
stemming met de bijbel zijn.
pol
Slapende reus gewekt
VlJFTIG jaar geleden sloten Hitiers minister vatwi
landse zaken Von Ribbentrop en Stalins afgezanlen
het beruchte monsterverbond dat de Berlijnse fascM1'
dekking zou verschaffen tijdens hun eerste strong
door Europa. Deze week is andermaal een Duit£n
verdrag tot stand gekomen, tijdens het bezoek va%at
jov aan West-Duitsland, dat vandaag is beëindigd. Iiat
schouwingen wordt de onontkoombare historischezij'
king gemaakt. En telkens luidt de- conclusie dat er^e
kele parallel valt te ontdekken. „Duitsland is vera?^
Sovjetunie is veranderd en de wereld is veranderd or
geerde Gennadi Gerasimov op de vraag of het nitfet
tussen de Sovjetunie en de Bondsrepubliek hier enieis
tot gefronst wenkbrauwen zal leiden.
GORBATSJOVS woordvoerder heeft volkomen Tl
hij elke overeenkomst tussen wat nu gebeurt en
jaar geleden geschiedde van de hand wijst. In de hi
standigheden valt het slechts toe te juichen dat di
ring tussen West-Duitsland en de Sovjetunie met ej
rig vriendschapsverdrag wordt bezegeld. Maar
bagatelliseert vermoedelijk tegen beter weten
makkelijk de emoties die de Duits-Russische verb
onvermijdelijk losmaakt in vele delen van de wer|
de herinnering aan het Molotov-Von Ribbentrop
lange na niet verbleekt. Ook en met name niet in dj
nie zelf.
VIJFTIG jaar geleden werd in geheime protocollN
bezegeld van Polen en de Baltische staten Estland*
en Litouwen. Heden ten dage zijn de laatste drie f
Sovjetrepublieken. De Balten hebben zich echter nta
loop van de geschiedenis willen neerleggen. Het i
gebied vanaf het moment dat glasnost zijn intredeP
daan en demonstraties niet langer automatisch
1. De herdenking
worden beantwoord.
Molotov-Von Ribbentrop-pact is uitgelopen op mastl£
gen van anti-Russisch nationalisme.
De Baltische landen hebben daarmee het startsenfan
voor de golf van regionaal nationalisme die momenta
de Sovjetunie spoelt, en die wellicht de ernstigste b
vormt waaraan Gorbatsjov, glasnost en perestrof"
staan. De liberaliseringspolitiek van Gorbatsjov heenjr
etnische, religieuze en politieke groeperingen de jetij
schonken de straat op te gaan met hun eisen voor vai
staatkundige en economische autonomie.
In een federatieve staat die honderdveertig verjldt
nationaliteiten omvat, verspreid vaak met sta^A.
dwang en willekeur over vijftien Sovjetrepin<
twintig autonome republieken, acht provincies enre
tricten, is een enorm reservoir aanwezig van slui^e
middelpuntvliedende krachten. Glasnost en peresti^
ben de slapende reus wakker gemaakt die 'etno<^ 0
heet. Excessen konden niet uitblijven en zijn dar> dr
uitgebleven.. aan
rmi
TOT nu toe bood Nagorno Karabach het duidelijffekt
beeld van hoe jarenlang onderdrukte, officieel ontkr^
gevoelens' van etnische meerderheden en minderh$e g
seling tot explosie kunnen komen. En hoe snel zij dk o
te van ongebreidélde, oncontroleerbare vreemdeptsc
kunnen aannemen. Na de Baltische landen, na Tr«
sië-Georgië, Armenië, Azerbaidzjan, en na een dc!r
Tartaren verzorgd intermezzo, eisen nu de bloedige
tenissen in Oezbekistan de aandacht op van Moslde
wereld. Onder het motto „wurg de Turken, wurg d gn
gaan Oezbeekse islamieten met regelrechte pogrom
lukkige Mescheetse minderheid te lijf, die ooit vaij
gril van Stalin midden in Oezbekistan terecht is f
Het is duidelijk dat het Kremlin met de situati|
geen raad weet. Hier wreken zich tientallen jaren
schatting en verwaarlozing van het nationaliteiten^
Michail Gorbatsjov zal de komende tijd al zijn eneif
ventiviteit moeten aanwenden om dit grote bin
probleem dat de Sovjetunie kent tot een oplossinl
gen. Het is goed dat hij daarbij vanuit het Westei
king heeft gekregen in de vorm van een vriendJ
drag met de Bondsrepubliek.
Perioden met zon
DE BILT (KNMI) - Morgen
krijgt ons land opnieuw met
een gebied van hogedruk te
maken dat via Engeland naar
de Noordzee trekt. De uitloper
van het hogedrukgebied boven
Scandinavië dat enige dagen
de dienst uitmaakte is in acti
viteit afgenomen. Tussen deze
twee gebieden van hoge druk
bevindt zich een oud front dat
vandaag overtrekt en enige
bewolking met zich mee
bracht. Morgen zijn er ook nog
wat restanten van deze bewol
king aanwezig maar er komen
ook flinke perioden met zon
voor. Het blijft droog. Van
nacht daalt het kwik tot om
streeks 13 graden. Overdag
loopt de temperatuur op tot in
de buurt van de 24 graden, aan
de kust iets daar onder en in
het zuidoosten van het land
enkele graden hoger. De wind
waait uit het noordoosten en is
zwak tot matig.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
tot en met vrijdag:
Engeland: droog en overwegend zon
nig. Middagtemperatuur ongeveer 23
graden.
België en Luxemburg: zonnig en
droog. Middagtemperatuur circa 25
graden, aan zee koeler.
Bondsrepubliek Duitsland: droog en
overwegend zonnig. Middagtempera
tuur van 22 graden in het noorden
tot 26 graden in het zuiden.
Frankrijk: droog en flinke perioden
met zon. Middagtemperatuur van 22
graden in Bretagne tot 29 aan de Ri-
vièra.
Spanje en Portugal: zonnig maar in
de middag en avond kans op een re
gen- of onweersbui. Middagtempera
tuur van 22 graden aan de Atlanti
sche Noordwestkust tot circa 28 gra
den aan de Middellandse zeekust. In
het binnenland temperatuur tot on
geveer 35 graden.
Zwitserland: droog en zonnig. Mid
dagtemperatuur in de dalen circa 25
Oostenrijk: perioden met zon en kans
op een regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur 22 tot 25 graden.
Italië: perioden r
nemende kans op t
weersbui. Middagtempe*
veer 27 graden.
Joegoslavië: wisselend I
plaatselijk een regen- ofl
Middagtemperatuur r
Griekenland: perioden uT
plaatselijk een regen- of'
Middagtemperatuur aan i
graden, in het binnenlanl
Deelen
Eelde
Eindhoven
Rotterdam
Twente
Vllssingen
Klagenturt
Kopenhagen
Warschau
Wenen
Zürlch
New York regen
New Orleans zw bew
Palm Beach halt bew.
Paramaribo I. bew.
Rlo de Janeiro halt bew
San Francisco hall bew
Sao Paolo zw. bew.
Seoul zw. bew.
Singapore zw. bew.
Ml
In
JCH
ïis
3 Lii
l ho
ierti
£tiei
j co
flrijf
j m<
jvan
d
jn b
s onl
ifun
175
3
i
Lii
ILL
iu v
to
Tel A
