Chinezen verraden
elkaar in zenuwoorlog
„Europa '92 betekent einde van EG';
Minderhedenbeleid faalt op vele punten
Liever sterven dan leven zonder vrijheid"
e):
Vondst jasje en tas in moordzaak Fagel
Rosenmöller wil haast
met fusie Groen Links
Rustige verkiezingen
in Nieuw-Caledonië
Adoptie dolfijnen succes
BINNENLAND
Evid&zQowiant
MAANDAG 12 IUN1 1989 P.
NKF Kabel in
Waddinxveen bezet
UTRECHT Het personeel van NKF Ka
bel in Waddinxveen is vanmorgen spontaan
overgegaan tot een bezetting van het bedrijf.
De bezetting wordt vanavond beëindigd. Het
personeel is verbolgen over een plan van de
directie om de vestiging in Waddinxveen te
sluiten en de activiteiten over te plaatsen
naar Delfzijl. Naar verwachting verdwijnen
er in de komende jaren in Waddinxveen 220
arbeidsplaatsen, waarbij gedwongen ontsla
gen niet zijn uitgesloten. NKF wil zeker zijn
van een sterke concurrentiepositie als vanaf
1992 de binnengrenzen van de Europese Ge
meenschap verdwijnen. Volgens een woord
voerder van het personeel maakt het bedrijf
echter een behoorlijke winst en is overplaat
sing naar Delfzijl niet nodig.
SOVJET-OVERLOPER:
Internationaal
Departement vaart
een nieuwe koers
WASHINGTON Een overloper uit de
Sovjetunie heeft tegenover Amerikaanse
regeringsfunctionarissen enkele geheimen
ontsluierd over het Internationale Depar
tement van het Centrale Comité van de
Sovjetunie. Dat departement speelt een
belangrijke rol in het buitenlandse beleid
van de Sovjetunie. Onder Michail Gor-
batsjov vaart het Internationale Departe
ment een nieuwe koers die erop is gericht
afstand te nemen van marxistische partij
en in het Westen en de banden te cultive
ren met minder radicale elementen.
Doden en gewonden
bij aanslag op
station in New Delhi
NEW DELHI Bij de ontploffing van
een krachtige bom in het belangrijkste
station van de Indische hoofdstad New
Delhi zijn vandaag zeker vijf mensen
omgekomen en hebben talloze anderen
verwondingen opgelopen.
Op het moment van de bomontploffing
bevonden zich rond duizend reizigers in
het station. De politie in New Delhi tast
nog in het duister over de daders van de
aanslag. Vorige week deed zij een waar
schuwing uitgaan voor aanslagen door
militante Sikhs, die in de deelstaat Pun
jab strijden voor een onafhankelijke na-
WRR: WERKLOOSHEID STERK TOEGENOMEN
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG In het vanmorgen gepre
senteerde lijvige WRR-rapport wordt de
vloer aangeveegd met het minderhedenbe
leid van de afgelopen tien jaar. Dit heeft
op vele punten gefaald, zo meent de raad.
Ondanks de toelatingsbeperkingen is de
immigratie van buitenlanders nauwelijks
in omvang afgenomen. Tussen 1978 en
1988 is het aantal Nederlandse burgers van
buitenlandse afkomst gestegen van 473.000
tot 756.00. Bovendien is de werkloosheid
onder de buitenlanders in deze periode
zeer sterk toegenomen. Momenteel is al
ruim 40 pet. van de Turkse en Marok
kaanse beroepsbevolking zonder werk.
Onder Surinamers en Antillianen schom
melt dit percentage rond de 25 pet.
De belangrijkste oorzaak van deze hoge
werkloosheid is een gebrek aan voldoende
scholing. Het onderwijs is de afgelopen
tien jaar niet in staat geweest dit te door
breken. De WRR noemt deze gegevens
„uiterst zorgwekkend". „Er dreigt een per
spectief van kansloosheid, dat zich bij som
mige groepen tot in volgende generaties
kan voortzetten", aldus het rapport. Als er
niet snel met krachtige maatregelen iets
aan de huidige situatie wordt gedaan, moet
de samenleving daarvoor volgens de WRR
een hoge prijs betalen: er zal een „etnisch
subproletariaat" ontstaan, de criminaliteit
zal groeien en de overheid zal steeds meer
geld moeten uittrekken om de scheve ver
houdingen recht te trekken. De WRR
vindt dat de overheid haar minderheden
beleid voortaan moet baseren op het uit
gangspunt dat zowel de aanwezig.
immigranten in Nederland als oa
gratiestroom naar Nederland toepol
vende aard zijn. De kosten van kh<
vere minderhedenbeleid dat een
voorstaat zijn moeilijk te berekjiel
raad gaat uit van „enkele hondeiDi
joenen guldens per jaar". Momental*
het rijk jaarlijks circa 800 miljoeru
ten behoeve van de etnische minjn
uit. Dit zou dus één a anderhal):
moeten worden, nog afgezien var 1
tra geld dat het bedrijfsleven zate
opbrengen. Volgens de raad vraajee
leving van alle adviezen „een f E
spanning van alle betrokkenen":eei
heid, het bedrijfsleven, de vakbo
minderheidsgroepen zelf en alle
ne Nederlanders.
(Van onze correspondent
Ton Gerrits)
PEKING Er rijden
sinds dit weekeinde weer
gewone bussen langs de
gehele lengte van Chan-
g'an-avenue, de slagader
van Peking. En dat wil
zeggen ook langs het Tia-
namenplein. Bus 1, 4 en
10 bieden zo een sinistere
attractie. Voor 10 cent kan
men een blik werpen in
het bolwerk van de solda
ten die de stad beheersen.
Ongeveer honderd meter
voor het plein op de ave
nue staat verkeerspolitie
die behalve de bus en mi
litaire voertuigen al het
overige verkeer en voet
gangers moet tegenhou
den.
In de bus, die onderbezet is
naar Chinese begrippen, heeft
nieuwsgierigheid de angst
overwonnen. Men staart naar
de prikkeldraadversperringen
en de soldaten met het geweer
in de aanslag. Dan strekt het
plein zich uit. Ongeveer hon
derd tanks staan in zes rijen
van zestien opgesteld voor het
monument van de revolutio
naire martelaren dat er, ont
daan van alle pamfletten en
spandoeken, wit bovenuit to
rent. Naast de tanks staan
honderden legertrucks en ook
voor de verboden stad, recht
onder het portret van Mao,
staan lichte pantserwagens op
gesteld. Er is een constante ac
tiviteit. Kolonnes rijden af en
aan met bevoorrading en troe
penverversing. Nerveus gelach
barst los als twee legertrucks
vlak voor de bus op elkaar
botsen. Soldaten schreeuwen
en gebaren de bus te stoppen.
Als de trucks weg zijn, trekt
de buschauffeur snel op. Alge
mene opluchting staat op de
gezichten van de passagiers te
lezen als de controlepost van
de verkeerspolitie bereikt is en
de bus weer tussen het gewone
verkeer belandt.
Ook de propagandamachine
van het leger is in volle gang.
Luidsprekerwagens rijden
rond en schetteren sissende
woorden. Vrachtwagens met
rode spandoeken die zeggen
'transport in dienst van het
volk' vervoeren groenten en
materialen naar markten en
winkels. Via aanplakbiljetten
worden burgers gewaar
schuwd geen 'anti-revolutio
naire activiteiten' meer te on
dernemen, omdat dat 'streng
zal worden gestraft'. Ernaast
hangt een lijst met telefoon
nummers van zes stadsdistric
ten. Mensen die belastende in
formatie hebben, kunnen bel
len. De gevolgen zijn al goed
merkbaar. In alle grote steden
van China vinden massale ar
restaties plaats. De zenuwoor
log begint vorm te nemen in
de stad. Iedereen die maar iets
te maken heeft gehad met de
demonstraties voelt zich onze
ker. De officiële term 'anti-re
volutionaire schooier' is ruim
interpreteerbaar.
De visie op de werkelijkheid
van de regering is echter maar
voor eeji uitleg vatbaar. De
'anti-revolutionaire chaos'
(volgens de studenten was dit
'vaderlandslievende democra
tische studentenbeweging') is
overwonnen en we kunnen
weer verder met het oude cre
do van open-deurpolitiek en
hervorming dat al vanaf '89
gold. Voor de Chinezen op
straat is het echter nauwelijks
mogelijk aan objectievere in
formatie te komen. Alleen de
radio biedt uitkomst.
SHANGHAI „Welke
weg kunnen we kiezen
zonder te ver of achteruit
te gaan. Eén stap achteruit
leidt ons weer in het sla
ventijdperk. We roepen
allemaal vrede. Maar
vrede bestaat niet. De in
ternationale oorlog is be
gonnen".
Een emotioneel geladen pam
flet op het terrein van de Fu-
dan-universiteit in Shanghai
weerspiegelt de laatste tastbare
bewijzen van de strijdlust van
studenten. Op het universi
teitsterrein staat ook een repli
ca van het Amerikaanse vrij
heidsbeeld en er liggen rouw
kransen voor het standbeeld
van Mao Tse Tung. Maar angst
voor represailles weerhoudt de
pro-democratische beweging
in de grootste stad van China
ervan om haar stem te verhef
fen.
De meeste studenten in
Shanghai zijn half mei ver
trokken. Een Amerikaanse le
raar Engels zegt dat de studen
ten vóór het bloedbad van 4
juni hebben besloten om de
demonstraties te stoppen. Op
het terrein van de Fudan-uni-
versiteit zijn slechts tientallen
studenten achtergebleven. Zij
lezen de pamfletten, maar wei
nigen durven daar commen
taar op te geven. Het klinkt
daarom des te dramatischer als
een oudere vrouw haar drie
kleinkinderen een van de
pamfletten hardop laat lezen.
De kinderen zeggen in een
dreun: „Liever sterven dan le
ven zonder vrijheid".
Gistermiddag om vier uur liep
een ultimatum af, dat de stu
dentenbeweging in Shanghai
twee dagen eerder had gepre
senteerd aan het stadsbestuur.
Zij eisten dat de vlag halfstok
wordt gehangen, de regering
de waarheid spreekt en een
vertegenwoordiging accepteert
van de studentenbeweging.
Vorige week was de havenstad
lamgelegd, nu zijn de barrica
des verwijderd en rijden de
bussen weer. Op de vraag of
het stadsbestuur al heeft gere
ageerd op het ultimatum, zei
een groepje inwoners: „Daar
weten wij niets van. Wij zijn
allemaal voor de Communisti
sche Partij", waarop hard
hoongelach volgde.
Later zeiden enkelen dat ze
bang waren om te praten. Een
man van middelbare leeftijd
fluisterde: „We willen meer
persoonlijke vrijheden. Maar
die hebben we in China nooit
gekend". Sinds vorige week
zijn de 'verkeersbeschermers'
in het straatbeeld opgedoken.
Ze dragen witte petten en
staan op alle straathoeken.
Ook Shanghai leeft voort in de
ban van de angst.
JAN VAN DE MADE
Lubbers: hj
beleid tege|
ghettovor
HILVERSUM 1
Lubbers vindt dat
hard beleid moetL
om de problemeiP
lossen waarin lar*
werkloze allochton
bevinden. Hij vii)
een regeringsverais
delijkheid om vo(v;
groepen mensen „i
te leveren". 1/
Lubbers zie gisteren d
VAR A-televisie de tr£
volgen dat werkloze
tone minderheden
kunnen worden ver^,
Nederlandse taal
Aan de andere kaf°:
dan ook de verplichtiz.(
nen komen dat NedU1
bedrijven allochtone i ii
heden in dienst nemj
Lubbers vindt dat
recht de noodklok luhi
deze wijze kan het (b:
niet doorgaan", aldué 1'
nister-president. 'n'
hem zitten er twee
aan de zaak. De alia
die hier gekomen zp
welkom, en er worfy
gezorgd dat het demc
goed geregeld is m$>-
recht en dergelijke.
rest wachten we ma^i
Dat is te passsief, aid
bers, die meer activ
pleitte. Dat houdt in
Nederlandse overhe
prestatie moet
meent hij.
Protest
De VVD stuurde afgelopen weekeinde in Gouda twee koeien met een duidelijke boodschap af op
een verkiezingsbijeenkomst van de PvdA, waar behalve partijvoorzitter Sint en landbouwspecialist
Van der Vaart (uiterst rechts) ook Euro-parlementariër Dankert aanwezig was. Deze betichtte Ne
derland onlangs van boterfraude. foto: anp
ZEIST Bij het onderzoek
naar de moord op restaurateur
Gerard Fagel blijkt de politie
vrijdag al een tas met gereed
schap te hebben gevonden. De
vondst werd gedaan op een
paar honderd meter afstand
van restaurant De Hoefslag in
Bosch en Duin waar Fagel 's-
ochtends om vijf uur in zijn
slaapkamer was doodgescho
ten. Naar aanleiding van de
vondst heeft de politie aan
mensen in de buurt gevraagd,
extra op te letten. Dat leverde
gisteren een jasje op dat sterk
overeenkomt met het jasje dat
is beschreven door Fagels
vriendin Peggy en door ie
mand die 's ochtends vroeg in
de buurt van het restaurant
een man heeft zien lopen. Af
gelopen weekeinde is Peggy
verhoord door de politie. Zij
lag met Fagel te slapen in de
woning boven het restaurant,
toen haar vriend door een man
met een bivakmuts werd dood
geschoten. Het verhoor heeft
geen echt nieuwe gezichtspun
ten opgeleverd. Wel is duide
lijk geworden dat de dader, die
binnenkwam via het dak van
de serre en een open raam, in
de slaapkamer is geweest en
van zeer korte afstand heeft
geschoten.
De politie sluit nu uit dat er af
persing of financiële moeilijk
heden in het spel zijn. De
moord gaat steeds meer lijken
op een persoonlijke afreke
ning.
REGENBOOG-KANDIDAAT HERMAN VERBEEK:
AMSTERDAM Alle be
loofde voorzieningen zijn
aanwezig: de poppenkast,
het overdekte podium, de
popgroep en de sanitaire
voorzieningen. Ook de
kraampjes met folderma
teriaal zijn te vinden op
de slotmanifestatie die de
kleine linkse partijen in
hun campagne voor de
Europese verkiezingen
hebben georganiseerd.
Maar waar zijn de kiezers?
Een half uur na het aan
gekondigde tijdstip is, het
zomerse weer ten spijt,
nog maar een handje vol
mensen neergestreken in
het gras van het Amster
damse Sarphatipark.
Herman Verbeek (53), lijst
trekker van het Nederlandse
deel van de Regenboogfractie
in Straatsburg, legt .voor de
laatste keer in de campagne
uit waarom er op 15 juni op de
„Regenbogers" moet worden
gestemd. Groen Links neemt
de bijeenkomst te baat om zich
aan het publiek te presente
ren.
Tegen de tijd dat Verbeek het
woord moet voeren, wordt de
toeloop van mensen groter.
Voordat hij naar het Sarphati
park kwam, heeft Verbeek
eerst de Dam aangedaan, tijde
lijk omgedoopt tot het Plein
van de Hemelse Vrede, om
een krans te leggen ter nage
dachtenis aan de omgekomen
Chinese studenten. „Onze
kooplui-politici tonen zich wel
bezorgd over de toestand in
Ghina", steekt Verbeek on
middellijk van wal „maar het
belangrijkste voor hen is dat
het Plein van de Hemelse
Vrede hun markt is. De tanks
in Peking zijn uitgerust met
nachtkijkers van Nederlandse
makelij".
W apenindustrie
Ook de NAVO en de Europese
Gemeenschap kan Verbeek al
leen maar in dit „economi
sche" licht zien. „Veel NAVO-
bonzen en zakenlieden zijn be
ducht voor de perestrojka in
het oostblok omdat daardoor
de wapenindustrie ineen
dreigt te storten". De EG is
volgens Verbeek een econo
misch machtsblok dat zich
weinig of niets gelegen laat
liggen aan de Derde Wereld.
Bovendien houdt de EG on
danks alle mooie woorden
over het milieu de auto- en in
dustriepolitiek in stand. „Als
dat zo doorgaat barst de EG uit
haar voegen van de groei".
Verbeek heeft een hoog doel
voor ogen: de omvorming van
de Verenigde Naties tot een
echt wereldparlement. Terzij
de van het podium op een
bankje in het park licht hij
even later zijn woorden toe.
„Een wereldparlement is écht
democratisch. Niet gevormd
op basis van financiële
macht", legt hij uit, daarbij on
der meer doelend op de
NAVO. waar de hoogte van de
contributie het gewicht van de
stem bepaalt. „Een wereldpar-
AMSTERDAM FNV-be-
stuurder Paul Rosenmöller,
die als onafhankelijk kandi
daat-kamerlid de vierde plaats
inneemt op de lijst van Groen
Links (de combinatie van
PPR. PSP, CPN. EVP en een
aantal niet-partijgebonden
personen) wil zo snel mogelijk
een fusie van de deelnemende
partijen. Hij zei dit gisteren in
zijn eerste toespraak als aan
komend politicus op de mani
festatie van Groen Links en
de Regenboogfractie in Am
sterdam.
„Groen Links moet geen gele
genheidscoalitie blijven", zei
Rosenmöller. „De nu gevorm
de combinatie moet de eerste
stap zijn op weg naar verdere
eenheid, naar één partij met
de naam Groen Links. Die
partij moet er op zo kort moge
lijke termijn komen". Volgens
Rosenmöller heeft de totstand
koming van Groen Links
„veel kiezers weer perspectief
aan de politieke horizon gebo
den". Hij doelde vooral op uit
keringsgerechtigden, mensen
met een minimumloon en le
den van milieubewegingen. De
nieuwe fractie zal volgens hem
op vele gebieden politieke ac
tie voeren. „Het wordt weer
leuk aan het Binnenhof, want
we gaan het anders en beter
doen", aldus Rosenmöller.
lement moet tot stand komen
op basis van een stemmen-
meerderheid".
Met het oog op een dergelijke
volksvertegenwoordiging
voert hij geen propaganda
voor de EG en al helemaal
niet voor „Europa '92", zoals
het wegvallen van de binnen
grenzen in dat jaar kortheids
halve wordt genoemd. „In '92
zullen de bedrijven in Europa
een strijd van allen tegen allen
voeren. Nu doen alle Europese
landen nog alsof ze met elkaar
samenwerken, maar Europa
'92 betekent het begin van het
einde van de EG". I
houdt nog enige hoojL
het misschien meemf
lid van het „enige, echl13'
parlement" te wordef?j
zen. Een Europarlemf
West- èn „Oost-Europlir
den, op weg naar he 2
geerde wereldparlemefa j
Verdubbeling
Voorlopig houdt hij ha c
op een verdubbeling L
aantal zetels van de ^ef
Regenboogfractie van
40. De opkomst van |oc
aanse en Franse Groé
Verdi" en „Les Verts'|
vooral bijdragen aan e^e
linkse, groene fractie.[oc
moment heeft de Ned( p
groene afvaardiging ti
tels. In de opiniep!-
blijft dat zo of verlies!^
weging zelfs een zetelde
Andrée van Es (PSj
Brouwer (CPN) en Ir
kers (PPR) houden eel
pleidooi voor een si
Groen Links bij de kal
kiezingen van 6 sefl^
Volgens Ina Brouwei
partij bij de verkiezinj
1986 uit de Tweede
verdween, is een Groe|
se politiek noodzakelijk i
alle andere gevestigde
het plotseling overal o(
zijn. „Ik weet niet waa'
litici van CDA, VVD, P
D66 nog aan publieke irJ
deelnemen. Zij zijn heio:
met elkaar eens dattij\
vaak afvraag: haddengn
beter één spreker kun^
ELSBETH I
SUSKE ENWISKE
DE SPEELGOEDSPIEGEL
NOUMEA In het Franse gebiedsdeel Nieuw-Caledonië in de
Stille Oceaan zijn gisteren verkiezingen gehouden voor de drie
regionale parlementen die op 14 juli worden ingesteld. Het sepa
ratistische FLNKS (Kanaaks Socialistisch Nationaal Bevrijdings
front) kreeg de meederheid van de stemmen in twee deelparle-
menten, maar de RCPR-partij, die wil dat Nieuw-Caledonië bij
Frankrijk blijft, behaalde 27 van de 54 in totaal beschikbare ze
tels. Ondanks de oproep van de radicale melanesische groepe
ring FULK om niet te gaan stemmen bleven de verwachte relle
tjes uit. In 1998 zullen de Nieuwcaledoniërs in een referendum
beslissen of zij bij Frankrijk willen blijven of onafhankelijk wil
len worden.
(c) Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weesp
OTTAWA Een adoptie-programma voor dolfijnen om een
unieke en bedreigde school witte dolfijnen te beschermen in het
Canadese St. Lawrence River is een overweldigend en onver
wacht succes. „Het is zo populair, iedereen wil een dolfijn", zegt
Pierre Beland, wetenschappelijk directeur van het St. Lawrence
Institute of Ecotoxicology (vervuiling van het leefmilieu). Het
instituut zette een systeem op waarin men voor 4200 dollar (on
geveer 9240 guldep) pleegouder kan worden van één van de dol
fijnen. Tot nu toe zijn zo'n 40 dolfijnen geadopteerd.
Reuzen-
tocht
