m
Nr. 22
Kettingpuzzel
D noHTArrrp
tjtji m
«re
AS
m
mm
GIM
oplossing
vorige puzzel
winnaars van puzzel 21 zijn:
)sseifcVr- Kuipers, Westmeerlaan 4, 2371
HetP Roelofarendsveen
heli- v- Zuilen, Dorpsstraat 243, 2391 CD
roej<|azerswoude
er h|Ü krijgen hun prijs binnen drie weken
n wpr cheque toegestuurd
[pQpjplossingen onder vermelding van puz-
larmf' nr- 22 moeten uiterlijk woensdag-
;j QjJiddag in bezit zijn van:
?0pnlzzelredaktie
5 weEIDSE COURANT,
X jepstbus 11, 2300 AA Leiden.
de [aam, adres en postcode s.v.p. in blok-
dhav'uers vermelden.
e ex|
?enajnformatiedoublet (4)
eidin
heefijdens ons feuilleton over het infor-
■echthatiedoublet en alles wat daarbij
n oqoort, hebben we een leuk Interpolis-
beidpelletje ontmoet met een
volointe in het afspel.
Van navolgende 64 lettergroepen:
AG AG AN AP AT BO BIJ CL DE Dl DO
EC EE EN EO EP ER ER ET EV GE GO
HA HA HU IA IE IS IT LA LF LO LP LU
ND ND NE NH NO NO OD OG OM ON
OO PI PL PT RE RN RW SC SE TA TA TE
TH UB UB UN US VU IJN ZW
kunnen 16 woorden van 8 letters van navol
gende betekenis worden verkregen.
Van elk antwoord is de laatste letter gelijk
aan de beginletter van het daaropvolgende
woord, terwijl de eindletter van het laatste
antwoord gelijk is aan de beginletter van het
eerste woord.
1 sportvereniging;
2 pienter, schrander;
3 vaststelling v.e. ziekte naar kentekenen;
4 staathuishoudkunde;
5 land in Europa;
6 plaatsvervangend toneelspeler voor de
zelfde rol;
7 fabelachtig dier;
8 tijdelijk vervang(st)er;
9 het overnemen van het werk van ande
ren;
10 licht verteerbaar voedsel;
11 bespeelster van zeker muziekinstrument;
12 wild dier;
13 zeegod;
14 schelm, deugniet;
ZATERDAG 10 JUNI 1989 PAGINA 27
15 stoeltje zonder leuning;
16 godgeleerde.
In welk(e) antwoord(en) komt de letter E niet voor?
jke
)e bieding ging (Z/allen):
west
H 10 9 5
«5862
o A H 10
A B 5
oost
A V 8 7 2
V H 10 4
o 6 2
V 8 3
echt
:rkgt
elka
'ai
so )ost „durfde" 3 SA niet aan, aange-
ien hij zich veel kon voorstellen,
naar niet zo'n dummy. Op zo'n mo-
ïent moet je bedenken waar „het
^eld" in zit. In 3 SA of in 4 Sch?
ïn: hoeveel slagen maakt men?
Er is een veilig parkoers naar 10 sla-
"f c.en. Zijn er ook kansen om 11 slageri
f.aa!p maken?
ieu%\x\d start met troef en die kleur zit 3-
(zuid één en noord boer-derde). Dit
sen ,ete^ent dat zu'd alle ontbrekende
ren lonneurs zal hebben en dan kunnen
'jjr inderdaad 11 slagen worden ge-
L 0I4iaakt. Je moet even uitrekenen hoe
en/33^ Je vanuit de oosthand moet spe-
loorPn 1 of 2 keer om in ruiten te snijden
n kin 1 keer voor de klaverkleur).
toei- schoppen via de boer voor het aas
I ter., ruiten naar de 10 (zuid zal de show
tbetaiet weggeven door de boer of de
ordrouw in te leggen)
Nu worden de troeven gehaald (eindi
gend in oost) en klaver naar de boer.
Ruitenaas en heer (oost harten weg)
en klaveraas. Nu valt klaverheer (of
hij wordt gedeblokkeerd!) of hij valt
niet en in het laatste geval wordt ge
woon klaver nagespeeld, waarna zuid
ingegooid is. Die moet in de dubbele
renonce spelen (ruiten) of van harte
naas afspelen. 4 schoppen contract
scoort niets in een parenwedstrijd
(vanwege 3 SA 1), 4 schoppen met
een overslag is een prettige score, want
3 SA 2 hoort niet gemaakt te wor
den, aangezien zuid gewoon een ruiten
kan bewaren als derde slag voor NZ!
Het hele spel lag zo:
Z/allen
Noord
B 6 3
B 5
7 5 4 3
10 7 6 2
west
oost
H 10 9 5
A V 8 7 2
9 8 6 2
9 H 10 4
AH 10
0 6 2
A B 5
A V 8 3
zuid
4
A V 9 7 3
0 V B 9 8
H 9 4
Nog een stuk interessanter was het ge
worden wanneer west had besloten
een strafdoublet uit te delen. Kan 2
ruiten 3 down?
1. schoppen 10 naar het aas
2. ruiten, via de vrouw voor west
3. schoppen heer na, in zuid getroefd
4. harten via de boer voor oosts heer
5. ruiten na voor oost die in slag
6. nog twee vijandelijke troeven incas
seert
7. schoppen 9 na (deblokkeren) voor
oost (zuids troeven zijn op)
Op dit moment is een interessante fi
guur ontstaan:
Noord
B
<3 5
O 7
x 10 7-6 2
west
oost
9 5
V 8
8 2
O 10 4
-
0 -
A B 5
V 8 3
zuid
O A V 9 7
Op schoppen 9-B-V komt leider zuid
in een akelig soort dwang. OW hebben
nu 5 slagen en daar gaan er nog 3 bij
komen voor een dodelijke 800! Als
zuid een harten wegdoet, gaat-ie nog 3
klaverslagen verliezen. Als hij een lda-
ver wegdoet, kunnen OW direct drie
klaverslagen meenemen.
We zijn wat afgedwaald van ons on
derwerp, maar die excursies waren be
slist de moeite waard. Bridgen is nu
eenmaal een twee-eenheid en het zelf
de hoort te gelden voor een goed part
nership. Met de volgende hand ging
het niet helemaal goed.
Dit is de oosthand die Hans Kreyns
tijdens de MK viertallen vasthield.
Met zuid als gever en niemand kwets
baar verliep de bieding: zuid en west
pas, noord 1 ruiten, Kreyns doublet
(natuurlijk geen Ghestem met deze
hand, want dan verdrinkt de fraaie
driekaart schoppen. Deze hand is al
leen geschikt voor Ghestem na 1
schoppen!).
Zuid redoublet (8+) en west (Hans
Vergoed) 1 schoppen. Noord pas en
Kreyns gaf nu z'n kracht aan met 2
ruiten.
ZUID
rcdbl.
dbl.
NOORD OOST
1 Ru dbl
pas 2 Ru
pas 3 KI
3 Ru
Wat nu?
(Oplossing volgende week).
Correspondentie p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Revolutionair postzegelfeest van 16,5 miljoen gulden
In Parijs wordt van 7 tot en met 17
juli een waar postzegelfeest gehouden.
Op een tentoonstellingsterrein ter
grootte van tien voetbalvelden in hart
je Parijs wordt de Philexfrance '89 ge
houden. Die staat in het teken van de
200e verjaardag van de Franse Revo
lutie (1789-1989). Naast prachtige col
lecties postzegels en brieven wordt
veel ander historisch materiaal ge
toond zoals oude postkoetsen, een
heuse pleisterplaats anno achttiende
eeuw en een telegraaf uit 1794. Door
die brede opzet is de expositie niet al
leen voor de doorgewinterde filatelist
maar ook voor leken op postzegelge-
bied interessant.
De expositie kost 50 miljoen Franse
francs, ruim zestien miljoen gulden.
Het evenement wordt gefinancierd
met geld van de entreebiljetten en de
toeslag van het tentoonstellingsblok.
Zo is het expositieterrein ingericht als
een grote tuin, geïnspireerd door de
landschapsarchitect Nicolas Ledoux
die de Revolutie meemaakte. Hij is de
ontwerper van de Koninklijke Zout
mijnen in Arc-et-Senans (Doubs).
Middenin de tuin staat een reconstruc
tie van een achttiende eeuw postkan
toor. Gezien de afmetingen, zestien
meter hoog, lijkt dat gebouw op ware
grootte te zijn nagebouwd. Als con
trast worden vindingen van deze eeuw
getoond, zoals het Franse parade
paardje de snelle trein TGV in 'pos-
tuitvoering'. Dat razendsnelle vervoer
middel wordt op een scherm van 50
meter getoond.
POSTKOETSEN
Vanwege het jubileum wordt getoond
hoe 'de post' in de jaren rond 1789
werkte. Zo worden oude postkoetsen
uit Europa getoond. Zeker eenmaal
gaan die koetsen de straat op, met
paarden en mensen in het tenue zoals
dat 200 jaar geleden gedragen werd. Er
Enkele oude Franse postkoetsen en het
logo van de tentoonstelling
is een reconstructie van de Chappe-te
legraaf gemaakt. Die voorloper van de
moderne communicatiemiddelen is
voor het eerst gebruikt in 1794. Ver
der zijn de organisatoren in de verza
melingen gedoken van Fransen uit die
tijd, zoals filosofen, revolutionairen en
gewone burgers. Hun briefwisselingen
worden getoond. Volgens het organisa
tiecomité geven die brieven een goed
ooggetuigenverslag van de revolutie.
Op 6000 kaders worden de postzegels
tentoongesteld. Daarnaast zijn er ook
postzegels te koop. Bij de officiële
PTT's van 120 landen en bij de 250
handelaren uit de hele wereld.
In een van de hallen staat een comple
te postzegeldrukkerij waar gedurende
de tentoonstellingsdagen heuse zegels,
van Frankrijk, worden gedrukt.
Kunstenaars laten bezoekers over de
schouder meekijken bij het ontwerpen
van postzegels. Ook zijn er lezingen
over onderwerpen uit de filatelie, zo
als geschiedenis, ruimte, sport, mu
ziek, theater en het stripverhaal.
De Franse PTT heeft ondermeer een
blokje aan de tentoonstelling gewijd.
Die is al te koop voor 50 Franse
francs. Daarbij is de toegangsprijs van
de tentoonstelling inbegrepen. Volwas
senen betalen 30 francs, kinderen van
11 tot en met 18 jaar en studenten 10
francs terwijl jongere kinderen gratis
naar binnen kunnen. De tentoonstel
ling wordt gehouden in het 'Pare des
Expositions' in Parijs.
Niet alleen de Fransen herdenken de re
volutie met de uitgifte van zegels, ook de
Russen die in de Franse revolutie een
voorbode zien van hun eigen revolutie. De
Russische zegel bevat de portretten van de
revolutionairen Danton, Robespierre en
Marat. Datum van uitgifte: uiteraard 14
juli.
m mi' n
,ee'fibammen in opbouw
:nige maanden geleden zijn bij de uit
geverij Tirion in Baarn de delen drie
'llSe :n vier van de serie 'Dammen in op-
)ouw' verschenen. Deel drie heeft als
- itel 'Strategie en taktiek' en is ge-
^U'ichreven door de Groningse groot-
p Wester Scholma, terwijl deel vier,
Analyse van spelvormen', van de
irkgi iand 's van schrijver dezes. De eind-
/erantwoordelijkheid van beide boe-
een, zoals ook van de hele serie, ligt
ïderfrij veelvoudig oud-wereldkampioen
Wiersma. Waren de in 1986 uitgeko-
zich Jten delen een en twee 'Inleidende
ndeispelkennis' en 'De rol van de combi-
sen hatie' bedoeld voor de beginnende
icip lammer, van de nu op de markt ge-
pntbrachte vervolgdelen is het niveau al-
:id (weer een stuk hoger. Ze vormen daar-
'Jmeom ook voor de gewone clubdammer
geschikt leermateriaal.
Win 'Strategie en taktiek' behandelt
^Scholma een keur van onderwerpen,
lalt êreeP daaruit: oppositiewinst, het
en jwerken met formaties, opsluitingen,
het aanvallen van voorposten, klassie-
WW posities, taktische wendingen en
/ij ^eindspelen. Op de ruim 120 bladzijden
tijdsorden zo meer dan 300 posities be-
orjsproken, en daarbij heeft Scholma er
naar gestreefd de lezer zo veel moge-
'ijk mooie en originele standen aan te
vo bieden. Om u enigszins een indruk
•lemvan het boek te geven volgt hier een
ilev tweetal posities. De eerste stand - zie
SC het diagram - komt uit de paragraaf
'linie-eindspelen'. Het is een eindspel
uit de partij G. van Aalten-T. Brou
wers 1975. Het commentaar van de
auteur: 'Wit wint fraai als in een com
positie door: 1. 10-5 31-36 2. 32-27!
26-31 3. 27-22!18x27 4. 5-32 Zwart
verkeert nu in zetdwang. Zonder de
schijven 29 en 39 is de stand elemen
tair gewonnen voor wit, maar in dit
geval kan zwart de strijd nog even
gaande houden. 4. 31-37 5. 32x46!
27-32 6. 46x45 36-41 7. 39-34! en wit
staat gereed om de zwarte dam on
middellijk na de promotie te vangen.
Uiteraard heeft 7. 45-50? na 7. 41-
47! niet hetzelfde effect.
De tweede stand is een mooi voor
beeld van klassiek tempospel:
'De witte positie lijkt slechter door de
achtergebleven schijf op 36. Zwart
moet echter bedacht zijn op vastloop
varianten, omdat wit een lichte achter
stand in ontwikkeling heeft. Dit komt
mooi tot uiting in de volgende vari
ant: 1. 30-25 9-14? Zwart kan nog net
remise maken door 1. 13-18. Bijv.
2. 35-30 24x35 3. 28-22 9-13 4. 25-20
19-24 5. 20x29 35-40 6. 34x45 23x34
7. 36-31 34-39 2. 27-22! Door de
taktische mogelijkheden van de stel
ling te benutten slaagt wit erin schijf
36 te ontwikkelen. Wit moet zich
vooral niet vergrijpen aan 2. 34-30?
wegens 24-29 3. 49-43 29-33 4. 28x39
23-28 enz. waarna alle kansen aan
zwart zijn. 2. 12-17 3. 22x11 16x7
Zwart heeft eenvoudig niet beter. Let
op de sterke positie van schijf 49! 4.
o ts e
«O
e
V
36-31 7-11 5. 31-27 11-16 Ook een of-
fer kan zwart niet meer redden: 5.
1 1-17 6. 27x16 13-18 7. 34-30 24-29 8.
49-44 18-22 9. 16-11 en wit gaat win
nen. 6. 27-22! 24-29 7. 34-30 en zwart
kan opgeven'.
Deel vier, 'Analyse vanspelvormen',
is geheel aan opsluitingen gewijd. In
het zes hoofdstukken tellende boek
wordt achtereenvolgens ingegaan op
de kettingstelling, de korte vleugelops
luiting, de hekstelling, de halve hek-
stelling, de klaverbladopsluiting en de
onvoltooide lange vleugelopsluiting.
Om een zo systematisch mogelijk ge
heel te krijgen is ieder hoofdstuk opge
bouwd uit hetzelfde vijftal paragrafen:
'Het innemen van de opsluiting', 'Be
vrijdingsmethoden', 'De kansen van
de opsluiter', 'De kansen van de opge
sloten partij' en 'De opsluiting elders
op het bord'. Elk hoofdstuk wordt af
gesloten met een aantal oefenopgaven.
Bij dit alles krijgt naast het positiespel
ook het combinatiespel ruime aan
dacht. Hier een stand uit het hoofd
stuk 'De klaverbladopsluiting': zie het
diagram.
'Een compositie van de legendarische
slagzetspecialist Weiss. Wit forceert
hier als volgt de winst: 1. 48-42! Nu
dreigt 2. 28-22 18x27 3. 32x21 16x27
4. 33-29 enz., terwijl 2. 24-29? 3.
33x24 20x40 faalt op 4. 30-24 enz.
Gedwongen is dus 1. 3-9 en daar
op beslist wit het spel met 2. 28-22!
18x27 3. 32x21 16x27 4. 33-29 24x33
5. 38x18 13x22 6. 30-24 20x40 7. 39-
34 40x29 8. 37-32 27x38 9. 42x4.
De boeken zijn bij iedere boekhandel
verkrijgbaar, en u kunt er uiteraard
ook voor terecht bij l'Esprit (Postbus
172, 5240 AD Rosmalen, tel. 073-
139533). De prijs per deel is 15.90.
John van der Wiel
In het Zweedse Haninge heeft John
van der Wiel een prima prestatie gele
verd door in een sterk bezet groot-
meestertoernooi op een gedeelde twee
de plaats te eindigen. De goede resul
taten van Piket, Kuyf en Van der Ster
ren moeten hem een extra stimulans
hebben gegeven. De laatste jaren was
hij de onbetwiste nummer twee van
ons land, met als gevolg diverse lukra-
tieve uitnodigingen. Door gebrek aan
concurrentie van onder af en de ono
verbrugbare kloof met Timman ont
brak de laatste tijd de gedrevenheid
om alles te geven. Nu Jeroen Piket ge
vaarlijk in de buurt dreigt te komen
heeft Van der Wiel weer een doel om
voor te knokken.
In onderstaande partij zien we Van
der Wiel weer ouderwets aan het werk;
scherpe partijopzet, waarbij risico's
niet worden gemeden, en fraai combi
natiewerk. De partij kreeg de schoon
heidsprijs.
J. van der Wiel-I. Sokolov (Joegosla
vië, ELO: 2580)
Spaans
A B SP
jiiÉi Éd
BA BB
O B&0&
AMÉM 'DAB
S ÈMM 'g
Diagram 1
I. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4
pf6 5. 0-0 Ie7 6. Tel b5 7. Lb3 0-0 8.
d4 d6 9. c3 Lg4 10. d5 Pa5 11. Lc2
De laatste tijd meed Van der Wiel de
hoofdvarianten van het Spaanse vaak.
Op topniveau veelal een teken van
weinig zelfvertrouwen, daar het
Spaans als één der moeilijkste openin
gen bekend staat.
II... Dc8 12. h3 Ld7 13. Pbd2 c6 14.
b4 Pb7 15. dxc6 Lxc6 16. Pfl Te8 17.
Pg3 h6?!
(zie diagram 1)
Een verzwakking van de koningsvleu
gel, waarvan Van der Wiel op hard
handige wijze gaat profiteren.
18. Ph4! Pxe4
Vanwege deze zet lijkt 18. Ph4 een
ernstige fout, maar Van der Wiel heeft
zeer diep gerekend.
19. Txe4! Lxe4 20. Lxe4 Lxh4 21. Pf5
d5
Zwart kan niet rustig verdedigen met
21... Le7: 22. Dg4 g6 23. Pxh6f Kg7
24. Df3 en de dubbele dreiging 25.
Lxb7 en 25. Dxf7 beslist.
22. Dg4 Lg5 23. Lxg5 hxg5
Hoe moeilijk de zwarte stelling te ver
dedigen is blijkt uit de volgende vari
ant: 23... dxe4 24. Lf6 g6 25. Pxh6t
Kf8 26. Dh4 Te6 (er dreigde 26. Pf5
met ondekbaar mat) 27. Pf5! Ke8 28.
Tdl en de koning komt niet uit het
matnet.
24. Dxg5 g6 25. Ph6f Kf8 26. Lxg6!
Weer een harde klap voor zwart; de
loper is natuurlijk taboe wegens 27.
Df6 mat.
26... Dd8
Zwarts beste mogelijkheid, 26... Pd6
faalt op 27. Lxf7 Pxf7 28. Dg8t Ke7
29. Dxf7| Kd6 30. Pf5f Kc6 31. Pe7f
en het eindspel is niet moeilijk meer.
27. Dg4! Df6
De slechte stand van de zwarte koning
is hier zelfs een toren waard. Na 27...
fxg6 28. Dxg6 Pd6 (de enige manier
om het mat op f7 te dekken!) 29. Tdl
kan zwart geen behoorlijke zetten
meer doen. Aardig lijkt nog 29... d4,
om na 30. cxd4 met 30... e4! voort te
zetten. Wit speelt echter 30. Td3! met
eenvoudige winst.
28. Lxf7! Dxh6 29. Dg8f Ke7 30.
Lxe8 Txe8 31. Dxd5
Zwart had hier op kunnen geven, want
zijn stukken werken zo slecht samen
dat er nog meer pionnen verloren
gaan.
31... Pd6 32. Dxe5t Kf8 33. Dd4 Te4
34. Db6 De6 35. Dxa6 Telf 36. Txel
Dxelf 37. Kh2 Pe4 38. De6 Dbl 39.
f3 PO 40. Dc8t Kf7 41. Db7|
Zwart geeft het op.
De vroegere wereldtopspeler Lev Po-
loegajevsky kon in Haninge maar net
op de vijftig procent komen. In het
volgende fragment zien we verpletterd
worden door een jonge Zweedse mees-
4. éi
SB 14
1
*B a
it
bafl Bi
1
A&A 1
AfS
F. Hellers-L. Poloegajevsky
stelling na de 21ste zet van zwart.
Zwart heeft materiaal gegeven om de
witte koning in een slechte positie te
.manoeuvreren. Zij eigen koning staat
echter ook allerminst veilig, zoals Hel
lers met enkele krachtzetten aantoont.
22. Td6! Pb6 23. Te2 Pc4 24. Df6! Le7
Nodig, want na 24... Pxd6 25. Lc6f
Ld7 26. Txe6f is het snel afgelopen.
25. Lc6f Ld7 26. Tdxe6
Zwart gaf het op.
CORR. ADRES: Leo Hofland, C.
Fockstraat 113, 2613 DE Delft.