Proef de
zachte afdronk...
Vitamines helpen
j)udere mensen bij
laapproblemen
Betere voorlichting
bij keuze van beroep
Nieuw systeem moet vogels
uit vliegtuigmotoren houden
Staatssecretaris Evenhuis
na diverse aanmaningen
voor de rechter gedaagd
NBT verwacht groei
Nederlands toerisme
Zaad beter beschermd
bij kankerbehandeling
Boncafé. De milde koffie van Douwe Egberts.
Deetman pakt verzuim rond vakanties aan
Binnenland
QeidócOowumt
DINSDAG 6 JUNI 1989 PAGINA 3
(Van onze
parlementaire redactie)
)EN HAAG Achten-
wintig regionale dien-
tencentra moeten er in
e toekomst voor zorgen
lat minder scholieren een
verkeerde keuze maken
roor studie of beroep. Dit
chrijven minister De Ko
ting van sociale zaken en
taatssecretaris Ginjaar-
Waas van onderwijs in een
notitie aan de Tweede Ka
mer.
Het is de bedoeling dat leerlin
gen in eerste instantie bij de
schooldecaan blijven aanklop
pen. Heeft een scholier een
specifiek probleem dan kan hij
worden doorverwezen naar
één van de achtentwintig cen
tra. Deze staan echter ook
open voor mensen met werk
die van baan willen verande
ren en voor werklozen. Het is
vooralsnog niet duidelijk in
welke plaatsen de centra zul
len worden gevestigd.
De herschikkingsoperatie
moet een einde maken aan de
versnippering en de overlap
pingen die op dit moment tus
sen de verscheidene beroeps
keuze-instanties b,estaan. Hier
voor is tot 1992 jaarlijks voor
elke regio 50.000 gulden uitge
trokken. De centra worden
stichtingen, bestuurd door on
afhankelijke deskundigen af
komstig uit het onderwijs en
de organisaties van de sociale
partners. De reorganisatie
moet drie jaar na aanvaarding
van de plannen door het par
lement achter de rug zijn. De
voorstellen moeten nog wor
den besproken met de onder
wijsorganisaties.
rerkeersplein Deil
a negen jaar gereed
gIL Het verkeersplein Deil bij Gel-
rmalsen dat de A-2 (Amsterdam-Den
isch) en de A-15 Rotterdam-Nijme-
n) met elkaar verbindt, is na een
p| uwperiode van negen jaar gereed. Mi-
ster Smit-Kroes van verkeer zal aan-
,ande donderdag het klaverblad dat 85
iljoen gulden heeft gekost, officieel in
0. bruik stellen. De bouw is vertraagd
tordat de bouwers op enkele téchnische
1.es oblemen zijn gestuit. Zo was de grond
et optimaal geschikt en ligt het ver-
ersplein in een waterwingebied, waar-
or speciale maatregelen genomen
aioesten worden. In de buurt van Deil
jl de komende jaren nog flink gebouwd
orden. Onder meer komt er een nieu-
e brug over de Waal bij Zaltbommel.
Ex-directeur 'Zetten' vrij
wegens ontbreken stempel
ARNHEM De ex-directeur van de Zet-
tense inrichtingen, de 55-jarige H.F. uit
Ubbergen moet na een fout van justitie op
vrije voeten worden gesteld. F. zat in
voorlopige hechtenis omdat hij ervan
wordt verdacht op grote schaal ontucht te
hebben gepleegd met jongens en meisjes
die in zijn inrichting verbleven. F. had
vanmorgen voor de rechtbank in Arnhem
moeten verschijnen. Maar omdat op de
dagvaarding die hij had gekregen de ge
stempelde oproepdatum ontbrak, ver
klaarde de rechtbank de dagvaarding nie
tig. Omdat op hetzelfde moment de maxi
male termijn dat iemand in voorlopige
hechtenis mag zitten (102 dagen) verliep,
moest de rechtbank de ex-directeur op
vrije voeten stellen. De rechtbank zal nu
een nieuwe datum moeten bepalen.
Meer bescherming voor
waterrijke gebieden
LEIDEN Nederland heeft de Oostvaar-
dersplassen in de Flevopolder en de Eng-
bertsdijksvenen in de Achterhoek aange
meld bij het internationale secretariaat van
de Conventie ter Bescherming van Waterrij
ke Gebieden. Daarmee komt het aantal wa
terrijke gebieden van internationale beteke
nis in Nederland op twaalf met een geza
menlijke oppervlakte van ruim 300.000 hec
tare, aldus minister Braks gisteren op een in
ternationale conferentie van het Centrum
voor Milieukunde van de Leidse universiteit.
De Engbertsdijksvenen bij Kloosterboer zijn
de afgelopen jaren regelmatig in het nieuws
geweest door de overlast die de talloze mug-
fen in dit gebied de omringende bevolking
ezorgden. Mensen hadden zelfs gedreigd de
dijken door te steken.
(Vervolg van de voorpagina)
ASSEN De dagvaar
ding van staatssecretaris
Evenhuis door de Bonds
spaarbank heeft een lange
voorgeschiedenis.
In juli en november vorig jaar
stuurde de Bondsspaarbank
staatssecretaris Evenhuis ver
geefs aanmaningen. Eind janu
ari van dit jaar volgde een
persoonlijk gesprek tussen
Evenhuis en de bank, dat
evenmin resultaat had. Begin
maart zond de Bondsspaar
bank Evenhuis een brief
waarin deze gesommeerd werd
het achterstallige bedrag te be
talen. Dit bedroeg toen bijna
43.000 gulden.
Toen de staatssecretaris op
deze sommatie niet reageerde,
zegde de Bondsspaarbank op
14 maart de lening op. Tegelij
kertijd vorderde de bank de
totale hypotheek terug. Doch
ook nu bleef betaling uit.
Daarop stapte de bank naar de
rechter.
Staatssecretaris Evenhuis wil
de gisteren niet meer dan een
korte reactie geven op de eis
van de Bondsspaarbank. „Er is
een bod gedaan voor aflossing
van het hele bedrag", aldus de
staatssecretaris. Hij wilde ver
der alleen zeggen dat de situa
tie is ontstaan doordat hij „ie
mand heeft geholpen".
HEERLEN Het toeris
me in Nederland kan in
de nabije toekomst nog
jaarlijks met 3 procent
toenemen.
Dit lijkt weinig, maar het is
toch een forse groei, gelet op
vijf miljoen buitenlanders die
de laatste jaren ons land be
zoeken, aldus voorzitter H.
Cornelissen van het Neder
lands Bureau voor Toerisme
(NBT) gisteren aan het eind
van een tweedaagse bijeen
komst in Heerlen.
Cornelissen waarschuwde dat
de Nederlandse toeristenmarkt
nu al onder druk staat en dat
ook na 1992 sprake zal zijn van
zware druk. Die komt niet al
leen van de Europese concur
renten maar ook, en steeds
meer, door het toerisme naar
het Verre Oosten en naar Au
stralië.
Daarom zei de NBT-voorzitter
het gunstig te vinden dat een
recente serie televisieporgram-
ma's over Nederland op de
Amerikaanse televisie (in de
ontbijtshow) door het publiek
daar bijzonder goed ontvangen
is. Buiten de Amerikaanse
markt gaat het NBT zich ook
richten op Japan en Groot -
Brittannië. De promotiecam
pagnes in die landen zullen
toegespitst zijn op Den Haag,
Amsterdam en Zuid-Limburg.
UTRECHT Aan de
Utrechtse rijksuniversiteit
is een nieuwe methode
bedacht om de zaadpro-
duktie bij de man te be
schermen tegen de scha
delijke effecten van de
behandeling van kanker.
De methode is totnogtoe
uitgetest bij rammen.
De behandeling met bestraling
of zware medicijnen kan lang
durige of blijvende onvrucht
baarheid tot gevolg hebben
omdat de stamcellen waaruit
de zaadcellen door deling ont
staan, worden beschadigd. De
produktie ligt dan nagenoeg
stil.
De laatste jaren worden aller
lei onderzoeken gedaan om die
onvruchtbaarheid te voorko
men. Bij de methode van de
Utrechtse onderzoekster J.
van Vliet wordt de bloedtoe-
voer naar de testes tijdelijk af
gesloten zodat er minder ge
neesmiddel en dus schadelijke
stof in de zaadballen komt. Bo
vendien daalt dan het zuur
stofgehalte in de testes. Zuur-
stofarme cellen zijn minder
gevoelig voor straling. Het ex
periment werkt zowel be
schermend tegen straling als
tegen medicijnen, aldus Van
Vliet, die half juni op haar on
derzoek promoveert.
Bij de behandelde rammen
heeft Van Vliet geen schade
vast kunnen stellen. Het is nog
wel de vraag of ook de manne
lijke testes tegen de onderbre
king van de bloedtoevoer kun
nen.
Hoogste
punt
CDA: weer Duitse
oorlogsvliegers
ia
DEN HAAG Vliegen
hebben we afgekeken van
de vogels, maar als we
zelf vliegen hebben we
nogal wat last van ze.
Jaarlijks verdwijnen er
heel wat vogels in de gie
rende motoren van jum
bojets en straaljagers of
botsen ze tegen het harde
staal van zo'n kist.
Een vogel bekoopt normaliter
zo'n luchtaanvaring met de
dood. Maar ook vliegtuigen lo
pen de nodige averij op, soms
met fatale afloop voor de pi
loot.
Gisteren vond in Den Haag de
officiële overdracht plaats van
het syteem Robin (Radar Ob
servation of Bird Intensity and
Notification), dat uit radarsig
nalen vast kan stellen welke
richting vogels uitvliegen. Het
systeem dat door TNO is ont
wikkeld, is operationeel op de
Radar Post Noord van de Ko
ninklijke luchtmacht in het
Friese Wier. Vanaf die plaats
kan de noordelijke helft van
Nederland in de gaten worden
gehouden en kunnen piloten
gewaarschuwd worden voor
vogels en hun koers wijzigen.
Dag en nacht
Tien jaar geleden nam de
luchtmacht het radarsysteem
met de naam „Kievit" in ge
bruik. Daarmee was weliswaar
goed te bepalen waar de vogels
zich bevonden, maar was het
niet mogelijk de trek van de
vogels bij te houden. „Robin"
is dag en nacht in staat om
niet alleen de richting, maar
ook de vlieghoogte vast te stel
len. En dat is uiterst belangrijk
omdat uit onderzoek is komen
vast te staan dat vogels in de
nachtelijke uren het liefst al
leen en hoog vliegen en over
dag graag in een groep laag
over het land scheren. En juist
dat laagvliegen verhoogt de
kans op een aanvaring. Als
een straaljager daalt van een
hoogte van 150 naar 75 meter,
neemt de kans op een botsing
toe met een factor vier. Bo
vendien is een vogel van twee
honderd gram al genoeg om
een straaljager stil te leggen.
Uit tellingen blijkt dat er jaar
lijks honderden miljoenen vo
gels die het koude noorden
ontvluchten of op weg zijn
naar hun thuisbasis, over ons
land vliegen. Het overgrote
deel komt veilig op de plaats
van bestemming aan, maar
een aantal komt hardhandig in
aanraking met de straaljagers
van de luchtmacht of met bur
gervliegtuigen.
Dat er boven ons land zo'n
druk vogelverkeer is, bewijzen
de cijfers van het aantal voge
laanvaringen van de Ameri
kaanse en Nederlandse lucht
macht. Gerelateerd aan het
aantal vlieguren komen Ne
derlandse toestellen vijfmaal
vaker in aanraking met vo
gels. De Nederlandse lucht
macht noteert jaarlijks vijf
aanvaringen per duizend
vliegbewegingen; vorig jaar
kwamen bijna tweehonderd
militaire vliegtuigen in aanra
king met een of meerdere vo
gels, en werd in een kwart
van de gevallen materiële
schade geconstateerd.
'En route'
Het aantal aanvaringen is on
danks de maatregelen die de
afgelopen jaren zijn genomen
- het met een geluidskanon de
vogels uit de buurt van de ba
ses houden en het voor de die
ren onaantrekkelijk bebouwen
van de landbouwgronden
naast de startbanen -, niet ver
minderd. Wel zijn de botsin
gen bij start en landing afge
nomen, maar de aanvaringen
„en route" zijn toegenomen. In
luchtmachtkringen wordt dat
toegsch reven aan het feit dat
straaljagers sneller en lager
vliegen en dat ons land een
aantal minder strenge winters
heeft gekend waardoor er
meer vogels in ons land ver
blijven.
Het nieuwe signalerings-sy-
steem Robin zal echter pas een
succes worden als ook de ons
omringende landen besluiten
om het in te voeren en de ge
gevens aan elkaar uitwisselen.
Want vogels kennen geen
grenzen.
DEN HAAG Minister van
defensie Bolkestein moet de
bezoeken van Duitse oorlogs
vliegers aan Nederlandse
vliegbases een halt toe roepen.
Het CDA-kamerlid Frinking
dringt hier op aan in schrifte
lijke vragen aan de bewinds
man. Achttien Duitse oorlogs
vliegers uit de Tweede We
reldoorlog hebben onlangs
Gilze Rijen bezocht, van waar
uit zij tijdens de oorlog bom-
bardementsvluchten op Enge
land uitvoerden. Zij waren
eerder al te gast op de bases
Leeuwarden, Deelen en Eind
hoven.
Z n*E
s vai} e
ECHT Voeding
ervoor zorgen dat bij
le'lidere mensen dag- en
t ichtritme wordt verbe-
v rd. Vaak is het slaap-
aakritme vervlakt; ou-
»ren zijn dan slaperig
rerdag en hebben
nachts slaapproblemen.
G. Kerkhof consta-
1 ert na een experiment
it de toevoeging van een
imbinatie van vitamines,
ineralen en ginseng aan
:ru voeding van bejaarden
problemen vermindert.
srkhof, werkzaam op het la-
ratorium voor fysiologie van
Rijksuniversiteit Leiden,
acht gisteravond op een bij-
nkomst in Utrecht verslag
t van het onderzoek.
v( ij het ouder worden functio-
eSl eert de „biologische klok" in
t hersenen niet meer opti-
Baal. O deren zijn daardoor
gevoeliger voor verstoringen
van het slaap-waakritme.
's Nachts rusten ze niet goed
uit en overdag neemt de slape
righeid toe.
Bij het onderzoek van de Leid
se universiteit waren dertig
bewoners van een verzor
gingsflat en een verpleeghuis
betrokken. Hun - leeftijd va
rieerde van 62 tot 91 jaar, met
een gemiddelde van 78. De
helft kreeg gedurende tien
weken dagelijks het vitamine
preparaat, de andere helft
kreeg een placebo („neppil").
Zowel voor als na deze periode
werden de hersensignalen van
de proefpersonen 48 uur lang
geregistreerd. Dat gebeurde
via op het hoofd geplakte
elektroden en een draagbare
cassetterecorder. Uiteindelijk
zijn de registraties van twee
groepen van tien ouderen gea
nalyseerd.
Vergelijking van de twee
groepen toont volgens Kerk
hof aan dat het innemen van
het vitaminepreparaat leidde
tot meer REM-slaap. Dat is
een slaapfase met snelle oog
bewegingen (rapid eye move
ments). Experimenten hebben
uitgewezen dat onderdrukking
van de REM-slaap tot gevolg
heeft dat zich overdag concen
tratieproblemen voordoen,
evenals problemen met het
onthouden van nieuwe feiten
en een verhoogde neiging tot
dagdromen. Kerkhof zei dat
ook sterke aanwijzingen zijn
gevonden dat de hoeveelheid
diepe slaap was toegenomen.
Prof. dr. P. Knipschild van de
Rijksuniversiteit Limburg her
haalde nog eens zijn bevindin
gen met ginseng, de wortel
van een onder meer in Korea
en China voorkomende plant.
Volgens hem kan op basis van
een groot aantal studies wor
den gesteld dat moeheid en
futloosheid bij ouderen die
ginseng gaan gebruiken in on
geveer 75 procent van de ge
vallen afnemen. Er zijn ook
aanwijzingen voor een gunsti
ge invloed van ginseng op her
inneringsvermogen, concen
tratie en reactievermogen.
Op weg naar dierentuin
Douanier Margreet Koops speelt wat met een olifant die gisteren in Rotterdam arriveerde. In totaal
werden daar gisteren zestien olifanten, afkomstig uit Burma, uit de ruimen van een schip gelost.
Twee van de olifanten waren op weg naar Dierenpark Amersfoort, zes naar Ouwehands Dierenpark
in Rhenen. De overige acht olifanten zijn bestemd voor dierentuinen in Engeland en Duitsland.
FOTO: ANP
uidsapparatuur om vogels te verjagen rond de vliegvelden
ft maar weinig effect gehad.
De nieuwe spoorbrug
over de Gouwe bij
Gouda krijgt steeds
meer vorm. Met het
plaatsen van de negende
koker op de vier peilers
werd gisteren het
hoogste punt bereikt.
DE KNOLLEN
"t HEB STEKEN 2o'N ftW,
roiien»pi«. uit ce awj-
i /-f-vwiJT Muil
Geen druppel te veel
AMSTERDAM De Amster
damse politie heeft gisternacht
tijdens een twee uur durende
alcoholcontrole geen enkel
proces-verbaal uitgeschreven.
Van de 250 gecontroleerde au
tomobilisten bleek niemand te
diep in het glaasje te hebben
gekeken. „Het lijkt wel alsof
eerdere acties tegen alcoholge
bruik in het verkeer nu
vruchten beginnen af te wer
pen", aldus de politiewoord
voerder.
DEN HAAG Spijbelen
in het basis- en voortgezet
onderwijs rond de school
vakanties, het zogenaam
de 'luxe' schoolverzuim,
moet drastisch worden te
ruggebracht. Dat vindt al
thans minister Deetman
van onderwijs.
Hij zal hiertoe nog voor het
einde van het jaar een wets
ontwerp bij de Tweede Kamer
indienen. In zijn plannen zul
len veel strengere regels wor
den gehanteerd dan nu het ge
val is op het gebied van onge
oorloofd schoolverzuim.
Tot nu toe konden leerlingen
een langere vakantie 'opne
men' als daarvoor 'gewichtige
omstandigheden' zijn. Wat
daaronder precies moet wor
den verstaan, is niet eenduidig
en wordt per school verschil
lend toegepast. Deetman wil
nu een sluitende omschrijving
\W§
geven van de voorwaarden
waaraan de ouders en scholie
ren moeten voldoen om voor
extra vrije dagen in aanmer
king te komen.
Ook de termijn, waarna de
leerplichtambtenaar moet
worden ingeschakeld, wil de
minister aanzienlijk bekorten.
Op dit moment is dat nog tien
dagen. Volgens Deetman moet
dat drie dagen worden. Scho
lieren zijn vooral afwezig voor
een extra lange wintersport-
of zomervakantie.
Prins Claus opent in het Maritiem
Museum Prins Hendrik In Rotterdam
de tentoonstelling „Schipbreuk.
Echo's uit een ver verleden". De ten
toonstelling laat onder meer voorwer
pen zien van de Hollandse schepen
Batavia, Vergulde Draeck. Zuytdorp
en Zeewijk zien die de afgelopen eeu
wen bij Australië vergingen. De expo
sitie Is ter gelegenheid van het twee
honderdjarig bestaan het afgelopen
jaar in Australië te zien geweest.
