Honderden werklozen moeten •paanse stranden schrobben Dertig gewonden bij duikvlucht Jumbo Sovjet-leven verlamd tijdens tv-uitzendingen over Congres fialtische diplomaten gaan hun eigen gang BUITENLAND £etdó<z Coulant VRIJDAG 2 JUNI 1989 PAGINA 5 Israel wijst rapport Amnesty van de hand JERUZALEM Israel heeft beschuldigin gen van Amnesty International afgewezen, lat het de mensenrechten schendt door Pa- estijnen zonder vorm van proces gevangen e zetten. Het systeem van admnistratieve ïechtenis maakt het mogelijk mensen zon- ler aanklacht of proces voor een periode /an zes maanden gevangen te zetten. In de }aza-strook is het Israëlische leger begon- ïen met de uitgifte van in een computer ge- •egistreerde identiteitsbewijzen aan inwo- ïers. De plastic kaarten zijn voorzien van ien magneetstrip, en vertonen veel over- jenkomst met een bankkaart. Alle Palestij- ïen die Israel in willen zullen een dergelij- ce kaart moeten aanvragen, willen ze hun >aan kunnen behouden. Misrekening De chauffeur van deze Bulgaarse bus was de files rond Parijs kennelijk zo zat, dat hij met hoge snelheid de eerste afslag die hij zag inreed, maar daarbij het bordje over het hoofd zag dat een maximale hoogte aangaf voor bussen en vrachtwagens. Met als resultaat dat de bus werd ont- dakt. Meer dan twintig inzittenden raakten gewond, van wie enkelen ernstig. FOTO: AFP Arafat heeft eigen leger LONDEN PLO-voorzitter Arafat heeft opdracht gegeven tot de vorming van een 3.500 man tellend Palestijns leger in Zuid-Libanon, zo heeft het Britse weekblad Jane's Defen se Weekly bericht. De strijd macht moet de kern gaan vor men van een regulier leger van een toekomstig onafhan kelijk Palestina". Volgens Ja ne's worden thans bij het dorp Miyeh Miyeh, ten oosten van de havenstad Sidon, militaire opleidingen gegeven onder lei ding van Palestijnse officieren die zijn afgestudeerd aan mili taire academies in India, Pa kistan en de Oostbloklanden, of hebben gediend in het Jor daanse leger. Sri Lanka wil vertrek van Indiase troepen COLOMBO De president van Sri Lanka, Ranasinge Premadasa, zal de Indiase pre mier Gandhi vragen de ongeveer 45.000 Indiase troepen van zijn eiland terug te trekken. De soldaten zijn op Sri Lanka in het kader van een vredesplan voor het Ta mil-conflict, dat Premadasa's voorganger Jayewardene min of meer kreeg opgedron gen van Gandhi. Momenteel bevinden zich op het eiland nog ongeveer 45.000 soldaten, die vooral in het noorden en oosten zijn ge stationeerd. Meer dan 700 Indiase soldaten zijn bij de gevechten om het leven gekomen. Nu er vredesbesprekingen tussen de rege ring en de Tamils gaande zijn, is volgens Premadasa de tijd gekomen dat de Indiase troepenmacht verdwijnt. Dood Belgische neo-nazi wordt opnieuw onderzocht BRUSSEL De Belgische minister van jus titie heeft een nieuw onderzoek gelast naar de „zelfmoord" van de beruchte neo-nazi Paul Latinus in 1984. Latinus was oprichter van Westland New Post (WNP), een clan destiene organisatie, die in het begin van de jaren tachtig een duistere rol heeft gespeeld in verschillende affaires Volgens Latinus was de WNP geïnfiltreerd door de Staats veiligheid en waren leden van zijn extreem rechtse organisatie betrokken bij de Bende van N ij vel. Voordat hij zijn beweringen kon bewijzen was Latinus dood. De officiële le zing luidde dat hij zich had opgehangen. De vermoedens dat hij vermoord is ver sterkt tijdens recente onderzoekingen naar de Bende van Nijvel en mogelijke coupplan- nen in België zijn aanleiding het onder zoek te heropenen. BARCELONA Het ge meentebestuur van Barce- ona was dolblij toen een ommissie van de Europe se Gemeenschap twee jaar Seleden de „Blauwe Vlag" plantte op het strand van |e stad. Een teken van jeinheid van zand en wa- fler. Een week na die Eu ropese erkenning barstte Ten enorm noodweer bo- |en Barcelona los, stroom- len de riolen over en kri- lelden duizenden ratten |ver het strand. Die blau- ye vlag wappert er nu liet meer. Tien jaar cel rawoor steniging ^Johannesburg Twee jlanke Zuidafrikaanse jonge- NP len zijn tot ieder tien jaar ge- jangenisstraf veroordeeld wegens het doden van een kart jongetje. De achtjarige Ronnie Pitso stierf aan her- f lenletsel, nadat hij door een kraatsteen tegen het achter- loof d was getroffen. De twee 'eroordeelden maakten deel (it van een groep jongeren ,ie in 1987 van school spij- lelden en na het nuttigen an alcohol vanaf een open kito stenen begonnen te fcoien naar voorbijgangers. Be 18-jarige Shane Mitchell terd veroordeeld omdat hij noodlottige steen had ge- loid, en de 20-jarige Timothy leddingfield omdat hij niets lad gedaan om de daad te ©orkomen. Dat soort dingen mag niet meer gebeuren, vindt het Spaanse ministerie van open bare werken. Spanje is strand, voor de meeste toeristen al- Gemeentebesturen van bad plaatsen die hun strand schoon moeten en willen maken of houden, krijgen veertig tot ze ventig procent van de kosten gesubsidieerd, het arbeidsbu reau schakelt werklozen in om zonnig schoonmaakwerk te verrichten en een enkel dorp koopt zelfs een speciaal ont worpen bulldozer om het strand dagelijks in schone staat aan de toeristen aan te bieden. Daarnaast worden steeds meer sanitaire voorzie ningen aangelegd en is het mi nisterie van openbare werken en urbanisatie (MOPU), dat al in 1983 het sein voor de massa le schoonmaak van 's lands stranden gaf, bezig duizenden illegaal op het strand gebouw de appartementen en restau rantjes te slopen Bieden de stranden van Spanje dus een steeds aantrekkelijker aanblik, de schoonmaak van een strand moet natuurlijk veel verder gaan dan het op ruimen van blikjes en illegale huisjes alleen. De met peseta's bepakte toeristen willen van het brandende zand ook wel eens het lauwe mediterrane of koele Atlantische water in zonder gelijk huidinfecties op te lopen of ziek te worden bij het inslikken van wat zeewa ter. Het grootste deel van de vervuiling is onzichtbaar, hoe wel op sommige plaatsen troe bel water of smerig gekleurde Dode vissen Sinds kort behoren alle bad plaatsen de Europese richtlij nen te volgen, zodat de ver schillende toeristenlanden en - streken niet de metingen uit eigen belang zo positief moge lijk kunnen interpreteren. Om alle betrokkenen nog eens te stimuleren een zo groot moge lijke reinheid van strand en water na te streven, heeft de Europese Gemeenschap in 1987, het jaar van het milieu, de „Blauwe Vlag" ingesteld. Alle badplaatsen uit de EG- landen kunnen zich voor die wedstrijd inschrijven en moeten de toeristen behalve schoon water en zand ook goe de voorzieningen (sanitair, toe voerwegen) kunnen bieden om voor een blauwe vaandel in aanmerking te komen. Maar helaas is de milieupro blematiek niet zo plaatselijk gebonden. Smerige lucht of water komt vaak ergens an ders vandaan. De geplaagde burgemeester van een bad plaats, hunkerend naar de blauwe wimpel, kan er weinig aan doen dat in de rivier die bij zijn dorpje uitmondt, on derweg zoveel rotzooi wordt gestort. Aardig, die miljoenen die het ministerie aan de kust uitgeeft, het probleem begint al ver in het binnenland. Als het een tijdje droog is, en dat komt in Spanje voortdurend voor, bie den de vervuilde en zuurstof- arme rivieren een levensloze aanblik Duizenden verzopen ratten hebben ze in Barcelona niet meer gezien, dode vissen des te meer. Luchtbotsing Wrakstukken van een van de twee helikopters van de Itali aanse politie die gisteren bo ven Villa Borghese, het groot ste openbare park in Rome, met elkaar in botsing kwamen. Twee inzittenden kwamen daarbij om het leven, twee an deren raakten gewond. De he likopters maakten oefenvluch- ten voor de feestelijkheden in Villa Borghese op 7 jurii, waar bij de 179e verjaardag van de carabinieri wordt gevierd. Het is een wonder dat bij het onge luk in het zeer druk bezochte park niet meer slachtoffers zijn gevallen. FOTO: AP FOTO'S: AP MOSKOU Het econo mische leven in de Sovjet unie ligt al een week lang volkomen plat. Althans, tijdens de uren dat radio en televisie de debatten van het Congres van Af gevaardigden rechtstreeks uitzenden. De debatten in het vernieuw de Congres van Afgevaardig den leveren taferelen op die voorheen, toen het Congres nog een orgaan van ja-knik kers was, ongekend waren. En de Sovjetrussen hebben de smaak te pakken gekregen van de bij tijd en wijle zeer ge passioneerde bijdragen van hun afgevaardigden. Volgens onderzoeken zouden negentig miljoen Sovjetrussen (dat is één op de drie) verslaafd zijn aan de televisie-uitzendingen over het Congres. Mensen nemen hun draagbare televisie mee naar kantoor. Voetgangers lopen met het oor gekluisterd aan een radio. De rijen wachtenden voor win kels zijn aanzienlijk geslonken. In het olympisch zwembad in Moskou worden de debatten via de luidsprekers uitgezon den. En de talloze tot niets doen veroordeelde chauffeurs van ministers en ambassadeurs tonen een hevige voorliefde voor het interieur van hun auto, dat wil zeggen voor hun autoradio. Geregeerd wordt er nauwelijks meer, want de meeste regeringsleden zitten in het Congres. En omdat het Congres vertraging heeft op gelopen, heeft de minister van buitenlandse zaken Edoeard Sjevardnadze zijn reis naar Griekenland en Cyprus afge zegd en is het bezoek van de Bulgaarse leider Todor Zjiv- kov verplaatst naar het eind van de maand. Sarcastisch Het Sovjet-parlement was ook gisteren weer het toneel van felle debatten waarin sarcasti sche opmerkingen over en weer vlogen. Afgevaardigde Joeri Tsjernitsjenko, bekend als.landbouw-commentator óp de Russische tv, beschuldigde Jegor Ligatsjov, landbouw commissaris in het Politburo van de Sovjetunie, ervan geen greintje verstand van land bouw te hebben. „Hoe is het uit te leggen dat een economie die vijf maal zoveel tractoren en tien maal zoveel oogstma- chines produceert als de Vere nigde Staten, per hoofd van de bevolking maar half zoveel brood produceert?". Ook de Russische premier Ni kolai Rizjkov werd door het Congres behoorlijk onder druk gezet. Nadat verschillende Congres-leden hem verant woordelijk hadden gesteld voor het falen van het econo mische beleid, beloofde de pre mier wijzigingen aan te bren gen in zijn regering. Vervolgens kwam de schuld vraag over de bloedige inci denten in de Georgische hoofdstad Tiflis weer naar vo ren waar legereenheden op 9 april meer dan twintig demon stranten doodden. Vice-presi dent Anatoli Loekjanov ont kende dat het Kremlin van te voren op de hoogte was van het legeroptreden. Loekjanov las daarop drie telegrammen op, waaruit moest blijken dat de Georgische leiding het be sluit tot militaire ingrijpen had genomen. De Georgische afge vaardigden blijven echter vol houden dat Moskou het bevel heeft gegeven „het leger tegen de vreedzame bevolking in te /ASHINGTON Op de mbassades van Estland, etland en Litouwen in e VS groeit de hoop dat hervormingen in de Qgbvjetunie zullen leiden en_Dt nieuwe onafhankelijk- 0,5ieid van hun in 1940 door ge-italin geannexeerde repu- ilieken. die Je drie Baltische staten zijn bij keJe Verenigde Naties en andere ltennternationale instellingen niet van(ieer vertegenwoordigd, maar )eze!un diplomatieke missies in de LinfifS zijn blijven bestaan, omdat Amerikaanse regering de vanpnexatie nooit heeft erkend. ,tejJij de drie missies in Washing- Piein en New York wordt al bij- md"a vijftig jaar lang dagelijks l00r'et nationale dundoek gehesen ïlenr diplomatiek werk verricht, '_pals de uitgifte van paspoor- inrn en v*sa en ^et voeren van (verleg met Amerikaanse re- !;ringsfunctionarissen. p het ministerie van buiten- ndse zaken in Washington is En ambtenaar voor Baltische ken werkzaam, alsof de situ- kie sinds 1918, toen de drie laten zich onafhankelijk ver haarden, niet gewijzigd is. Wat de VS betreft is dat ten dele het geval. Die hebben de annexatie nooit erkend en zijn de Baltische diplomaten blij ven behandelen zoals vroeger. Hun namen komen voor op de diplomatenlijst van het State Department en zij worden uit genodigd voor alle diplomatie ke recepties en bijeenkomsten. Maar de afgelopen maanden hebben de diplomaten meer te doen dan het bijwonen van re cepties. Zij worden geconfron teerd met een groeiende stroom landgenoten die naar de VS mogen emigreren, en hebben daarnaast nog eens een dagtaak aan het volgen van de politieke ontwikkelingen in hun republieken, die in een duidelijke stroomversnelling terecht zijn gekomen. De Baltische gezanten erken nen dat zij in vijftig jaar tijd niet zulke boeiende tijden heb ben meegemaakt als nu. De ruim 80-jarige gezant van Est land, Ernst Jaakson, is over weldigd door de stroom Esten die dagelijks een bezoek brengt aan zijn missie in New York. „Vroeger lag overal de KGB op de loer. Maar nu kun nen ze in alle vrijheid komen. Het is zeer bemoedigend," zegt Jaakson, die in 1929 als jonge consul naar San Francisco kwam en in 1937 werd overge plaatst naar New York. Opknapbeurt In Washington wappert de geel-groen-rode vlag van Li touwen voor het gebouw waar in de jaren twintig de Litouw se ambassade werd gevestigd. Om de nieuwe belangstelling te onderstrepen krijgt de mis sie een grondige opknapbeurt. Veel Litouwers nemen een be zoek aan de ambassade te baat om zich tegen de achtergrond van Het gebouw en de nationa le driekleur te laten fotografe ren. Sommigen vragen zelfs een Litouws paspoort aan, zegt zaakgelastigde Stasys Lozorai- tis, die Litouwen ook nog altijd vertegenwoordigt bij het Vati- caan. Lozoraitis spreekt tegen dat zijn missie en die van de ande re Baltische staten in bedrijf zijn gebleven met Amerikaans overheidsgeld. Naar zijn zeg gen hebben de drie staten hun buitenlandse geldtegoeden en investeringen voor de annexa tie samengevoegd en hebben zij met de inkomsten daarvan de missies kunnen openhou den. „We kunnen voor Moskou worden wat Hongkong voor China is," zegt Lozoraitis. doe lend op de economische situa tie in de Baltische staten, die er relatief beter voorstaat dan in de andere Sovjet-republie ken. „Het is belachelijk dat de Russen ons onder het juk wil len houden, terwijl we vriend schappelijke buren zouden kunnen zijn en welvarende handelspartners". Jonge generatie Ook de Letten zijn hoopvol ge stemd. „We kunnen ons niet veroorloven om de lessen van de geschiedenis te vergeten," meent John Lusis van de Let se missie. Lusis behoort tot de nieuwe generatie Baltische di plomaten die nog nooit in hun vaderland zijn geweest. In de jaren zeventig onderken den de VS de noodzaak om be jaarde Baltische diplomaten te vervangen. Daarbij werd de afspraak gemaakt dat de nieu we lichting diplomaten dezelf de status en rechten als hun voorgangers zouden krijgen. De enige voorwaarde waaraan zij moeten voldoen is dat hun beide ouders Balten moeten zijn. E>E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB 24.000 MIJLEN OCEAANRACE 12) Rob onderzoekt zijn schip van onder tot boven om te itdekken, wat er toch aan kan mankeren. Maar hij vindt niets, it hij op zekere dag de indruk krijgt, dat er iets met de kiel niet de haak moet zijn. Wanneer hij naar het kielzog kijkt, ziet hij, it dit zich anders vormt dan tot nog toe. Hij neemt een boots aak en inspecteert zorgvuldig de koperen huidplaten. En jawel: zit er één los. Rob herademt. Hij heeft pech, maar hij heeft het euvel ten minste gevonden. Wat nu? Wanneer hij zo doorvaart maakt hij toch geen kans en dus besluit hij het eilandje Moorea aan te doen. Daar is een rustige baai, waar hij de „Vrijheid II" misschien kan repareren. Na enkele dagen varen doemt de ka thedraalrots van het eiland op en een paar vissers wijzen Rob de weg naar de baai. De schrik en de verwarring staat nog te lezen op de gezichten van de passagiers van de Australi sche Boeing-747, die door de cabine van het vliegtuig werden geslingerd. FOTO: AP DARWIN Een Boeing- 747 van de Australische maatschappij Qantas met 325 mensen aan boord is op ruim negen kilometer hoogte plotseling omhoog geschoten en even onver wachts weer met de neus naar beneden gedoken. Daarbij vlogen passagiers met zulk geweld door de cabine, dat de wanden werden ingedeukt. Dertig mensen raakten gewond. De Boeing 747, die onderweg was van Sydney naar Singapo re, landde na het voorval in Darwin. Van de gewonden moesten er zes ter observatie in het ziekenhuis blijven. Het toestel maakte zijn buite ling terwijl het met een snel heid van ongeveer 830 kilome ter ten zuidoosten van Derby boven West-Australië vloog. Een woordvoerder van Qantas zei niet te weten of het voor val te wijten was aan turbu lentie of aan een defect in de automatische piloot. Het vliegtuig stak plots de neus omhoog en steeg onge veer 450 meter, waarna het naar beneden dook. „De cap tain schakelde de automati sche piloot uit en liet het vliegtuig zo soepel als hij kon naar normale hoogte terugke ren", aldus een woordvoerder van Quantas. De 24-jarige student Eric Grooters uit Amsterdam had zijn riem nog vast en bleef vei lig zitten, maar zijn 21-jarige vriendin Monique Lookman werd door de buiteling van het vliegtuig tegen het plafond van de cabine geworpen. „Het leek alsof iedereen in het vliegtuig rond vloog", zei Grooters. „Eerst leek het vliegtuig te schudden en ieder een was bang". De Australi sche Judy Maher (22): „We vielen en ik zag mensen, scha len, van alles vliegen. We knalden tegen het plafond en toen we weer tegen de vloer vielen werd ik misselijk. Ste wards schreeuwden dat ieder een rustig moest blijven, maar niemand gilde en er was geen paniek". Het toestel zette na de tussen landing in Darwin de reis naar Singapore. Bahrein en Am sterdam voort. Het had vol gens een woordvoerder van Qantas slechts „kosmetische schade" aan de achterzijde. De vlucht wordt vanavond om kwart voor negen, met tien en een half uur vertraging, op Schiphol verwacht. Politie Zuidafrika neemt Nederlands boek in beslag JOHANNESBURG De poli- tie van Zuidafrika heeft de af gelopen week in het hele land invallen gedaan in boekhan dels om het boek „Culture in another South Africa" in be slag te nemen. Het boek, onder redactie van de Nederlanders Willem Campschreur en Joost Divendal, doet verslag van een grote conferentie in Amster dam in 1987 waar Zuidafri kaanse kunstenaars in balling schap een overzicht gaven van de verzetscultuur in hun land. In een aantal boekwinkels zei de politie dat zij orders had de verkoop van „Culture te stoppen op basis van de bepa lingen van de noodtoestand. David Philip, de uitgever die het gewraakte boek in Zuid afrika verspreidt, vertelde dat de politie huiszoeking bij hem had gedaan en de exemplaren had meegenomen die hij nog in voorraad had. De „Publica tions Control Board", het or gaan dat normaal gesproken boeken censureert en verbiedt, had „Culture niet tegenge houden. Nu de politie het boek toch in beslag neemt lijkt een zelfde situatie te onstaan als rond de film „Cry Freedom" Deze film over de activist Ste ve Biko, die in de gevangenis vermoord werd door de Zuida frikaanse veiligheidspolitie werd voor vertoning vrijgeven door de Board maar de politie nam toch alle kopieën in be slag. Nachtwake voor Popescu DEN HAAG Met brandende kaarsen heeft een groep van ongeveer dertig mensen de nacht doorgebracht voor de Roemeense ambassade in Den Haag en vanmorgen vroeg de ambassadeur een petitie aange boden. Daarin vragen ze om de vrijlating van christen-dissi dent Nestor Popescu. Popescu wordt in een psychatrische in richting vastgehouden, omdat hij het christendom gepropa geerd zou hebben. Met de situa tie van de Roemeense christe nen is het bijzonder slecht ge steld, aldus een woordvoerder van het comité Nestor Popescu, dat de nachtwake had georga niseerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5