Ton Koopmans Amsterdam Baroque
met serie naar Muziektheater
Humoristische Stoppard
3»j toneelgroep De Appel
Krach tige„Dame uit de provincie
Bijzondere expositie Michelangelo's meesterschetsen
n
bioscopen
Christie's veilt
Guépin Collectie
Hollandse glazen
Mooi weer niet bevorderlijk voor kaartverkoop HF
^lÏÏNST
CeidóeSomo/nt
ZATERDAG 27 MEI 1989 PAGINA 17
PARIJS „De enige kunst en
iretenschap op aarde... alle an-
lere zijn ervan afgeleid", al-
us zou Michelangelo over de
pkenkunst hebben gesproken.
5e beroemde Italiaanse beeld-
[ouwer, schilder, tekenaar,
ouwmeester en dichter
ton het weten want zijn inspi-
ptie openbaarde zich altijd het
trst in pentekeningen of
butskoolschetsen.
Een selectie van de fraaiste
Meesterschetsen' van de hand
tan Michelangelo Buonaroroti
langt tot 31 juli in de Mollien-
jallerij, een van de gereno
veerde zalen van het Louvre.
De 72 tekeningen werden ge
selecteerd door professor Mi
chael Hirst, expert van de Ita
liaanse renaissance. Bij wijze
van uitzondering kon hij een
keuze doen uit de belangrijk
ste collecties in Europa en
Amerika. Daarbij die van de
Engelse koningin Elizabeth II,
die tien werken afstond.
Zoals gebruikelijk in die dagen
Michelangelo kreeg de 'archi
tectuur van het menselijke li
chaam' in de vingers door de
meesters uit het verleden te
immiteren. Volgens Condivi
had hij er lol in zijn tekenin
gen kunstmatig te 'veroude
ren' opdat kenners zich kon
den vergissen in het origineel.
Afgaande op zijn vroegste bio-
graven (Condivi, Varchi, Va-
sari) werd de in 1475 in Capre-
se, oostelijk Toscane, geboren
Michelangelo reeds door tijd
genoten als de belangrijkste
kunstenaars van de rijke Itali
aanse renaissance beschouwd.
Hoewel de latere illustrator
van de Sixtijnse kapel zich aan
het begin van zijn carriëre on
tevreden toonde over zijn pen
seelstreken, en meer aanleg
meende te hebben voor de
beeldhouwkunst, vereerden
zijn landgenoten hem als een
universeel genie. Leonardo Da
Vinci, die hij 44 jaar zou over
leven, stond al gauw in zijn
schaduw.
De vroegste studies van Mi
chelangelo zijn pentekeningen.
Later verwisselt hij de zwarte
inkt voor houtskool en rood
krijt. Voor zijn voornamelijk
kerkelijke opdrachtgevers be
studeert de jonge kunstenaar
dan het menselijk, meest
'mannelijke', lichaam. Het ont
breekt niet aan gespierde hei
ligen en martelaren wier soms
overontwikkelde lichamen
contrasteren met opvallend
zachte en vaak wenende ge
zichten.
De precisie van Michelangelo's
spierstudies is verbluffend.
Armen en benen lijken con
stant in beweging. Zo be
schouwt moet Michelangelo
voor de renaissancemens in
derdaad een voornaam weten
schapper zijn geweest. Het
Louvre is dagelijks van 9.00
tot 18.00 uur geopend, op dins
dag gesloten.
BOB VAN HUËT
Prins Bernhard
fonds stelt
Museumprijs in
DEN HAAG Het Prins
Bernhard Fonds heeft een
jaarlijkse musumprijs ingesteld
die volgend jaar voor het eerst
wordt toegekend, het jaar
waarin het fonds vijftig jaar
bestaat. De prijs bestaat uit een
bedrag van 100.000 gulden, be
stemd voor één of meer muse
ale projecten. De museumprijs
is bestemd voor nieuwe, ver
nieuwende of opvallende acti
viteiten die in publieksgericht
zijn en een voorbeeldwerking
hebben voor musea.
SFEERVOL EN MEER KLANKVERMEN GING'
'IJMEGEN De voor-
ichtigheid waarmee Ton
oopman zijn voornemen
litspreekt om met zijn
.msterdam Baroque Or-
estra óók naar Den
aag te komen, na Am-
;erdam en Utrecht, wordt
ierlijk onderstreept door
le schaduw van takjes die
wisselend licht en don-
jÉ^er over het grasveld ve-
en. Er is geen sprake
an: „En nu zullen we die
hagenaars ook eens even
liiet echte barok om de
ren slaan"; in tegendeel.
I roorstellen, gedachten,
verpeinzingen en resulta-
^n van jarenlang onder-
""^■Dek worden behoedzaam
|p een schaaltje gelegd en
larzelend afgegeven;
naar wie meent dat
^[oopman ook maar een
^^ïiligram terug zal nemen
jan welke aarzelende ge
jachte dan ook, komt be-
1 Spogen uit.
bat de clavecinist/organist/di-
gg—jigent zijn ensemble een en-
^~;els-klinkende naam gaf,
□fcgoorziet hij van dringende re-
__Jenen: het is een internatio-
UQ|iaal gezelschap, het maakt
nuziek ook voor het buiten-
and, het is barok en de naam
[msterdam is ook muzikaal-
aternationaal gezien een
peie. En als een goochelaar,
lie een waanzinnig moeilijke
jet afsluit met een hoofse be-
veging, voegt Koopman erbij:
Het is bovendien the.." Wat?
jHet is The Amsterdam Baro-
lue Orchestra..."
ïevolgd door een licht iro-
Iisch lachje van achter die
Irilleglazen, in overeenstem
ping met die mooie zomerdag
jp een grasveld bij de Sint
iartholomeuskerk bij Nijme-
|en, waar Ton Koopman en
lijn gezelschap met plaatopna-
nen bezig zijn. Druk, zeer
ruk, al zal hij dat geen mo-
nent laten merken. Daarvoor
6 hij te veel de bedachtzame
nderzoeker, die onmiddellijk
pegeeft dat muziekmaken een
lobby is, ondersteund door be-
pngstelling voor geschiedenis
jn oude handschriften. „Zo-
--fing het geen fossiele cultuur
jjjVordt".
nderground
(Wat is begonnen als een un-
ergroundcultuur, wordt te-
[enwoordig zonder meer geac-
iepteerd. Sterker, de plaatver-
toop met muziek uit de barok,
jespeeld op oude instrumenten
Ton Koopman: „De
instrumenten uit de
barok waren wezen
lijk anders, daar
kun je niet om
heen".
FOTO: PR
is beter dan die van platen
waarop barok op moderne in
strumenten wordt gespeeld.
En zo bijzonder is dat niet
eens, het is volmaakt logisch".
Aldus Ton Koopman, die als
een van de eersten in Neder
land het belang van oude in
strumenten inzag, oude tech
nieken en oude grepen. En
met zijn The Amsterdam Ba
roque Orchestra dit seizoen
een en ander in het Muziek
theater laat horen, als opstapje
naar volgend seizoen, waarin
zijn orkest een serie in Den
Haag geeft, mogelijk als het
begin van wat een mooie tra
ditie moet worden.
Komende donderdagmiddag is
het gezelschap van Koopman
in het Muziektheater te horen
in een concertante uitvoering
van Henry Purcells opera
King Arthur, in oktober met
een Mozart-programma (Re
quiem, symfonie nr. 40) en fe
bruari volgende jaar met een
programma Bach/Buxtehude.
Het seizoen 1990-1991 biedt,
onder voorbehoud, in septem
ber een Handelprogramma, in
december een programma met
clavecimbelconcerten van
Bach en april 1991 symfonieën
van Mozart. En hoe.
Verdedigen
Koopman voelt zich niet be
voegd tijdens het spelen, al is
het maar een moment, de
componist te worden die hij
onder handen heeft: „Ik heb
nooit geleerd zo te compone
ren. Wel probeer ik me leer
ling te voelen van de compo
nist die ik speel. En natuurlijk,
doden kunnen zich niet meer
verdedigen, dat moeten wij als
uitvoerende musici voor hen
doen. Maar hoe? Dat is de
moeilijkheid; we kunnen het
niet meer vragen en het pu
bliek heeft nauwelijks behoef
te aan mijn persoonlijke opvat
ting.
In deze tijd is een musicus óf
componist, of uitvoerend musi
cus. Dat was vroeger anders,
toen iedere componist ook ei
gen werk kon spelen. Maar dat
houdt gelukkig ook weer in,
dat die componist heel precies
voor het instrument compo
neerde, rekening hield met
toonsoorten, met grepen en de
toen bestaande technieken.
Ook als ik mijn persoonlijke,
muzikale opvattingen voor me
houd, kan ik me als vakman
gewoon houden aan de goede
gereedschappen". En dat zijn
in handen van Koopman de
aanwijzingen van de compo
nist zelf en de instrumenten
die toen bespeeld werden en
waarvoor toen werd geschre-
Piano
Koopman: „Bach heeft voor
het clavecimbel geschreven en
niet voor de piano. En als ie
mand nu Bach op een piano
wil spelen dan moet hij dat
maar doen, maar voor mij kan
dat niet. Je kunt Bach dan ook
wel op een harmonica spelen.
Leuk en aardig misschien,
maar als je echt Bach wil ho
ren, dan moet dat op het in
strument dat hij kende en
waarvoor hij schreef. Mogelijk
zou hij enthousiast zijn ge
weest, als hij de mogelijkheden
van de piano had gekend.
♦Maar dat was gewoon niet zo
en dan moet je er ook niet ver
der over zeuren.
Of neem de viool. Het is niet
alleen van belang, dat nu op
stalen snaren wordt gespeeld
en vroeger op darm. Afgezien
van de heel verschillende
klank, is er veel meer aan de
hand, de reden waaróm vroe
ger op darm werd gespeeld en
nu op veel sterkere snaren.
Het instrument, de viool was
anders. De hals was korter, de
zangbalk was veel dunner en
kon dunner zijn omdat de
kracht van de snaren op het
instrument tientallen malen
zwakker was. De toon was niet
alleen minder krachtig dan
nu, maar veel intiemer en de
klanken van de instrumenten
lieten zich gemakkelijker
mengen. Bovendien was de
strijkstok aanzienlijk flexibe
ler dan tegenwoordig. Dat is er
de redenen van, dat de klank
van een barokorkest met zo
authentiek mogelijke instru
menten anders is. De strijkers
maken een toon, die sterk is in
het midden en dan wordt te
ruggenomen; zo was de speel-
techniek van toen. De instru
menten dicteren een techniek
waar je niet omheen kunt;
goed, een viool is een viool en
een hobo een hobo. Je bespeelt
de voorgeschreven instrumen
ten, maar het resultaat is an-
Vergelijken
The Amsterdam Baroque Orchestra, dat dit jaar tien jaar bestaat
een hobo een hobo zijn,
het huidige instrument is nau
welijks te vergelijken met een
barokhobo, met twee of drie
klepjes, tegen een geluidsfa-
briek met ontelbaar veel klep
pen en stelschroefjes waarach
ter het hout vrijwel geheel
schuil gaat. Nog afgezien van
het riet, dat in deze tijd vol
maakt anders is. Koopman:
„Als je de voorgeschreven be
zetting zou aanhouden, dan
zou de huidige hobo de strij
kers volkomen overstemmen
en klinkt de muziek zeker niet
zoals de componist bedoelde.
Of neem bij voorbeeld die cel
list. Toen zijn instrument nog
met een stalen pin op de vloer
rustte, was de klank veel te
krachtig. Toen hij zonder pin
speelde, werd het prachtig en
vermengde het geluid zich met
de rest van het orkest. Zo be
doelde de componist het. Ro
mantiek is van alle tijden, al
leen is het gevoel nu wat meer
gestroomlijnd en moet tegen
woordig op elke noot gevi
breerd worden. Dat was in de
barok niet zo; toen was het
meer, minder en soms niet".
Aldus Koopman, die vele jaren
studie achter de rug heeft en
er met hart en ziel bij betrok
ken raakte. „De muziek na de
barok heeft mijn interesse ook
minder, ik ga liever terug in
de tijd". Maar wat is barok;
The Amsterdam Baroque Or
chestra speelt muziek uit de
periode 1600 tot 1800. Acht
tienhonderd? Koopman verbe
tert: „Nu ja, om precies te zijn
tot 1791, het sterfjaar van Mo
zart. Misschien geen barok.
Maar het speelt zo lekker".
FRITS BROMBERG
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. 01720-20800): Naked gun (al);
18.30, 21.00. za. zo. wo. ook 13.30.
zo. ook 16.00. EUROCINEMA II:
Rain Man (al); 20.30. za. 18.45,
21.30. zo. 16.00, 20.30. Jungle-
book (al); za. zo. wo. 14.00. EU
ROCINEMA III: My stepmother is
an alien (al); 18.45, 21.30. za. zo.
wo ook 13.45. zo. ook 16.15.
EUROCINEMA IV: Gorillas in the
mist (12); 18.30, 21.15. za. zo. wo.
ook 13.30. zo. ook 16.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19,
tel. 071-121239): Naked gun (al);
19.00, 21.15. za. zo. wo. ook 14.30.
LIDO en STUDIO (Steenstraat
39, tel. 124130): Rain Man (al);
J4.30. 18.45, 21.15. Tequila sunri
se (al); Her alibi (al); My stepmo
ther is an alien (al); 14.30, 19.00,
21.15. Dangerous liaisons (al);
19.00, 21.15. do. vr, ma. di. 14.30.
Lady en de vagebond (al); za. zo.
wo. 14.30. «TRIANON (Breestraat
31, tel. 123875): The Bear (al);
19.00, 21.15. za. zo. wo. ook 14.30.
REX (Haarlemmerstraat 52, tel,
071-125414): Jonge meisjes voor
het grijpen (16); 19.00, 21.15. za.
zo. wo. ook 14.30.
KATWIJK CITY 'THEATER I
(Badstraat 30, tel. 01718-74075):
Twins (12); 19.00, 21.15. za. zo.
wo. ook 14.45. CITY THEATER II:
Gorillas in the mist (al); 19.00,
21.15. zo ook 14.45. Junglebook
(al); za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
tel. 01717-4354):Twins (al); do. t/m
zo. 19.00, 21.15. za. zo. wo. 15.45.
The Bear (al); do. t/m zo. 19.00.
ma. t/m wo. 20.15. Madame Sou-
saezka; do. t/m wo. 20.45.
KINDERVOORSTELLINGEN
Mijn vader woont in Rio; za. zo.
wo. 14.00. Avontuur met een
staartje; za. zo. wo. 14.00.
WASSENAAR ASTRA tel.
01751-13269):Twins (al); vr. t/m
wo. 20.00.
DEN HAAGASTA 1 (Spui 27, tel.
463500): My stepmother is an
alien (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ASTA
2 Trouble in paradise (al); 14.00,
18.45, 21.30. zo, 13.15, 16.00,
18.45, 21.30. ASTA 3 Working
girl (16); 14.0, 18.45, 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30.« BABY
LON 1 (naast Den Haag Centraal
tel 471656): Dangerous liaisons
(al); 14.30, 17.00. 19.15, 21.45.
BABYLON 2: Mississippi Bur
ning (12); 14.30, 16.45, 19.00,
21.30. BABYLON 3: Dear ameri-
ca letters home trom Vietnam (12);
14.30, 16.45, 19.00, 21.30. CINE-
AC 1 (Buitenhof 20, tel. 630637):
Tequila sunrise (al); 14.00, 18.45,
21.30 zo. 13.15. 16.00. 18.45,
21.30. CINEAC 2. Her alibi (al);
14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30. CINEAC 3:
Twins (al); 18.45, 21.30. do. vr. ma.
di. ook 14.00. METROPOLE 1
(Carnegielaan, tel. 456756): Rain
man (al); 14.00. 18.45, 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ME
TROPOLE 2: The naked gun (al);
14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15.
16.00, 18.45, 21.30. METROPO
LE 3: A cry in the dark (al); 14.00,
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00,
18.45, 21.30. METROPOLE 4:
Another woman (al); 18.45, 21.30.
do. vr. ma. di. ook 14.00. ME
TROPOLE 5: The bear (al); 14.00,
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00,
18.45, 21.30. ODEON 1 (Heren
gracht 13, tel. 462400): The naked
gun (al); 13.45, 18.45, 21.30. zo.
13.30, 16 00. 18.45, 21.30. ODE
ON 2: A fish called Wanda (al);
13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.30,
16.00, 18.45, 21.30. ODEON 3:
De pop (16); 13.45, 18.45, 21.30.
zo. 13.30. 16.00, 18.45, 21.30.
ODEON 4 Bat 21 (16); 13.45,
18.45, 21.30. zo. 13.30, 16.00,
18.45, 21.30. STUDIO 1 (Ketting
straat 12b, tel. 656402): La lectrice
(16); 19.30, 21.45. zo. ma. ook
14.15. STUDIO 2: Thou shalt not
kill (16); 19.15, 21.30. zo. ook
14.15. STUDIO 3: "Loos" (16);
19.15, 21.45. zo. ook 14.00.
HAAGS FILMHUIS: Zaal 1: Time
of violence; 20.00. zo. 14.00. A
world apart; zo. 14.00. Zaal 2: Ko-
mitas; 19.30, 21.45. zo 14.00,
16.15. Zaal 3: 19.30, 21.45. vr.
19.30, 22.00. ma. 20.00. L'etat de
siege; do. Mutiny on the boun-
tyMr; vr. Rosa luxemburg. za. A
world apart; zo Mens uit marmer;
ma. La guerre est finie; di Amore
e anarchia; wo.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: Tequuila sunrise;
(16); za. 00.15, CINEAC 2: Her
alibi (16); za. 00.15. CINEAC 3:
Hellhound: hellraiser 2 (16); za.
00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
CINEAC 3: Lady en de vage
bond; za. wo. 14.00. zo. 13.15,
16.00. METROPOLE 4: Who fra
med Roger Rabbit; za. wo. 14.00.
zo. 13.15, 16.00.
AMSTERDAM Chris
tie's Amsterdam veilt 5
juli de Guépin Collectie,
135 zeventiende en acht
tiende eeuwse glazen,
veelal van topkwaliteit.
Ze geeft tevens een goed
overzicht van toegepaste
decoraties: met de stift ge
graveerd, in diamant-stip
peltechniek of door ge
bruik van het rad. De des
kundige van het veiling
huis schat de opbrengst op
rond twee miljoen gulden,
gemiddeld bijna 15.000
gulden per stuk.
De Guépin Collectie is de laat
ste grote particuliere topcollec
tie Nederlands glas in ons
land, aldus drs. P. Ritsema,
conservator van het Rijksmu
seum in Amsterdam. In het
begin van de jaren dertig werd
de vorige geveild: de collectie
Snouck Hurgonje in Den
Haag. Verder werd in de jaren
vijftig de collectie Bodenheim,
Amsterdam, via een Zwitserse
kunsthandel van de hand ge
daan.
Van de Guépin Collectie werd
eens in Delft een tentoonstel
ling gehouden. Verder waren
er wel eens bruiklenen te zien,
onder andere op een expositie
in Dusseldorf. Ritsema kent de
collectie goed, ofschoon ze niet
voor publiek toegankelijk was.
Het gedeelte voorwerpen uit
de achttiende eeuw was al lan
ge tijd opgeslagen. Het andere
deel was thuis bij een van de
twee zonen van A.J. Guépin
(1897 - 1964). De kinderen gin
gen na het overlijden van hun
vader door met verzamelen.
De vader, destijds onder meer
vice-president van de Raad
van Bestuur van Philips Ne
derland, collectioneerde eerst
prenten. Toen hij vijftig werd
kreeg hij een gedecoreerd glas,
dat het begin werd van een
verzameling die in tien jaar
uitgroeide tot een van de be
langrijkste particuliere glascol
lecties in ons land.
Volgens het veilinghuis is het
belangrijkste glas een wijnfluit
uit 1657, versierd met het por
tret van de driejarige prins
Willem van Oranje, de latere
koning Willem III van Enge
land. Wapens van deze prins
staan op een roemer uit dezelf
de eeuw, waarop ook de wa
pens voorkomen van de ze
ventien provinciën. Een zelfde
type roemer is te zien in het
Rijksmuseum in Amsterdam.
3el, J
brOI)e Appel: „Rosencrantz en Guilden-
r ont'ern zjjn dood" van Tom Stoppard.
Elegie: Aus Greidanus. Vormgeving:
DEuom Schenk. Met o.a. Willem Wag-
Ar en Henk Votel. Studio Appelthe-
9 v4ter, vrijdag 26 mei, herhalingen t/m
we, E7 juni.
put^)e Appel speelt Tom Stop-
[ards komedie „Rosencrantz
jn Guildenstern zijn dood"
an(S?oor, achter en binnen een
'errijdbare toneellijst piet
ien wit doek. Het is een
fciooi, ietwat filosofisch stuk,
lat ontstond tijdens de repe-
van Shakespeare's
Hamlet".
„Hamlet" komen als
kit het niets de figuren Ro-
jencrantz en Guildenstern
raven, gesommeerd door
koning. Zij nemen de
ense prins mee naar Enge-
nd. Hamlet ontsnapt en Ro-
lencrantz en Guildenstern
worden bij aankomst gedood.
Wie die „Ros" en „Guil" zijn
?n wat die twee komen doen
[an het Deense hof, wordt
meestal in „Hamlet" niet
fluidelijk. Ook bij De Appel
In de regie van Erik Vos
itaat Hamlet- nogal ver-
,deismflwaasd te kijken, als zijn
ptwee oude vrienden" zich
Ttomen melden. Vrienden?
Daar merkt het publiek niets
van.
Stoppard schreef „Rosen
crantz en Guildenstern" van
uit veronderstellingen als:
„Wat kan er gebeurd zijn?
Als?" En dat vanuit het per
spectief van het duo. Het pu
bliek ziet hun (gemankeerde)
versie van „Hamlet" en kan
beoordelen, waarom zij er
niets van begrijpen. Rosen
crantz en Guildenstern zijn
marionetten in een spel, dat
zich om Hen heen afspeelt.
Het enige waar zij nog wat
houvast op schijnen te heb
ben, is het lot. Zij erkennen
het bestaan ervan en spre
ken af en toe op filosofische
toon over de dood. Rond hen
verschijnen de toneelspelers,
die in „Hamlet" koning
Claudius beledigen en de
Deense prins zelf. Claudius
en Gertrude zien wij op film.
Stoppard heeft zijn stuk vol
gestopt met komische dialo
gen en onzinnigheden. Het
levert dankbaar materiaal op
voor regisseur Aus Greida
nus, die kan beschikken over
dè ideale acteurs voor de bei
de hoofdrollen: Henk Votel
en Willem Wagter. Greida
nus laat hen de nietsvermoe
dende twee spelen op een
manier, waarop Stan Laurel
en Oliver Hardy misschien
Becketts „Wachten op Go-
dot" hadden aangepakt en
dat werkt.
Het publiek krijgt van De
Appel een komedie voorge
schoteld, die niet alleen aan
de oppervlakte veel humor
oplevert. Stoppard gunt het
publiek met veel ironie een
blik achter de schermen van
zijn Shakespeare. Hij laat
Hamlet op weg naar Enge
land een brief verwisselen,
waardoor de koning aldaar
niet hem, maar Rosencrantz
en Guildenstern zou moeten
vermoorden. Wat Stoppard
van acteren en de dood
vindt, zeggen respectievelijk
Ros en Guil en hun tegen
spelers.
„Rosencrantz en Guilden
stern zijn dood" is behalve de
mededeling in „Hamlet" ook
een plezierig stuk. Votel en
Wagter tillen hun personages
boven vreemde typetjes uit
en maken er een waardige
voorstelling van als afslui
ting van het Appelseizoen.
PETER SNEL
(ADVERTENTIE)
PENCAK SILAT
15 artiesten uit
Java en Sumatra.
CIRCUSTHEATER
woensdag 31 mei - 20.15 uur
TEL. 070-55 88 00
TONEELCOMBINATIE DIALOOG TEKSTVAST
99
Toneelcombinatie Dialoog met:
„Een dame uit de provincie" van
Edward Albee in de regie van Piet
v.d.Pas. Cultureel Centrum Warenar
te Wassenaar, gisteravond. Herha
ling: vanavond.
Sterven is voor Edward Al
bee een uitdaging. In ver
schillende toneelstukken
speelt het een belangrijke
rol. Zo ook in „De dame uit
de provincie". Jo is sterven
de. Een aantal vrienden is op
bezoek en spelen het spel
„Wie is wie?". In hun spel
gaan zij erg ver. Zij rafelen
elkaar uit met hoon en sar
casme als ingrediënten. Dan
verschijnt de dame uit de
provincie en dient eenieder
danig van repliek. Toneel
combinatie „Dialoog" heeft
met weinig décor de voor
stelling puur op de tekst la
ten drijven. De spelers wa
ren goed in staat om op el
kaar in te hakken, waardoor
de bedoeling van de schrij
ver goed uit de verf kwam.
Helma Rader speelt de ster
vende Jo. Haar gestalte is
lang en dun en de aange
brachte schminck deed haar
doodziek lijken. Haar trage
bewegingen en gefingeerde
pijnen werkten meelijwek
kend. Toos van Keppel als
vriendin Carol bracht haar
sarcasme op een komische
wijze aan de man, waardoor
zij voor constante hilariteit
zorgde. Sam (Jaap v.d.Oever)
de echtgenoot van Jo, was
iets te zwak in zijn spelop-
bouw. Daardoor kwam hij op
cruciale momenten met wei
nig overtuiging over.
IJda Hilgeman dreef na de
pauze het spel naar een
hoogtepunt. Haar samenspel
met de talentvolle Hubert
Nijman toonde oprechtheid.
Het vreselijke gegeven van
deze voorstelling is op een
subtiele wijze door Dialoog
visueel gemaakt. Piet v.d.Pas
heeft als regisseur de spelers
op kunnen drijven tot een
natuurlijk haat-liefde gevoel
en mede door de tekstvaste
spelpresentatie is het een bij
zonder toneelspel geworden.
ROB VAN DER MIJL
AMSTERDAM Direc
teur A. 's Gravesande van
het Holland Festival is
een paar dagen voor de
start van het 42ste festi
val, volgende week don
derdag, redelijk tevreden
over het aantal verkochte
kaartjes. „Er is op dit mo
ment 60 procent van de
kaartjes verkocht. Daar
mogen wij natuurlijk niet
op blijven steken. Maar
daarvoor moet in elk ge
val het weer meewerken.
Warm weer zoals de afge
lopen dagen, kan geen en
kel festival gebruiken."
De kaartverkoop ging begin
april van start met de schrifte
lijke bestellingen. Die is tot de
sluitingsdatum op 22 april har
der gelopen dan vorig jaar.
Daar zullen de gereduceerde
prijzen en de korting van 10
procent voor wie meer wil be
steden dan 300 gulden, zeker
toe bijgedragen hebben.
Vanaf 1 mei konden bezoekers
ook aan de kassa's terecht, 's
Gravesande wil in dat ver
band melding maken van „een
interessant fenomeen". „Wij
krijgen zelfs telefoontjes hier
naar kantoor om te checken of
de opera-Voorstellingen van
„De Materie" niet zijn uitver
kocht. Het Muziektheater zal
wel weer vol zijn, zo wordt
kennelijk nog steeds gedacht.
Dat is niet het geval, er zijn
nog goede plaatsen genoeg te
krijgen."
Uitverkocht zijn de meeste
voorstellingen al met al nog
niet. Dat geldt wel voor de
twee voorstellingen van „De
Meeuw" van Tsjechov, die de
Russische groep „Theater
Krasnaja Prsejna Moskou" op
13 en 14 juni in het Haagse
Korzo geeft. Dat is nu eenmaal
een klein theater, aldus 's Gra
vesande. Ook voor de laatste
festivalvoorstelling op 30 juni
in het Muziektheater zijn geen
kaarten meer verkrijgbaar.
Het Holland Festival begint 1
juni met een uitvoering van de
nieuwe opera „De Materie"
van Louis Andriessen in de re
gie van Robert Wilson. De
opening zal worden bijge
woond door prinses Margriet
en mr, Pieter van Vollenho
ven.
Tegelijkertijd begint het zoge
noemde Off Holland-festival.
Dat is bedoeld voor de presen
tatie van voornamelijk jonge
onbekende theatermakers en
het stimuleren van de aan
dacht voor bijzondere, weinig
of nooit gespeelde composities
voor kleine bezetting. Ook in
„Off Holland" wordt dit jaai
veel aandacht besteed aar
Russische cultuuruitingen.
