Leidse historici maken data-archief toegankelijk Fraaie reiswekker ALLER LEI(DS) STAD OMGEVING Afrekening EBR begint in Leiden Kubus van spiegelglas als Vredesmonument Beze handige opvouwbare Quartz reiswekker, uitgevoerd in donkerbruin kunstleer, is voor u wanneer u ons een nieuwe abonnee opgeeft. In opgevouwen toestand meet de wekker slechts 8 x 8 x 1,5 centimeter De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk onthaald: deze krijgt de krant de eerste twee weken gratis. j Noteer als nieuwe abonnee ingaande I Naam:Voorl.: j Postcode/plaats: Telefoon j Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis. Daarna wordt het abonnementsgeld betaald pen maand automatisch betalen f 24,24 I kwartaal per acceptgiro f 72,34 (voor controle bezorging) Stuur als dank de reiswekker naar: Adres: Postcode/plaats: I Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig - naar I^Leidse Courant, Antwoordnummer 998.2500 VD Den Haag. i CcidaeSouaa/nt andelen idelsport vereniging Zuid- houdt zaterdag en zon- voor de 19e keer de Iwest Wandeltocht. Er gelopen worden over 5, 15, 20 en 30 kilometer. Itart wordt bij de kantine voetbalvereniging VTL de Voorschoterweg. Op en is vanaf 10.00 uur mo lk bij de start. Deelname drie gulden. Kunst Professor Bastiaans leidt za terdag de geboorte van de kunststroming het Neo-Sym- bolisme in. De manifestatie begint om 16.00 uur in de Sa lon de l'Art aan het Rapen burg 48 in Leiden. Het Neo- symbolisme legt directe ver bindingen tussen het metafy sische Idee en de realiteit. De schilder Jacob Kan bier en fo tograaf Paul Rohlof verzor gen een dubbel tentoonstel- ling. Rommelmarkt Buurthuis Matilo houdt op zaterdag een rommelmarkt. De markt begint om 11.00 uur en duurt tot 15.00 uur. Het buurthuis bevindt zich in de Zandstraat^ 126 te Leiden. (ADVERTENTIE) kUTOPARK DE BAANDERIJ Uw Toyota-dealer voor Leiden e.o.l eversbaan 9, Leiderdorp. Tel. 071-899256. 8 Mjfc 9 i DONDERDAG 18 MEI 1989 PAGINA 13 Europese partij presenteert zich LEIDEN Een nieuwe. Europese partij onder de naam 'Initiatief voor een Euro pese Democratie' (IDE) presenteert zich zaterdag in Leiden. Het IDE is een nieu we partij die zich afzet tegen de huidige deelnemers aan de Europese verkiezin gen. Het IDE vindt dat er geen sprake is van een daadwerkelijke Europese demo cratie. IDE wil de burgers directer be trekken bij de Europese Gemeenschap en de toekomst van Europa niet laten afhangen van nationale, partij-politieke belangen. Een stand van het IDE staat morgen vanaf 12.00 uur opgesteld bij de rommelmarkt in de Pieterskerk. In het kader van de aanstaande Europese ver kiezingen zullen ze zich daar presente ren en informatie verstrekken. jksuniversiteit Leiden rkt samen met Genfarm IeN De rijksuniversiteit Leiden tekent ';n een samenwerkingsovereenkomst met irm. De universiteit en Genfarm gaan de jnde drie jaar werken aan de ontwikkeling landbouwhuisdieren waarbij gesleuteld is 'iun erfelijke eigenschappen. De universi- ;rijgt het recht om de resultaten van het zoek te publiceren, terwijl Genfarm het lieve recht krijgt om de resultaten te ge- n voor haar commerciële doelen. De uni- •it profiteert van die commerciële activi- omdat ze ter waarde van 470.000 gulden [en Genfarm International ontvangt, jnderzoek wordt verricht in de Gorlaeus ratoria aan de Wassenaarseweg. De appa- die daar staat en die door Gen farm is schaft staat ook het personeel van de uni- iit ter beschikking. Voorlichtingsavond bij Leidse politie LEIDEN Onder het motto 'Kom bij de politie, als men senkennis je beste wapen is' houdt de Leidse politie van avond een voorlichtingsbijeen komst. De avond is bedoeld om men sen te werven die als agent bij de Leidse politie willen komen werken. De korpsleiding ver wacht dat het Leidse korps in de komende jaren van 200 mensen mag groeien naar on geveer 262 medewerkers. De bijeenkomst wordt gehouden in het politiebureau aan de Langegracht 11. De aanvang is 19.00 uur. Haarlemmerweg veiliger door plaatsing sluizen LEIDEN De gemeente is van plan de Haarlemmerweg veiliger te ma ken door het plaatsen van verkeers- sluizen. De snelheidsbeperking gaat echter wel ten koste van een twin tigtal parkeerplaatsen. Dat maakte mevrouw H. Serné van de directie verkeer en vervoer gisteravond ken baar op een vergadering van de buurtgroep Groenoord. „Veiligheid gaat voor eventuele parkeerproble men" verklaarde Serné na de pre sentatie van het nieuwe plan. Het plan behelst het plaatsen van een viertal verkeerssluizen en het afteken van de parkeerplaatsen aan de kant van de huizen. De weg wordt daardoor smaller en dat moet automobilisten ontmoedigen hard te rijden. Om het het effect van de slui zen te optimaliseren worden er paal tjes (druppels) naast gezet. Dit heeft echter tot gevolg dat er aan de wa terzijde van de weg niet langer ge parkeerd kan worden en er onge veer 25 'illegale' parkeerplaatsen verdwijnen. De reactie van de buurtgroep, die had aangedrongen op de verkeers maatregel, is positief. Ook zij vinden dat de verkeerveiligheid voor gaat en toonden begrip voor de 'tijdelijke' oplossing. Verder menen zij dat een groot deel van de parkeerplaatsen aan de waterzijde worden ingeno men door auto's van mensen die hun bestemming in de binnenstad heb ben. „Die auto's zijn we liever kwijt dan rijk" aldus een buurtbewoner. Logtenberg met VUT LEIDEN De heer M. Logtenberg gaat volgend jaar met de VUT. Dat heeft het college van B en W gisteren bekend gemaakt. Logtenberg is hoofd van de directie Reiniging, Ha vens en Warenmarkten. Hij verlaat op 15 mei 1990 de ge meentedienst. De directeur heeft er dan 40 jaren overheids dienst opzitten. De 56-jarige Logtenberg begon in Arnhem en is vervolgens gaan werken bij snelgroeiende gemeenten als Capelle aan de IJssel en Amstelveen. „Ik ben altijd be last geweest met het bouwen van steden en wijken. Toen ik in 1971 bij de gemeente Leiden kwam, was ik belast met de Merenwijk. Later ben ik me bezig gaan houden met stads vernieuwing. Langzamerhand werd ik coördinerend direc teur van alles wat met wonen te maken had. Dat beviel me niet zo en toen mijn voorganger bij de reiniging wegging, nam ik mijn kans waar en werd in 1984 directeur van de reiniging", aldus Logtenberg. De directeur neemt met pijn in het hart afscheid. „Ik heb deze plek zelf gekozen. Aan de andere kant krijg ik nu tijd voor mijn hobby's. Ik hou van golf en tennis en ik ben ook altijd geïnteresseerd geweest in geschiedenis", besluit Logtenberg. ■o°-OCEAAN VAN MATERIAAL KOMT BESCHIKBAAR Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoon 071- 12.22.48 en uw krant wordt nog de zelfde avond nabezorgd. Bouw koopwoningen In de nieuwbouwwijk Stevenshof is gisteren gestart met de bouw van 54 koopwoningen. De werk zaamheden worden verricht in de Dijkhoflaan, de Carry van Bruggenweg, de Margo Antinkstraat en de Rie Cramerlaan. Behalve de koopwoningen wordt ook een speeltuingebouw gerealiseerd. De bouw gaat ongeveer tien maanden duren. foto: tejo ringers EERSTE BETALINGEN IN JUNI LEIDEN De afreke ning van de uitkering van Energie- en Watervoorzie ning Rijnland begint in juni. Het gaat hier om de twintig miljoen gulden aan reserves die vrijkwa men na de fusie van het Energiebedrijf Rijnland met de andere nutsbedrij ven tot de EWR. In juni krijgen de volgende wijken in Leiden de uitkering: Burgemeesterswijk, Professo- renwijk en de Rijndijkbuurt. In augustus zijn dat: Zuid- West, Merenwijk, Stevenshof, Haagwegkwartier en De Waard. In de maanden daarop zijn de omliggende gemeenten aan de beurt. In mei volgend jaar gaat de uitkering naar de Leidse Binnenstad, en de wij ken: Hoge Mors, Houtkwar tier, Groenoord, Noorderkwar tier, De Kooi en het woonwa gencentrum. In september volgen: Zoeter- woude, Hazerswoude. In okto ber: Benthuizen, Zevenhuizen, Zevenhoven, Stompwijk. In november: Nieuwkoop, Wou- brugge, Leimuiden, Rijnsater- woude, Nieuwveen, Ter Aar. In december: Warmond, Alke made. In januari: Noordwij- kerhout. In februari: Voor hout, Koudekerk. In maart Leiderdorp, Oegstgeest en in april Rijnsburg. De EWR zal bij de afrekening voor energiekosten in juni een bijsluiter voegen met uitleg over de kortingen aan het pu bliek. Dat bleek gistermiddag tijdens de vergadering van de algemene raad van het Ener giebedrijf Rijnland. Voorzitter A.J.W F.M. Kohlbeck: ..We moeten de mensen wel voor lichten over de verschillende kortingen. Anders denken ze dat zo'n lage energieprijs nor maal is. Dat is het echter niet en dat zou dan wel eens erg te gen kunnen vallen in de toe komst". In de bijsluiter wordt precies uitgelegd hoe het zit met de uitkering van twintig miljoen gulden en de korting van veertien miljoen die al eerder werd verrekend. Bo vendien wordt er aandacht be steed a3n de verlaging van het BTW-tarief en het voordeel van de zachte winter. Geen geld EBR voor bevorderen energiebesparing LEIDEN De motie die P. Langenberg (D66) gistermid dag indiende tijdens de laatste vergadering van de algemene raad van Energiebedrijf Rijn land (EBR) is afgestemd. Lan genberg wilde dat het college van beheer een bedrag van drie miljoen gulden zou reser veren voor de bevordering van energiebesparing en de centrale opwekking. Het geld zou uit het liquidatiesaldo moeten komen. ..Het argument dat de gelden afkomstig zijn van het oude EBR weegt niet op tegen de grote maatschap pelijke noodzaak van initiatie ven op dit terrein mede gelet op het milieuvriendelijke ka rakter hiervan", betoogde Langenberg in zijn motie. 'De motie kreeg veel betuigingen van sympathie. Het lukte Lan genberg echter niet om de steun van de raad te verwer ven. Voorzitter A.J.W.F.M. Kohlbeck verwachtte dat het nieuwe bedrijf, namelijk Ener gie- en watervoorziening Rijn land de in het verleden geno men besluiten over energiebe sparing wel zou overnemen. Ook al waren deze besluiten voorlopig teruggedraaid. De motie werd afgestemd met 84 van de 94 stemmen. Slechts de vertegenwoordigers van Alke made en Noordwijkerhout stemden voor de motie. «EIDEN Er is in Ne- jerland een oceaan aan listorisch archiefmateri- al dat opgeslagen ligt in llerlei computerbestan- en. Een overmaat daar- an wordt echter nooit |ebruikt. Een kwartet >eidse historici, onder riding van dr. Peter )oorn, gaat daar met het pbouwen van het Ne- erlands Historisch Data trchief wat aan doen. fen onderzoek naar de haal- aarheid van een dergelijk rchief is net achter de rug. jnnenkort wordt bij de ichting Nederlands Weten- [happelijk Onderzoek JWO) een aanvraag om sub die ingediend. „Het archief pmt er, dat is zeker. Krijgen e dit jaar geen geld, dan in k geval volgend jaar. Er is rote behoefte aan dit data rchief. Iedereen is het daar rer eens", aldus Doorn, at de oceaan van historisch ateriaal tot nu toe niet on derzocht werd, kwam deels door 'watervrees'. Historici hebben jarenlang de compu ter buiten de deur gehouden. Ze vonden het maar vreemd, een historicus achter de com puter. De oceaan was ander zijds ondoorzichtig. „Er wa ren heel wat bestanden met historisch materiaal, maar aan onderzoek ervan kwam men veelal niet toe. Er was te weinig apparatuur en man kracht voor beschikbaar", al dus Doorn. Het archief moet een bunde ling worden van allerlei be staande archieven en van be standen die worden gemaakt. „Als het archief eenmaal functioneert kunnen we be standen aanleveren over al lerlei historische onderwer pen", vertelt Jeroen Touwen, die al student-assistent mee werkt aan het project. Husselen „Bijvoorbeeld over de Vere nigde Oost-Indische Compag nie. Van de VOC is ongeveer twee kilometer archief aan wezig. Van elke boot die Am sterdam verliet zijn gegevens bekend over de bemanning, de lading, het aantal doden onderweg, enzovoorts. Als die gegevens in een bestand beschikbaar zijn, kan ermee gehusseld worden. Kunnen er lijnen ontdekt worden die je niet haalt uit de boeken waarin de gegevens nu voor handen zijn. Naast een be stand over de VOC kun je denken aan bestanden over het koloniale verleden en de koloniale handel van Neder land, historische bevolkings gegevens, middeleeuwse prijsgegevens, cijfers en fei ten over het onderwijs en de kerkelijke geschiedenis". Twee jaar geleden werd ge start met het opzetten van het Nederlands Historisch Data Archief. De eerste stap was een door het ministerie van Onderwijs en Weten schappen gefinancierd haal baarheidsonderzoek. „Beke ken moest worden wat er no dig is voor het opzetten van een dergelijk archief. Welke taken het archief moet krij gen, welke apparatuur en programmatuur daarvoor no dig is en welk prijskaartje aan de hele opzet hangt". Dat onderzoek is net afgerond en is onderweg naar het minis terie, terwijl ook aanvragen voor subsidie de deur uit zijn Het opzetten en beheren van het archief gaat acht ton kos ten. „Dat is inclusief appara tuur en zes a zeven perso neelsleden", verklaart Doorn. „Een hele investering, waar bij echter niet vergeten mag worden dat er honderden be standen beheerd moeten gaan worden, inclusief het op orde brengen van een aantal daarvan, het bijwerken van een verwijsbestand en over leg met allerlei instanties over zaken als auteursrecht en dergelijken". Het is echter ook een waar devolle investering, die op den duur zorgt voor aanmer kelijke besparingen. „De be standen worden door compu tercatalogi beter toeganke lijk, maar we doen ook iets aan het verval van materiaal. Computertapes zakken na- P. Doorn (rechts) en student L. Touwep: „Historici hebben vaak een soort watervrees voor computers" foto: wim van noort melijk letterlijk uit, waardoor de informatie die erop staat verloren gaat. Als ze door het data-archief beheerd gaan worden, worden de banden steeds ververst, waardoor dat verlies voorkomen wordt. Verder kunnen bestaande bestanden goed up-to-date gemaakt en gehouden wor den en worden de gegevens gestandaardiseerd opgesla gen. Door de exploitatie van het archief is het waarschijn lijk mogelijk om eenderde van de kosten terug te ver dienen. Je moet daarbij den ken aan het leveren van les- paketten voor het onderwijs en een abonnementensys teem voor het raadplegen van het archief". Standaardiseren Vooral het standaardiseren van de bestanden brengt een enorme hoeveelheid werk met zich mee. Touwen, die zich met dat onderdeel bezig houdt: „Ik ben nu bezig met het omwerken van een enorm bestand dat door een dame in Engeland is ge maakt. Die dame, een echte historica, heeft in vrijwel iso lement tot haar tachtigste jaar gegevens ingevoerd over de handel tussen Engeland en Zuid-Afrika van 1699 tot 1808. Niemand wist wat ze gedaan had en hoe ze het precies gedaan had. Er was alleen een enorme verzame ling ponskaarten en een ver geeld codeboek. In totaal gaat het om 35.000 regels handels- gegevens. Daar proberen' we met behulp van een Afrika- deskundige het codeboek en ons gezond verstand chocola van te maken". En vervolgend terwijl hij op veert: „Lossen we die puzzel op, dan hebben we een on schatbare hoeveelheid ex- portgegevens, waarop allerlei bewerkingen losgelaten kun nen worden. Dan is het mo gelijk een groot stuk kolonia le geschiedenis boven water te krijgen". Hij denkt dan aan aantallen olifanten die afgeschoten zijn voor de ivoorhandel, de handel in slaven en de invloed van de slavenhandel op de gewone handel. „Slaven konden im mers sjouwen. Er was in de gebieden waar slaven ge haald werden dus goedkoop vervoer voor de handels waar. Al dat soort gegevens zijn er al husselend via de computer uit te halen. Op die manier is de computer voor historici ook uiterst interes sant en waardevol". F.RIK HUISMAN LEIDEN Piet Hein Stule- meijer mag het Leidse Vredes monument gaan maken. De commissie Percentageregeling Kunstopdrachten koos gister middag met zeven tegen twee voor zijn ontwerp het monu ment. Het plan van Stulemeij- er bestaat uit twee panelen die samen een balk vormen die schuin in de grond lijkt te staan. Het vredesmonument moet bij het Van der Werf- park bij de Steenschuur en Garenmarkt komen te staan. Stulemeijer wordt nu door de commissie bij het college van B en W voorgedragen om een definitief schetsontwerp te maken. Hij concurreerde met de Amsterdamse kunstenaar Cor de Reus. De Reus had een monument ontworpen dat zou moeten bestaan uit een staan de cirkel opgebouwd uit twee segmenten die gemaakt zou den moeten worden van Zweeds graniet met daartussen een stuk van roestvrij staal. Om de cirkel zou een ring van roest vrijs taal moeten komen. Het geheel moest een plaats krijgen op een verhoging die het centrum moest vormen van een licht oplopend plein tje. Beide kunstenaars presen teerden hun ontwerp gisteren in het stadhuis. Ontmoeting In zijn ontwerp is Stulemeijer uitgegaan van het kwadrant en de kubus „omdat die vor men in heel veel religies de betekenis van vrede hebben. Ze hebben een rustgevend ka rakter, het zijn vredige ele menten". Het kunstwerk wordt ongeveer zes meter hoog en gaat bestaan uit ge hard spiegelglas. „Die omvang is nodig om het monument niet verloren te laten gaan ten opzichte van de bomen en de bebouwing in de omgeving", aldus de kunstenaar. Aan de buitenkant is de spiegelwand donker, aan dê binnenkant licht. Elke van de vier kanten bestaat uit drie stroken, ge scheiden door transparante lij nen. „Om communicatie tus sen binnen- en buitenruimte te creëren. Ik zie het monu ment als een ontmoetings- en meditatieruimte". Stule.meijer legde in zijn pre sentatie de nadruk op het de balans. „Er komen twee halve Het vredesmonument in Leiden wordt een spiegelglazen balk die schuin in de bodem staat. Er komen twee toegangen en verlich ting in. foto: PR kubussen te staan die net niet omvallen. Een evenwicht, zo als vrede ook een situatie van evenwicht is". Tussen beide helften zit ruim te, waardoor bezoekers in het monument kunnen komen. De binnenruimte wordt ongeveer drie bij drie meter groot. In het midden van deze ruimte moet een eenvoudig vormge- gegeven zitplaats komen. ..Daarop moet geklauterd en gezeten kunnen worden", al dus Stulemeijer. „En er moet bovendien licht in het element komen om te voorkomen dat het monument 's avonds on veilig zou worden". De commissieleden vonden dat het ontwerp van Stulemeijer 'vaart' heeft en in verhouding is met de omgeving. Ze vrees den dat het andere ontwerp, dat slechts drie meter hoog zou worden, weg zou vallen in de omgeving. Het uitverkoren ontwerp zou zich vooral lenen om alleen in te mediteren. Of het geschikt zou zijn voor groepen werd echter betwij feld. „De bezoeker wordt in elk geval gedwongen na te denken bij het naderen en be treden van hety monument", meende een van de commissie leden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 13