udenten willen gesprek
et regering live op tv
-ADERDEN HONGERSTAKERS ONWEL GERAAKT
l'iden Boeynants weet
ts van staatsgreep
Libanezen veroordelen
moord op moslimleider
Dinka's in Zuid-Sudan voeren
hopeloze strijd tegen natuur
GENLAND
CcidócSoutmit
WOENSDAG 17 MEI 1989 PAGINA 5
d gedood bij
^htpoging
Bij een vluchtpoging naar
ania pn via een Tsjechoslowaakse
eloped is gisteren een 9-jarig jon-
name het leven gekomen en zijn
end yd anderen gewond geraakt.
jbberi1 ^et Tsjechoslowaakse pers-
igiersCTK gemeld. Volgens het
'omrjöu probeerden zeven Oost-
in de'met hun wagen door een
Ie in ^ng bij de Tsjechoslowaaks-
an lape grenspost bij Strazny te
De poor niet nader aangeduide
aak Verongelukten zij daarbij. De
/lucNon8en ovei"leed ter plaatse.
ujteilevenden werden door de
r noo°waa^se grensbewakers af-
Explosie bij brug
in Oost-Suriname
PARAMARIBO Op de brug van
Ricanau, een doi^a tussen Moengo en
Albina in Oost-Suriname, heeft zich
gisteren een incident voorgedaan met
een militair voertuig. Dat heeft land
machtcommandant Badrissein Sital
in Paramaribo verklaard. Volgens Si-
tal hebben „terroristen" een lading
explosieven onder de brug tot ont
ploffing gebracht toen het militaire
voertuig er vlak bij was. Het is niet
duidelijk of de brug hierdoor is ver
nield. Zes van de acht militairen die
in het voertuig zaten wisten onge
deerd te ontkomen, ondanks zware
beschietingen De twee anderen wor
den vermist en het is volgens Sital
niet uitgesloten dat ze zijn gegijzeld.
Anti - apartheidstrijdster
Helen Suzman uit politiek
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse
anti-apartheidstrijdster Helen Suzman
trekt zich in september terugtrekt uit de
politiek. De 71-jarige Suzman heeft 36
jaar in het parlement gezeten. Zij was het
parlementslid met de langste staat van
dienst. Van 1961 tot 1974 was zij de enige
blanke volksvertegenwoordiger die op
kwam voor de rechten van de zwarte
meerderheid. Op 6 september worden
nieuwe algemene verkiezingen gehouden
voor de drie parlementskamers van blan
ken, Aziaten en kleurlingen. Suzman liet
weten dat zij zich daarvoor niet meer ver
kiesbaar zal stellen, omdat zij vindt dat
het tijd wordt dat haar rol door een jonge
re collega wordt overgenomen.
Directeur Russische
staats-tv vervangen
MOSKOU In de Sovjetunie is de
directeur van de staatstelevisie,
Alexander Axjonow, vervangen. Hij
was in opspraak geraakt omdat hij in
een directe uitzending had voorge
steld het lijk van Lenin uit het mau
soleum op het Rode Plein te halen en
hem elders te begraven. Axjonow
had bij de partijleiding al officieel
zijn verontschuldigingen aangeboden,
maar kon daarmee de al aangerichte
schade niet meer ongedaan maken.
Het voorstel om de stichter van de
Sovjetunie, die met religieuze eerbied
wordt behandeld, uit zijn glazen kist
te halen en te begraven werd door
velen met afschuw verworpen en
werd door de partij „onzedelijk" ge
noemd.
VS willen uitlevering
zakenman Kashoggi
NEW YORK De Amerikaanse
Justitie heeft Zwitserland een ver
zoek gestuurd tot uitlevering van de
Saudische zakenman Adnan Kashog
gi. Multi-miljonair Kashoggi is vorige
maand op verzoek van de Ameri
kaanse autoriteiten in een hotel in
Bern gearresteerd en zit sindsdien in
de gevangenis. Hij wordt ervan ver
dacht onder één hoedje te hebben ge
speeld met de Filipijnse ex-dictator
Marcos om te voorkomen, dat beslag
zou worden gelegd op onroerend
goed van het echtpaar in New York.
Ook zou hij Amerikaanse banken
hebben bedrogen voor een bedrag
van 165 miljoen dollar.
i de voorpagina) f.
De demon-
die al dagenlang
|n van de Hemelse
i het centrum van
lese hoofdstad Pe-
Jet houden, zijn al-
|t meer uitsluitend
Vanmorgen
Irbeiders, hotelper-
journalisten en
bedewerkers van
lies zich aan bij de
I mensen, die naar
trokken.
J|lein betuigen zij hun
n de harde kern van
ieduizend studenten,
jf dagen in hongersta-
serf' énkele honderden
nkcti ziJn al bevangen ge-
Sr de nachtelijke kou-
verw' smorende hitte van
1 Hun plaatsen worden
F(^teeds door nieuwe
akers ingenomen.
en-studenten en art-
'en in een tent op het
li noodhospitaal inge-
de hongerstakers me-
te staan. Met behulp
I T"ïose en Z0Ut"0Pl°ss'n"
l IJden degenen die bui-
/ustzijn zijn geraakt
jgebracht. Meer dan
derd ernstigere geval-
k-oging, zonnesteek of
g) zijn in ziekenhui-
ing pomen.
n d
in steun
riteit,ep
van partijleider
nd- yang van vannacht,
Eerste hulp voor een van de hongerstakende studenten die on
wel is geraakt op het Plein van de Hemelse Vrede.
FOTO: AP
Gorbatsjov wil ook in
Oosten ontwapenen
PEKING Sovjetleider
Michail Gorbatsjov heeft
op de derde dag van zijn
bezoek aan Peking voor
gesteld de grens tussen
beide landen te demilita
riseren. Hij sprak tot een
gehoor van Chinese aca
demici in de Grote Hal
van het Volk. Hij vertel
de dat besloten was om
dit jaar en het volgend
jaar in totaal 200.000 man
aan in Azië gestationeer
de Sovjet-troepen terug
te trekken, terwijl de
Sovjet-vloot in de Stille
Oceaan het met zestien
oorlogsbodems minder
moet doen. Aangenomen
wordt dat de Sovjetunie
momenteel meer 600.000
manschappen langs de
7.000 kilometer lange
grens met China gestatio
neerd heeft. De Chinese
troepen in het grensge
bied tellen rond de een
miljoen manschappen,
maar beschikken over
minder geavanceerd ma
terieel.
dat hij bereid is tot concessies
op voorwaarde dat de studen
ten hun hongerstaking beëin
digen, is vanmorgen door de
studenten afgewezen. Een van
de voornaamste eisen van de
studenten is dat de dialoog
over hervormingen, persvrij
heid en bestrijding van cor
ruptie rechtstreeks op de tv
wordt uitgezonden.
Dat het protest een zeer brede
steun geniet onder de bevol
king blijkt uit de vele groepen
die op het plein hun mening
uiten. „Regering, hoe lang laat
je de studenten nog honge
ren?" luidt de tekst op een
spandoek van journalisten van
het doorgaans behoudende
dagblad Guangming.
„Wij geven de regering een
duw in de richting van een de
mocratischer staat", zei Zhang
Yong, de in China alom be
kende presentator van het En
gelstalige televisienieuws. Hij
zei zich „uiterst gegeneerd te
voelen" door de wijze waarop
de censuur was omgesprongen
met de berichtgeving over de
eerdere studentenbetogingen.
Heethoofden
Bij de gesprekken tussen par
tijleider Gorbatsjov en de Chi
nese leiders zijn de studenten
protesten ook aan de orde ge
weest. „Wij hebben ook onze
heethoofden", zei Gorbatsjov
volgens zijn woordvoerder
Gennadi Gerasimov. Daarmee
doelde hij evenwel niet op alle
Chinese studenten, aldus Ge
rasimov.
Met partijleider Zhao Ziyang
besprak Gorbatsjov de nood
zaak van politieke hervormin
gen, maar benadrukte hij te
vens te willen vasthouden aan
de leidende rol van de partij.
Ook de Chinese leiders hou
den vast aan die rol van de
partij. Ziyang: „Zonder politie
ke hervormingen zullen ook
de economische hervormingen
niet slagen. Maar wij zijn geen
voorstander van het meerpar-
tijenstelsel zoals dat in het
Westen geldt en wij .zijn ook
niet voor de oprichting van
politieke partijen. De partij
speelt een leidende rol".
hu
ónze correspondent
rans Boogaard)
Het
urgftL De Belgi-
'ersid-premier en oud-
mr van landsverde-
;tel Paul Vanden Boey-
lwe^eet niets van een
t v'tot staatsgreep, die
?en(ital Rijkswacht-of-
'ooij en hijzelf begin
n ^aden hebben be-
kan: vdB" schreef dat
o°ui op eigen initiatief
parlementaire en-
immissie die is in-
nadat de coup-
Alf vorige week be-
nfofcrden.
rde
?n. B
?rhi|aatsgreep in België?
bou'ielachelijk! Zijn ze gek
npm? We leven hier in
:oll(|iet in Zuid-Amerika",
Deiteren de oud-premier,
tel irig jaar nog in de run-
A-fipr het burgemeester-
|n Brussel, nodigde de
ïlijkl tv-zenders en de
haalige Le Soir in een
te dèdia-offensief zelfs bij
de lis om elke betrokken-
entai zijn kant van de
iet (wijzen. Maar inhoude-
de oud-premier daar-
i h<
voor geen enkel argument. Hij
kan dat binnenkort alsnog
doen voor de parlementaire
enquêtecommissie, die vastbe
sloten is ook de oud-premier
op korte termijn voor een ver
hoor op te roepen.
Hij kan zich dan verweren te
gen de aantijgingen van oud-
rijkswachtofficier kolonel
Vernaillen, die vorige week
VDB als mede-aanstichter van
een couppoging aanwees.
De commissie, die pas eind dit
jaar haar werkzaamheden af
rondt, krijgt overigens een
steeds duidelijker beeld van de
vergaande betrokkenheid van
de Staatsveiligheid bij allerlei
super-louche zaakjes. Tijdens
een verhoor van een Waalse
magistraat gisteren kreeg de
commissie daarvoor nieuwe
aanwijzingen. Onderzoeks
rechter Schlicker, onder meer
belast met het onderzoek naar
de overvallen van de Bende
van Nijvel, de moord op de
commercieel directeur van de
wapenfabriek FN Juan Men-
dez en de „zelfmoord" van
Paul Latinus, leider van de ex-
treem-rechtse Westland New
Post, legde na het verhoor ge
detailleerde verklaringen af
over de tegenwerking van het
Openbaar Ministerie in elk
van deze zaken.
Heren
Zuidafrikaanse
aartbisschop
Tutu en dominee
Boesak, beiden
op bezoek in de
VS, bezochten
gisteren senator
Edward Kennedy,
in de VS een van
de verklaarde
tegenstanders
van het
apartheids
bewind in
Zuidafrika. Zij
kunnen het, zo
blijkt uit de foto,
goed met elkaar
vinden.
FOTO: AP
Wanhopig roepen gewonde burgers om hulp voor de ingang van
hun verwoeste appartement in Bayrut.
FOTO: AP
BAYRUT Zowel de
christenen als de moslims
hebben gisteren de moord
veroordeeld op de geeste
lijk leidsman van de Liba
nese sunni-moslimge-
meenschap, groot-moefti
Hassan Khaled. Khaled
en 21 andere mensen
kwamen gisteren om het
leven bij de ontploffing'
van een zware autobom in
het door Syrië gecontro
leerde westelijke deel van
Bayrut. Vijfenzeventig
mensen raakten gewond.
Alle radiostations in Bayrut
spraken van een „beraamde
moordaanslag". Tot nog toe
heeft niemand de verantwoor
delijkheid voor de aanslag op
geëist. De bom ontplofte rond
het middaguur in de drukke
woonwijk Aishe Bakkar, toen
Khaled van zijn hoofdkwartier
voor de lunch naar huis reed.
De groot-moefti, zijn chauf
feur, zijn zwager en een vierde
inzittende van zijn auto wer
den gedood, evenals vier poli
tieagenten in een jeep die voor
de auto uit reed.
De 68-jarige gematigde leider
van de 900.000 leden tellende
sunni-moslimgemeenschap
had zich steeds een voorstan
der getoond van een vreed
zaam samenleven van christe
nen en moslims in Libanon.
Zowel de islamitische als
christelijke radiostations on
derbraken hun normale pro
gramma's en zonden verzen
uit de Koran of treurmuziek
uit.
De aanslag komt op een mo
ment dat de Arabische Liga
zich extra inspanningen ge
troostte om het zeS dagen oude
bestand in de Libanese burger
oorlog te consolideren.
Eieren bevatten minder cholesterol
SAN FRANCISCO Eieren bevatten 22 procent minder cho
lesterol dan op basis van eerder wetenschappelijk onderzoek
werd aangenomen. Dit is de conclusie van een uitgebreid onder
zoek dat het Amerikaanse ministerie van landbouw heeft uitge
voerd in samenwerking met een particulier onderzoeksbureau.
Een gemiddeld ei bevat slechts 213 milligram cholesterol, zo
blijkt uit het onderzoek. Dat gehalte werd tot nu toe met 274 mg
aanzienlijk hoger gesteld. Belangrijkste redenen voor de lagere
uitkomst zijn, naast betere onderzoeksmethoden, beter voer en
betere manieren van fokken in de pluimveehouderij.
Ligatsjov ontkent corruptie
MOSKOU Het conservatie
ve lid van het politbureo van
de Russische communistische
partij Jegor Ligatsjov heeft
ontkend betrokken te zijn bij
de georganiseerde misdaad of
dat hij zich op ander .wijze zou
hebben misdragen. Dat heeft
het persbureau Novosti be
kendgemaakt. Het was de eer
ste maal dat Ligatsjov, die tot
voor kort gold als de tweede
man na partijleider Gorbats
jov, reageerde op de geruchten
die langzamerhand de vorm
beginnen aan te nemen van
een grootschalig politiek
schandaal. Ligatsjov noemde
de „onthullingen", die vrijdag
tijdens een verkiezingsdebat
op de televisie waren gedaan
door een onderzoeker van het
bureau van de procureur-ge
neraal in Moskou een „politie
ke provocatie".
KONTUREN VAN KAPITEIN ROB
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
Wanneer de „Vrijheid II" de prachtige Taiohae-baai bin-
I, ziet Rob tot zijn verwondering, dat de „Memphis" daar
lor anker ligt. En ja, daar staat „Cigaret-Larry", die dan
bijzonder voorspoedige reis heeft gemaakt. Wanneer
logboek heeft laten aftekenen, zoekt hij zijn mededinger
I heeft hij dat zo snel voor elkaar gespeeld? „O, ik ben
y|er dagen", zegt Larry, die juist bezig is te onderhandelen
i«-ivan een paar honderd liter dieselolie. Want
Rob weet niet, dat Larry op de route Honolulu-Markiezen, tegen
het reglement in, gebruik heeft gemaakt van de motor. Die is wel
verzegeld, maar voor Larry is het een klein kunstje de bepalingen
te ontduiken. Zodoende heeft hij natuurlijk de kortste weg kun
nen nemen. Larry vertelt niet veel van zijn zeilavontuur, maar
neemt Rob mee op speurtocht over het eiland. Hij is hier goed
bekend, want met de bevolking heeft hij vele jaren lang handel
gedreven.
AKON Tijdens het dro
ge seizoen heerst meningi
tis; het verdwijnt zodra
het begint te regenen. De
regens brengen weer gro
te zwermen muggen met
zich mee, die de jaarlijkse
malariaplaag veroorzaken.
Aan de rand van het moe
rasgebied in Zuid-Sudan,
de Sudd, leeft het Dinka
volk. De natuur is hier
meedogenloos en lijkt
erop gericht hen te ver
nietigen.
Ze worden niet alleen ge
plaagd door ziektes. Droogte,
overstromingen en sprinkha
nen hebben de oogsten ver
woest. En hun vee lijkt eeuwig
aan runderpest te lijden. Daar
naast moeten ze nog zien te le
ven met de ontwrichting en
gewelddadigheden van de bur
geroorlog.
De meeste mensen hebben
wormen. Dominique Nardin,
een verpleegster van het In
ternationale Rode Kruis, pro
beert hier medische hulp te
verlenen. Ze zegt echter: „Het
heeft weinig zin de mensen te
behandelen tegen wormen als
ze telkens opnieuw geïnfec
teerd raken". Ze ent vrouwen
in tegen tetanus en de kinde
ren tegen tuberculose, difterie,
mazelen en kinkhoest ziek
tes die daar veel voorkomen
en bijna zonder uitzondering
dodelijk zijn.
Slangebeten
Veel mensen worden gebeten
door slangen, meestal pofad-
ders of cobra's. Slangebeten
kunnen meestal niet ter plek
ke behandeld worden en het
slachtoffer wordt in zo'n geval
overgebracht naar het Rode
Kruis ziekenhuis in Lokicho-
kia in het noorden van Kenia.
Pas nog was een man door een
slang in zijn been gebeten.
Toen hij in het ziekenhuis ar
riveerde was een groot gedeel
te van de huid en het vlees af
gestorven, waardoor de botten
blootlagen. De arts was er niet
zeker van of het been nog be
houden kon worden. Een Eu
ropeaan zou een dergelijke
wond plus de daarmee gepaard
gaande infecties nooit hebben
overleefd.
De Dinka's hebben een verba
zingwekkende weerstand te
gen infecties. Evengoed ster
ven er tegenwoordig veel Din
ka's. Van de honger of aan de
gevolgen van een ziekte.
Hulpverleners schatten dat het
afgelopen jaar in de omgeving
Verzwakt
Veel lijken worden niet eens
begraven omdat de familiele
den te verzwakt zijn om een
graf te graven. De lichamen
zijn een gewilde prooi voor de
rondzwervende hyena's, die
daardoor de smaak van men
senvlees te pakken hebben ge
kregen. Zelfs de gieren schij
nen hier hun respect voor de
mens te hebben verloren en
wandelen gewoon in de dor
pen rond.
De Dinka's beschouwen de
vliegtuigen van het Rode
Kruis als een wonder. Sommi
gen hebben hun eigen lan
dingsbaantje aangelegd en
hangen windzakken op in de
veronderstelling dat vliegtui
gen hierdoor automatisch wor
den aangetrokken.
De bevolking lijdt nog steeds
honger. Het Rode Kruis pro
beert voorraden aan te leggen
voor in de regentijd, wanneer
de landingsbanen onbegaan
baar zijn geworden. De Din
ka's moeten het dan zien uit te
zingen tot het einde van de re
gentijd, drie maanden later.
Het is maar de vraag of dat
lukt.
ANDREW BUCKOKE
(c) The Times, Londen
door Jo Wijnen
BEGRAFENIS
WASHINGTON Omdat er
zoveel andere mensen het
Spaans ogende kerkje van
Albuquerque (New Mexico)
binnengingen, besloten wij
ook maar een kijkje te nemen.
We lichtten eerbiedig onze
hoed en betraden een laag.
melkwit gebouwtje waar de
kaarsen brandden, een in veel
goud gehulde Moedermaagd
onder een fluwelen baldakijn
op het tabernakel stond en de
geur van wierook van de
vorige dag was blijven hangen.
Op het priesterkoor bewogen
zich vrolijke en in zondagse
kleren gestoken mensen van
het soort dat men alleen in het
zuid-westen van Amerika kan
zien. Het zijn mensen die in de
loop van de eeuwen Spaans in
hart en nieren zijn gebleven.
In het midden van deze
mensen die elkaar kusten
en de hand schudden en veel
plezier met elkaar hadden
stond een lijkkist. De
onbekommerde begroetingen
duurden totdat een man naar
voren trad. Die opende
plechtstatig de met witte zijde
gecapitonneerde deksel van de
lijkkist. De aan wezigen gingen
eerbiedig terzijde staan en
zwegen een ogenblik.
Een tienerjongen knipte
ritmisch met zijn vingers alsof
hij nog steeds de nieuwste hit
in zijn hoofd had. Een prachtig
meisje snoot haar neus in een
kanten zakdoek.
Nu plaatste de man een
goudkleurig zwengeltje in een
opening aan de zijkant van de
kist. Hij draaide er krachtig
mee en we zagen dat het hoofd
van de dode langzaam maar
zeker boven de rand van de
kist uitkwam: eerst de neus en
dan het voorhoofd met een
pluk grijs haar die aan een
kanten sluier was ontsnapt
Tenslotte zagen we het gezicht
van een stokoude vrouw met
ingevallen wangen en
kleurloze, dunne lippen vol
met rechtstandige plooien. De
man met het zwengeltje trok
zich nu terug en de
aanwezigen hervatten
aarzelend hun gesprekken.
De daarop volgende ceremonie
verliep aldus: om de paar
minuten maakte zich een
echtpaar los uit de groep
mensen op het priesterkoor.
Man en vrouw liepen dan naar
de lijkkist, raakten het gezicht
van de dode vrouw even aan.
omhelsden elkaar innig,
plengden een traan en
voegden zich daarna weer bij
de anderen om met hen,
zonder enig respijt, de
opgewekte gesprekken voort
te zetten. Zo kwam iedereen
aan de beurt. De kleine
kinderen werden opgetild om
een laatste blik op de dode te
werpen die onvervaard en
zwijgend, maar niet
onvriendelijk naar de
gewelven keek. De
tienerjongen durfde de vrouw
niet aan te raken en liep
halsoverkop en met rode
konen terug naar zijn familie.
Het prachtige meisje liep op
ratelende naaldhakken naar
de lijkkist en kuste de oude
vrouw vlakbij de haarlok.
Niemand was echt verdrietig.
En toch gaven de aanwezigen
de indruk dat ze echt bezig
waren afscheid van iemand te
nemen van wie ze oprecht
hadden gehouden. Toen alle
aanwezigen de dode vrouw
hadden aangeraakt, iedereen
elkaar had omhelsd en de
tienerjongen boos was
toegesproken door zijn vader,
schreed de man met het
zwengeltje weer naar voren.
Hij keek nog even onze kant
uit. maar zag aan onze
uitmonstering dat wij niet
gerechtigd waren naar voren
te komen. Onze status als
indringer lag als een loden last
op ons en we keken
beschaamd voor ons uit.
De man stak het zwengeltje
weer in de opening en begon
te draaien. Het gezicht zakte
langzaam weg achter de rand
van de kist. de neus en de
grijze haarlok het laatst.
Voorzichtig legde de man de
deksel op de kist en draaide de
op de hoeken ervan geplaatste
zilveren engelen stevig vast.
Achter in de kerk begon een
hees en kortademig orgeltje te
spelen en een paar vrouwen
hieven een luid gezang aan.
We liepen zwijgend naar
buiten waar een uitzinnige
lentezon scheen en een
krachtige, warme wind de
nieuwe bladeren van de
platanen op het pleintje
bewoog.
Een paar uur later zagen we
de tienerjongen door de stad
lopen met het prachtige meisje
met de naaldhakken aan zijn
arm. Ze kuste hem met
dezelfde mond waarmee ze de
oude. dode vrouw had gekust.
En we begrepen dat het leven
ook hier gewoon verder gaat.