Gorbatsjov komt Peking
via achterdeur binnen
Argentinië weer in
greep van peronisme
Stalin: „Hitier
is 'n prima kerel"
Bejaarde Brit in
Bayrut ontvoerd
Palesti jnen zien
niets in Israëlisch
verkiezingsplan
Itische
emblee
)r eerst
een
VONTUREN VAN KAPITEIN ROB
KLM mag
tijdelijk
met super-
Boeing
vliegen
PA<^__
PENLAND
CcidócSouomvt
DINSDAG 16 MEI
i zet miljarden in
i de criminaliteit
JgTON De Amerikaanse
George Bush heeft een 1,2
jollar kostend plan aangekon-
de criminaliteit in de Verenig-
i te bestrijden. De kern ervan
—lit meer gevangenissen, meer
^^rder optreden en veel zwaar-
jgifen. Het meest omstreden punt
Sn is het voorstel de invoer, fa-
4g% verkoop van patroonhouders
65 ifr dan vijftien patronen te ver-
2130e president lijkt hiermee het
45 %n het gebruik van (half)auto-
wapens te willen beperken,
14 ,at deze wapens zelf aan banden
5i5igelegd. De machtige Ameri-
59 7fcrapenlobby verzet zich tegen
51 Sfe maatregelen.
MOSKOU De Duitse dictator Adolf
Hitler en Sovjetdictator Jozef Stalin had
den een mateloze bewondering voor el
kaar. Hitier nodigde Stalin ooit eens uit
Berlijn te bezoeken „omdat wij beiden
grote leiders zijn".
De voormalige Sovjettolk Valentin Be-
rezjkov vertelde in de documentaire „Ge
tuige" die op de Sovjet-televisie werd ver
toond ook over de bewondering van Sta
lin voor Hitier toen laatstgenoemde in
1934 de gehele leiding van zijn knokploeg
om zeep bracht. „Hitier is een prima ke
rel. Zo moet je omgaan met je vijanden";
zei Stalin.
BAYRUT Een onbekende Libanese
organisatie heeft de ontvoering opgeëist
van de 74-jarige Brit Jack Mann in Bay
rut. De bejaarde man wordt sinds vrij
dagmorgen vermist, toen hij even naar
de bank ging, zo heeft zijn vrouw ver
klaard. De ontvoerders zouden de vrij
lating eisen van hun „kameraden" die
in Groot-Brittannië gevangen zitten. De
Britse politie heeft echter verklaard
geen enkele persoon vast te houden die
aan de beschrijving van de ontvoerders
voldoet. De enige Palestijn die momen
teel vast zit in Engeland is de 29-jarige
Ismael Sowon. De Palestijn zit een ge
vangenisstraf uit van elf jaar wegens
het opslaan van wapens voor de PLO.
Ontvoerde
Duitser vrij
in Libanon
ZAHEANI De 21-ja-
rige Westduitser Marcus
Quint, die tien dagen
geleden in de Zuidliba-
nese havenstad Sidon
was ontvoerd, is vrijge
laten. Quints vrijlating
werd tot stand gebracht
door de leider van de
sji'itische Amal-militie,
Nabih Berri. Berri ver
klaarde dat er voor de
vrijlating van de West
duitser geen toezeggin
gen zijn gedaan en dat
er geen losgeld is be
taald.
Geslaagde expeditie
naar de Noordpool
OTTAWA Acht leden van een in
ternationale expeditie die gisteren na
een tocht van twee maanden de
Noordpool bereikten, zijn opgepikt
door een vliegtuig dat hen terugge
vlogen heeft. Dat gebeurde nadat de
trekkers een vlag van de Verenigde
Naties hadden neergeplant op de
Noordpool. „Het belangrijkste is dat
we het gedaan hebben", zei de Britse
ontdekkingsreiziger Robert Swan, de
leider van de expeditie in een radio
boodschap vanaf de Noordpool. De
groep maakte de tocht om de aan
dacht te vestigen op de wereldwijde
milieuvervuiling en het zogeheten
broeikaseffect, waardoor de tempera
tuur op aarde stijgt.
-r-ptiebestrijder
U%el
autojet-parlement
s Bij de verkiezin-
het nieuwe Congres
ksafgevaardigden in
jn'e heeft eergisteren
ide „corruptiebestrij-
olai Ivanov een zetel
als vertegenwoordi-
Leningrad. Ivanov
de verkiezingen niet
strijd aangaan met
twintig andere kan-
B Bnaar had ook te kam-
Ihet Kremlin. Het Po-
Bad hem niet in dank
Bn dat hij vele top-
^rissen van corruptie
Thuldigd. Ivanov is al
en bezig met een on
paar corruptie in de
lier sprake van een
t van het Jeltsin-ver-
zo zei een partij-
»rder. Hij doelde hier-
TTIDliverkiezing in Moskou
van Boris Jeltsin on-
liever gezegd dank-
U giderzoek dat de partij
|n wilde instellen.
1 Charkov in de Oek-
!ek dat Vitaly Koro-
intUI hervormingsgezinde
ap van het tijdschrift
met gemak de negen
pndidaten had versla
verkiezingsuitslagen
n dat de kiezers dui-
orstander zijn van de
ers en van de kandi-
niet tot de gevestig-
lehoren.
WOEDEND OVER
ARS DAMBESLUIT
Tsjechoslowakije
teren scherpe kritiek
het Hongaarse besluit
;rdag de bouwwerk
en aan een omstreden
de Donau te staken,
owaakse functionaris-
chuldigden Budapest
nding van het interna-
°cht. Praag zal als het
•finitief blijkt een hoge
igoeding eisen. Het re-
presidium van Slowa-
oostelijke deel van de
owaakse federatie, eis
en dat Hongarije zijn
het uit twee dammen
e project alsnog uit-
STUDENTENPROTEST WERPT SCHADUW OVER HISTORISCH BEZOEK
PEKING De aanhou
dende demonstraties van
studenten op het Plein
van de Hemelse Vrede in
Peking hebben de eerste
twee dagen van het histo
rische bezoek van Sovjet
leider Gorbatsjov aan Chi
na danig overschaduwd.
Eerst moest de officiële ont
vangst met militaire eer op het
laatste moment worden ver
plaatst van het Plein van de
Hemelse Vrede naar de lucht
haven, kilometers buiten de
hoofdstad. Gorbatsjov, zijn
vrouw Raisa en een enorme
delegatie werden daar ontvan
gen door president Yang
Shangkun.
Gorbatsjov is de eerste Sovjet
leider die in Peking op bezoek
komt na Nikita Chroetsjov in
1959. Later op de avond
uren later dan in het pro
gramma was voorzien
moest Gorbatsjov via een ach
teringang het Paleis van het
Volk aan het Plein van de He
melse Vrede worden binnen
geloodst voor zijn eerste ge
sprek met president Yang
Shangkun.
Lente
In de verklaringen die bij aan
komst van Gorbatsjov werden
uitgegeven en in de redes tij
dens het banket van gister
avond wezen beide leiders op
de „historische hetekenis" van
het bezoek.
„Wij komen in Peking in de
lente, het seizoen waarin de
natuur ontwaakt en dat overal
in de wereld in verband wordt
gebracht met vernieuwing en
hoop. Wij hopen dat onze be
sprekingen met Chinese lei
ders een keer ten goede zullen
brengen in de betrekkingen
tussen de Sovjetunie en de
Volksrepubliek China", aldus
Gorbatsjov. Hij zei dat er een
einde moet komen aan de
breuk van zijn land met Chi
na. Hij acht het Kremlin ook
gedeeltelijk verantwoordelijk
voor de fouten van het verle
den. Gorbatsjov beklemtoonde
verder dat „de verbetering
van de betrekkingen tussen de
Sovjetunie en China niet zijn
gericht tegen een derde land.
Uiteindelijk zal de hele we
reldgemeenschap profijt trek
ken uit deze verbetering".
In zijn toespraak merkte de
Chinese president Yang op dat
„de betrekkingen tussen China
en de Sovjetunie in het verle
den een kronkelig verloop
hadden doorgemaakt. Vandaag
zijn we gekomen aan een
nieuw vertrekpunt". Waarna
hij waarschuwde dat er on
danks het herstel van de be
trekkingen nog grote menings
verschillen blijven bestaan.
President Yang heeft een uit
nodiging van Gorbatsjov voor
een tegenbezoek aan de Sov
jetunie wel aanvaard.
Studenten
Van de kant van de Sovjetde
legatie is laconiek gereageerd
op de afgelasting van de
kranslegging van vanmorgen.
Sovjet-woordvoerder Gerasi-
mov zei China's problemen bij
de aanpak van de betogers
goed te begrijpen. „Wij hebben
soortgelijke ervaringen en
hebben moeilijke tijden door
gemaakt", zei hij.
Op het Plein van de Hemelse
Vrede bevinden zich behalve
duizenden studenten van
wie er drieduizend in honger
staking zijn ook tienduizen
den sympathisanten. Verzoe
ken van Chinese èn Russische
vertegenwoordigers het Plein
te verlaten in verband met de
aankomst van Gorbatsjov had
den de afgelopen dagen geen
enkel succes.
De studenten willen met hun
hongerstaking kracht bijzetten
aan hun eis tot een „echte dia
loog" over democratisering
met de regering. „Wij wilden
de top niet verstoren, integen
deel, wij wilden Gorbatsjov
verwelkomen. De ontvangs
tceremonie had naast ons kun
nen plaatsvinden, maar uiter
aard zouden onze politici daar
door in verlegenheid zijn ge
bracht", zei een lachende stu
dent met een spandoek waar
op stond: „Wij groeten U, ge
zant voor democratie". In de
menigte worden ook portret
ten van Gorbatsjov omhoog
gehouden. Midden op het
plein, op het Monument van
de Helden van het Volk, is een
enorm spandoek met de tekst
„Democratie - Ons Gemeen
schappelijk Ideaal" in het Rus
sisch aangebracht.
Verschillen
Veel van de studenten be
schouwen de Sovjetleider als
een held. „Wat hij in de Sov
jetunie doet, baant de weg
voor wat in ons land moet ge
beuren. Onze leiders hebben
veel van hem te leren", aldus
de studenten, die zeggen zich
wel bewust te zijn van de ern
stige economische problemen
waar de Sovjetunie momenteel
mee kampt en van de kritiek
van veel Sovjet-burgers op de
verslechtering van het levens
niveau en de lege winkels.
„Misschien kan Gorbatsjov
hier ook wat leren", aldus een
van de studenten.
„Maar wat belangrijk is, is dat
hij een politieke hervorming
heeft doorgevoerd. Hij heeft
de Sovjetunie haar eerste de
mocratische verkiezingen ge
geven Nu heeft het volk afge
vaardigden die hen een stem
zullen géven".
De demonstraties onderstre
pen het verschil in aanpak
tussen China en de Sovjetunie
om veranderingen tot stand te
brengen. Gorbatsjov begon
kort nadat hij in 1985 aan de
macht was gekomen met het
doorvoeren van zijn perestroj
ka, met als argument dat al
leen drastische politieke her
vormingen de Sovjetburgers
zouden kunnen overtuigen
harder te werken en zo het
economisch niveau te verbete
ren.
Maar hoewel de Sovjetunie
een nieuw parlement heeft,
dat eind mei voor het eerst bij
een komt, is van een verho
ging van de levensstandaard
vooralsnog niets te merken.
China heeft daarentegen eco
nomische hervormingen door
gevoerd en de deur opengezet
voor de Westerse markt, waar
door de Chinese winkels er
voor Sovjet-bezoekers zeer
goed bevoorraad en luxueus
uitzien. Maar het regime wei
gert ingrijpende politieke wij
zigingen door te voeren, waar
door de macht in handen blijft
van de partij-elite en van bu
reaucraten.
RAM ALL AH WASHING
TON Palestijnen uit de
Westelijke Jordaanoever
zijn tegen het Israëlische
plan voor verkiezingen in
de bezette gebieden, dat
eergisteren door het Israë
lische kabinet werd aan
vaard. Dat is de uitkomst
van een gesprek dat vijf
tien Palestijnse activisten
gisteren met de Israëli
sche minister van defen
sie, Yitzhak Rabin, heb
ben gevoerd.
De Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie PLO noemde de Is
raëlische plannen een „farce"
die het recht van de Palestij
nen op een onafhankelijke
staat negeert. De PLO wil al
leen met verkiezingen instem
men wanneer Israel zijn troe
pen eerst terugtrekt uit de be
zette gebieden en er interna
tionaal toezicht komt op het
verloop van de verkiezingen.
De Verenigde Staten lieten
zich gisteren voorzichtig uit
over het vredesplan van pre
mier Yitzhak Shamir. „Ik
denk dat het elementen bevat
waar op kan worden gebouwd.
Wij moeten er eerst meer over
weten", zo zei Dennis Ross, di
recteur beleidszaken van het
ministerie van buitenlandse
zaken, na een gesprek met de
Egyptische minister van bui
tenlandse zaken Esmat Abdel-
Maguid. „Veel details moeten
nog worden uitgewerkt. Wij
zijn plan ons daarmee bezig te
houden". Hij wilde verder
niets zeggen over de reactie
van Washington op het Israëli
sche plan.
Ook de Egyptische president
Hosni Mubarak nam een ui
terst voorzichtige houding aan
tegenover het Israëlische plan.
„Ik heb nog niet de details be
keken en kan geen commen
taar geven", aldus de presi
dent.
Stormachtig
Met grote meerderheid stemde
het Israëlische kabinet eergis
teren in met het plan van Sha
mir om op de Westelijke Jor
daanoever en in de Gaza-
strook verkiezingen te houden
voor Palestijnse vertegenwoor
digers die met Israel zouden
kunnen onderhandelen over
beperkte autonomie voor de
bezette gebieden. Aan de goed
keuring ging echter een
stormachtig debat vooraf. Ver
scheidene ministers van Sha-
mirs Likud-blok stemden te
gen het initiatief. Onder hen
was de minister van handel en
industrie, Ariel Sharon, die
het „een gevaarlijk plan" vond
„dat meer terreur en zelfs oor
log zou brengen". De meeste
ministers van de Arbeiders
partij stemden in met het plan.
De precieze details van het
voorstel van de Israëlische re
gering zijn nog niet bekend,
maar volgens berichten in de
Israëlische pers houdt het ka
binetsplan onder meer in dat
in de bezette gebieden verte
genwoordigers worden geko
zen die met Israel onderhan
delingen gaan voeren over een
interim-regeling. Gedurende
de interim-regeling zouden de
gekozen vertegenwoordigers
zitting hebben in een orgaan
voor zelfbestuur. Drie jaar na
de voltooiing van die regeling
moeten onderhandelingen be
ginnen over de uiteindelijke
status van de Westelijke Jor
daanoever en de Gazastrook.
Israel zal de komende twee
weken een diplomatiek offen
sief lanceren om steun te ver
werven. Premier Shamir en
verscheidene andere vooraan
staande kabinetsleden zullen
de VS en West-Europa aan
doen om details van het plan
nader toe te lichten. De Israë
lische ministers van buiten
landse zaken en defensie wil
len het plan nog deze week in
Washington presenteren.
Opgeblazen
Het Israëlische leger stelde
gisteren een uitgaansverbod in
voor onbepaalde duur in de
Gaza-strook. Alle inwoners
van de bezette kuststrook die
in Israel werken, werd bevo
len onmiddellijk naar huis te
rug te keren.
Het uitgaansverbod volgde na
een reeks van botsingen tussen
stenengooiende Palestijnse be
togers en Israëlische soldaten.
In het vluchtelingenkamp
Khan Yunis in de Gaza-strook
werd een 40-jarige Palestijn
fataal in de borst getroffen tij
dens een botsing met het Is
raëlische leger. Bij incidenten
in de Gaza-strook raakten
tientallen Palestijnen gewond.
Op de Westelijke Jordaanover
heeft het Israëlische leger gis
teren vier Palestijnse huizen
opgeblazen en zeven andere
verzegeld. De eigenaren werd
beschuldigd van aanslagen op
Israëlische soldaten en of van
moorden op vermeende colla
borateurs.
Sinds het begin van de Pale
stijnse opstand zijn meer dan
170 Palestijnse huizen ver
woest en meer dan zeventig
andere verzegeld in de bezette
gebieden. De methode wordt
in het Westen bekritiseerd
omdat daarmee inbreuk wordt
gepleegd op het recht op een
eerlijk proces.
NN De drie natio-
jhe bewegingen uit de
ie republieken Est-
ietland en Litouwen
in Tallinn in Estland
fste „Assemblee" ge-
Afgevaardigden van
publieken kwamen
zich samen sterk te
voor hun eis meer
chap te krijgen in in-
mgelegenheden, wan-
iter deze maand het
Sovjetparlement
let eerst bijeenkomt,
fcevaardigden namen
tntal resoluties aan
eer autonomie die ter
hg voorgelegd zullen
I aan het Sovjetparle-
?e bijeenkomst in Tal-
jis de eerste poging de
irdigden en politieke
j?n van de nationalis-
lewegingen uit de Bal
republieken samen te
P-
Atlantis op weg naar „huis"
De onlangs uit de ruimte teruggekeerde space-shuttle Atlantis trekt veel bekijks als hij op de vlieg-
haven Dallas-Forth Worth in Texas wordt vastgemaakt op de „rug" van een NASA-Boeing 747.
Samen met de Boeing vliegt de space-shuttle terug naar zijn basis Kennedy Space Center in Flori-
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
Rob, alleen met Skip aan boord van de Vrijheid II, houdt
it aan gedurende vele dagen. Het weer blijft goed en het
acht maakt behoorlijke tijden. Waar zouden de anderen
is geen zeil aan de horizon te bekennen. Rob bevindt
op een der eenzaamste plekken van de Stille Oceaan,
tag is hij een paar maal met de sextant in de weer om zijn
te bepalen en wanneer hij op 128 graden Oosterlengte is
*n, wendt hij de steven naar het Zuiden. Skip heeft geen
Deiangstemng voor het rare instrument, waar zijn baas zo lang
door tuurt. Hij interesseert zich meer voor de vliegende vissen,
die soms bij bosjes over het schip komen, opgejaagd door bopi-
to's. Op zeker dag vangt Rob zo'n vis. Het dier is wel een meter
lang! Eindelijk, na weken zeilen, doemen bergtoppen aan de ho
rizon op. Rob bepaalt nog eens zijn positie en ja, hij heeft zich
niet vergist: dat moet het eiland Nukuhiwa van de Markiezen-
groep zijn/
MENEM GEKOZEN TOT OPVOLGER ALFONSIN
BUENOS AIRES Ar
gentinië moet nog acht
maanden wachten op haar
nieuwe „held". Op 10 de
cember zal de 58-jarige
Carlos Saul Menem wor
den beëdigd als nieuwe
president. Menem won de
zondag gehouden presi
dentsverkiezingen met
grote overmacht. Ook in
het parlement en op re
gionaal terrein boekten de
peronisten grote winst.
Menem wordt de opvolger van
de eens immens populaire pre
sident Alfonsin, die het land in
1983 naar de democratie leid
de. Maar inmiddels is Argenti
nië terug bij af: het dreigt te
bezwijken onder een golf van
hyperinflatie en algehele soci
ale onrust.
Carlos Saul Menem, de 58-jari-
ge flamboyante gouverneur
van de arme noordwestelijke
provincie La Rioja, heeft han
dig ingespeeld op de economi
sche en sociale ontreddering.
De populistische peronist pre
senteert zich op een welhaast
religieus aandoende wijze als
„de redder van het vader
land".
Playboy
Menem was eerst moslim,
maar bekeerde zich tot het ka
tholicisme om president te
kunnen worden. „Playboy"
Menem, zoon van zeer rijke
Syrische immigranten, is de
„nieuwe held" van de peronis
ten. Hij wordt „tweede Peron"
genoemd, naar de legendari
sche, zeer populaire generaal,
die in 1974 overleed tijdens
zijn derde ambtstermijn. Peron
wordt nog steeds en vooral
in tijden van crisis vereerd
als een nationale held die op
kwam voor de armen en van
Argentinië een trotse natie
maakte.
Ook Menem weet de Argentij
nen met zijn optreden in ver
voering te brengen. Maar zijn
De komende Argentijnse president. Carlos Menem, en zijn echt
genote Zulema.
bestuurlijke kwaliteiten wor
den in twijfel getrokken. Zijn
uitspraken en denkbeelden
zijn vaag en dubbelzinnig, hij
gedraagt zich als politiek ka
meleon, geeft iedereen gelijk
en belooft van alles.
Waarnemers houden daarom
hun hart vast. Het peronisme
heeft Argentinië tot dusverre
immers eigenlijk alleen maar
rampen gebracht. De partij
werd in de jaren veertig opge
richt door Juan Peron. De
ideeën van de partij vormen
een mengsel van elementen
van Italiaans fascisme en hef
tig nationalisme in een sy
steem gebaseerd op overheer
sing door de staat.
Vakbonden
Peron, die evenals Menem nu.
de steun van de vakbonden
had kwam in 1946 voor het
eerst aan de macht. Argentinië
was toen een rijk land en
vormde de op zeven landen na
grootste economie in de we
reld. Maar Peron startte een
golf van overheidsuitgaven.
Hij haalde zo de hele schatkist
leeg, die tot dan toe goed ge
vuld placht te zijn met op
brengsten uit de export van
tarwe en vlees.
Tegen 1955, toen Peron werd
afgezet via een militaire
staatsgreep, waren de reserves
uitgeput. Hij had zelfs het hele
nationale pensioenfonds leeg
gehaald om de overheidsuitga
ven te kunnen blijven finan
cieren en zich voortduren van
zijn populariteit te kopen. Op
het hoogtepunt van hun roem
werden Peron en zijn tweede
vrouw, Evita. door miljoenen
arme Argentijnen bijna als
heiligen vereerd.
Het leger zond Peron in bal
lingschap. Maar in 1973 keerde
hij in triomf terug en werd
weer president. Het land gleed
snel af naar chaos en geweld,
welke zijn vrouw, die hem na
zijn overlijden in 1974 opvolg
de niet kon tegenhouden. Zij
werd in 1976 afgezet via een
militaire staatsgreep. Daarop
volgende zeven jaar van brute
militaire dictatuur. Waarne
mers maken daarom al weer
vergelijkingen met de econo
mische misère in 1976.
SEATTLE De KLM gaat
binnenkort met de eerste su-
per-Boeing vliegen, zij het op
een tijdelijke vergunning van
de Rijksluchtvaartdienst
(RDL). De RDL wil voor de
eerste 747-400, de City of At
lanta, vooralsnog geen bewijs
van luchtvaardigheid afgeven.
De RDL eist dat er eerst nog
enkele veiligheidsvoorzienin
gen worden aangebracht.
Vooruitlopend daarop heeft de
RDL de KLM een vergunning
voor drie maanden gegeven.
De aflevering van het grootste
passasiersvliegtuig ter wereld
was door de houding van de
RDL - en die van Engeland,
West-Duitsland en Frank
rijk - al vier keer vertraagd.
Het nieuwste toestel uit de
Jumbo-familie kost zo'n 260
miljoen gulden
Boeing verwacht overigens
binnenkort enkele tientallen
vliegtuigen van het type 767
en 757 te kunnen verkopen
aan de KLM. Het hoofd van
de afdeling marketing van
Boeing, D. Bennett zei dat gis
teren in Seattle, waar Boeing
zijn hoofdkantoor heeft. „Defi
nitieve orders zijn nog niet ge
plaatst, maar ik verwacht bin
nenkort mededelingen daar
over", aldus Bennett. De
woordvoerder van de KLM. N
Harmse, zei de uitspraken van
Boeing „erg prematuur" te
vinden. „Voor ons is dit abso
luut niet aan de orde", aldus
Harmse. Volgens Boeing zou
de KLM echter al een voor
schot hebben betaald.
Harmse wees erop dat de
KLM juist heeft besloten tot
verdere standaardisatie van
zijn vloot. „De KLM standaar
diseert haar vloot met 26 747's,
26 737s en tien airbussen
A310". aldus Harmse. Om die
standaardisatie te bereiken
maakte de KLM recentelijk
grote bestellingen bekend van
Boeings 737- en 747-toestellen
ter vervanging van de Fokker
100, de DC9 en de DC10
