i
na ie
Nr. 18
Verwarring over Limburgzegel
m
ZATERDAG 13 MEI 1989 PAGINA 29
Oplossing
vorige puzzel
'entrj De winnaars van puzzel 17 zijn:
R. v.d. Hoorn, Zwarteweg 12, 2374 BA
Oud Ad#
M. v. Harteveld-Boeykens, De Sitterlaan
90, 2313 TS Leiden
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 18 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
CONTACTPUZZEL
2 grondslag;
4 uitkering van bijzondere aard;
5 troep (ongunstig);
3 vuisttoot;
5 praktische oefentijd;
6 zeer harde wind;
6 vrucht;
7 muziekinstrument;
5 afdeling v.e. bedrijf in een toneelstuk;
8 kruipend dier;
9 zeezwaluw;
6 zeer groot;
9 aan iets vastzittend;
10 slot;
7 zinspreuk;
10 speelruimte tussen hoeveelheden;
11 maalinrichting;
11 nonsens;
12 waterkant;
9 kleur;
13 lijfwacht;
10 pijnlijk gevolg (fig.);
13 begrip, besef;
14 naaigerei;
11 vertrouwelijk;
14" grootste soort hert;
15 muze van het minnedicht;
12 kleurling;
15 schoon, zuiver;
16 gemelijk persoon;
16 figuurraadsel;
14 ontzag;
13-17 hemels wezen;
14-15 wilde Australische hond;
14-17 zuidvrucht;
14-18 rangtelwoord;
15-16 dwaas;
15-18 drinkgelag;
15-19 op elkaar;
16-19 misleidend uiterlijk;
17-18 jaargetijde;
18-19 van één kleur.
Welk sleutelwoord vormen de letters uit de
18kj5CSll 3 13 12 4 15 7 19 16 1 10 14?
Het Nederlands kampioenschap dat
eind maart, begin april in Leeuwarden
is gespeeld, heeft zoals u weet een ver
rassende winnaar opgeleverd in de
Huissense grootmeester Stokkel. Al di
rect in het begin van het toernooi
kwam hij door overwinningen op
Schotanus, Kalis en Van der Tak aan
de leiding, en in het vervolg stond hij
die positie niet meer af. De grootste
concurrentie ondervond hij daarbij
van Clerc, die lange tijd gelijke tred
met hem hield. Weliswaar verloor de
viervoudig oud-kampioen in de tiende
ronde van de opmerkelijk debuterende
Kalis die eerder ook al de Europese ti
telhouder Jansen had verslagen, maar
een fraaie overwinning op Van der
Wal bracht hem daarna weer direct
aan kop terug. De laatste twee ronden
moesten dus de beslissing brengen.
Waar Clerc echter niet verder kwam
dan twee remises, wist Stokkel in de
slotronde Goudt te verslaan en vero
verde hij daarmee voor het eerst in
zijn carrière de landstitel. De eind
stand van het toernooi ziet er als volgt
uit:
1 Stokkel 17 uit 13; 2, 3 en 4 Van Aal
ten, Clerc en Krajenbrink 16; 5 en 6
Bies en Jansen 15; 7 A. van Leeuwen
14; 8 Van der Wal 12; 9, 10 en 11 C.
van Leeuwen, Schotanus en Van der
Zee 11; 12 Van der Tak 10; 13 en 14
Goudt en Kalis 9.
Uit het toernooi volgen hier twee van
de vier winstpartijen van de nieuwe
Nederlandse titelhouder.
J. Stokkel-W. Kalis derde ronde NK
1989.
1. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3. 37-
32 10-14 4. 41-37 5-10 5. 46-41 14-19
6. 35-30 20-25 7. 33-29 9-14 8. 40-35
3-9 9. 45-40 23-28 10. 32x23 19x28.
Deze relatief oude openingsvariant is
in dit toernooi maar liefst vier keer op
het bord gebracht. Behalve in deze
partij werd zo ook gespeeld in Bies-
Clerc uit dezelfde ronde en in de par
tijen Bies-Goudt en Jansen-A. van
Leeuwen uit de tiende ronde. 11. 38-
33 Volgens oude theoretische opvat
tingen gelden hier 30-24 en 39-33 als
de beste reacties op de zwarte Sprin
ger-uitval. De eerste zet werd gespeeld
in de hierboven genoemde partij Bies-
Goudt, terwijl de Witspelers in Bies-
Clerc en Jansen-Van Leeuwen voor de
ruil 39-33 kozen. Waarom Stokkel
toch 11. 38-33 doet weet ik niet. 16-21
12. 33x22 17x28 13. 31-26 11-17.
Deze zet werd ook gespeeld in de par
tij Sijbrands-Ivens RDG-toernooi
1969. In het in 19/3 verschenen boek
„Ton Sijbrands, Dammer" tekent de
witspeler er bij aan dat „ook 13... 18-
22 14. 26x17 12x21 als bijzonder sterk
geldt". 14. 43-38 Wijkt hiermee af van
de partij Sijbrands-Ivens waarin wit
met 14. 39-33 28x39 15. 44x33 verder
ging. 6-11 15. 48-43 18-22 16. 38-33 1-
6? Mijns inziens is deze zet fout, en
was 12-18 met interessant spel aange
wezen. 17. 42-38 11-16 18. 50-45 7-11
19. 38-32! 13-19 20. 32x23 19x28 21.
47-42 9-13 22. 42-38 13-18. Zie het di
agram. Zwart die zich enigszins in zet-
dwang bevond, pareert hiermee de
aanval op zijn voorpost: op 23. 38-32
komt 21-27! Toch is de situatie voor
zwart niet echt gezond zoals wit over
duidelijk zal aantonen: door eerst
rechts te blijven spelen wordt de zwar
te lange vleugel nog verder uitgedund,
vervolgens gaat wit op 38-32 over en
verkrijgt hij zo een beslissende vleuge
laan val. 23. 3Ö-24 14-20 24. 24-19 10-
14 25. 19x10 20-24 26. 29x20 25x5 27.
34-29 5-10 28. 40-34 15-20 29. 35-30
20-25 30. 30-24 8-13 31. 45-40 10-15
32. 40-35 2-8 33. 38-32! 21-27 34.
32x23 27-31 35. 36x27 22x42 36. 41-
37 42x31 37. 26x37. Alles dus volgens
plan. 16-21 38. 34-30 25x34 39. 39x30
11-16 40. 44-39. Niet 40. 43-38? -
dreigt beslissend 41. 23-19! - wegens
de remise-actie 40... 15-20 41. 24x15
4-10 42. 15x4 13-19 enz. 18-22 41. 43-
38 13-18 42. 30-25 8-13 43. 39-34 22-
27 44. 34-30 18-22. Het offer 44... 27-
32 45. 37x28 21-26 faalt op 46. 24-20
enz. 45. 24-19 13x24 46. 30x19 4-10
47. 29-24 10-14 48. 19x10 15x4 49.
24-19 6-11 50. 25-20 12-18 51. 23x12
17x8 52. 49-43 11-17. Dreigt met 27-
32. 53. 37-32! 8-12 54. 20-15 21-26 55.
32x21 16x27 56. 19-14. Wit is precies
op tijd om de zwarte tegenaanval een
halt toe te roepen. 12-18 57. 14-10 27-
32 58. 38x27 22x31 59. 10-5 31-36 60.
5-46 17-22 61. 35-30 22-27 62. 33-28
en zwart gaf op.
Van de tweede partij alleen de notatie:
C. van der Tak-J. Stokkel vierde ron
de NK 1989.
I. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3. 37-
32 10-14 4. 41-37 5-10 5. 34-29 23x34
6. 39x30 14-19 7. 44-39 10-14 8. 40-34
18-23 9. 30-25 12-18 10. 46-41 7-12
II. 34-29 23x34 12. 39x30 1-7 13. 50-
44 18-23 14. 44-39 12-18 15. 32-28
23x32 16. 37x28 7-12 17. 41-37 18-23
18. 47-41 23x32 19. 37x28 12-18 20.
39-34 16-21 21. 41-37 21-26 22. 34-29
17-22 23. 28x17 11x22 24. 38-32 22-
27 25. 32x21 26x17 26. 43-38 20-24
27. 29x20 15x24 28. 45-40 18-23 29.
40-34 13-18 30. 37-32 8-12 31. 34-29
23x34 32. 30x39 19-23 33. 33-28 14-
19 34. 31-27 2-7 35. 42-3"> 7-11 36. 37-
31 3-8 37. 39-33 9-13 38. 49-44 11-16
39. 27-22 18x27 40. 41x11 16x7 41.
36-31 7-11 42. 31-27? 13-18 43. 48-42
8-13 44. 25-20 24x15 45. 35-30 15-20
en wit gaf op.
Er heerst verwarring onder verzamelaars
van Nederlandse postzegels over de uit
gifte van de Limburgzegel. Voor het
eerst in de geschiedenis van de Neder
landse postzegel wordt een zegel in voor
verkoop uitgebracht. De zegel is zaterdag
30 september op een nog onbekend
Maastrichts postkantoor te koop vanaf
twaalf uur. terwijl de officiële verkoop
twee dagen later start.
Er is voor die methode gekozen vanwege
Belgische druk. Bij onze Zuiderburen
worden de zegels al jaren in de voorver
koop gedaan. Naast onduidelijkheid
over de juiste datum van de eerste dag
van uitgifte (voor fdc-verzamelaars) zit
ten veel verzamelaars' van bijzondere
stempels met hun handen in het haar
omdat de voorverkoop alleen in Maas
tricht is.
De PTT heeft in haar persbericht geen
informatie opgenomen over zaken zoals
"wat is de officiële datum van uitgifte
van de eerste dag envelop', evenmin
wordt aangegeven hoe verzamelaars van
buiten de regio Maastricht aan een af
stempeling van de voorverkoop kunnen
komen. De persvoorlichter van de PTT
zegt dat dergelijke „detaillistische" za
ken zes weken voor de uitgifte bekend
worden gemaakt. Wel is al duidelijk dat
ook filatelisten uit de rest van het land
zo'n Maastrichts stempel van zaterdag
30 september kunnen krijgen. De PTT
zal voor de organisatie zorgen. Hoe dat
precies in zijn werk gaat is nog niet be
kend. Volgens de Filatelistische Dienst
in Groningen zal maandag 2 oktober de
officiële dag van uitgifte worden.
Gee
nboodschap
Het unicum zal zeker reacties van parti
culiere verkopers uitlokken. Menig be
drijf zal met aanbiedingen komen van
bijzondere stempels, speciale envelop
pen en ander maakmateriaal. Dergelijke
afwijkingen van het normale uitgiftepa
troon hebben soortgelijke reacties teweeg
gebracht. De PTT zegt geen boodschap
te hebben aan wat anderen doen. „Ne
derland is een vrij land. Wij zijn geen
hoeder van wat anderen doen".
Daarbij wordt gesteld dat filatelisten wel
eens wat nieuws willen. Aan de andere
kant zullen er ook mensen zijn - en dan
gaat het niet om de doorgewinterde post
zegelverzamelaar - die tot aankoop van
maakwerk overgaan in de veronderstel
ling dat het om een officiële uitgifte gaat.
De Limburgzegel komt voort uit het feit
dat 150 jaar geleden in Londen het ver
drag is geratificeerd waarin de grens tus
sen Nederland en België is vastgelegd.
Dat verdrag had vooral consequenties
voor Limburg. De Nederlandse en Belgi
sche worden door dezelfde ontwerper ge
maakt en krijgen dezelfde afbeelding.
Ook worden ze in een mapje verkocht.
In België is de voorverkoop van zegels
een normaal patroon. Volgens de woord
voerder van de Nederlandse PTT blijft
ons land bij het unicum van 30 septem
ber.
Drie
ns-zegels
De PTT feliciteert de jarige Nederlandse
Spoorwegen (150 jaar) op 20 juni met
drie zegels. De postzegel van 55 cent
heeft als thema 'het spoor' en toont een
wiel van een treinstel op een spoorstaaf.
De tweede zegel (65 cent) heeft het the
ma 'materieel'. Getoond worden de
'koppen' van locomotieven en treinstel
len. 'De reiziger' komt voor op de zegel
Nl til Hl AND
MliTlwI.
VJ ML Ut 2— La
van 75 cent. Deze zegel brengt begroe
ting en afscheid in beeld naar het beeld
'De Kus' van Rodin, voorts een sta
tionsklok en de overkappeling van het
honderdjarige Centraal Station van Am
sterdam.
De zegels zijn ontworpen door drie ont
werpers: Donald Janssen uit Den Haag.
55 cent; Paul Mijksenaar uit Amster
dam. 65 cent; en Robert Nakata van
Studio Dumbar in Den Haag, 75 cent.
De oplage van de zegels varieert van 10
miljoen voor de 55 cent zegel, 12 mil
joen voor de 65 cent tot 14 miljoen
exemplaren voor de zegel van 75 cent.
Programma
1990
Volgend jaar komen er zeker 22 zegels
uit. Op 6 februari 1990 verschijnen twee
zegels, eentje met als onderwerp het 400-
jarig bestaan van de Hortus Botanicus in
Leiden, de andere over 100 jaar arbeids
inspectie. Vincent van Gogh staat cen
traal op de zegels die 6 maart worden
uitgegeven. 'Het weer' is het thema van
de zomerzëgels die 3 april verschijnen.
Er komt (opnieuw) een boekje met de
zelfde zegels. Op 8 mei verschijnen drie
zegels gewijd aan Rotterdam, terwijl de
Europazegels 12 juni uitkomen. De zeil
vaart staat centraal op de twee zegels die
3 juli het land ingaan. De invoering van
het landelijk alarmnummer heeft een ze
gel op 9 oktober 1990 opgeleverd. Het
tweede deel van de serie nieuwe zegels
van 'Cour Internationale de Justice' ver
schijnt 23 oktober terwijl 7 november de
kinderzegels verschijnen met het thema
'kind en hobby'.
W
RS
I
Kasparov
In het wereldbekertoernooi te Barcelo
na heeft Kasparov zich de ware we
reldkampioen getoond. Na een slecht
begin nam hij geen genoegen met een
bescheiden klassering, maar zette hij
al zijn krachten in de strijd om nog
voor de eerste plaats te knokken. Door
een schitterende tweede toernooihelft
haalde hij nog net de Joegoslaaf Lju-
bojevic in; zij deelden rrtet 11 uit 16
de eerste plaats.
Buiten het schaakbord is Kasparov
geen aangenaam mens. Vreemde uit
spraken en dwaze acties hebben ge
zorgd voor een enorme daling in po
pulariteit. Ook na afloop van het toer
nooi bleek dat weer. In zijn slotspeech
hemelde hij zijn eigen prestatie op en
noemde niet eens de naam van co-
winnaar Ljubojevic. Een vreemde
zaak, want volgens de regels van het
wereldbekercircus was de Joegoslaaf
alleen winnaar, daar hij tegen een bui
ten mededinging spelende Spanjaard
een halfje verspeeld had.
Ondanks deze minder fraaie zaken
over de mens Kasparov is de schaker
Kasparov enorm geliefd bij het pu
bliek. Zijn vechtlust en agressieve stijl
zorgen in ieder toernooi voor prachti
ge momenten. In de twaalfde ronde
moest Kasparov tegen zijn landgenoot
Salov, die in dit toernooi, met een
derde plaats, goed voor de dag kwam.
Salov staat bekend als een stug verde
diger, die zich niet zo maar van het
bord laat drukken. Door de toernooi-
stand was Kasparov bereid alle risico's
te nemen; het volgende spektakel was
het resultaat:
G. Kasparov-V. Salov
Engels
1. PO Pf6 2.c4 b6 3.Pc3 c5 4.e4 d6
d.d4 cxd4 6.Pxd4 Lb7 7.De2 Pbd7
Met het plan eerst de damevleugel te
ontwikkelen en daarna pas te rokeren.
Een gevaarlijke onderneming, want
Kasparov durft behalve tegen Karpov,
veel te riskeren tegen slechte konings
posities.
8.g3 Tc8 9.Lg2 a6?! 10.0-0 Dc7 11.b3
e6 12.Pd5!?
Kasparov aarzelt niet een stuk te ge
ven voor aanvalskansen. De bedoeling
is na 12...exd5 13.exd5f Le7 14.Pf5
(14.Tel? 0-0! 15.Dxe7 Tfe8 en zwart
wint) 14...Pe5 15.Pxg7f de zwarte ko
ning geen rust meer te gunnen. Ook na
13...Kd8 14.Tel Pc5 15.Pf5! gevolgd
door eventueel Lg5__en Lh3 is de zwar
te koning in moeilijkheden. Toch had
Salov op één van deze varianten in
moeten gaan; slaat de aanval niet
door, dan heeft zwart goede kansen
om te winnen. De mogelijkheid die hij
kiest kost een pion en geeft wit nog
steeds het initiatief.
12...Db8?! l3.Tdl g6 14.Lg5 Lg7
15.Lxf6 Pxf6 16.Pxb6 Td8
I
k
I
km
mm
n®
k
k
1
AÖ
A
t
p A
jü
A
A
m
Wnm
IS
fif
B
ch
w?
A
C-j
Deze stelling lijkt nog mee te vallen
voor zwart. Als hij zijn ontwikkeling
kan voltooien dan bieden de beide lo
pers redelijke compensatie voor de
verloren pion. Kasparov gunt zijn te
genstanders echter nooit rust.
17.e5! Lxg2
Gedwongen, na 17...dxe5 18.Pc6
Txdlf 19.Txdl Lxc6 20.Lxc6f Ke7
21.De3 komt de zwarte koning niet
meer levend uit de strijd.
18.exf6 Lxf6 19.Pxe6!
Na 19.Kxg2 Dxb6 20.De3 blijft wit
een pion voor, maar moet nog een
zware technische klus klaren. Kaspa
rov zoekt altijd naar de snelste winst.
19...fxe6 20.Dxe6t Le7 21.c5! Lb7
22.Tel Dc7 23.c6! Lxc6
23...La8 24.Pd4 verliest onmiddellijk.
24.Tacl Td7
Gedwongen vanwege de dreiging
25.Txc6 DxC6 26.Dxe7 mat.
25.Pxd7 Dxd7 26.Dc4
Zoekt weer naar een geforceerde
winst. Niemand had het Kasparov
kwalijk genomen als hij nu met
26.Dxe7f Kxe7 27.Txe7f Kxe7
28.Txc6 had afgewikkeld naar een ge
wonnen toreneindspel.
26...Lb7 27.Dc7 Tf8 28.Db8t Kf7
29.Tc7
Zwart geeft het op.
In de laatste ronde moest Kasparov
van oud-wereldkampioen Spassky
winnen om Ljubojevic in te halen. Op
Spassky wordt veel gemopperd, want
hij speelt te veel strijdloze remises.
Van hem winnen is echter nog steeds
niet gemakkelijk; zonder veel studie
weet hij zich, dank zij zijn unieke ta
lent, staande te houden tussen de we
reldtoppers. In onderstaand fragment
zien we Kasparov, weer met een plus
pion, niet aansturen op een technische
overwinning. Met geweld brengt hij
het volle punt binnen. Bij het naspelen
lijkt het allemaal niet moeilijk, maar
er is veel vertrouwen en rekenkunst
voor nodig om dit soort stellingen zo
te winnen.
G. Kasparov-B. Spassky
stelling na de 37ste zet van zwart
38.Pxg6! Pxg6 39.gxf6t Kh6 40.Pxc6
Td6 41.d5 Txc6 42.dxc6 Pe6 43.e5
Pxe5 44.Te3 Pg6 45.f7 Pgf4 46.Lb3
Kg7 47.Te4 Txf7 48.Lxe6 Pxe6
49.Txf7f Kxf7 50.Txh4 Ke7 51.Th8
La6 52.h4.
Zwart geeft het op.
Corr. Adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113. 2613 DE Delft.
EG-bokaal
Sinds jaar en dag is het de gewoonte
dat Nederland de sterkst mogelijke af
vaardiging naar de EG-kampioen-
schappen zendt. Mede daardoor werd
eind april in Oostende de EG-bokaal
gewonnen: bij de teams een eerste
plaats voor open èn vrouwen, bij de
paren fraaie klasseringen van Sint-
Niemeyer (2), Tammens-Kreyns (4) en
Van der Pas-Schippers (3).
In hoeverre deze prestaties iets beteke
nen voor de komende Europese kam
pioenschappen in Turku (Finland), zal
de tijd leren.
Dit was een lastige westhand uit het
parentoernooi
(N/OW):
A 4
AH5
O H V 8 5 4 2
#62
Het bieden begint met: pas- pas- 1 rui
ten (Precisie, kan doubleton zijn). Wat
te doen?
Een aantal mogelijkheden:
a) pas
b) ISA
c) doublet
d) 2 ruiten (als dat geen Ghestem is of
iets dergelijks).
Voor ISA valt meer te zeggen dan
voor een doublet, aangezien in geen
van de beide hoge kleuren een vier-
kaart aanwezig is. Het kan dan zo ver
der gaan:
ZUID WEST NOORD OOST
Wat heeft partner oost?
Hoge vierkaarten, dat is duidelijk en
ons wordt nu gevraagd om te eindigen
in een 4-3 fit. Pas dus. Met 3 schop
pens en 2 hartens hadden we 2 schop
pen moeten bieden. Zo lag dit spel:
N/OW
Noord
10 9 5
B 9 8 2
O A 10 6 3
*A 8
west
oost
A 4
V 8 7 2
"AH
V 10 6 3
oHVi
•5 4 2 o -
4, B 9 7 4 3
Zuid
H B 6 3
S 7 4
O B 9 7
H V 10 5
2 harten komt wel binnen en dat
scoort torenhoog: 114-24. Waarom?
Omdat buitengewoon veel paren op
dergelijke handen veel te hoog eindi
gen en minpunten schrijven, -100 of-
200 waren populaire scores. Na 1 rui
ten-pas kan het verkeerd aflopen:
ZUID WEST NOORD OOST
Oost krijgt het verzoek met ruiten te
starten. Bij ontstentenis daarvan zal
gekozen worden voor klaver of schop
pen en dan zou de leider wel eens 7
slagen kunnen halen 180 voor NZ).
In plaats van doublet kan west ook
kiezen voor 2 ruiten (tegen Precisie
wordt dat als echt gespeeld!) NZ
moeten dit doubleren en down spelen
om te scoren. Na 1 ruiten-doublet gaat
het mis. Dit is natuurlijk ook geen
hand voor een informatiedoublet. Dat
is vragen om moeilijkheden.
Noord
Oost
H B 5 3
9
S 10 8 3
9H42
o 6 3
O A 9 4 2
#B 10 7 6
A H 8 5 3
Op dit spel werden een aantal oostspe
lers in 4 schoppen te grazen genomen
door zuid (Hans Kreyns, Wim Nije
e.a.). Tegen 4 schoppen startte west
met klaver 4 (B. A, V) en oost switc
hte met een kleine harten voor de
vrouw van zuid. Schoppen naar de ta
fel en een kleine klaver na. Wat heeft
west en wat moet oost leggen?
Klaver 4 kan zijn van 942 (MUD) en
van 42 of 4 sec. Kreyns en Nije troffen
een oost die nu een kleine klaver
speelde en toen werden er zelfs twee
slagen te veel gemaakt.
Z/allen
Noord
H B 5 3
10 8 3
o 6 3
4.B 10 7 6
west
oost
4
9
SB 9 7 6
5 SH 4 2
0H B 10
8 5 o A 9 4 2
*42
A H 8 5 3
zuid
A V 10 8 7 6 2
A V
O V 7
4. V 9
Klaver voor de 9 dus, met schoppen
naar de tafel en klaverboer voor: kas
sa. Oost had natuurlijk wantrouwig
moeten worden toen in tweede instan
tie van tafel een kleine klaver werd ge
speeld en niet klaverboer.
Maar ja, het was spel 89 van de 90 en
dan gebeuren deze dingen.
Correspondentie p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
£eidóe(Bowumt