;Steenkolenboycot
pioet Zuidafrika
ibpknieën dwingen
Waarom zou u 10% op
uw huis aanbetalen als u
een gratis bankgarantie
kunt krijgen?
inder personeelsbeleid
•;jnoel leraar ontlasten
Grootste
cocaïne-
vondst
Amro Bank 3
„Ook aidspatiënt
heeft recht op
waardig sterven"
Veel belangstelling
standaardpakketpolis
Advocaat eist
schadevergoeding
l 2INNENLAND 1
£cidóc<2otrtant
DINSDAG 2 MEI
|0 D hervat onderzoek
lindgangers Schiphol
HIPHOL De Explosieven Oprui-
ngsdienst (EOD) heeft gisteren op
thiphol-Oost het onderzoek naar de mo-
•lijke aanwezigheid van niet ontplofte
ïegtuigbommen uit de Tweede Wereld-
irlog hervat. De EOD heeft daarbij voor
jfct eerst gebruik gemaakt van geheel
li Jeuwe opsporingsapparatuur, die door
gemeente Haarlemmermeer voor de
jD is aangeschaft. Met deze apparatuur
h£n veel sneller en heel nauwkeurig de
ïo'tdem tot een diepte van ongeveer zeven
ooieter worden onderzocht. In juni moet
om?n terrein van 90 bij 120 meter bij
Jhiphol-Oost onderzocht zijn. Aan het
°Mnd van dit jaar moet het onderzoek van
B(jn ander stuk van 7,7 hectare eveneens
renjaar zijn.
1 be
Gemeentesecretaris
leidt visafslag Urk
URK De gemeenteraad van Urk heeft
gisteren in een extra vergadering gemeente
secretaris M. Bogerd tot waarnemend direc
teur van de gemeentelijke visafslag be
noemd. De extra vergadering volgde op de
aanhouding van wethouder D. Bakker van
visserijzaken afgelopen zaterdag. Justitie
heeft Bakker aangehouden voor verhoor
over de veiling van vis waarvan de her
komst niet is te achterhalen. De wethouder
en de eerder in verband hiermee aangehou
den directeur van de Urker visafslag zitten
nog vast. Burgemeester S. Veninga zei wei
nig begrip op te kunnen brengen voor de
gang van zaken rond de aanhouding van de
wethouder. Volgens hem is het voltallige
college van B en W van Urk verantwoorde
lijk voor de gang van zaken op de visafslag.
Uitslaande
brand in motel
Van der Valk
HEERLEN Een uitslaande
brand in motel Van der Valk in
Heerlen heeft gisteren voor vele
tonnen schade aangericht. De
brand ontstond door nog onbe
kende oorzaak vermoedelijk in
een ventilatiekoker. Het dak
vatte meteen vlam en de daar
onder aanwezige kantoren wer
den totaal verwoest. De onder
die kantoren gelegen vergader
ruimte ging voor een deel in
vlammen op en het daar weer
onder gelegen restaurant liep
grote rook- en waterschade op.
Persoonlijke ongelukken heb
ben zich niet voorgedaan.
Groep jongeren
plundert winkel
ROTTERDAM Een groep van
ongeveer veertig jongeren heeft
massaal een winkel van sportartike
len aan de Lijnbaan in Rotterdam
geplunderd. Vplgens een woord
voerder van de politie werd een
winkelruit van de sportwinkel ver
nield. Nadat de groep een grote hoe
veelheid sportkleding uit de winkel
had geroofd, verspreidde de groep
zich over het centrum van de stad.
De politie vond later op diverse
plaatsen in de stad gestolen kleding
die door de dieven was weggegooid.
Vijf verdachten, in leeftijd varië
rend van 15 tot 18 jaar, zijn aange
houden. Zij hadden ook gestolen
sportkleding bij zich.
ATV-omroepen voor
„onmogelijke taak"
HILVERSUM De partners voor commerciële te
levisie in Nederland zien vooralsnog geen kans
hun plan bij te stellen aan de voorwaarden van het
kabinet. Het debat daarover in de Tweede Kamer
op 12 april biedt daarvoor te weinig houvast, zo
schrijven de deelnemers in een brief aan minister
Brinkman van WVC. In de brief gaan AVRO,
TROS, Veronica en de uitgevers Elseviers, Pers
combinatie, Telegraaf en VNU (ATV/EPTV) met
name in op de onduidelijkheid over de invoering
van één of twee exploitatiemaatschappijen voor
het werven van advertenties. Volgens de partners
hebben de ministers De Korte en Brinkman in
strijd met hun toezeggingen begin dit jaar in deze
zaak geen helderheid gebracht. „En dat maakt het
ons in feite onmogelijk ons plan bij te stellen", al
dus de ondertekenaars.
Mr M. Patijn hoogste
ambtenaar op Defensie
DEN HAAG Mr M. Patijn (46) volgt de in
oktober vertrekkende ir P.C. de Man op als
secretaris-generaal van het ministerie van
defensie. Patijn is sinds juli vorig jaar direc
teur Europese Zaken van het directoraat-ge
neraal voor de Buitenlandse Economische
Betrekkingen van het ministerie van econo
mische zaken. Mr Patijn studeerde rechten
in Utrecht en begon zijn loopbaan bij het
bureau beleidsvoorbereiding ontwikkelings
samenwerking van het ministerie van bui
tenlandse zaken. Van 1974 tot 1978 was hij
eerste handelssecretaris op de Nederlandse
ambassade in Washington. Sinds 1978 werkt
hij op het ministerie van economische za
ken M. Patijn is een broer van de commis
saris van de koningin in Zuid-Holland, S.
Patijn.
los qJ
be
-ge
erso!EN HAAG Hoewel
boeconomische sanctiemaat-
polfëelen tot nu toe niet
00jebben geleid tot afschaf-
et tpg van de apartheid in
^Qj-flUidafrika, moet het wes-
Jres)n hier aan blijven vast-
cht ouden. Blijkt de blanke
pgering binnen afzienba-
i tijd nog steeds niet be-
ka(%d met de zwarte bevol
king te gaan onderhande-
raa»n, dan moet een tweede
str?akket maatregelen in
Pz iG-verband van
0"racht worden, waaron-
'°°^er een verbod op de in-
rd- oer van steenkool en het
lopzetten van de lucht-
n d^rbindingen tussen Zuid-
nofrika en de EG.
ie djat is één van de belangrijkste
ddefnbevelingen die een studie-
anilmm*ss'e van ^et Weten-
ihappelijk Instituut van het
1 onJDA doet in het vandaag ver-
eei|henen rapport „Zuidafrika.
[evalensenrechten en buitenlands
ïchttleid".
ratiet voorstel om de druk op de
uidafrikaanse regering op te
Deren heeft het karakter van
fcn ultimatum met een con-
•eet doel. Is de regering niet
reid het initiatief te nemen
onderhandelingen, dan
moet dat worden afgestraft. Is
dat wel het geval, dan volgt
een beloning.
Maar het rapport verbindt wel
voorwaarden aan die beloning,
want met alleen een verkla
ring van de regering dat men
wil onderhandelen, neemt de
studiecommissie geen genoe
gen. Zo moet Zuidafrika eerst
ook de noodtoestand opheffen,
alle politieke gevangenen vrij
laten en bovendien een begin
selverklaring opstellen waarin
het land zich uitspreekt voor
ontmanteling van de apart-
De commissie laat zich niet uit
over de tijd die Pretoria hier
voor krijgt toegemeten. „Dat
hebben we bewust niet ge
daan, omdat het moeilijk is
een exacte datum aan te ge
ven", zegt voorzitter H. de
Haan, hoogleraar algemene
economie in Groningen in een
reactie. „Maar het gaat niet om
een aantal jaren. Ik denk
eerder aan de periode van een
republiek spelen een sleutel
rol. Deze landen zijn geen
voorstander van boycots, om
dat zij de belangrijkste han
delspartners van Zuidafrika
zijn. „Als zij niet meedoen, is
het zinloos", zegt prof. De
Haan. En hoewel die dreiging
bestaat, ziet de hij toch wel
enige lichtpuntjes: „De com
missie heeft de indruk dat de
Bondsrepubliek op de wip zit.
Wat dat betreft is er een dui
delijke rol voor het CDA weg
gelegd, dat rechtstreeks in
vloed zou kunnen oefenen op
de CDU of indirect via de
EVP. En trouwens, er hoeft
maar even iets in Zuidafrika
te gebeuren of ook in Enge
land slaat de publieke opinie
Zwarte mijnwerkers gaan op weg naar hun werk meters diep onder de grond
Goudprijs
De Haan zijn de sanc
tiemaatregelen, of het dreigen
daarmee, alleen effectief als
dat „tenminste in EG-verband
gebeurt". Het liefst zag hij ze
genomen door de Verenigde
Naties, maar dat lijkt onhaal
baar. Zelfs het op één lijn krij
gen van de twaalf EG-partners
kost al grote moetye. Vooral
Groot-Brittannië en de Bonds-
Hoewel het nut van sancties
nogal eens wordt betwijfeld, is
prof. De Haan overtuigd van
de positieve effecten. „Tot nu
toe heeft het nog weinig opge
leverd", moet hij toegeven.
,,De sancties werden niet geza
menlijk genomen en hadden
meer het karakter van straf
sancties achteraf. Nu stellen
we duidelijk voorwaarden
vooraf. Bovendien is de kolen-
boycot die we voorstellen bijna
de zwaarste maatregel tegen
Zuidafrika die je kunt beden
ken. Ook het Zuidafrikaanse
goud met steenkool het be
langrijkste exportprodukt
zou volgens de commissie ei
genlijk geboycot moeten wor
den. De vraag is alleen nog,
hoe? „We hebben wel gedacht
aan het kunstmatig verlagen
van de goudprijs, maar dat zal
er toch niet van komen, omdat
dat de stabiliteit van de wissel
koersen aantast". Daarnaast
stelt de commissie het stopzet
ten van de luchtverbindingen
voor en een verbod op de kre
dietverlening aan Zuidafrika.
Het terugtrekken van bedrij
ven, zoals Shell, uit Zuidafrika
vinden de opstellers van het
rapport een zaak van het
bedrijfsleven zelf. Maar het
onderhouden van dochteron
dernemingen in Zuidafrika
heeft wel politieke betekenis.
Daarom mag volgens het rap
port van deze bedrijven ver
wacht worden dat ze zich hou
den aan de gedragscode van de
EG „Ons is overigens niet ge
bleken dat ze dat niet doen".
zegt De Haan. Het rapport
pleit zelfs voor een verscher
ping van de code.
Ambassade
Naast het opvoeren van de
economische en politieke druk
(eerste spoor) bepleit de com
missie een tweede spoor dat
tegelijkertijd moet worden ge
volgd: namelijk het steunen
van die particuliere organisa
ties in Zuidafrika, die werken
aan een vreedzame afschaffing
van apartheid.
Een totaal isolement van Zuid
afrika wijst het rapport af.
Pressie in combinatie met een
kritische dialoog is de aange
wezen weg om te voorkomen
dat een gewapende uitweg
voor de problemen wordt ge
zocht. In die gedachtengang
past bijvoorbeeld ook het
handhaven van de Nederland
se ambassade in Pretoria.
Evenals het bezoek van een
FOTO: AP
parlementaire delegatie aan
Zuidafrika, meent De Haan.
Een meer symbolische maatre
gel is het ontnemen van het
staatsburgerschap aan Zuid
afrikanen met een dubbele na
tionaliteit, die in Zuidafri
kaanse militaire dienst treden.
Het gaat om zeker tienduizend
mannen. De manier waarop
dit echter in de praktijk moet
worden aangepakt is volgens
De Haan nog niet duidelijk.
Wie in CDA-kringen bekend
staat om zijn sympathie voor
de gematige hervormingen
van het bewind in Pretoria, is
Europarlementariër J. Janssen
Van Raay. Prof. De Haan wil
daar echter liever niet op in
gaan. „Ik ben geen partijpoliti
cus. Laat hem het rapport
maar lezen. Toen ik als voor
zitter van deze commissie be
gon, was ik ook nog niet zo'n
voorstander van allerlei sanc
ties. Maar ik ben ook opge
schoven"
CLARISSE BUMA
1INISTER DEETMAN:
aaDETERMEER De
problemen rond de le-
karstaak en de schoolor-
anisatie kunnen worden
pgelost door de middel-
"oiare scholen meer be
leidsvrijheid en grotere
omstandigheid te geven.
o)e scholen moeten hun
problemen zelf de baas
olorden door een beter
personeelsbeleid en een
°etere onderwijskundige
organisatie. Het zoge-
o oemde formatiebudgeG
"vsteem maakt dit moge--
2nk.
0
o lit schrijft minister Deet-
Han (onderwijs) in zijn giste-
oin gepubliceerde reactie op
"et vorig jaar afgesloten
o rootscheepse onderzoek
gaar de taak en taakbelas-
ojng van docenten in het
portgezet onderwijs. Het on
derzoek toonde aan dat lera
ren gemiddeld 11 procent
langer werken dan op grond
van hun aanstelling mocht
worden verwacht. Verder
deden zich grote verschillen
voor in hun overwerk. Een
kwart van de leraren voelde
zich zwaar belast. Ook bleek
op veel scholen een duidelijk
personeelsbeleid te ontbre
ken.
Het voorgestelde systeem be
helst een andere wijze van
financieren van de perso
neelskosten. De scholen kun
nen daarbij binnen een eigen
budget hun personeelsforma.-
tie samenstellen en daarna
de kosten bij het ministerie
declareren. Omdat het bud
get per school vaststaat, zul
len volgens Deetman de per
soneelsuitgaven in het on
derwijs beter zijn te beheer
sen. Deetman wil het nieuwe
bekostigingsstelsel op 1 au
gustus 1990 invoeren.
Cocaïne vliegt in het rond als brandweerlieden in hun werkplaats op Schiphol een wals openbre
ken. In de vijf onderschepte walsen werd in totaal ruim 140,35 kilogram cocaïne aangetroffen.
FOTO: ANP
SCHIPHOL De douane op
Schiphol heeft gisteren de
grootste cocaïnevangst in haar
geschiedenis verricht. Het be
trof een zending van 140,35 ki
logram met een waarde van
ongeveer 30 mijoen gulden. De
cocaïne zat verborgen in een
machine waarmee plaatstaal
kan worden gewalst. De ma
chine, afkomstig uit Colombia,
is vorige week via Madrid
naar Schiphol getransporteerd.
De douane vond de zending zo
verdacht, dat besloten werd de
machine te demonteren. Het
kostte de luchthavenbrand
weer ruim drie uur laswerk
om de kostbare smokkelin-
houd aan het licht te brengen.
Volgens een douanewoord
voerder was de cocaïne „inge
nieus" verborgen in vijf wals-
rollen. De drug zat geperst in
een laagje lood om te voorko
men dat bij gebruik van rönt
genapparatuur de lading als
nog aan het licht zou komen.
Er zijn geen aanhoudingen
verricht.
/rees voor meer rekeningen naar patiënt
(ADVERTENTIE)
u EIST Het gevaar dreigt
ö)t het restitutiesysteem bij de
ojekenfondsvergoeding voor
o jecialistische hulp uitwaaiert
isaar andere sectoren. Dat zou
"evaluatie van het stelsel van
o |ekenfondsverzekering bete-
J^nen. Voorzitter J. de Vries
i de Vereniging van Neder-
o.J ïdse Ziekenfondsen zei dit
j in Zeist op de algeme-
vergadering van de VNZ.
?t restitutiesysteem voor de
specialisten is een gevolg van
hun conflict met de zieken
fondsen en de overheid. De
specialisten weigeren een
nieuwe overeenkomst af te
sluiten en hun rekening gaat
nu niet meer rechtstreeks naar
het ziekenfonds („hulp in na-
tura") maar naar de patiënt
die het geld weer aan zijn
fonds terug moet vragen (res
titutie).
Ook de psychiaters, die per 1
januari onder de Algemene
Wet Bijzondere Ziektekosten
zijn gebracht, willen geen
overeenkomsten sluiten en
hebben om een restitutiesys
teem gevraagd. De Zieken
fondsraad heeft daar een ne
gatief advies over uitgebracht.
De raad heeft fondsen en ver
zekeraars gevraagd, te hande
len alsof er wél een overeen
komst is.
U hoeft geen 10% van de aankoopsom te betalen
met ons gratis bankgarantiecertificaat. Kom dus even
langs.
PROF. SCHRIJFERS OP SOA-CONGRES:
NOORDWIJKERHOUT
Eens gaan we allemaal
dood en de verzorging die
onze aflopende gezond
heid met zich meebrengt
kost geld, veel geld vaak.
Maar wat mensen voor de
meeste ziekten acceptabel
vinden, geldt vaak niet
voor seksueel overdraag
bare aandoeningen, met
name aids. De kosten voor
één persoon met aids be
dragen in Nederland
100.000 gulden.
„Dit houdt in", aldus prof.dr.
Guus Schnjfers, gezondheidse-
conoom, „dat een preventie
programma van een miljoen
gulden moet kunnen doorgaan
alleen al omdat dat tien geval
len van aids zou voorkomen".
Volgens deze Utrechtse hoog
leraar gezondheidszorg en epi
demiologie kost de verzorging
van een 'gewone' thuispatiënt
in zijn laatste jaren twee keer
zoveel als een aidspatiënt ons
kost. „Daaruit leid ik af dat in
de westerse wereld iedere bur
ger het recht heeft veel geld
op te maken aan de gezond
heidszorg tijdens zijn of haar
levensjaren. Dit recht om
waardig te sterven is ook het
recht van een aidspatiënt".
Prof. Schrijvers was gisteren
als spreker tijdens het interna
tionale congres van de 75-jari-
ge SOA-Stichting (Seksueel
overdraagbare aandoeningen)
in Noordwijkerhout goed op
dreef. Hij voegde aan de cam
pagnes ter bevordering van
veilig vrijen, in Europa vaak
gebaseerd op uitleg, angst en
humor, een nieuw argument
toe: kostenbesparing. „Safe sex
saves", meent Schrijfers. Vei
lig vrijen redt en bespaart
geld. Omgekeerd zou je kun
nen zeggen dat een goede cam
pagne moet voorkomen dat
vrijen je duur komt te staan.
„De cijfers hebben opnieuw
bevestigd dat voorlichting het
enige vaccin is tegen aids en
andere seksueel overdraagbare
aandoeningen", aldus Schrij
vers. „In 1988 was het aantal
in ons land geregistreerde pa
tiënten met gonorrhoe respec
tievelijk syfilis nog maar 29,7
respectievelijk 33,7 procent
van het aantal in 1980. Dit
geeft aan dat de in 1983 begon
nen campagnes voor veilig
vrijen bijdragen aan de bezui
nigingen in de gezondheids
zorg".
Met deze wetenschap is het
voor de hoogleraar een kleine
stap naar de veroordeling van
mensen die wisselende seksue
le contacten hebben met ano
nieme partners en geen con
doom gebruiken. Volgens
Guus Schrijvers schaden zij de
maatschappij zoals ook belas
tingontduikers, milieuvervui
lers, rokers, verkeerspiraten
en voetbalvandalen dat doen.
Rapport
Twee onderzoeksters van
Schrijvers vakgroep presen
teerden op het SOA-congres
het rapport „Circuitkeuze voor
SOA-patiënten". Drs. Ellie
Leenaars en drs. Gerdien de
Weert-van Oene onderzochten
900 patiënten met een vermoe
den van geslachtsziekte. On-
derzoeksbegeleider Schrijfers
licht toe: „Wat blijkt is dat
veel aandacht moet worden
besteed aan de toegang tot de
zorg. Er moet voor iedereen
wat geschikts zijn en daarvan
moet iedereen op de hoogte
zijn. Nog steeds is geslachts
ziekte een taboe. De drie door
ons gescheiden circuits ver
schillen qua doelgroep van el
kaar. Bij de zogeheten drem-
pelvrije poliklinieken komen
vooral mensen die naast de
kwaliteit van zorg ook een
gratis behandeling belangrijk
vinden plus de mogelijkheid
zonder afspraak behandeld te
kunnen worden. Bij de patiën
ten van de Rutgershuizen,
waar wel betaald moet wor
den, staat een goede, persoon
lijke behandeling buiten kan
tooruren centraal. De patiën
ten in het derde circuit, die
van de huisartsen, vinden de
tijdsinvestering belangrijk".
UTRECHT Ruim 80 procent van alle bij Zilveren Kruis ver
zekerde 65-plussers heeft gebruik gemaakt van de eenmalige
mogelijkheid om over te stappen op een standaardpakketpolis
van 181 gulden in de maand. Bij deze maatschappij kwamen
ruim 34.000 verzekerden voor de overstap in aanmerking.
De overgang naar de standaardpakketpolis is mogelijk gemaakt
door een wettelijke maatregel die op 1 mei afliep. Er is nogal
wat verwarring over ontstaan doordat verschillende verzeke
raars druk hebben uitgeoefend op mensen die nu goedkoper
verzekerd zijn. Sommige gaven korting op de premie.
De extra kosten van bejaarden met een standaardpakketpolis
worden namelijk via toeslagen omgeslagen over de andere parti
culier verzekerden, maar de verliezen op andere polissen niet.
(Vervolg van de voorpagina)
ROTTERDAM Officier
van justitie mr. Moraal ba
seerde het bewijs tegen de
vader in de incestzaak
mede op het onderzoek
dat het Medisch Kleuter
dagverblijf De Bolderkar
had ingesteld.
De vader verklaarde dat hij
aanvankelijk had bekend om
zo snel mogelijk psychische
hulp te kunnen krijgen. Bo
vendien zou de politie hem
hebben verteld dat hij minder
straf zou krijgen als hij beken
de
Volgens de advocaat van de
27-jarige man, mr. D. Ver-
maat, is met het vonnis van de
rechtbank nog eens vastge
steld dat de onderzoeksmetho
den bij De Bolderkar niet deu
gen. „De rechtbank heeft hier
mee een dam opgeworpen te
gen het onzorgvuldig handelen
van De Bolderkar".
Vermaat kondigde aan een eis
tot schadevergoeding in te zul
len dienen voor zijn cliënt. Bo
vendien zal de raadsman een
klacht indienen tegen indivi
duele medewerkers van De
Bolderkar die verantwoorde
lijk zijn voor de foutieve diag
nose. Ook wil Vermaat tegen
de kinderarts, die het dochter
tje van zijn cliënt heeft onder
zocht, een klacht indienen bij
het medisch tuchtcollege.
Het openbaar ministerie over
weegt tegen de uitspraak in
beroep te gaan.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags
tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoon 071-12.22.48 en uw krant
wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
