k
Sterrenstatus
wordt gemeten
in dollartekens'
HUISI
■RAADk
film/van huis uit
:un:
T>T>
Alligator zaagt snel
en toch nauwkeurig
Sport en voeding
.HOE ZIT DAT DAN?'
Verkapte proeftijd
Swoka wil bureau nieuwe materialen
31
V(
CcidócSouaatvt
ZATERDAG 29 APRIL 1989 PAGINA T
EERSTE KOMEDIE VOOR „ONBEKENDE" VAN FILM EN TV
Walev
150.0
AMSTERDAM - Als je
hem al een Ster mag moe-
men, dan werd hij dat pas
na z'n zestigste. Leslie
Nielsen, hoofdrolspeler
van de nieuwe filmklucht
„Naked Gun". Volgens
zijn eigen voorzichtige
schatting speelde hij al
zo'n 1200 rollen voor tv en
film. Toch zal z'n naam-
alleen weinig tekenen van
herkenning opleveren.
Maar wie die grijze, aardi
ge kop ziet én er een re
delijk aantal kijkuren in
bios of huiskamer heeft
opzitten, gaat van: Oh ja...
Dié...".
Er schuilt dit keer gelukkig
niets tragisch in die betrekke
lijke onbekendheid van Leslie
Nielsen. Hij heeft er bijna
veertig jaar als acteur opzitten
en is nog nooit zonder werk
geweest. Een van die betrouw
bare steunpilaren van film, tv
en theater die je overal voor
kunt inzetten. Resultaat altijd
behoorlijk, meestal goed. Het
is dat betrouwbare gedegen
imago dat hem binnen het
blikveld van het gekste regis
seurstrio ter wereld bracht,
David Zucker, Jim Abrahams
en Jerry Zucker. Ze vroegen
hem voor hun rampenfilm-pa
rodie „Airplane", haalden hem
daarna de tv-serie „Police
Squad" binnen en vieren nu
triomfen met hem als stunte
lende inspecteur Frank Drebin
in „The Naked Gun". De film
zal - nog afhankelijk van hóe
goed 't gaat in een enorm land
als Japan - volgens Nielsen
zelf zo'n 180 miljoen dollar
omzet over de hele wereld ha
len. „En als je in zo'n film
staat, ben je een ster" grijnst
hij. „Want sterrenstatus wordt
gemeten met dollartekens".
Geld toe
Hij is er niet rouwig om dat
die Sterrenstatus voor hem pas
komt nu hij al enige jaren in
de zestig is. Hij geniet van zijn
reis om de wereld om de film
persoonlijk kracht bij te zet-
Zestiger
Leslie Nielsen:
pasSter na
1200 rollen
ten, ziet er opgeruimd uit en
zakt tijdens het interview, in
het Barbizon Palace aan de
kop van de Amsterdamse Zee
dijk, comfortabel steeds verder
van de bank tot hij languit op
de grond het gesprek gewoon
voortzet. Hij is de heren Zuc
ker en Abrahams alleen maar
dankbaar dat zij hem voor het
eerst „comedy" hebben laten
doen. „Iets volkomen nieuws
voor me" bekent hij. „Ik houd
van humor, ben gek op op een
beetje loltrappen tijdens het
repeteren, maar vóór de came
ra had ik 't nog nooit gedaan".
Ik las het script van „The Na
ked Gun" en ik wist dat ik dit
móest doen. Ik heb m'n agent
opgebeld en gezegd: wat er
ook gebeurd, ik wil die rol.
Zucker en Abrahams hebben
niet geweten dat ik zelfs geld
toe had willen geven om
Frank Drebin te spelen. In het
najaar beginnen we aan een
het vervolg".
Een aantal bioscoopfilms uit
de carrière van Leslie Nielsen
op een rijtje: „Nuts", „Soul
man", „The Poseidon Adven
ture", „Counterpoint". De tv-
shows zijn niet meer op te noe
men. Daarnaast nog theater-
rollen. Nielsen: „Ik was eerst
diskjockey, heb daarna een to
neelopleiding in New York ge
had en in 1950 ben ik m'n car
rière begonnen. Live televi
sion, want alles was live. Je
kon als 't meezat zo'n 46 shows
per jaar doen. Ik verdiende in
dat eerste jaar iets minder dan
vijfduizend dollar. Je kreeg
vijftig of honderd dollar voor
een rol. En dan heb ik 't over
hoofdrollen. Dan was je echt
het hele half uur in beeld. Te
genwoordig krijgen mensen
als Gene Hackman 125.000
dollar per show. En dan heb ik
't over tv. Eddie Murphy krijgt
17 miljoen dollar voor een
film, Stallone 13 en Tom Crui
se al 9 miljoen dollar. Bedra
gen die je hoofd doen tollen".
Graag schurken
„Toen ik begon had je geen al
ternatieven. Ik pakte elke rol
die me aangeboden werd. Om
dat overal wel iets in zat dat
me intrigeerde. Al was het
maar één enkele scène. Je stel
de je op het standpunt: wil je
acteur zijn, dan moet je ook
spelen. Rollen weigeren om
artistieke redenen? Nonsens.
Als je iets weigerde was dat
omdat je bang was voor een
rol, of omdat je er te trots voor
was. Ik ben altijd een profes
sional geweest, en ik heb daar
Leslie Nielsen: „Niets is minder leuk dan leuk doen voor de camera".
nooit spijt van gehad. Het
liefst speelde ik „heavies",
schurken. Want in die series
had je één goed karakter. Die
kwam elke week terug en ver
anderde niet. Het drama zat
'm in die schurken. Hoe beter
je „slecht" was, hoe sterker het
werkte. Ze hebben juist mij
voor „The Naked Gun" geno
men, omdat niet als komediant
bekend ben, omdat ik
„straight" speel. Want niets is
minder leuk dan voor de ca
mera leuk gaan staan doen.
Het begon met die tv-serie
„Police Squad". Een idiote po-
litie-parodie, met een vertel-
s'tem a la „The Untouchables".
Een voorbeeld: Elke week
hadden we een „guest star".
O.a. mijn vorig jaar overleden,
beste vriend Lorne Green.
Dan kwam de aankondiging:
„Police Squad, in color, with
guest star Lorne Green". Dan
zag je een auto aan komen
scheuren, er viel vlak voor de
lichaam uit met
een mes in de rug, dat richtte
zich dan steunend op, en viel
neer: Lorne Greene. Gastrol
afgelopen. Zo hebben we elke
aflevering in de eerste minuut
een gastrol afgewerkt. Nog een
voorbeeld: ik sta als inspecteur
Drebin met m'n baas in de lift.
Terwijl we praten, stopt de
lift. Er stapt een dame in bad
pak in, die stapt de volgende
etage uit, neemt een plons in
een zwembad. De spetters
spatten op onze gezichten. Wij
praten door. Een etage verder
zie je opeens een achtervolging
door Indianen, een pijl vliegt
de lift binnen, slaat naast ons
in de muur. Wij praten door".
Ingeblikt gelach
„Police squad" was de basis
voor het succesvolle „The Na
ked Gun". Maar op de Ameri
kaanse tv had de serie zélf in
1982 niet dat succes. Leslie
Nielsen: „Omdat het een soort
humor is waar je aandacht
voor nodig hebt. Als je even
niet oplet, wegloopt om de af
was te doen, of een kop koffie
in te schenken, heb je die pijl
of die dame in badpak gemist.
En Zucker en Abarahms
maakten geen serie van: let op,
nu gaan we gek doen. Ze bren
gen in beeld wat zij gek vin
den. Jij moet dat allemaal zelf
ontdekken. Er zat ook geen
„laugh track" (ingeblikt ge
lach) achter die afleveringen
waardoor je naar je tv-toestel
kon terughollen yan: heb ik
iets leuks gemist? Het is ty
pisch humor die het op het
grote scherm in de bioscoop
doet, waar je betaald heb voor
je kaartje en waar je wél attent
bent op wat er gebeurt".
Huur betalen
„Ik doe nu nog erg weinig tv.
Ik weet eigenlijk niet precies
iar ik merk dat ik
ïds meer moet lachen om
Vooral wanneer er daar se
rieus gedaan gaat worden, ter
wijl tv-makers zich de tijd niet
gunnen om een serieus pro
bleem ook eerst behoorlijk
neer te zetten. Bovendien krijg
ik ook lachstuipen als ik naar
mijn oude tv-shows kijk. Want
je hebt in je loopbaan natuur
lijk een hoop dingen gedaan
om, zeg maar, de huur te kun
nen betalen. Waarvan je wist:
o dat wordt toch niks. Dat ziet
niemand meer. Dat laatste was
toen ook waar. Tot de kabel
kwam. En aangezien ze daarop
met 24 uur tv per dag in een
jaar de hele filmhistorie er
door heen jagen, worden al die
oude shows ook weer ge
draaid. Zelfs als ik mensen in
rollen terugzie, die ik toen als
mijn meerderen beschouwden,
zoals Lloyd Bridges en Robert
Stack, krijg ik die onbedwing
bare neiging om te lachen".
„Nee, ik ben heel blij dat ik
die twee Zuckers en die ene
Abrahams ontmoet heb. Na
tuurlijk wil ik ook weer se-
FOTO: GER DIJKSTRA^ na
rieuze rollen spelen. Hoe
publiek dan reageert weet i*
niet. Ik weet wel dat ik tussei»e her:
films door dat solotoneelstuk
over advcaat Clarence Darro\»n de,e<
weer ga spelen. Daar kan if5 s£hr
dan mee stoppen als „The Na'.us "lul
ked Gun" nummer twee komtls "e®r
Slimme jongens, die Zucker er3"
Abragams? Jawel, maar ool"onurni
dom. Ze hebben hun eerstêer eei^
films met z'n drieën geregisr'°r
seerd. Dat betekent dat ze he?ld er
regisseurssalaris ook met z'iich3re
drieën moesten delen. Nu ziji?erts 1S
ze er achter gekomen dat z£v®.r ee'
beter één van hen op de ro,
konden zetten, voor wie heêurere'
fyele salaris gold. Waardoor dret
anderen aan iets anders, of eeifon
andere film konden werken'erf
Toch niet best hè, als zulkfF161™
slimme jongens dat pas na tierin& dl
jaar ontdekken." j®r v?n
Leslie Nielsen griinst. Eeir^3/
man die het allemaal heeft
zien en er vrolijk bij is geb
BERT JANSMA
Gereedschap - set
voor fiets
Het tasje onder het fietszadel
is in verreweg de meeste ge
vallen leeg: het gereedschap
is te gemakkelijk te stelen.
Sinds kort is er een gereed
schap-set die achter een slot
kan worden bewaard. De set,
door Verta uit Vught op de
markt gebracht onder de
naam Cycle Safe, zit in een
rank kunststof doosje dat aan
het fiets-frame kan worden
bevestigd. Het doosje bevat:
een fietspomp, reservelamp
jes, plakspullen, ventielen,
bandenlichters, schroeve-
draaier, Engelse sleutel en
een universele moersleutel.
De set kost 75 gulden. Meer
informatie: tel. 073-579130.
Anti
rookmethoden
AMERSFOORT Ophou-
den met roken valt best mee,
meent K. Salzer, die dertien
methoden tegen het roken
heeft uitgedacht. De beloning
is groot voor de volhouder.
Deze wordt gezonder en leeft
letterlijk lekkerder. Want ro
ken vermindert de gevoelig
heid van smaak- en reukor
ganen. Wie uit is op nieuwe
culinaire ervaringen zal dit
nooit kunnen combineren
met roken. Het boekje „13
methoden om het roken af te
leren" wordt uitgegeven door
De Driehoek/Amsterdam en
kost 17,50.
Op het eerste gezicht lijkt de
nieuwe elektrische Alligator
vooral bestemd voor zwaarde
re klussen. Maar wanneer je
ermee aan de slag gaat, ont
dek je dat je werkt met een
bijzonder stuk gereedschap:
een universele elektrische
zaag, die door zijn twee tegen-
snijdende zaagmessen ook ge
knipt is voor lastig en precies
zaagwerk.
Circa 90% van al het zaag
werk van doe-het-zelvers en
professionals bestaat uit hout.
Bij de overige 10% gaat het
om metaal, kunststof, gipspla
ten en gasbetonblokken. Met
die wetenschap in het achter
hoofd is Black Decker drie
jaar geleden begonnen met de
ontwikkeling van een revolu
tionair type zaag. Het principe
berust op de dubbele actie van
het zaagsystecm; de twee
zaagbladen bewegen tijdens
het zagen in tegengestelde
richting.
Door dit principe kan ieder
een met de Alligator goed
werk leveren. De trillingsar-
me loop resulteert altijd in
een precies afgewerkte zaags
nede. De standaard zaagblad
lengte bedraagt 20,5 cm, goed
225
In de praktijk betekent dit dat
houtstammen makkelijk te
zagen zijn, zonder kans op
'kick-back' zoals bij gebruik
van een kettingzaag wel eens
kan gebeuren. Planken inkor
ten, het verzagen van lange
planken en het zagen van ve
zelplaten verloopt probleem
loos. In de bouw is de Alliga
tor ideaal voor bekisters, afza
gen van keepers, ribben en
panlatten en voor het maken
van dakverbindingen (mak
kelijk te hanteren onder
moeilijke hoeken).
Ook in de tuin kan de Alliga
tor zijn goede diensten bewij
zen, bijvoorbeeld voor het in
korten van sierstruiken en
heggen, het zagen van haard-
hout en het verzagen van een
tuinschutting.
De Alligator jaagt met z'n sta
len zaagmessen in minder dan
geen tijd door alle mogelijke
materialen: hard hout, zacht
hout, hardboard, gipsplaat,
spaanplaat, haardhout, kunst
stoffen. Voor één ding is de
Alligator evenwel niet ge
schikt: het zagen van metaal.
Hei dubbele zaagbladsysteem
is niet bestand tegen metaal
deeltjes, die tussen de bewe
gende zaagbladen komen. Dus
opletten bij het zagen van
bielzen en oude houten delen,
waarin nog spijkers zitten.
Voor speciaal werk, zoals het
zagen van gipsblokken, piexi-
glas en PVC-buizen zijn ver
schillende hardmetalen zaag
messen verkrijgbaar. Elk
zaagblad is ontwikkeld voor
diverse materialen, voor uit
eenlopende gebruiksmogelijk
heden. Het vervangen van de
zaagbladen is geen enkel pro
bleem. Bovendien staat er een
duidelijke handleiding op de
machine.
De Alligator kan veel méér
dan je van een elektrische
zaag verwacht. Door het
evenwichtige industriële ont
werp ligt de machine plezierig
in de hand, met als gevolg dat
zowel vakman als doe-het-zel-
ver er professioneel mee kan
werken, zonder snel moe te
worden.
Black Decker heeft twee
versies ontwikkeld: de Alliga
tor BD 380 voor de doe-het-
zelver met een adviesprijs van
399.- en voor de professional
een zwaardere versie (P41-11)
met een adviesprijs van 525.
De twee zaagbladen van de Alligator bewegen tijdens het za
gen in tegengestelde richting.
FOTO: PR
V M&f
Bij het besluit te gaan trim
men of sporten komt meer
kijken dan de aanschaf van
een paar sportschoenen en
een trainingspak. Een verant
woorde opbouw van de trai-
ningstijd en juiste voeding zijn
belangrijke voorwaarden voor
gezonde lichaamsbeweging.
Maar hoe is goede voeding sa
mengesteld?
In de uitgave van het Voor
lichtingsbureau voor de Voe
ding, „Sport en voeding, om
warm voor te lopen", wordt
ingegaan op vragen waar
sporters dagelijks mee te ma
ken hebben. Het boek, samen
gesteld door Bram Wassenaar
en Marianne van der Woon
ing, is bedoeld voor trainers,
begeleiders en recreatiespor
ters en prestatiesporters die
niet ieer dan één of twee uur
per uag trainen. Er wordt
daarbij onderscheid gemaakt
tussen duursporters, krachts
porters en team- en spelspor-
ters voor iedere groep worden
praktische voedingsadviezen
en voorbeelden van dagme
nu's gegeven.
Spijsvertering
Eén van de hoofdstukken is
gewijd aan de spijsvertering,
want een volle maag kan be
hoorlijk hinderlijk zijn tijdens
het hardlopen. Genoemd wor
den de factoren die van in
vloed ziin op de tijd dat voed
sel in de maag verblijft. Vet
en slecht gekauwd voedsel
vertragen bij voorbeeld de
spijsvertering. Daarnaast zijn
ook psychische factoren van
invloed, factoren die van per
soon tot persoon verschillen.
Afgeraden wordt om korter
dan twee tot drie uur voor
een wedstrijd of training nog
een uitgebreide vaste maaltijd
te gebruiken.
Verder geeft het boekje infor
matie over energie (hoeveel
energie heeft een sporter no
dig en wat zijn de beste ener
giebronnen), lichaamsgewicht
en het belang van voldoende
vocht.
Tenslotte wordt zin en onzin
behandeld. Veelal zijn deze
preparaten overbodig en on
nodig duur, aldus de auteurs
„Sport en Voeding" is te be
stellen door ƒ7,50 (inclusief
verzendkosten) over te ma
ken op giro 4323700 van het
Voorlichtingsbureau van de
Voeding over te maken,.' on
der vermelding van „Sport en
Voeding".
Het is veelal gebruikelijk dat
bij het aangaan van een ar
beidsovereenkomst tussen
werkgever en werknemer een
zekere periode wordt afge
sproken, de proeftijd, gedu
rende welke partijen zich
kunnen overtuigen van de
verwachtingen van beide
kanten.
Gedurende de bedongen
proeftijd kan men zich nog
bedenken of de arbeidsove
reenkomst wel dan niet in
een definitieve vorm zal wor
den voortgezet. Besluit één of
beide partijen tot de laatste
optie, dan kan, zonder opgaaf
van redenen en zonder wette
lijke procedures, de arbeids
overeenkomst worden beëin
digd.
Hoewel vele cao's een te han
teren proeftijd voorschrijven,
is deze laatste niet wettelijk
verplicht. De proeftijd is ech
ter wel gebonden aan een
maximum duur, dit ter be
scherming van de rechtsposi
tie van de werknemer, zijnde
de zwakste partij in de ar
beidsvoorwaardelijke verhou
ding.
„IJzeren proeftijd"
Het Burgerlijk Wetboek
spreekt in dit verband van de
zogenaamde „ijzeren proef
tijd". Dit houdt in dat bij het
aangaan van een arbeidsove
reenkomst een te bedingen
proeftijd onder geen enkele
voorwaarde en op geen enke
le wijze de (maximcile) ter
mijn van twee maanden mag
overschrijden. Met deze be
schermende wettelijke bepa
ling jegens de werknemer
wordt nog weieens de hand
gelicht. Medio 1987 deed ons
hoogste rechtscollege, de Hoge
Raad, nog arrest in een ge
schil, waarbij een proeftijd
van drie maanden tussen
werkgever en werknemer
was overeengekomen. Nadat
in eerste instantie de kanton
rechter de werkgever in het
gelijk had gesteld, besliste uit
eindelijk de Hoge Raad in het
voordeel van de werknemer.
De „ijzeren proeftijd" was in
dit geval met voeten getreden.
De conclusie van de Hoge
Raad luidde dat de gehanteer
de, drie-maandse, proeftijd
niet rechtsgeldig was. De be
trokken werkgever diende
een wettelijke ontslagproce
dure te hanteren.
De genoemde wettelijke „ijze
ren proeftijd" van maximaal
twee maanden wordt nog
afgezien van onzekere facto
ren, zoals ziekte in veel ge
vallen als te krap ervaren, om
wederzijds een verantwoord
oordeel te kunnen vormen
om de aangegane arbeidsove
reenkomst te verduurzamen.
In de praktijk wordt dit be
zwaar omzeild. De oplossing is
dat de werkgever met de
nieuw in dienst te nemen
werknemer een tijdelijk
dienstverband (overeenkomst
voor een bepaalde tijd), in
Aan de duur van zo'n tijdelijk
dienstverband worden wette
lijk géén, zoals bij het proef-
tijdbeding, strenge eisen ge
steld. Men is dus vrij een
dienstverband van bij vor-
beeld een half jaar, één jaar,
twee jaren of zelfs nog langer
aan te gaan. Behoudens aan
toonbaar voor tijdelijk werk
(bijvoorbeeld in tijd afgeba
kende opdrachten), wordt een
tijdelijk dienstverband, zoals
gezegd, gebruikt als een ver
kapte proeftijd. De wet ver
biedt dit (oneigenlijk) gebruik
niet en de rechter accepteert
dit gebruik van een tijdelijk
dienstverband, zolang con
tractueel termen als „proef
tijd",. „op proef" en woorden
van gelijke streking maar niet
worden
Bij collectieve arbeidsove
reenkomst (cao) wordt veelal
de werknemer beschermd te
gen dit oneigenlijke gebruik
maken van de proeftijd. Het
gebruik maken van een tijde
lijk dienstverband wordt dan
aan banden gelegd, zowel ten
aanzien van de duur, verlen
ging als, erg belangrijk, de re
den (bijvoorbeeld werk van
tijdelijke aard).
De werknemer kan zich in
dergelijke gevallen van tevo
ren overtuigen van de inten
tie van het tijdelijk dienstver-
J. RAKERS
De Swoka, instituut voor consumen
tenzaken, is voorstander van het op
richten van een expertisebureau voor
consument en milieu op het gebied van
materialen. Deze aanbeveling volgt uit
een onderzoek van Swoka naar de rol
van de consumentenbeweging bij tech
nologische ontwikkelingen, met name
wat betreft nieuwe materialen.
De bevindingen van het instituut zijn neerge
legd in het rapport „Nieuw materiaal voor de
consument". De inbreng van de gebruikers
bij toekomstige technologische ontwikkelin
gen en toepassingen zal volgens de Swoka on
misbaar zijn voor de acceptatie van die tech
nologieën.
Consumenten worden steeds meer met nieu
we en vernieuwende technologieën gecon
fronteerd. Deze technologische ontwikkelin
gen brengen belangrijke veranderingen in
maatschappelijke verhoudingen teweeg, aldus
de Swoka. In vele gevallen wordt bij de ont
wikkeling en toepassing van nieuwe techno
logieën geen rekening gehouden met maat
schappelijke aspecten. Het expertisebureau
zou hierin verandering moeten brengen.
)EN
inkli
)en
leurt
alvat
an
)e te
hild
uiter
loet
apiei
