Ik weet
niet of we
volk kunnen
wekken"
i
Atlantis stuurt sonde naar Venus
r>r>
Jean-Marie Le Pen vestigt hoop op Duitse Republikaner
Suriname niet verlaten
Beloning voor arrestatie „vervuiler
Denis
BINNENLAND CekLcComatit
VRIJDAG 28 APRIL 19
89 PAGINA 6
EC
PARAMARIBO Domi
nee Rudy Polanen is gis
teravond door de Suri
naamse militaire politie op
vrije voeten gesteld maar
mag Suriname voorlopig
niet verlaten. Hij moet
zich vandaag telefonisch
melden bij de militaire
politie in verband met
verder onderzoek.
Polanen, die bekend staat als
Regering
bereid
tot overleg
met studenten
PEKING De Chinese
regering heeft haar harde
koers tegenover het stu
dentenprotest bijgesteld.
Na een dag van ongekend
massaal protest, die moge
lijk één tot drie miljoen
mensen in de Chinese
hoofdstad Peking op been
heeft gebracht, heeft zij
aangeboden eén dialoog
aan te gaan met de stu
denten.
Als voorwaarde geldt wel dat
de studenten een einde moes
ten maken aan hun maandag
begonnen collegeboycott. De
reactie van de studenten was
vanmorgen nog niet bekend.
Zij eisen een dialoog met de
regering over democratische
hervormingen en een publieke
verontschuldiging van de mi
nister van openbare veiligheid,
Wang Fang, voor het politie
optreden van vorige week te
gen studenten.
Ondanks de waarschuwing
van woensdag dat voortaan
hard zou worden opgetreden,
bleef de politie gisteren afzij
dig bij de golf van vreedzaam
protest, waaraan behalve door
studenten ook door honderd
duizenden andere inwoners
van Peking werd deelgeno
men. Duizenden anderen
juichten de demonstranten toe
en zongen mee met liederen
van de langstrekkende menig-
te.
Arbeiders die uit hun fabrie
ken wegliepen duwden politie-
cordons opzij om ruim baan te
maken voor de optocht en
voorzagen de demonstranten
van eten en drinken. Met hun
solidariteitsactie overtraden de
arbeiders orders van hoger
hand om zich afzijdig te hou
den. Zij verklaarden echter
niet bang te zijn voor het drei
gement van hun bazen dat zij
ontslag riskeerden.
,,Als China's kinderen de
moed hebben naar voren te
komen, dan doen hun vaders
het ook", zei een man van
middelbare leeftijd die in de
demonstratie meeliep. „De re
gering moet mensen niet ver
bieden zich uit te spreken", zei
een bejaarde straat-tandarts.
„Ik ben te oud om soldaten te
duwen, maar ik kan nog wel
meelopen".
fervent voorvechter van men
senrechten, werd door de Suri
naamse militaire politie aange
houden op vei"denking van het
verrichten van „hand en span
diensten" aan de leider van
het Jungle Commando, Ronnie
Brunswijk. Ook zou hij meer
hebben geweten van de recen
te gebeurtenissen in Pokigron.
De drie inwoners van Poki
gron die afgelopen zondag
door het Jungle Commando
werden meegevoerd na de
overval op het bosnegerdorp,
zijn vannacht vrijgelaten.
CAPE CANAVERAL
Als de lancering vandaag
probleemloos verlopen is,
zal het Amerikaanse
ruimteveer Atlantis de
komende dagen een sonde
naar de planeet Venus
sturen.
De sonde Magelhaen is uitge
rust met een radarsysteem dat
door de dikke wolken zwavel
zuur rond Venus heen kan
dringen en de oppervlakte van
de planeet in kaart moet bren
gen. De Magelhaen is de eerste
sonde die door een ruimteveer
wordt gelanceerd. Het is de
bedoeling dat de sonde in au
gustus 1990 bij Venus komt,
dan met raketaandrijving in
een baan om de planeet wordt
gebracht, en vervolgens 243
dagen lang gegevens vergaart.
Aan de hand van de radar
beelden zullen wetenschappers
proberen vast te stellen hoe de
vorming van Venus is verlo
pen en hoe het komt dat de
Aarde en Venus zich zo ver
schillend hebben ontwikkeld,
hoewel ze in het begin van
hun bestaan vrijwel identiek
waren. Verder moet de Magel
haen opheldering geven over
de omvang van de vulkani
sche activiteit en over de
vraag of er zeeën zijn geweest
en of er tectonische platen be
staan, net als op de Aarde.
Met de lancering van Atlantis
hervatten de Verenigde Staten
hun planetologisch ruimteon
derzoek, dat zo'n tien jaar stil
heeft gelegen door de bezuini
gingen en het ongeluk met de
Challenger. De laatste sonde
die de VS naar een planeet
stuurden, was de Pioneer die
in 1978 op koers naar Venus
werd gezet.
In oktober van dit jaar zal de
Atlantis nog een andere sonde
in de ruimte uitzetten, de Gali
leo, die de wetenschap infor
matie moet verschaffen over
de planeet Jupiter.
De Verenigde Staten hebben
vijf geslaagde sondevluchten
ondernomen naar Venus, zes
naar Mars, vier naar Jupiter,
drie naar Saturnus, een naar
Mercurius en een naar Ura
nus. De Sovjetunie heeft met
succes negentien sondes naar
Venus en negen naar Mars ge
stuurd.
JERUZALEM Bij felle bot
singen met Israëlische legert-
roepen op de bezette Westelij
ke Jordaanoever en in de Ga-
zastrook zijn gisteren drie Pa-
lestijnen om het leven geko
men. In de Gazastrook liepen
tientallen betogende Palestij-
nen verwondingen op. De ern
stigste incidenten deden zich
voor in Rafah, in het zuiden
van de Gazastrook, en in
Gaza-stad. De onlusten hebben
zich uitgebreid sinds medio
april de islamitische vasten
maand ramadan begon. „Gaza
kookt", verklaarde een inwo
ner. „Het is een oorlog, maar
een oneerlijke".
BETOGERS KIJKEN NEER OP SLAPENDE VOLK
PEKING Zij zijn opge
groeid in de gegoede klas
se en hun ouders zijn voor
het merendeel regerings
functionarissen. Velen zijn
al jaren lid van de com
munistische partij en nu
willen ze China verande-
Zij vormen de generatie van
toekomstige wetenschappers,
schrijvers, leraren en diploma
ten die China verder gestalte
moeten geven, een China dat
volgens hen democratischer
moet worden, vrije media
moet hebben en de mensen
rechten moet respecteren. De
tienduizenden studenten die in
de afgelopen week de straten
van Peking vulden, zetten hun
eisen kracht bij op een manier
die in China nog niet eerder is
voorgekomen. Zij schreeuwen
niet alleen leuzen en houden
protestmarsen, maar boycotten
ook de lessen en sturen open
brieven naar kranten.
Li Qiang, een oudejaars die
aan de Algemene Universiteit
van Peking studeert, herinnert
zich nog wanneer hij voor het
eerst het gevoel kreeg dat er
iets mis was met zijn land. Als
zoon van een provinciaal over
heidsfunctionaris zag hij hoe
zijn vader steeds werd overla
den met geschenken. „Er wa
ren altijd grote diners,
televisies en video's. We be
taalden nooit voor iets. Ik
vond dat heel normaal totdat
ik het ouderlijk huis verliet en
merkte dat regeringen zo ei
genlijk niet zouden moeten
functioneren".
Zijn ogen werden geopend
toen hij voor het eerst een va
kantie bij zijn ouders door
bracht. „Mijn vader wilde me
verwelkomen met een banket
in een groot hotel. Naderhand
bleek dat de hotelmanager al
les had betaald omdat mijn va
der nog een gunst van hem te
goed had, omdat hij staatssub
sidies had ontvangen voor de
renovatie van zijn gebouw".
Toen hij zijn vader vroeg
waarom hij niet hoefde te be
talen zei deze: „Dit is China,
mijn zoon".
Ook een medestudente van
hem, een 24-jarige vrouw uit
Binnen-Mongolie, zei dat ze
niet langer deel uit wilde ma
ken van het Chinese systeem
in zijn huidige vorm. Zij is lid
van de Jeugdliga van de Com
munistische Partij, een organi
satie waarin jongeren getraind
worden in de socialistische
leer. „Karl Marx was een de
mocraat. Ik wil niet beweren
dat ik precies begrijp wat hij
met het echte socialisme be
doelde, maar ik weet zeker dat
Verpletterd
In 1986 en 1987 werd er ook
veel door studenten gedemon
streerd, maar dit keer zijn de
eisen die worden gesteld veel
directer: vrije media, meer
geld voor onderwijs en publi
catie van de financiële over-
heidscijfers. Toch verwachten
veel studenten dat de protes
ten niet tot grote resultaten
zullen leiden. „Op een gege
ven moment zullen ze ons ver-
De politiecordons stonden in Peking machteloos tegen de menigte
optrokken naar het Plein van de Hemelse Vrede.
van honderdduizenden studenten en inwoners van hoofdstad, die
pletteren", zo zei een jongen
die zag hoe duizenden soldaten
de demonstranten in de gaten
hielden. „Ik ben niet bang, ik
hoop alleen dat zij tegelijker
tijd zullen worden verplet-
vroeger leerden om van Deng
Xiaoping te houden en we
hielden ook echt van hem.
Maar toen ik weer eens naar
mijn ouderlijk huis op het
terd", zei Wu Xi, een van de platteland ging, bleek dat mijn
demonstrerende studenten, ouders amper genoeg te eten
,,Ik kan rne herinneren dat we hadden. De hervormingsplan
nen voor de landbouw waren
gewoonweg mislukt. Als ik
hem daar niet de schuld van
kan geven, weet ik niet wie er
dan wel verantwoordelijk voor
zou zijn", aldus Wu Xi.
Het grootste deel van de pro
testerende studenten kijkt
Veilig
terug
Russische ruim
teschepen landen
nog steeds in de
steppe van Ka-
zachstan. Nadat
daar gisteren de
bemanning van
het ruimtestation
Mir was neerge
komen, werd
kosmonaut Ser
gei Krikalev door
een bergings
team weggedra
gen. Het lopen
gaat hem name
lijk nog wat
moeilijk af, na de
151 dagen die hij
en zijn twee col
lega's in de ruim
te hebben door
gebracht. Voorlo
pig is het ruim-
testaion Mir nu
onbemand.
FOTO: EPA
openlijk neer op de rest van
het volk omdat zij de studen
ten amper ondersteunen, maar
ze twijfelen ook aan zichzelf.
Een student zei:„Het Chinese
volk is verlamd. Ze slapen met
hun ogen open, maar ik weet
niet of we hen ooit kunnen
wekken",.
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN Heinz en
Cow and Gate, de twee
Britse bedrijven wier pro-
dukten het voornaamste
doelwit zijn van knoeierij
en, hebben een gezamen
lijke beloning van 100.000
pond uitgeloofd voor tips
die leiden tot aanhouding
van degenen, die scherpe
voorwerpen in hun potjes
babyvoedsel hebben ge
stopt.
Voor zover bekend is tot dus
ver overigens niemand ernstig
gewond geraakt. Een baby van
negen maanden liep in Oxford
een sneetje in haar mond op,
toen er een stuk scheermes in
een potje yoghurt bleek te zit
ten. Twee moeders sneden
zich in de vingers aan glas
scherven in potjes babyvoed
sel. Eergisteren werden drie
kinderen tijdelijk in zieken
huizen in Exeter en Leicester
opgenomen, nadat zij mogelijk
glasscherven binnen hadden
gekregen. Een van hen bleef
een nacht ter observatie, de
anderen mochten direct naar
huis.
Overigens zou de afpersing al
enkele maanden aan de gang
zijn. Britse Consumentenorga
nisaties hebben daarom kritiek
uitgeoefend op de regering, die
de bevolking niet eerder heeft
gewaarschuwd.
Regeringsfunctionarissen en
de politie weigerden in te gaan
op berichten in de Britse pers,
als zouden de afpersers eerder
dit jaar al 1,7 miljoen gulden
hebben ontvangen en nu nog
eens 3,4 miljoen eisen. Volgens
de berichten zou de bende het
geld laten verdwijnen via re
keningen bij de Halifax Buil
ding Society, een spaar- en hy
potheekbank. De som zou
stukje bij beetje worden opge
nomen uit geldautomaten. Op
een gegeven moment zouden
meer dan vierduizend politie
mannen in de weer zijn ge
weest om de wacht te houden
bij de automaten van Halifax,
verspreid over het land, maar
niemand werd gearresteerd.
De beide bedrijven hebben
vastgesteld dat er geen sprake
is van sabotage aan hun pro-
dukten binnen de fabrieksmu-
ren. Zij zien dan ook geen en
kele reden om de potjes met
babyvoeding uit de markt te
nemen. Scotland Yard gaat er
volgens berichten in de media
van uit dat de afpersers be
schikken over moderne appa
ratuur om de potjes en blikjes
na toevoeging van de gevaar
lijke voorwerpen weer herme
tisch af te sluiten.
Directeur Tim Lang van de
London Food Commission, een
consumentenorganisatie,
drong er bij de voedselfabri-
kanten op aan het voorbeeld
te volgen van het Amerikaan
se farmaceutische concern
Johnson and Johnson, dat zijn
pijnstiller Tylenol uit de win
kels terughaalde nadat elf
mensen waren omgekomen
door met cyanide vergiftigde
tabletten. Tylenol werd ver
volgens op de markt gebracht
in een verpakking waarmee
niet geknoeid kan worden.
PARIJS „Voor een ver
enigd Europa van de va
derlanden". Met die leuze
is Jean-Marie Le Pen, de
leider van het Franse Na
tionale Front en van „Eu
ropees rechts" zijn mara
thon-campagne begonnen
Voor de aanstaande Euro-,
pese verkiezingen.
Le Pen verwacht daar veel
van, want gekozen wordt vol
gens het evenredige kiessys
teem en niet, zoals in Frank
rijk gebruikelijk, volgens het
meerderheidsstelsel over twee
ronden. Dat laatste is voor
hem zeer ongunstig gebleken
omdat, allianties met andere
partijen nodig zijn. Na een se
rie dubieuze uitspraken gaan
Fiotjrhdafd" of parlementair
weg.
Om toch „tussen de tien en
twintig procent" van de stem
men te halen heeft Jean-Marie
Le Pen zo'n 150 meetings be
legd. Daaronder eentje, in
Straatsburg, samen met de ul
tra-rechtse Westduitse Repu
blikaner. Hij laat, weten zijn
groep Euro-parlementariers
graag met enige Duitse geest
verwanten uit te breiden.
Chef
Het Europese Parlement huis
vest op dit moment drie ultra
rechtse partijen: het Franse
Nationale Front (tien afge
vaardigden), de Italiaanse neo-
fascistische MSI (vijf) en de
Griekse junta-gezinde partij
Epen, die een eenmansfractie
heeft. Samen vormen ze de
fractie „Europees Rechts",
waarvan Le Pen voorzitter is.
„We tellen nu drie nationali
teiten in onze groep. Ik hoop
dat we straks nieuwe afvaardi
gingen mogen begroeten", zei
Le Pen onlangs. Wie erbij zul
len komen? In volgorde van
waarschijnlijkheid: de Repu
blikaner, het Belgische Natio
nale Front, het Frente Nacio-
nal van zijn Spaanse vriend
Bias Pinar en „het Democra
tisch Centrum" uit Nederland.
Daarmee blijkt de vrijwel ter
ziele gegane Centrumpartij te
worden bedoeld. „Een partij
waarvan het economisch en
fiscale programma dicht bij
het onze staat", weet Le Pen.
De contacten met de Republi
kaner dateren overigens niet
van gisteren. Hun op vreem
delingenhaat gebaseerde ver
kiezingswinst brengt Le Pen
absoluut niet in verlegenheid.
„De Republikaner zijn geen
extreem-rechtse partij. De par
tij voldoet aan de morele eisen
van de strenge Duitse kieswet.
En omdat onze programma's
dicht bij elkaar liggen, is er
geen enkele reden geen poli
tieke banden te onderhouden".
Boeman
De boeman van de Franse po
litiek holt voor Europa door
zijn land. Een opzienbarende
score als in 1984, toen 2,3 mil
joen Fransen op zijn Front
stemden (bijna elf procent van
de kiezers), kan hij momenteel
goed gebruiken. Afgezien van
enige opmerkelijke winsten bij
de laatste gemeenteraadsver
kiezingen lijkt het enthousias
me voor de gezwollen Jeanne
d'Arc-fanaat toch te tanen.
Tot opluchting van burge
meester Jacques Chirac werd
Le Pen niet in de Parijse ge
meenteraad gekozen. Interne
troebelen teisteren bovendien
de Franse „nationalisten", zo
als ze zichzelf plegen te noe
men. Het verlies van organisa
tor en tweede man Jean-Pier
re Stirbois, die na een partij
bijeenkomst tegen een boom
reed en overleed, is de partij
nog lang niet te boven. De vo
rig jaar nog zo „veelbeloven
de" sectie Marseille werd on
langs opgeheven wegens ruzies
en beroerde verkiezingsresul
taten.
Het steekt Le Pen dat hij als
„extreem-rechts" wordt ge
kenmerkt en hij is boos, vooral
op de media. „Het is een tech
niek van de media om allerlei
politieke fenomenen op een
hoop te gooien", klaagt hij.
„Mussolini, Hitler en Stalin
heb ik in dat verband horen
noemen. Extreem-rechts is het
vuilnisvat van de geschiedenis
geworden. Datgene waarmee
men zich niet kan vertonen.
De opzet is duidelijk. Het gaat
erom onze partijen volgens
een opzettelijke politieke on
dermijning aan een imago van
bloed en chaos te koppelen.
Wie daarachter zitten? Dege
nen die er voordeel bij heb
ben!".
Legitieme angsten
Met zijn Europese geestver
wanten wil Le Pen opkomen
voor de „legitieme angsten"
van de Europeanen. „Politici
roepen maar om Europa, maar
wat wil dat zeggen. Wat voor
een Europa? Er zijn veel te
veel vaagheden. Tot nu toe
glijden we slechts af naar een
verzwakking van de nationale
instituties zonder dat daar een
sterk en goed beschermd Eu
ropa tegenover staat. Wij wen
sen dat Frankrijk Frans blijft,
Duitsland Duits en Nederland
Nederlands juist omdat de on
derlinge verschillen Europa
tot zo'n rijk en aantrekkelijk
geheel maken".
De aanloop is genomen. Met
een vlotte sprong springt Le
Pen op zijn bekende stok
paardje: de buitenlanders. Na
het Frankrijk voor de Fransen
heet het nu Europa voor de
Europeanen.
Hij schets het nachtmerrieach
tige beeld van woestijnen in
het zuiden van Europa en uit
puilende megapolissen „met
alle nadelen van dien" en een
immigratie-vloedgolf uit de
Derde Wereld. Toch bezweert
hij geen vreemdelingenhater
te zijn. „Ik houd het meest van
de Fransen, dan van Europea
nen. Ik ben gekozen om hen te
verdedigen en dat doe ik dan
ook".
BOB VAN HUET
door Roger Simons
op s,
Ibouv
Jtiete
■stam
ders
'staal
Fok
Van
afge
kost
leer
hob
LONDEN Al een hele tij
geleden was er sprake van
dat Denis geridderd zou
worden. Wie is Denis? Als j
in Londen over Denis praat
dan weet iedereen dat je he
hebt over „haar" echtgenoo
Die trouwe kerel achter
premier Margaret Thatcher.
Haar onmisbare schaduw, d
bescheidenheid in persoon
Denis ontbreekt nooit op he
appel, maar houdt doorgaan
zijn mond. „He knows his
place", zeggen de Britten.
Denis weet zijn plaats:
precies drie passen achter
zijn vrouw, de handen op d
rug en het 74-jarige gezicht
doorlopend in neutraal. Maa
koningin Elizabeth heeft
hem nog steeds niet tot
ridder gebombardeerd.
Jammer eigenlijk, want de
aanspreektitel „Sir Denis"
klinkt erg gedistingeerd. Ne
iets voor de gewezen
directeur van een
verf fabriekje.
Om het in Engeland tot
ridder te brengen moet je
echter door de premier
worden voorgedragen aan dt
vorstin. Is de minister
president je eigen vrouw,
dan wordt dat wat moeilijk.
De premier tracht toch al
doorlopend de schijn te
bewaren, dat haar loyale j
echtgenoot nergens profijt
van trekt.
Niemand twijfelt er echter
aan, dat Denis Thatcher oven
enkele jaartjes voor zijn
moeite zal moeten worden
beloond. Zodra zij uit de
politiek stapt, wat ooit zal
gebeuren, wordt Margaret
Thatcher de gravin van
Finchley. Die adellijke titel
is erfelijk. Hij komt haar foe
op het moment dat ze
aftreedt als
Lagerhuisafgevaardigde van
het Londense kiesdistrict
Finchley.
Tenzij hij tegen die tijd is
geridderd, blijft Denis dan
gewoon „meneer Thatcher",
ook al is Margaret dan
„madame la comtesse de
Finchley" (in het frans, want,
dat klinkt voor de Britten
zoveel mooier).
Margarets erfgenaam voor
de titel is haar zoon Mark,
die auto's verkoopt in het
Amerikaanse Dallas, de stad
van J.R. Ewing. Zijn
liefhebbende moeder krijgt
evenwel op de koop toe een
zogeheten courtesy title".
Dat is een verleende (haar
niet rechtens toekomende)
titel. Ze mag hem zelf
kiezen. Omdat het
Middenengelse Grantham
haar geboortestad is, wordt
verwacht dat zij de voorkeur
zal geven aan „burggravin
Grantham
Dit alles betekent dat zoon
Mark van dan af aanspraak
zal kunnen maken op de titeli
burggraaf of Lord
Grantham. Marks lieftallige
Amerikaanse echtgenote,
Diane Burgdorf, zal door de
Britten burggravin of Lady
Grantham worden genoemd.
Hun kersverse zoontje
Michael is dan volgens
Engelse begrippen „The
Honourable Michael
Thatcher". Mark Thatchers
tweelingzus Carol, die
momenteel weer een vaste
baan zoekt nadat zij werd
ontslagen als redactrice bij
de Daily Telegraph in
Londen, zal kunnen pronken'
met de titel Lady Carol
Thatcher.
Maar DenisArme Denis!
Zal hij zich als gewone
ridder, als hij dat al wordt,
nog wel op zijn gemak
voelen tussen zoveel nieuwe
adel? Hij mag van geluk
spreken dat leden van de
regerende onderlaag in
Washington, die volledig
bestaat uit de bescheiden
echtgenoten van belangrijke
dames, een Denis Thatcher
Soos hebben gesticht. Ze zijn
van plan er een
internationale club van te
maken, alleen voor mannen
die net zoals Denis moeten
leven in de schaduw van j
hun grote vrouw. Zo komt ei:
beslist een Denis Thatcher
Club in Londen.
Denis zelf vliegt trouwens in,
de maand mei naar
Washington, waar hij zal
worden aangesteld tot ere
president van de nieuwe i
Thatcher Soos, die zijn
unieke positie in het leven
ten volle erkent. „Ik vind
het een prachtidee", zegt hi}
veel beter dan dat eeuwige
geleuter over een
ridderschap".
