Bush belooft Polen
economische steun
Hamburgse krakers zijn uit op bloedige rellen
CC
Explosieve stijging
van aids in Uganda
Gratie in
Zuidafrika
BELONING VOOR DEMOCRATISCHE HERVORMINGEN
Uitgaansverbod in
Georgië opgeheven
Chroetsjov peetvader
van de perestrojka
In elke straat van Bayrut een granaal
IN WELKE STAD
KOOPT EEN DAME HAAB|
COMBINEERMODE?
BUITENLAND
QeidódQowiant
DINSDAG 18 APRIL 1989 PAGINj
ictie
KAMPALA Het aantal aidspatiënten
in Uganda verdubbelt ruwweg elke zes
maanden. In de periode tussen augustus
1988 en maart 1989 is het aantal geste
gen van 5.000 naar 8.000. Dat maakte
liet hoofd van de landelijke organisatie
voor aidsbestrijding gisteren bekend. De
patiënten zijn geconcentreerd in de leef
tijdsklasse tussen 18 en 40 iaar en wonen
met name in de hoofdstad, en de steden
langs de doorgangswegen. Men veron
derstelt dat de snelle verspreiding van
aids te maken heeft met de overdracht
van de ziekte door rondrijdende chauf
feurs op prostituées. Net als in andere
Afrikaanse landen vindt besmetting
hoofdzakelijk plaats door heterosexuele
contacten.
Bulgaren in
hongerstaking
WENEN In Bulgarije is een
groep dissidenten in hongersta
king gegaan om te protesteren te
gen de arrestatie en daaropvol
gende deportatie van een men
senrechtenactivist. Dat hebben
Bulgaarse politieke vluchtelingen
en diplomaten in Wenen bekend
gemaakt. Dichter en activist Ni-
colai Kolev werd op 17 maart ge
arresteerd, omdat hij zou hebben
geprobeerd een vergadering van
activisten in de hoofdstad Sofia
bij te wonen. Volgens informan
ten is hij nu verbannen naar Bo-
bov Dol in het zuidwesten van
Bulgarije waar hij dwangarbeid
zou moeten verrichten.
Bloedige maandag
in bezette gebieden
JERUZALEM In de door Israel
bezette gebieden zijn gisteren vijf
Palestijnen omgekomen als gevolg
van schoten door Israëlische troe
pen. In de strook van Gaza vielen
's' avonds twee doden. Overdag
had het leger al twee Palestijnen
doodgeschoten, een meisje van
dertien en een jongen van veertien
;aar oud. In een ziekenhuis over
leed een Palestijn aan kogelwon-
den die hij opliep op 27 maart. De
twee tieners raakten gisteren do
delijk gewond toen er met stenen
naar het Israëlische leger werd ge
gooid tijdens de begrafenis van
eerdere slachtoffers van legerac-
ties in bezet gebied.
Italianen slagen
in koude kernfusie
ROME Wetenschappers in
het Italiaans nationaal centrum
voor alternatieve energie zijn
erin geslaagd bij kamertempera
tuur een kernfusie op te wek
ken. Details over hun proef zul
len zij later bekendmaken. De
wetenschappers herhaalden de
proef van de Brit Martin Fleisc-
hmann en de Amerikaan Stan
ley Pons, die vorige maand be
kendmaakten dat zij de koude
fusie hadden ontdekt. Zij zeiden
echter dat er bij hun proef vier
maal zoveel energie vrijkwam
als werd ingevoerd. Dat ele
ment van de proef is tot dusver
niet bevestigd.
PRETORIA President Pieter
Botha van Zuidafrika heeft gratie
verleend aan elf terdoodveroor-
deelden, maar zeven anderen
worden deze week terechtgesteld.
Volgens een woordvoerder van
de organisatie „Advocaten voor
de rechten van de mens", Brian
Currin, is er sprake van een stap
die „wijst op vooruitgang in de
richting van afschaffing van de
doodstraf in Zuidafrika". Tot
dusverre dit jaar zijn, aldus Cur
rin, tien mensen terechtgesteld
vergeleken met een totaal van
117 in 1988. Zuidafrika telt op het
ogenblik 260 terdoodveroordeel-
den.
Voorzitter Wright
schond regels Huis
WASHINGTON Voorzitter Jim
Wright van het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft bij het behartigen
van zijn financiële zaken in zeker 69 ge
vallen de gedragscode voor afgevaardig
den geschonden. Dat heeft de commissie
voor ethiek van het Huis uitgesproken
na een tien maanden durend onderzoek.
Als voorzitter van het Huis van Afge
vaardigden is Wright kachtens de
grondwet na vice-president Dan Quayle
de eerste die in aanmerking komt voor
het presidentschap, mocht president
Bush iets overkomen. De uitspraak van
de commissie maakt het waarschijnlijk
dat Wright zijn langste tijd als Huis
voorzitter gehad heeft. Wright zelf ont
kent de beschuldigingen.
JOEGOSLAVIË
STEVENTAF
OP DEMOCRATIE
ia va
dtte:
,gen t
•ans b
LJUBLJANA De nieuw gncht 2
zen Joegoslavische president J; erknei
Drnovsek heeft gezegd dat ven iven i
democratisering van Joegosl ile na<
onvermijdelijk is. Hij zei dat el een
goslavie mogelijk binnen vijf iorwa£
lid zal kunnen worden van de 'J* *n'
ropese Vrijhandels Associ|lister(
EVA, dat zijn landen die geenérs'
kunnen, willen of mogen worrec
van de EG.
Drnovsek sprak zich fel uit te'^j"n
„nationalistische tendenzen" vartt0
recent de kop hebben opgestol oortjv,
onder andere in de Servische
vincie Kosovo.
Jedl
DETROIT De Ameri
kaanse overheid zal Polen
van nieuwe economische
hulp voorzien nu dit land
enkele belangrijke demo
cratische hervormingen
heeft doorgevoerd.
In de Pools-Amerikaanse
plaats Hamtrack in de staat
Michigan prees president Bush
gisteren de besluiten van de
Poolse overheid om de onaf
hankelijke vakbond Solidari
teit weer te legaliseren en an
dere hervormingen door te
voeren. „We bieden deze hulp
echter niet onvoorwaardelijk
aan," zo zei Bush. „We zullen
eisen dat het geld zal worden
gebruikt voor gezonde econo
mische maatregelen. We
moeten niet vergeten dat Po
len lid is van het Warschau
pact en we kunnen geen stap
pen nemen die de veiligheid
van het westen aantast."
De nieuwe hervormingen zul
len voor Warschau waar
schijnlijk deuren openen bij de
Wereldbank en het Internatio
nale Monetaire Fonds, aldus
Bush. Polen heeft een buiten
landse schuld van ruim 39 mil
jard dollar.
De Amerikaanse president
riep op tot een verlaging van
de tarieven op bepaalde Poolse
importprodukten door middel
van het Algemene Systeem
van Preferenties. Ook wil hij
onderhandelingen voorstellen
die zouden kunnen leiden tot
joint ventures tussen Ameri
kaanse en Poolse bedrijven.
Conflicten
Volgens Amerikaanse over
heidsfunctionarissen reist
Bush mogelijk in juli naar Po
len, vlak voor of vlak na de
economische topontmoeting
van de Gróep van Zeven in
Parijs, een organisatie van ze
ven westerse geïndustrialiseer
de landen.
Intussen is de Poolse oppositie
gehaast op zoek naar kandida
ten voor de eerste (gedeelte
lijk) vrije verkiezingen in juni.
Er zijn allerlei problemen, zo
als talloze persoonlijke conflic
ten en een tekort aan landelijk
bekende kandidaten. De enige
oppositieleiders die naast Lech
Walesa enige bekendheid ge
nieten, zijn de onderhande
laars die met de regering aan
tafel zaten en twee maanden
lang voortdurend in het
nieuws waren. Maar van die
onderhandelaars staan er maar
weinig te trappelen om zich
verkiesbaar te stellen.
De Poolse leider, generaal
Wojchiech Jaruzelski, heeft
vandaag in Warschau een ont
moeting gehad met Lech Wa
lesa, leider van het vakver
bond Solidariteit.
Met het portret van de 33-jarige Manana Loladza, èén van de
slachtoffers die vorige week bij de bloedige rellen in Georgië om
het leven kwam.
MOSKOU Het uit
gaansverbod in de Georgi
sche hoofdstad Tiflis, dat
acht dagen geleden werd
ingesteld, is vandaag op
geheven.
Een week na de bloedige
schermutselingen tussen
veiligheidstroepen en demon
stranten waarbij officieel ne
gentien doden vielen, is de
spanning in de stad zichtbaar
verminderd, aldus journalisten
die vanuit Tiflis telefonisch
contact hadden met Moskou.
De studenten in de Georgische
hoofdstad woonden gisteren
weer de colleges bij en de
tanks in Tiflis werden uit de
belangrijkste straten terugge
trokken
„Wij zien het opheffen van het
uitgaansverbod als een eerste
gunstig teken. Wij hopen dat
de troepen vandaag of morgen
worden teruggetrokken. Mo
menteel merk je nauwelijks
dut er nog troepen of tanks in
het centrum van de stad zijn",
zei een journalist van het Ge
orgische persbureau Gruzin-
form.
De overheid van Georgië heeft
toegegeven dat troepen bij de
ongeregeldheden vorige week
een inwoner hebben doodge
schoten. De soldaten zouden
op een auto hebben geschoten
die zich tijdens het uitgaans
verbod op de openbare weg
bevond. Daarbij werd een 24-
jarige man gedood en raakten
twee mensen gewond, zo zei
een woordvoerder van het Ge
orgische ministerie van bui
tenlandse zaken.
Hij ontkende dat het dodental
veel hoger is dan de negentien
slachtoffers die officieel zijn
aangegeven. Een aantal ver
meende vermiste personen zou
zich inmiddels gemeld hebben.
Bewoners van de hoofdstad
zeiden echter dat tientallen
mensen nog steeds niet waren
opgedoken en dat overal in de
stad nog posters met namen
van vermisten hangen.
LDat zoeken we even op.
In de 'Uit'bijlage natuurlijk! I
MOSKOU Wijlen Sov- Chroetsjov eeuwig dank
jet-leider Nikita Chroets-
schuldigd",
spreker.
aldus een andere
jov, afgelopen twee decen- Amerikaanse historicus en
ma weggeschreven uit de Sovjet-deskundige Stephen
officiële geschiedenis, is Cohen, na jaren niet te zijn
tijdens een bijeenkomst in toegelaten de afgelopen tijd
Moskou uitgeroepen tot de een frequent bezoeker van de
man die de grondslag leg- Sovjetunie, zei dat Chroetsjov
- -- niet had gefaald toen hij door
Breznjev in 1964 uit Kremlin
werd verdreven. „Chroetsjov
was de vader van de anti-stali
nistische stroming binnen de
de voor de „perestrojka"
van Michail Gorbatsjov.
Circa tweeduizend mensen,
die herdachten dat Chroetsjov partij, die de drijvende kracht
nK jaar geleden werd geboren, werd achter de perestrojka.
hoorden hoe overlevenden
van de Stalin-kampen en in
tellectuelen, die onder het
bewind van Leonid Brezjnev
werden vervolgd, zeiden dat
de huidige hervormingen on
denkbaar zouden zijn geweest
zónder Chroetsjov. De dissi
dente Sovjet-historicus Roy
Medvedev, onlangs gekozen
tot lid van het Congres van
Zonder Chroetsjov zou er geen
Gorbatsjov hebben bestaan",
aldus Cohen.
Chroetsjov werd de feitelijke
leider van de Sovjetunie een
paar maanden na de dood van
Stalin in 1953. In 1956 hield hij
een geheime toespraak op het
20ste partijcongres waarin hij
de bloedige rol van de dictator
aan de kaak stelde en de Sov-
Volksafgevaardigden, zei dat jetunie een nieuwe opvatting
de val van Chroetsjov in 1964
heeft geleerd dat „duistere
krachten" altijd proberen ech
te veranderingen tegen te hou
den. „De huidige generatie als
mede de miljoenen die hij uit
dé kampen vrijlièt zijn
van het communisme voor
hield. Na zijn afzetting in 1964
werd de naam van Chroetsjov
verwijderd uit alle officiële
stukken. De voormalige partij
leider overleed in 1971 in ver
getelheid.
Ook het woonhuis van de Spaanse ambassadeur, die het afgelopen weekeinde in Bayrut om het leven kwam, bleef niet gespaard
voor raket- en granaataanslagen.
foto|
BAYRUT In de straten
langs de groene lijn tussen
christelijk en moslem
Bayrut heeft gisteren een
ware tankslag gewoed ter
wijl de genadeloze artille
riebeschietingen van hele
wijken door enerzijds Sy
rische troepen en moslem
milities en anderzijds
christelijke strijdgroepen
gewoon doorgingen. Het
resultaat was dat in vrij
wel elke straat van de
stad granaten insloegen.
Sinds zaterdagmorgen zijn 45
mensen gedood en 168 ande
ren gewond geraakt. Duizen
den inwoners van Bayrut, die
al meerdere dagen zonder wa
ter en elektriciteit in de
schuilkelders zitten, kregen
gisteren niet de kans deze te
verlaten. Voortdurend werden
Oost- en West-Bayrut met gra
naten en raketten bestookt. Op
de straten lagen kapotte elek
triciteitskabels en stukken glas
en smeulden uitgebrande wa
gens. Veel gebouwen stonden
in lichterlaaie en kondén niet
worden geblust omdat de wa
tervoorraad van de brandweer
op was. Enkele bakkers open
den gisteren weliswaar hun
deuren, maar hun voorraad
was binnen enkele minuten
uitverkocht.
De Franse minister van ont
wikkelingshulp, Bernard
Kouchner, deed gisteren op
nieuw een poging om een
hulpactie voor de gewonden
op touw te zetten. Eerder
bleek het vrijwel onmogelijk
slachtoffers naar het hospiti
schip La Ranche te brent
omdat de reddingswerk
voortdurend in de vuurlf
zaten.
De jongste ronde in veer!
jaar bloedvergieten en burijtbl
oorlog in Libanon begonLjnj,
weken geleden toen de elf
telijke leider generaal MiL
Aoun een eigen regering f
riep en zwoer de 40.000 i
Syrische troepen uit Liba
te verdrijven. Syrië steuni
moslemregering van preij
Selim Hoss.
Britse journalist nu
drie jaar gegijzeld
LONDEN Vrienden, en fa
milieleden van de Britse jour
nalist John McCarthy hebben
gisteren, op de derde verjaar
dag van zijn ontvoering in
Bayrut, via de Libanese televi
sie een oproep gedaan hem
vrij te laten. Ook wordt deze
week in bioscoopreclame in
Londen de aandacht op het lot
van de 32-jarige McCarthy ge
vestigd. In Bayrut worden be
halve' McCarthy nog twaalf
anderen vastgehouden, onder
wie Terry Waite.
Studentenprotest
Duizenden Chinese stu
denten hebben ook van
daag in Peking (foto) en
Shanghai de zaterdag
overleden ex-partijleider
Hu Yaobang herdacht. Zij
protesteren daarbij tegen
de huidige politieke koers,
die zij te behoudend vin
den, en eisen meer vrijhe
den. Hu werd in 1987 als
partijleider afgezet omdat
hij teveel Westerse invloe
den in China zou hebben
toegelaten. Hij was echter
bijzonder populair onder
studenten en intellectuelen
omdat hij veel belang
hechtte aan onderwijs en
wetenschap, en voorstan
der was van grotere artis
tieke en academische vrij
heid. Zowel de demonstra
ties in Peking als in Shang
hai zijn overigens rustig
verlopen.
foto: ap
President
Griekenland
met protest
verwelkomd
ATHENE De ouders van de
Geldropse verpleegster Ellie
van Kuijk (32) hebben het vijf
daagse staatsbezoek van de
president Sartzetakis van
Griekenland gisteren aange
grepen om te protesteren te
gen de onterechte gevangen
houding van hun dochter in
een Griekse Cel.
Na een misverstand over de
betaling van invoerrechten
van haar gestolen auto zit Van
Kuijk al ruim een half jaar on
schuldig vast in een cel in Tes-
saloniki. Het echtpaar Van
Kuijk heeft er bij minister
Van den Broek (buitenlandse
zaken) op aangedrongen de
kwestie tijdens het staatsbe
zoek ter sprake te brengén.
Bij aankomst op Schiphol wer
den de Griekse president en
zijn echtgenote gisteren ver
welkomd door koningin Bea
trix en prins Claus. Vanavond
mentslid Lambrakis in het be
gin van de zestiger jaren, een
politieke gebeurtenis die in
Nederland vooral vermaard
werd door de film „Z" van re-
brengt het Griekse gezelschap gisseur Gavras. Op onbegrijpe-
De ouders van Ellie van Kuijk stonden gisteren met een sp
doek op een brug in Amsterdam. foto:
naar weelde en glorie verscl (j
nen dagelijks artikelen die «j
de lachspieren werken. Ze
bij kleine verplaatsingen
Griekenland moest de pre
een bezoek aan het Leidse
Rijksmuseum van Oudheden.
Sartzetakis speelde een be
langrijke rol in het proces van
de moord op het linkse parle-
lijke wijze is Sartzetakis in
1985 als zesde keus door de
thans regerende socialistische
PASOK-partij tot president
verheven. Over zijn zucht
dentsauto uit Athene per
ciaal vliegtuig vervoerd
den. Het staat nu al vast
Sartzetakis aan het einde v
zijn ambtstermijn in 1990 n
herkozen zal worden.
Argentinië ontwikkelt
raket voor ruimteproject
BUENOS AIRES De Ar
gentijnse minister van defen
sie, Horacio Jaunarena, heeft
gisteren gezegd dat zijn land
een raket ontwikkelt, de Con-
dor-II, die gebruikt zal worden
om satellieten in de ruimte te
brengen. Het project is volgens
de bewindsman alleen bedoeld
voor wetenschappelijke doel
einden.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
HAMBURG Een dezer
dagen moet het tot een
grote botsing komen tus
sen de vechtlustige kra
kers in de Hafenstrasse
van Hamburg en de auto
riteiten. Vorige week
kwam het al tot een esca
latie toen politiemannen,
die geen aanleiding tot
e^Vi conflict gaven, ■trij
herhaling werden belaagd
en mishandeld. Het lijkt
erop dat de krakers ver
langend uitzien naar een
bloedige confrontatie.
De Hafenstrasse is een anar
chistische staat in de staat.
Voorbijgangers worden gemo
lesteerd, beroofd of in het gun
stigste geval alleen maar weg
gejaagd. In de omgeving wor
den geparkeerde auto's open
gebroken, leeggeroofd en fcoms
zelfs in brand gestoken. Con
troleurs van de stad, die
moeten nagaan of de panden
ingericht, worden met geweld en politie uit.
geweerd.
Eind november 1987 had de
toenmalige burgemeester van
Hamburg, de sociaaldemocraat
Klaus von Dohnanyi, het voor
elkaar. Met veel moeite wist
hij een overeenkomst te berei
den in de Hafenstrasse. Dank tegenzin wilde naleven. Na de
zij de stuurmanskunst van recente harde botsingen met
Von Dohnanyi bleven de ver- de politie heeft Voscherau in-
wachte rellen tussen krakers middels alle aanleiding het
ting omgebouwde, grote pan-
Roversnest
Von Dohnanyi's opvolger
Henning Voscherau (SPD)
heeft er vanaf zijn aantreden
als burgemeester geen geheim
van gemaakt, dat hij het con
tract tussen stad en Hafen-
strassebewoners slechts met
contract op te zeggen.
Voor de christendemocratische
oppositie in de Hanzestad is de
Hafenstrasse altijd een rovers
nest gebleven. Voor de CDU-
deelstaatvoorzitter Jurgen
Echternach liggen de zaken
heel eenvoudig: „De beuk
erin! Met de politiewet in.de
hand de boel ontruimen!".
Veel Hamburgse burgers is die
ferme taal uit het hart gegre
pen.
Maar zo eenvoudig ligt het
niet. Ontruiming op grond van
de politiewet mag alleen wan
neer de veiligheid en de orde
acuut in gevaar zijn. Daarvan
is, zelfs na de aanvallen op de
politiemensen, geen sprake.
Voor de autoriteiten blijft
slechts de lange wettelijke weg
over: opzegging van het con
tract.
1 bankrekening: 70 70 70.554
jubileum-infolijn: 020-326272
Postbus 323. 3500 AH Utrecht
(ADVERTENTIE)
Mode
voor de fijnste jaren
van uw leven.
