„Ik zag de mensen om me heen sterven'
Publiek pas laat op de hoogte
Nothomb: „Thatcher had ongelijk
met kritiek op Heizelstadion"
OVERLEVENDEN HILLSBOROUGH MAKEN POLITIE VERWIJTEN
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
BUITENLAND £cicUc(2ouacmt maandag i? april i989 pagina
Algerijnse competitie
ligt stil wegens rellen
ALGIERS De voetbalbond van Al
gerije heeft voor de komende week het
competitie-programma geschrapt. Aan
leiding tot die opmerkelijke maatregel
waren de ongeregeldheden die zich
vrijdag voordeden bij twee wedstrijden.
In het ene geval werden spelers en
scheidsrechter met messen bedreigd, in
het andere werden spelers bij herhaling
getrakteerd op een regen van stenen.
Volgens het bestuur van de bond is bij
de twee duels het leven van mensen in
gevaar gebracht. Al eerder in het jaar
kwam het in de Algerijnse competitie
tot ongeregeldheden. De Algerijnse
scheidsrechters reageerden in februari
met het uitroepen van een staking toen
arbiters door boze fans gemolesteerd
Liverpool speelt
voorlopig niet
LIVERPOOL Het bestuur
van de voetbalclub Liverpool
heeft besloten de ploeg voorlopig
niet in actie te laten komen. De
FA-Cup, waarvoor zaterdag de
halve finale zou zijn gespeeld,
wordt voor dit seizoen opgege
ven. Van verschillende kanten is
al opgeroepen de finale van de
bekercompetitie dit jaar hele
maal te laten vervallen. Maar de
leiding van de voetbalbond is
van mening dat de competitie en
het bekertoernooi normaal
moeten doorgaan. Over het ver
zoek van Liverpool voorlopig
niet te hoeven spelen, zal op
korte termijn een beslissing wor
den genomen.
Toelating Engelse clubs
weer in het gedrang
LONDEN Het voetbaldrama in Shef
field kan volgens functionarissen
FIFA en de UEFA leiden tot uitstel van
het besluit van verleden week, om met in
gang van volgend jaar Engelse clubs weer
toe te laten tot Europese bekercompetities.
Bij de uiteindelijke beslissing zullen de
rapporten van de Britse regering en de
Engelse voetbalbond een belangrijke rol
spelen. Maar ook als de Engelse clubs wel
kom blijven, valt aan te nemen dat de sta
dions zeer kritisch zullen worden beke
ken. Veel Engelse accommodaties zijn zo
oud en onveilig, dat ze eerst ingrijpend ge
renoveerd moeten worden. De UEFA, de
Europese voetbalbond, dringt in dat ver
band aan op de vervanging van staan
plaatsen door zitplaatsen.
BRUSSEL ,,Ik heb altijd gevonden
dat mevrouw Thatcher ongelijk had
toen ze vier jaar geleden België zwaar
kritiseerde voor wat hier in het Hei-
zelstadion was gebeurd. Misschien dat
zij daar nu zelf ook iets anders tegen
aankijkt", zei gisteravond de Belgische
oud-minister van binnenlandse zaken
Charles-Ferdinand Nothomb in een
reactie op het voetbaldrama in Enge
land.
Tweede Kamer, weigerde politieke conse
quenties te verbinden aan de zware kritiek
op de ordehandhaving in en om het Brussel
se Heizelstadion, waar op 29 mei 1985 tijdens
de bekerwedstrijd Juventus-Liverpool 39
voornamelijk Italiaanse supporters de dood
vonden. Het Heizeldrama leidde tot een
langdurig proces, waarover binnen een klei
ne twee weken het doek valt. De vroegere
secretaris-generaal van de KBVB, Albert
Roosens, de rijkswacht-kapiteins Mahieu en
Kensier, twee UEFA-verantwoordelijken en
26 Liverpool-supporters, tegen de helft van
wie celstraffen van drie a vier jaar zijn ge-
eist, worden dan voor hun aandeel in het
Brusselse drama veroordeeld.
Hillsborough-stadion
een van de modernste'
r>r
SHEFFIELD Het Hillsborough-voetbalfEl
stadion van Sheffield wordt door de Britte
beschouwd als een van de modernste vj
hun land. Net zoals alle andere Britse
dions dateert het van voor de Eerste Wt
reldoorlog, maar de jongste tijd werd
voor meer dan 1 miljoen pond „gemodernj
seerd". Het heeft 10.000 staanplaatsen,
totale capaciteit van het stadion bedn
54.000 personen. De meeste experts zijn va
mening dat niet alleen Hillsborough maa
ook alle andere Britse stadions, behalve ma
schien Wembley in Londen, dienen te
den onderworpen aan een uitvoerig modei n
niseringsproces, waarbij een begin
moeten worden gemaakt met de afschaffi
van alle tribunes met staanplaatsen,
wordt ook fel gediscussieerd
metalen hekken.
J uiten.
u.
t nvb-
"aag gilij
IN HAi
he
ï-stai
U
in ee
niet erg
l-bc
igheid
;ii glands
j jdstest oi
ho| den aan
(Van onze speciale
verslaggever Stevo
Akkerman)
SHEFFIELD Het was
de eerste keer dat de 21-
jarige Sue Allison een
voetbalstadion binnenging
- en het is een wonder
dat ze het heeft overleefd.
Buiten bewustzijn lag ze
onder een stapel mensen
in het kleine vak van het
Hillsborough-stadion in
Sheffield, waar de doden
vielen, maar zij kan het
navertellen: „Pas toen ik
het op televisie zag, reali
seerde ik me hoe erg het
was".
Haar vriend Chris Byrne zit
naast haar ziekenhuisbed. Hij
zag de mensen om zich heen
sterven en hij herinnert zich
verder niet veel meer.
Het is zondagmiddag in het
Northern General Hospital in
Sheffield en het is er on-zon-
dags druk. De FA-Cupwed-
strijd tussen Liverpool en Not
tingham Forest heeft zaterdag
slechts zes minuten geduurd,
maar zal in Engeland nog
lang, en in sommige Engelse
families voor altijd, nadreu-
Chris Byrne (25), afkomstig uit
Liverpool: „Ik had Sue meege
nomen omdat zij ook eens een
wedstrijd mee wilde maken.
Wij waren ruim op tijd in het
stadion; om kwart voor twee,
drie kwartier voor de aftrap,
stonden we al in ons vak, di
rect achter de goal. We ston
den vlak bij het hek en
opeens, aan het begin van de
wedstrijd, ontstond een bewe
ging naar voren. Er kwam een
enorme druk van achteren. De
stang waarop wij leunden brak
af, zodat we vielen en anderen
boven op ons kregen. Ik zag
Sue nog wel, maar ik kon niet
bij haar komen".
Doodsangst
Terwijl sommige supporters
uit een volgepakt vak wisten
te ontkomen door zich omhoog
te laten hijsen naar de zittribu-
ne, werden anderen doodge
drukt tegen de betonnen muur
en het hek dat de staantribu-
nes scheidt van het veld. Men
sen riepen in doodsangst om
hulp, zwaaiden met hun ar
men. „Maar", zegt Chris, „de
politie zag het niet of begreep
In het stadion van Liverpool hebben talrijke aanhangers van de
club gisteren in de goals bloemen gelegd en clubdassen gehan
gen, als eerbewijs aan de slachtoffers van zaterdag. Familieleden
van gewonde en gestorven Liverpool-fans zochten in het stadion
troost bij elkaar. foto: ap
345) Wanneer de „Pandora" in zuidoostelijke richting koerst,
wordt het weer geleidelijk slechter. Het begint hard te waaien en
uit de laag hangende wolken valt een dichte regen. Maar Taaie
Toon voelt zich wel op zijn gemak. Hij kent deze wateren als zijn
broekzak en loodst de „Pandora" snel, doch veilig larf&s de ver-
radelijke zandbanken. Laat in de namiddag vangt Willy een
nieuw bericht op van Chung Chi. Ook hij is de achtervolging be-
Hillsborough is deze zondag
het symbool van de dood. Het
oude stadion, gelegen aan een
armoedige straat in Sheffield,
is een plaats des onheils ge
worden. Bij de ingang aan de
Leppingslane, daar waar de
deuren opengingen voor de
opgewonden duwende menig
te, leggen mensen bloemen.
Soms doen ze er een briefje bij:
„You never walk alone" en
„We vergeten jullie niet".
Aan het hek hangen sjaaltjes
en petjes, zelfs een teddybeer.
En overal liggen blikjes op de
grond. Het stadion zelf is ge
sloten. Alleen de pers mag
erin, om te zien hoe premier
Margaret Thatcher (grijs man
telpak, zwarte handschoenen)
het harde beton waarop de do
den vielen komt inspecteren.
Ze loopt langs de
De supporters van Liverpool worden door de opdringende menigte tegen het hek rond het veld gedrukt. Het was hier dat de meeste slachtoffers vielen.
gaan wat in het vak achter het
doel gebeurt. En je hoort in
zo'n stadion ook niets". Voor
het overige verwijst 2e naar
het officiële onderzoek en
roept ze op de nabestaanden
bij te staan. De burgemeester (Vervolg van de
van Sheffield heeft daartoe voorpagina)
een fonds in het leven geroe
pen waaraan burgers kunnen SHEFFIELD Het
bijdragen. ..Geef niets aan grootste deel van het pu-
de deur büek in het Hillsborough-
stadion in Sheffield is lan-
waarschuwt intussen de lokale Se tijd onkundig geweest
radio. „Dat zijn lui die probe- van de afgrijselijke ge
ren een slaatje te slaan uit beurtenissen die zich af-
deze tragedie". speelden op de tribune
met Liverpool-supporters.
Groot leed Pas een klein uur nadat
i die bij u
komen om geld voor de slacht
offers van Hillsborough",
hek en gaat door i
poortjes die zaterdag zo lang
gesloten bleven. Lang blijft ze
kijken op de tribunes: hier was
het. Als ze terugkeert en het
volgepropte vak journalisten
passeert, zegt ze: „De ver
schrikking is des te erger als je
op de plaats geweest bent waar
het allemaal gebeurde".
De premier brengt excuses
naar voren voor het optredqn
van de politie: „Vanaf het veld
gezien is zeer moeilijk na te
hoe het heeft kunnen
beuren. Die vraag keert ook
terug in alle extra edities die
de kranten hebben uitgebracht
(groot leed, grote foto's) en in
alle gesprekken - op de radio,
televisie en op straat. Waarom
gingen de deuren voor de on
geduldige menigte opeens
open en waarom bleven de
poortjes in het hek, waardoor
Lindsay, Chris, Sue en al die
anderen hadden kunnen ont
snappen, dicht? Waarom?
Kapitein Rob in China
gonnen, op aanwijzingen van de berichten, die hij van de „Pan
dora" heeft ontvangen. „Nu krijgen we ze zeker te pakken," zegt
Marga, „want per vliegtuig is het niet moeilijk drie schepen op te
sporen." Tegen de avond horen ze motorgeronk en wanneer ze
opkijken zien ze een grote, tweemotorige machine uit de wolken
duiken. Dat moet Chung Chi zijn
reclameborden, komt bij het En voorts gaat de uitzending wedstrijd was stilge
legd, werd het publiek via
de geluidsinstallatie van
het stadion toegesproken.
Het was Liverpool-manager
Kenny Dalglish die de toe
schouwers dringend verzocht
de politie en de EHBO'ers zo
veel mogelijk te helpen. Op
dat moment begon de omvang
van de ramp steeds duidelijker
zichtbaar te worden. Waarom
niet eerder van de geluidsin
stallatie gebruik is gemaakt is
een vraag, die tijdens het offi
ciële onderzoek beantwoord
rpoet worden.
Hoogtepunt
De wedstrijd van zaterdagmid
dag had voor Liverpool een
van de hoogtepunten van het
voetbalseizoen moeten wor
den. De club is nog volop in de
race om de landstitel en bij
winst op Nottingham Forest
zou mogelijk een F A-Cupfina
le wachten tegen stadgenoot
Ever ton.
Duizenden fans van Liverpool
waren naar Sheffield gekomen
voor de wedstrijd, velen van
hen zonder kaartje. Op tal van
manieren trachtten zij het sta
dion binnen te komen, met
name bij de staantribune ach
ter een van de goals. Een te
kleine tribune voor de enorme
aanhang van Liverpool, ter
wijl de kleinere Nottingham-
aanhang de grotere tribune
aan de overkant van het veld
toegewezen had gekregen.
Kort voor de aftrap van de
wedstrijd bevonden zich nog
zo'n drieduizend Liverpool-
aanhangérs voor de gesloten
deuren van hqt stadion. Op
een gegeven moment werd de
situatie buiten het stadion zo
gespannen, dat de politie be
sloot de fans toch nog maar toe
te laten. Het alternatief was
dat zij door de straten van
Sheffield zouden gaan dwalen.
En om die menigte in de gaten
te houden was op straat te
weinig politie voorhanden.
Onder de voet
Zo'n beslissing om mensen als
nog toe te laten wordt wel va
ker genomen en hoort thuis in
de Britse strategie van
„crowd-control" (het in toom
houden van grote menigten).
Degene die hiertoe de op
dracht gaf, wist echter waar
schijnlijk niet dat de tribune al
overvol was. De gevolgen van
de beslissing waren afgrijse
lijk.
In het vak met Liverpool-sup
porters ontstond een enorm
gedrang. Mensen werden on
der de voet gelopen en platge
drukt tegen het hek rond het
veld. Tientallen zagen nog
kans te ontsnappen naar de
bovengelegen zittribune of
naar de vakken aan de zijkan
ten. Maar met name degenen
die vooraan stonden waren
reddeloos verloren. Er zat wel
een deur in het hek, maar
daar werd men in eerste in
stantie door de politie terugge
slagen.
Jane Saunder, een zeventien
jarige Liverpool-supporter,
vertelde: „We zaten als ratten
in de val". Stuart McGeagh
(22): „Tot twee minuten voor
het beginsignaal léék alles ge
woon. Toen begon dat ver
schrikkelijke gedrang. Ik
stond in het eerste gelid en
werd tegen het nek geduwd.
Overal waren hekken met
prikkeldraad en ijzeren pun
ten. Het was een regelrechte
hel. De mensen moesten over
dode lichem klauteren om in
veiligheid te komen".
Ontsnapt
Alan McNabb, een Liverpool-
aanhanger van 43 jaar, ont
snapte voor de tweede keer in
zijn leven aan de dood. Hij was
destijds ook in het Heizelsta
dion. Er werd een jochie
vlak voor me doodgedrukt. Ik
kon zien dat zijn longen het
begaven. Zijn gezicht werd
blauw en zijn lippen paars. Hij
zakte niet eens in elkaar. In
het gedrang bleef hij overeind.
Maar ik weet zeker dat hij
dood was".
Vier minuten duurde de be
proeving, toen gingen de nau
we hekken naar het veld
open. Voor tientallen mensen
was het te laat, hoewel de
hulpverlening snel op gang
kwam. James Gilpin, een zie
kenverpleger die voor het
eerst bij een voetbalwedstrijd
actief was, zei: „Zolang ik leef
zal ik niet vergeten wat ik
toen zag. Zoals een jongetje dat
uit de menigte over het hek
werd gegooid. Hij was niet ou
der dan vijf of zes jaar. Hele
maal blauw. Hij stierf in mijn
Aanvankelijk was de situatie
voor een groot deel van de
overige toeschouwers volko
men onduidelijk. Vlak nadat
de scheidsrechter de wedstrijd
had onderbroken, was de
drukte rond de Liverpool-tri
bune voor de aanhangers van
Nottingham Forest, aan de an
dere kant van het stadion, nog
reden om te joelen en te jui
chen.
Ambulances
Een minuut of twintig later -
de ambulances reden over
het veld - drong overal in het
stadion door dat er iets zeer
ernstigs was gebeurd. De stem
ming van de Nottingham-aan-
hangers sloeg in een keer om.
Luid applaus was de enige ma
nier waarop zij steun konden
geven aan degenen die op
brancards en reclameborde
de gewonden
brachten. Anderen liepen vw
zenloos en huilend rond. Degf
nen die een radio bij zich hai
den hoorden de eerste
ten over doden. Het
slachtoffers liep snel op.
Getuigenverklaringen v;
sen en andere helpers verste
ken het vermoeden dat
verantwoordelijke autoriteite
niet goed waren voorbereid
evenement
«fKING
overli
it lor gr<
inten
aiïm onti
situa
ïnbaar
zenden mensen. De Schot h°ofds
arts Glyn Phillips bevond zicjn sPan<
Liverpool-suppo!'letten
pvak. Toen bler ._vr,J
later op het veld eersf
hulp verleende, vroeg hij o
defibrillator om het hu
de slachtoffe «*fatu
op gang te krijgen. ,J
kreeg te horen dat i|
hele terrein niet zo'n appare
voorhanden was. Later kregf
we een zuurstoffles
mand te beademen. Dat dii
1 lee8 kboodscftöf
Hersenbeschadiging
Samen met een verpleg
slaagde Phillips er bij
geman in het hart na
nuten reanimeren
gang te krijgen. „We wildi
het net opgeven, toen
hartslag terugkwam. Ma;
heb er g^en idee van hoe gro
de hersenbeschadiging is
hij heeft opgelopen".
Tot meer dan een uur na
stilleggen van de wedsl
waren artsen en verplegers^ ni'el
het veld bezig gewonde Live
pool-fans te helpen,
groepje jongens reageerde
gelaten I
wusteloze makkers door 1
massage weer tot leven 1
gewekt. De blijdschap duurt
kort, want even later moest!
mach tel#
toezien hoe de jongen
weggleed, de dood tegemoet
Elders op het veld beukte
op de borstkas van
vriend in een even wanhopil
als vergeefse poging hem t»
leven te wekken.
het niet. De twee poortjes in
het hek waardoor de mensen
hadden kunnen ontsnappen,
bleven dicht".
„Er stond maar één politieman
bij de poort voor ons vak. Hij
deed het even open, een paar
seconden, en sloot het toen
snel weer. Ik herinner me ver
der niet veel, hoewel ik niet
buiten bewustzijn raakte, zoals
Sue. Ik zag vier, vijf mensen
sterven. Het was afschuwelijk.
Pas toen de politie eindelijk de
poortjes opende, waardoor
mensen het veld op konden,
werd de druk minder. Politie
mensen haalden ons uit het
vak, de mensen die bovenop
lagen eerst, toen de anderen.
Sue lag onderop. Ik kon niets
doen. Pas toen ze door een po
litieman eruit was gehaald en
op het veld was gebracht,
kwam ze weer bij".
Sue („ik wil best weer naar
voetbal, maar dan op de zittri
bune") en Chris zijn allebei
nogal verdwaasd. „Waar
schijnlijk heb ik een shock",
zegt Sue. Maar beiden zijn dui
delijk en vastbesloten over de
oorzaak van de ramp, die ze op
het nippertje overleefd heb
ben: „De politie heeft een gro
te groep supporters binnenge
laten zonder hen te controle
ren. Naast mensen met een tic
ket kwamen er daardoor ook
vele anderen het vak binnen
die er niet hoorden".
„Opeens opende de politie de
toegang", beaamt Lindsay
Turner (18), liggend in het bed
naast Sue. Lindsay zegt iets
met haar borstkas te hebben
maar nog niet te weten wat en
vertelt: „Ik werd met de me
nigte meegesleept naar de tri
bunes. We werden helemaal
op elkaar gedrukt. Ik zag hoe
mensen stierven en toen raak
te ik bewusteloos. Drie uur la
ter kwam ik weer bij, hier in
het ziekenhuis". Dan vindt de
directeur van het ziekenhuis
het welletjes. Lindsay, die er
de volgende wedstrijd van Li
verpool weer bij wil zijn en
Sue en Chris, die voortaan een
zitplaats zoeken, hebben rust
nodig.
Thatcher