B
„Raad van Kerken staat geen
andere economische orde voor"
£cidóc6oitta/tit
■in
Garantie tegen revolutionaire willekeur
Roeping
kerk
wereld
DR. H. DE LANGE
Topr
boos
>weer
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidaeScnvumt
ZATERDAG 15 APRIL 1989 PAGINA:
binne
door Marinui var der Berg
„Het is geen roeping meer",
roepen verplegenden en ver
zorgenden in opstand in de
hitte van de strijd. „We zijn
geen nonnen meer", is een
andere strijdkreet. Deze kre
ten kunnen als kwetsend erva
ren worden en gaan wat al te
lichtzinnig om met de verdien
sten van tallozen, religieuzen
en niet religieuzen, die zich
met hart en ziel gewijd heb
ben aan de zorg voor zieke en
kwetsbare mensen. Het gaat
de verplegenden en de verzor
genden om waardering voor
hun werk, dat onder steeds
meer druk is komen te staan.
Velen van hen doen hun werk
tot op deze dag met liefde en
inzet. Het voeren van harde
acties gebeurt met pijn in het
hart. Ook velen van hen vre
zen een verkilling van de ge
zondheidszorg en willen tijd
en aandacht aan de mens ge
ven. Het is niet altijd gemak
kelijk om mens te blijven in
het systeem van de gezond
heidszorg. Het begrip roeping
is een eenzijdige klank gaan
krijgen. De kreet „het is geen
roeping meer" betekent:
„onze stem wil gehoord wor
den". Geroepenen hoeven
geen onmondige mensen te
zijn die blindelings volgen.
Elk beroep, waarvoor vakbe-
waamheid nodig, kan als een
roeping worden beleefd. On
der roeping versta ik dan de
wijze waarop je met je beroep
omgaat. In het pastoraal leer
huis, waar we stilstonden bij
de vraag: „macht, heb ik dat
ook...?", vertelden enkele
mensen hoe zij vanuit hun lei
dinggevende functie betrok
ken waren geweest bij een
ontslag van iemand. Ze vertel
den hoe ze zich daarin ook
zelf machteloos hadden ge
voeld en gezocht hadden naar
wegen om er zo menselijk mo
gelijk mee om te gaan. Daar
door kon de persoonlijke
schade beperkt blijven. Met je
macht als een roeping om
gaan: oog voor de mens hou
den. Ik wil de lijn nog verder
door trekken: met elke levens
situatie kan als een roeping
worden omgegaan. In een ge
spreksgroep van verpleeg
huisbewoners vertelden enke
le bewoners hoe je als lotge
noten, zittend, dag in dag uit,
aan dezelfde tafel, met elkaar
kunt meeleven en elkaar tot
steun kunt zijn. In elke situatie
zijn er mogelijkheden om be
hoedzaam met elkaar om te
gaan. Om voor elkaar een
stem te zijn die vertrouwen
oproept en steun geeft.
Als Petrus geroepen wordt tot
het „weiden van de lammeren
en het hoeden van de scha
pen", wordt hem driemaal ge
vraagd: „Heb jij Mij lief"? De
liefde is het hart van de roe
ping. De liefde die de ander
onvoorwaardelijk aanvaardt.
De liefde die niet zichzelf
zoekt, maar die het geluk van
de ander op het oog heeft. De
liefde die we van Christus
hebben geleerd.
Om die liefde moet het gaan
in het pastoraat van de toe
komst, schrijft Henri Nouwen
in zijn nieuwe boekje „In de
naam van Jezus" over pasto
raat in de toekomst. Het is
volgens mij een ernstige ver
schraling als we dit slechts
koppelen aan hen die kiezen
voor een leven in een kloos-
terverband of aan hen die de
weg van het pastorale werk
kiezen en dit tot hun beroep
maken. Wie om zich heen luis
tert naar de zorg waarmee
sommigen zorg hebbn voor de
vluchtelingen in ons midden.
Wie om zich heen luistert naar
de zorg waarmee mensen el
kaar in moeilijke momenten
omringen, die ziet velen die
hun leven leven als geroepe
nen. Hun wijze van zijn is ver
vuld van liefde. Als liefde de
centrale vraag is die Jezus
aan Petrus stelt, dan is het
duidelijk dat dat ook de eerste
vraag is aan allen die de Weg
van Christus willen volgen.
En zo ben ik wat in verlegen
heid met roepingenweekend,
als ik in een aankondigings
tekst merk dat het eigenlijk al
leen om ongehuwde mannen
gaat. Alsof zij alleen interes
sant zijn in de Kerk. Ik voel
veel aarzeling om daarvoor al
leen te bidden. Ik geloof dat
er steeds mannen en vrouwen
zullen zijn die zich zo willen
toewijden aan het volgen van
de Weg dat zij in alle vrijheid,
zonder dwang van buiten of
binnen, willen kiezen voor het
ongehuwde leven. Ik denk dat
dit leven het beste zijn kans
en eigen betekenis krijgt bin
nen een liefdevolle gemeen
schap waarin elk mens, vrou
wen en mannen als geroepen
worden beschouwd. Als men
sen in wier hart de vlam van
de liefde kan branden als ze
elkaar behoeden en zorg heb
ben om wie kwetsbaar is. In
het roepingsweekend bid ik
dat de liefde kans krijgt.
Beheersing gevraagd rond klooster Auschwitz
vreest dat de controverse
het Karmelietessenklooster in
het voormalige concentratie
kamp Auschwitz leidt tot een
impasse in dé betrekkingen
tussen het jodendom en de
Rooms-Katholieke Kerk. „Ik
doe een beroep op de wereld
pers om zich verantwoorde
lijk te gedragen en het juiste
klimaat te scheppen. Dit is
niet iets voor spelletjes", aldus
minister Wladyslaw Loranc
tijdens een persconferentie
aan het eind van zijn bezoek
aan Israël. Hij is de eerste mi
nister die sinds het verbreken
van de betrekkingen tussen
Polen en Israël in 1967 het
land heeft bezocht.
De Israëlische minister van
buitenlandse zaken, Moshe
Arens, maakte eerder deze
week aan Loranc duidelijk
dat de vestiging van het
klooster in Israël „veel pijn en
verontwaardiging" heeft ver
oorzaakt. Deze week ver
scheen in een Poolse krant
een open brief, ondertekend
door ruim 1300 katholieke in
woners van Oswiecim (het
vroegere Auschwitz), waarin
tegen de overplaatsing van
het klooster wordt geprotes
teerd. De katholieken noemen
de druk van joodse zijde „on
aanvaardbaar". Het klooster
zou oorspronkelijk voor eind
februari dit jaar verplaatst
zijn.
Het ongeluk dat men
geduldig draagt omdat
men het als
on vermijdelijk
beschouwt, wordt
onverdraaglijk zodra men
het idee opvat zich ervan
te verlossen.
Alexis de Tocqueville
DEN HAAG - „Daar gaat
het hele verschil van me
ning over, om een jaartal.
CDA-fractievoorzitter De
Vries heeft gepleit voor
een inkomensverbetering
voor de uitkeringsgerech
tigden in 1990. Hij heeft
dat nog eens herhaald nu
de cijfers van het Cen
traal Planbureau zo gun
stig zijn uitgevallen. Ge
zien de toestand waarin
vele uitkeringtrekkers
verkeren en gelet op de
gunstige economische
vooruitzichten zeggen wij
eens te meer: doe het
nu".
Dr. H.M. de Lange, econoom
en voorzitter van de sectie so
ciale vragen van de Raad van
Kerken, vindt dat de buiten
wacht vaak ten onrechte de
indruk krijgt dat de verschil
len in uitgangspunten tussen
raad en de grootste christelij
ke partij buitengewoon groot
zijn. De volgens de raad breed
om zich heen grijpende nieu
we armoede in Nederland is
zo'n geschilpunt en heeft tot
een paar forse aanvaringen
geleid tussen beide instanties.
Toch is daarvoor volgens De
Lange niet een heel andere
economische orde noodzake
lijk zoals de CDA-bewindslie-
den De Koning en De Graag
zeggen.
Het is een publiek geheim dat
de irritatie bij het CDA^ over
het doen en laten van de
Raad hoog is opgelopen. Mede
reden waarom afgelopen za
terdag een gesprek was gear
rangeerd tussen Raad van
Kerken en de top van het
CDA om de relaties wat op te
vijzelen. Zonder veel te willen
uitweiden over wat binnens
kamers is besproken zegt hij
dat het overleg „niet gemak
kelijk" was omdat beide par
tijen zo moeizaam met elkaar
communiceren. Wel vindt De
Lange dat die gesprekken ook
in de toekomst gevoerd
moeten worden om mogelijk
heden te hebben het beleid te
kunnen beïnvloeden.
Het CDA voelt zich vooral
door de kritiek van de Raad
op het sociale beleid in zijn
achilleshiel geraakt. Minister
De Koning en staatssecretaris
De Graaf namen de stand
punten van de raad op de
korrel en hekelden in enkele
bijdragen in het dagblad
Trouw een voorstel voor een
verhoging van de uitkerin
gen. De werkloosheid zou
daardoor navenant toenemen.
Werk moet volgens de be
windslieden prioriteit hebben
boven inkomen. Stijging van
de uitkeringen werkt volgens
hen automatisch door in de
lonen en dan worden banen
voor laagstbetaalden veel te
duur en zullen de zwaksten
uiteindelijk van zo'n maatre
gel de dupe worden.
De Lange: „Wat opvalt is dat
het kabinet bij de sociale stel-
TUL. fP
Dr. H. de Lange
selwijziging in 1985 het argu
ment hanteerde van het fi
nancieringstekort. De Raad
vroeg zich toen af of wijziging
van het stelsel de enige moge
lijkheid was. Waarom niet
zwaardere lasten gelegd op de
sterkste schouders? Het argu
ment van het kabinet om dit
niet te doen was dat de inko
mensverschillen dan nog klei
ner zouden worden dan ze nu
al zijn. Nu duikt het werkge-
legenheidargument op. Was
daar dan maar eerder mee ge
komen, zeg ik dan. In 1985
had verlaging van het finan
cieringstekort volstrekte prio
riteit. Dat argument wordt nu
niet meer gehanteerd en geen
wonder nadat er vier achter
eenvolgende keren tot belas
tingverlaging is besloten.
Tweemaal is de vennoot
schapsbelasting omlaag ge
bracht, de inkomensbelasting
is in deze kabinetsperiode ook
al een keer verminderd en
volgend jaar gebeurt dat nog
een keer met een bedrag van
2.2 miljard gulden. Er worden
daarvoor twee argumenten
gehanteerd. We moeten wel,
want in vergelijking met het
buitenland is de belasting-
ddruk hier te hoog. Bedrijven
en belastingbetalers zullen el
ders hun heil zoeken, wordt
gezegd, maar dat noem ik een
absoluut onbewezen zaak. Ja,
er zullen er wel een paar zijn
die dat doen, maar er blijven
nog altijd genoeg dingen voor
bedrijven over om hier te blij
ven hoor. Tweede argument
van het kabinet was dat het
grootste deel van die lasten
verlichting ten goede komt
aan de laagst betaalden. Maar
het is zonneklaar dat het
grootste deel daarvan naar de
hoogste inkomens gaat. Die
hebben met de progressie in
de belastingen te maken, niet
de laagst betaalden".
Inconsequent
De Raad van Kerken heeft
overigens volgens De Lange
geen concreet voorstel gedaan
voor een verhoging van de
uitkeringen. Dat ligt niet op
haar weg. Wel is aan de raad
een algemeen voorstel gedaan
door de deelnemers aan de
conferenties van de raad over
de armoede die zich verenigd
hebben in de Arme kant van
Nederland.
De Lange vindt het verder
niet consequent dat het kabi
net geen moeite heeft met een
algemene belastingverlaging,
maar wel opziet tegen een al
gemene maatregel ter verbe
tering van de uitkeringtrek
kers. „Dan wordt er gezegd
dat je deze groep niet over
een kam kan scheren, dat hun
inkomenspositie gedifferen
tieerder is dan uit de statistie
ken blijkt. Dat armoede een
rekbaar begrip is, dat het niet
goed te lokaliseren valt. Ik
denk dan aan Spreuken:
„Tweeërlei weegsteen is de
Heer een gruwel".
„Ja, je kunt nu eenmaal niet
anders dan algemene maatre
gelen treffen. Doe je dat niet
en'laat je het aan de gemeen
ten over om aanvullende
maatregelen te treffen, dan
dreigt er al gauw het gevaar
van rechtsongelijkheid.
Onze wensen zijn in feite heel
bescheiden. De inkomensach
terstand van de uitkeringsge
rechtigden bedraagt sinds de
bevriezing van de uitkeringen
zo'n twaalf procent. We zeg
gen niet dat dit in een klap
overbrugd zou moeten wor
den, we zeggen alleen: nu er
zoveel geld is voor belasting
verlaging, geef de uitkering
trekkers een kleine verho
ging. Dat er dan ben automa
tische koppeling moet plaats
vinden met de inkomens is
klets, Laten we wel wezen,
dat zo'n besluit om de uitke
ringen te verhogen genomen
zal worden staat voor mij
vast, maar daarvoor hoeven
we niet te wachten tot het
jaar dat er verkiezingen zijn.
Met onze riante economische
positie kunnen we het ons nu
veroorloven een veer van de
Lange tijd werd, ook in uw
kring, geloofd in de maak
baarheid van de samenleving.
De polsstok van de overheid
reikte zo ver dat zij welvaart
en welzijn voor allen kon ver
zekeren. Heeft dat geloof in
deze tijd niet een geduchte
knauw gekregen?
„Ik weet niet wie dat begrip
heeft uitgevonden, sociologen
misschien. Maar in de politiek
gaat het er toch om dingen tot
stand te brengen! Als het over
gaat, dan bepaalt in
FOTO: CEES VERKERK
feite het productiviteitsniveau
wat mogelijk is. Daar moeten
we volstrekt helder over zijn.
Dan zijn we afhankelijk van
economische groei. Maar als
het over groei gaat, dienen we
ons wel af te vragen welke
groei we nodig hebben. Met
Goudzwaard (hoogleraar eco
nomie VU) heb ik daar een
boekje over geschreven, Ge
noeg van te veel, genoeg van
te weinig. Ik vind het leuk
dat dr. Oostlander, directeur
van het wetenschappelijk bu
reau van het CDA, vorig jaar
in CDA Verkenningen daarop
ingehaakt heeft. De titel van
zijn bijdrage was veelzeggend:
alternatieven voor een immo
rele economie. Ik ben nu be
nieuwd hoe dat in een partij
als het CDA doorwerkt".
„Waar ik mij aan erger als ik
De Koning beluister is dat hij
iedere keer suggereert dat
wat wij willen heel mooi is
maar dat dat tot een andere
wereld behoort. Wij zouden
een andere orde willen, maar
waar we over praten is slechts
over een andere economische
politiek. Wij blijven geheel
binnen de spelregels van de
economische orde. Voor het
marktmechanisme is meestal
geen goed alternatief voor
handen. We vragen alleen dat
belastingvoordelen op een an
dere manier verdeeld worden.
Jij droomt, zegt hij dan, over
een heel andere wereld. Ja,
als we dat niet zouden doen,
waarom zitten we dan samen
in de kerk?"
PAUL VAN VELTHOVEN
Waarschijnlijk geeft niemand
beter dan de protestantse En
gelse parlementariër Edmund
Burke destijds het afgrijzen
verwoord over de terreur
waarin de Franse revolutie
ontaardde. De beschouwingen
die hij daarover ten beste gaf,
Reflections on the revolution
in France, zijn nog steeds zeer
leesbaar, vooral ook omdat
hij, om zijn afkeer te ver
woorden, zich op originele
wijze rekenschap van de kwa
liteiten van het Engelse poli
tieke systeem. De verbijste
ring én de verrukking over
de Franse revolutie heeft in
de hele negentiende eeuw na-
geëchood. Wat moest men ook
aan met een gebeuren waarin
de meest verheven en tot dan
toe onbekende idealen ge
paard gingen met een onge
kende terreur. „Uit het graf
van de vermoorde monarchie
is een immens en vormeloos
wezen ontstaan verschrikke
lijker dan welk ander ook dat
de verbeelding van de men
sen heeft getemd. En dat we
zen gaat recht op zijn doel af,
het slaat diegenen neer die
zich zelfs niet kunnen voor
stellen dat het bestaat, en zon
der dat het ook maar een
ogenblik door wroeging ge
kweld wordt of weerhouden
door algemeen aanvaarde
voorschriften, schreef Burke.
Tegenwoordig hebben we
voor de terreur van Robe
spierre een modern woord: to-
talitairisme. Maar hoe was het
mogelijk dat zij kon ontstaan?
Burke beval een terugkeer
aan van de oude standen
maatschappij, waarin de ver
houdingen tussen vorst en on
derdanen zo helder waren ge
regeld. Maar Burke had daar
van wel een erg idyliisch
beeld. Het recht en de orde
die Burke als medicijn tegen
de anarchie aanbeval, waren
al in het Frankrijk van het
ancien regime ver te zoeken:
De Franse revolutie zal een
merking neemt, schreef
Alexis de Tocqueville enkele
generaties later. Hij onder
nam de eerste grote studie
naar de oorzaken van de
Franse revolutie en zijn
vreemde tegenstrijdige uitbar
stingen. Hij nam er twintig
jaar de tijd voor en wie denkt
met een zeer omvangrijk
werk te doen hebben vergist
zich. Het is een betrekkelijke
kleine studie waarin in een
glasheldere stijl op de onont
koombaarheid en de tegen
strijdigheid van die revolutie
wordt gewezen. Meer dan
honderddertig jaar na zijn
verschijnen heeft het boek
nog niets van zijn actualiteit
verloren. Wie de nefaste wer
king van het despotisme wil
onderkenne heeft in De Tocc-
qeville nog altijd een supe-
rieure gids.
De Tocqueville maakte korte
metten met de stelling dat de
Franse revolutie een grote
breuk vormde met het Ancien
Regime. In plaats daarvan ziet
hij vooral een doorgaande lijn.
Het Frankrijk van de absolute
vorsten kende al een grote
mate van centralisatie. De
Franse Revolutie maakte die
ondanks de schijn van het te
gendeel zeker niet ongedaan,
maar versterkte haar juist. De
koningen voerden een ver
deel- en heerspolitiek die er
toe leidde dat adel, geestelijk
heid en derde stand, in elk
opzicht van het centrale gezag
afhankelijk werden. Maar ter
wijl zij veel van hun politieke
rechten en plichten verloren,
behielden zij hun financiële
en materiële voordelen ten
koste van de derde stad die
voor het allergrootste gedeelte
van de belastingen opdraaide.
De Franse boeren waren er
volgens de Tocqueville erbar
melijker aan toe dan vier eeu
wen daarvoor toen ze nog de
bescherming van de plaatselij
ke adel genoten. Meest fnui
kend voor de gang van zaken
onder het ancien regime acht
hij het gebrek aan vrijheid
dat de verschillende klassen
op zichzelf terugwierp en hen
slechts bedacht maakte op ei
gen voordeel.
Degenen die het meest vrij
waren, waren in feite de
schrijvers en philosophes die
dagelijks met de overdaad aan
middeleeuwse privileges van
de bevoorechte, in zich zelf
opgesloten kastes geconfron
teerd werden. Zolang zij de
koning en de godsdienst niet
rechtsstreeks beledigden werd
hen meestal weinig in de weg
gelegd. Zij ontwierpen de ide
alen van gelijkheid en vrij
heid die dagelijks onder hun
ogen in de hiërarchische
maatschappij met voeten ge
treden werden. Zij waren in
feite politici, maar dan van de
meest abstracte soort, omdat
zij niet door door concrete be
langen geworteld waren in de
maatschappij.
Wat veel tijdgenoten van de
Franse revolutie het meest
schrik heeft aangejaagd - Bur
ke is daarvan ook een wel
sprekend vertegenwoordiger -
is de felheid waarmee kerk
en christendom werden aan
gevallen. De kerk was voor
veel burgers de meest nabije
instantie die het koninklijk
gezag rechtvaardigde. Zij
niet alleen met de macht ver
bonden, zij hield ook toezicht
op het denken. Vandaar dat
zij vrijwel zonder uitzonde
ring door de schrijverselite
wérd aangevallen.
Een van de meest bedenkelij
ke kanten van de Franse re
volutie ziet De Tocqueville
juist in haar aanvallen op de
godsdienst. Het is duidelijk
dat voor een politiek denker
als De Tocqueville de waarde
van de godsdienst vooral gele
gen is in haar sociale functie.
Zij is de bewaarder van pu
blieke, morele waarden die,
ondanks de schone schijn van
het tegendeel, in het revolu
tionaire proces zo deerlijk
door het slijk werden gehaald.
Dat het ook anders kon be
wees volgens De Tocqueville
Amerika, een land dat als eer
ste de scheiding van de drie
machten realiseerde maar
waar het belang van de gods
dienst niet in twijfel werd ge
trokken, juist omdat zij de be
langrijkste garantie is voor de
stabiliteit van de staat en het
onderlinge respect.
PAUL VAN VELTHOVEN
Selecties uit het werk van De
Tocqeville en Burke zijn ver
schenen bij uitgeverij Kok,
Kampen.
Kohl in de knel
HAA
heidsdiensl
De Westduitse bondskanselier Helmut Kohl, na zijn jaar
lijkse afslank-vakantie in Oostenrijk weer enige kilo's lich
ter, heeft na terugkomst in Bonn zijn regering gereorga
seerd. Ministers en staatssecretarissen moesten aftreden
van stoel verwisselen.
eu ma;
Het zijn onder anderen minister van defensie Scholz, diei
.collega van financiën Stoltenberg en minister van binnen
Mandse zaken Zimmermann geweest, die hebben moeten boe
ten. De eerste is uit de regering verdwenen, de twee anderei
hebben andere functies gekregen, die niet anders kunni
worden uitgelegd dan als een degradatie.
HET blijft echter zeer de vraag of Kohls nieuwe bezems h(
schoon genoeg vegen. De politieke problemen in de Bondsre- tel
publiek zijn ongekend groot en staan bol van de tegenstelling
gen. Kohl zit klem tussen rechts èn links. Een treffend voor
beeld daarvan is de harde opstelling jegens demonstranten,
buitenlanders en asielzoekers, waarop in de Bondsrepubliek
veel kritiek is geleverd. Die politiek heeft onder
SPD politieke winst opgeleverd. Maar toegeven aa
tiek van links zal de extreem-rechtse partijen, die recentelijl
grote successen hebben geboekt, nog meer wind in de zeilen
geven.
OvER de aanleiding tot de verschuivingen bestaat geei
twijfel: de christen-democratische partij van Kohl, de CDU,
maar ook de liberale coalitiegenoot FDP, hebben bij recente
verkiezingen zulke klappen gekregen, dat Kohl wel
moest doen. Overigens is de ontevredenheid van de Duitse
kiezers op zich opmerkelijk, want 's lands economie floreert
Er is voor de meeste Duitsers op materieel gebied niet veel
reden om een ander kabinet te wensen. Misschien zijn onze
oosterburen zo langzamerhand uitgekeken geraakt op de
centrum-rechtse coalitie.
EEN reorganisatie van zijn kabinet was nog de enige moge
lijkheid voor Kohl het tij te keren. Een alternatief was
opstappen. Maar daar wilde Kohl, wiens populariteit naai
een dieptepunt is gezonken, natuurlijk niets van horen,
ker niet aangezien hij in zijn kabinet nog enige ministers had
zitten aan wie hij de zwartepiet kon toeschuiven
verminderde vertrouwen van de bevolking.
oi cberche-on
gelijkheid
vestiginger
noodzaakt
De af
zaken vori
van de din
directie
latregel
:n lies.
m UTRECF
Het gaat Kohl er naar eigen zeggen om het imago
ploeg en de presentatie van het beleid te veranderen. Weinij
duidt er op dat hij de politiek van zijn coalitieregering ingrij
pend wil bijstellen. Daar heeft hij inderdaad ook weinig AMÏ
ruimte voor, omdat elke koerswijziging politiek (gezichts-el
)verlies oplevert. De vraag die daardoor opdoemt is hoe lai
Kohl het zelf zal volhouden of, nog belangrijker, hoe lai
zijn partij hem nog aan de macht zal dulden.
ALS de huidige ontwikkeling voortgaat, stevent de Bonds
republiek regelrecht af op een regering van sociaal-democra
ten en Groenen, de partij die enkele jaren geleden nog
onderlinge twisten ten onder leek te gaan, maar nu een poli:
tieke factor van betekenis is geworden. Dat is een toekomst
beeld dat velen in de Bondsrepubliek, maar zeker ook
westerse bondgenoten, met veel zorgen vervult. Wanneer
Kohl er niet tijdig in slaagt het vertrouwen te herwinnen, i
is de verwachting, zal zijn partij niet aarzelen de bondskan:
lier te offeren. Onder anderen Lothar Spath, de populair
premier van de welvarende deelstaat Baden-Württemberg
staat klaar om de macht ovei
ISTERI
ikende i
toch w
Arger
Olijn
HELMUT Kohl heeft nog twee maanden de tijd. Dan gaa
de kiezers naar de stembus om de afgevaardigden naar het
Europese Parlement in Straatsburg aan te wijzen. Verdei
verlies voor de CDU daar zou wel eens het einde
tijdperk-Kohl kunnen betekenen.
Veel bewolking
DE BILT (KNMI) Een
frontale zone die boven ons
land ligt en zich uitstrekt van
de Noordzee in de richting van
Duitsland blijft vandaag ook
nog aanwezig, maar de groot
ste activiteit is er nu uit. Er is
nog wel veel bewolking en er
kan af en toe wat regen val
len, maar niet zoveel als er
gisteren naar beneden kwam.
In de loop van de dag nadert
vanuit het zuidwesten een
zwakke rug van hogedruk die
voor enkele opklaringen gaat
zorgen. De temperatuur loopt
op tot ongeveer 12 graden, aan
de kust iets lager en meer
landinwaarts iets hoger. De
wind waait uit het noordwes
ten en is matig, maar de rug
van hogedruk zorgt er ook
voor dat de wind geleidelijk
iets in kracht gaat afnemen.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor zondag en maandag:
Benelux en noord-Duitsland:
Half tot zwaar bewolkt en mo
gelijk wat regen. Middagtem-
peratuur rond 13 graden.
De met
oorlogsm
P. Bi
ontvange
nen de m
verjaard
wel de
jaar zelfs
den Br<
,welwilk
iitleverir
leeft Bi
loop geh
Spanje half tot zwaar bewolkt
en vooral op zondag af en
regen. Middagtemperatuur
geveer 14 graden. In zuid-
Spanje perioden met zon
droog. Middagtemperatuur
geveer 16 graden, maar in
uiterste zuiden iets boven df
20 graden.
Joegoslavische kust: Periodei
met zon, maar maandag mee
bewolkng gevolgd door regen
Middagtemperatuur ongevee
18 graden.
Alpenlanden: Veel bewolking
en af en toe regen. -Middag
temperatuur ongeveer 13 gra-
Japar
'Smind
hout
DEN HA.
Zuid-Scandina vië
marken: Af en
vooral op maandag toenemen
de neerslagkans. Middagtem
peratuur eerst nog ongeveer 10
graden daarna circa 8 graden.
Midden- en zuid-Duitsland:
Veel bewolking en af en toe
regen. Middagtemperatuur
rond 13 graden.
Groot-Brittannië: Vooral in
het zuiden veel bewolking en
af en toe regen, in het noorden
af en toe zon en mogelijk een
bui. Middagtemperatuur rond
12 graden.
Frankrijk: Veel bewolking en
perioden met regen. Middag
temperatuur van 12 graden in
het noorden tot circa 17 gra
den in het zuiden.
Italië: Zondag perioden met
zon en droog, maandag veel
bewolking en regen, mogelijk
ook
Dene- Helsinki
Spanje: In noord- en midden-
Casablanca
de
pisch hou
dat Japan
kelingshu
iebruikt
schermen
:he re|
opro
Natuurfoi
ver de j
anse hai
let rappi
boden aai
sadeur in
leurde g<
kyo en V
Japan is
jrootste
)isch hoi
Natuurfoi
irocent v
|ard guld
importeer
Amerika
Procent v
komt vol
de Malay
bah en Sa
neo. Verc
mende m
Papua-Nc
tijns-Ame
In bijna a
1 pan zijn
wijze.
Jutting
binnen
WNF. He
de Japar
Pisch ho
grote int
mingen a
DE KM
iflriie
Dim:
Ki
