laakt voorstellen NAVO „Mijn goede vriend Gorbatsjov" Milieuplan Brazilië om Amazonegebied te redden Vredesplan Shamir gaat niet ver genoeg EsidócSowiant ZATERDAG 8 APRIL 1989 PAGINA 5 et eeiC' 3ngersnood fclstert :ambique 'UTO In de Mocambi- provincie Zambézia zijn iderden mensen het slachtof- geworden van hongersnood, zenden mensen wonen daar ■vluchtelingenkampen, en er dagelijks meer dan iderd. Nog eens hondderdui- ïden worden met hongersdood dreigd. De regering krijgt odhulp van de Verenigde Na- s en verscheidene particuliere lporganisaties. Door het oor- jeweld zijn de twee meest ge en districten in Zambézia iter moeilijk toegankelijk voor edseltransporten. Franse huisjes erg in trek bij Britten ROUEN Steeds meer Britten kiezen voor een tweede huisje aan de kust in het Franse departement Normandië. De vraag is enorm toegenomen nadat de werkzaamheden aan de tunnel onder het Kanaal tussen Frankrijk en Groot-Brittannië begonnen zijn. Volgens Britse schattingen zullen zo'n 100.000 Britten de komende vier jaar een tweede huis in Frankrijk kopen. Sinds enkele maanden zijn de verkopen van huizen echter explosief toe genomen. En niet alleen in Normandië, maar ook in het noorden, in Bretagne, in het Zuid westen en zelfs in het Zuidoosten. „In Zuid- Engeland kost een kleine cottage ongeveer 130.000 gulden, terwijl men er in Frankrijk niet meer dan 50.000 gulden voor hoeft neer te tellen", zegt Yves Allard, een Normandi- sche notaris. Celstraffen voor jonge Albanezen in Kosovo PRISTINA Vijf jonge Albanezen zijn gisteren in de autonome provincie Koso vo in Joegoslavië veroordeeld tot gevan genisstraffen van één tot vijf jaar. Het is voor het eerst sedert de onlusten van de vorige maand dat in Kosovo een proces plaatsvond tegen Albanezen. De dis trictsrechtbank in de hoofdstad Pristina verklaarde dat de aangeklaagden drie jaar lang hadden gestreefd naar een „re publiek Kosovo". Dat was de doelstel ling van de verboden „marxistisch-leni- nistische organisatie" waarvan zij deel uitmaakten. De Albanezen hadden in pamfletten de bevolking van Kosovo op geroepen tot stakingen. Brief Hirohito 97.000 waard NEW YORK Een met de hand ge schreven brief van de in februari be graven Japanse keizer Hirohito heeft op een veiling in New York een re cordbedrag opgebracht van 46.200 dollar, ongeveer 97.000 gulden. De brief, een felicitatie van Hirohito uit 1934 aan de Cubaanse leider Carlos Montefur met diens verkiezing tot voorlopig president, was ingezet op een bedrag van 3000 dollar. De vei lingmeester bekende dat hij op een niet veel hoger bedrag had gerekend. De brief werd gekocht door een ver tegenwoordiger van een Japanse bank in New York, die handelde in opdracht van een Japanse koper die onbekend wilde blijven. Deense tieners voor straf naar woestijn ODENSE Vijf Deense tieners die zich schuldig hebben gemaakt aan misdrijven, moeten voor straf zes weken op een cursus overleven in de Sahara. De cursus is een laatste poging om hen her op te voeden. „Wij hebben alle traditionele methoden al tever geefs beproefd. Nu willen wij wel eens zien hoe de tieners zich gedragen in een situatie waar zij niet kunnen weglopen. Op die ma nier leren zij misschien hun destructief ge drag om te zetten in een constructieve hou ding", aldus Erik Juul, hoofd van het maat schappelijk werk in Odense. Drie maat schappelijk werkers zullen de tieners, die in leeftijd variëren van vijftien tot zeventien iaar en allen al meermaals met justitie te ma ken hebben gehad, op hun tocht door de Sa hara vergezellen. Leger ingezet bij onrust in Georgië MOSKOU In de hoofdstad Tiflis van de Sovjet-republiek Georgië zijn troepen en pantserwagens de straat op gestuurd na een reeks nationalistische stakingen en demonstraties. Meer dan 100.000 mensen verzamelden zich gisteren voor de rege ringsgebouwen en kantoren van de com munistische partij in Tiblisi om hun soli dariteit te betuigen met honderd mensen die daar een hongerstaking houden. Veel betogers riepen in spandoeken op tot af scheiding van Georgië van de Sovjetunie. Het leger, dat grote bevoegdheden heeft, patrouilleert op straat en drie pantserwa gens hebben het televisiecentrum omsin geld. MODERNISERING KERNWAPENS VOORWAARDE VOOR VERMINDERING' 31 'clEN wejin, ij 11e HAAG De voor ter van de Commissie de Strijdkrachten uit iatt Amerikaanse Huis van 'gevaardigden, Les As- heeft in Den Haag kritiek geoefend op manier waarop de .VO in Wenen met het arschau Pact onderhan- ilt over beperking van conventionele bewape- g. Hij sprak in een bij eenkomst ter gelegenheid van het veertigjarig be staan van de NAVO. Het onderhandelingsvoorstel van de NAVO, opgesteld door militairen en diplomaten, maar niet door politici, komt niet tegemoet aan wat het bondgenootschap politiek no dig heeft, aldus Aspin. De NAVO heeft voorgesteld om zware tanks, artillerie en ge pantserde personeelsvoertui- gen aan beide zijden te ver minderen tot 5 a 10 procent onder het huidige niveau van de NAVO-landen. Dit bete kent dat het Oostblok aanzien lijk meer moet inleveren dan het Westen. Als de Sovjetunie dit aanbod zou aanvaarden en Gor- batsjov, is daar, getuige de gang van zaken rond de INF, toe in staat - dan blijft het Westen opgezadeld met de drie grote problemen waarmee het nu te kampen heeft, zo meende Aspin. De defensie uitgaven, waarmee de Wester se publieke opinie steeds meer moeite heeft, zouden uitslui tend in de landen van het Warschau Pact dalen, de las ten van de gemeenschappelij ke defensie, die de VS meer op West-Europa willen afwente len, zouden vrijwel hetzelfde blijven. Ten slotte zou de over last van de militaire aanwezig heid in de Duitse Bondsrepu bliek er niet door verminde- Door aan te kondigen dat 5000 bod etreft raslijst jof er misverstand over kon bestaan zat koningin Beatrix in de Iderzaal keurig achter het bordje H.M. De Koningin. Ze luister ondermeer naar prof. Piet Dankert, die de vijfde Ronde-Tafel- i de 40-jarige NAVO opende. FOTO: MILAN KONVALINKA tanks en zes divisies uit Oost Europa zullen worden terug getrokken en 5000 tanks in Westelijk Rusland naar de schroothoop zullen worden verwezen, heeft Gorbatsjov Erecies datgene gedaan wat et Westen altijd heeft ge vraagd. Het vermogen van het Warschau Pact om een onder- hoedse aanval te ondernemen is sterk verminderd, aldus As pin. Minister Bolkestein van defen sie gaf vanochtend aan wat de uitgangspunten zijn van het zogenoemde „comprehensive concept" van de NAVO. Dat is het beleidsdocument dat de basis moet vormen voor de modernisering van de kernwa pens voor korte afstand. In zijn rede te Londen leverde Sovjetleider Gorbatsjov kritiek op deze plannen. Bolkestein zei dat defensiebe leid en wapenbeheersing die nen samen te vloeien in een consequent en logisch veilig heidsbeleid, dat er van uitgaat dat Gorbatsjov de Sovjetunie niet wil omvormen tot een Westerse democratie. Op bui tenlands-politiek gebied streeft de Sovjetunie volgens Bolke stein nog steeds naar het ver zwakken van de banden met de Verenigde Staten. „Gor- batsjov's Gemeenschappelijke Europees Huis is niet in ons belang, als er in dit huis geen plaats is voor de Verenigde Staten", aldus de minister. „Wij moeten er geen twijfel over laten bestaan dat onze veiligheid in laatste instantie slechts door kernwapens kan worden verzekerd", zo vatte minister Bolkestein het tweede uitgangspunt samen. „Conven tionele bewapening, zelfs als zij in evenwicht is, biedt nooit dezelfde mate van veiligheid". Modernisering van de kern wapens is volgens minister Bolkestein voorwaarde voor het terugbrengen van hun aantal. Woedend Een vrouw in Seoul die net haar winkeltje in vlammen heeft zien opgaan door brandbommen van studenten uit haar woede tot één van de relschoppers, die zich een beetje lijkt te scha men. De studenten waren slaags geraakt met oproerpolitie tijdens een demonstratie ten gun ste van de dissident Moom Deze vertrok vorige week onverwacht voor een bezoek aan Noord- Korea. De Zuidkoreaanse regering liet weten dat Moon bij zijn terugkeer direct zou worden RIO DE JANEIRO President José Sarney van Brazilië heeft een nieuw milieuplan tot behoud van het Amazonegebied be kendgemaakt. Hiermee wil hij een einde maken aan de „internationale las tercampagne" tegen Bra zilië, dat ervan wordt be schuldigd het regenwoud in snel tempo van de aardbodem te vegen. Sarney kondigde op de televi sie 17 decreten en 21 wetsont werpen aan waarmee het Amazonegebied moet worden gered. „Onze nationale hulp bronnen" heet het plan. Het programma gaat miljoenen dollars kosten. Het milieuplan voorziet onder meer in een verbod op het ge bruik van kwik bij het winnen van goud. Verder worden be lastingsvoordelen voor bedrij ven in de Amazone ongedaan gemaakt als zij de ecologische balans verstoren. De strijd krachten krijgen de bevoegd heid het gebied te controleren en moeten ontbossing tegen- onder hevige internationa kritiek wegens het „openleg gen" van het regenwoud. Bos sen met een oppervlak zo groot als Groot-Brittannië zijn in vlammen opgegaan. Milieu organisaties hebben in dit ver band gewezen op het zoge noemde broeikaseffect, de op warming van de aarde die de sastreuze gevolgen voor het klimaat op de gehele aarde kan hebben. Ambitieuze wegenbouw- en stuwdamprojekten en talrijke mijnwerkactiviteiten dragen op hun beurt bij aan het ver- woesteji van het Amazonege bied. Daarbij speelt zich ook een menselijke tragedie af. De Indianen in de Amazone moeten wijken voor de voor uitgang en zijn het slachtoffer van de ambitie van Brazilië om de „Verenigde Staten van de 21e eeuw" te worden. üingefc' forth loog gen Congres drit j He „Neei IASHINGTON Voor- alig Witte-Huismede- fjerker Oliver North eft gisteren tijdens zijn oces in Washington ver- •d dat hij heeft gelo- tegenover het Con- Hij zei regeringsdo- imenten te hebben ver- etigd om zijn rol in de contra-affaire te ver- Even hooi rigensjillen. tegenover een fede- le jury in een getuigenis zijn verdediging dat hij gelogen over zijn rol bij t verkrijgen van hulp aan Nicarguaanse Contra-rebel- i tijdens een ontmoeting in gustus 1986 met leden van commissie voor de inlich- jendiensten van het Huis n Afgevaardigden. De bij- id aan de cóntras was in tijd door het Congres ver- den. ontslagen marine-overste kende voorts dat hij in zijn ntoor in het Witte Huis zeer stukken in de papier vernietiger had gestopt, nadat baas, de vroegere voorzit- van de nationale Veilig- %en J'pdsraad Robert McFarlane, dat had opedragen. start atste We valtl krith gever vaak 'n m c La LONDEN De uitnodi ging van Sovjetpresident Gorbatsjov aan koningin Elizabeth en haar gemaal prins Philip om „op een geschikt moment" een staatsbezoek te brengen aan zijn land, plaatst de protocolaire afdeling van Buckingham Palace en Groot-Brittannies depar tement van buitenlandse zaken voor een groot aan tal onbekenden. In de eerste plaats is er de vraag of de regering Thatcher het vorstenpaar wel toe stemming zal geven naar Moskou te reizen. In de geest van Anglo-Sovjetrussische vriend schap is het echter onwaar schijnlijk dat de Britse be windslieden een afwijzende houding zullen aannemen. En het is bekend dat sovjetpresi dent Gorbatsjov hen eeuwig dankbaar zal zijn als zij konin gin Elizabeth en prins Philip naar zijn land laten gaan. De hele wereld zal dit historische staatsbezoek immers beschou wen als een westelijke hulde voor zijn glasnost- en pere strojka-politiek. Het voornaamste probleem met Gorbatsjovs invitatie is de moord, nu 72 jaar geleden, op de Russische keizerlijke fami lie. Voor Elizabeth II en prins Philip waren de tsaar en tsari na neef en nicht. Moet over hun bloedige afslachting nu kompleet de spons worden ge veegd? In Londen wordt ge zegd dat de Britse koninklijke familie dit drama inderdaad wil vergeven en vergeten. Graven Het programma van het ko ninklijke staatsbezoek aan de Sovjetunie zal worden samen gesteld en voorbereid in ge meenschappelijk overleg tus sen de ministeries van buiten landse zaken in Londen en Moskou. Welke plaatsen het Britse koninklijke paar zal be zoeken, is nog niet duidelijk. Maar het wordt mogelijk ge acht dat koningin Elizabeth de graven van haar vermoorde familieleden zal willen bezoe- Tsaar Peter III en Toergenjev keren huiswaarts LONDEN De directeur van het Londense veiling huis Sotheby's, Lord Gowrie, heeft Raïsa Gorbatsjov een portret van tsaar Peter III en een manuscript van Toergenjev aangeboden. Dit gebeurde tijdens een cere monie in de Sovjet-ambassade in Londen. „De geste is bedoeld als dankbetuiging van het veilinghuis voor de bijstand die het heeft gekregen tijdens het organiseren van zijn eerste veiling in Moskou, in juli 1988", aldus de directeur. Het gaat om een portret van de vader van Catharina de Grote op 19-jarige leeftijd. Het manuscript is van „Vaders en zonen" uit 1862, dat 1,7 miljoen gul den waard is. ken. Misschien zal zij bij die gelegenheid een antwoord trachten te krijgen op vragen die sedert de schietpartij te Je- katerinburg in Westsiberie open zijn gebleven. Wie ver moordde de tsaar en zijn fami lie? Wist iemand te ontsnap pen? Zo ja, wat gebeurde er se dertdien met die persoon? Gorbatsjovs glasnost zou door de Britse koningin zwaar op de proef kunnen worden ge steld. De Britten zijn een beetje te leurgesteld over de toespraak veel hall van Londen i minder betekenisvol uitstrevend dan Britse politie ke waarnemers het hadden verwacht. In tegenstelling met wat men voor de aanvang van de zitting had voorspeld, hield Gorbatsjov het ook geen 40 minuten vol. Na een goede twintig minuten had hij er kennelijk meer dan genoeg- De verwachtingen waren wel licht te hoog gespannen ge weest. Een gewezen ambassa deur van Groot-Brittannië zei achteraf: „Wat ons verraste is dat in zijn toespraak geen en kele verrassing voorkwam." De westelijke bondgenoten zijn nu blij dat ze geen nieuwe Sovjetrussische ontwapenings voorstellen hoeven te bestude ren. Ze moeten zich er dus ook niet over uit te spreken. Dit feit alleen al veroorzaakt in Londen een hele opluchting. Apetrots Margaret Thatcher is in elk geval apetrots nu zij als eerste politicus van het westen door de nieuwe Sovjetpresident met een bezoek werd vereerd, ook al blijft op politiek gebied alles onveranderd. Maar premier Thatcher is al heel blij dat zij de sovjetpresident „mijn goede vriend Michael Gorbatsjov" mag blijven noemen. In een land zoals het hare, waar „name-dropping" het te pas en te onpas noemen van na men van erg bekende perso nen om te laten merken dat je veel mensen kent - een gelief de sport is van snobs en ande re imago-bouwers, kan dat pri vilege haar nog een hoop voordeel opleveren. E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Kapitein Rob in China 38) De stuurman van Wang Hang heeft zijn pogingen om de 'andora' en haar bemanning in handen te krijgen nog niet op- Bven, ondanks de tegenslag, waarmee hij te kampen heeft ge- ad. Hij heeft 't restant van de roverstroep bij elkaar getrommeld ihij overlegt met hen, om de 'Pandora' die rustig aan de oever ameerd ligt bij verrassing te nemen. Hij weet, dat Willy alleen an boord is met enkele matrozen en dat meisje zal hem wel niet tel in de weg leggen. Maar één lid van de bemanning heeft hij vergeten, want wanneer hij met zijn troep op het heetst van de dag - aan boord van de 'Pandora' slaapt alles - het schip nadert, is Skip op zijn post. Hij begint plotseling woedend te blaffen en Willy snelt verschrikt toe. Daar ziet zij een troep Chinezen, gewa pend met karabijnen en sabels, de helling afrennen. Zij begrijpt het gevaar en gooit snel de meertouwen los. Door de stroom drijft de 'Pandora' direct van de wal af. Japanners leven het langst GENEVE In de ont wikkelde landen is de ge middelde levensverwach ting in Japan het hoogst en in de Sovjetunie het laagst. Dit blijkt uit een eerste com plete studie die de Wereldge zondheidsorganisatie (WHO) heeft uitgevoerd in de 33 meest ontwikkelde landen in de wereld. In Japan halen de mensen een gemiddelde leef tijd van 79,1 jaar. De inwoners van de Sovjetunie en ook die van Hongarije zitten daar met een gemiddelde levensver wachting van 69,7 jaar biina tien jaar onder. De gemiddelde levensverwachting in alle 33 onderzochte landen tesamen die met een gezamenlijke bevolking van 1,2 miljard een kwart van de wereldbevolking bedraagt 73,7 jaar. Alle Westerse landen zitten daar boven, met Zwitserland (77,6) en Zweden (77,1) aan kop, Nederland (76,5) in de middenmoot en Belgie (74,6) als laatste. Alle landen van Oosteuropa zitten onder het gemiddelde. Uit het onderzoek blijkt ver der dat 1 op de 6 mensen sterft aan kanker. Ook sterven in de 33 landen jaarlijks bijna een half miljoen mensen jonger dan 65 aan aandoeningen die volgens de WHO verband houden met roken. Uit een be geleidend overzicht blijkt dat Hongarije aan kop gaat bij het aantal zelfmoorden met 67,9 per 100.000 mannelijke inwo ners, gevolgd door Finland (43), terwijl Malta met een cij fer i 1,4 het minst suicidaal Los Angeles schrikt van aardbeving en werkt door LOS ANGELES De wol kenkrabbers in Los Angeles stonden gisteren door een aardbeving op hun grondves ten te schudden. Op veel plaatsen brak de waterleiding en in winkels vielen goederen van de schappen. Volgens de politie zouden er maar twee gewonden zijn gevallen; een man kreeg een schilderij op het hoofd en een andere viel van een ladder en kneusde een enkel. De aardbeving had een kracht van 4,6 op de schaal van Richter, krachtig genoeg om aanzienlijke schade aan te richten, vooral in het exclusieve kuststadje Newport Beach, ten zuidoosten van Los Angeles. Mensen die in wol kenkrabbers aan het werk wa ren zeiden dat de gebouwen ongeveer 20 seconden stonden te schudden. In de stad die ge wend is aan bevingen bleef het personeel doorwerken. Los Angeles ligt in een gebied waar twee aardschollen tegen elkaar aanliggen, hetgeen re gelmatig leidt tot bevingen. AMERIKAANS CONSULAAT LENINGRAD AFGELUISTERD WASHINGTON De Verenigde Staten hebben de Sovjetunie ervan beschuldigd electronische afluisterapparatuur te hebben geplaatst in het Amerikaanse consulaat in Leningrad. Ameri kaanse functionarissen hebben de apparatuur in februari ont dekt. De Amerikaanse regering heeft inmiddels bij het Kremlin officieel geprotesteerd tegen het incident. „Dergelijke vijandige pogingen van het vergaren van inlichtingen, hoe lang het ook duurde, vormen een diepe belediging voor het Amerikaanse volk", aldus de verklaring. Eerder hadden de VS en Moskou al ruzie over het nieuwe gebouw van de Amerikaanse ambassade in Moskou. Daar werden enkele jaren geleden verscheidene af- luisterapparaten gevonden. Amerikaanse inspecteurs hebben on langs in een onderzoeksrapport verklaard dat enkele delen van het ambassadegebouw kunnen worden geschoond van de afluis terapparatuur. Maar voor andere delen bevalen ze sloop aan. JERUZALEM Het vre desplan dat de Israëlische premier Yitzhak Shamir heeft voorgesteld bij zijn bezoek aan Washington gaat de Verenigde Staten niet ver genoeg. „Het is duidelijk dat er meer moet worden gedaan", zei een Amerikaanse functionaris gis teren. President Bush had net overleg met Shamir „zeer pro ductief' genoemd, maar zei dat Shamirs voorstellen „nog geen eindpunt zijn". De Israë lische pers was van oordeel dat Shamir een conflict met de Verenigde Staten heeft weten te vermijden. Prominente Palestijnen in de door Israël bezette gebieden verwierpen unaniem de plan nen van Shamir om „vrije de mocratische verkiezingen" in de door Israël bezette gebieden te houden. Hetzelfde deed PLO-leider Yasir Arafat tij dens een bijeenkomst van de Brazzaville was. Arafat noemde de pi [ast woonlijk onvoldoende." Ara] vroeg nogmaals om te begin nen met de terugtrekking van de Israëlische troepen uit de bezette gebieden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5