„Arbeidsplicht voor vrouwen?
Dan ook arbeid voor vrouwen"
EEN LEUKE MEEVALLER
VOOR 55-PLUSSERS?
Shamir heeft vredesproces niet veel meer te bieden
Van Dijk wil moslims
voortaan betrekken bij
overleg met kerken
NENDORADO
1
BINNENLAND/BUITENLAND
CeidócSouttMit
DINSDAG 4 APRIL 1989 PAGINA 4
EUROPEES PARLEMENT:
Ontwikkeling supertelevisie niet missen
DEN HAAG Bij de ont
wikkeling van een nieuwe
supertelevisie mag Europa
de boot niet missen. Het
dreigende Japanse over
wicht op het gebied van
deze hoge-definitie-televi-
sie dwingt Europa tot een
gezamenlijke strategie
voor de invoering van
HDTV.
Een belangrijk onderdeel hier
van is de ontwikkeling door
Europa van een wereldwijd te
aanvaarden norm voor de pro-
duktie van deze nieuwe tech
nologie, zo concludeert de
VVD-lijsttrekker voor het Eu
ropees Parlement, drs. G.M. de
Vries. Hij presenteerde giste
ren in Den Haag het verslag
van het Europees Parlement
over HDTV waarin aanbeve
lingen worden gedaan aan de
Europese Commissie om de
Europese positie te versterken.
Hoge-definitie-televisie is een
nieuwe digitale technologie
voor elektronische beeldweer
gave waarmee het mogelijk is
thuis televisiebeelden van
bioscoopkwaliteit op grote
schermen weer te geven. De
verschillen tussen een aantal
industriële sectoren en dien
sten zullen door het gebruik
van digitale technologie ver
der vervagen; telefoon, televi
sie- en radio-opnames en films
zullen dezelfde computertaal
gebruiken, terwijl gebruikers
van personal computers in
staat zijn beeld- of geluidsef
fecten te creëren of muziek of
video-opnames weer te geven.
Al deze produkten zullen één
geheel worden.
f..
r i
„Ken je limiet"
Voorovergebogen op een oude
motorfiets reed burgemeester
Verspuij van Brummen giste
ren in Eerbeek enkele verkeer-
saffiches aan flarden. Hij gaf
daarmee het startsein voor de
campagne „Ken je limiet" die
is gericht op het verbeteren
van de verkeersveiligheid op
de buitenwegen. Achterop de
motor zit de actrice Martine
van Oss, alias juffrouw Ducker
uit de tv-serie Familie Ouden
rijn.
FOTO: ANP
SYMPOSIUM OP DE HUISHOUDBEURS
AMSTERDAM Dat de
overheid vanaf volgend
jaar meisjes van achttien
jaar in sommige gevallen
wil verplichten te sollici
teren is volslagen terecht,
maar dan moet zij er ook
voor zorgen dat vrouwen
daadwerkelijk aan de slag
kunnen. Anders is de zo
geheten '1990-niaatreger,
waarin de sollicitatieplicht
is vastgelegd, een wassen
neus die de vrouwen
emancipatie allerminst
bevordert, aldus Klaasje
Eisses-Timmerman. De
vice-voorzitter van de
Emancipatieraad zei van
morgen tijdens een sym
posium op de Huishoud
beurs dat het volstrekt
normaal is dat vrouwen
moeten werken voor hun
geld.
Dat her en der met veront
waardiging gesproken wordt
over „een arbeidsplicht voor
n" verbaast haar. „Die
Eisses-Timmerman,
vice-voorzitter van de Emanci
patieraad, sprak op de Huis
houdbeurs.
FOTO: PERS UNIE
plicht heeft iedereen. Alleen
als je getrouwd was hoefde je
je niet beschikbaar te stellen
voor de arbeidsmarkt. Dat
daar een eind aan komt, is
normaal. Iedereen heeft zijn
talenten en de overheid mag
vragen die te ontplooien - en
dan niet alleen in de huishou
ding".
Minister De Koning van socia
le zaken, die ook emancipatie
onder zijn hoede heeft, zet
daartoe een eerste stap door
met ingang van 1990 de „kost
winnerstoeslag" af te schaffen.
Die toeslag maakte het tot nu
toe mogelijk dat een vrouw
niet naar werk hoefde te zoe
ken, ook al was haar man
werkloos en ook al kreeg hij
een uitkering onder het sociaal
minimum, dat wil zeggen:
minder dan de bijstand. De
man kreeg dan, omdat hij
kostwinner was, een toeslag.
Zonder dat van de vrouw eni
ge inspanning werd gevraagd,
werd de uitkering van het
echtpaar op het niveau van de
bijstand gebracht. Daar maakt
De Koning een eind aan. De
toeslag verdwijnt en voortaan
zullen de vrouwen (althans de
nieuwkomers; de maatregel
geldt slechts voor vrouwen die
in 1990 of later achttien jaar
oud worden) moeten proberen
werk te vinden. Ze moeten
solliciteren en zijn dan, zoals
elke uitkeringsgerechtigde,
verplicht passend werk te ac
cepteren. Pas als dat er niet
blijkt te zijn, is de overheid be
reid een uitkering te verschaf
fen die het echtpaar een 'inko
men' op bijstandsniveau waar
borgt.
De 1990-maatregel dwingt dus
slechts een zeer beperkte
groep vrouwen tot werken: al
leen zij die getrouwd zijn met
een man die een uitkering
krijgt die lager is dan het soci
aal
Laat
„Vanuit het perspectief van de
Emancipatieraad", vindt Eisses
de 1990-maatregel niet slecht,
maar als de regering er niet
tegelijkertijd voor zorgt dat de
kans op werk voor vrouwen
toeneemt, ziet ze er niet veel
van terechtkomen. En had er
niet al lang een voorlichtings
campagne op poten moeten
zijn gezet? Nu begint het mi
nisterie van sociale zaken daar
half mei pas mee. „Dat is toch
wel erg laat", aldus Eissen. „Ik
spreek uit ervaring, ik trek
veel door het land en dan
merk ik dat de meeste meisjes
van niks weten". Een woord
voerster van het ministerie
meent daarentegen dat de
maatregel „absoluut geen on
bekend fenomeen" is en dat de
campagne (onder meer be
staand uit reclamespotjes op
televisie) wel degelijk op het
goede moment komt.
Maar belangrijker dan het tijd
stip van de voorlichtingscam
pagne vindt Eisses zaken als
scholing en kinderopvang. Na
tuurlijk, meisjes zijn de afgelo
pen jaren aangemoedigd om
exact te kiezen, maar dat is
lang niet voldoende. „Er moet
meer gebeuren om meisjes te
stimuleren onderwijs te kiezen
dat perspectief biedt op werk.
In de hoofden van meisjes van
dertien, veertien jaar zit nu
nog te vaak het idee dat ze
hetzelfde leven zullen gaan
leiden als hun moeders".
Bovendien wijst Eisses nog
eens fijntjes op het enorme te
kort aan kinderopvang, dat
werken voor vrouwen ernstig
belemmert, en op het feit dat
steeds meer een beroep op
vrouwen wordt gedaan om als
vrijwilligster allerlei.taken in
de gezondheidszorg te vervul
len. „Dat staat op gespannen
fout met het streven vrouwen
te laten werken". De enige op
lossing is volgens Eisses: „Laat
jongens en mannen ook vrij
willigerswerk doen, schakel ze
in bij allerlei zorgtaken". Om
hen daar geschikt voor te ma
ken, moet het vak „verzor
ging" opgenomen worden in
de basisvorming, de verplichte
lesstof die iedere leerling in
het middelbaar onderwijs ge
volgd moet hebben. Ook zou
Eisses graag zien dat er een
vorm van „zorgverlof" kwam,
waardoor mensen met werk
(m/v) een bepaalde tijd vrij
kunnen krijgen om hun kin
deren te verzorgen.
Maar horen dergelijke opmer
kingen eigenlijk niet heel er
gens anders thuis dan op een
huishoudbeurs? „Nee, natuur
lijk niet", zegt Eisses. „Veel
vrouwen komen hier om tege
lijkertijd voorgelicht te wor
den over belangrijke maat
schappelijke ontwikkelingen
en over de nieuwste mogelijk
heden voor de huishouding.
Kijk, we moeten wel rekening
houden met bepaalde tradities,
we kunnen veranderingen
niet één twee drie afdwingen.
Maar we moeten ze wel van
daag in gang zetten".
STEVO AKKERMAN
DEN HAAG Minister
Van Dijk (binnenlandse
zaken) wil voortaan bij
elk overleg tussen over
heid en kerkgenootschap
pen ook vertegenwoordi
gers van de Islam betrek
ken. Hij zei dit na afloop
van het onderhoud dat hij
gistermiddag had met een
aantal moslimorganisaties,
(waaronder het Islami
tisch Landelijk Comité)
naar aanleiding van de af
faire-Rushdie.
Op 22 maart sprak de minister
ook al met enkele vertegen
woordigers van islamitische
groeperingen. Het Islamitisch
Landelijk Comité wilde daar
toen niet bij zijn uit vrees over
één kam geschoren te worden
met moslims die zich in de af
faire-Rushdie fanatiek hebben
opgesteld. Een ongegronde
vrees overigens, omdat Van
Dijks gespiekspartners van
twee weken geleden net als
die van gisteren nadrukkelijk
afstand namen van welke be
dreiging dan ook aan het adres
van de schrijver Salman Rush
die of van uitgevërs, vertalers,
boekhandelaren of bibliothe
ken.
Na het onderhoud zei de mi
nister dat hij opnieuw tot de
overtuiging was gekomen hoe
diep vele moslims zich door
het boek 'De Duivelsverzen'
gekwetst hebben gevoeld.
„Met die uitspraak zijn wij
heel blij", verklaarde de heer
M.E. Ates namens het Islami
tisch Landelijk Comité, hoe
wel hij nog liever had gezien
dat de Nederlandse regering
een officiële verklaring had
uitgegeven waarin het boek
als beledigend en kwetsend
werd bestempeld, zoals de
Britse premier Thatcher ook.
had gedaan.
Van Dijk heeft in het gesprek,
tot teleurstelling van de aan
wezige organisaties, benadrukt
dat het verbod op smalende
godslastering in het wetboek
van strafrecht „alleen betrek
king heeft op God als opper
wezen". „Het geldt dus niet
voor de profeet Mohammed of
voor de maagd Maria en zelfs
niet voor Jezus Christus", al- I
dus Van Dijk. Aangezien 'De
Duivelsverzen' alleen omstre
den uitlatingen bevat over Mo
hammed kan er dus naar zijn
mening geen beroep op het
wetboek van strafrecht wor
den gedaan.
De minister nam afstand van
de constatering van het Isla
mitisch Landelijk Comité dat
de Nederlandse media de afge
lopen maanden een hetze heb
ben gevoerd tegen moslims.
„Bij alles wat ik over de zaak-
Rushdie heb gelezen, en dat is
heel veel, is mij daar niets van
gebleken", aldus Van Dijk. De
heer Ates was het daar na
drukkelijk niet mee eens. „Wij
hebben wel degelijk de indruk
gekregen dat vele journalisten
naar aanleiding van de zaak-
Rushdie de moslims in een
kwaad daglicht hebben gesteld
of hebben willen stellen. Al
leen al het feit dat ik herhaal
delijk gebeld ben met de vraag
of ik een fanatieke moslim
wist die voor radio of televisie
zijn mening over Rushdie wil
de geven, spreekt voor mij
boekdelen".
Call-girl Pamella raakt zwaar gewond
LONDEN Pamella Bordes,
de „ster" in Engelands jongste
sexschandaal is gisteren zwaar
gewond overgebracht van
Bali, waar zij een motoronge
luk had naar Hong Kong. De
27-jarige Bordes is sinds een
week of drie tegen wil en
dank een beroemdheid na ont
hullingen in de Britse pers dat
ze als call-girl omging met
hoofdredacteuren, parlements
leden en een hoge functionaris
van de Libische geheime
dienst. Om de pers te ontlopen,
vertrok zij voor een vakantie
naar Bali. Bij het ongeluk dat
haar daar vervolgens over
kwam werd haar aangezicht
behoorlijk beschadigd. In
Hong Kong hoopt de omstre
den Pamella op plastische chi
rurgie.
Overigens heeft Buckingham
JERUZALEM Hoewel
de Israëlische premier
Shamir de laatste weken
hoopvolle verwachtingen
schiep („Ik ga dingen zeg
gen die ik nog nooit ge
zegd heb"), is hij gister
avond in het vliegtuig
naar Washington gestapt
zonder dat er zelfs maar
kabinetsoverleg is geweest
over iwat hij president
Bush overmorgen moet
gaan voorstellen.
Overstelpt door dringende
verzoeken vanuit Washington
toch vooral met nieuwe ideeën
aan te komen, voelt Shamir
dat de druk van Israels groot
ste en misschien wel enige
bondgenoot toeneemt. Was
hington maakt er inmiddels
geen geheim meer van dat Is
rael in welk stadium dan
ook met de PLO moet on
derhandelen, en dat vrede al
leen bereikt kan worden in
ruil voor de in 1967 bezette ge
bieden.
Gisteravond nog verklaarde
Bush dat er een einde moet
komen aan de Israëlische be-
l zetting van de Westelijke Jor-
f daanoever en de Strook van
Gaza. Bush zei dat na bespre
kingen met zijn Egyptische
collega Mubarak; hij liet in het
midden of hij wil dat Israel
zich volledig terugtrekt uit
alle in de oorlog van 1967 ver
overde gebieden.
De Amerikaanse standpunten
gaan lijnrecht in tegen de offi
ciële Israëlische politiek: een
absoluut „nee" tegen onder
handelen met de PLO en een
hardnekkige ontkenning van
de formule „vrede in ruil voor
gebieden" die in veiligheidsre-
so^utie 242 is verweven.
„Gelooft u werkelijk dat het
Israelisch-Arabische conflict
kan worden opgelost zonder
het principe „vrede in ruil
voor gebieden" te accepteren?"
vroeg een journalist enkele da
gen geleden aan Shamir.
„Deze formule is niet meer re
levant", was Shamir's ant
woord. „Vrede kan ook zonder
dat bereikt worden".
Ideeën
Met dit antwoord gaf Shamir
weer wat hij diep in zijn hart
voelt: de Arabieren moeten ge
noegen nemen met vrede in
nuil voor vrede. Sterker nog,
hij is ervan overtuigd dat het
bestaan van de staat Israel in
gevaar komt, wanneer Israel
zich zal terugtrekken uit bezet
gebied.
Waarover valt er dan te pra
ten wanneer de Israëlische
premier aanstaande donderdag
in het Witte Huis tegenover
president Bush zit? „Ideeën",
belooft Shamir al wekenlang.
En hoewel zelfs Shamir's naas
te medewerkers nog in het
duister tasten over de inhoud
van die ideeën, schijnt de Is
raëlische leider naast de open
haard van het Witte Huis de
Palestijnen „uitgebreid zelfbe
stuur" te willen aanbieden, op
voorwaarde dat er eerst een
einde komt aan de intifada.
Aan dat zelfbestuur zouden
eventueel verkiezingen in be
zet gebied vooraf kunnen
gaan. Het voorstel heeft de
naam van een „tussenoplos
sing", in het kader
het Israëlische leger zich
terugtrekken na „centrale po
sities" in bezet gebied. Na en
kele jaren zouden onderhan
delingen op gang moeten ko
men over de uiteindelijke sta
tus van de bezette gebieden.
Israel behoudt zich echter het
vetorecht voor over elk voor
stel, dat van Arabische zijde
zal worden gedaan.
Het voorstel lijkt op het eerste
gezicht een opening te zijn
voor toekomstige vredesonder
handelingen tussen Israel en
terwijl zij demonstranten uit de
de Palestijnen, al of niet met
deelname van Jordanië. Maar
tien jaar nadat de Palestijnse
zelfbestuurideeën op papier
werden gezet, (de Camp Da-
vid-accoorden), en anderhalf
jaar nadat de Intifada in bezet
gebied uitbrak, belooft de
nieuwe politieke realiteit van
het midden-Oosten Shamir's
ideeën al bij voorbaat te doen
falen.
De PLO heeft inmiddels op
papier de onafhankelijke Pale-
buurt van de vertrekkende pre-
FOTO: AP
stijnse staat uitgeroepen en zal
geen genoegen nemen met
welk voorstel dan ook, dat niet
uiteindelijk Palestijnse zelf
standigheid in het vooruitzicht
stelt. Yassar Arafat heeft na
zijn erkenning van de staat Is
rael en een officieel afwijzen
van de terreur zoveel politieke
winst geboekt, dat zelfs Was
hington nu met de PLO on
derhandelt, en, niet minder
belangrijk: Israels positie is, als
gevolg van het optreden van
het leger tegen de Palestijnen,
zodanig verzwakt, dat niet al
leen de buitenlandse, vooral
Europese kritiek, maar ook
ernstige twijfels in het land
zelf het nationale zelfvertrou
wen sterk aantasten.
„We hebben de bezette gebie
den in feite al verloren", zegt
een groeiend aantal Israeli's.
Ze worden in die opvatting ge
sterkt door de recente publika-
tie van een rapport van Israë
lische academici, die tot de
conclusie zijn gekomen dat er
uiteindelijk een Palestijnse
staat moet komen.
De Palestijnen in bezet gebied
zijn door al deze ontwikkelin
gen sterk aangemoedigd. Het
intifada-gebeuren gaat in alle
hevigheid door. En apart van
het geweld vormt zich onder
de neus van de bezetter de in
frastructuur van de nieuwe
Palestijnse staat.
Shamir blijft zich intussen
verstoppen in de ivoren toren
van zijn drie „nee's". „Nee" te
gen onderhandelen met de
PLO, „nee" tegen een Pale
stijnse staat, „nee" tegen te
rugtrekken uit de bezette ge
bieden. Zijn verzet is geba
seerd op de diepe ideologische
overtuiging dat Eretz Israel
„Het Land van Israel", dat
door God aan het Joodse volk
is beloofd, nooit mag worden
opgegeven.
Isolatie
Vanuit die overtuiging stemde
Shamir niet voor de Camp Da-
vidakkoorden, die behalve het
terugtrekken van het Israëli
sche leger uit de Sinai-woes-
tijn, in ruil voor vrede met
Egypte, ook spreken van legi
tieme rechten" van de Palestij
nen. Dat Shamir zijn „i
ideeën op diezelfde Camp Da-
vidakkoorden baseert, is op
zijn minst curieus. Pas een jaar
geleden haalde hij de akkoor
den weer van de plank, mis
schien omdat hij toen wist dat
ze inmiddels geen realistisch
antwoord meer geven op de
politieke situatie van het Mid
den-Oosten.
Gedreven in de hoek van de
internationale isolatie trachtte
Israels leider enkele weken
geleden nog hoop te putten uit
de joodse solidariteitsconferen-
tie in Jeruzalem. Het lukte
hem gedeeltelijk. De door de
Israëlische organisatoren
nauwkeurig geselecteerde
joodse leiders verklaarden
zich, tijdens een emotionele
ceremonie voor de Klaag
muur, solidair met „Israels
verlangen naar vrede en de
noodzaak van de nationale
veiligheid".
„Kijk eens", riep Shamir ge
noegzaam uit, toen de joodse
leiders tijdens een afscheids-
cocktail om hem heen stonden,
„ze steunen me allemaal".
Maar waar hij liever de ogen
voor sluit, zijn de demonstra
ties van Israels vredesactivis
ten, zoals de aanhangers van
de Vrede Nu-beweging, die
door Shamir kort geleden een
„schreeuwerige, niets beteke
nende factor' werd genoemd.
Vlak voor Shamir zijn koffers
pakte riepen gisteravond voor
zijn huis de Vrede Nu-demon-
stranten: „Wij eisen dat de
premier geen obstakels plaatst
op de weg naar de vrede".
Maar de vrede is nog ver weg.
De Intifada gaat door en de
wond aan zowel de Israëlische
als de Palestijnse kant wordt
dieper.
SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL
Uitgeverij. Antwerpen-Weejp
(ADVERTENTIE)
Bent u 55 jaar of ouder? Dan bent u in olie Vendorado
Bungalowparken extra voordelig uit. U profiteert er von
maar liefst 30% weekkorting en zelfs 40% midweek
korting Per (mid)week is echter slechts een beperkt
aantal bungalows voor de aanbieding beschikbaar.
Vandoor dot per 55-plusser maar één bungalow met
korting kan worden geboekt. Reserveer dus vooral tijdig!
40%
MIDWEEKKORTING
VOOR 55-PLUSSERS
IN APRIL, MEI OF
JUNI:
bijv. 6-pers.
geschakelde
bungalow B II
vanafMêêÊ Vrö
Snoot
Postcode
Telefoon:
Bel voor informatie en reservering: 020-665 6565
Stuur dere bon in een envelop tonder postzegel naor
Vendorodo, Antwoordnummer 10072.4800 VB Breda (i ligt ook een (older
voor u klaar bi| V&O. ABN Bonk. O-Reuen en de grote postkantoren
Palace
laten weten
gisteren
dat Bordes in 1987 heeft gelo
geerd op een landgoed van
prinses Anne en echtgenoot
Mark Phillips. De 27-jarige
voormalige Miss India had een
medewerker van Philliips le
ren kennen tijdens een paar-
drijcursus en hij had haar uit
genodigd op het landgoed te
komen logeren. Pamella Bor
des zou het koninklijk paar tij
dens het logeerpartijtje niet
zijn tegengekomen.
OPLOSSING VOOR
CHRONISCHE ZIEKTEN
Onderzoek
naar oosterse
geneeswijze
DEN HAAG Een onderzoek
naar het effect van de behan
deling volgens de Maharishi
Ayur-Veda-methode heeft uit
gewezen dat deze methode een
oplossing kan bieden voor een
aantal chronische ziekten. Wel
is verder onderzoek gewenst.
Dr. E.N.S. Verhoeff, directeur
gezondheidsbeleid van het Re
gionaal Ziekenfonds Rijn/IJs-
selland, zegt dit in een rapport
dat gisteren is gepresenteerd.
Het experiment werd gefinan
cierd door het ziekenfonds en
de particuliere verzekeraar
Zilveren Kruis. Er werkten
126 patiënten aan mee die zijn
behandeld in het Ayur-Veda
Gezondheidscentrum in Laag
Soeren.
Het ging om patiënten die al
jaren aan chronische ziekten
leden. De behandeling bestond
uit een dieet, kruidenprepara
ten en dagelijkse leefregels.
Daarnaast konden de patiën
ten ook deelnemen aan een fy
siologische zuiveringstherapie,
lichamelijke oefeningen, mar-
matherapie („het stimuleren
van fysiologisch actieve pun
ten op het lichaam") en trans
cendente meditatie.
Van alle deelnemers zei 79
procent na afloop een verbete
ring te hebben ondervonden.
Bij 14 procent viel geen veran
dering waar te nemen en 7
procent voelde zich slechter.
Volgens de onderzoekers zijn
de beste resultaten geboekt bij
mensen met reuma, astma, ec
zeem, hoge bloeddruk, chroni
sche obstipatie, hoofdpijn en
chronische sinusitis (ontste
king van de neusholte).
Alle patiënten zijn voor, tij
dens en na afloop van het ex
periment bekeken door Ayur-
Veda-artsen en de adviserend
geneeskundige van het zieken
fonds Rijn/IJsselland.
Het experiment heeft vijf
maanden geduurd. Omdat het
om een betrekkelijk klein aan
tal patiënten ging en omdat nu
nog niets valt te zeggen over
de effecten op langere termijn,
beveelt het rapport verder on
derzoek aan.