„God is geneutraliseerd" Hoe verkoop ik een stad? Lubbers: Fokker moet afspraken nakomen lGINAJNENLAND maT^niut0sl'nht_ DE GROTE ZORGEN VAN KARDINAAL SIMONIS jennis deel schoolvak vaak voldoende CONGRES OVER PROFILEREN VAN MIDDELGROTE STEDEN EeidócSoiwant VRIJDAG 24 MAART 1989 PAGINA 5 \0f politie hcejl groot gelig \Hulo 'i verpesten de tuin, brengen zure regen en rr L, her hele milieu kapot 'ch man, praat me niet m ij denOt politie heelt me op de n geslingerdJh reed n... Brink ts mee.mtelein, tvee biertjes iy bij heyi noch rdamsi 'entooi alumi toe s. Akzd terwij vu m im/i. \2 jgeven hik... ioneen en ver hebt een stiili in it erbete uf! In ze hebben B heef mul geliih...hik BN notiiteturd hih... lielzoeker gesnapt bt 12 kilo heroïne JpHOL De rijkspolitie heeft een jon- i aangehouden die eerst asiel in ons fvroeg, maar naderhand ook 12 kilo he- bleek te hebben in een tas. De 18-jari- \.F„ komend uit de Indische hoofdstad A Delhi, meldde zich bij de marechaussee I0i mstateerde dat hij reisde met een vals 147 lort. De jongeman, die vermoedelijk de 41aanse nationaliteit heeft, vroeg daarop asiel. De marechaussee bracht hem er naar een opvangcentrum asielzoekers in Alkmaar. Later op de ntdekte de douanerecherche op Schip- bagagekluis een tas met daarop n de jongen. In die tas zat 12 kilo ie met een waarde van vele miljoenen ns. De politie arresteerde F. de afgelo- 62 lacht. 159 Kwartier makers naar Namibia Twee kwartierma kers van de Ko ninklijke Mare- chausse werden gisteren door landmachtofficie ren (rechts) uitge leide gedaan op Schiphol. De twee vertrokken naar Namibia. Zo'n der tig leden van de Koninklijke Mare- chausse gaan daar toezicht houden op de binnenkort te houden verkie zingen. FOTO: ANP (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Premier Lub bers deelt de boosheid van mi nister De Korte van economi sche zaken over de houding van vliegtuigfabrikant Fokker nu het wat beter gaat met het bedrijf. Beide bewindslieden vinden dat Fokker zijn afspra ken moet nakomen. Lubbers zei dat gisteren na afloop van het kabinetsberaad. Fokker-topman Nederkoorn liet gisteren in New York we ten er niet veel meer voor te voelen het bedrijf door een sterkere vliegtuigfabrikant te laten overnemen. Ook dreigde hij een deel van de produktie naar het buitenland over te hevelen. Bovendien wil Fok ker opnieuw in overleg treden met het kabinet over een te rugbetalingsregeling van de verkregen staatssteun. Het gaat daarbij om ongeveer 200 miljoen gulden. De Korte ont stak hierop in woede. Lubbers beaamde dat De Kor te gisteren „knap geïrriteerd'' was over de gang van zaken. Hij noemde dat „heel begrijpe lijk" en stelde zich daarmee vierkant achter De Korte op. Overigens is hiermee niet ge zegd dat er nooit meer wat met Fokker kan gebeuren. Maar Lubbers zei geen ver wachtingen te willen wekken. De Korte leefde door de op merkingen van de kant van Fokker in de veronderstelling dat het bedriif zich aan het contract met de overheid over de terugbetaling wilde ont trekken. De Korte: „Ik ben Fokker, toen dat bedrijf in nood zat, met 212 miljoen te hulp gekomen. Hoewel aan deze steun strikte voorwaar den zijn verbonden, heeft de Nederlandse samenleving gro te risico's genomen. Die af spraken moeten worden nage leefd". Volgens Nederkoorn wil Fokker niet van de over eenkomst af, maar wil het be drijf er opnieuw met De Korte over praten. ECHT Oordelend de vraag wat hij van zijn verblijf in Aartsbisdom dat meer et oosten van Neder- is georiënteerd zegt Het is hier veel rusti- veel minder agressief JJin het westen waar ik 302 laan kom. Hoe meer 1£aar het oosten trekt, meer je daar de sfeer iÖ2 reft van een zekere elijkheid. De agrari- bevolking heeft me bijzonder aangespro- Prettige mensen, rus- minder agressief, laf bedachtzaam. Er is vasthoudendheid heilige tradities, ook er in het oosten van ind wel degelijk cri- ir wordt veel minder [ewaaid met allerlei lieuze stromingen. 142.061 93.00 122.00/w vastenbrief van drie ^geleden, God: 'Iets' of 7e- 67 00P toor>de U zich anders j&OO&f pessimistisch, ook over 51 tyisdom. U vroeg zich af ot ONGfef een goddeloosheid, een fl^pndom aan het groeien is, 3230jde verworvenheden van ONGren christelijke bescha- 1600.00j bedreigt. Letterlijk S'SSM" U: „En ik vraag mij at gJjjflp ons bisdom, ja zelfs in 29.80 f delen van de Westerse 146.60 \ld, de wortels zelf van het 445.005lelijk leven niet ernstig ïSpj" 144.80 j 104.001 van vrijwilligers en vrij- l26D0«sters steken veel tijd en "jgie in de Kerk en in hun _egelovigen, dragen mede- 65.50intwoordelijkheid in de I5i0jchi'es. Dat is buitengewoon ^•^te juichen, dat moet alleen _tr gestimuleerd worden. 82,50f in die brief vroeg ik me 63-OÖaf: is de basis van het ech- JtjMjatholieke geloof nog wel lid genoeg? In een tijd van I7o!oo'arisatie is voor vee* men* 3o!oohet Godsgeloof in een cri- 59.00gekomen. God dreigt te tot een chiffre, dreigt eer geneutraliseerd te tot een Iets. Door het me wordt de autono- de mens verabsolu- valt God uit het blik- weg. Het geloof ver- lalt. Als God een Iemand roept hij mij ter verant- ng en dan draag ik ver- ioordelijkheid ten opzichte een ander. Dan ben ik (heester, niet meer eigen 34: Dan kan ik niet zélf uit- 132 en wat goed en kwaad is. ik mij overgeven Hogere Macht, die lijoonlijk is. Maar dat doet niet meer zo gemakkelijk, s een bekoring die in het 'jit geseculariseerde westen Kijk eens naar die merk- dige enquêtes. Mensen zich op als katholiek of Een snelle carrière kan kardinaal Simonis niet ontzegd worden. Als kapelaan uit Den Haag manifesteerde hij zich voor het eerst voor het oog van de wereld op het Landelijk Pastoraal Concilie in Noordwijkerhout. Tot groot verdriet van wijlen kardinaal Alfrink werd dr. A.J. Simonis kort daarna, in 1971, tot bisschop van Rotterdam gewijd. Dertien jaar later nam hij zijn intrek op het aartsbisschoppelijk paleis aan de Maliebaan in Utrecht als opvolger van Kardinaal Willebrands. Al snel hulde paus Johannes Paulus II de aartsbisschop in het kardinaalsrood. In de ruim vijf jaar dat aartsbisschop Simonis nu de Utrechtse zetel bekleedt schreef hij vier vastenbrieven, over huwelijk en gezin, over de biecht, over God, en over het lijden. Dit jaar schreef hij niet zelf een brief, omdat de gezamenlijke bisschoppen van Nederland een vastenbrief hebben gewijd aan het conciliair proces voor vrede, gerechtigheid en het behoud van de schepping. Terugkijkend op zijn Utrechtse periode vindt de kardinaal het allesbehalve een .success story': de grondslagen van het katholieke geloof bij zijn gelovigen zijn ernstig aangetast. Een gesprek met een zeer bezorgde en enigszins vertwijfelde kardinaal Simonis. christen, maar zeggen tegelij kertijd niet in een persoonlijke God te geloven. Het funda mentele geloof in God als een persoon is verzwakt". Verkondiging Als dat zo is, dan dient de Kerk de hand in eigen boezem te steken. Met name op het punt van de verkondiging. „De moeilijkheid van een bis schop is, dat hij zelden of nooit preken van een ander hoort. Ik weet niet zo, wat er alle maal verkondigd wordt. Wel krijg ik veel brieven met klachten, met name over de verkondiging, dat die te mager is en te horizontaal, te inter menselijk. Er wordt te weinig over God gepreekt, over de persoon van Christus, en over de geheimen van het geloof. Bij het vormen van kinderen valt mij op dat er bij de voor bereiding veel gedaan wordt door oudergroepen, die kate- chese geven. Maar wat weten de vormelingen nu over de Heilige Geest, wat horen ze nu over de Drieëenheid, Vader, Zoon en Geest? Dat is nogal eens mager. Dan mankeert er iets aan de toerusting van de genen die kinderen voorberei den op het vormsel. Hoe dat verbeterd moet worden weet ik niet. De prediking is toch wel wat schraal. Durven wij wel voldoende de waarheid te verkondigen? Een uitstekende pastoor zei laatst tegen me, dat hij gedonder zou krijgen als hij precies zou zeggen wat het ge loof belijdt en de Kerk leert. Die pastoor bedoelde het aller beste, maar om polarisatie te voorkomen, zo zei hij, hield hij zich op de vlakte. Het Evange lie is radicaal en Jezus is een grote idealist, spiegelt ons hele grote idealen als Gebod voor. Durven we dat in zijn radicali teit wel te brengen? We probe ren van Jezus een allemans vriend te maken. Jezus wordt dikwijls naar voren gebracht als degene die permissief is, al les maar goed vindt. In de He- breëenbrief wordt gesproken over het Woord Gods dat scherp is als een tweesnijdend zwaard. Maar we zijn de laat ste vijfentwintig jaar in zo'n vrijheidsroes terechtgekomen, dat we die vrijheid van de mensen niet durven te bruske- ren. Wij mensen hebben ons zelf verheerlijkt, op de troon gezet, onszelf vergoddelijkt. Als er over een persoonlijke God gesproken wordt, is Hij, vergeef me het woord, een goedzak geworden. Ik heb het idee, dat veel mensen leven alsof God niet bestaat. Anders kan ik die enquêtes niet ver klaren, die spreken over het ongeloof van de gelovigen. Op vragen over het geloof in een persoonlijke God en in een le ven na de dood, antwoorden tientallen procenten negatief, terwijl ze zich katholiek of christen i tief gegeven, wordt verwoord in het geloof en de leer van de Kerk. Dat staat op papier, dat zijn de gegevens van de ge loofsbelijdenis en de Concilies. Maar door het subjectivisme en individualisme van deze tijd als gevolg van de seculari satie menen veel mensen zelf uit te kunnen maken wat ka tholiek is. En niemand anders. Veel mensen noemen zich ka tholiek, maar zijn het in feite in bepaalde opzichten niet. Als ik ze dat probeer te zeggen, worden ze boos. ,Wie geeft u het recht om te zeggen dat ïk niet katholiek ben', roepen ze dan, ,dat maak ik zelf wel uit!' En dat is het probleem". Wanneer kerkleiders de secu larisatie als een Godsverduis teringzien, en niet als een nieuwe kans, dreigt de Kerk af te glijden naar een sectari- sche gemeenschap, zegt pasto raal onderzoeker Nico Derk- „Wat katholiek is, i objec- „In zekere vreemdelingen in deze wereld. Als je Christus aanhangt, moet je je ervan bewust zijn dat je in de ogen van de wereld een dwaasheid begaat, zoals Paulus zegt. Het woord sectarisch ge bruikt U. Sectarisch is een groep katholieken, die zich af sluit van de grote groep katho lieken. Uit de Schrift komt naar voren dat Jezus een vol huis voor ogen stond. Op het eind van zijn leven sprak Hij toch over ,Gij, kleine kudde'. Dat zal de gang van de ge schiedenis van het christen dom altijd weer te zien geven: bloei, crisis, groei, crisis, bloei, crisis. Altijd zal er een kleine groep zijn, die weer het zuur desem wordt voor het grote geheel. Dan moeten ze je maar een secte noemen. Ik las het deze week in een verslag van de Mariënburgvereniging, waarin een hooggeleerde pro fessor (de kardinaal bedoelt de Heerlense pastoraaltheoloog prof. E. Henau, red.), beweer de dat het christendom een grote secte dreigt te worden. Kardinaal Simonis: „Helaas moet ik constateren dat de antennes van de gelovigen totaal verkeerd gericht staan. Ze pakken het niet op." FOTO: JAN Een verkeerd, zeer slordig, en verwarring zaaiend spraakge bruik." Derksen meent dat parochies, die de secularisatie als uitda ging zien, de meeste kans tot overleving hebben. Uit zijn onderzoek blijkt tevens dat veel parochies de band en de communio met de bisschop hebben verloren. „Het bisdom is zeer groot en uitgestrekt, Utrecht ligt aan de rand van het bisdom. In de laatste tientallen jaren is het aartsbisdom zwaar gedecentra liseerd. Als gevolg daarvan is niet zozeer de bisschop, maar de deken veelal het referentie punt voor de gelovigen. Derk sen heeft maar tien procent van de parochies in het bis dom onderzocht. En wie heeft Derksen nü precies geïnter viewd De beleidskaders. Kerksociologisch is bewezen dat er een onderscheid ge maakt moet worden tussen de beleidskaders en de „gewone" gelovigen. Als ik de mening van pater Derksen moet gelo ven, heb ik hier te maken met de beleidskaders. En dan ver wondert zijn conclusie me niet. Want de beleidskaders zijn nogal sterk in hun zelfbewust zijn van: ïk heb ook een me ning. Natuurlijk betreur ik Derksens conclusie. Wat moet ik als bisschop in zo'n groot bisdom? De pastoraal verloopt tegenwoordig via de pastoraal van de nabijheid. En ik pro beer te lopen wat ik lopen kan. Meer kan ik niet doen. Ik zou niet weten hoe ik het an ders moet doen". Kardinaal, ligt het niet veel dieper? Veel gelovigen voelen zich op ethische gronden afge wezen door de bisschoppen. „Dat stelt me voor de perma nente vraag hoe ik in hemels naam de leer van de Kerk in gang kan doen vinden. En waar ik dan de argumenten vind die aanslaan? Helaas moet ik constateren dat in onze tijd de antennes van veel gelovigen totaal verkeerd ge richt staan. Ze pikken het een voudigweg niet op. Met het Godsgeloof verdwijnen er in de westerse cultuur veel meer waarden. Eerbied, je hoort het begrip nog maar zelden. Eer bied voor God, voor de schep ping, voor je eigen persoon, het menselijk lichaam. Be scheidenheid, nederigheid, het bewust zijn van je kleinheid, onvolmaaktheid en ontoerei kendheid. Laten we elkaar niets wijs maken, dat dreigt al lemaal nogal verloren te gaan. En de trouw van God. Of één van de grote taboe's van deze tijd: gehoorzaamheid. Kom daar nog maar eens mee. Die waarden zie ik met het Gods geloof verdwijnen. Hoe moet ik een Evangelie brengen, waarvan Paulus zegt dat het gestoeld is op de gehoorzaam heid van het geloof? Daar worstel ik voortdurend mee. Daar heb ik het onderzoek van pater Derksen niet voor nodig. Gelukkig zijn er steeds meer jongeren die er weer voor open staan. Ik ken jonge gelovigen, jonggehuwden, die de seksuele en huwelijksmo raal van de Kerk van binnen uit beleven. Daar vestig ik mijn hoop op. Er zal een nieuw geslacht komen, dat er weer voor open staat; veel mensen zullen de ogen open gaan. Want zo kan het in deze wereld niet doorgaan. Welke drama's voltrekken zich niet in veel huwelijken, waarin kinderen toch willen opgroei en in de geborgen liefde tussen vader en moeder? En de ge weldige dramatiek van de wraakroepende zonde van de abortus. We zijn daaraan ge wend geraakt, het is nu een maal zo, zeggen we dan. Maar als je het in zijn wezen nagaat is het wraakroepend, wat er in deze tijd gebeurt. Dan moeten we dankbaar zijn dat Onze Lieve Heer zo ontzettend barmhartig is." THEO KRABBE DEN Uitbreiding het examenpakket, verplicht stellen van 6i3/Jkunde en een tweede NJjjimde taal betekenen 527/»t dat de overgang van 6ntfldelbare school naar JJ3/4 er beroepsonderwijs of 52i/2versiteit soepeler gaat 4,1/1 lopen. Wel kunnen sluitingproblemen ;r een deel worden rkomen door de leer- Hfcen de gelegenheid te geven delen van vakken te kiezen. Niet altijd zijn alle delen van eeri vak nodig voor een vervolg studie. Dit zijn enkele bevindingen uit een gisteren bekend ge worden onderzoek van het Leidse onderzoekcentrum LI- COR. Het werd verricht in op dracht van het Instituut voor Onderzoek van het Onderwijs. Volgens de onderzoekers wordt door het hoger onder wijs meestal ten hoogste drie „totale" vakken geëist. Voor andere vakken is het hoger onderwijs tevreden met een kwalificering op onderdelen zoals lezen van Duitse vakpu- blikaties, maar geen literatuur; of kennis van algebra en go niometrie maar niet van vec- tormeetkunde. Vasthouden aan het huidige systeem van volledige vakken leidt er. toe dat het aantal ge wenste vakken voor bepaalde studies tot negen of tien op loopt; meer dan het voortgezet onderwijs kan bieden, aldus de onderzoekers. USKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL DEN BOSCH Nu de vier grote steden in de Randstad op weg zijn naar de status van Supersteden, of misschien wel Super- stad, is het voor de „mid delgrote steden" (50.000 tot 200.000 inwoners) hoogste tijd hun pluspun ten eens uitgebreid te eta leren. En dan liever niet allemaal tegelijkertijd be weren „middenin Europa" te liggen, maar een serieu ze analyse maken van de eigen mogelijkheden en op grond daarvan de boer op. „Profileren om te pro fiteren", heette het giste ren op een congres dat in Den Bosch werd gehou den. Om hen direct maar van een eventueel minderwaardig heidscomplex af te helpen, werden de deelnemers van het congres (afkomstig uit onder meer Almelo, Amersfoort, De venter, Groningen, Zoeter- meer en Zwolle) welkom ge heten met de mededeling dat de vijftig vaderlandse middel grote steden „ruim een derde van de nationale economie vertegenwoordigen" en „ver der veelal eep trekkersrol voor de regionale vervullen". Mr. J. Witsen, di recteur-generaal op het minis terie van Vrom (volkshuisves ting, ruimtelijke ordening en milieu), zei het in zijn rede al dus: „De middelgrote steden zijn de draagbalken van onze samenleving". Nederland is een optelsom van regio's en de middelgrote steden vormen niet zelden het centrum van zo'n regio. En vergeet niet: „Europa wordt een gemeen schap van regio's". Nog even, dan praten we over de draag balken van Europa. Een dergelijk glorend perspec tief hebben de steden jaren lang gemist. In de jaren zestig en zeventig verlieten bedrij ven en gezinnen en masse de stad, om zich prettig bereik baar en comfortabel gehuis vest in de nieuwe groeikernen te vestigen. De steden bleven zitten met een groot leger werklozen, met studenten en ouderen; kortom met dat ge deelte van de samenleving dat geen geld oplevert, om het eens strikt materieel uit te drukken. Maar dat is verleden tijd. Troeven De wederopstanding van de stad is niet het gevolg van een luchtige modegril; er is wel de gelijke een gezonde basis voor stedelijk zelfvertrouwen en daarbij hoeft echt niet alleen gekeken te worden naar Am sterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag (door de commis sie Montijn onlangs de „vier troeven" genoemd). Drs. P. Dordregter, directeur van de Vereniging van Nederlandse gemeenten: „Het land heeft heel wat meer te bieden dan de vier troeven van Montijn". In de Randstad alleen al liggen zo'n tien stedelijke agglomera ties met meer dan 100.000 in woners en daaromheen nog eens zeven soortgelijke samen geklonterde steden. „Om zoomd door talrijke kleinere steden en goed uitgebouwde dorpen vormen ze een uniek milieu voor de uitbouw en nieuwvestiging van economi sche activiteiten", aldus Dor dregter. Maar wie zijn daarvan op de hoogte? Welk buitenlands be drijf vestigt zich in Assen als niemand vertelt hoe goed het daar wel toeven is? Welke uni versiteit kiest voor Leeuwar den als die stad zijn gezicht niet laat zien? Kortom, waar om presenteren de steden zich niet beter? Zé moeten zich profileren, laten zien waarin ze verschillen van anderen. Ze moeten zich, zo zeiden alle in leiders op het congres, verkó pen. Nu hebben steden, be stuurd als ze worden door poli tici, daar lang niet altijd kaas van gegeten. Vandaar dat ze gisteren hun oren lieten han gen- naar zakenmensen als G. de Jong, directeur ontwikke ling bedrijfsleven bij het Ver bond van Nederlandse Onder nemingen (VNO). „Eerst moet u een strategie opstellen", leg de hij uit..„U moet weten wel ke kant u met uw stad opwilt en daar de profilering op af stemmen". Blauwgeblaasd Teveel steden proberen zich zelf te promoten door andere na te apen. Staan Amsterdam en Rotterdam vol nieuwerwet se zakencentra? Dat willen zij ook. Ze scharen zich in de stoet van steden met „glanzen de brochuren vol blauwge- blaasde kantoren met steriele trottoirs, loopbruggen en de onvermijdelijke helicopter in de altijd blauwe lucht", en dat is, aldus Dordregter, „precies verkeerd". Het heeft geen zin allemaal hetzelfde te willen, want dan krijgt iedereen niks. „De regionale industriepolitiek van de jaren vijftig en zestig heeft laten zien hoe het niet moet. Door niet te durven kie zen heeft stimulering in tien tallen kleinere en grotere plaatsen tot vestiging van be drijven geleid. Al die plaatsen schoven een eindje op, overal kwamen sporthallen, overdek te zwembaden en buurthuizen en dat was het dan. Vlees noch vis. Nergens kreeg een plaats de kans zich tot een nieuw ste- deliijc centrum te ontwikkelen. De Vpoeling was te dun en de politieke lafheid te groot". In plaats van te streven naar een rol in de grauwe middenmoot, moeten steden volgens Dor dregter (niet in concurrentie, maar in overleg met hun re gio) de kopstukken uit hun lo kale samenleving bij zich roe pen om een eigen, aantrekke lijk gezicht te ontwikkelen. Daarbij is het niet onverstan dig, zo adviseerde prof. dr. A. van Gent van Nijenrode (Uni versiteit voor bedrijfskunde), na te gaan welke eisen aan steden gesteld worden. „Denk niet dat je enige bent. Uit de hele wereld komen steden naar Nissan om zich te presen teren als aantrekkelijke vesti gingsplaats. Kijk wat voor ei sen ze stellen en in hoeverre je daaraan tegemoet kan komen. Maak een analyse van jezelf en van verschillende bedrijven en kijk dan welke in je stad geïnteresseerd zouden kunnen zijn". Van Gent wees op het goede voorbeeld van het Belgi sche Hasselt, dat zich „zeer specifiek" op Japanse inves teerders heelt gericht door een golfbaan aan te leggen (Japan ners doen niets liever dan gol ven), een Japanse school op te richten en een Japanse advi seur in dienst te nemen. Dat leidde ertoe dat verschillende Japanse bedrijven zich in Has selt en omgeving hebben ge vestigd": STEVO AKKERMAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5