Grote steden" teleurgesteld over beleid hervormde synode il Lied van de aarde: actueel leerdicht over de schepping ficicLcGouAcrtt QeidóeQowuvnt „Kerkmusici zijn steeds moeilijker te vinden' kerk wereld ICTO heeft financiële problemen Taak kerken in nieuwe relatie mensmilieu beroepingen DO a mi Beurs uan Amsterdam GEESTELIJK LEVEN/OPINIE MAANDAG 20 MAART 1989 PAGI1 INN UTRECHT „Wat doet de kerk nu aan kunst? Of om het iets minder verheven te zeg gen: wat doet de kerk nu voor de kerkmusicus? En wat brengt de toekomst van de kerken de kerkmusicus? We contateren dat in toenemende mate het steeds moeilijker wordt gekwalificeerde kerk musici te vinden". Dat zei Anco Ezinga, voorzit ter van de vereniging van protestants-christelijke kerk musici Gereformeerde Orga nisten Vereniging (GOV), op de jaarvergadering in Utrecht. Ezinga noemde drie oorzaken van de schaarste aan kerkmu sici: de doorzettende kerkver lating heeft gevolgen voor het potentieel van kerkmusici; de passieve houding van de ker ken ten aanzien van de kerk musici; de afname van vak kennis op het kerkmuzikale vlak. mensen een kerkmuzikale op leiding volgen, dan heeft dit onherroepelijk gevolgen voor de opleiding van de amateur. De kerken moeten zich, aldus Ezinga, er goed van bewust ziin dat zij voor een groot deel afhankelijk zijn van die ama teur. Laat uw vrede niet zijn in de mond van mensen, want of zij u goed of kwaad nageven, gij zijt daarom geen ander Thomn Kampte DOORN „De grote ste den doen er in de Her vormde Kerk niet zo veel toe. De situatie daar is zo ernstig dat er ingrijpende kerkordelijke wijzigingen nodig zijn. Met de oude Kerkorde uit 1951 kan de kerk niet op weg naar het jaar 2000 gaan. Waarom worden wij zo afgekne pen? Waarom kunnen wij onze gang niet gaan?" Deze vragen stelde de Haagse predikant ds. H.R. Smid op de hervormde synode te Doorn, waar de problemen van de grote stadsgemeenten aan de orde waren. Reeds tien jaar geleden stelde de Hervormde Kerk een be raad grote steden in. De voor stellen van dit beraad waar door deze gemeenten meer armslag zouden krijgen, wa ren echter grotendeels door de commissie voor kerkorde lijke aangelegenheden (KOA) ontkracht. Het moderamen (dagelijks bestuur) van de Hervormde Kerk, had de kant de belangrijkste figuur in de kerk. In 2000 is dat de gemeente en het gemeentelid, zo zei ds. Smid. „Is het niet mogelijk van een dominees- kerk over te stappen op een vrijwilligerskerk?" KOA-lid C.B. Roos, tot voor kort predikant te Amsterdam, trachtte de teleurstelling bij de grote steden weg te nemen. „Laat u zich niet door de sy node ontmoedigen. Gaat u rustig uw gang." Ondertussen bleven de afgezwakte voor stellen gehandhaafd. Ze wer den daarop door de synode aanvaard. Huwelijk De synode der Nederlandse Hervormde Kerk heeft zater dag ingestemd met meer toe rusting voor bijna- en pas-ge- huwden. Ouderling Geleijnse uit Rot terdam die het betreffende voorstel indiende, zei dat de kerk de opdracht heeft het huwelijk als inzetting Gods heilig te houden. De tijd is volgens hem meer dan rijp hier duidelijker gestalte aan te geven. „De kerk moet meer preventief optreden en niet alleen als er al brokstukken zijn." De jongeren zijn met hun vra gen over het huwelijk vaak aangewezen op evangelische groeperingen of op rand- of buitenkerkelijke groepen. Vanuit de synode werd forse kritiek geuit op het voorstel. Synode-adviseur dr. K.M. Witteveen uit Utrecht bij voorbeeld meende dat zo de indruk wordt gewekt alsof het huwelijk het grootste pro bleem is waar de kerk zich mee moet bezighouden. „De Rooms-Katholieke Kerk is ook altijd aan het zeuren over het huwelijk en aan het knoeien met seksualiteit." Geleijnse verbaasde zich over de weerstand tegen zijn motie. De kerk houdt zich met tal van zaken bezig. Waarom dan niet met de problemen van deze specifieke doelgroep, met name de trouwe kerkleden. ENSCHEDE/HOOGEVEEN Niet alleen het Interkerke lijk Vredesberaad, maar ook zijn behoudende tegenhanger, het Interkerkelijk Comité Tweezijdige Ontwapening (ICTO), zit in financiële pro blemen. Op een begroting van 220.000 gulden was er in 1988 een tekort van 39.000 gulden. Dat heeft de algemeen secre taris van het ICTO, F.J. Beu- gelsdijk, laten weten. De ver enigingsraad van de organisa tie besprak zaterdag maatre gelen om de uitgaven te ver minderen. Vorig jaar was er een tekort van bijna 40.000 gulden op een begroting van 220.000 gulden. Dit tekort was grotendeels het gevolg van de terugloop van het ledental met 1.200 tot 8.000. Op het hoogtepunt, enkele jaren gele den, telde het ICTO ongeveer 14.000 leden. De verenigingsraad had de keuze uit twee voorstellen. Het eerste van de afdeling Lochem hield in dat het ICTO-bureau te Hoogeveen zou worden gesloten en dat directeur N. de Jong zou wor den ontslagen. De Jong was de eerste voorzitter van het ICTO. Het andere voorstel be pleitte juist handhaving van het bureau. De Verenigings raad kwam er niet uit en daarom wordt er volgende maand over verder gepraat. Het Interkerkelijk Vredesbe raad (IKV) wordt eveneens geplaagd door financiële zor gen. Er was over 1988 een te kort van bijna 200.000 gulden. Met een financiële actie wordt geprobeerd ontslag van staf- medewerk(st)ers te voorko men. Palmzondag Poolse kinderen houden In een kerk in Warschau kleurige boeketjes vast van gedroogde bloe men. Het was gisteren Palmzondag, maar palmtakjes zijn in Polen schaars en daarom worden andere middelen gebruikt. UTRECHT De kerken moeten ernaar streven dat de politiek een nieuwe relatie tussen mens en natuur tot maatschappelijke werkelijk heid maakt, zo meent de mi lieudeskundige prof.dr. J.B. Opschoor. „Rendement en ef ficiency winnen het op dit moment van bescherming van de natuur. We lopen als dolle stieren door de porseleinkast van Gods schepping", zo hield Opschoor zaterdag de deelne mers voor aan de werkdag over het milieu in het kader van het conciliair proces voor gerèchtigheid, vrede en be houd van de schepping. De werkdag was de laatste in een serie van vier over de drie thema's van het conci liair proces. Net als voor de werkdag over de vrede en de twee dagen over gerechtig heid was er ook voor deze werkdag grote interesse. Er waren 550 deelnemers; 350 andere belangstellenden moesten worden teleurge steld. In totaal hebben onge veer drie- tot vier duizend mensen deelgenomen aan een der werkdagen, die vooral be doeld waren om kerkleden ertoe te brengen in hun eigen parochie of gemeente met het conciliair proces aan het werk te gaan. Opschoor, hoogleraar milieu kunde en milieu-economie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, gaf een overzicht van alle bedreigingen waar aan de natuur op dit moment blootstaat. Hij onderstreepte dat het centraal stellen van de mens, het vooruitgangsgeloof sinds de Verlichting, het ge loof in de heilzaamheid van het marktmechanisme en een op nut en eigenbelang gerich te ethiek verantwoordelijk zijn voor de vervuiling van het milieu. Niet alleen wente len bedrijven de nadelige ge volgen van hun produktie af op de samenleving, ook wor den de belangen van het mi lieu achtergesteld bij andere belangen. Nieuwe cantorij bij Oliewijding ROTTERDAM Bij gelegen heid van de traditionele wij ding van de H. Oliën door bis schop R!Ph. Bar aanstaande woensdagavond zal een nieuw zangkoor optreden: de vorig jaar opgerichte Kathedrale Cantorij. Zij staat onder lei ding van Mare Schaap en be staat thans uit 16 dames en heren. Zij zullen bij bijzonde re kerkelijke gelegenheden meerstemmige liederen uit voeren. Met de oprichting van de nieuwe cantorij gaat een lang gekoesterde wens van mgr. Bar in vervulling. Deze is zelf een enthousiast beoefe naar van de koorzang en was enkele jaren dirigent van het Benedictijner monnikenkoor van het klooster Chevetogne. Na de Oliewijding op de voor avond van Witte Donderdag, door de bisschop met assisten tie van de dertien dekens van het bisdom, worden de H. Oliën door de vertegenwoor digers van de parochies en RK instellingen, in ontvangst genomen. Door het jaar wor den ze gebruikt bij de bedie ning van de sacramenten van het Doopsel, het Vormsel, de Priesterwijding en de Zieken zalving. De plechtigheid in de kathedraal aan de Mathenes- serlaan begint om 19.30 uur. Opnieuw poging tot oecumenisch gesprek LUNTEREN/LEIDSCHEN- DAM Vier vooraanstaande kerkelijke functionarissen doen pogingen het in het slop geraakte gesprek tussen rooms-katholieken en protes tanten weer op gang te bren gen. Dr. K. Blei, secretaris-ge neraal van de Hervormde Kerk, noemt het vier-partij- en-overleg een strategisch be raad. De gereformeerde kerk jurist dr. H.B. Weijland, een andere deelnemer aan het overleg, spreekt liever van een agendacommissie, die en kele nota's schrijft waarmee de kerken de dialoog straks weer kunnen aangaan. Ande re leden van het beraad zijn ds. W. Bleij namens de Evan- gelisch-Lutherse Kerk en de rooms-katholieke hulpbis schop van Haarlem, dr. J. Lescrauwaet. De groep, die vorig jaar al in het leven is geroepen en volgens Weijland in „grote vertrouwelijkheid" werkt, borduurt voort op het bezoek 'dat hervormde, gere formeerde en lutherse afge vaardigden in maart 1986 brachten aan het Vaticaan. De uitwerking van dit bezoek is nooit goed van de grond ge komen. Een commissie waar in de Rome-gangers zich wil den blijven bezinnen op de thema's die in het Vaticaan aan de orde waren gekomen - de positie van de gemengd-ge- huwden, de eucharistische gastvrijheid en de plaats van de vrouw in de kerk - ging in augustus 1987 ter ziele. EERSTE UITVOERING OARATORIUM OOSTERHUIS-LÖWENTHAL AMSTERDAM Wie naar een oratorium van Haydn of Mendelssohn luistert, hoort de bijbelse boodschap. De woorden waarin die boodschap is verpakt verraden de stijl van de tijd waarin Haydn en Mendelssohn leefden. Huub Oosterhuis, dichter, en Rom Löwenthal, com ponist, maakten een ora torium waarin de bijbelse boodschap in de taal van vandaag is geschreven. Zaterdag was de eerste uit voering van „Het lied van de aarde", een leerdicht op toon gezet. In de aula van de Vrije Universiteit, voor zo'n acht honderd mensen, klonk de ei gentijdse zang en tegenzang van goed en kwaad, van God en „realist" door het Theater- kamerkoor Amsterdam en klonk de muziek van het Stu dio Orkest Amsterdam in illu stratieve muziek, vaak nogal luid, en vrijmoedig knipogend naar de grote literatuur van klassieken en populairklassie- ken. De VU-vereniging maakte de uitvoering van het eigentijds oratorium mogelijk in het ka der van de bezinning op de Vrije Universiteit op „Schep ping, het begin van morgen". Gedurende acht zaterdagoch-, tenden, met aantallen deelne mers variërend van honderd tot tweehonderd, probeerde een groep van Bezinningscen trum van de VU in leerhuis en viering nieuwe vormen te vinden voor luisteren en vie ren rond het verhaal van God en mensen, speciaal over de schepping. Deze bezinnings- ochtenden waren de bijdrage van de VU aan het Conciliair Proces, dat als derde deel-the- ma de schepping als onder werp heeft. In het leerdicht van Ooster huis gaat het over de mens die de schepping kapot maakt „(de aarde rotte maar door"), over God die zo weinig van zich laat horen en niet meer macht heeft dan mensen goed zijn, maar ook over de doden, gezaaid als graan in de aarde, die zullen opstaan; de aarde wordt een bloeiend narcissen- veld. De tekst was niet altijd goed te volgen, zodat na af loop de boekjes waarin uitge- over de toonbank gingen; de mensen wilden nog welèens nalezen wat ze hadden be leefd. Dichter, componist en uitvoe renden hebben het de hon derden mensen - afkomstig uit het hele land - heel erg naar de zin gemaakt; de uit- Huub Oosterhuis. voering heeft op velen eden diepe indruk gemaakt. In het land volgen nog diver se uitvoeringen: in Drachten op 19 april, in Zwolle op 7 mei en in Amertsfoort op 23 mei. De uitvoeringen worden steeds voorafgegaan door een inleiding over bijbel en schep- ping. LIITSEN KOOISTRA ZUIDBERG GEEN BEDRIJFSPASTOR IN UTRECHT UTRECHT De benoe- mingscommissie van het aartsbisdom Utrecht is niet akkoord gegaan met de be noeming van dr. G. Zuidberg tot bedrijfspastor in Utrecht. Vooral de activiteiten van Zuidberg als voorzitter van de federatie van verenigingen van pastoraal werkenden vor men een beletsel. Het be- drijfspastoraat had Zuidberg bij de commissie voorgedra gen. Zuidberg is pastor van de Monica- en Nicolaasparochie in Utrecht. Volgens de benoe mingscommissie kan het be- drijfspastoraat beter door pas torale werk(st)ers dan door priesters worden behartigd. Voorts acht de commissie het minder gewenst dat een pas tor almaar in dezelfde stad blijft werken. Tenslotte zou met de benoeming de nauwe band die er bestaat tussen het bedrijfspastoraat en de vere nigingen van pastoraal wer kenden, die in zes van de ze ven bisdommen niet door de plaatselijke bisschop worden erkend, wel eens geconti nueerd kunnen worden. Gereformeerde Kerken vrijgemaekl Beroepen te Schildwolde H. de Vries te Zwijndrecht. Nederlands Gereformeerde Kerken Beroepen te Amstelveen drs.L.G. Compagnie te Zaandam en te Oost- Christelijke Gereformeerde Kerken Beroepen te Broek op Langedijk A P. van Langevelde, missionair pre dikant te Zuid-Afrika. Bedankt voor Bunschoten P.D.J. Buijs te Zwaag- westeinde. liti ef ii Sombere toekomst El Salvad £RTC ivoner ZEVEN jaar en twee dagen nadat vier Nederlandse jo P^Ut listen in El Salvador in koelen bloede werden vermoo |<ef gi opnieuw een Nederlandse verslaggever het slachtoffe iot wei worden van het politieke geweld in dit Middenamerik kort land. Ook dit keer zijn de omstandigheden waaronder irobeei landgenoot de dood vond verdacht. Maar gevreesd moet den dat de Salvadoraanse regering ook nu geen schul ge De belofte van minister van defensie Casanova dat io op nnen i inzi wer Drei or de derzoek zal worden ingesteld, zowel naar de dood van di derlander Lagrouw als naar de moord op twee andere nalisten, moet met veel scepsis worden bekeken. Daar de gebeurtenissen in El Salvador van de voorbije tien en die van gisteren, alle reden toe. Lagrouw werd dot [lOl schoten in een dorp, waarvan het leger wist dat daar bu landse journalisten aan het werk waren. En een Sal\0H r raanse fotograaf werd vermoord, toen hij zijn perskaart l de. Het leger van El Salvador, dat is duidelijk, houdt niel G"~l pottekijkers. De namen van de omgekomen verslaggevers moeten den bijgeschreven bij die van de tienduizenden Salvat nen, die de afgelopen jaren het slachtoffer zijn geworden nlj het politieke geweld in hun land. Verreweg de meesten len door het geweld van het leger of de rechtse doods* ders. Maar van deze groepen is nog nooit iemand veimeei deeld. Zelfs de verdachten van de moord op een persooi aanzien als aartsbisschop Oscar Romero zijn nog altij vrije voeten. De uitslag van de presidentsverkiezingen van gisteren weinig hoop dat er spoedig een einde zal komen aan de irJ^n t raai van geweld. Want hoewel de officiële kandidaat va winnende Arena-partij in toespraken een gematigde aanslaat, is het een publiek geheim dat de oude Arena st ook ders nog steeds aan de touwtjes trekken. De belangri man op de achtergrond is Roberto D'Aubuisson, die mensenrechtenorganisaties in verband wordt gebracht de doodseskaders in het land. Over hem bestaat geen tw hij wil het linkse verzet te vuur en te zwaard blijven be nds den. OVERIGENS draagt de verzetsbeweging FMLN een van de verantwoordelijkheid voor de grote overwinning de Arena-partij. De oproepen tot een boycot, de door het zet afgedwongen vervoersstaking en andere vormen vai timidatie zijn zonder meer in het nadeel geweest van de mocratische Convergentie, de partij die in zekere zin worden gezien als de politieke tak van het verzet. Deze :n h/ kope itauran iur vin ctivitei ilgens trder en besl rhogen miljo hter v< illicht j en van gesu aarovei iropa o ata Waarschijnlijk zuilen de leiders van de Democtlc] had sche Convergentie spoedig opnieuw hun heil in het buu-r.is no land moeten zoeken, omdat zij de vrijwel zekere slachtol- zijn van de te verwachten repressie door de Arena-pi ^]\J Overigens zou er ook als het verzet zich van elke boycot* had onthouden natuurlijk nooit sprake zijn geweest van! lijke verkiezingen in El Salvador. Zo was de helft vanjT land die het FMLN in handen heeft, bij voorbaat van de" kiezingsstrijd uitgesloten. De uitslag van de verkiezingen van gisteren vormt ooi probleem voor de Amerikaanse regering. President Ri heeft de voorbije acht jaar alle kaarten gezet op de chrii democraten en hun president José Napoleon Duarte. Elki aloog met het verzet was uit den boze. Enkele weken geil ontstond heel even de hoop dat nog onder Duarte een naar vrede zou kunnen worden gevonden. Het FMLN vi uitstel van de verkiezingen tot het najaar, zodat het oi bepaalde voorwaarden aan de stembusstrijd zou kunl deelnemen. )t "nH De nieuwe Amerikaanse regering voelde wel wat voor) plannen, maar toen al blokkeerde de Arena-partij, die ooi meerderheid heeft in het Salvadoraanse parlement, de naar vrede. Nu de rol van de christen-democraten volledfei uitgespeeld, wordt president Bush in volle hevigheid gi fronteerd met het failliet van de Salvador-politiek van voorganger. Intussen is het de bevolking van El Salvaji; die hiervoor de rekening betaalt. Vervolg iPELE lartijvc 'n he [e< enkorr ^peldo iaar cc tan V

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2