„Marokkaanse jongeren zoeken
een baan, geen criminaliteit"
GianfrancoGuiliana en
Gianni maken het bont
f|B
ieter uit de voeten met „De Helpende Hand"
Adviesraad vraagt geen
vervolging moord-oproep
RAPPORT OVERHANDIGD AAN MINISTER VAN DIJK
Zwarte weduwe moet weer
voor rechter verschijnen
Incident F-100 raadsel
BINNENLAND
göidAcSouAatit
DINSDAG 7 MAART 1989 PAGINA 5
DEN HAAG Vervolging en veroordeling van
lioslims die hebben opgeroepen tot moord op de
grilse schrijver Salman Rushdie zal leiden tot
fierdere escalatie van deze affaire. Dat heeft de
Adviesraad Buitenlanders van de gemeente Den
laag geschreven in een brief aan de Haagse
loofdcommissaris J. Brand.
Aanleiding tot het schrijven is het voornemen
de politie strafrechtelijke actie te onderne
men tegen de actievoerders. Volgens secretaris
>yra van de Adviesraad zou zo'n optreden tot ge-
folg hebben dat de resultaten van een jarenlang
jeleid, gericht op het bevorderen van wederzijds
legrip en respect tussen Nederlanders en buiten
landers, teniet wordt gedaan.
De mogelijke vervolging kwam vandaag ook ter
sprake tijdens het vragenuurtje in de Tweede Ka
nier. Een meerderheid van de Kamer acht de op
roepen tot moord onaanvaardbaar.
In Israel heeft opperrabbijn Avraham Shapira
aangedrongen op een verkoopverbod van „De
Duivelsverzen", omdat het boek „een bedreiging
vormt voor de gevoelige betrekkingen tussen
moslims en joden en voor de wereldvrede".
In Italië heeft een literaire vereniging Salman
Rushdie en zijn uitgeverij de Pedrochi-literatuur
prijs toegekend. Het is een gebaar van solidariteit
met de schrijver, aldus de vereniging.
Greenpeace wil
bureau
in Moskou
MOSKOU De internationale
milieuorganisatie Greenpeace is
van plan een kantoor te openen
in Moskou. De vertegenwoordi
ging in de hoofdstad van de
Sovjetunie zou milieuvraagstuk
ken aan de orde moeten stellen
en het gebruik van kernenergie
bestrijden, zo heeft de organisa
tie meegedeeld. De vice-presi
dent van de Sovjetacademie van
Wetenschappen, Jevgeny Veli-
chov, zei tegen verslaggevers
dat Greenpeace zou kunnen bij
dragen tot het milieubewustzijn
van de Sovjetbevolking.
Roemenië boos over
„westerse actie"
GENEVE De Roemeense vertegen
woordiger bij. de mensenrechtenconfe
rentie in Genève heeft gisteren de „ge
zamenlijke actie van de westerse lan
den" tegen zijn land veroordeeld. De
westerse landen willen van de confe
rentie „een soort tribunaal maken waar
zij de rol van rechter spelen", aldus
Dolgu. Hij reageerde op een resolutie
waarin onderzoek wordt gevraagd naar
schendingen van de mensenrechten in
Roemenië, in het bijzonder bij het ver
nietigen van dorpsgemeenschappen.
Het bestuur van de Raad van Europese
Gemeenten heeft gisteren in Parijs de
gemeentebesturen in Europa opgeroe
pen een „symbolisch peetschap" te aan
vaarden voor de Roemeense dorpen.
Weer aanhoudingen
in Mandela-affaire
JOHANNESBURG Er zijn opnieuw
twee mannen gearresteerd in verband
met de moord op een lijfwacht van
Winnie Mandela, Maxwell Madondo.
De jongeman, wiens lichaam vorige
maand in Soweto werd gevonden, was
lid van de zogeheten voetbalclub Man
dela United. Deze bestaat uit een groep
jongeren die optrad als lijfwachten van
Winnie Mandela. Leiders van de anti-
apartbeweging hebben de lijfwachten
van Mandela ervan beschuldigd een
„terreurbewind" in Soweto te hebben
gevoerd en hebben officieel afstand
genomen van de echtgenote van de
ANC-Ieider. Winnie Mapdela heeft
nog geen uitleg gegeven over haar
eventuele rol in de affaire.
Duitse computerkrakers
stalen geen geheimen
BONN Het openbaar ministerie in
Karlsruhe heeft bekend gemaakt dat
de drie tot zes computerkrakers die
vorig werden aangehouden er niet in
zijn geslaagd geheime informatie over
militaire objecten of plannen aan de
bespioneerde rekencentra te ontfutse
len.
De krakers hebben wel het imago van
de Bondsrepubliek danig geschonden.
De spionnen hebben hun materiaal
geleverd aan de KGB, de geheime
dienst van de Sovjetunie.
Vermoedelijk heeft de KGB niet de
bedoeling gehad via deze lijn geheime
militaire, politieke of economische in
formatie in handen te krijgen
[)EN HAAG Marok
kaanse jongeren vinden
én opleiding belangrijk
in zouden graag aan het
verk gaan, maar ze zijn
lecht op de hoogte van de
nogelijkheden in het on-
lerwijs en op de arbeids-
narkt. Er moet voor hen
:èn schoolkeuze-campag-
te op poten worden gezet
„Kies weloverwogen") en
Ie drempel naar het
iedrijfsleven dient ver-
aagd te worden.
Iet idee dat alle Marokkaanse
ongeren crimineel zijn moet
ook) daarom zo snel mogelijk
le wereld uit, zo heeft de
ftichting Samenwerkingsver-
land van Marokkanen en Tu-
rs (SMT) vanochtend ge-
bij de aanbieding van het
rapport „En nu is 't onze
>eurt" aan minister Van Dijk
binnenlandse zaken.
Als Marokkaanse jongeren in
ïieuws kwamen, en dat
'ebeurde de laatste maanden
Veelvuldig, was het in verband
net hun „keiharde criminele
>ëdrag". Ze zouden, zo bleek
>nder meer uit een onderzoek
de Amsterdamse politie,
benden opereren en niet
vies zijn van geweld. „Het ge-
vólg van zulk soort onderzoe-
s hen en alle publiciteit erom-
v(Ween is dat wij wekenlang het
ra ligevoel hebben gehad dat er op
■f Jptraat naar ons werd gekeken
g:Msof wij elk moment een wil-
èkeurige voorbijganger zou-
.g1 len kunnen beroven", vertel-
■g, de Abdelillah Farahi, lid van
c de jongerencommissie van het
>MT, vanochtend aan de mi-
g, lister.
Iet is vervelend als
jnveilig voelen door onze
lanwezigheid, zei Abdelillah,
het is nog vervelender
ils je ten onrechte als crimi-
leel wordt beschouwd. „Het
ïeeft namelijk ook negatieve
[evolgen voor bijvoorbeeld het
Onderzoeker/psycholoog Frank Kemper en Omar Elbardi, medewerker van de stichting Samenwer
kingsverband van Marokkanen en Tunesiërs (SMT).
FOTO: T STICHT
de schoolkeuze gericht op de
mogelijkheden bij vervolgstu
die of arbeidsmarkt".
Ook de ouders, die volgens het
onderzoek veel belang hechten
aan een goede opleiding voor
hun kinderen, blijken onvol
doende op de hoogte i te zijn
van de kansen die de huidige,
krappe arbeidsmarkt biedt.
Volgens Omar Lebardi is dat
onder meer te wijten aan het
perspectief op terugkeer, dat
veel ouders nog voor ogen
zweeft. Hoewel ze niet of nau
welijks stappen ondernemen
om inderdaad terug te keren
naar Marokko, houden ze die
mogelijkheid wel steeds open
en stemmen ze daar ook de
school- en arbeidskeuze van
hun kinderen op af. Als die
kinderen zelf, via school, er
van op de hoogte zijn dat een
andere keuze beter is, durven
ze dat lang niet altijd te zeg
gen. Vooral voor meisjes is het
niet gebruikelijk het oordeel
en daarmee het gezag van de
ouders in twijfel te trekken.
Campagne
beeld dat de werkgevers van
ons hebben. En dat maakt
onze kans op het vinden van
een baan er bepaald niet gro
ter op. Daarom ben ik blij met
dit rapport", aldus Abdelillah.
„Er blijkt uit dat de overgrote
meerderheid van de werkzoe
kende Marokkaanse jongeren
dolgraag aan de slag wil. Ze
zijn bereid om ook vies en on
aangenaam werk aan te pak
ken, zelfs als daarbij geen uit
zicht bestaat op een vaste
baan".
Geen aansluiting
Het SMT-onderzoek naar de
leefwereld van Marokkaanse
jongeren werd uitgevoerd door
de psycholoog Frank Kemper,
die de opdracht kreeg nu eens
niet uitvoerig te berichten
over de („kleine") groep van
Marokkaanse criminelen,
maar over de gemiddelde Ma
rokkaanse jongeman en jonge
dame. Hij ondervroeg daartoe
ruim 150 jongeren tussen de 15
en 20 jaar oud, die via een be
trouwbare steekproef geselec
teerd waren. De uitkomsten
van de enquête mogen derhal
ve gelden voor de hele catego
rie van Marokkaanse jongeren
in deze leeftijd (zo'n 12.000
personen). De eerste vraag die
Kemper zich stelde was hoe
veel randgroepjongeren (dat
wil zeggen: potentiële rad
draaiers) zich nu eigenlijk on
der de Marokkanen bevinden.
„Het gaat daarbij om jongeren
die zowel de aansluiting mis
sen bij de Nederlandse institu
ties als bij de eigen gemeen
schap. We hebben dus geke
ken hoeveel jongeren èn pro
blemen hadden op school of
werk eh een slechte relatie
met hun ouders. Dan blijkt het
maximaal te gaan om een
groep die 10 procent van alle
Marokkaanse jongeren
omvang van die criminele
groep dus kleiner dan tot nu
toe beweerd werd. Maar we
willen niet ontkennen dat er
grote problemen bestaan. De
kwestie is dat de situatie voor
de meeste Marokkanen erg
slecht is wat werk, huisvesting
en opleiding betreft. Als je dat
op een rijtje zet en je bedenkt
eens goed wat dat betekent,
dan vraag je je af of het wel zo
verbazingswekkend is dat er
problemen ontstaan".
Inderdaad blijkt uit Kempers
onderzoek dat de 90 procent
van wie geen buitengewoon
crimineel gedrag hoeft te wor
den verwacht allerminst een
blij en zorgeloos leven leidt.
Deze jongeren zouden graag
een goed bestaan opbouwen,
en hun probleem is dat dat
niet lukt. Hun opleidingsni
veau is laag (lbo, mavo) en
hun beroepsaspiraties niet zon
der meer gelukkig (monteur,
lasser). Kemper: „Bij slechts
een kleine groep leerlingen is
Op basis van het rapport heeft
het SMT minister Van Dijk
vanochtend „ongevraagd ad
viezen" bezorgd. Zo zou de mi
nister, die het minderhedenbe
leid van de verschillende de
partementen coördineert, een
„Kies weloverwogen"-cam-
pagne moeten lanceren. „Er
zal een jaarlijkse campagne
moeten komen, gericht op ou
ders van kinderen in de hoog
ste klas van het basisonder
wijs, om voorlichting te geven
over de verschillende onder
wijsvormen, mede in relatie
tot de perspectieven op de ar
beidsmarkt", aldus het SMT.
Voor de Marokkaanse rand
groepjongeren, de groep van
„maximaal 10 procent" poten
tiële criminelen, moeten vol
gens het SMT projecten wor
den opgezet waarin de jonge
ren zowel kunnen leren als
werken. Ze zouden dan een di
ploma kunnen halen en, „wat
belangrijker is, uitzicht krijgen
op vast werk".
STEVO AKKERMAN
De Missioni-show is gisteren in' Milaan goed ontvangen. De collectie kenmerkte zich door drukke.
Chinees aandoende motieven zoals in dit jack (foto links) en lange wollen capemantels, die zowel
op rok als pantalon passen.
FOTO: AP
MILAAN Italië houdt van
bont. Ook als het naar onze
begrippen pufheet is, pellen de
Milanese signora's hun bontjas
niet af. En dus werd in Pellic-
eia alvast getoond hoe de bont
jassen er komende winter ho
ren uit te zien. volgens Gianni
(Versace), Guiliana (Teso), Gi
anfranco (Ferré) en anderen.
De gefortuneerde Italiaanse
vrouw kent nu drie Russische
begrippen: glasnost, perestroj
ka en sjozpushnina. Dit laatste
staat namelijk voor de Sovjet-
handelspartner die de vellen
voor het bontdefilé levert.
Guiliana Teso maakte er korte
klokkende en deinende jassen
van met wijde mouwen. Daar
voor worden de vellen in
schuine banen verwerkt en
wie het niet meteen opmerkt,
moet gewoon de richting vol
gen van de gouden knopen die
over de rug lopen.
Gianni Versace sprong zuinig
om met het kostbare bont. Hij
warmde mantelpakjes op met
een cape van nerts of combi
neerde een leren minirokje
met een bolero of een simpele
stola van bont. Alleen voor
feestelijke, maar ijzige winter
nachten maakte hij enkellange
bontjassen, maar dat is dan
waarschijnlijk om de draagster
te behoeden voor longontste
king, want daaronder draagt
ze mini en kant.
Gekleurd bont is blijkbaar uit
Speelse ideeën zijn in. Zo com
bineerde Ferré een korte bont
jas met een soort splitrok van
hetzelfde bont. Samen gedra
gen heb je een lange jas; laat je
de rok weg, blijft er een spor
tief jack over. Het zal wel pe
perduur zijn. Ferré's manne
quins dragen onder het vorste
lijke bont in ieder geval uiterst
sobere, zandkleurige tricootjes.
Waarachtig een snoeperige
collectie, die vail Mario Valen
tino. Chocoladebruine broeken
met rechte pijp krijgen als het
ware een topping in pstache-
groen, zachtroze of glazuur-
geel. De grote sjaalkragen van
die jasjes zijn bovendien hele
maal opengewerkt in de mo
tieven van papieren taarton
derleggers. Ook petrolblauw
en paars vindt Mario Valenti
no lokkere winterkleurtjes.
Soms verkleedt hij vrouwen
zelfs als petit-fours op lange
benen.
„Nu we op de drempel staan
van de jaren negentig, is het
de hoogste tijd voor duidelijke
richtlijnen voor de vrouwelij
ke garderobe, aangepast aan
de eisen van de tijd." Aldus
Gianni Vercace. En voor de
volgende winter knipte hij
mini-omslagrokjes. De mantel
pakjes van Miss '90 zijn grillig:
superkorte, spannende rokjes
en jasjes met asymmetrische
zwaluwstaartpanden. Jassen
spelen dubbelspel: camel aan
de buitenkant, ocelot-vlekjes
aan de binnenkant. Kippepoot
aan de buitenkant, zwart-witte
op-art aan de binnenkant.
Versace's avondjurken tenslot
te zouden niet misstaan in een
museum voor moderne schil
derkunst. Met lovertjes en glit-
tertjes tekende hij sprookjes
achtige sterrebeelden en ab
stracte droedels of borduurde
hij het repertorium van een
discotheek: jazz; folk; pop:
rock of forever luidt dan de
letterlijk schitterende tekst.
LILY ARMON
)EN HAAG De ouder
lom komt, zo wil het
preekwoord nu eenmaal,
net gebreken. Daar kun
iets aan doen. Maar er
:ijn talloze produkten in
lè handel om alje denk-
>are ongemakken op te
ossen of in elk geval te
verlichten. Meer dan je
nisschien zou denken.
heleboel worden opge-
omd, inclusief allerlei instan-
lie mee kunnen helpen
ipt leven van alledag te ver-
langenamen als je niet meer
zo goed uit de voeten kunt.
Het heet „De Helpende Hand"
en is uitgegeven door de SDU.
Het boek werd gisteren in Den
Haag door minister Brinkman
van WVC overhandigd aan
vice-voorzitter S. Bijsterveld
van de COSBO. de samenwer
kende ouderenbonden.
Het kleinste ongemak heeft
soms al grote gevolgen. Je
kunt je knieën niet meer zo
goed buigen, maar hoe krijg je
je broek dan aan? Met behulp
van een kleedstokje. Dat is een
stokje met aan de ene kant een
haak en aan de andere kant
een rubber telvinger. Het
wordt gebruikt als een soort
verlengde arm en je kunt er
een kledingstuk mee van de
schouder afdwuwen, een sok
uitduwen of, inderdaad, een
broek mee omhoog trekken.
Vaak gaat het om minimale
aanpassingen met een maxi
maal resultaat: elastische
schoenveters waardoor een ve
terschoen een instapschoen
wordt, bestek met een iets dik
ker handvat dat daardoor
makkelijker is vast te houden,
gebogen bestek waardoor je
een vork of lepel makkelijker
naar je mond kunt brengen,
een kopje met twee oren, een
opklapbaar douchezitje, een
washandje om een stokje, stof
fer en blik met een lange steel,
een sleutelhouder met grotere
greep, een standaard voor de
telefoonhoorn of een helpende
hand, een grijptang waarmee
je iets van de grond kan opra
pen zonder te bukken.
Het zijn nog maar enkele van
de voorbeelden die in het boek
zijn verzameld en gerubri
ceerd onder persoonlijke ver
zorging. huishouden, vrije
tijdsbesteding, aanpassingen in
huis, mobiliteit en communica
tie. Met de nadruk op wat alle
maal wèl kan, dus niet op wat
niet meer kan. En alle ge
noemde produkten zijn te
koop bij warenhuizen, super
markten en zaken voor huis
houdelijke artikelen.
Alles wordt aangevuld met
adressen van instellingen als
de, kruisvereniging, thuiszorg,
opvangmogelijkheden, maat
schappelijke dienstverlening,
financiële regelingen, vrijwil
ligerswerk en huisvesting.
Ooit gehoord bijvoorbeeld van
een kangoeroewoning? Dat is
een nog betrekkelijk nieuw
verschijnsel waarbij het gaat
om twee woningen: een kleine
in een grote. De kleine twee
kamerwoning ligt op de bega
ne grond en is bestemd voor
één- of twee-persoonshuishou
dens waarvan één van beide
bewoners ten minste zestig
jaar is. De woning op de eerste
en tweede verdieping heeft
voor een gezin van drie tot vijf
personen. De woningen kun
nen alleen gezamenlijk wor
den verhuurd aan gegadigden
die een bepaalde (familierela
tie met elkaar hebben. Dat
kunnen dus ook vrienden en/
of buren zijn. Elk van deze
woningen 'heeft een eigen
voordeur, die uitkomt op de
gemeenschappelijke ingang.
Ieder woont dus zelfstandig.
DICK HOFLAND
kamers
„De Helpende Hand" (Iteke
Drost); uitgeverij: SDU, Den
bestemd Haag; prijs:/5,-.
5USKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO
ARNHEM De zwarte
weduwe, mevrouw F.S.
Rost van Tonningen-Heu-
bel (74), zal donderdag
voor de Arnhemse recht
bank moeten verschijnen.
Ook haar woordvoerder,
W.P. Zeilmaker (80), die
gedurende dé oorlog NSB-
burgemeester was van
Renkum, moet terecht
staan. Beiden worden ver
dacht van het in bezit
hebben van anti-semiti-
sche en racistische lec
tuur. De maximale straf
die daarop staat is een ge
vangenisstraf van een jaar
of een boete van 10.000
gulden.
Maar volgens de Arnhemse of
ficier van justitie mr. P. Tide-
man is het onwaarschijnlijk
dat Rost van Tonningen en
Zeilmaker tot een onvoor
waardelijke gevangenisstraf
worden veroordeeld. Vorig
jaar zei Tideman ervan uit te
gaan dat de rechtbank bij een
veroordeling rekening zal
houden met de leeftijd van de
verdachten.
In oktober 1985 werd de
„zwarte weduwe" veroordeeld
tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van vier weken
en een geldboete van driedui
zend gulden, omdat zij in het
bezit was van geschriften
waarin de moord op de joden
door de nazi's werd ontkend
en waarin werd beweerd dat
„het aantal slachtoffers uit
winstbejag was opgeschroefd
tot zes miljoen".
Buit van kwart
miljoen uit
speelautomaten
VALKENSWAARD Door
middel van manipulatie van
speelautomaten in heel Ne
derland hebben drie mannen
en een vrouw waarschijnlijk
meer dan een kwart miljoen
gulden buitgemaakt.
Het viertal werd aangehou
den toen zij in een café in
Valkenswaard bij een auto
maat stonden te rommelen.
De groep had toen al 700 gul
den buitgemaakt.
Uit onderzoek is gebleken
dat de verdachten, die in lee-
fijd variëren van 17 tot 32
jaar en afkomstig zijn uit
Amsterdam, Heerlen en
Driebergen, gemiddeld vier
keer per week op stap gin
gen.
En dat vermoedelijk al twee
jaar lang.
Oltmans wil
geld van
Suriname
AMSTERDAM Willem Olt
mans wil de staat Suriname
failliet laten verklaren. De
Amsterdamse free-lance jour
nalist zegt nog een bedrag van
72.500 te goed te hebben voor
bemiddelingswerk bij de fi
nanciering van een stuwdam
project in het westen van Suri
name. Oltmans heeft in op
dracht van legerleider Bouter-
se maanden werk gehad aan
het interesseren van Zwitserse
financiers, maar op de nota's
die hij stuurde volgde nooit
een betaling. Naar zijn zeggen
is hem in 1987 toegezegd dat
betaling zou volgen. Oltmans
heeft- onder meer medewer
king gekregen van Surinames
voormalige vice-premier mr.
A. Haakmat, die nog twee
maanden salaris te goed heeft
uit eind 1982, toen hij direc
teur was van het Staatsener-
giebedrijf van Suriname. Die
salarisclaim wordt als steun-
vordering gebruikt bij de po
gingen de staat Suriname fail
liet te laten verklaren. „Ik zit
op zich niet te wachten op die
Willem Oltmans
FOTO:
paar duizend gulden van zó
lang geleden. Oltmans had
echter voor zijn zaak andere
schuldeisers nodig; daar ben ik
er één van", zo bevestigde
Haakmat vanmorgen zijn be
trokkenheid.
Volgens Haakmat zijn de pro
blemen rond de betalingen
ontstaan doordat de huidige
burgerregering zich niet volle
dig als rechtsopvolger wenst te
zien van het regime van Bou-
terse. „De Nederlandse advo
caat van Suriname had eerder
wel toezeggingen gedaan,
maar dat is later ook terugge
draaid", aldus Haakmat.
Oltmans heeft voor zijn expe
ditie als raadsman de Haagse
advocaat mr. A.H. Vermeulen
in de arm genomen. Vermeu
len speelde enkele jaren gele
den een rol speelde bij een
soortgelijke faillissementsaan
vraag van de staat Zaïre.
SCHIPHOL „Een volslagen raadsel", zo heeft de onderzoeker
van de Nederlandse Rijksluchtvaartdienst in Genève het inci
dent met de KLM Fokker-100 van zondag gekwalificeerd. Hij
deed deze uitspraak op basis van een eerste onderzoek van het
vliegtuig, dat hij samen met de Zwitserse luchtvaartautoriteiten
heeft uitgevoerd. Pas als het onderzoek door de Zwitserse auto
riteiten voltooid is zal de Fokker-100 weer voor deskundigen
van KLM, Fokker en de Rijksluchtvaartdienst worden vrijgege-
Benzine twee cent duurder
ROTTERDAM De prijs van een aantal autobrandstoffen gaat
morgen met twee cent per liter omhoog. Dat betekent dat super-
benzine aan de zelfpomptank 163 cent pej liter gaat kosten.
Euro loodvrij 156 cent en dieselolie 87,80 cent per liter. Dit zijn
richtprijzen zodat individuele pomphouders van deze prijs af
kunnen wijken.