Optimisme over Hongaarse
hereniging met Oostenrijk
Groeiend ongenoegen in VS over geweld op tv
EG-ministers kraken
Haagse conferentie
Walesa optimistisch na
gesprek met Kiszczak
4 BUITENLAND
£eidóc6owuKit
VRIJDAG 3 MAART 1989 PAGINA 5
Israel onderschept
Palestijns commando
TYRUS Vier Palestijnse
do's zijn gisteren om het leven geko
men toen zij, waarschijnlijk op weg
naar Israel, in Zuid-Libanon werden
onderschept door een Israëlische le
gerpatrouille. De vier zouden lid zijn
geweest van het Democratisch Front
voor de Bevrijding van Palestina
(FDLP) van Nayef Hawatmeh, dat
tegen de politieke koers is van PLO-
leider Arafat. Volgens het FDLP
zouden aan Israëlische zijde tien do
den en/of gewonden zijn gevallen,
maar dat wordt in Israel ontkend. De
schietpartij deed zich voor op zes ki
lometer van de Israëlische grens.
GRIEKEN KIEZEN OOK
VOOR SCHONE AUTO'S
BRUSSEL In navolging van Nederland kiest ook
Griekenland voor een fiscale bevoordeling van de
schone auto. Grieken die een auto met katalysator
kopen, kunnen rekenen op een btw-korting van tien
procent; kopers van een auto met een geregelde ka
talysator zelfs van twintig procent. Zoals bekend ligt
Nederland al maanden met de EG overhoop over het
belastingvoordeel voor kopers van een schone auto,
omdat de voorgestelde EG-milieunormen ons. land
niet ver genoeg gaan. Vooralsnog is het standpunt
van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur
van de EG, dat dit belastingvoordeel op gespannen
voet staat met de EG-concurrentieregels. Reden
waarom het voordeeltje blijft opgeschort. Minister
Nijpels was gisteravond zeer opgetogen over de on
verwachte Griekse steun. Ook Denemarken en
West-Duitsland zouden ertoe neigen de Nederlandse
positie te steunen.
WARSCHAU Als „een grotere opti
mist" is de Poolse vakbondsleider Lech
Walesa gisteren teruggekeerd van een
langdurig gesprek met minister van bin
nenlandse zaken generaal Czeslaw Kiszc
zak over de problemen die tijdens de ron
de-tafelbesprekingen in de afgelopen drie
weken tussen regering en oppositie zijn
gerezen.
Volgens een gezamenlijke verklaring
hebben de twee partijen afgesproken dat
de diverse werkgroepen van het ronde-
tafeloverleg hun werkzaamheden zullen
versnellen, zodat de afrondende, plenaire
vergadering eind deze maand kan wor
den gehouden. „Wij hebben op sommige
punten wat meer succes gehad en op an
dere wat minder. Maar ik hoop dat we nu
weer vooruit gaan", zei Walesa nadat hij
bijna de hele dag met Kiszczak had ge
praat. Walesa heeft te maken met een
steeds onrustiger achterban. Het ronde-
tafeloverleg tussen regering en oppositie
is op 6 februari begonnen en moet een
nationaal akkoord opleveren, waarbij het
onafhankelijke vakverbond Solidariteit
na jaren in de illegaliteit weer een wettig
bestaan kan leiden.
Geheim overleg VS met
Salvadoraans verzet
MADRID Het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken
heeft in het geheim overleg gevoerd
met vertegenwoordigers van het ge
wapende linkse verzet in El Salva
dor in een poging een einde te ma
ken aan de burgeroorlog. Volgens
de Spaanse krant El Pais zouden
functionarissen van het Amerikaan
se ministerie en het Nationale Be
vrijdingsfront Farabundo Marti ook
deze week weer bijeen komen in
Washington. De contacten tussen
het FMLN en de Amerikanen zou
den grote invloed hebben gehad op
de recente vredesvoorstellen in El
Salvador.
EX-KROONPRINS OTTO VON HABSBURG:
BUDAPEST De laatste
kroonprins van Hongarije
heeft goede hoop dat dat
land zijn neutraliteit her
wint en zelfs wordt here
nigd met Oostenrijk. Dit
heeft Otto von Habsburg
gisteren gezegd tijdens
zijn tweede bezoek aan
Hongarije sinds de val van
de Oostenrijks-Hongaarse
dubbelmonarchie, zeven
tig jaar geleden.
De 76-jarige zoon van Karl
von Habsburg, de laatste ko
ning van Hongarije en keizer
van Oostenrijk, brengt mo
menteel een driedaags bezoek
aan Hongarije als lid van het
Europees Parlement waarin
hij de Westduitse christende
mocraten vertegenwoordigt.
Overal waar Von Habsburg
komt wordt hij warm ontvan
gen, waarschijnlijk vanwege
de nostalgische gevoelens die
de Hongaren koesteren voor
de dagen van de monarchie.
Meer dan vijftienhonderd
ontvingen hem giste-
Over de recente ontwikkelin
gen in Hongarije, zei Von
Habsburg: „We hebben aardi
ge vooruitgang geboekt". En
met name door dat woordje
„we" barstte vervolgens het
applaus weer los.
Otto von Habsburg deed in
1964 officieel afstand van zijn
aanspraken op de Oostenrijkse
troon teneinde zijn vroegere
vaderland Hongarije weer te
kunnen bezoeken. Maar tij
dens zijn huidige bezoek is hij
er herhaaldelijk op gewezen
dat hij nooit afstand heeft ge
daan van de Hongaarse troon.
„Volgens mij is het absurd af
stand van te doen van een pre
tentie die ik nooit heb gehad",
antwoordde hij daarop stee
vast. „Dat is hetzelfde als af
stand doen van het recht op
het bezit van een deel van de
maan. Dat kun je niet ook se
rieus nemen". De ex-kroon-
prins van de Donaumonarchie
bleek overigens tot zijn ei
gen verbazing nog wel de
Hongaarse nationaliteit te be
zitten.
Eén van de aanwezigen in de
zaal vroeg hem of hij zich nu
kandidaat zou stellen voor het
presidentschap. Von Habsburg
antwoordde daarop dat men
nooit bij voorbaat alles moet
uitsluiten, maar voegde er aan
toe dat voorlopig zijn werk als
Europarlementariër voor hem
het belangrijkst is. „De eenma
king van Europa is veel be
langrijker dan binnenlandse
aangelegenheden van Honga
rije, Oostenrijk of de Bondsre
publiek".
Helikopter
ontploft
Brandweerlieden
proberen de
wrakstukken van
een Puma-
helikopter van de
Spaanse
luchtmacht te
verwijderen die
gisteren boven
een dichtbevolkte
wijk van Madrid is
ontploft en
neergestort op
een verlaten
schoolplein. De
drie bemannings
leden kwamen
om het leven,
maar op de grond
liep niemand
letsel op. Het
voorstuk viel op
het plein van de
middelbare
school Bias de
Otero en het
staartgedeelte
kwam ongeveer
zestig meter
verder in een tuin
neer.
FOTO: AP
Geld en drugs
in ruil voor
topgeheimen
(Vervolg van de voorpagina)
BONN Het bureau van
de Westduitse recherche
BKA heeft gisteren in sa
menwerking met de poli
tie huiszoeking gedaan in
tenminste zes woningen in
West-Berlijn en Hanno
ver.
Daarbij is omvangrijk bewijs
materiaal in beslag genomen
van een van de de grootste
spionagezaken, die diverse mi
litaire en economische institu
ten in Europa en de Verenigde
Staten heeft getroffen.
De drie aangehouden West
duitse computerskrakers, van
wie er een aan drugs is ver
slaafd, zouden in het voorjaar
van 1985 zijn aangeworven
door twee Westduitse contact
personen van de KGB, aldus
de Duitse radio. Aanvankelijk
in ruil voor geld en drugs, na
derhand onder dwang zouden
de computerkrakers rekenco-
des en passeerwoorden hebben
verzameld van wereldwijde
computernetwerken.
Het netwerk van spionnen
heeft de modernste program
ma's voor computergestuurde
productie en constructie zoge
noemde CAD/CAM-software,
en bouwplannen voor moder
ne, westelijke microchips aan
Oost-Europa geleverd. Moskou
zou onder meer toegang heb
ben gekregen tot de centrale
computers van het Frans-Itali
aanse wapenconcern Thom
son, het Europese Centrum
voor Kernenergieonderzoek
CERN in Gèneve, de Europese
ruimtevaartorganisatie ESA
en het Max-Planck Instituut
voor Kernfysica in Heidelberg.
Moskou wil VN-gezant
voor Midden-Oosten
MOSKOU De Sovjetunie
,zal de Verenigde Naties vra
gen een speciale gezant aan te
stellen voor het Midden-Oos
ten. Dat heeft Sovjetminister
van buitenlandse zaken Sje-
vardnadze gezegd in een
vraaggesprek met de partij
krant Pravda. Een „gezagheb
bend. voor iedereen aanvaard
baar persoon" zou volgens
hem de weg moeten vrijma-
Botha kondigt
terugkeer aan
KAAPSTAD De Zuida-
frikaanse president Pieter
W. Botha heeft gisteren in
zijn eerste verklaring
sinds hij in januari een
hartaanval had, vervroeg
de algemene verkiezingen
uitgesloten. Hij zei van
plan te zijn in april weer
aan het werk te gaan.
De 73-jarige Botha kwam over
naar Kaapstad voor overleg
mét ministers en de fungerend
president, Chris Heunis. „Ik
heb hen op de hoogte gesteld
'"dat, rekening houdend met de
vooruitgang die ik met mijn
^gezondheid maak, ik van plan
'*ben de week na het Paasweek-
deinde terug te keren vanuit
mijn buitenverblijf in (het
stadje) Wildernis". „Dan zal ik
mijn functie als president weer
op mij nemen", aldus Botha in
•een geschreven verklaring.
Botha zei zich na zijn terug
keer belangrijke kwesties als
vde economie,, nationale veilig-
-heid, grondwetsvoorstellen en
,-mogelijke verkiezingsdata te
gaan bezig houden. Botha's
raankondiging sluit uit dat de
„president vervroegde verkie
zingen uitschrijft, zoals veel le
llen van zijn blanke Nationale
„Partij wensen. De regerings
partij beschikt over 133 van de
178 zetels in het parlement.
De verklaring heeft geenszins
,rde onrust weggenomen binnen
de Nasionale party over vra-
gen .als hoe lang Botha nog aan
de macht wil blijven, of hij
zich dit jaar weer verkiesbaar
zal stellen en of hij de macht
_zal overdragen aan Frederik
jde Klerk. De Klerk werd vori
ge maand gekozen tot leider
van de Nationale Partij.
BRUSSEL De interna
tionale milieuconferentie
die Nederland, Frankrijk
en Noorwegen op 11
maart in Den Haag willen
houden, mag geen enkel
besluit nemen dat verder
gaat dan het bestaande
EG-milieubèleid. Deelne
mende Westeuropese lan
den zijn daar strikt aan
gehouden.
Met die toevoeging aan een ge
meenschappelijke verklaring
van de EG-milieuraad, gister
middag in Brussel, hebben de
Europese Commissie en de ze
ven lidstaten die niet voor de
conferentie waren uitgenodigd
een zware druk gelegd op de
komende Haagse conferentie.
Ook mag niet, zoals de bedoe
ling was van de twee initia
tiefnemers, premier Lubbers
en diens Franse collega Ro-
card, de aanzet worden gege
ven voor een nieuw milieu
controle-orgaan.
De conferentie is daarmee
„uitgekleed", de pogingen van
Roeard en Lubbers om haar te
redden geëindigd in een „zwa
re nederlaag", aldus diploma
ten van de niet-uitgenodigde
landen. Maar volgens de Ne
derlandse minister Nijpels
staat niets een succesvolle con
ferentie in de weg.
De zeven niet-uitgenodigde
EG-lidstaten en ook de Euro
pese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EG, voelden
zich flink gepasseerd door het
Frans/Nederlandse initiatief.
In een drie uur durende ver
gadering kraakten België,
Griekenland, Engeland en de
Europese Commissie daarom
in felle bewoordingen het Ne
derlands/Franse initiatief, dat
zij zien als een inbreuk op de
collegiale EG-samenwerking.
Europese Twaalf bannen gevaarlijke spuitbus
Protest
De zittingen van het parlement van West-Berlijn zullen voorlopig
niet rustig meer verlopen, nu de extreem-rechtse „Republikaner"
er deel van uitmaken. Bij de eerste zitting van het parlement, gis
teren, werd massaal gedemonsteerd tegen de elf man sterke
fractie van de „Republikaner". Zowel in als buiten het parle
mentsgebouw trad de politie, soms hard, op tegen de betogers.
Opmerkelijke gebeurtenis in het Berlijnse parlement was gisteren
de verkiezing van de 52-jarige Hilde Schramm, een lid van de
„Alternative Liste", tot vice-voorzitter. Schramm is de dochter
van Albert Speer, tijdens het Derde Rijk minister van bewape
ning en Hitiers favoriete architect.
FOTO: AP
(Vervolg van de voorpagina)
BRUSSEL De EG-Mi-
lieuraad, die gisteren een
zware en lange agenda
had af te werken, had
nogal wat tijd nodig om
de met drijfgassen gevul
de spuitbus voor eeuwig
naar de vuilnisbelt te ver
wijzen. Nederland en
West-Duitsland stonden
een beperking met 95 pro
cent voor, maar voor veel
andere landen was die
doelstelling te boog gegre
pen.
Groot-Brittannië, dit weekend
gastheer voor een internatio
nale conferentie over de be
scherming van de ozonlaag,
maar ook Portugal, Frankrijk
en Luxemburg vonden een re
ductie met 85 procent het
maximum. „Niemand weet
hoeveel cfk's we voor medi
sche toepassingen nodig blij
ven houden. Op grond daar
van is een realistisch besluit
beter dan een bij voorbaat on
haalbare norm," aldus de
Franse delegatie.
Desondanks kon ook Parijs
zich uiteindelijk vinden in een
politiek akkoord, waarbij de
EG zich bindt aan een snelle
beperking met 85 procent en
een totale beëindiging van het
CFK-gebruik voor de eeuw
wisseling. Tegelijk zal de ge
meenschap zich inzetten om
deze EG-norm tot wereldnorm
te verheffen. Wereldwijd wor
den nu per jaar 1,1 miljoen ton
cfk's geproduceerd, waarvan
ruim eenderde in West Euro
pa. Deze drijfgassen breken de
ozonlaag af, als gevolg waar
van ultraviolette straling van
de zon rechtstreeks de aarde
bereikt. Dat kan onder meer
leiden tot klimatologische ver
anderingen, wijzigingen in flo
ra en fauna en tot toename
van huidkanker.
WASHINGTON Op
een zondagavond in janu
ari zette de 41-jarige me
vrouw Terry Rakolta uit
de Amerikaanse stad De
troit zich met haar kinde
ren voor de beeldbuis om
naar Amerika's nieuwste
televisie-hit te kijken, de
serie „Married with chil
dren". Het werd voor
haar een avond van grote
ergernis. De vrouw van de
hoofdpersoon moest vele
beledigingen incasseren
en over homoseksuelen
werden neerbuigende op
merkingen gemaakt.
Terry Rakolta stuurde een
aantal boze brieven naar de
grote landelijke adverteerders
in het programma die zij ver
weet onze kinderen te helpen
„bij het consumeren van een
gratis verstrekte portie seks en
geweld". In een interview
Rakolta
daaraan toe: „Het zijn de ad
verteerders in dergelijke pro
gramma's die mijn dollars op
strijken en die vervolgens in
een half pornografisch pro
gramma steken".
De reacties van de grote be
drijven, waaronder Coca Cola
en Mac Donalds, waren op
merkelijk. Ze stuurden brie
ven met verontschuldigingen
naar mevrouw Rakolta en be
gonnen zich uit de serie terug
te trekken.
De makers van het program
ma kregen vervolgens de
wacht aangezegd door top
functionarissen van de tv-
maatschappij Fox, hetgeen al
tot het inderhaast „bijschrij
ven" van de inhoud van de se
rie heeft geleid. Verschillende
grote adverteerders hebben nu
geëist dat ze de nog uit te zen
den programma's eerst willen
zien voordat ze tot adverteren
overgaan. Sommigen van hen
hebben zelfs laten weten niet
meer in de serie te willen ad-
Overigens wordt niet ver
wacht dat de zeer populaire se
rie, die vooral wordt bekeken
door mannen in de leeftijd van
18 tot 49 jaar, uit de lucht zal
worden gehaald. Voor het
moeizaam op gang komende
Fox-netwerk was „Married
with children" de eerste grote
publiekstrekker. En het net
werk zit dringend verlegen
om publiekstrekkers om de
grote adverteerders aan zich te
binden en zich aldus financieel
overeind te houden.
Protesten
De actie van mevrouw Rakol
ta is tekenend voor het groei
end ongenoegen in de VS over
tal van met seks en geweld
doorspekte tv-series. Tot dus
ver heeft de Amerikaanse te
levisie redelijk kunnen ont
snappen aan de in de gehele
VS luid hoorbare protesten
van religieuze instellingen, ac
tiegroepen en verontwaardig
de burgers die te hoop zijn ge
lopen tegen soft-pornobladen
als Playboy en Penthouse en
de grove taal die wordt uitge
slagen in tal van hard-rock-vi-
deoclips. De protesten tegen de
als „ontoelaatbaar" omschre
ven videoclips werden in het
verleden onder meer geleid,
door de echtgenotes van de
huidige Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken James
Baker én de democratische se
nator Albert Gore.
Verwacht wordt wel dat de
protesten tegen tv-program-
ma's waarin veel seks en ge
weld voorkomen, sterk zullen
toenemen. Maar of de tv-maat-
schappijen zich er iets van aan
zullen trekken is de vraag.
Door de opkomst van de ka-
bel-tv en net toenemend ge
bruik van de video zijn de gro
te tv-netwerken verwikkeld
in een ongekend hevig
gevecht om de kijkersgunst.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Kapitein Rob in China
312) 's Avonds gaat de „Pandora" voor anker in de buurt van
enkele vissersjonken. En dan vervolgt Taaie Toon zijn verhaal.
Toen de reporter het wapendepot had ontdekt, schijnt hij daar
over iets te hebben verteld en dat is hem noodlottig geworden.
Hij werd ontvoerd door trawanten van de „Grote Heer", een ge-
h<
i het bezit
komen van de wapens door de reporter tot spreken te dwingen.
Taaie Toon heeft dit alles vernomen van Lu Ling, wiens jonk een
dag later met man en muis verging. Vermoedelijk wordt de re
porter diep in het binnenland nog steeds gevangen gehouden.
Zo druk zijn ze in gesprek, dat niemand aan boord van de „Pan
dora" de nadering van een sampan heeft gemerkt, aan boord
waarvan zich de stuurman van Wang Hang bevindt. Hij klimt aan
boord, luistert het gesprek af en zief, dat de „Pandora" helemaal
gèen jónk is!
Hongaren eisen
vrijlating Havel
Ongeveer tweeduizend Honga
ren hebben gisteren op het
Voeroesmarty-plein in Buda
pest gedemonstreerd voor de
onmiddellijke invrijheidstelling
van de dissidente toneelschrij
ver Vaclav Havel in Tsjechoslo-
wakije. Tijdens de demonstra
tie werd Havel voorgedragen
voor de Nobelprijs voor de
Vrede. De politie liet de de
monstratie ongemoeid. De
Hongaarse schrijver Gyoergy
Konrad vergeleek de vervol
ging van Havel met het Iraanse
moordbevel tegen de Rushdie
wegens diens roman „Duivels
verzen". De Hongaarse media
hebben uitvoerig bericht over
het proces tegen Havel en ze
ven andere activisten vorige
wpek in Praag.
FOTO: AP
