J „Amerikaanse immigratiedienst richt concentratiekampen op" ZeidóQ&ywwunl „Joden betreuren overgang van christenen tot jodendom W V kerk wereld beroepingen brieven GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeidócSoutant DONDERDAG 23 FEBRUARI 1989 PAGINA BINI Oudste in VS gedrukte bijbel geveild NEW YORK De eerste bijbel die ooit in Amerika werd ge drukt heeft dinsdag op een veiling bij Christie's in New York 300.000 dollar opgebracht De bijbel is geschreven in het Algon quin, een Indianentaal. De in zwart leer gebonden en rijk geillustreerde bijbel is het best bewaarde exemplaar van een oplage van 220, die tussen 1661 en 1663 in Cambridge, Massachusetts, werd gedrukt. Het boek staat bekend onder de naam van de vertaler, John Eliot. Van de totale oplage werden er indertijd 200 aan de Algonquin Indianen uitgereikt, terwijl de overige twintig Eliot-bijbels aan de Britse koning Karei II werden geschonken. Joodse jongeren beëindigen bezetting kerk Brussel BRUSSEL Met de mededeling dat ze hun acties op andere ogenblikken en met andere manieren zullen voortzetten, heb ben de honderd joodse jongeren („alle Belgische Cohens aan dek") de bezetting van de rooms-katholieke Zavelkerk in Brussel beëindigd. Zij deden dit uit protest tegen het verzuim van de RK Kerk het omstreden klooster uiterlijk 22 februari uit het voormalig concentratiekamp Auschwitz terug te trek ken. „Wij blijven doorgaan tot de stilte is hersteld op de groot ste joodse begraafplaats ter wereld," aldus de verklaring. Het heeft de internationale joodse gemeenschap ten diepste ge griefd dat op de plaats waar miljoenen joden werden ver moord, een rk klooster is gevestigd. Bepaalde dwalingen verdwijnen eerst dan, wanneer men ophoudt ze te weerleggen. Meningen over verplichting priesterboord verdeeld UTRECHT De menin gen zijn lijnrecht ver deeld over de vraag of priesters nu wel of niet op grond van de onlangs met minimale publiciteit begeleide uitvaardiging van de toepassingsbeslui ten de priesterboord moeten gaan dragen. „Er is geen sprake van. Al leen als een geestelijke kerke lijke kledij wil dragen, dan moet het zo", zegt dr. H.A, van Munster o.f.m., secretaris generaal van het R.K. Kerk genootschap, in een toelich ting op de toepassingsbeslui ten. Deze uitleg wordt niet ge steund door de hoogleraar kerkrecht dr. R.G.W. Huys- mans van de Katholieke Theologische Universiteit Amsterdam die tevens pastoor van de Voorburgse Martinus- parochie is. Het kerkrecht is gebaseerd op de veronderstel ling dat priesters altijd pries ters zijn, zegt hij, ook als ze bijvoorbeeld in het weekeinde een eindje gaan fietsen, daarom moeten ze ook altijd priesterkleding dragen. Huysmans verwijst verder naar het feit dat Rome besluit heeft afgewezen van de Franse bisschoppenconfe rentie die genoegen nam met discrete kleding en een kruis je op de revers. Rome wil kle ding en niet alleen een teken ter herkenning van de geeste lijken, aldus Huysmans. Duidelijk In het decreet uit het nieuwe kerkelijk wetboek dat handelt over de kleding van clerici (seculiere én reguliere pries ters en diakenen) staat het ook duidelijk: „Clerici dienen een passende kerkelijke kledij te dragen volgens, de normen door de bischoppenconferentie uitge vaardigd en volgens de wetti ge plaatselijke gewoonten." Op grond daarvan zeggen de bisschoppen in hun toepas singsbesluiten dat clerici tij dens de viering van de litur gie de voorgeschreven kledij dragen en priesters in de biechtstoel de toog, de pij of het habijt met stola. „De ker kelijke kleding in Nederland is een donker costuum met de zogenaamde Romeinse collaar (priesterboord)". Deze nor men gelden, zo wordt er aan toegevoegd, voor alle clerici die in Nederland werkzaam zijn. Zoals een woordvoerder van de kerkprovincie het uit drukte: „De bisschoppen heb ben zich willen confirmeren aan de Romeinse gewoonten om daarmee de herkenbaar heid van priesters te vergro ten. Zij hebben gekozen voor uniformiteit". In het Limburgse bisdom is die herkenbaarheid trouwens ai voor een goed deel een feit. In het bisdom Roermond moeten priesters de priester boord dragen. Dat is „zonder meer" de juiste uitleg van deze bepaling, aldus de woordvoerder van bisschop Gijsen die er ook op wijst dat de paus bij herhaling zich heeft uitgesproken voor een geestelijkheid die herkenbaar De priesters die van het semi narie Rolduc komen dragen dan ook weer alle de priester boord. In het Rotterdams bis dom dat ook priesters heeft aangetrokken uit Rolduc zijn zij een opvallende verschij ning. De oudere priesters daarentegen met hun ervarin gen van het Tweede Vati caanse Concilie achter de rug kijken in meerderheid met scepsis tegen het opnieuw dragen Van de priesterboord aan of wijzen het openlijk af. BISSCHOPPEN VAN TEXAS: BROWNSVILLE „Het grootste concentratie kamp sinds de Tweede Wereldoorlog". Zo om schrijven Amerikaanse bisschoppen het resultaat van het recente immigra tiebeleid van de Verenig de Staten. Vanaf maandag worden asiel aanvragen bij de grensover gang Port Isabel op de grens tussen Mexico en Texas in één dag behandeld: Wordt de aan vraag afgewezen, dan worden de vluchtelingen in afwach ting van hun deportatie vast gezet in een detentiecentrum om te voorkomen dat zij on derduiken. Het centrum werd vroeger gebruikt voor opslui ting van illegalen. De bisschoppen van Texas hebben in een verklaring scherp gereageerd op uitlatin gen van een topambtenaar van de Amerikaanse immi gratiedienst INS. De man had bezworen dat de maatregel nodig was omdat veel vluch telingen misbruik zouden ma ken van het Amerikaanse asielsysteem en had gezegd dat vluchtelingen soms om „frivole" redenen politiek asiel aanvragen. De burgeroorlogen in landen zoals El Salvador en Nicara gua confronteren mensen met verkrachtingen, martelingen, tienduizenden doden en ruk ken gezinnen uit elkaar, schreven de bisschoppen. „Het is zeker waar dat de po litieke situatie tienduizenden werkelozen dwingt werk te zoeken daar waar zij het ho pen te vinden en dat zij nu en in de toekomst hier naar toe zullen komen om hier werk te zoeken. Inderdaad wat je noemt „frivole" motieven," aldus de verklaring van de bisschoppen. De VS moeten hun buiten landse politiek herzien, aldus de bisschoppen. „Blijkbaar staan we op het punt de crea tie mee te maken van het grootste concentratiekamp op Amerikaans grondgebied sinds de opsluiting van Ame rikanen van Japanse komaf in de Tweede Wereldoorlog een zwarte bladzijde in geschiedenis. De president Bush aardiger, vriendelijker Ame rika," aldus de verklaring van de bisschoppen. De maatregelen werden maandag ingevoerd. De INS zette 500 man extra personeel in. Op dinsdag werden 233 aanvragen behandeld, op woensdag 40 en bijna geen en kele asielaanvraag werd ge honoreerd. 215 mensen van wie de helft Nicaraguanen, werden meteen opgesloten. Tot aan vorige week lag het aantal aanvragers op 600 per dag. De INS-ambtenaren con cludeerden woensdag dat de maatregelen blijkbaar een af schrikwekkend effect hebben gehad. Critici van de regeringspoli- tiek hebben gezegd dat de maatregelen de toch al om vangrijke mensensmokkel bij de grens met Mexico in de hand zullen werken. Historisch moment Rabbi Adin Steinsaltz uit Israël was gisteren aanwezig bij de opening het joods studiecentrum in Moskou. Voor het eerst sinds de vervolgingen van Stalin hebben de joden in de Russische hoofdstad weer een eigen centrum. HERVORMD THEOLOOG IN JERUZALEM: ERMELO Joden be treuren het dat een groei end aantal christenen tot het jodendom overgaat. „Daar schieten we niets mee op. Dat maakt de zaak alleen maar moeilij ker," is vaak de reactie van orthodoxe joden in Israël. Dit zei dr. G.H. Cohen Stu art, theologisch adviseur van de Nederlandse Hervormde Kerk in Jeruzalem, in Er- melo tijdens de predikanten vergadering van de Confes sionele Vereniging in de Ne derlandse Hervormde Kerk en het Confessioneel Gere formeerd Beraad (CGB). De joden hebben liever dat de christenen zichzelf blij ven en vanuit hun eigen traditie bijdragen aan de op lossing van gezamenlijke problemen. Christenen Dr. Cohen Stuart moeten de waarde van hun eigen traditie niet onder schatten, zo wordt in Israel Juist in orthodox-joodse zij- gedacht. FOTO: PERS UNIE de wordt steeds meer het sias. belang van het joods-christe lijke gesprek ingezien. Het is volgens Cohen Stuart opval lend dat in Israel het ge sprek met de christenen steeds meer door ortho doxen wordt gevoerd, ter wijl in de jaren '60 bijna uit sluitend de liberale of a-reli gieuze joden de gespreks partners waren. Als gevolg hiervan gaat het niet langer om lief doen voor elkaar, maar is het een samen wor stelen om de waarheid ge- worden. In Israel doet zich verder een kentering voor ten aan zien van de zogenaamde christen-zionisten, de funda mentalistische christenen die een geweldig gewicht aan de staat Israel als poli tieke werkelijkheid toeken nen. Zich baserend op de apostel Paulus dichten zij het joodse volk een rol toe in het Armageddon, de he vige strijd voorafgaande aan de wederkomst van de Mes- jDeze stroming, gesymboli seerd in onder meer de Christelijke Ambassade te Jeruzalem, geeft krachtige steun aan politiek rechts in Israel, een feit waar veel Is raëliërs niet bepaald geluk kig mee zijn. Verder besef fen zij dat deze christenen Israel niet accepteren om wille van de joodse staat zelf, maar wegens zijn rol in de christelijke eindtijdver wachting. Bovendien zeggen de joden: misschien ge schiedt de wederkomst van de Messias wel zonder een bloedige veldslag. Opvallend aan de positie van de Christelijke Ambas sade is dat alle religieuze stromingen in Israel onder het ministerie van gods dienstzaken vallen, maar dat de Ambassade recht streeks onder het ministerie van algemene zaken valt. Premier Shamir is een ge liefde spreker op de jaarlijk se Loofhuttenconferentie van de Christelijke Ambas- Raad van Kerken bezorgd over uitwijzing Tamils AMERSFOORT De Raad van Kerken in Nederland is ernstig bezorgd over het voor nemen van het ministerie van justitie op korte termijn tien tallen Tamils van wie het asielverzoek is afgewezen, uit te wijzen. Met het oog op de voortdurende grote onrust en de uitbarstingen van geweld in Sri Lanka levert terugzen ding op dit moment „onaan vaardbare risico's" voor hun leven en veiligheid op, aldus een verklaring van het be stuur van de Raad van Ker ken. Tegen die risico's weegt het veronderstelde belang voor ons land om zich in een vroeg stadium van een relatief klei ne groep asielzoekers te ont doen, geenszins op. Daarom pleit de Raad voor uitstel van de gedwongen uitzetting tot een rustiger en stabieler situa tie is opgetreden en tot is ge bleken dat bij vrijwillig terug kerende asielzoekers regelin gen voor een veilige terug keer doeltreffend zijn. Bij hulpverleners van wie ve len verbonden zijn met plaat selijke kerken, heerst „grote en begrijpelijke verontwaar diging" over de plannen tot uitzetting. De Raad heeft er begrip voor dat sommige hulpverleners zich in geweten gedrongen voelen de uitzet ting af te wenden. De over heid zal het hulpverlenings klimaat ernstig schaden bij het doorzetten van haar voor nemens, zo waarschuwt de Ragd van Kerken. Open dag op KTUA AMSTERDAM Evenals voorgaande jaren organiseert de Katholieke Theologische Universiteit Amsterdam een open dag voor al degenen die eens een blik willen werpen in de theologische keuken. Het programma van 4 maart bestaat uit ruim 25, speciaal voor de open dag opgezette colleges. Zo wordt er gespro ken over de relatie jodendom- christendom, over bijbeluitleg, vrouwenstudies en theologie, over de Acht Mei-beweging, over filosofie en kerkrecht etc. Het programma begint om elf uur en duurt tot ongeveer 15.00. Adres KTUA: Keizers gracht 105, 1000 GL Amster dam. n.C. Verwaal-Hubner, te Am- Schillebeeckx Aan het eind van de Gebeds week voor de eenheid der christenen vonden 163 theolo gen het opportuun en heil zaam het in Keulen eens te la ten donderen. Vóór de kruit damp was opgetrokken gaf oud-professor Schillebeeckx een interview ter toelichting. Hij zei daarin onder meer: „Het moest gebeuren. Anders zou ons het verwijt treffen dat we laf zijn. Als theologen heb ben we iets verwoord van de irritatie onder de Die irritatie ten de paus heeft, zo staat in de Keulse verklaring, betreft on der meer de benoeming tot bisschop van andere mensen dan door de plaatselijke ker ken zijn voorgedragen. We zien in onze wereld van van daag diverse goede ontwikke lingen, zoals democratie. Ma'ar, afgezien van ook voor de kerk nuttige inspraak, niet alles wat goed lijkt voor de wereld is dat ook voor de kerk. Te meer niet, daar er ook zoveel beden kelijke en ronduit kwalijke ontwikkelingen zijn, waaraan ook mensen in de kerk arge loos of soms maar al te graag meedoen. Wie tegen die stro mingen ingaat, moet op brie sende tegenwind rekenen. Daarvoor is moed nodig. Veel comfortabeler is het je huik naar de wind te hangen, met zalvende woorden een en an der goed te praten en een potje te blaffen tegen de paus. Dat is geen moed maar toegeven aan de drang van „het Jan-Nico- Scholten-gevoel". Je krijgt alle aandacht van vriend en vijand en kunt rekenen op de eretitel „dissident". De opponerende theologen wensen bisschoppen die hen daarvoor onbeperkt ruimte laten en die zichzelf door hen monddood laten ad viseren. Allerlei mensen die zich gefrustreerd achten of die zij frustraties aanpraten, mobi liseren en organiseren zij in evenzovele actiegroepen en verbanden tegen de natuurlij ke structuur van de kerk. En als die hen naar best vermo gen, maar niet tot tevreden heid van de theologen, napra ten, zullen ze hen overi gens een fel actief minder- heidje nog eens hoogstper soonlijk stem geven. Over „on mondig maken" gesproken! P. Andriessen, DEN HAAG. Hirohito „In een toekomstig Europa vrijheid van opstelling ten aanzien van bepaalde groepe ringen" (minister-president via tv, 17 februari). Ondanks een algemeen normaal demo cratisch appèl, bereikten wij na de oorlog nog niet dat ide aal, hetgeen mijn grootmoeder mij voorhield: „Verbeter de wereld, begin bij jezelf". Bij de discussie om het „Hirohito"-fe- nomeen heen, komt er nog meer bij kijken, afgezien van de miljoenen slachtoffers ook in Japan. Hij bracht niet al leen een scheiding teweeg tus sen de Nederlandse samenle ving in het territoir „Neder land" en dat van het „voorma lig Nederlands-Indië", maar hij kreeg het ook voor elkaar, dat wij nu met het sturen van een afgevaardigde tevens ver raad plegen aan de totale Ne derlandse samenleving en van het voormalig Ned. Indië. Een internationale bloody shame! J.W. Meijer, ex-Japanskrijgsgevangene, AMSTERDAM. Borobudur In het artikel „Toeristendrama bij Borobudur" geeft de schrij ver wel een zeer persoonlijke, negatieve visie. Onder waar schijnlijk vergelijkbare om standigheden hebben wij en, op andere tijdstippen, ook onze vrienden een geheel andere indruk gekregen. Sympathie ke vooral jonge en zeer jon ge mensen, die op vaak be wonderenswaardige wijze hun, voor ons spotgoedkope, waren te koop aanboden (waardevol le souvenirs koop je elders). Dit speelde zich buiten het ei genlijke terrein van de Boro budur af en hinderde de be zichtiging geenszins. Correct is wel het principe van de verko pers: „afspraak is afspraak", en wel wederzijds, dus ook in zake het nabrengen van het afgesproken wisselgeld. Juist in Indonesië is de vriendelijke aanpak opmerkelijk. In kam pongwoninkjes werden wij ui termate gastvrij ontvangen. In het artikel werd gewezen op de Japanse betrokkenheid bij het toerisme. Buitenlandse be trokkenheid bij industrie, han del, toerisme etc. komt in elk land voor. Wij vonden in In donesië voldoende toeristische mogelijkheden zonder dat bui tenlandse invloed merkbaar ICD^ >evi met Verplichte aidstest - )EN H OVER de aidsepidemie in ons land geven de beschikbar) gegevens een vertekend beeld, omdat velen buiten de „tra Pf" tionele" risicogroepen weigeren hun bloed te laten onderzij ken op de aanwezigheid van het aidsvirus. Gebleken is <Voordt vooral mensen die met aids zijn besmet zo'n onderzoek w wetens geren. De epidemie schrijdt gelukkig langzamer voort dan medische kring aanvankelijk werd gevreesd. Op het og< blik verdubbelt het aantal patiënten per jaar, terwijl SGP-fr ndsli txperin Bfaks c deskun te later kelijk werd gedacht dat die verdubbeling zich elk half j« éTarde zou voordoen. Desondanks is er nog steeds sprake van een epidemj zodat het van het grootste belang is dat meer duidelijkh< wordt verkregen over de verspreiding van het aidsvirus. weten dat ons land op het ogenblik 737 aidspatiënten te maar we kunnen slechts gissen naar het aantal seropositi ven dat met het virus is besmet, maar bij wie de ziekte (nog) niet heeft gemanifesteerd. Dat aantal wordt op 20.0 tot 40.000 geschat; het kunnen er evenwel minder, maar oi aanzienlijk meer zijn. TEGEN die achtergrond heeft een meerderheid van de p< manente aids-commissie van de Gezondheidsraad, het disch-wetenschappelijk adviesorgaan van de regering, staa secretaris Dees van volksgezondheid voorgesteld een gro( schalig onderzoek te laten instellen naar de verspreiding v, het aidsvirus. Dat bloedonderzoek zou anoniem moeten den uitgevoerd, zodat de resultaten niet zijn terug te voeri tot de betrokken personen. Het zou worden verricht door o derzoek van bloed, dat patiënten toch al, zij het om ande redenen, bij poliklinieken en consultatiebureaus wordt afj nomen. De betrokken patiënten zouden dat onderzoek van hi bloed niet mogen weigeren en dat is voor twee van de ti( leden van de commissie aanleiding geweest zich tegen h voorstel te verklaren. Met het verplichte karakter van test wordt inderdaad een ethische drempel overschreden: hjj recht van de patiënt om ongevraagd medisch onderzoek weigeren. Desondanks brengt de ernst van de situatie en h belang van de volksgezondheid met zich mee, dat het stel van de meerderheid van de commissie niet op voorhai wordt afgewezen. Het zou ons niet verbazen als het kabin en vervolgens een meerderheid van de Kamer het advi van de Gezondheidsraad zou IE1 ALK1 lijkhe van ren zi tuurli onder recht beste leesb; kan lijks Wisselvallige minister MINISTER Deetman blijft verbazen. Amper twee maand( geleden verdedigde hij in de Tweede Kamer een bezuinigii van vijftig miljoen gulden op kleine scholen en de Kam ging akkoord onder druk van de door de minister aangeg ven noodzakelijkheid. Nadat de bonden afgelopen week act hebben gevoerd, blijkt de minister plotseling bereid te zi om „nogeens na te pluizen" of er elders in zijn begroting wat guldens liggen. HET verbazingwekkende kan schuilen in twee zaken. Of minister houdt de bonden aan het lijntje of hij heeft de K ten onrechte doen geloven dat die vijftig miljoen bezirécht niging echt moest. De irritatie in de Tweede Kamer over velen recente toezegging van de minister is dan ook te begrijper voork Met d Tj Franl JjIJ de afgelopen begrotingsbehandeling is duidelijk gewo den dat de Kamer Deetman niet meer op de onderwijszet justiti wil hebben. De PvdA stuurde hem het liefst met terugwe kende kracht naar huis en de VVD wil hem in de volgent regeringsperiode niet weer op die stoel zien. Tegelijkertijd duidelijk dat Deetman nog wel in is voor een paar jaar een andere ministerspost. Dat perspectief zal mede bepalend zijn voor zijn optredt sinds de laatste begrotingsbehandeling. Het beschadigde im go van Deetman als onderwijsminister (door chaos bij studi financiering, beheersingsproblemen van begroting en depaf tement, maar ook door irritatie bij kamerleden door dieibelasl optreden e.d.) moet worden opgevijzeld om straks een poli tiek acceptabele minister van bijvoorbeeld binnenlandse zi v°0^ ken te kunnen zijn. fen; naar recht ren, heids meer Toch wel ei dan zi zelfs beeld, of du: zelf, blijkt, hTK en le inleid schap DEETMAN krijgt als onderwijsminister nog één begrotir te verdedigen, die voor het jaar 1990. Dat is het jaar van c parlementsverkiezingen en dat betekent dus dat er alle kaï is op een „feestbegroting". Dat relativeert de betekenis va ferme taal die de minister enkele weken geleden verkondij} de over het onacceptabele van verdere bezuinigingen. H bepaalt ook het kader van zijn uitspraken in de maanden dj voor ons liggen. VAN de minister zijn ongetwijfeld „mooie dingen" te vei wachten: verzoenende taal jegens zijn tegenstanders, zel| toegeven na kritiek en wellicht ook bereidheid zo nu en da nog wat laatjes open te trekken waarin toevallig nóg w» geld ligt. Het is te hopen dat de bonden op een verstandig manier inspelen op de omstandigheden. Het gevaar om g( bruikt te worden voor de politieke image-building van o minister ligt op de loer in de vorm van schijn-successen in d onderhandelingen over kleine scholen of wat dan ook. DEN gend (1990 milja bezu: groti tekoi dienl cent 3,259 inko

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2