Yassir Arafat:
„Palestijnse zaak
heeft geweten van
de wereld beroerd"
$1
Kiezers Sri Lanka riskeren de dood
Afghaans verzet
blijft verdeeld
Duizenden politieke
moorden in Colombia
BUITENLAND
E&id&zQowiant
DINSDAG 14 FEBRUARI 1989 PAGINA
ten r
ierm<
Suriname onderzoekt zelf
ook de cocaïne-smokkel
PARAMARIBO De Surinaamse autoriteiten onder
zoeken de berichten over de vermeende betrokken
heid van militairen bij de illegale handel in cocaïne.
Dat heeft de Surinaamse minister van justitie, J. Adjod-
hia, in Paramaribo verklaard. De bewindsman wil van
Nederland meer bijzonderheden over de smokkel van
verdovende middelen vanuit Suriname.
Adjodhia zei dat zijn land de zaak „niet licht opvat". De minister
van justitie hekelde evenwel Nederlandse politici die volgens
hem reeds een oordeel hebben over betrokkenheid van Suri
naamse militairen bij de smokkel van cocaïne, zonder dat bewij
zen op tafel liggen. Deze betrokkenheid van militairen bij de
smokkel is vorige week geopperd in een redactioneel commen
taar in het Nederlandse Tijdschrift voor de Politie. De smokkel
van covaine vanuit Suriname naar Nederland is de afgelopen
maanden explosief toegenomen.
COLOMBO Kort na de
presidentsverkiezingen
van januari bestond op Sri
Lanka de hoop, dat er een
einde zou komen aan het
politieke geweld. De nieu
we president, Ranasinghe
Premadasa, hief de nood
toestand op en liet een
aantal politieke gevange
nen vrij. Dit gebaar van
verzoening werd echter
niet beantwoord en de
hoop op vrede is inmid
dels vervlogen.
Aan de vooravond van de par
lementsverkiezingen van mor
gen, de eerste in tien jaar, is de
vrede op het ooit zo vreedza
me en paradijselijke eiland ver
te zoeken. De verkiezingscam
pagne is de bloedigste in de ge
schiedenis van Sri Lanka.
Met geweld probeert het radi
cale Singalese Volksbevrij
dingsfront (JVP) de verkiezin
gen onmogelijk te maken. Het
Front heeft de bevolking op
geroepen niet naar de stembus
te gaan. Met leuzen als „stem
en aanschouw de dood" pro
beert de JVP de kiezers angst
in te boezemen.
Een duidelijk programma
heeft deze groepering overi
gens niet. Waarnemers menen
dan ook dat het belangrijkste
doel van het van oorsprong
marxistische Front is met zijn
terreur chaos te creeren om
vervolgens de macht over te
nemen.
Tijdens de verkiezingscampag
ne van de laatste vier weken
zijn ruim driehonderd mensen
vermoord, onder wie dertien
kandidaten. De meeste van de
1380 kandidaten voor de 225
beschikbare parlementszetels
vertonen zich daarom niet
meer in het openbaar. Alleen
hun foto's op verkiezingspos
ters zijn voor de man in de
straat nog zichtbaar.
De meeste moordaanslagen op
politici worden toegeschreven
aan het Volksbevrijdingsfront.
Sommige Srilankaanse politici
menen echter dat onderlinge
rivaliteit tussen de partijen
ook haar tol eist. Daarnaast
zouden er ook paramilitaire
groeperingen actief zijn die
het recht in eigen hand ne
men.
In het noorden en het oosten
van het eiland is de situatie
verder bemoeilijkt door het
optreden van Tamil-guerrilla-
groepen. Deze Tamilgroepen,
die streven naar een eigen
staat, hebben opgeroepen tot
een boycot van ae verkiezin
gen en schrikken er niet voor
terug om kandidaten te ver-'
moorden.
Waarnemers menen dat de
Verenigde Nationale Partij
van de huidige president, Pre-
madassa, de verkiezingen in
een nek-aan-nek-race zal win
nen. Maar er is geen enkele
zekerheid dat het land daarna
zal kunnen breken uit de spi
raal van voortdurend geweld.
Fla
gonni
zorgd
igen
RAWALPINDI Terwijl de allerlaatste Russische mPand
litairen zich opmaken om morgen uit Afghanistan
vertrekken, blijft het islamitische verzet uitermate veijj
deeld over de toekomst van het land. flatioi
'pegaf
De raadgevende vergadering (shura) van het Afghaanse verz^ord
is het gisteren opnieuw niet eens geworden over de samenstéjDeze
ling van een overgangsbewind in Afghanistan. Vorige week w&oedt
het al tot onenigheid gekomen tussen de vertegenwoordigefcan
van de verzetsfacties in Pakistan en die in Iran. Het gescHDesoi
draait vooral om het aantal zetels in de shura voor de facties ityordi
Iran. Zijzelf eisen honderd zetels op; de vanuit Pakistan operqijnk
rende verzetsstrijders wensen echter niet meer dan zestig plaafcen.
sen toe te kennen. Bemiddelingspogingen zijn tot tot nu toe all&elde
op niets uitgelopen. J)e
In de belegerde hoofdstad van Afghanistan, Kabul, is vanmoikond
gen een begin gemaakt met het uitdelen van voedsel dat de ajflolla
gelopen dagen de stad bereikte. In totaal acht ton levensmiddelen,
len zijn bij medische posten verspreid. Een functionaris van delgen
Verenigde Naties in Kabul zei te hopen dat de luchtbrug op dhet j
Afghaanse hoofdstad spoedig weer op gang zal komen. Tot nfiet
toe is nog slechts één vliegtuig met hulpgoederen geland. Hét iat z
nu de bedoeling dat Transwede, een particuliere chartermaaljiezei
schappij uit Zweden, de hulpvluchten gaat verzorgen. De maatjvegg
schappij verklaarde zich gisteren in principe bereid hulpgoedeQcé-'
ren naar Kabul te vliegen. Eerder hadden een Egyptische eiNatic
een Ethiopische maatschappij van de vluchten afgezien, omdajnai
zij de situatie bij Kabul te gevaarlijk vonden.
Deze Russische soldaten zwaaiden nog even voor zij uit Kabi^terd
vertrokken. Zij behoorden tot de laatste contigenten Sovjet-troe uur,
pen die uit Afghanistan verdwenen. uw
FOTO: A%V0I
„Rushdie-demonstratie
gericht tegen regering"
ISLAMABAD De Pakistaanse pre
mier, Benazir Bhutto, heeft gisteren ge
zegd dat de demonstratie van orthodoxe
moslims in de hoofdstad Islamabad tegen
de publicatie in de Verenigde Staten van
Salman Rushdie's omstreden roman „Sa
tanische Verzen" een poging was haar
regering te ontwrichten. Bhutto bena
drukte wel dat de roman van Rushdie
een anti-islamitische strekking heeft
Maar zij zei ook: „Van de roman is geen
enkele bladzijde gepubliceerd in Pakis
tan. De mensen weten niet eens wat
Rushdie heeft geschreven". De premier
verklaarde dat er een officieel onderzoek
komt naar de ongeregeldheden van afge
lopen zondag.
Nog geen schot in
overleg Midden-Amerika
COSTA DEL SOL De vijf Midden-
Amerikaanse landen zijn het gisteren in
Costa del Sol in El Salvador op de eer
ste dag van hun topbijeenkomst niet
eens geworden over de samenstelling
van de verificatie-commissie, die toe
zicht moet houden op de vooruitgang
van de mensenrechten en democratie in
de regio. Doel van de bijeenkomst is het
in 1987 opgestelde vredesplan voor de
regio nieuw leven in te blazen. De veri
ficatie-commissie moet toezicht houden
op de mensenrechten, democratische
hervormingen en algemene verkiezin
gen en hiervan verslag te doen aan de
vijf betrokken ministers van buiten
landse zaken.
Inwoners van Shanghai
verplicht bloeddonor
PEKING Volwassenen in Shanghai, die in goe
de gezondheid verkeren, moeten een maal in de
vijf jaar bloed afstaan aan de locale ziekenhuizen.
Doen ze dat niet, krijgen zij een geldboete. Dat
heeft het officiële dagblad China Daily gemeld.
Volgens de krant kampen de ziekenhuizen van
Shanghai met een gebrek aan bloed, mede vanwe
ge de traditionele Chinese opvatting dat bloed ge
ven niet bevordelijk is voor de eigen gezondheid.
Op elke duizend inwoners van Shanghai waren
vorig jaar slechts negen bereid om vrijwillig
bloeddonor te zijn. Vroeger waren er nog wel
mensen bereid om hun bloed te verkopen, maar
door de toegenomen welvaart is ook die bron op
gedroogd. China heeft de invoer van bloedplasma
uit het buitenland stopgezet uit vrees dat het be
smet kan zijn met aids.
Een jaar of tien geleden was PLO-leider
Yassir Arafat in veler ogen de verper
soonlijking van het kwaad. Sinds de uit
roeping van de Palestijnse staat, eind
vorig jaar; de impliciete erkenning van
de staat Israel en de eerste voorzichtige
contacten tussen de PLO en de VS,
wordt Arafat evénwel in tal van hoofd
steden in de wereld als „pleitbezorger
van de vrede" ontvangen, met alle bij
behorende diplomatieke égards. Ver
slaggever Tad Szulc van de Los Angeles
Times kreeg de kans Arafat wat langer
te volgen dan het uurtje dat doorgaans
in diens overvolle programma overblijft
om met journalisten te spreken.
Meest mysterieuze ontvoering
uit Belgische geschiedenis
Opnieuw aanval opBelg
Argentijnse kazernjy"
TUNIS De gemakke
lijkste manier om PLO-
leider Yassir Arafat te be
reiken is een fax-appara-
taat. Als je tenminste zijn
nummer hebt. De 59-jari-
ge leider van de grootste
Palestijnse verzetsbewe
ging is een verwoed ge
bruiker van de fax, hèt
communicatiemiddel van
de late jaren tachtig.
Overal waar hij op zijn
voortdurende zwerftocht
over de wereld langer dan
zo'n zes uur verblijft,
wordt een fax-apparaat
geïnstalleerd. Ook aan
boord van de privé-straal-
vliegtuigen waarmee hij
de luchtruimen doorkruist
staat zo'n apparaat. „Ik
ben helemaal in de ban
van. Ik ben er weg van.
Het is fantastisch".
Yassir Arafat, hoop van de
meeste Palestijnen en vijand
van meeste Israëliërs, lijkt niet
gebukt te gaan onder het gé-
jaagde soms zelfs opgejaag
de leven dat hij leidt. Het
grootste deel van de tijd die
we samen doorbrachten in Tu
nis en Algiers was hij op zijn
gémak. Maar zijn ogen ver
raadden soms zijn ongeduld,
de innerlijke spanningen, de
rusteloosheid en zijn nieuws
gierigheid, steeds als mede
werkers zijn kamer binnen
kwamen. Soms fluisterde een
adjudant iets tegen Arafat,
waarop hij knikte en vervol
gens een kort bevel of aanwij
zing gaf. Bij andere gelegenhe
den werd hem een gefaxte
boodschap overhandigd bij
na steeds in Arabisch hand
schrift die hij snel doorlas,
terwijl hij er intussen kort
commentaar op gaf of een ant
woord dicteerde.
Geen keus
Tijdens onze eerste gedachten-
wisseling in de residentie van
de PLO-ambassadeur in Tune
sië legde Arafat uit hoe moei
lijk het was geweest zijn
,.PLO-broeders" ervan te
doordringen, dat zij het „Ame
rikaanse spel" mee moesten
spelen. Dat spel bestond uit
het aanvaarden van de eisen
die de VS hadden gesteld aan
gesprekken met de PLO, te
weten erkenning van Israel en
het afzweren van het terroris
me. Om meer te bereiken dan
alleen maar meer doden had
de PLO geen andere keus dan
uit haar diplomatieke isole
ment te breken.
Bij de toenadering tussen de
VS en de PLO hebben de
Zweedse minister van buiten
landse zaken Sten Sture An-
dersson en zijn topambtenaren
druk bemiddeld. Zij wisten
Arafat ervan te overtuigen dat
de enige plausibele weg naar
een vredesakkoord met Israel
via de Verenigde Naties loopt.
Tegelijkertijd zochten de VS
naar de mogelijkheden van
een dialoog. Het resultaat is in
middels bekend.
Volgens Arafat hebben drie
factoren hier veel aan bijge
dragen. Om te beginnen, zo zei
hij, was er „de ontspanning op
internationaal niveau tussen
Rusland en Amerika". De su
permachten hebben „alle re
gionale problemen op een laag
pitje gezet". Daardoor werd
een sfeer geschapen waarin
het „Palestijnse conflict" kon
worden aangepakt. Washing
ton en Moskou, veronderstelde
hij, hoeven de Palestijnse
kwestie nu niet langer te ge
bruiken voor hun eigen poli
tiek van confrontatie.
De tweede factor is de „terug
keer van Egypte in de Arabi
sche gemeenschap". Egypte
was daaruit verbannen na de
ondertekening van de akkoor
den van Camp David met Is
raël.
Het derde élément is de Pale
stijnse opstand, de „intifada"'.
De opstand is volgens hem
vergelijkbaar met „de manier
waarop de Indiërs hebben ge
reageerd op de Britse bezet
ting". Volgens hem staan de
1.7 miljoen Palestijnen in de
bezette gebieden voor honderd
procent achter de „intifada".
Het is nu van cruciaal belang,
zo redeneerde hij, om de Vere
nigde Staten ervan te overtui
gen dat zij Israel moeten Over
halen hetzij rechtstreekse on
derhandelingen met de PLO
te beginnen, hetzij deel te ne
men aan een internationale
conferentie over teruggave
van de bezette gebieden.
„Frankrijk. China, Rusland en
zelfs Engeland staan achter
zo'n conferentie", zei hij,
„waarom dan ook niet de Ver
enigde Staten?"
Eerdere gesprekken
Arafat had er duidelijk plezier
in te onthullen dat de PLO al
jarenlang met de Verenigde
Staten in gesprek is. Er zijn
eerder op hoog niveau gehei
me contacten geweest tussen
zijn volk en vooraanstaande
vertegenwoordigers van
opeenvolgende regeringen van
de Verenigde Staten, hoewel
geen van beide kanten er be
lang bij had deze destijds in de
openbaarheid te brengen.
Volgens Arafat vond er al in
1974 een ontmoeting plaats
tussen twee topfunctionarissen
van de PLO. Khalid Al-Hanen
en Majed Abosharar, met lui
tenant-generaal Vernon M.
Walters, destijds afdelings
hoofd van Ale CIA in Marokko.
In die tijd was Gerald Ford
president en Henry Kissinger
minister van buitenlandse za
ken. Maar de tijd was nog niet
rijp voor daden, i Volgens Ara
fat waren Ford en Kissinger
voornamelijk geïnteresseerd in
een poging de gedachtenwe-
reld van de PLO te doorgron
den.
Daarna had Arafat tijdens de
regering-Reagan in 1981 en
1982 naar eigen zeggen regel
matig ontmoetingen met de
presidentiële afgevaardigde
John Edwin Mroz, voorzitter
van het in New York gevestig
de Oost-West Instituut en een
gewaardeerde „denk-tank".
Mroz zegt nu dat hij inderdaad
honderden uren discussiërend
met Arafat heeft doorge
bracht: „Arafat begreep pre
cies wat er moest gebeuren, hij
hoefde niet te worden omge
praat". Maar opnieuw was de
timing verkeerd. Verdere con
tacten hadden niet plaats.
Hoewel Arafat er nog niet
klaar voor was om Israel te er
kennen. was hij wel bereid
Amerika het hof te maken.
Zijn persoonlijke tussenkomst
bij ayatollah Khomeini leidde
in 1979 mede tot de vrijlating
van vrouwelijke gijzelaars die
werden vastgehouden in de
Amerikaanse ambassade in
Teheran. Hij kreeg naar eigen
zeggen ook voor elkaar dat de
lijken van Amerikaanse mili
tairen werden overgedragen,
die waren gedood tijdens de
mislukte poging de gijzelaars
te bevrijden.
Arafat leek enig optimisme te
hebben ten aanzien van het
succes van zijn huidige pogin
gen ten gunste van Ameri
kaanse gijzelaars in Libanon.
En hij zei dat zijn invloed al
had geleid tot vrijlating van
diverse Westeuropese gijze
laars in Libanon; hij zou wel-
PLO-leider Arafat, hier tijdens een bezoek a,an Wenen, vliegt tegenwoordig als een heuse staats
man de wereld rond.
FOTO: AP
Tegenstanders
Over zijn eigen positie is Ara
fat vol vertrouwen. Maar hij
weet ook dat er nog altijd ver
zet bestaat onder Palestijnse
haviken, al steunen ze in het
openbaar zijn „nieuwe diplo
matie". Zijn critici wachten op
een uitglijer van Zijn kant, en
hij is erop voorbereid.
Hij is ook klaar voor tegen
stand van Israel. „We hebben
nu internationale eensgezind
heid voor over vrede. De Eu
ropese Gemeenschap heeft ja
gezegd. De socialistische lan
den hebben ja gezegd. De Afri
kaanse landen hebben ja ge
zegd. De islamitische landen
hebben ja gezegd. De niet-ge-
bonden landen hebben ja ge
zegd. Maar ik moet tot mijn
spijt constateren dat, terwijl
dit historische initiatief om tot
vrede te komen tot stand
kwam, er een volledig afwij
zende reactie van de Israeli's
kwam".
„Sterker nog", zei Arafat, „ze
nemen de dialoog die tussen
de PLO en de Amerikaanse
regering met haar nieuwe pre
sident Bush op gang is geko
men, op de korrel. En ze doen
via diverse kanalen en door
druk uit te oefenen alles wat
in hun vermogen ligt er een
eind aan te maken".
Verbitterd klaagde Arafat dat
vanuit Israel „het antwoord op
ons initiatief escalatie was. Es
calatie gericht tegen onze
mensen, ons volk, onze kinde
ren, onze vrouwen. Dit is
staatsterrorisme". En zijn be
zoeker strak aankijkende ver
volgde hij: „Maar desondanks
gaan we door met onze vredes
politiek omdat het een strate
gische, geen tactische politiek
Lichte maaltijden
Veelal in een groen straal-
vliegtuigje, dat eigendom is
van Iraq, vliegt Yassir Arafat
als „staatsman" de wereld
rond. Hij leidt een uiterst on
geregeld leven en blijft vaak
hele nachten op om bezoekers
te ontvangen en vérgaderin-
gen van PLO-bestuurders
voor te zitten. Hij eet lichte
maaltijden, 's avonds nooit
vlees en geeft de voorkeur aan
fruit en een papachtig brouw
sel van melk, honing en tarwe.
Hij drinkt geen alcohol en
rookt niet.
Arafat besteedt ook zorg aan
zijn uiterlijk. Zijn olijfgroene
uniform is op maat gesneden,
kraakhelder en altijd vers van
de stomerij. Zijn hoofddeksel
is de Arabische „kaffiyeh" die
naar beneden als een sjaal om
zijn nek hangt, of een bont
muts met als insigne gekruiste
zwaarden en olijftakken. Zijn
uiterst korte baard en snor
worden zorgvuldig onderhou
den. Bij zijn uniform hoort een
riem met een revolver in een
holster. Tijdens het vliegen
draagt hij een groen holster
met daarin een klein machine
geweer.
Het is een erg hoffelijke man,
die gesprekken in het Ara
bisch onderbreekt om zijn be
zoekers in het Engels tp ver
tellen wat er wordt besproken.
Hij serveert zijn gasten eten en
pelt sinaasappels of mandarij
nen voor ze. Hij kust zijn man
nelijke vrienden naar Ara
bisch gebruik op beide wan
gen.
Tijdens een diner in sjieke, of
ficiële ambtswoning in Alge
rije verheugde hij zich op
nieuw over wat hij noemde de
„nieuwe sympathie" voor het
Palestijnse vredesproces en
merkte op dat het „lijkt alsof
de Palestijnse zaak het gewe
ten in de hele wereld heeft be
roerd". Dat deed hem terug
denken aan zijn bezoek aan
paus Johannes Paulus II op 23
december, een week na de
doorbraak in Genève. Hij had
de kerkvoogd in 1982 al eens
informeel bezocht, vertelde
Arafat, „maar nu was het een
volledig officiëel bezoek, een
persoonlijke audiëntie in zijn
privé-appartement. En hij ont
moette me daags vóór Kerst
mis, een dag waarop hij nor
maal gesproken langdurig bidt
en mediteert".
„Dat hij me die dag ontving
betekent veel. En hij was zeer
geïnteresseerd in de vorderin
gen. We spraken openlijk over
de toestand en hij zei dingen
die naar mijn gevoel uit zijn
hart kwamen".
(C) The Los Angeles Times.
GENÈVE Gedurende
de eerste tien maanden
van het afgelopen jaar zijn
in Colombia 3.413 mensen
om politieke redenen ver
moord. Daarnaast zijn er
vorig jaar 150 prostituees;
bedelaars en dakloze kin
deren. „opgeruimd".
Dit staat in een rapport van de
Verenigde Naties, dat gisteren
is uitgegeven op de jaarlijkse
vergadering van de Commissie
voor de Rechten van de Mens.
Het rapport is opgesteld door
twee waarnemers die Colom-
in oktober vorig jaar be
zochten. Volgens hen is in dat
land moord al gedurende en
kele jaren „doodsoorzaak
nummer één onder volwassen
mannen". In 1987 kwamen
meer dan 11.000 Colombianen
op gewelddadige wijze om het
leven en in de „zeer turbulen
te stad" Medellin wordt „iede
re drie uur iemand vermoord",
aldus het rapport.
Sinds de jaren zeventig spelen
voornamelijk de vele drugs
handelaren in Colombia een
„belangrijke rol" in het toene
mende geweld in dat land. „De
oorlog tussen de drugsbendes
en -kartels, met name in
dellin, heeft het aantal slacl
offers dramatisch doen toei
Maffia
De afgelopen jaren bedien^
de drugsbaronnen zich mq En
en meer van maffia-achtij
praktijken", zo schrijven I Uvil.
opstellers van het rapport, i Con.s
„De koelbloedige moorden
minister van justitie Rodrik|Anki
Lara Bonilla in 1984 en op bela
openbare aanklager Carl >'m
Mauro Hoyos in 1988 zijn du ?313
delijke voorbeelden van j e H
vastberadenheid van de druj^
handelaren af te rekenen m s"'
de gevaren die hen bedr^ 7313
gen", aldus het rapport. Tel*
Waar zij vroeger nog indiu
duen uitschakelden, zien j
bendes er niet meer van
hele groepen te elimineren,
een land waar# meer dan 1'
miljoen mensen' een wapen b
zitten, gaat het verslag verdij"
„is het zeer gemakkelijk
mand te vinden die tegen
taling een moord wil plegej
In verscheidene gebieden d
er zelfs scholen waar dfl
huurmoordenaars („sicariój
worden opgeleid.
BRUSSEL De ontvoering van
de Belgische oud-premier, die
vanmorgen met een taxi bij zijn
woning arriveerde, kan tot de
meest mysterieuze uit de Belgi
sche geschiedenis worden gere
kend. Zonder ook maar een se
rieus spoor te vinden heeft een
speciaal interventieteam van de
meer dan honderd rechercheurs,
politiemensen van het gerecht en
justitieel ambtenaren meer dan
vier weken aan de opsporing van
de oud-premier gewerkt. De te
rugkeer van Vanden Boeynants
betekent het eind van een serie
bizarre verwikkelingen. Van de
Socialistische Revolutionaire Bri
gade, die de ontvoering opeiste;
had de politie nog nooit gehoord.
Volgens de BRT-radio kwam VdB
vanmorgen uit de plaats Tournai,
tachtig kilometer ten zuidwesten
van Brussel. Vanden Boeynants is
een omstreden man. In 1986 werd
hij tot drie jaar voorwaardelijk
veroordeeld en een boete van on
geveer 35.000 bulden wegens be
lastingontduiking en fraude met
zijn vleesfabriek. Vorig jaar deed
hij nog een mislukte gooi naar het
burgemeesterschap van Brussel.
BUENOS AIRES Argentijnse militauj
hebben een gewapende aanval op een kaz
ne in het noordoosten van het land
gen. Dit heeft een woordvoerder van het
gentijnse leger verklaard. Volgens de wo.c
voerder waren de aanvallers waarschijn
lid van een linkse groepering. De gr^
vluchtte na een felle schotenwisseling,
aan een soldaat het leven kostte, Het was]
derde aanval op een kazerne binnen
maand. Op 23 januari overviel een extret
linkse guerrillagroep de kazerne La Tabl;
even buiten Buenos Aires. Bij de gevechlj
om het, legerkamp, die 30 uur duurden, k\
men 28 guerrillastrijders en negen soldai
om het leven.
ijchel
(kozei
lidsor
VN-RAPPORT:
