£cidóe@oufta/n£
Inwijding nieuwe priesteropleiding
n,uj,imi,u,i
Enthousiasme en verdeeldheid
na bisschopswijding Harris
-r
Contintental Sound wil
christelijke renaissance
kerk
}en
wereld
Zuidafrikaanse kritiek op pauselijk
racismedocument
KAAPSTAD De regering van Zuidafrika heeft kritiek geuit
op het Vaticaanse document over racisme, waarin de apartheid
als „geïnstitutionaliseerd racisme" wordt veroordeeld. De poli
tiek van de regering wordt in dit document „verwrongen"
voorgesteld, aldus een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken. Hij noemde het „erbarmelijk" dat het Va-
ticaan in het rapport aanmoedigt druk uit te oefenen op staten
waar rassendiscriminatie bestaat. In het rapport 'De kerk en
het racisme - naar een broederlijke samenleving' wiist het Va-
ticaan racisme en antisemitisme als „Godslastering" af. Bij de
presentatie sprak kardinaal Roger Etchagaray over de absolute
noodzaak van afschaffing van apartheid.
Hervormde zending ontving minder geld
OEGSTGEEST De zending van de Nederlandse Hervormde
Kerk heeft over 1988 ruim een kwart miljoen gulden minder
ontvangen dan in het jaar daarvoor „Een teleurstellend resul
taat" aldus het secretariaat van de hervormde zending in
Oegstgeest. Het eindbedrag over 1988 was 10.141.852,26. Voor
het jaar 1989 wordt uitgegaan van een inkomstenstijging van
ruim een miljoen gulden; gerekend wordt op een totaalbedrag
van 11.350.000,-. De eerste belangrijke actie voor de zending
is die van de vooijaarszendingsweek. Dit jaar valt alle aan
dacht op het lijden van het Filipijnse volk. Gehoopt wordt op
een opbrengst van 700.000,-.
Zij genieten het meest
van rijkdom die er het
minst behoefte aan
hebben
Epikouros
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE £e*dóc(Souta/nt MAANDAG 13 FEBRUARI 1989 PAGINA
VOORBURG Bisschop
R. Bar van Rotterdam
heeft zaterdag in Voor
burg het nieuwe Centrum
voor Priesteropleiding
van het bisdom officieel
in gebruik gesteld door
de inwijding van de kapel
van de nieuwe kapel in
huize Vronesteyn. Deze
werd door de bisschop
toegewijd aan de Goede
Herder.
Het centrum was voor de
gelegenheid versierd met
pauselijke wimpels en
van binnen „aangekleed"
met fraaie bloemstukken
uit het Westland
Wissel valliuweer
DE BILT (KNMI) Er is een
einde gekofjren aan hét fustige
weertype. Öceaandépressies
gaan een koéfs volgen die veel
dichter bij ons land ligt en dat
is de komende dag?n goed te
merken. Met grote regelmaat
trekken er rfegen- en.buienge-
bieden over ons land en er is
van tijd tot tijd vrij Veel wind
te verwachten. Komende
nacht passeert ons van het
westen uit zo'n regenzone.
Daarbij kan itp het hoordelijk
kustgebied de. noordwesten
wind toenerfi'én tot storm
kracht. De minimumtempera
tuur is omstreeks 4 graden.
Morgen schijnt af en toe de
zon en waait het tijdelijk wat
minder hard. Tegen de avond
is er echter weer meer bewol
king en is er weer een grote
kans op regen. Het kwik loopt
morgenmiddag nog op tot een
graad of 8.
Spanje en Portugal: Zonnig. Middj
temperatuur van 13 graden in b
noorden tot, 16 in het zuiden. In
binnenland rönd 13 graden en
nacht plaatselijk temperatuur
ItaliëNaar het zuiden wegtrek keil
bewolking, later in het zuiden
enkele bui. Middagtemperatuur
8 graden in het moorden tot 14
den in het zuiden.
Joegoslavische en Griekse kust: Bii
weer. Middagtemperatuur van 8
12 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
WHr MM M
Amsterdam onbew. 8
De BUI onbew. 9
Deelpn onbew. 8
Vllsslngen
Zuid-Limburg
Aberdeen
Budapest
Weersvooruitzichten voor de Europe
se landen, geldig voor dinsdag en
woensdag:
Zuid-Scandinavië: Eerst wisselend
bewolkt en een enkele bui, later toe
nemende bewolking en regen. Mid
dagtemperatuur 3 tot 5 graden. In de
nacht temperatuur om het vriespunt.
Denemarken: Eerst wisselend be
wolkt en een enkele bui, later toene
mende bewolking en regen. Middag
temperatuur rond 7 graden.
Britse Eilanden: Veel bewolking en
vooral woensdag perioden met regen.
Middagtemperatuur van 7 tot 10 gra-
Parljs
Benelux en noordelijke Bondsrepu
bliek: Veel bewolking en later perio- Stockholm onbew
den met regen. Middagtemperatuur Warschau iw. be
rond 7 graden. oR
Frankrijk en de rest van de Bondsre- Casablanca fba^
publiek: faf en toe wat zon en plaat- Damascus hall b«
selijk een enkele mistbank. Middag- Los Angelos onbow
temperatuur van rond 9 graden langs New York onbew
de Atlantische kust tot ongeveer 5 New Orleans onbow
graden in Zuid-Duitsland. Rond 12
graden langs de Franse zuidkust. In
het Franse binnenland rond 7 graden
en in de nacht temperatuur om het
vriespunt.
Alpenlanden: Perioden met zon. Mid
dagtemperatuur in.de-dalen en lage-
gebieden rond 3 graden.
Rio do Janeiro zw.
San Francisco zw.
Seoulonbew.
Slngaporerw be>
Tol Avlvrogon
Willems zal
opvattingen
niet verdedigen
in Vaticaan
HILVERSUM Dr. A.A.
Willems zal niet naar Rome
gaan als de congregatie voor
de geloofsleer hem vraagt zijn
opvattingen te verdedigen. De
emeritus-hoogleraar van de
Katholieke Universiteit Nij
megen, wiens werk op dit mo
ment door het Vaticaan wordt
onderzocht, denkt dat er geen
sprake kan zijn van „een zin
nig gesprek".
Willems voelt er weinig voor
zich als een verdachte door
het Vaticaan te laten verho
ren zo heeft hij laten weten.
Het is voor de 62-jarige theo
loog de eerste keer dat hij in
aanraking komt met de con
gregatie die waakt over de
zuiverheid van de rooms-ka-
tholieke leer.
Willems heeft uit Rome een
„wat raadselachtig briefje ge
kregen" waaruit hij opmaakt
dat de congregatie gestruikeld
is over een artikel in 'Orient-
ierung'. In dit Zwitserse blad
betuigde hij vier jaar geleden
steun aan de ambtsopvattin
gen van Schillebeeckx.
De Nijmeegse theoloog denkt
dat er van een echt onderzoek
geen sprake is. Hij heeft veel
eer de indruk dat enkele
„miezerige mannetjes een
dagtaak hebben om met loupe
en liniaal oude artikelen en
tijdschriften te bekijken". Een
„ontzettend trieste bezigheid",
aldus Willems.
Zijn dominicaanse collega dr.
E. Schillebeeckx wordt op dit
moment voor de derde keer
„vervolgd" door het Vaticaan.
Dit keer wegens zijn opvattin
gen in een artikel over „Men
selijke bio-ethiek en Gods
handelen". „Een zeer voor
zichtige bijdrage" aan de dis
cussie over de bio-ethiek,
heeft Schillebeeckx laten we
ten.
Willems en Schillebeeckx be
horen tot de ondertekenaars
van de „Verklaring van Keu
len", waarin 163 theologen
zware kritiek op paus Johan
nes Paulus II uitoefenen. Alle
ondertekenaars zullen bin
nenkort worden uitgenodigd
voor een speciale bijeenkomst
die dit voorjaar wordt gehou
den.
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Molenaarsgraaf J. van
het Goor, kandidaat te Putten. Aan
genomen naar Vriezenveen K.F.W.
Borsje te Eethen en Drongelen. Be-
danktvoor Vlagtwedde O.D. Lukas te
Enter; voor Wouterswoude W. Ple-
ters te Genemuiden.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar 's-Gravenhage-
Loosdulnen mw.drs.F. Kruize. II.
zendingspredikant te Chili, wonende
te Breezand; naar Hoogkerk drs.A.
Buijs te Ens (NOP). Beroepen te Al
melo als geestelijk verzorger van het
Huls van Bewaring aldaar (part-time)
mw.drs.K.G. Smallenburg l.l. pred. te
Marken (part-time), wonende te Al
melo, die dit beroep heeft aangeno-
Gereformeerde Kerken vrijgemaakt
Aangenomen naar Enschede-Noord
T.K. van Eerden te Kantens, die be
dankte voor Groningen-Oost, voor
Helpman en voor Schildwolde.
Doopsgezinde Broederschap
Beroepen te Steenwijk (part-time)
mw.H.T. Buiteveld, wonende te
Drachten, die dit beroep heeft aan
genomen.
's Middag gaf drs. L. Rogier,
zoon van de bekende katho
lieke historicus L.J. Rogier
en lid van het curatorium
van Vronesteyn, een terug
blik op de geschiedenis van
de priesteropleiding in de
noordelijke Nederlanden. In
een vermakelijk betoog her
innerde hij er aan dat net 11
februari precies 444 jaar was
geleden dat het hervor
mingsconcilie van Trente
werd geopend, dat nieuwe
eisen stelde aan de opleiding
van priesters. Hij wees er op
dat de vorming van de stu
denten - die na het verdwij
nen van de grootseminaria
in de jaren zestig voor wat
het Rotterdam betreft met
de komst van Vronestyn
voor het eerst weer in
groepsverband ter harte
wordt genomen - geen alibi
mag zijn voor aanpassing
aan het systeem.
Aan de feestelijke bijeen
komst in Vronesteyn ging
een plechtige en goed be
zochte eucharistieviering
vooraf in de Voorburgse
Sint Martinuskerk. Vice-
voorzitter mevrouw J.
T.A.M. Hilhorst-Boot over
handigde daar namens de
stichting Vronestein, die tot
voor kort in de gelijknamige
behuizing de opleiding van
verpleegsters verzorgde en
nu zijn doelstellingen heeft
verlegd naar de Derde We
reld, de sleutels. Zij hoopte
dat de geest van openheid
die het oude Vronestein
kenmerkte ook in het nieu
we Vronesteyn gehandhaafd
zou blijven.
Commerciële televisie
Terwijl de genodigden bene
den bleven staan, zegende
de bisschop geassisteerd
door rector ar. W. van Paas-
sen rond het middaguur in
het bijzijn van de studenten
de nieuwe kapel in.
Aankomst van bisschop Bër en
rector Van Paassen bij Vronesteyn.
Studenten geknield bij de inwijding van de kapel
FOTO'S MILAN KONVAUNKA
'en w
vertr
xlET duurt niet lang meer of het kabinet zal tot een ufckte
spraak moeten komen over het televisiebestel: een uitspra ?!ise'
ten gunste van een commerciële omroep zoals door AVE
TROS en Veronica (ATV) wordt nagestreefd, of voortzetti in,
van het huidige, verzuilde bestel, waarin de reclame
beheerd door een onafhankelijke stichting, de STER,
waarvan de inkomsten ten goede komen aan zowel omr<ertj&
pen als dagbladen. Om die reden is de bezorgde brief van
uitgevers van regionale dagbladen op het juiste tijdstip gek
Er bestaat immers het plan van de drie genoemde omrj
pen en van de vier grootste dagbladuitgevers een gezami
lijk commercieel avontuur te beginnen. Hierdoor zouden
een grote invloed krijgen op de advertentiemarkt. De di
hen uitgegeven dagbladen en periodieken bestrijken imm
het hele land. De overige, voornamelijk regionale dagblac
zouden dan voor een niet gering deel van hun inkomsl
van hen afhankelijk worden, een onaanvaardbare toesti
De niet bij de commerciële plannen betrokken dagbladen
dienen immers 57 procent van de Nederlandse
De pluriformiteit van de Nederlandse pers is, zo stellen
regionale dagbladuitgevers terecht, direct in het geding.
i/
c
V
Men zou kunnen stellen dat de adverteerders geen
hebben op de inhoud van bepaalde programma's en dat
dere commercialisering van de omroep geen kwaad
Commerciële programma's die via de kabel onze
binnenkomen zijn vaak het aanzien toch best waard?
nee. Het bedrijfsleven kan uitstekend als sponsor
voor programma's waarvan het meent dat het
vraagt. In het stimuleren van de vraag naar eigen
is het bedrijfsleven immers bedreven. Maar wil het ook
omroep blijven steunen die een kritische houding aannei
Het antwoord hierop is niet moeilijk te raden.
BOSTON Verdeeld
heid en verwijdering zul
len ongetwijfeld het ge
volg zijn van de wijding,
afgelopen zaterdag, van
de 58-jarige Barbara Har-
ris tot bisschop van de
Episcopaalse Kerk in de
VS, maar de gebeurtenis
als zodanig was er niet
minder indrukwekkend
om.
Aan de drie uur durende
plechtigheid in een groot con
ferentiecentrum in Boston na
men meer dan 8.500 mensen
deel; een groot deel van hen
kon met moeit? de emoties de
baas blijven toen de ex-zaken
vrouw als eerste vrouw in de
apostolische traditie de bis
schopswijding kreeg. Haar
wijding betekent dan ook het
doorbreken van verschillende
grenzen.
Tijdens de wijding legden 55
bisschoppen haar de handen
op om haar zo te bevestigen in
de apostolische traditie van
deze Anglicaanse Kerk. Deze
bisschoppen waren gekomen
uit verschillende plaatsen van
Noord-Amerika, maar ook uit
India en Zweden.
De Britse Anglicaanse kerk
zond geen officiële afvaardi
ging. Deze kerk kon zich niet
permitteren op een of andere
officiële wijze aanwezig te
zijn. Daar de aartsbisschop
van Canterbury samen met de
andere bisschoppen de wij
ding van vrouwen niet erkent
en dus zeker niet de wijding
tot bisschop binnen die kerk.
Bij de plechtigheid waren wel
een aantal leden van de Ang
licaanse kerk aanwezig, zij
het niet namens hun kerk.
Ook woonden verschillende
Bisschop Barbara Harris (r) en bisschop Suffragan (I) tijdens
het slot van de wijdingsplechtigheid.
FOTO: AFP
katholieke priesters en leken en de Kerk van Engeland
de dienst bij. verdeeld zullen raken, „ter-
Kardinaal Basil Hume, de wijl niemand dat wil". Barba-
anglicaanse aartbisschop van ra Harris, een gescheiden
Westminster, vindt het „erg vrouw, liet zich pas op 50-jari-
droevig" dat Harris is gewijd, ge leeftijd in 1980 tot priester
Hij vreest dat door de wijding wijden in de Episcopaalse
de anglicaanse gemeenschap kerk van de VS. Na een car
rière in het zakenleven waar
zij tot in het topmanagement
doordrong, koos zij sedert
1976 voor een baan in de
kerk.
Als zwarte vrouw uit een
goed gesitueerde familie heeft
zij zich steeds bewogen bin
nen de arme kerken en heeft
jarenlang aan het hoofd ge
staan van de diaconie van
haar kerk in Philadelphia. In
haar baan als bisschop zal zij
in het diocees vooral de ver
antwoordelijkheid voor poli
tieke en maatschappelijke
problemen op zich nemen. Zij
heeft steeds pal gestaan voor
de erkenning van de homo
seksuele en lesbische geestelij
ken, aandacht gegeven aan
vragen van discriminatie, was
voorvechtster in de vredesbe
weging en stelt zich uitdruk
kelijk op in keuzen tegen de
politiek van Zuid Afrika.
De zwarte priester G. Was
hington die jarenlang in Phi
ladelphia met Harris heeft sa
mengewerkt, verwees in zijn
prediking naar het belang
van deze wijding. vEen zwar
te vrouw op dit ogenblik is
een doorbraak van God in
onze geschiedenis. Een door
braak van de geest, immers
Barbara Harris is geen blanke
man en heeft geen academi
sche theologische geloofsbrie
ven en is nog geen 10 jaar
priester. Vandaag, aldus Was
hington, ging de Episcopaalse
kerk als de kameel in de bij
bel door het oog van de
naald".
Swingen
De plechtigheid was een men
geling van hoogkerkelijk
Anglicanisme, met elementen
uit de zwarte Episcopaalse
kerken. De blues en de
klaagpsalmen van de zwarte
traditie klonken jubelend en
triomfantelijk door de ruimte.
En voor het eerst swingden
blanke geestelijken mee op
het ritme van deze traditione
le zwarte muziek.
De bisschoppen op het altaar
deden de grootste moeite hun
emoties de baas te blijven. De
kleine tengere Barbara Harris
bleef rustig.
En wat tot nu toe nooit in een
plechtigheid als deze was ver
toond, was dat tientallen ma
len de plechtigheid onderbro
ken werd door applaus en
spontaan gezang.
De wijding zal ongetwijfeld
een nieuwe ontwikkeling be
tekenen in de Amerikaanse
Episcopaalse kerk. De kans is
groot dat een aantal kerken
zich zullen afsplitsen en reeds
nu zijn een aantal individuele
gelovigen overgestapt naar de
roomskatholieke en ortho
doxe kerk.
Tijdens de plechtigheid brach
ten twee personen bezwaren
in tegen de wijding. Zij maak
ten gebruik van een onder
deel van de liturgie waar be
zwaar aangetekend kan wor
den. Hun opmerkingen be
troffen de continuïteit met de
traditie die nu geschonden
werd, de noodzaak deze zaak
eerst in een oecumenisch con
cilie ter sprake te brengen en
het ontbreken van bijbelse
verwijzingen die deze wijding
mogelijk maken. Bisschop E.
Browning (president van de
Episcopaalse kerk in de VS)
die de dienst leidde, wees hun
bewaren af.
Harris zei te hopen dat haar
wijding de relaties met andere
kerkgenootschappen niet zou
schaden. „Het is een moeilijke
en netelige weg die wij
moeten gaan", aldus de nieu
we bisschop.
ROTTERDAM In aan
wezigheid van honderden
mensen de grote zaal
van de Doelen in Rotter
dam zat vol is zaterdag
het twintigjarig bestaan
gevierd van Continental
Sound, de verzamelnaam
vóór een breed scala van
activiteiten op het terrein
van christelijke kunst,
met name (religieuze)
popmuziek.
Aan het gala-concert, namen
zo'n dertig artiesten en groe
pen deel. Onder hen waren de
Continental Singers, een van
oorsprong Amerikaanse orga
nisatie die door middel van
popmuziek evangelisatie wil
bedrijven. De eerste tournee
in Nederland werd twintig
jaar geleden georganiseerd
door Leen la Rivière. Gaan
deweg werd het aantal activi
teiten uitgebreid; La Rivière
moest zijn baan als school
meester opzeggen en ging
„voor de Heer werken".
Steeds kwamen er meer
evangelisatie-activiteiten bij;
er ontstond een professionele
organisatie op het gebied van
muziek(uitgeverij), concerten,
een gospel-magazine, work
shops voor christen-artiesten
en dergelijke. Vanaf het jubi
leum is de verzamelnaam
voor al die activiteiten: „Con
tinental Art Center". Sleutel
figuren zijn behalve Leen la
Rivière zijn vrouw Ria en de
vice-voorzitter Rita Hulsman.
De organisatie heeft voor de
jaren tot de eeuwisseling in
2000 een ambitieus plan opge
steld: een christelijke renais
sance in Nederland, waarbij
de christelijke kunst een be
langrijke voortrekkersol ver
vult. De plannen voorzien on-
dèr meer in het oprichten van
Uit de geschiedschrijving in
het vorige week erschènen ju
bileumboekje blijkt dat Leen
en Ria la Rivière zich voelen
opgenomen in een plan van
God met de wereld. Allerlei
activiteiten die werden ont
wikkeld worden beschreven
als het gevolg van een inspi
ratie van God.
Een van de bekendste arties
ten die onder de hoede van
Contintental Sound in Neder
land optrad, is de gospelartiest
Adrian Snel. Met zijn produk-
tie „Alpha Omega' kwam
hij in 1986 naar Nederland en
sindsdien hebben duizenden
mensen dit getuigend werk
over de wederkomst van
Christus gezien en gehoord.
Volgende maand komt Snel
met een nieuwe produktie
naar ons land: „Song of Exi
le".
De kans is groot dat de grote principiële omroepen,
NCRV en VARA, bij de totstandkoming van een
le zender niet achter kunnen blijven. VARA en NCRV
ben al geluiden in die richting laten horen.
Van Dam eist voor zijn monniken kappen die gelijk
die van de ATV-omroepen. Een nauwelijks verkapt
ment. Met zo'n opstelling is het principe van. een „duaal
stel" in Hilversum enerzijds de commerciële zender,
de andere kant de publieksomroepen met de
gen bijvoorbaat kansloos.
Dew<
ïcht]
TOCH is er alle reden, zo betoogde premier Lubbers onlan|n
voor de VARA-tv, de voorkeur te geven aan de uitbreidiM10
van de STER boven het op gang zetten van een commerciiien
zender. De internationale ontwikkelingen zijn er naar. Mterf
het oog op de Europese eenwording en de mogelijkheid <?e t
buitenlandse media-giganten wellicht via de uitgevers ïe8e
invloed krijgen op de vaderlandse omroep, verdient het |oor
voorkeur dat het huidige bestel bewaard blijft. p6
en k
HeT ligt voor de hand dat het CDA, de betrouwbaarste 1
der van het huidige bestel en van de steun aan de dagblad
ook nu voet bij stuk houdt. De VVD zal, met het oog op
belangrijker zaken die in de politiek aan de orde zijn, t
wat gas terugnemen en voorlopig niet verder willen gaias
dan het moeizaam bereikte compromis in het regeerakkoonen,
Het antwoord ligt voorlopig in een uitbreiding van de STEper
reclame, waarvan een deel aan de dagbladen zal toevloeier"
Zo'n uitbreiding - gezien de Europese ontwikkeling onvA
mijdelijk - is niet in het belang van de dagbladen. Maar defotö's
oplossing is verre te verkiezen boven de commerciële plaienk
nen die een deel van de dagbladpers en de omroepen vc|
zichzelf reserveren.
Een van de artiesten in De Doelen was Jacqui Hall
FOTO: De Jong&Van Es
