Loyaliteit jegens kerk onmisbaar
beroepingen
kerk
wereld
Waardering voor
„katholieke" brief
Conciliair Proces
Oorlogsverleden achtervolgt bejaarde predikant
£eidóe6o
Ni
>weer
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
EeldóvQowuvnt
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1989 PAGINA j
Grondig onderzoek geëist naar dood gevangenen
SAO PAULO De Braziliaanse bisschoppenconferentie heeft
gisteren geëist dat de openbare aanklager zich gaat bemoeien
met het onderzoek naar de dood van achttien gevangenen in
een politiebureau te Sao Paulo. Kardinaal Paulo Evaristo Arns
sprak van „een van de meest afgrijselijke misdaden in de Bra
ziliaanse geschiedenis". De achttien gevangenen kwamen zon
dag door verstikking om het leven nadat een politieman een
traangasgranaat in een overvolle cel had gegooid. Zij waren sa
men met ongeveer dertig andere gevangenen in een strafcel
van zes vierkante meter gestopt na een uitbraakpoging. Diver
se internationale mensenrechtenorganisaties hebben de wreed
heid van deze moord op het 42-ste politiebureau te Sao Paulo
vergeleken met die van de gaskamers tijdens de nazi-periode.
Predikanten
op zoek naar
afluister
apparatuur
OOST-BERLIJN Onder
predikanten van de Evangeli
sche Kerk in Oost-Duitsland
is grote onrust ontstaan na het
bekend worden van afluister
praktijken van de overheid.
Velen van hen zijn, gewapend
met schroevedraaiers en an
dere hulpmiddelen, in huis en
kerkelijke gebouwen op zoek
gegaan naar afluisterappara-
Vorige week vond de Oost-
berlijnse ds. Rainer Eppelman
in een radio en in een lamp
apparatuur waarmee gesprek
ken in de woning en het er
naast gelegen kerkelijk bu
reau konden worden afgeluis
terd. Vlak voor kerst had Ep-
pelmann in ziin studeerkamer
al een complete minizender
ontdekt.
Hij is een van de oprichters
van „Appèl van Berlijn",
waarin werd gepleit voor te
rugtrekking van „alle troepen
uit Duitsland". Vele kerkle
den hebben met hem gespro
ken over hun problemen met
het Oostduitse bewind.
De leiding van de Evangeli
sche Kerk in Berlijn-Bran-
denburg zal zich vandaag be
raden over de afluisterappa
ratuur in Eppelmanns wo
ning.
Over de vraag wie verant
woordelijk is voor het instal
leren van de apparatuur, is
officieel door kerkelijke ver
tegenwoordigers nog niets ge
zegd. In kerkelijke kringen in
Berlijn wordt er echter niet
aan getwijfeld dat de binnen
landse veiligheidsdienst de
apparatuur heeft geplaatst.
Na de censuur die het afgelo
pen jaar bladen van de Evan
gelische Kerk heeft getroffen,
betekent de afluisteraffaire
een nieuwe deuk in de ver
houding tussen kerk en staat
in de DDR.
Drs. H. Schaeffer
hoofdredacteur
Wending
AMERSFOORT Drs. H.
Schaeffer (49) is benoemd tot
hoofdredacteur van het blad
Wending, het tweemaande
lijks tijdschrift voor evange
lie, cultuur en samenleving.
Schaeffer, die al lid was van
de redactie van het blad, volgt
mevr. R. Reul-Verlaan op.
Hein Schaeffer was in de ja
ren zeventig prior van het
klooster Albertinum van de
Dominicanen in Nijmegen.
Van 1980 tot 1984 werkte hij
bij het KRO-Omroeppasto-
raat. Daarna werd hij voor
twee jaar benoemd tot weten
schappelijk medewerker aan
de vakgroep dogmatiek van
de theologische faculteit van
de Katholieke Universiteit te
Nijmegen. Zijn contract werd
in 1986 niet verlengd, nadat
kardinaal Simonis als groot
kanselier van de universiteit
bezwaren had gemaakt omdat
Schaeffer met een vrouw sa
menwoonde. Sinds vorig jaar
is Schaeffer medewerker van
het Dominicaans Studiecen
trum voor Theologie en Sa
menleving in Nijmegen.
Wijding Anglicaanse
bisschop niet
in kathedraal
BOSTON Fundamentele
bezwaren van de rooms-ka-
tholieke aartsbisschop van
Boston, Bernard Law, verhin
deren dat de wijding van Bar
bara Harris, de eerste vrou
welijke bisschop in de hele
Anglicaanse Kerk in de we
reld, zaterdag in Boston
plaatsvindt in de rk kathe
draal. Daarmee wordt gebro
ken met een jarenlange tradi
tie waarbij de rk aartsbisschop
de grote kathedraal van Bos
ton beschikbaar stelt voor de
wijding van een bisschop van
de Episcopaalse (Anglicaanse)
Kerk in deze plaats.
Officieel zeggen de woord
voerders van beide kerken in
Boston dat er geen verzoek is
ingediend. Desgevraagd er
kent de Anglicaanse woord
voerder dat zijn kerk bewust
een negatief antwoord van de
RK Kerk heeft willen vermij
den. De Rooms-Katholieke
Kerk is fel gekant tegen de
wijding van vrouwen tot
priester of bisschop.
De wijding van de 58-jarige
Barbara Harris (zwart en ge
scheiden; twee complicerende
factoren) tot hulpbisschop van
Massachusetts vindt nu plaats
in een conferentiecentrum.
Tear Fund roept werkers terug uit Afghanistan
DRIEBERGEN -r- De evangelische hulporganisatie Tear Fund
heeft haar werkers in Afghanistan verzocht het land zo snel
mogelijk te verlaten. De veiligheid van de vijf hulpverleners
kan op dit moment niet worden gegarandeerd, aldus directeur
mr. J.N. Bogaards. Tear Fund volgt hiermee het advies van In
ternational Assistance Mission, waarvoor de uitgezonden hulp
verleners werken. Het gaat om twee verpleegkundigen, een fy
siotherapeute, een technicus en een algemeen medewerker.
Tear Fund is de enige Nederlandse christelijke hulpverlenings
organisatie met werkers in Afghanistan. In april zal worden
bekeken of terugkeer naar Afghanistan mogelijk is.
Wie bergen verzet,
gaat kapot aan
kiezelstenen.
Duits spreekwoord
RECTOR VAN PAASSEN OVER NIEUWE PRIESTERSTUDENTEN:
VOORBURG „De po
larisatie in de kerk inte
resseert hen minder dan
de uitdaging die de maat
schappij aan hen stelt."
Dat zegt dr. W. van Paas-
sen over het priesterbeeld
van „zijn" dertien pries
terstudenten die sinds
eind vorig jaar gehuisvest
zijn in Vronesteyn, het in
Voorburg gelegen cen
trum voor Priesteroplei
ding van het bisdom Rot
terdam. Samen met con
rector dr. H. Flohr die te
vens als studieprefect
fungeert, voert dr. Van
Paassen de leiding over
het nieuwe centrum dat
zaterdag officieel door
bisschop Bar in gebruik
zal worden gesteld.
In feite telt het bisdom mo
menteel 25 priesterkandida
ten, van wie er drie op 13 mei
zullen worden gewijd. De der
tien mannen die in Vrones
teyn gehuisvest zijn, variëren
in leeftijd tussen de twintig en
dertig jaar. Zij volgen hun op
leidingen aan theologische in
stituten in de Randstad, maar
hebben hun thuisbasis in Vro
nesteyn waar zij studeren en
zich samen voorbereiden op
het priesterschap.
De twaalf overige kandidaten
zijn aan andere opleidingcen
tra verbonden of lopen stage
in parochies, maar worden
vanuit het Voorburgse cen
trum begeleid.
De uitdaging die rector Van
Paassen in zijn studenten be
speurt, is in feite het uitgangs
punt dat hij zelf voor dit werk
heeft genomen. „Hoe gaan we
verder met het verhaal van
het geloof en met het belang
ervan voor de wereld van
vandaag? Een goed criterium
om onze studenten aan te
toetsen is dat zij een loyale in
zet tonen jegens de kerk en
voor de voortgang van het
evangelie in deze tijd. Een ei
gentijds engagement hoeft
niet haaks te staan op de ker
kelijke praktijk zoals je nogal
eens hoort zeggen."
Conferenties
Het centrum voor Priestero
pleiding wil een leefgemeen
schap bieden voor de persoon
lijke vorming. Dr. H. Flohr
zegt dat persoonlijk geloof en
spiritualiteit juist kunnen rij
pen in een groep. Samen met
Van Paasen geeft hij aan de
studenten „conferenties"
waarin het er op aankomt het
FOTO: CEES VERKERK
persoonlijk geloof van de
kandidaten te verdiepen.
Daarnaast zijn twee „spiri-
tuaals" aangetrokken, die
voor dezelfde taak staan, de
ken L. Banning van Leiden
en pastoor J. Van Winkel uit
Delft. Ook zij geven „confe
renties" voor de studenten.
Dr. Flohr is als studieprefect
speciaal belast met de studie
begeleiding. Hij probeert de
studenten te helpen bij het
verhelpen van lacunes die
mogelijkerwijs optreden wan
neer ze een wetenschappelijke
theologische studie volgen.
Daarnaast geeft hij aanvul
lend geloofsonderricht over
zaken die op de theologische
opleidingen soms onvoldoen
de aan bod komen. Bijvoor
beeld sacramentenleer dat, al
dus Flohr, gegeven wordt met
het oog op de priesterlijk pas
torale praktijk.
Rector Van Paassen wijst erop
dat de natuurlijke voedings
bodem voor priesterkandida
ten zoals die ooit bestond, gro
tendeels verdwenen is. „Vroe
ger stelden ouders er een eer
in dat een zoon van hen pries
ter werd. Maar onze studen
ten komen nu soms uit mi
lieus waarin het kerkelijk
praktiseren lang niet altijd
meer vanzelfsprekend wordt
gevonden. Bovendien wordt
hun keuze zeker niet altijd
Bisschop R. Bar opent morgen het vernieuwde centrum
voor Priesteropleiding Vronesteyn met een eucharistie
viering om 10.30 in de Sint Martinuskerk aan het Oost
einde in Voorburg. Met de nieuwe Rotterdamse priestero
pleiding werd drie jaar geleden een aanvang gemaakt in
de voormalige pastorie van de Sint Martinusparochie in
Voorburg. Dit gebouw blijft fungeren als dependance
voor Vronesteyn.
Met de opening van het nieuwe centrum beschikt het bis
dom voor het eerst weer over een priesteropleiding, nadat
het kleinseminarie Leeuwenhorst op het eind van de ja
ren zestig als internaat werd gesloten.
met enthousiasme begroet.
Onze studenten hebben te
maken met een gedeconfes-
sionaliseerde samenleving die
niet langer van christelijke
waarden uitgaat. Bovendien
heb je ook bij mensen die zich
nog wel gelovig noemen te
maken met een „kerkelijk at
heïsme". Zij zijn onbekend
met of geloven niet meer in
de centrale geloofswaarheden,
terwijl ze nog wel naar de
kerk gaan".
„Daar hebben we mee te ma
ken als we onze studenten
voorbereiden op het priester
schap. We willen ze ver
trouwd maken met de H.
Schrift, met de grote oriënta
ties van de Kerk en dat kan
uiteraard niet zonder de bis
schoppen, zonder loyaliteit te
genover het kerkelijk insti
tuut".
„We gaan verder uit van een
grote betrokkenheid en ken
nis van de specifieke proble
matiek van de Randstad met
zijn verstedelijking en be
dreigde milieu. We willen ve
der dat onze toekomstige
priesters bedacht ziin op men
sen die tussen wal en schip
raken".
Geen fanatisme
Van Paassen houdt er niet
van als de nieuw,e priestero
pleiding in een bepaalde hoek
wordt geplaatst. „We willen
ons als opleiding zeker niet
vereenzelvigen met richtin
gen ter linker of ter rechter
zijde in de kerk. We stellen
ons niet exclusivistisch op.
We willen geen fanatisme,
niet het onbarmhartige pola
riseren. Naar het voorbeeld
van onze bisschop willen we
in dialoog blijven met ieder
een die zichzelf niet nadruk
kelijk als kerklid heeft afge
schreven. Centraal staat bij
ons de spiritualiteit van de
Goede Herder"
Concurrentie met de bestaan
de theologische opleidingen
ziet Van Paassen niet. „Ze zijn
juist blij met deze toeloop van
studenten die bij hen komen
studeren. Ze vinden nu de
convicten een positieve zaak.
We weten overigens allemaal
dat deze theologische facultei
ten voorwerp van onderzoek
zijn, zowel van de kant van
de bisschoppen als van een
bezuinigend kabinet". Ook
volgens studiebegeleider
Flohr is er een uitstekende
communicatie met de theolo
gische opleidingsinstituten.
„We delegeren wat gedele
geerd kan worden."
Overigens is het volgens rec
tor Van Paasen niet zo dat het
nieuwe instituut de opleiding
voor de pastoraal wil monopo
liseren. „De opleiding moet je
zien in het kader van de pas
torale bedieningen, Daar is
een groot scala aan mensen bij
ingeschakeld. Als vicaris van
het bisdom ben ik belast met
de zorg voor het Diocesaan
Pastoraal Centrum, waar ker
kelijke vrijwilligers worden
opgeleid en begeleid. Daar
naast hebben we de pastorale
werkers en werksters die
worden opgeleid aan de theo
logische universiteiten. Wij
willen tussen priesters, pasto
raal werk(st)ers en vrijwilli
gers een goede samenwerking
tot 5tand brengen. Ons Cen
trum voor Priesteropleiding
kan daarvoor als leerschool
dienen. We willen het cen
trum tevens benutten als in-
valsbasis voor priesters uit het
bisdom. Daarvoor organiseren
we ook onze zogenaamde
randstadavonden waarin door
een deskundige spreker een
bepaalde situatie in het bis
dom wordt belicht".
Vroeg opstaan
Studeren op Vronesteyn bete
kent vroeg opstaan. Om zeven
uur s' morgens worden de
lauden gebeden, waarna een
eucharistieviering volgt.
Daarna ontbijt. Om half ne
gen gaat dan iedereen zijns
weegs. Rector Van Paassen:
,,'s Avonds treft men elkaar
weer bij het avondeten dat
gevolgd wordt door de Ves
pers. Daarna is er uiteraard
tijd voor studie, maar ook ge
zelligheid en sportbeoefening
zijn heel belangrijk. „Van de
week zijn we met zijn allen
een avondje naar de bioscoop
geweest. De sfeer is hier echt
heel goed."
PAUL VAN VELTHOVEN
UTRECHT „We tillen
er niet zo zwaar aan dat
de gemeenschappelijke
brief over het Conciliair
Proces niet tot stand is
gekomen. De omstandig
heden en de tijdsfactor
hebben gewoon niet mee
gezeten, maar er is geen
sprake van onwil of ono
verbrugbare tegenstellin
gen tussen de kerken ge
weest. We waarderen
deze brief om zijn duide
lijkheid van toon en we
beschouwen hem als een
welkome bijdrage in de
discussie over het Conci
liair Proces".
Dat zei ds. W. van der Zee, de
secretaris van de stuurgroep
Conciliair Proces van de Raad
van Kerken die vorig jaar
mei het initiatief had geno
men rond Pasen 1989 een ge
zamenlijke brief uit te bren
gen rond het Conciliair Pro
ces. In de brief „Bondgenoten
in Gods Schepping?" roepen
de Nederlandse bisschoppen
op tot deelname van de ka
tholieke gelovigen aan het
door de Wereldraad van Ker
ken geïnitieerde Conciliair
Proces van gerechtigheid,
vrede en heelheid van de
schepping (zie ook ons blad
van gisteren).
Van der Zee: „De voorberei
ding ervan werd in handen
geven aan het secretariaat
van de rooms-katholieke
kerkprovincie die half decem
ber een concept publiceerde
waarin met name de her
vormden zich niet konden
herkennen. Het was toen ech
ter al te laat om nog ingrij-
Eendè veranderingen aan te
rengen, aangezien de katho
lieken de brief rond de vas
tentijd wilden uitbrengen. Be
ter was het geweest als we uit
alle kerken een werkgroepje
hadden geformeerd om samen
Dr. j. Lescrauwaet
een brief op te stellen".
Een groot bezwaar van prote
stantse zijde was het feit dat
de ontwerp-brief zo'n sterke
nadruk legt op het harmoni
sche karakter van de natuur,
terwijl dominee Van der Zee
wees op de alomtegenwoordi
ge verwoesting van de natuur
door de mens. Woordvoerder
Palstra deelde overigens nog
FOTO: ANP
mee dat een aantal aanmer
kingen van dominee Blei, se
cretaris-generaal van de Ne
derlands hervormde Kerk, op
het concept alsnog in de eind
versie zijn verwerkt. Boven
dien is van het begin af aan
rekening gehouden met het
feit dat de brief ook voor
protestantse lezers bestemd
moest zijn. Daarom zijn er ci
taten opgenomen van uitspra
ken van de Wereldraad en
van de Evangelische Kerk in
Duitsland.
Relativering
De Haarlemse hulpbisschop
dr. J. Lescrauwaet die nauw
betrokken was bij de eindre
dactie van de brief, relati
veerde het belang ervan door
er op te wijzen dat deze brief
aangeeft hoe katholieken
voor wie de aantasting van de
schepping een zorg is kunnen
reageren op een actuele nood.
„Het is zeker geen handvest
van de Rooms-Katholieke
Kerk voor de omgang met de
natuur".
Een sterk punt van de brief
vindt Van der Zee dat de
brief er op wijst dat de schep
ping er niet alleen is voor de
mens, maar ook aan andere
elementen van de natuur een
zelfstandige waarde toekent.
Van der Zee meende verder
dat de reformatorische protes
tanten de kritiek op een sym
posium van het vrijzinnig
Crotestantisme waarin de
linde vlek van het christen
dom vooor het milieu naar
voren kwam „in hun zak"
kunnen steken. Hij meende
dat er alle aanleiding is de
hand in eigen boezem te ste
ken. Of dat voor de katholie
ken ook gold wist hulpbis
schop Lescrauwaet niet zo een
twee drie te beantwoorden.
APPELSCHA Na publika-
ties over zijn oorlogsverleden
is de doopsgezinde emeritus
predikant dr. J.S. Postma (78)
uit het Friese Appelscha be
dreigd. „Een stortvloed van
anonieme telefoontjes en brie
ven, bedreigingen en scheld
partijen hebben het leven van
Postma en zijn echtgenote in
ernstige mate onleefbaar ge
maakt".
Dit maakte het dagelijks be
stuur van de Doopsgezinde
Broederschap bekend.
Postma is een zwager van J.
Luitjens, de in Canada woon
achtige oorlogsmisdadiger die
tot levenslang is veroordeeld.
Luitjens heeft zijn straf nooit
uitgezeten. De Canadese staat
probeert via de rechter Luit
jens, die ook doopsgezind is,
het staatsburgerschap te ont
nemen. Bij het aanvragen
daarvan heeft Luitjens ver
zwegen dat hij wegens oor
logsmisdaden was veroor
deeld.
Postma werd in 1947 veroor
deeld tot een jaar gevangenis
straf en tien jaar ontzetting
uit de preekbevoegdheid. Hij
had in 1942 een pro-Duits
radiopraatje gehouden over
het lot van de Duitstalige
doopsgezinden onder Stalin.
Aanvankelijk vluchtte hij met
Luitjens naar Paraguay, maar
in 1957 meldde hij zich bij de
Nederlandse justitie. Hij heeft
toen de straf uitgezeten die
hem naar het oordeel van de
bevoegde autoriteiten nog
restte, zo schrijft het doopsge
zind bestuur.
„Daarmee heeft Postma ge
daan wat hij jegens de samen
leving verplicht was te doen.
Het is dan ook verkeerd als
hij nu opnieuw gestraft wordt
door fluister- en haatcampag-
Wel blijft het bestuur van de
Doopsgezinde Broederschap
van mening dat Luitjens het
voorbeeld van zijn zwager
Postma moet volgen en zich
ter beschikking van de Ne
derlandse justitie moet stellen.
Doordat het verdrag tussen
Canada en Nederland niet in
oorlogsmisdaden voorziet, kan
Luitjens niet aan ons land
worden uitgeleverd.
Medische stralingswoede
Str
vei
den
van p
en sti
voor 1
waar
verbal
De ho<
WOEDEND heeft de Nederlandse Vereniging voor Radiodi.
agnostiek gereageerd op de conclusies van een werkgroep
van het ministerie van WVC over de mate waarin patiënten
aan straling worden blootgesteld. De verontwaardiging van
de specialisten, die röntgenonderzoek en stralingsbehande
lingen verrichten, wordt duidelijk ingegeven door hun zorj«b'r'a(
dat patiënten, afgaande op de WVC-conclusies, terug zouden k
schrikken voor röntgenonderzoek. Dat zou, zo stellen de spe w
cialisten terecht, tot gevolg kunnen hebben dat gevaarlijkeJ
ziekten te laat worden vastgesteld om nog te kunnen worden J"
genezen.
OP basis van een onderzoeksrapport wordt van de kant vanl
WVC nog al alarmerend gesproken over de noodzaak veel
zorgvuldiger te werk te gaan en te voorkomen dat stralings
behandeling te vaak wordt toegepast. De specialistenvereni
ging laat echter weten dat straling in Nederland uiterst zorg
vuldig wordt toegepast, zodat er geen enkele reden voor on
gerustheid is. Daarmee worden we opnieuw geconfronteerd
met deskundigen die het op medisch gebied hartgrondig met
elkaar oneens zijn en dat niet onder stoelen of banken ste
ken. Voor een patiënt geen geruststellende situatie.
VOOR de werkgroep van het ministerie van Welzijn
Volksgezondheid en Cultuur - waarvan de opheffinf inmid
dels is aangekondigd - was een „verkennende inventarisatie
van het onderzoeksrapport" al voldoende om de conclusies te
kunnen trekken. Met deze stellingname maaien de WVC
ambtenaren overigens voor een deel het gras weg voor de
voeten van staatssecretaris Dees van volksgezondheid. Deze
wil halverwege dit jaar zijn beleidsvoornemens tot bescher
ming van de individuele patiënt en consument tegen de na
delige gevolgen van straling op papier gezet hebben. Er
dus in elk geval iets van WVC te verwachten.
VOOR de gemiddelde patiënt is het vrijwel onmogelijk te
bepalen aan welke deskundigen geloof moet worden ge
hecht. Slechts op één punt kunnen medische leken op eigei
ervaringen afgaan: volgens de WVC-werkgroep blijven art
sen volstrekt in gebreke waar het gaat om het bijhouden
het aantal keren dat iemand wordt „doorgelicht".
De WVC-ambtenaren zeggen het in hun conclusie nog hee
netjes: ook moet beter worden bijgehouden hoe vaak iemand
gedurende zijn leven in de gezondheidszorg aan straling
wordt blootgesteld. Met andere woorden: in een medisch dos
sier dient te worden aangetekend wanneer en om welke re
den iemand een stralingsonderzoek onderging. Eerst dar
kunnen artsen in ziekenhuizen en bij bedrijfsgezondheids
diensten, maar ook bijvoorbeeld tandartsen, op grond van de
gegevens uit die dossiers de noodzaak en de risico's van stra
ling of het nalaten van onderzoek of behandeling tegen el
kaar afwegen. En hoeveel patiënten zouden er over zo'n dos
sier beschikken?
VOOR medische leken is er nog een ander vaststaand feit, J
waaruit blijkt dat Nederland op het gebied van de bescher
ming van patiënten tegen de stralingswoede der medici ach
ter loopt. De Europese richtlijn ter vaststelling van funda
mentele maatregelen voor de stralingsbescherming is in onzert
wetgeving nog steeds niet opgenomen. Elke dag dat Dee$:jj®™
daarmee wacht is er één te veel. Wellicht kan zo'n richtlijn
im
te£
na
AMS
lecti
derli
te ge
voer
werl
kom:
verle
op le
patiënten ook behoeden
deskundigen.
Zonnige perioden
DE BILT (KNMI) Het re-
gengebied dat vandaag boven
de Britse eilanden ligt, trekt
langzaam in onze richting en
passeert in de loop van de
nacht ons land. Daar het re-
gengebied in aktiviteit af
neemt, zal er bij ons nagenoeg
geen regen uitvallen. Voor het
zover is, wordt er nog lucht uit
Frankrijk aangevoerd waarin
vannacht en de vroege och
tend nog een enkele mistbank
kan ontstaan. Vannacht komt
de temperatuur omstreeks 1
graad te liggen. Overdag komt
er wat koelere lucht naar onze
omgeving en komt de middag-
temperatuur in de buurt van
de 7 graden. De bewolking is
dan naar het oosten getrokken
en komen er weer perioden
met zon. De wind is zwak tot
matig en waait uit het zuid
westen.
Sneeuwberichten
donderdag 9 februari
1989:
Skigebieden dicht bij huis:
In de Duitse Eifel, de Harz, het Sau-
erland en de Belgische Ardennen zijn
geen wintersportmogelijkheden. In
het Zwarte Woud ziin er alleen in
Feldberg op een oude en verharde
tegenstrijdige standpunten van
trolt
,rege
ean
4e 1
h
.(rot
sneeuw. In de provincie Bolzano heb
ben een groot deel van de pistes
kunstsneeuw. Het overige deel is
slecht. Bij uitzondering is nabij Bor-
mio het zomerskigebied op dc StilfS-
erjoch ofwel Stelviopas geopend.
Een
rzicht
de gemiddelde
wlaag x
i 15 c
r be
perkte wintersportmogelijkheden.
De weersverwachting Belgie geldig
tot zondagavond.
De weersverwachting Duitsland gel
dig tot zondagavond:
Op veel plaatsen mist, zaterdag in het
noorden veel bewolking, overigens
ook zonnige perioden. Temperatuur
van -2 tot +7 graden.
Alpengebied
vhoogten i
Oostenrijk dalen h
Vorarlberg 2!
Tirol 2<
Salzburgerland 21
Karinthie 0!
Steiermark U
Oberösterreich 2t
Ost-Tirol 01
Zwitserland
Bern 11
Graubuenden 21
Wallis II
Sankt Gallen (X
Obwalden 11
Vaud 01
Noord-llalië
Bolzano 1
Trento I
Aosta 1!
Sondrio 1!
Frankrijk
Haute Savoie 1!
Savoie 3!
Isere 21
Gedetailleerde informatie
sneeuwhoogten in de populairst*
wintersportplaatsen is dag en nacht
verkrijgbaar via de ANWB-
;rland/Noord-Italië/Frank-
rijk:06-910 910 40
T HEDENMORGEN
lect
i
imige plaatsen zelfs slecht
De vermelding van de sneeuwhoog
en bij een aantal plaatsen houdt niet
n dat er overal in dat gebied winter-
portmogelijkheden zijn. Met name
roor pistes gelegen aan de zonzijde
i de
de skimogelijkheden ook i
aer worden. Laag
beperkt gespoord.
In Frankrijk ziin de wintersportmo
gelijkheden in de hoger gelegen win
tersportgebieden momenteel goed.
Daarentegen is de situatie in de lage
re delen wisselend. Daar ligt vooral
op de zuidhellingen vaak veel min-
zijn. In de provincie Trento zijn vrii- p
wel alle pistes gesloten door gebrek Parar
aan sneeuw of er ligt helemaal geen prou>
