Stof in knoflook zou ook tumor voorkomen KOOP EEN LOT, VERBETER HUN LOT. Twents Byzantijns Koor succes in statige Rolzaal Licht in strijd tegen winterdepressie BINNENLAND CaidócSou/lCMlt woensdag i februari 1989 pagina 4 SUSKE EN WISKE DE KOMIEKE COCO Britse soldaat dood door bomaanslag IRA BELFAST Een Britse soldaat is vanmorgen overleden aan de verwon dingen die hij opliep bij een bomaan slag in Belfast. Een andere soldaat raakte gisteren bij de aanslag licht ge wond. De verantwoordelijkheid voor de aanslag werd niet direct opgeëist, maar vermoed wordt dat het het werk was van het verboden Ierse Re publikeinse Leger IRA. De bom was verstopt in de regenpijp aan de muur van een pub in Belfast. VN houdt toezicht op vluchtelingen PARAMARIBO Vertegenwoordi gers van de Verenigde Naties zullen in Suriname en Frans-Guyana toe zicht uit oefenen op de terugkeer van Surinaamse vluchtelingen. In Frans- Guyana bevinden zich 8800 Suri naamse vluchtelingen, die wegge vlucht zijn uit het oosten van Surina me na het uitbreken van de gevech ten tussen het Surinaamse leger en de rebellen van Ronnie Brunswijk. De VN-mensen moeten de terugkeer van kleine groepen vluchtelingen be geleiden. Ook zullen zij autoriteiten in Paramaribo assisteren bij het ver lenen van humanitaire hulp aan de vluchtelingen. Kamer: werkgevers dwingen tot aannemen gehandicapten (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De Tweede Kamer vindt dat het kabinet op korte termijn werkgevers moet dwingen gehandicapten in hun bedrijven en instellin gen aan te nemen. De huidige wet arbeid gehandicapte werknemers (WAGW) stimu leert werkgevers daartoe. Sancties zijn daaraan echter niet verbonden. Alle fracties vinden de wet te vrijblijvend. Ze zijn van me ning dat niet langer gewacht kan worden met de verplich ting dat een bedrijf ten minste vijf procent gehandicapten in dienst heeft, zo bleek bij de be handeling van de begroting van Sociale Zaken en Werkge legenheid. Ook is de Kamer van mening dat het kabinet meer maatre- Stappenkaart Geen trap-in-de-buik maar een stap-voor-stap-kaart kreeg mi nister Deetman gisteren van enkele leden van de studentenvak bond. Mocht hij toch nog de verkeerde kant op gaan (met zijn beleid) dan kan hij altijd nog varen op het kompas dat de stu denten hem erbij gaven. Deetman bezocht gisteren de Techni sche Universiteit van Eindhoven. FOTO: ANP ONDERZOEK WIJST NIET ALLEEN OP REMMING KANKER LEIDEN Knoflook blijkt heilzame chemische stoffen te bevatten die niet alleen de ontwikke ling van kanker kunnen afremmen, maar tevens het eerste ontstaan van tu moren kunnen voorko men. Eerder was eerder gebleken dat knoflook het cholesterolgehalte kan verlagen. Nu is voor het eerst weten schappelijk bewezen dat de in knoflook aanwezige stof alicin ook een actieve rol kan spelen bij het voorkomen van schade aan het DNA van cellen. Die schade kan onder bepaalde omstandigheden leiden tot het ontstaan van kankercellen. Alicin is overigens tevens de stof die de door sommigen ge hate lucht van knoflook ver oorzaakt. Over het twee jaar durende onderzoek dat tot deze opzien barende conclusies heeft geleid wordt over enkele weken voor het eerst gepubliceerd in een Amerikaans wetenschappelijk tijdschrift. De ontdekkingen werden gedaan door Oosten rijkse en Hongaarse biologen. Eén van hen, drs. Akos Szak- mary uit Wenen, heeft de laat ste maanden onderzoek ver richt aan het Instituut voor Stralengenetica en Chemische Mutagenese van het Silvius Laboratorium in Leiden. Aderverkalking De harde bewijzen voor de ac tieve rol die alicin kan hebben bij voorkoming van kanker komen naast aanwijzingen voor andere heilzame effecten. Zo waren er al eerder aanwij zingen dat knoflook bacterie- bestrijdend werkt, het choles- torolgehalte in het bloed kan verlagen, aderverkalking en parasieten in het menselijk li chaam tegengaat en tevens bloedstolsels voorkomt. Enkele jaren geleden leverde onderzoek al sterke vermoe dens op dat knoflook de groei van kankercellen afremt. „Wat we nu bij ons onderzoek aan de weet zijn gekomen, gaat behoorlijk wat verder", vertelt Szakmary, die binnen kort op zijn (vooral op genetica gerichte) werk hoopt te pro moveren. „We wisten dat ali cin de verandering van cellen in tumorcellen tegengaat en ook de groei van tumoren. Voor het eerst is komen vast te staan dat hei allereerste be gin van kanker, namelijk de schade aan het DNA, actief wordt bestreden door dezelfde stof". Het onderzoek richtte zich on der meer op de ruwweg twee stappen waarin kanker ont staat. Eerst treedt door welke oorzaak dan ook schade op aan de genetische kenmerken van cellen. Bij de tweede stap - de stap waarvan wetenschappers nog altijd veel te weten willen komen - is sprake van een ze kere promotie waarbij de cel transformeert in een kanker cel. Het ontstaan van kanker en de verdere groei leiden uit eindelijk tot waarneembare tu moren. „Zie het als de twee stappen bij het maken van een foto: eerst moet de film belicht worden en in de tweede stap moet deze ontwikkeld worden voordat je wat ziet", legt Szak mary uit. De onderzoekers richtten zich met name op de vraag of alicin de veranderingen en beschadi gingen aan cellen zou kunnen voorkomen. Die mutaties kun nen onder meer veroorzaakt worden door radio-actieve (gamma-)straling en door be paalde schadelijke chemische stoffen. Toen de onderzoekers die gamma-straling loslieten op met knoflook bewerkte bacteriën en cellen van ham sters werden opmerkelijke re sultaten bereikt. „De bacteriën en cellen met alicin vertoon den veel minder DNA-bescha- digingen dan andere, niet-be- werkte cellen", zegt Szakma- ry- Gamma-straling veroorzaakt het ontstaan van wat schei kundigen wel „radicalen" (een soort incomplete moleculen) noemen; die „radicalen" tasten de cellen aan, hetgeen moge lijk het begin is van erger. Ge bleken is dat de alicin in staat is de „radicalen" te vangen, zodat ze geen werkelijke scha de kunnen toebrengen aan het DNA. ARJEN VAN DER SAR VVD staat alleen met pleidooi voor belastingverlaging DEN HAAG VVD-fractielei- der Voorhoeve vindt dat met de invoering van de belastingver eenvoudiging in 1990 niet de laatste stap naar lagere belastin gen mag zijn gezet „In de toe komst moeten we doorgaan op de weg van lastenverlichting", aldus Voorhoeve gisteren in de Tweede Kamer tijdens de stem mingen over de wetsontwerpen tot belastingvereenvoudiging. CD A-fractievoorzitter De Vries daarentegen verwacht dat er de komende jaren weinig financiële ruimte zal zijn voor verdergaan de belastingverlaging. Voor de „Oort-operatie" heeft het kabi net ruim 4,1 miljard gulden uit getrokken, een bedrag dat vol gens Pvd A-fractievoorzitter Kok „onaanvaarbaar omvang rijk" is. Het geld had volgens Kok beter besteed kunnen wor den aan extra overheidsinveste ringen, bijvoorbeeld voor het milieu. De CDA'er De Vries verwierp, evenals zijn VVD-collega Voor hoeve, de opmerkingen van Kok. „Als de PvdA in de rege ring had gezeten, zou er geen geld meer te verdelen zijn ge weest. Dat zou allang besteed zijn om bezuinigingen tegen te gaan", aldus De Vries. Volgens Voorhoeve wil een goed milieu beleid nog niet zeggen dat er meer geld moet worden uitgege ven door de overheid. Hij erken de dat de overheid er wel een rol in heeft, maar verzette zich tegen „het rondpompen van mil jarden aan subsidies". De Vries wees er nog op dat de 4,1 miljard noodzakelijk is om te voorkomen dat bepaalde groe pen er als gevolg van de vereen voudiging in inkomen op ach teruit zullen gaan. Bovendien le vert belastingverlaging volgens hem een ondersteuning aan ver dere loonmatiging. Vondst anabole steroïden UTRECHT Bij drie huiszoe kingen in Leusden heeft de politie gisteravond een om vangrijke hoeveelheid anabole steroïden (spierversterkers) aangetroffen. Er werden drie arrestaties verricht. De politie kwam de anabole steroïden op het spoor doordat zij al gerui me tijd per folder aan sport scholen in Nederland werden aangeboden. (ADVERTENTIE) Zon 5 miljoen Afghanen zijn op de vlucht. Al op een mooie prijs. Volvo, Philips, de Staats- jaren leven ze van dag tot dag. Niets hebben ze over, hooguit een sprankje hoop. Hulp is daarom hard nodig. De Willem en Mary Loteri) wil zoveel mogelijk geld inzame len voor deze vluchtelingen. Het geld komt toe aan de Nederlandse 'Stichting Vluchteling' Het 'Hoge Commissariaat der Vere nigde Naties voor Vluch telingen' ziet erop toe dat het geld goed terecht komt. Zelf maakt u kans loterij, de Lotto, de ABNze staan er voor. Loten f 5.- zijn t/m 4 maart verkrijgbaar bij verkoopadressen van de Staatsloterij (de organisator van deze eenmalige loterijl. En bij alle Crenswissel- en Postkantoren. Aarzel dus niet; koop loten. En vraag meteen even naar de folder waarin de prijzen staan vermeld en hoe u te weten kunt ko men of u tot de winnaars behoort. De trekking vindt plaats op maandag 13 maart. DE WILLEM EN MARY LOTERIJ. HULP VOOR DE AFGHAANSE VLUCHTELINGEN. Vergunningnummer L0.880/I20/2I6 88 dd 14-11-88 Min v lust Israel wil Sharansky als VN-ambassadeur JERUZALEM Israel wil de vroe gere Sovjetdissident Natan Sharan sky, die in 1986 in het kader van een gevangenruil door Moskou werd vrij- elaten, benoemen tot zijn ambassa- eur bij de Verenigde Naties. Sharan sky, die afgelopen maandag een ge sprek had met de minister van bui tenlandse zaken Moshe Arens, zei dat hij nog niet officieel benoemd was. Niettemin steunen premier Yitzhak Shamir en minister Arens van bui tenlandse zaken zijn aanstelling. Vol gens een Israëlische regeringsfunctio naris is er geen reden te vrezen, dat een benoeming van Sharansky de voorzichtige contacten tussen de Sov jetunie en Israel zal schaden. Grondonderzoek blindgangers van start De Explosieven Opruimings dienst (EOD) is op Schiphol- Oost begonnen met het grond onderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van niet ontplof te vliegtuigbommen uit de Tweede Wereldoorlog. Van een terrein met een oppervlakte van ongeveer 8.000 vierkante meter, waarop op korte termijn de bouw van een hangar is voorzien, zal 50 centimeter grond worden afgegraven. In de onberoerde grond die dan is blootgelegd, kan dan zonder al te veel moeite na worden gegaan of er sporen van insla gen te vinden zijn. FOTO: ANP Overleg over aanpak arbeidsongeschiktheid DEN HAAG Vertegenwoor digers van kabinet, werkgevers en vakbeweging gaan samen zoeken naar wegen die moeten leiden tot vermindering van het aantal arbeidsongeschikten en terugdringing van het ziek teverzuim. Over de gewenste aanpak en de te treffen maatre gelen zal de komende tijd in een speciaal hiervoor opgezette werkgroep worden gesproken. Er wordt niet alleen gekeken naar preventieve maatregelen, gericht op het voorkomen van arbeidsongeschiktheid en ziek teverzuim, maar ook naar maatregelen die leiden tot her- intreding van (gedeeltelijk) ar beidsongeschikten in het ar beidsproces. Gebeurt er niets dan zal het aantal arbeidsonge schikten binnen enkele jaren zijn gegroeid tot één miljoen. Volgens de betrokken partijen is dit zowel maatschappelijk als financieel onaanvaardbaar. Het overleg dat gisteren - los van het kamerdebat - in Den Haag plaatsvond, vloeit voort uit het najaarsoverleg dat voor al in het teken stond van be strijding van de langdurig werkloosheid. Staatssecretaris De Graaf zegde gisteren toe een aantal uitgangspunten voor de werkgroep te zullen formule ren, die zekerheid moeten bie den dat resultaat wordt ge boekt. De sociale partners voe len echter weinig voor de voor stellen die de staatssecretaris in een eerder stadium heeft ge daan. Invoering van een derde wachtdag in de ziektewet wordt door zowel werkgevers als vak beweging afgewezen. Ook over hét voorstel om de laatste klas se in de AAW af te schaffen (licht gehandicapten geen uit kering meer geven) bestaat geen unanimiteit. Onder leiding van dirigent Bram van der Beek zingen de Twentenaren in de Rolzaal. FOTO: DE JOI DEN HAAG Het CDA- voerd. Nadat hij in de wandel- peet had organisator W DEN HAAG Het CDA kamerlid Steef Weijers uit Hengelo glom van voldoe ning. Zijn missie was ge lukt. Mede dank zij zijn inspanningen oogstte het Twents Byzantijns Koor gisteravond een klaterend applaus na een indruk wekkend optreden in de statige Rolzaal van het Ridderzaalcomplex. Het gratis concert was door Weijers zelf georganiseerd, niet alleen omdat hij al jaren lang een hartstochtelijk sup porter van het koor is en sinds kort zelfs lid (tenor), maar ook omdat hij de mensen uit het Haagse politieke wereldje eens uit hun jachtige bestaan wilde rukken en kennis wilde laten maken met de serene schoon heid van de veelal kerkelijke oud-slavische gezangen. Wekenlang had Weijers een krachtige mondelinge en schriftelijke promotiecampag ne voor het concert van zijn favoriete zang-ensemble ge voerd. Nadat hij in de wandel gangen van de Tweede Kamer vele affiches had opgehangen wekte hij iedereen die hij te genkwam vol enthousiasme op om de aangekondigde uitvoe ring bij te wonen. Sommigen kregen zelfs herhaalde aanma ningen. „Je komt toch hè? Niet vergeten hoor!" „Zingen is een heerlijke rust gevende bezigheid", zegt Weij ers. Zijn drukke, onregelmati ge job weerhield hem er tot voor kort echter steeds van zich aan die juist zo broodnodi ge kalmerende activiteit over te geven. Zijn recente beslis sing om zich toch bij het Twents Byzantijns Koor aan te sluiten werd ingegeven door het feit dat hij binnenkort de Kamer verlaat omdat hij is be noemd tot voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Ziekenfondsen. In juni zegt hij na bijna 17 jaar kamerlidmaat schap het Binnenhof vaarwel. „Dan hoop ik een wat geregel der leven te krijgen, zodat ik volop tijd heb om te zingen", aldus Weijers. Naast het kennismakings-as- pect had organisator Weijers voor het Haagse optreden van zijn koor maar liefst drie fees telijke aanleidingen gevonden: het duizendjarig bestaan van de Russisch-orthodoxe kerk, de verjaardag van koningin Beatrix en ook de geleidelijke verbetering van de oost-west verhoudingen. Maar ook zonder deze extra tintjes kwamen de liefhebbers ruim aan hun trekken. Onder leiding van de nog jonge diri gent Bram van der Beek brachten de koorleden een kleine twintig liederen uit de Russisch-orthodoxe liturgie ten gehore. A capella, eenvou dig geharmonieerd, afwisse lend robuust en ingetogen, maar altijd met de voor de By zantijnse kerkmuziek zo ken merkende, tot diep in de ziel vibrerende, dragende baspar tijen. Als bijzondere toegift zong men een klassiek slavisch verjaardagslied, opgedragen aan de jarige koningin. De KRO-televisie zendt op 12 fe bruari opnamen van het con cert uit. Warm aanbevolen. DICK VAN RIETSCHOTEN gelen moet nemen om het gro te aantal wao'ers (momenteel ruim 800.000) terug te dringen. Nijhuis: „Eind jaren zeventig zeiden we, verwijzend naar de sterke groei in de wao: het lijkt wel of we net een oorlog achter de rug hebben. Helaas moeten we nu nog steeds con stateren dat de wao veel men sen afschrijft, isoleert en een stempel opdrukt". De Kamer steunt een beleid om arbeidsongeschiktheid te voorkomen en stemt in met premie-verschillen: werkge vers die wel hun best doen ar beidsongeschiktheid te voor komen zouden hiervoor be loond moeten worden in de vorm van lagere wao-premies. Ook dringt de Kamer aan op een intensievere arbeidsbe middeling voor gedeeltelijk gehandicapten. De PvdA uitte felle kritiek op het voornemen de koppeling tussen lonen en uitkeringen definitief te verbreken. Het PvdA-kamerlid Moor noemde de uitlatingen van minister De Koning dat de koppeling de schuld is van alle problemen in de jaren tachtig, „bescha mend en onbegrijpelijk". „De koppeling is slechts één keer toegepast. Het niet toepassen van de koppeling heeft juist honderdduizenden in een ar- moedepositie gebracht. De ar rogantie die de minister rond dit onderwerp ten toon spreidt gaat zelfs zo ver dat hij de PvdA, indien zij blijft opko men voor de zwaksten, uitsluit van regeringsdeelname na 1990", aldus Moor. De CDA'er Terpstra noemde, evenals zijn VVD-collega Nij huis, het volledig herstellen van de koppeling nadelig voor de werkgelegenheid. Armoe debestrijding door miljoenen mensen meer te geven is vol gens Terpstra bovendien een „dure zaak en lost de armoede niet op". Verdergaande lasten verlichting of een armoedebe leid gericht op individuele no den zijn volgens de CDA'er betere instrumenten. ZAANDAMS ZIEKENHUIS BEGINT MET SPECIALE THERAPIE ZAANDAM Als eerste algemeen ziekenhuis in Nederland in De Heel in Zaandam gestart met het toepassen van lichtthera pie voor patiënten die lij den aan een zogenoemde winterdepressie. Deze mensen zijn zeer somber in de wintermaanden maar klaren op zodra de zomer nadert. De therapie is erop gebaseerd dat fel licht de depressie ver helpt. In Philadelphia heeft men inmiddels al weer een nieuw soort the rapie bedacht. Onderzoe kers van de Thomas Jef- ferson-universiteit ont wikkelden een hoofdeksel met lampjes. De eerste proeven zijn hoopgevend. De lichttherapie waar men in Zaandam is begonnen, wordt in diverse andere landen, zoals de Skandinavische en de Ver enigde Staten, al enkele jaren toegepast. Daaruit blijkt dat zeventig procent van de pa tiënten er baat bij heeft. Men schat dat in Nederland „een handvol" mensen op de 10.000 aan een winterdepressie lijdt. Ze zijn initiatiefloos, slaperig, erg somber en eten te veel. Doorgaans keert de depressie elke winter terug. Sommige patiënten moeten ervoor wor den opgenomen. De precieze oorzaak is nog onbekend, maar deskundigen vermoeden dat de biologische klok van de mens er mee te maken heeft. Bij de lichttherapie, die is uit- De Amerikaanse neuroloog George Brainard demonstreert de lichthoed tegen winterdepressies. gevonden in de VS, moet de patiënt drie keer in een week, in blokken van drie uur, in een kamer met fel licht zitten. Regelmatig moeten ze enkele seconden in het licht kijken, wat volgens artsen niet scha delijk is. Na drie behandelin gen is de patiënt van zijn de pressie af. Een middag in de felle zon van Benidorm heeft hetzelfde effect. FOTO: AP Bij de lichthoed waarmee men in Philadelphia experimen teert, zit het licht onder de rand. De lampjes zijn met een snoer verbonden aan een accu die aan een schouderriem wordt meegedragen. Het licht schijnt niet direct in de ogen. De hoed wordt twee uur per dag, meestal 's morgens, ge dragen. De patiënten hoeven niet te worden „opgenomen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 4