Voor bijna 4,5 miljard gulden
export aan bloemen en planten
IN EN OM DE KflS
Hoge temperatuur, lage prijs boerenkool
Samenwerking levert
banen op in tuinbouw
DE
KRANT
BRENGT
DE WERELD
BIJU
THUIS. m
LAND EN TUINBOUW
ftzidócSou/uml
VRIJDAG 27 JANUARI 1989 PAGINA [OEI
Het tuinbouwonderwijs loopt in
gelijke pas met het bedrijfs
leven wat betreft alle nieuwe
ontwikkelingen die er plaats
vinden. Dit kan zonder meer
een unieke situatie in de onder
wijswereld genoemd worden.
Telkens blijkt weer dat er een
groot publiek bestaat, dat nau
welijks weet wat er zich binnen
het tuinbouwonderwijs afspeelt.
Dit is jammer omdat hierdoor
een grote groep jongeren ver
stoken blijft van een vorm van
onderwijs met zeer veel moge
lijkheden, waarbij de uitzichten
op een goede baan na het afron
den van de studie zeer groot
zijn. Men hoeft beslist niet door
te studeren om aan een goede
baan te komen. Leerlingen die
na de lagere of middelbare
tuinbouwschool stoppen kun
nen zo aan de slag. Zoals voor
veel vormen van beroepsonder-
vaak gezien als het zogenaam<
„rest"-onderwijs.
Er zijn veel leerlingen die na de
basisschool een vorm van
voortgezet onderwijs kiezen,
waarbij men voortijdig afhaakt.
Volgens een schatting van de
vakcentrale FNV gaat het op
het ogenblik om ongeveer
300.000 mensen die tot deze
groep behoren. Zij behoren min
of meer tot het legioen der on
geschoolden. Dit is een triest
gegeven, om nog maar niet te
spreken van de kapitaalvernie
tiging die er daardoor in onder
wijsland plaatsvindt. Mr. drs. H.
Langman, lid van de raad van
bestuur van de ABN, vindt dat
hier meer aandacht aan besteed
moet worden. De FNV is het
met de ondernemers eens dat er
nu eindelijk eens een einde
moet komen aan de gedachte
dat het lager beroepsonderwijs
„restonderwijs" is. Aan een goe
de vakman/vrouw blijft in de
toekomst meer behoefte dan
aan een mislukte „pennelik-
ker".
Nu de schoolkeuze voor de leer
lingen, die de basisscholen gaan
verlaten, weer gemaakt moet
worden, is het goed om hier
even bij stil te staan. In het
Hinbouwonderwijs hebben de
leerlingen volop de gelegenheid
om te ontdekken, wat ze zowel
met hun hoofd als hun handen
kunnen. Behalve het grote aan
tal algemeen vormende vakken
zoals: Nederlands, Engels,
Duits, wiskunde, handelsken
nis, biologie, enz. wordt er aan
dacht besteed aan de praktijk.
De leerlingen gaan wekelijks
onder leiding van een vakleer
kracht naar de bedrijven om de
praktijk onder de knie te krij
gen. Binnen de bedrijven wor
den alle voorkomende vaardig
heden geleerd. Dit kan alleen
als het bedrijfsleven vertrou
wen in de opleiding heeft, om
dat er vaak grote belangen op
het spel staan. Men kan geen
groepen knoeiende of slecht ge
motiveerde leerlingen op een
'bedrijf toelaten. De leerlingen
worden tegelijkertijd gecon
fronteerd met de ontwikkelin
gen in dat bedrijfsleven.
Grote keuze
De leerlingen kunnen hun exa
menpakket zo kiezen dat ze
naar iedere vorm van voortge
zet middelbaar beroepsonder
wijs kunnen doorstromen. De
leerlingen die dat niveau niet
aankunnen, of dit simpelweg
niet zien zitten hebben een gro
te keuze wat betreft leerlings
telselopleidingen. Men gaat dan
aan het werk en daarnaast
volgt men een of twee dagen in
de week onderwijs. Mocht de
belangstelling voor het tuin-
periode volop oriënteren. De la
gere tuinbouwschool Waterin
gen/Naaldwijk is een school
waar ook nog een afdeling voor
individueel onderwijs aan ver
bonden is. Deze school heeft
een vestiging in Wateringen
aan de Rozemarijn 1 en in
Naaldwijk aan de Druivenstraat
no. 1. In beide gebouwen wor
den er op donderdag en vrijdag
2 en 3 februari open dagen ge
houden van zeven uur tot half
tien 's avonds.
In 1988 werd voor bijna
4,5 miljard gulden aan
bloemen en planten geëx
porteerd. Een record en
daarvoor kunnen we best
even eerbiedig het petje
afnemen. Uit de cijfers
die onlangs door het Be
drijfschap voor de Groot
handel in Bloemkweke-
rijprodukten over 1988
werden gepubliceerd
blijkt onder meer, dat de
export van snijbloemen
voor het eerst in de ge
schiedenis de 3 miljard
gulden passeerde.
De geschiedenisboeken zal dit
wel niet halen, maar het feit
is belangwekkend genoeg om
even bij stil te staan en des
noods ook nog met gulden let
ters in de omzetboeken te
schrijven. Ten opzichte van
1987 betekende dit een toena
me van 8,7 procent. Dat is
sterk. Maar nog sterker was
(relatief) de groei van de pot
planten-export. In totaal 10,6
procent meer en daarmee
kwam die export op ruim 1,2
miljard gulden. De export inf
jong plantmateriaal bleef wat
dat betreft in groei wat ach
ter, namelijk plus 4,7 procent
ten opzichte van 1987 maar
het is natuurlijk een kniesoor
die daar op let. De VGB meldt
dat de omzetgroei het resul
taat is geweest van een sterke
toename van de uitgevoerde
volumes, tegen een gemiddeld
De Nederlandse bloembollenkwekers verwachten In 1989 meer
ken, in meer dan 200 variëteiten.
prijsniveau dat iets lager lag
dan in 1987. Meer bloemen en
planten voor minder geld dus
en daar hebben de consumen
ten wereldwijd best oren
Helft
West-Duitsland is en blijft de
beste afnemer van onze
„groen"-produkten. Met een
omzet van bijna 2 miljard gul
den neemt onze oosterbuur
ongeveer de helft van de tota
le export van snijbloemen,
potplanten en jonge planten
voor zijn rekening en krijgt
het spreekwoord „Beter een
goede buur dan een verre
vriend" weer meer inhoud.
Spanje en het Verenigd Ko
ninkrijk zijn met groeicijfers
van respectievelijk 30,7 en
28,5% de meest expansieve
markten binnen de EG. De
Spaanse afnemer vraagt voor
al naar relatief laag geprijsde
produkten, terwijl het prijsni
veau van het Nederlandse
produkt op de Britse markt
zich juist gunstig ontwikkel
de. En we exporteren ook
naar de zogenaamde verre
markten. Zogenaamd, want
wat is tegenwoordig nog echt
ver? - Dan wordt gesproken
over onder andere Australië;
Taiwan en Japan. Wel: de
groei van de export naar die
landen is groot. Het gaat daar
bij om relatief kleine bedra
gen, vooral als je bijvoorbeeld
de afname van Duitsland in
ogenschouw' neemt, maar wat
niet is kan nog komen. Met
name naar Japan worden
meer en meer produkten ge
bracht en thans neemt dit
land in het rijtje afnemers een
eervolle twaalfde plaats in.
Dat wordt een exportland om
in de gaten te houden dus.
Maar het is niet overal „Bo
tertje tot de boom".
Hoop
De exportcijfers naar de USA
en Canada en ook die voor
het Midden-Oosten trekken
bij de betrokken exporteurs
diepe denkrimpels in het
vaak toch al geteisterde voor
hoofd. Met een omzetdaling
van 7,1% tegenover een ver
lies van 15,9% in 1987, lijkt
het dieptepunt in de Noorda-
merikaanse afzet te zijn be
reikt. Er is dus hoop op verbe
tering. Ten aanzien van de
ontwikkeling van de uitvoer
naar het Midden Oosten is
men echter minder hoopvol
gestemd. Het VGB geeft in
haar verslag aan, dat van de
55 miljoen gulden die de ex
port in 1986 nog omvatte, er
in 1988 nog slechts 33 miljoen
werden waargemaakt en die
daling stemt inderdaad tot
diep nadenken. Al met al kan
dus gewoon geconcludeerd
worden dat er weliswaar een
record is bereikt en dat de
grote afnemers nog grotere
afnemers werden, doch dat
aan de andere kant veel aan
dacht zal moeten worden be
steed aan de kleine(re) mark
ten die met z'n allen toch uit
eindelijk ook weer een grote
(afnemer) kunnen worden.
Boerenkool behoort tot de
groep kleine produkten. Als het
echt wintert, wordt het in com
binatie met een goed stuk worst
of spek door veel mensen graag
gegeten. Maar dat is anders bij
een zacht wintertje, waarvan
nu sprake is.
Het boerenkoolseizoen loopt
van september tot en met fe
bruari, waarvan de maanden
november, december en januari
de belangrijkste
den zijn. We zitten er nu dus
middenin. Opvallend is de klei
ne aanvoer van de afgelopen
zes weken, ten opzichte van de
zelfde perioden in de twee
voorgaande seizoenen. Wellicht
wordt er met aanvoeren nog
gewacht totdat de vorst er goed
„over gegaan" is, hetgeen de
smaak van boerenkool ten goe
de zou komen. Daar komt nog
bij, dat de consument bij koud
weer meer trek in het produkt
krijgt, waardoor ook de prijzen
aantrekken.
De hele aanvoer van boeren
kool lijkt echter toch kleiner uit
te zullen vallen, doordat het
areaal, dus de beteelde opper
vlakte, boerenkool dit seizoen
kleiner kan uitvallen door een
afneming met zo'n zeventig
hectaren.
De prijsvorming is deze winter
niet geweldig. De gemiddelde
prijs over de afgelopen weken
is 45 cent, tegenover 87 cent vo
rig jaar en 61 cent het jaar daar
voor. In januari 1987 schoten de
prijzen ineens omhoog, omdat
vrij plotseling de winter inviel.
Daar vrijwel alle groenten en
daarom ook boerenkool, in het
daaropvolgende seizoen goed
werden betaald, kan er geen
goede prijsvergelijking worden
gemaakt. Het is helaas voor de
tuinders wel duidelijk, dat de
prijzen dit jaar tot nu toe, on
danks de kleinere aanvoer, be
neden peil bleven.
Hoewel de geëxporteerde hoe
veelheden ten opzcihte van de
veilingaanvoer niet groot zijn,
zijn er wel opmerkelijke ver
schillen in exporthoeveelheid
tussen de seizoenen en weken
aan te wijzen. Dat is een gevolg
van de wisselende vraag uit
landen als West-Duitsland en
Zweden.
Nieuw
tickers
dat leg
Iroorste
Een nieuwtje op de hyacfersel
tenmarkt. Een Tri-Cintpj>hireei
waarin drie hyacinten ge^alhai
kunnen worden. De hoekten. S
vorm geeft een heel aardig het, m
fect. FOTO: (Vat w
NCB: Overheid STL
lode, k
aan milieuplan llTiw
bent.
De overheid dient mee te l()e gei
talen aan de uitvoering vjard et
het milieu-actieplan voor jchame
glastuinbouw, dat door Ipok
Landbouwschap is opgesteUer e<
Dat is de mening van Her dj,
hoofdbestuur van de z0
(Noordbrabantse Christelij|gej e
Boerenbond), welk bestuL
een aantal kanttekening!
heeft geplaatst bij het planJ
een brief worden die aan p" V'
KNBTB kenbaar gemaar:ru8le
Ook aan de investeringen c
praktijkschaal, die voortvlofoe't
en uit het actieplan, zou do(an
de overheid moeten word(en ste
meebetaald. Het hoofdbestuioneelr
heeft deze week vergaderen nc
onder leiding van ir. Ad Il/oor c
tijnhouwers, die over de prijioek r
voorstellen van de nieuw $nooi d
mengestelde Europese Cori
missie opmerkte, dat de piT
zen over het geheel genomr
niet of nauwelijkss zijn verahver
derd. Wel hebben via de in^erzan
recte maatregelen deze voaen aa
stellen toch soms ingrijpenLe]
'Bentz 1
!oJ
ffpiif
gevolgen voor de verschilh
de sectoren. Met i
bij
[et is
•steil
voor de akkerbouw werdj
vraagtekens gezet. !iechte
Goed voor de maagfa" h'ef
i knc
ges
Een dieet dat rijk i
look, uien, prei, bieslook £eej
sjalotjes verkleint het risico j
maagkanker. Dit blijkt uit ei
onderzoek dat het Amei
kaanse Nationale Kanker I|
stituut heeft uitgevoerd
China.
KERKDIENSTEN
LEIDEN O.L. VR. HEMELVAART/
ST. JOZEF: za. 19.u., zo. 9.30 u., 11
u. Hoogmis.
1 zondag 10 uur, behalve
2e weekend in de maand, dan zater
dag 19.00 uur en zondag geen dienst.
AARLANDERVEEN HEILfGE PE
TRUS EN PAULUS: za. 19 u.; zo.
10.30 u. Hoogmis.
TITUS BRANDSM.
Hoogmis, 12 u.
ALPHEN AAN DEN RIJN H. PIUS:
za. 19 u.: zo. 9 en 10.30 u.
H. BONIFATIUS: za. 19 u.; zo. 9.45 u..
BOSKOOP ST. JAN DE DOPER:
za. 17.30 u. (de Stek). 19 u. (Kerk);
zo. 9.30 en 11 uur (Kerk), (behalve in
juli en augustus dan om 10.30 uur
Kerk).
HAZERSWOUDE H.H. ENGELBE
WAARDERS: za. 19 u.; zo. 10.00 u.
Hoogmis. 11.30 u.
DEP. HET ANKER:
10.30 u.
HILLEGOM ST. JOZEFPAROCHIE:
za. 19 u. Ned. liederen; zo. 10.00 u.
Ned. liederen. 11.30 u. Ned. liederen
H. MARTINUS: za. 19.00 uur; zo. 9.00
en 11 00 uur. Van 10-7 t/m 21-8 dien
sten za. 19 uur. zo. 10.00 uur.
HOOGMADE O.L. VR. GEBOOR
TE: za. 19 u.; zo. 10 u.
KATWIJK AAN DEN RIJN H. JO
HANNES DE DOPER: za. 19 u. Eu-
ring; zo. 10.00 u. Eucharis-
viering met parochieel k
s wintertijd. Zomer is 9.30 uur).
LANGERAAR H.H. ADRIANUS:
i 11.30 u. Eucharistieviering.
LEIMUIDEN ST. JAN DE DOPER:
za. 19 u.; zo. 9.30 u. Hoogmis. 11.15
samenzang.
ISSE ST.
iuch. viering;
dernevendienst); 11.30 u. H. Ml$.
NOORDEN ST. MARTINUS: za. 19
u. Avondmis; zo. 9 u., 10.30 u. Ge
zongen Mis.
NOORDWIJK BINNEN ST. JE
ROEN: za. 19 u. H. Mis; zo. 9.30,u.
Hoogmis. 11.00 H.
ST. JOZEF: za. 19 u.. zo. 9 u., 10.30
u. H. Mis in Rljpwetering.
RIJPWETERING O.L. VR. GE
BOORTE: za. 19 u. in Oud Ade; zo. 9
u. Hoogmis, 10.30 u.
menzang; zo. 9.30 u. Hoogmis, 11 u.
Stille H. Mis.
VOORHOUT. ST. BARTHOLOMEUS-
KERK: za. 19 u.; zo. 9.30
H. MOEDER GODS: 19 u.; zo. 10 u.
WARMOND ST. MATTHIASKERK:
za. 19 u.; zo. 9.00 en 11.00 u.
WASSENAAR ST. WILLIBRORD:
za. 19 u.; zo. 9.30 en 11 u.
DE GOEDE HERDER: za. 17 u.. zo.
Centrum De Bethlehemkerk). Zen-
dingsgroep „Jeruel":- 17 u. Samen
komst. Pinkstergemeente Oude Vest:
10 iv evang. Joh. v. Wieringen.
AARLANDERVEEN Herv. Gemeen
te: 10 u. dhr. J. de Haan, Zevenho
ven; 19 u. zangdienst. Geref. Kerk: 10
u. ds. P. W. v. Wijngarden, 18.30 u.
ds. P. Wilschut. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 16 u. ds. G. Bllkes.
TER AAR Herv. Gemeente: 9.30 u.
en 18.30 u. ds. P. J. Stam. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. P. v. Reenen, 18.30
u. ds. N. de Reus.
ABBENES Herv. Gemeente: 9.30 u.
ds. G. Rang. Nw. Vennep.
F. J. Boer. 18.30 u. ds. P. Taselaar.
Lugt in Ger. Kerk). Geref. kerk: 10.00
en 19.00 u. ds. W. A. v.d. Lugt, gem.
dienst Ger. kerk. 10.00 u. ds. Wig
man. gem. jeugddienst in Ger. kerk.
LEIDERDORP (Herv./Geref. dien
sten), Dorpskerk: 9.30 u. ds. G. Ste-
J. v.d. Born, 10.30 u. doopdienst.
LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. T. H. v.d. Hoeven, Rljnsaterwou-
H'woude.
LISSE Herv. Gemeente. Dorps
kerk: 10 u. ds. J. Bronsgeest, Leiden.
Adventskerk: 10 i
17 u. ds. P. C. 't Hooft. Kruiskerk: 10
u. ds. P. Wilschut. Geref. Kerk: Mara-
nathakerk: 10 u. ds. P. C. 't Hooft,
18.30 u. ds. P. W. van Wijngaarden.
Salvatorikerk: 10 u. ds. H. Ommering,
18.30 u., ds. P. J. Boer. Baptisten-
gem.: 10 u. en 18.30 u. ds. H. G.
Koekkoek, n.m. m.m.v. Rob Boe-
laarts,zang. Leger des Heils: 10 en 17
u. Samenkomsten. Volle Evangelie
Gem.: 10.00 u. dhr. W. v. Putten.
ALPHEN NOORD (Herv./Geref. dien
sten): Goede Herder: 10 u. een opga
ve. 18.30 u. geen dienst. De Bron:
9.15 u. ds. P. Taselaar; 10.30 u. geen
opgave. 18.30 u. ds. G. Mulder. Ash-
WOUBRUGGE GOEDE HERDER: ramcollege: 10 u. ds. G. Mulder. Dri
ZEVENHOVEN HEILIGE JOHAN
NES GEBOORTE: za. 19 u. H. Mis; zo.
9 u. Stille Mis. 10.45 u. Hoogmis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK MEER
BURGPAROCHIE: za. 19 u. Misvie
ring; afwisselende koren; zo. 10 u.
met wisselende koren, 11.30 u. met
orgel en Volkszang.
ZOETERWOUDE ST. JAN'S ONT
HOOFDING: za. 9 jan. 19.30 uur H.
Mis met zang. zo. 9.30 u. Woord- en
Communieviering.
DE ZILK HEILIGE HARTKERK:
predikbeurten
LEIDEN Herv. Gemeenten: Oude
Vestkerk. Oude Vestkerk: 10.00 u. ds.
R. J. Koolstra. Marekerk: 9.45 u. ds.
S. Meijers, 12.00 u. Oec. studenten-
dienst. 17.00 u. ds. G. F. Smaling.
Rijnsburg. Maranathakerk: 10 u. ds.
Th. Kramer, HA. De Regenboog: 9.30
10 u. ds. L. C. Rietveld. Bevrij
dingskerk: 10 u. ds. K. J. Jansen,
17.00 u. ds. H. E. Schouten. Vredes-
kerk: 10 u. ds. J. Nauta. Stevenshof:
11 u. mw. P. v.d. Burg, cand theol.
Eglise Waltone: 10.30 u. pasteur D.
Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds.
M. W. van Beinum. Diaconessenhuls:
10.30 u. ds. H. B. v.h. Hot. Jeugdka-
pel, Petrakerk (zijzaal), dienst voor
doven: 10.30 u. Dhr. P. C. v.d. Bos.
LEIDEN Gereformeerde en andere
Kerkgemeenschappen: Vredeskerk:
10 u. ds. J. Nauta. Petrakerk: 10 u. in
de Bethlehemkerk, ds. L. C. Rietveld.
Oude Vestkerk: 10 u. ds. R. J. Kool
stra. Maranathakerk: 10 u. ds. A. Th.
Kramer, H.A. Bevrijdingskerk: 10 u.
ds. K. J. Jansen. 17.00 u. ds. H. E.
Schouten. Groenhoven: 10 u. ds. H.
E. Schouten, HA. Chr. Geref. Kerk: 10
en 17 u. ds. G. C. den Hertog. Geref.
Kerk Vrijgem.: 10 en 17 u. ds. P.
Houtman. Doopsgez./Rem. Kerk:
10.30 u. ds. C. M. Vos-Wiegand.
Bapt. Gem.: 9.30 u. geen opgave.
Evang. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J.
10.30 u. ev. R. F. WIJmenga. Leger
des Heils: 10 en 179 u. Samenkom
sten. Zevende-Dag-Adventisten: za
terdag 10 u. Bijbelstudie, 11 u. Predi
katie. Evang. Centrum Zijlsingel: 2A:
10 u. evang. J. P. H. Zijlstra (Evang.
hoorne: geen opgave. Herv. Gem.
Sionskerk: 9.30 ds. H.
R'dam, 18.30 u. ds. J. Ouwendijk.
Oudhoornseweg: 10.00 u. d.s. H. J. ter
Waddinxveen, 18.30 u. ds. J. Seton,
Assen. Salvatorkerk: 10.00 u. ds. L.
Terlouw, 18.30 u. ds. R. J. v.d. Hoef.
B. J. F. Schoep, Gouda i
Pater J. W. M. Boshouwers. Maurits-
kerk: 10.00 u. Drs. H. R. Plomp.
Groene Kerkje: 10.00 u.
A. Eijsenga, Zwammerdam. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. J. G. Meynen, Haar
lem, 17.00 u. drs. P. a Bulkema.
Zwammerdam. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 17.00 u.
HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30
u. ds. C. A. v.h. Hof. Woubrugge,
18.30 u. ds. H. A. v.d. Pol. Boskoop.
Geref. Kerk: 10.00 u. mr. J. Reuge- (Quakers): Alleen
brink, L'dorp, 17.00 u. ds. P. Huis-
u. ds. G. J. Zwarts, Katwijk.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 u. ds. M. B. Blom,
Oegstgeest. Geref. Kerk: 9.30
#.h. Hof, Woubrugge. 18.00 u. ds. E.
Bouman, Scheveningen. Ontmoe-
tingskerk: 10.00 u. ds. A. B. Sloof,
KATWIJK AAN ZEE Herv. Ge
meente: Nieuwe Kerk: 10 u. ds. D.
Driebergen, HA, 18.00 u. ds. H. Vis-
RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.
9.30 ds. J. Schilt, Leimuiden, 19.00 u.
drs. T. H. v.d. Hoeven.
RIJNSBURG Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 9.30 u. ds. Wagter. 17.00
17.00 u. ds. Cziria.
9.00 en 10.30 u. ds.
Cziria. 17.00 u. ds. Terpstra. Mara-
Ichtuskerk: 10.00 u. ds. H. Visser, nathakerk: 9.30 u. ds. Terpstra, 17.00
H.A., 18.00 u. ds. C. B. Schuurman.
Pnielkerk: 9.30 u. ds. Ch. J. Sjollema,
HA. 18.00 u. ds. C. v.d. Berg, H.A.
Maranathakerk: 10.00 u. ds. w. Chr.
Hovius, H.A., 18.00 u. ds. Ch. J. Sjol
lema, H.A. Kapel Overduln: 14.15 u.
ds. H. v.d. Beid. Geref. Kerk: Open
Hof: 10.00 en 17.00 u. ds. J. van
Breevoort, H.A. Triumphator: 10.00
en 17.0Q u. ds. P. C. Koster, H.A.
Vredeskerk: 10.00 en 17.00 u. ds. P.
v.d. Horst, H.A. Chr. Geref. Kerk:
10.00 en 17.00 u. ds. D. Slagboom.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv. Gem.: 10 u. ds. W. A. v.d. Lugt,
gsm. dienst Geref. kerk. 10.00 u. ds.
Wigman, gem. jeugddienst In de
J. Cziria, Rijnsburg.
Ger. k. Geref. Kerk:
Kerk: 10 en 19 u. ds. J.
Geref. Gem.: 10.00 en 16.00 u. lees-
dienst. Ned. Geref. Kerk (Salvori):
NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 9.30
ds. J. J. Poort, Oisterwijk, 19.00 u.
ds. G. J. de Jager, Bennebroek. Ge
ref. Kerk: 9.30 u. ds. G. Rang, 16.30
u. ds. N. Wijngaarden. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 16.30 u. dienst.
NOORDWIJK Herv. Gemeente:
Grote Kerk: 10 u. ds. G. J. ruitenburg,
17.00 u. ds. C. v.d. Bergh, 19.00 u.
drs. G. A. Scholte. Kerk aan Zee:
10.00 u. ds. W. v.d. Lee. De Rank:
10.00 u. drs. M. van Campen, Woer-
dienst voor jongeren, 17.00 u. ds. G.
J. Rultenburg. Vinkenlaan: 10.00 u.
ds. R. S. Elgersma, Oec. Dienst.
-. C. de Peuter.
NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.:
Meij. De Zilk: geen
10.00 u. ds. J. D. A. de Zwart, 19.00
u. ds. Stegeman, L'dorp. Geref. Kerk:
Ontmoeting 10.00 u. ds. W. Blanken,
WARMOND Herv. Gem.: 10 u. ds.
J. Muis.
WASSENAAR Herv. Gemeente:
Zoetermeer. Kievletskerk: Samen-op-
weg diensten: 10.00 u. ds. M. W. M.
Janse de Jonge. Messiaskerk: 10.00
u. ds. J. H. Hartzheim, Scheveningen.
sten: 10.00 u. ds. M. W. M. Janse-de
Jonge. Ned. Prot. Bond: 10.30 u. drs.
M. Roos, Woubrugge.
v.h. Hof. Geref. Kerk: 9.30 i
M. J. Aalders, 18.30 u. mw. H. v.d.
Meeberg, jeugddienst. Ned. Prot.
Bond: geen.
ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u.
kand. J. W. v.d. Kamp, Beverwijk,
16.30 u. Gez. gezinsdienst, Herv.Kerk
ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10 u.
dhr. P. Noordmans, Benschop. 14.30
u. ds. T. A. Eijsenga, afscheid. Geref.
dienstuerlenin
ds. Verschoor. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 17.00 u. ds. W. van Sorge.
SASSENHEIM Herv. Gem.: 9 en
10.30 u. ds. Keuning, 19.00 u. jeugd
dienst, ds. Hogenbirk. Geref. Kerk:
10.00 u. ds. K. E. Bras. 19.00 u. ds.
M. Hogenbirk, Oec. Jeugdd. in Herv.
Bond Sassenheim/Lisse: geen.
len/Brock: za. en zo. dr. P. Brock/A.
Roeien tel. 01713-12329. Alphen:
groep 1: za. dr. C. Boss tel. 72472 en
zo. dr. Wijnmaalne 72079. Groep 2:
za. dr. Hoogendoorn tel. 22425 en zo.
dr. Van Engelen tel. 21915. Groep 3:
zerswoude-Koudekerk:
E.M. Oosterhoff tel. 01714-4848.
Benthuizen - Boskoop:
brugge (za. 10.00 uur tot zo. 24.00
uur; altijd eerst bellen): za. en zo. dr.
H. van Sprang/T. Zandstra tel.
01722-2811. Nieuwkoop Noor
den: za. en zo. dr. P. Sluis tel. 01725-
79301. Op za. en zo. voor dringende
zaken spreekuur tussen 11.00 en
11.30 en tussen 17.00 en 17.30 uur.
Hillegom: za. en zo. dr. N.J. Zimmer-
man-Kelderman tel. 15121.
HOMEOPATHISCHE ARTSEN LEI
DEN Waarneemregeling voor D.
Koster, C. Juffermans en I. Cowan.
De dienstdoende arts is te bereiken
via de dokterstelefoon tel. 071-
122222.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest - Warmond:
ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan,
Janssen, Zwijnenburg, Meyer, R. van
Leeuwen, Verhage, Maris, Groene-
veld en De Ruiter, Van Schie: za. dr.
Rus, Kruis en E. de Lange: za. dr. J.
Rus tel. 132500 en zo. dr. Vlasveld
tel. 149298. Groep 3: Pleiter. Lely,
Smit, W. de Bruijne, J. de Bruijne,
straat 59, Voorschoten, telefoon:
feestdagen 12.30-13
17.30-18 u. Noordwijk - Katwijk -
Rijnsburg: Katwijkse apotheek, Prin-
cestraat 3, Katwijk, tel. 01718-12755.
Leidschendam: Panter Apotheek,
Prins Bernhardlaan 214, Voorburg,
tel. 070-864883. Noordwijkerhout:
za geopend van 9-13. u. en van 17-18
kerk. 19.00 u. ds. W. A. v.d. VOORSCHOTEN
Zaaijer en R. Zaaijer, J. de Kanter:
dr. M. Hom tel. 766123 en zo. dr. A.
van Rijn tel. 314349 Groep 5: Jas-
perse, Wiersma, Crul, Kooyman, De
Jong, Prince, Reinders, D. Hammer-
steln en A. Hammersteln: za. dr. L.
Witpaard tel. 217477 en zo. dr. J.
Reinders tel. 760947. Oegstgeest:
11.30-12.30. Kaag - Abbenes -
Nieuw Vennep: tel. 02526-72850.
Leiderdorp: za. dr. R. van Velzen tel.
891100 (12.30-13.00 uur: 891100), zo.
O. Du Ry van Beest Holle. Voor
schoten: za. dr. Meijer tel. 01717-
3032 en zo. dr. Koopmans tel 01717-
6352. Warmond - Voorhout: za. en
zo. Huisartsenpraktijk Hoornweg/S
leeboom tel. 02522-11393. Noord-
wijk: za. dr. Barnhoorn 01719-12405
en zo. dr. Van der Lugt tel. 01719-
12405/17771. Katwijk - Rijnsburg -
Valkenburg: Groep 1: F. Dijk, J.J.A.
Henneman, J.H. ten Hove, J.A.J. Lod-
tel. 01718-12182; Groep 2:
W. Bergman, H. van Duyn, L. van
Duyn, H.M. Huetlng, H.C. Moolen-
burgh, J. Timmers: za. en zo. H. Hue-
ting 01718-29550; Groep 3: G. van
Delft, E.C.M. Priester. R. Rietbroek,
A.J. Verhage, C.H. van der Water: za.
en zo. Verhage 01718-21818. Sas-
eenhelm: za. en zo. dr. G.B. Schmidt
tel. 11253. Alkemade Rijnsater-
dr. P.J. van Dongen
Sassenheim: 02522-10169.
WIJKVERPLEGING Leiden -
Noordwijkerhout - De Zilk - Voor-
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
3 bezoekers per patiënt.
18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
15.00-18.30 u. CCU (hartbewaking)
410950/414547. Alkemade - Lei
muiden: eigen tandarts bellen
streek: za. en zo. dr. Hofman tel.
02520-16219 Noordwijk: za. en zo.
dr. W.J. Dik tel. 17254. Katwijk: za
en zo. dr. J. Langedijk tel. 01718-
overleg met patiënten
ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofd
verpleegkundige hiervoor speciale
Bollen- dag 9-12.
tel. 02520-16217. Leidschen
dam: Kruisvereniging, tel. 070-
455300. Oegstgeest: Kruisvereniging,
tel. 071-177444.
DIERENARTSEN Leiden: dr. E.
van der Wouw tel. 071-764058.
Voorschoten - Leidschendam: eigen
'dierenarts bellen. Bollenstreek: dr.
P.A. de Geus tel. 02522-12422.
Katwijk: Opgave via het antwoordap-
Muurling/Helder/Roest: Dr. F. Muur-
ling tel. 071-125057.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendlenst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis pollkli
nieken tel 155543, afdeling S.C.U. tel
175639) en van vrijdag 13.00 u. tot
zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-zieken-
huis).
De Geneeskundige Dienst Leiden Is
Roodenburgerstraat
Leid
de Cronesteinkade en Zoeterwoude. Tel. 071-174141.
VERENIGING BESCHERMING ON-
GEBOREN KIND Hulpverlening bij ren)._ Spreekuren
ongewenste zwangerschap
I. Bel tel. 071-896309; 071-
..00-12.00 u„ do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting
gezinsverzorging Lelden. Aanvragen
hulp voor bejaarden en langdurige
13.00-14.0
KINDER- EN JONGERENTELEFt
Dagelijks geopend van 16.00
20.00 uur. Het nummer is I
120611.
MAATSCHAPPELIJK WERK S
tlng Maatschappelijk Werk,
gracht 1b, spreekuur ma.
9.00-10.00 en volgens afspraak!
142144. Gezondheidscentrum M
wijk. spreekuur ma. 11.00-12.0
Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
In het St. Elisabeth-zlekenhuis. En
degeest: Dl. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Jelgers-
makliniek: Jongerenteam:
zondering van behandeltijden en
etenstijden. Academisch Zieken
huis: Voor alle patiënten (behalve kin
deren) zijn de bezoekuren als volgt:
Dagelijks 14.15-15.00 u. en 18.30-
'".30 u. Avondbezoekuur afdeling
het verpleegkundig hoofd. Bezoektij
den kinderafdelingen: voor ouders
van opgenomen kinderen na overleg
met verpleegkundig hoofd. Voor an
dere bezoekers van kinderen: Keel-,
neus- en oorheelkunde en neurologie:
14.15-15.00 en 18.30-19.30. Oogheel
kunde en heelkunde: 14.15-15.00 en
18.30-19.00. Rijnoordziekenhuls:
Dagelijks 14.30-15.15 u. en 18.30-
noodsiti
nachts en in het weekeinde b<
onder nummer: 06-821214
MELDLIJN AGRESSIE EN DISCI
NATIE HOMOSEXUALITEIT
221008. zo. 20-24.
RAAD VAN ARBEID Hoge Rijf
306, Lelden, tel 071-899375
geopend ma. t/m vr. 9-12 u.
Telefonische informatie ove
bijslag: 8-12_u.
I™L™.™.""..-^aze
2aÖ'ou."wo. en vrr9.Ö(MÖ.3o"ii.' Uoeker
seweg 33, Voorschoten. Tel. 325(opern
SP HULP- EN INFORMATIEDIEh^ p
Groenesteeg 33, Leiden. Tel. (1. n7
134640 of 071-144600. Hulp en UT u<
matie op medisch, juridisch en mlTT
gebied, werk, sociale verzekering/
huurkwesties. Spreekuur: elke C'
derdag van 20.00-21.00 u. Sreest
STICHTING VRIJWILLIGERS O311
TRALE Pallasstraat 1, Alphen f.
i Rijn. Tel. 01720-33033. B<
ding en opvang
SK
19.30 u. Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders werken
kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinder- gesprek.
welke reden dan ook, tijdelijk^
nodig hebben. Bovendien wordt \t/66n
matie verstrekt over andere fnog^0Or(j€
heden van hulpverlening en deio71
reikbaarheid daarvan.
VRIJWILLIGERS CENTRALE l^1- 0'
gegracht 246a, Leiden. Tel. 149(
Dagelijks bereikbaar van 9.00-1!
u. voor informatie over vrijwillig
afdeling 15.00-15.30 u. alleen -
ouders 18.00-18.30 u.
EK Leiden, tel 254810.) Informatie
over en aanmelden voor kinderop
vang in Leiden. Geopend: ma t/m vr
ANTI-DISCRIMINATIE CENTRAAL
MELDPUNT LEIDEN. Ketelboeter-
steeg 10. Ma. t/m vr. telefonisch be
reikbaar van 10.00 tot 16.00 via 071-
120903. Spreekuur ma. 13.00-15.00
en do. 18.80-20.30.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau, Ketelboeters-
steeg 10. tel. 130775; afdeling belas
tingen: alleen op afspraak, klachten
bureau: dl. en do. 18.30-20.30, afde
ling vreemdelingenrecht: ma. 13-15
en do. 18.30-20.30, afdeling vrouw:
vr. 10-12.
SOS Telefonische Hul|>dienst Lei-
MEIDENTELEFOON Tel:
141616, bereikbaar maandag 18,
20.00, donderdag 19.00-22.00.
WERKENDE JONGEREN KIL^.p
ten- en informatieuur Elke dlnsf( Q Jp
avond van 17.00 tot 20.00 u. Klv
kantoor Koppenhinksteeg 2, Leièleuwf
Tel. 071-121139. eiden
170083, 215332 of 312556.
GRA'
INFOR
THEA1
