Prikklok niet langer
maat aller dingen
Onderwijsveld dreigt
met harde acties
De WD, een luis( je) in de coalitie-pels
n
.KONINKLIJK
HUIS
RAPPORT OVER TIJDSINDELING ji
Plannen PvdA en VVD
over alleenstaanden
verschillen nauwelijks
INNENLAND
CfiidóöSowiwnt
DONDERDAG 26 JANUARI 1989 PAGINA 3
tolitie schiet
itbull dood
pdui
van
kun
i gulj".
TRECHT Scherpschutters
de Utrechtse politie hebben
stermiddag een pitbullterriër
lodgeschoten nadat de hond een
haap had gedood en een ander
■wond. Een tweede pitbull kon
jjhtkomen. Bewoners hadden
ploep
't,
'gerii,
orig
sport
in, h
eld dat de twee honden scha-
naburige kinder-
ierderij aanvielen. De beesten
en volgens de politie zo door
dolle heen, dat verdoven niet
?r aan de orde was. De schut-
rs konden met speciale munitie
hond doden, maar de tweede
g op de vlucht. De politie is
op zoek naar het beest, en
de eigenaar.
Panda
broodje
Prins Bernhard
ontving gisteren
op Paleis
Soestdijk uit
handen van
bakker Van Strien
het eerste
Pandabroodje.
Vanaf zaterdag zal
dit 7-granenbrood
in circa tachtig
procent van de
Nederlandse
bakkerijen te koop
zijn. Een deel van
de opbrengst is
bestemd voor het
Wereld Natuur
Fonds.
FOTO: ANP
TNO: geen uitbreiding
niersteenvergruizers
UTRECHT De overheid moet het aantal nier
steenvergruizers niet verder uitbreiden, omdat er
nu al te veel zijn. Bovendien zal het aantal behan
delingen in de toekomst afnemen. Dat is de conclu
sie uit een onderzoek van TNO dat op verzoek van
staatssecretaris Dees van volksgezondheid is ver
richt. In Nederland zijn er acht niersteenvergrui
zers, waarmee vorig jaar 7.400. behandelingen wer
den verricht. Er zijn redenen om de vergruizer te
verkiezen boven een operatie: de behandeling is
vrijwel pijnloos en de patiënt is snel weer op de
been. Ook mensen die eigenlijk geen last hebben
van hun - kleine - stenen en dus geen reden heb
ben om zich te laten opereren, gaan voor de zeker
heid naar de vergruizer. In tachtig procent van die
gevallen zouden de stenen spontaan of met medi
cijnen verwijderd kunnen worden. De vergruizers
worden daardoor „oneigenlijk" gebruikt.
Vereniging patiënten
met gezichtsafwijkingen
ROTTERDAM In het Dijkzigt-zieken-
huis te Rotterdam wordt zaterdag de lan
delijke patiënten- en oudervereniging
opgericht voor schedel- en aangezicht
safwijkingen.
De vereniging richt zich vooral op men
sen met ernstige aangeboren afwijkingen
van het gelaat en de schedel. Dergelijke
afwijkingen komen relatief gezien wei
nig voor en zijn ruwweg onder te verde
len in vijf soorten: te vroeg sluiten van
de schedeldaknaden, te ver uit elkaar
staande oogkassen, erfelijke afwijkingen
van de oogkas, een onderontwikkelde
gezichtshelft en gezwellen van lymphe-
of bloedvaten van het gelaat. In Dijkzigt
worden inmiddels vijftien jaar patiënten
behandeld die aan dergelijke afwijkin
gen lijden.
CDA-fractie Amsterdam
wisselt voorzitter
AMSTERDAM De gemeenteraads
fractie van het CDA in Amsterdam
heeft gisteravond haar voorzitter, P.
Heijne, met onmiddellijke ingang van
zijn functie ontheven en V. Bruins Slot
tot nieuwe fractievoorzitter benoemd.
Heijne had in de pers het college van B
W gemaand op te stappen als zij door
blijft gaan met „technocratisch de stad
te besturen". Hij vindt het stadsbestuur
medeverantwoordelijk voor „de steeds
groter wordende kloof tussen de bur
gers en het bestuur". Zijn fractiegeno
ten lieten weten zich te distantiëren van
deze publieke uitlatingen, „die het ge
volg zijn van persoonlijke omstandighe
den van de heer Heijne". Heijne blijft
wel lid van de Amsterdamse raad.
lenla
tijen
adv
erdi E. eist
hadevergoeding
'de San fotograaf
AARLEM De ont-
ierder en moordenaar
fgesjjn Gerrit Jan Heijn, Fer-
~""1 E., eist een schadever-
>eding van vijftigduizend
ïlden van de winnaaF
isaurtn de Zilveren Camera
gege>88, ANP-fotograaf Paul
tolk. Zijn advocaat, mr.
Sanders uit Haarlem,
ilpeft dit in een brief aan
fotograaf meegedeeld,
lorer
le kaij motiveert de claim met
et argument dat zijn cliënt
ateriële en immateriële
hade heeft geleden. Die
hade is volgens hem ont-
doordat de winnende
to waarop E. staat afge-
llifaeld zonder diens toestem
de Jing openbaar is gemaakt.
j tolk kreeg de prijs voor een
,jto uit een serie die hij van
j erdi E. maakte tijdens de
*e*fs|constructie van de ontvoe-
ekjeLg Van Gerrit Jan Heijn in
leidt |e bossen in Bloemendaal.
foto werd vorig jaar door
j ja£t ANP verspreid en is toen
n de media gepubliceerd.
Stichting De Zilveren Ca
ra wilde de foto echter
t opnieuw openbaar ma-
in, omdat Ferdi E. daar zelf
toestemming voor heeft
igeven en ze bang was voor
Hein: schadeclaim. Toch is de
innende foto de afgelopen
eken ruimschoots gepubli-
erd, onder meer in het
OS-journaal en diverse
ig- en weekbladen, aldus
inders. De advocaat vindt
GriQt Stolk zowel met het ma
de foto als de open-
ïarmaking ervan, een on
rechtmatige daad heeft be-
NBT: imago
Nederland
erbetert
EN HAAG Het Ne-
irlands Bureau voor
öerisme (NBT) heeft de
druk dat het imago van
ederland in het buiten-
nd als oord van drugs en
iminaliteit aan het ver-
•teren is. Directeur Cor-
•lissen ziet in andere
nden groeiend respect
waardering voor onze
ndamentele aanpak van
?t drugsprobleem, ook al
daarmee wat meer tijd
moeid en zijn resultaten
is op termijn te zien.
irnelissen zei dit gisteren in
n gesprek van het NBT met
kamercommissie voor mid-
ï- en kleinbedrijf waarin
toeristisch beleid in ons
d ter discussie stond. Het
BT heeft onder andere uit
[nalen van hotels het gevoel
t ook de Amerikaanse toe
ten weer terugkomen naar
iropa, nadat ze in 1986 uit
gst voor terrorisme massaal
egbleven. Dat betekende
terugval van 25 tot 30
ederland bleef door de grote
ncurrentie in Europa, prijs-
itwikkelingen en de dollar
tot nog toe wat achter,
het NBT heeft goede
>op op een snellere stijging,
5 procent dit jaar.
26 januari
Koningin Beatrix woont in
het Luxor Theater in Rot
terdam de première bij van
de film „Een geschiedenis
van de wind" van Joris
Ivens en Marceline Lori-
dan. Met deze première
wordt het achttiende film
festival Rotterdam geo-
nciëj pend.
te
le g
TILBURG Slechts een
minderheid van de bevol
king beschikt over een
baan, maar toch bepaalt
nog steeds de prikklok
het ritme van onze samen
leving. Overdag zijn de
bedrijven, de winkels en
de instellingen open, 's
avonds is er televisie, 's
nachts is er niets, zelfs
geen openbaar vervoer, en
het weekeinde is vrij.
Aan die vertrouwde tijdsinde
ling zal echter een einde ko
men. Het ene ritme voor de
ene samenleving zal worden
vervangen door een optelsom
van vele individuele daginde
lingen, zo schrijft de werk
groep Vrijetijds wetenschappen
van de Katholieke Universi
teit Brabant in het gisteren
verschenen rapport „Over
tijd".
Dat de maatschappelijke pro
grammering op losse schroe
ven komt te staan (en ten dele
nu al staat te trillen), dat de
vijfdaagse werkweek niet lan
ger het weekrooster van de
hele samenleving zal bepalen,
is volgens de wetenschappers
uit Tilburg niet in de eerste
plaats het gevolg van de werk
loosheid, hoezeer dat ook voor
de hand zou liggen. „In poli
tiek en economisch opzicht
blijft arbeid de maat aller din
gen", schrijft prof. dr. Th. Bec
kers.
Het is volgens hem aan de re
organisatie van de arbeid te
wijten dat de tijdsindeling van
bedrijven, instellingen en
huishoudens zal veranderen.
De werkloosheid is niet meer
dan één van de factoren die
die reorganisatie in gang zul
len zetten. De volledige baan
zal plaats maken voor de
„flexibele arbeidsrelatie", al
dus Beckers. Niet langer zul
len miljoenen mensen 's och
tends massaal naar hun werk
vertrekken om 's avonds weer
even massaal huiswaarts te ke
ren, nee, er zal sprake zijn van
„deeltijd-arbeid, variabele
werktijden, ploegenarbeid, on
regelmatig werk, thuiswerk,
telewerk, loopbaanonderbre
king, ouderschapsverlof",
kortom, „een gedifferentieerd
en geïndividualiseerd pa-
Perspectief
Vooral voor de werkgevers is
deze differentiatie een aan
trekkelijk perspectief, want zij
voelen zich steeds meer ge
handicapt door wat de werk
nemers zien als verworvenhe
den: het vrije weekeinde en de
vrije avonden. Dat zijn nu de
momenten waarop de meeste
mensen tegelijkertijd baas zijn
over hun eigen tijd, hun vrije
tijd derhalve. Die zullen ze
weliswaar niet verliezen, zo
verwacht Beckers, maar ze
zullen er niet meer allemaal
tegelijkertijd van kunnen ge
nieten.
Dat heeft nogal wat gevolgen
voor het sociale leven, in de
eerste plaats natuurlijk in de
gezinnen (of beter: huishou
dens), maar ook daarbuiten.
Want op dit moment is het
ganse sociale en culturele le
ven nog afgestemd op de
avond en het weekeinde. Ove
rigens kan de vraag worden
gesteld of er van sociaal leven
nog wel wat overblijft bij een
vergaande verbrokkeling van
de samenleving; als Ot over
dag werkt en Sien 's nachts,
wanneer zien ze elkaar dan?
En hun families, hun vrien
den? Dat wordt nog een hele
organisatie.
Ook de winkels, de overheids
instellingen en de media zul
len de nodige moeite moeten
doen om bezoek te ontvangen.
Niet langer kan op vaste tijden
gerekend worden op het grote
publiek; het grote publiek be
staat niet meer. De doelgroe
pen die daarvoor in de plaats
komen moeten op verschillen
de momenten bediend worden.
Nederland moet altijd geopend
blijven, er zijn altijd wel klan
ten.
T weeveirdieners
Nog meer dan nu zullen veel
eisende tweeverdieners hun
opwachting maken, ware ma
nagers, ook in hun vrije tijd.
Daartegenover zal een grote
groep mensen wel over vol
doende vr ije tijd beschikken,
maar niet over voldoende geld
om er wat mee te doen. Ir. H.
van der Poel schrijft in de
bundel: „Aan de ene kant staat
een groep die financieel in
staat is te selecteren, door be
hulpzame apparaten aan te
schaffen en minder plezierige
huishoudelijke taken uit te be
steden. Dat. scheelt hen ook
weer tijd. Aan de andere kant
staat de groep die tegen een
beperkt inkomen aankijkt en
niet veel kan selecteren. Men
zal zich voornamelijk moeten
beperken tot weinig geld ver
gende bezigheden zoals televi
siekijken, wandelen, vissen en
huiselijke contacten".
Het gaat hierbij volgens Van
dér Poel niet alleen om een fi
nanciële tweedeling, maar
zelfs om een „culturele kloof",
die alles met tijdsbesteding te
maken heeft. Terwijl groep
één zich op efficiënte wijze
spoedt van werk naar recrea
tie en vice versa, tussendoor
uit de magnetron eet en via de
video nog even het laatste
nieuws bewondert, hangt de
andere groep de hele avond
voor de televisie, gewend aan
een veel langzamer levenstem
po, te arm voor een magne
tron, geen interesse in het
ïws. Volgens de opstellers
de bundel zou de overheid
s moeten onderzoeken hoe
de „verschillende groepen
burgers" vanuit hun eigen
perspectief aankijken tegen de
komende veranderingen in
het ritme van de samenleving.
Alleen als hun wensen bekend
zijn kan de overheid passende
maatregelen nemen, aldus de
wetenschappers. Dan kan de
regering gaan werken aan
„een eerste Nota voor de Tijd
sordening".
STEVO AKKERMAN
DEN HAAG In een
donker hoekje van de
Tweede Kamer leunt
Frank de Grave zelfverze
kerd tegen de muur. Als
indiener van het voorstel
voor een alleenstaanden-
toeslag is hij rechtstreeks
verantwoordelijk voor de
ergernis bij minister Ru-
ding en diens partijgeno
ten in het CDA. De Grave
twijfelt geen moment; hij
weet zeker dat de rege
ring niet het „onaan
vaardbaar" kan uitspre
ken over zijn plan, dat im
mers financieel gedekt en
„fraudebestendig" is.
Nog geen kwartier later komt
De Graves fractievoorzitter
Voorhoeve op de proppen. Hij
heeft zich al de hele dag na
drukkelijk in de Kamer laten
zien. Met een stalen gezicht
zegt Voorhoeve dat de VVD
het voorstel zal intrekken als
het kabinet het machtswoord
uitspreekt. „Ik verwacht dat
dit zal gebeuren", verkondigt
Voorhoeve.
Deze gang van zaken lijkt op
z'n zachtst gezegd vreemd,
maar is typerend voor de op
stelling van de kleinste rege
ringsfractie, die zich graag op
stelt als luis in de pels van de
coalitie. Steeds weer namelijk
doet de VVD hardnekkige po
gingen de gedenkwaardige
woorden na te leven die de
toenmalige vice-fractievoorzit-
Oogcontact tussen minister Ruding en zijn ambtenaren op de tribune tijdeins het debat over de
belastinghervorming. De minister wordt geflankeerd door de staatssecretarissen Koning (financiën)
en De Graaf (sociale zaken).
FOTO: DIJKSTRA
ter Bolkestein vorig jaar sprak
tijdens het debat over de
bouwfraude. Bolkestein, te
genwoordig minister van de
fensie, hield een pleidooi voor
het herstel van de staatsrech
telijke verhouding. Met andere
woorden, de regering en het
parlement hebben elk een ei
gen verantwoordelijkheid en
daarnaar handelen.
Het kan dus gebeuren dat de rug met een waardigheid die
VVD als coalitiepartner tóch' premier Lubbers doet knarse-
niet in zee wenst te gaan met tanden,
het CDA en de regering. De
debatten over de WIR en de Nu is er zelfs een extra minis-
paspoortaffaire warén daarvan terraad-vergadering uitgeroe-
goede voorbeelden. Maar pen voor alleenstaanden. Het
steeds als de regering de zaak CDA is woedend; Voorhoeve
hoog opspeelt en werkelijk stelt zich koel op. Dat het
schouwd. Vorige week al be
sloten CDA en VVD namelijk
een overgangsregeling in te
voeren voor alleenstaanden,
die dan een jaar een financiële
compensatie zouden krijgen.
Dit voorstel werd formeel pas
afgelopen maandag ingediend.
De VVD'er De Grave had
weliswaar gezegd dat hij een
permanente regeling niet uit
sloot als die inderdaad contro
leerbaar zou zijn, maar daarin
geloofde niemand bij het CDA.
De Grave, die bijzonder goede
banden heeft met de PvdA'ers
Kombrink en Vermeend,
heeft dinsdagavond tot laat ge
tracht het CDA te bewegen
toch akkoord te gaan met een
permanente toeslag voor al
leenstaanden. De christende
mocraten, die in de zomer van
vorig jaar al zo veel water bij
de wijn hadden gedaan, wei
gerden en kregen dit de vol
gende dag op hun bordje.
Maar de macht van het CDA
en de regering blijft groot. De
VVD is zó blij met het algeme
ne sociaal-economische kabi
netsbeleid, waarin immers
veel liberaals is terug te vin
den, dat een crisis telkens
wordt afgewend. Schermutse
lingen over alleenstaanden,
paspoorten en aanverwante
onderwerpen kunnen Voor
hoeve niet raken; hij wordt
pas echt boos als de hoofdpun
ten van beleid worden aange
tast. De VVD zal echter altijd
wel op onderdelen een eigen
koers varen en blijft derhalve
het luisje in de pels van de
coalitie. ROB SEBES
Gevaarlijkste Aquila-
container geborgen
DEN HELDER Bergers van Smit Tak hebben afgelopen
nacht op de Noordzee, 60 kilometer ten noorden van Den Hel
der, een container met fosfortrichloride van de deklading van
de Franse vrachtvaarder Aquila geborgen. Omdat de stof onder
omstandigheden brandbaar en explosief kan zijn en snel hoge
doses levensgevaarlijk zoutzuur en chloorgas kan vormen, was
de operatie met de hoogste veiligheidsmaatregelen omgeven.
Volgens de bergers ging het om de gevaarlijkste container.
KNOLLEN
Mie 2a£ew tm Ucoo
HPMPSN LA&ISe
eeesrew 2ijw-
<o-~
(ADVERTENTIE)
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De plan
nen van PvdA en VVD
voor het behoud van een
beperkte alleenstaanden-
toeslag verschillen niet
veel van elkaar. In beide
voorstellen bedraagt de
toeslag 30% van de basis
aftrek, die wordt opgerekt
van 4500 tot ongeveer
4900 gulden, is de doel
groep beperkt tot alleen
staanden die zelfstandig
wonen en gaan tweever
dieners er iets minder op
vooruit.
De financiering is echter
verschillend. De PvdA wil
de tarieven van de eerste en
tweede schijf oprekken tot
respectievelijk 36 en 51%. De
VVD wil alleen het laagste
tarief verhogen (ook tot 36%)
omdat anders de middenin
komens worden benadeeld.
De regering en het CDA
gaan uit van tarieven van 35,
50 en 60%.
De CDA-woord voerders Van
Amelsvoort en Vreugdenhil
toonden zich uiterst teleurge
steld over c"
wending van de VVD.
zullen ons beraden of wij nü
iets moeten gaan doen voor
de alleenverdieners", dreigde
Vreugdenhil. Van Amels
voort zag absoluut geen re
den iets extra's te doen voor
alleenstaanden.
Ruding schetste uitvoerig dat
het aantal alleenstaanden dat
van de PvdA- en VVD-plan-
nen zou profiteren bijzonder
gering is. Ook zou volgens
Ruding spanning ontstaan
omdat bepaalde alleenstaan
den boven anderen worden
bevoordeeld. De bewinds
man had minder moeite met
de ook door de VVD bedach
te en door CDA ondersteun
de overgangsregerling voor
een jaar. „We juichen het
niet toe, maar hebben hier
over een minder hard oor
deel", zei Ruding.
Hij somde de groepen op die
volgens hem juist de dupe
zullen zijn van de herinvoe
ring van een alleenstaanden-
toeslag: tweeverdieners, al
leenverdieners in de mid
deninkomens en gehuwde
bejaarden met een redelijk
maar niet al te hoog pen
sioen. „Bovendien gaan ao-
w'ers met een klein aanvul
lend pensioen er niet op
vooruit", meende Ruding.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De hard
ste onderwijsacties ooit in
dit land gevoerd dreigen
als minister Deetman (on
derwijs) een „volstrekt ge
lijkwaardig overleg" met
de onderwijsbonden wei
gert. De bonden (KOV,
PCO, ABOP. NGL en
AVS) willen niets weten
van een eenzijdig door
Deetman opgelegd „dic
taat" om scholen in het
basis- en voortgezet on
derwijs meer zelfstandig
heid te geven.
Voorzitter J. Bouwsma van
het Nederlands Genootschap
voor Leraren (NGL) maakte
dit gisteren bekend na afloop
van een bijeenkomst in Den
Haag waar de minister de on
derwijsorganisaties een toe
lichting gaf op zijn voornemen
een zogenoemd „formatiebud
getsysteem" in te voeren.
Voordat het overleg begint
moet, aldus Bouwsma, duide
lijk zijn dat overeenstemming
kan worden bereikt. In de
praktijk betekent dit volgens
hem „dat er vroeg of laat geld
op tafel moet komen".
In een gezamenlijke verkla
ring noemden de bonden de
plannen „zeer ingrijpend "en
bedreigend". Deetman wil de
scholen een vast budget geven
gebaseerd op het leerlinge
naantal, waarmee een eigen
personeelsbeleid kan worden
gevoerd. De vervanging van
zieke leerkrachten moet ook
uit dit potje worden bekostigd.
Tot nu toe konden deze kosten
bij de minister worden gede
clareerd. Bouwsma wees erop
dat het kabinet het risico van
de financiële problemen waar
het zelf niet uitkomt afwentelt
op de scholen.
Voorts wil Deetman de invoe
ring van de veertig-urige
werkweek in plaats van de
lestaak van 29 uur en een aan-
de vakantierege-
