Het is niet uit te sluiten dat ■omwonenden om het leven komen Betere diagnose met revolutionair röntgenapparaat Lubbers keert zich niet tegen commerciële tv en Elba claimt 66 min van KEP $)U PONT INFORMEERT OVER RISICO'S FABRIEK: lEUWi ,Cor Coster was in Letland ssistent-kampbewaarder" BUitvoering Bereikbaarheidsplan pandstad officieel begonnen Onzekerheid subsidie schone auto's blijft „Mannen moeten geweerd in verplegende beroepen" PAGI1 BINNENLAND GeidóaQowumt WOENSDAG 18 JANUARI 1989 PAGINA 3 l/M 'rinses Margriet Tiaar VS rmans tich ageerèii zeken e n D isch lEN HAAG Prinses Mar- riet en haar man mr. Pieter an Vollenhoven zullen op jtnodiging van „The Ameri- in Committee for the Ter- intenary of the Accession of William III and Mary II"' wfan 10 tot 14 februari Willi- nsburg (Virginia) en Was- ngton in de Verenigde Sta rt bezoeken. De prinses is schermvrouwe van de Wil- m en Mary herdenking in jderland. In Williamsburg itvangt zij op de William and Mary University een lonorary Fellowship' voor Prinses Margriet viert morgen aar werk ten behoeve van haar 46e verjaardag, herdenking. FOTO: DIJKSTRA SCHIEDAM De Schiedamse druk kerij Elba claimt 66 miljoen gulden van de failliete paspoortfabriek KEP BV. Volgens juridisch adviseur mr. W. Korteweg heeft Elba hier recht op, zo schrijft hij in een brief aan cu rator mr. J. Mentink van KEP. Elba meent sterk in de schoenen te staan. De vordering bestaat voor het grootste deel uit „gederfde bruto winst", aldus Korteweg. De drukkerij Elba, die onder meer de strippen kaart maakt en die onder leiding staat van Wil Baard, is één van de bedrijven die aan de wieg stonden van de oprichting van KEP. Elba fungeerde als toeleveringsbedrijf voor KEP en maakte het paspoort boekje waarin de fraudebestendige kaart met persoonsgegevens zou ko men. Baard bekleedde daarbij een dubbel functie: naast directeur van Elba was hij technisch directeur van KEP. KEP heeft, doordat de paspoort-order werd ingetrokken, zijn schuldeisers nooit kunnen betalen. Wel werd vlak voor het verbreken van de samen werkingsovereenkomst met de staat 2,4 miljoen naar Elba overgeboekt. Voor Elba was dit lang niet genoeg, vandaar dat de drukkerij nu met de grote claim is gekomen. Elba ontkent overigens dat de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) bezig is met een onderzoek bij het bedrijf. Er zou sprake zijn van een onderzoek door enkele medewerkers van de Rijksaccountantsdienst. Rijksgebouwen als lichtend voorbeeld DEN HAAG De Rijksoverheid zal alleen nog hoogfrequente tl- verlichting toepassen in haar ge bouwen. De redenen hiervoor zijn energiebesparing en milieu overwegingen, vertelde mr. F. Evers, directeur van de Rijksge bouwendienst, gisteren tijdens het symposium „Licht op renova tie" in Den Haag. Het Rijk wil hiermee onder meer een voor beeldfunctie vervullen voor an dere onroerend-goedbezitters. Hoogfrequente verlichting is goedkoper in energiegebruik dan gewone tl-verlichting. Bovendien kunnen hoogfrequente tl-buizen worden gedimd en hebben ze een hogere lichtopbrengst. Kakkerlakkenplaag tast apparatuur aan AMSTERDAM Een kennelijk onuit roeibare kolonie kakkerlakken heeft in Amsterdam-Zuidoost in vier woningen voor 10.000 gulden schade toegebracht aan elektronische apparatuur. Dat zei de ad vocaat van de vier huurders mr. U. Koop- mans gisteren in een kort geding voor de Amsterdamse rechtbank. Hij eiste schade vergoeding van de gemeente. Op de zit ting toonden de bewoners een videofilm waarop te zien is hoe de kakkerlakken op wanden en plafonds wandelen. Een bewo ner trof zelfs een kakkerlak aan op het gezicht van haar baby. De advocaat van de gemeente Amsterdam ontkende dat de beestjes elektronische apparatuur aantas ten en vroeg de rechtbank de gevraagde voorzieningen te weigeren. Vader ontvoert eigen kinderen naar Egypte VENLO Een 35-jarige Egypte naar heeft zijn drie kinderen, twee meisjes en een joegen van 1, 3 en 5 jaar, in Venlo ontvoerd en is met hen via Schiphol naar Egypte ver trokken. De kinderen hebben zowel de Nederlandse als de Egyptische nationaliteit. De 32-jarige Neder landse moeder woonde met de kin deren al enige tijd in Venlo. Han gende de uitspraak in een echtschei dingsprocedure waren de kinderen aan haar toegewezen. De vader mocht ze alleen met uitdrukkelijke toestemming van de moeder meene men voor uitstapjes. vv; e moj tekst iteren regee iag of g is afspra tan bi oldoei n, dal et re J arekej eer iij vordel begrijp code :en i ie S' ïn tiji De DA-i fgemi ïer S' VANDAAG IN HET )ORDRECHT Het [eeft even geduurd, maar lim 12,5 jaar na de che- lische ramp in het Itali- inse bergdorpje Seveso 5-ie er dan: de Post-Seve- >-richtlijn. Vanmorgen ïaakte het ministerie van rROM bekend dat met igang van juli dit jaar ten linste 74 chemische be kijven in Nederland om wonenden geïnformeerd ïoeten hebben over de isico's van de stoffen waarmee gewerkt wordt. Du Pont de Nemours, in Dordrecht is al klaar met Het chemische bedrijf, leve rancier van onder meer de anti-aanbaklaag in menige koekepan, windt er geen doekjes om. In een brief die aanstaande dinsdag onder ruim vijfduizend omwonenden van de fabriek verspreid wordt, staat: „Tijdens een on gewenste gebeurtenis kunnen stoffen vrijkomen die bij hoge concentraties bijvoorbeeld de longen en slijmvliezen ernstig aantasten. Het is niet uit te sluiten dat omwonenden hier door om het leven komen". Een boodschap die op het eer ste gezicht nogal wat ongerust heid kan veroorzaken, erkent voorlichter Henk Post van Du Pont volmondig. Maar hij zou geen voorlichter zijn als aan de betreffende alarmerende passage niet relativerend was toegevoegd: „De kans dat zo'n ongeluk gebeurt is één op de miljoen per jaar. Dat is te ver gelijken met de kans die u loopt om binnen de periode van een jaar dodelijk door de bliksem te worden getroffen". Post-Seveso Du Pont bijt in Nederland als chemisch bedrijf het spits af in het zogenoemde Post-Seveso- Project. Naar aanleiding van die spraakmakende ramp in Italië, waarbij het dorp Seveso in 1976 werd blootgesteld aan het zeer giftige dioxine, vaar digde de Europese Gemeen schap in 1982 nieuwe veilig heids-richtlijnen uit, waaraan op termijn alle lidstaten zou den moeten voldoen. In Seveso werd een dure en pijnlijke les betaald. Pas ruim twee weken nadat bij een ex plosie in de Icmesa-fabriek circa 2 kilo dioxine was vrijge komen, werden de inwoners van het dorp Seveso geëva cueerd. Huisdieren waren in middels gestorven en de kin deren zaten onder de bulten. Ook de plaatselijke overheid bleek niet op de hoogte van de ernst van de ramp of de giftig heid van de vrijgekomen stof fen. Bij Du Pont is maandenlang in nauwe samenwerking met ge meenten, provincie, rijk en brandweer aan een deugdelijk rampbestrijdingsplan gewerkt, vertelt Henk Post. „Elke ge meente in Nederland beschikt al over een rampenplan, waar bij in feite wordt afgesproken wie bij een omvangrijke ramp wat doet. Maar het hebben van een rampbestrijdingsplan was tot voor kort niet ver plicht". Du Pont heeft uit het plan ge concludeerd dat een eventuele ramp bij de fabriek de omge ving nooit langer dan enkele uren kan belasten. Hoewel het in Seveso juist ontbrak aan een tijdige evacuatie van bur gers, denkt Du Pont nooit tot een evacuatie over te hoeven gaan. In een neon-oranje „alarmkaart" wordt de bur gers in klare taal uitgelegd dat zij bij een ramp op het Du- Pontterrein vooral binnen moeten blijven, alles moeten sluiten en moeten wachten op nadere berichten via de kabel- tv of geluidswagen. Waarom niet evacueren H. van der Weide, afdelings hoofd van de gemeentelijke brandweer: „Gebleken is dat de mensen het best beschermd zijn door verblijf binnenshuis. Juist als je naar buiten gaat, word je aan een eventuele gas wolk blootgesteld. Bovendien is een evacuatie in een noodsi tuatie in ons dichtbevolkte land niet realiseerbaar. Alleen preventief zou het uit te voe ren zijn. Maar als je dan ziet dat de evacuatie van 700 men sen uit Rotterdam in verband met de bellebom al zeven maanden voorbereidingstijd vergde, kun je ook daar scep tisch over zijn". Is het niet even onrealistisch te verwachten dat mensen braaf binnen zullen blijven als zich op een steenworp afstand een grote ramp heeft voorge daan? Post: „Uitgangspunt moet na tuurlijk zijn dat het niet te lang mag duren. Aangezien we bij Du Pont toch over eventue le gifwolken praten, die dus weer overwaaien, zal de tijd dat mensen binnen moeten blijven beperkt blijven. Er hoeven heus geen pakken brood in de vriezer". Post: „Nee, kom nou, dat is hier niet aan de orde". Met een blik op Van der Weide: „We hebben het nog wel even gehad over vochtige lappen, De chemische fabriek van Du Pont in Dordrecht. die de mensen dan tussen de kieren van ramen en deuren zouden moeten proppen. Of kleefband om dat soort zaken af te plakken. Maar als je van een wolk van drie uur uitgaat, heb je nauwelijks de tijd om dat soort maatregelen te tref fen". De alarminstructies, die vaag doen denken aan de „oorlogs kaart" van de BB uit de jaren vijftig, vormen overigens niet het eerste contact tussen Du Pont en omwonenden. Al se dert acht jaar organiseert het bedrijf met enige regelmaat een „open huis". In 1985 moest Post de omwonenden drie keer achtereen informeren over bedrijfsongevallen die zich hadden voorgedaan. Bij het ernstigste incident ont snapte uit een opslagtank 12 kilo giftig fluor-waterstofgas. Post: „We hebben toen de hele buurt geïnformeerd, want theoretisch gesproken was er een toch een redelijke kans op een forse ramp. De bodem van het opslagbassin voor totaal 4000 kilo fluor-waterstof bleek immers poreus te zijn. Daar was het publiek indertijd niet blij mee, dat kunt u van me aannemen". Anno 1989 prijkt bij de ingang naar het bedrijf een groot me dedelingenbord dat trots meldt dat sedert 1985 ruim tien mil joen veilige arbeidsuren afge werkt zijn. Daaronder de me dedeling: ..Du Pont, nummer-1 in veiligheid". PAUL KOOPMAN MSTERDAM De voetbal- akelaar Cor Coster, schoon- ader van Johan Cruyff, is in tweede Tweede Wereldoor- assistent-kampbewaarder Letland geweest, zo meldt iet weekblad Hervormd Ne- rland in zijn editie van deze •eek. Volgens het blad werd loster aan het begin van de irlog wegens zwarte handel gearresteerd en^gevangen ge zet in een kamp in Duitsland. Na anderhalf jaar werd hij overgeplaatst naar Letland, waar hij assistent-kampbe- waarder werd. Coster was ver antwoordelijk voor de verde ling van voedsel en goederen in het kamp en trad daarbij, zo verklaren dwangarbeiders, be paald hard op. Coster ontkent dat niet en laat weten sommi ge daden nu te betreuren. „Maar ik zat in een dwangpo sitie. Er moesten nu eenmaal vervelende beslissingen geno men worden", aldus Coster. De voetbalmakelaar werd di rect na de oorlog in Nederland aangehouden, maar er werd geen vervolging tegen hem in gesteld. aiië:\ i)EN HAAG „Buiten en gewoon, stimulerend en lagter lovenmenselijk". Zo om- 'bféde ;chreef minister Smit- Kroes van verkeer en wa- erstaat gistermiddag de ewoïï ïensgezindheid over het jtemp bereikbaarheidsplan J6 Randstad die na tweeën eenhalf jaar overleg .tus- h^sen Rijk, provincies en de deeirier grote steden is ont staan. In het Nederlands Congresgebouw in Den «jHaag ondertekende zij sa- li' men met de vier betrok- ken burgemeesters en i drie gedeputeerden van de Randstad-provincies het Convenant tot verbe- tering van de bereikbaar- s heid van de Randstad. Met de ondertekening is de uitvoering van het be reikbaarheidsplan offi cieel begonnen. De belangrijkste projecten uit het plan zijn: de verbreding van de A4 tussen Amsterdam en Den Haag, de aanleg van een tweede Coentunnel bij Amsterdam, de voltooiing van het „Hoefijzer" rond Den Haag en de verdubbeling van de spoorlijn tussen Amsterdam en Den Haag. Verder zijn er plan nen voor de verbetering van het provinciale en stedelijke wegennet en het voor de aan leg van -sneltramnet tussen Den Haag, Rotterdam en Zoe- termeer. De totale kosten van de uit voering van het bereikbaar heidsplan bedragen 3,4 miljard gulden, waarvan ongeveer een miljard wordt opgebracht door een verhoging van de wegen belasting met 25 gulden. Mi nister Smit-Kroes hoopt dat alle projecten in 1995 voltooid zijn. Niet iedereen deelde overigens het enthousiasme van de mi nister en de aanwezige stads en provinciebestuurders. Bui ten het Congresgebouw maak ten enkele leden van de Initia tiefgroep Wijs op Weg hun on genoegen over het bereikbaar heidsplan kenbaar, door een brede strook zwart plastic als een loper voor de ingang te leggen. Het plastic symboli seerde het vele asfalt dat er bij zal komen, omdat de plannen volgens de actievoerders „ab solute voorrang geven aan het autoverkeer boven het open baar vervoer en het fietsen". GRATIS ELKE WOENSDAG DE BI1LAGE BI) UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS MUZIEK THEATER. RECREATIE.EXPOSIT1ES EN EEN COMPLETE AGENDA DEN HAAG Het kabinet durft geen absolute zekerheid te bieden dat consumenten en autobedrijven gespaard blijven als het Europese Hof van justitie de Nederlandse fiscale maatrege len voor schone auto's afkeurt. In het ongunstigste geval zouden ze dan de genoten subsidies moeten terugbetalen. Deze achter deur bleef gisteren tijdens het kamerdebat over de subsidies voor nieuwe auto's met katalysatoren steeds dreigend op een kier staan. Staatssecretaris Koning van financiën hief de waar schuwende vinger op, nadat minister Nijpels (milieu) aanvanke lijk nogal wat optimisme had gewekt. DE KNOLLEN Links een foto van een borstkas gemaakt met een gangbaar röntgenapparaat. Rechts een foto gemaakt met de Amber, waarop de structuur van de longen veel helderder is en ook de wervelko lom beter te zien is. Rechtsonder vier streepjes die op de linkerfoto praktisch niet zijn te onder scheiden. FOTO'S: PR AZL KON AMBER DRIE JAAR UITPROBEREN LEIDEN Er is een nieuw apparaat voor het maken van röntgenfoto's van hart en longen (de borstkas), waarover medi ci van het Academisch Ziekenhuis van Leiden (AZL) zeer enthousiast zijn. Het apparaat, bedacht en gemaakt door de Delft- se optische industrie Ol- delft, is drie jaar in het AZL uitgeprobeerd en wordt inmiddels dagelijks gebruikt. De foto's die met de nieuwe vinding kunnen worden gemaakt laten veel meer zien dan met de gangbare appara tuur mogelijk is. Daardoor is een betere en snellere diagnose mogelijk, terwijl ook de gevolgen van een behandeling beter kun nen worden gevolgd. Dr. L. Schultze Kool, hoofd thorax-radiodiagnostiek van het AZL, heeft het nieuwe ap paraat, de Amber, al die jaren onder zijn hoede gehad. „We hebben er van 1200 patiënten foto's mee gemaakt en ik kan niet anders zeggen dan dat we hier te maken hebben met een revolutionaire vooruitgang in de diagnostiek. De longen en alle eventuele afwijkingen zijn stukken duidelijker zichtbaar dan normaal. Bovendien is het aantal mislukte opnamen bijna nihil. Vroeger moest je nog ge regeld twee of drie foto's van iemand maken en dat is niet zo prettig voor een patiënt. Volgens prof.dr. A. Voorthui- sen, hoofd radiodiagnostiek van het AZL, zou met de nieu we methode zelfs eerder long kanker kunnen worden ont dekt. Dat zou geen geringe vooruitgang zijn, want het gro te probleem bij longkanker is dat het carcinoom pas op een foto te zien is als deze niet meer te genezen is. Voorthui- sen zegt dat de metastases, de kleine bolletjes aan de wand van de long, of uitzaaiingen met het nieuwe procédé wel degelijk beter te zien zijn. Voorthuisen noemt de huidige generatie röntgenapparatuur heel behoorlijk, maar niet per fect. Röntgenstralen worden door diverse lichaamsdelen of organen nog te veel geabsor beerd, waardoor een foto ont staat waarop lang niet alles te zien is. De Amber kent dat probleeem nauwelijks, onder meer omdat een microproces sor exact regelt waar veel en waar minder straling moet ko men. „Dat betekent", zegt Voorthuisen, „dat sommige de len van het lichaam meer stra len krijgen en andere delen minder. Maar bij elkaar is dat niet meer dan bij een tot nu toe gangbare foto. Het is daar om ook zeker niet riskanter of zo. Voor de patiënten veran dert er niets. Of nou ja, wij weten nu natuurlijk beter en eerder wat ze eventueel man keren". Voorzichtig wordt al gedacht aan toepassing bij andere rönt genfoto's dan alleen van hart en longen, maar dat is nog in een zeer experimenteel stadi um. Voorlopig wil fabrikant Oldelft, die zo'n tien miljoen heeft geïnvesteerd in de ont wikkeling van de Amber, eens kijken wat de mogelijkheden van het apparaat zijn voor de thorax-fotografie. Directeur D. Büther, die vooral hoopt op de Amerikaanse markt, is in elk geval zeer optimistisch: „Ik denk dat we met dit apparaat een klapper in huis hebben". Het zou hem niet verbazen als de Amber de opvolger wordt van de Odelca, 's werelds meest gebruikte camera voor thorax-fotografie. Dit appa raat, waarvan Oldelft er zeker 30.000 heeft verkocht, bewees vooral na de Tweede Wereld oorlog zijn diensten bij het op sporen van tbc. DICK HOFLAND DEN HAAG De VVD zal zich tegen uitbreiding van de STER-reclame op televisie verzetten als het kabinet de plannen van AVRO, TROS en Veronica (ATV) voor het op richten van een commerciële omroep tegenwerkt, aldus het liberale kamerlid Loek Her- In een interview met de VAR A-televisie had Lubbers zondagavond betoogd dat ex tra STER-zendtijd de behoefte aan een commerciële omroep zou verminderen. „Die uitla tingen waren bedoeld", zo ver klaarde hij tegenover de Ka mer, „om de impasse in de me diadiscussie op te heffen en het reclame-taboe bij de tegen standers van commerciële om roep te doorbreken". Lubbers weersprak de VVD- opvatting dat zijn uitlatingen in strijd waren met het regeer akkoord. Evenmin was het zijn bedoeling de oprichting van een commerciële omroep (waartoe het regeerakkoord onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid biedt) dwars te zitten, zoals de VVD giste ren suggereerde. De VVD is een sterk voorstander van een commerciële omroep, het CDA voelt er bitter weinig voor en ook de ATV-omroepen en de „gekleurde" omroepen zoals KRO, NCRV en VARA hou den er verschillende menin gen op na. Daarom had de premier het idee geopperd om onder hand having van het huidige om roepbestel de STER-zendtijd fors uit te breiden en meer te spreiden over de uitzendtijden, echter zonder onderbreking van programma's. „Dat zou di verse voordelen opleveren", zei Lubbers gisteren. „Adver teren via de televisie wordt aantrekkelijker, de STER-in- komsten nemen flink toe, de omroepen kunnen daardoor meer doen en de kijkers hoe ven minder omroepgeld te be talen. Hierdoor wordt wellicht ook de behoefte aan een afzon- .derlijke commerciële omroep minder. Misschien brengt dit alles de verschillende partijen wat dichter bij elkaar. Ik heb met mijn opmerkingen ge tracht twee dingen te doorbre ken: ten eerste de impasse in de discussies en ten tweede het reclame-taboe dat nu nog be staat in het CDA en binnen de omroepen die niet tot het ATV-drietal behoren. Ik kan me moeilijk voorstellen wat de VVD hierop tegen zou hebben, want de VVD is immers altijd een groot voorstander van meer reclame geweest". „Al met al ben ik van mening dat ik de belangen van de coa litie op geen enkele wijze heb geschaad", aldus Lubbers. De mogelijkheid dat er toch nog een afzonderlijke commerciële omroep komt ligt volgens hem nog steeds open. UTRECHT Een drastische beperking van het aantal mannen bij de intrede in verzorgende beroepen is noodzakelijk om de positie van vrouwelijke werkne mers veilig te stellen. Als mannen niet in zulke groten getale binnenkomen, dan is het ook niet zo moeilijk om ze tegen te houden bij de hogere posities. Deze theorie zette dr. Marlies Ott van de vakgroep arbeids- en orga nisatiepsychologie van de Universiteit van Amsterdam gisteren uiteen op een bijeenkomst van de FNV-ambte- narenbond AbvaKabo in Utrecht. De AbvaKabo hield een symposium over vrouwen in verzorgen de beroepen. Er mankeert nogal wat aan de positie van die vrouwen en daarom zijn harde maatregelen nodig, stelde Ott. Verpleging en verzorging was vroeger vooral een beroep voor vrouwen. Van de 293 geklassificeerde beroepen in Nederland zijn er nu 171 typisch mannelijk (er werkt minder dan tien pro cent vrouwen) en slechts 13 typisch vrouwelijk (minder dan tien procent mannen). De scheiding tussen mannen- en vrouwenbe roepen is de laatste twintig jaar enigszins afgenomen maar dat komt vooral doordat meer mannen in vrouwenberoepen zijn gaan werken en niet andersom, aldus Ott. Het aantal vrouwen in hogere functies is de laatste jaren veel sneller afgenomen dan in lagere functies. In 1985 was nog maar 54 procent van de lei dinggevenden een vrouw, terwijl dat in 1971 nog op 77 procent lf$.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 3