Duitse burgemeester rijdt 160 km/u op koolzaadolie
DE NISSAN SUNNY'89
NISSAN
Rolls Royce
in trek
Autozitje en schommel
Hongaarse
muziek op
Orlando
Festival
AUTO
EcidócGotwcmt
DONDERDAG 12 JANUARI 1989 PAGINJ ?AC
Rolls Royce Motor Cars
Ltd, de Britse producent
van luxe automobielen,
heeft vorig jaar over de
hele wereld meer auto's
verkocht dan in 1987. Ook
in Noord-Amerika, waar
de meeste Europese fabri
kanten van luxe wagens
terrein verloren, wist de
onderneming meer auto's
aan de man te brengen.
Volgens verkoopdirecteur
Malcolm Hart is de afzetgroei
in Noordamerika een belang
rijke prestatie geweest en 1989
zal wederom een geslaagd jaar
worden. In totaal werden er
het afgelopen jaar 2801 auto's
van de modellen Rolls Royce
en Bentley verkocht tegen
2784 in 1987. De verkoop in
Noord-Amerika nam toe met
dertien procent tot 1269 stuks.
De groei van de verkoop in
Noord-Amerika was voor een
belangrijk deel té danken aan
de introduktie van de Bentley
Rurbo R. De verkoop van
Bentleys in de VS nam toe van
Rolls Royces kom je over de hele wereld tegen. Niet zelden staan ze - al dan niet met chauffeur - voor een hotel geparkeerd, een
duur hotel.
FOTO: PR
190 in 1987 tot 323 in het afge- meer auto's. De verkoop groei- cord geboekt. Zonder aantal- daar vorig jaar ten opzichte
lopen jaar. In Groot-Brittannië de van 842 tot 861 stuks. len te noemen liet de ondern*- van 1987 is gegroeid met der-
zelf verkocht Rolls Royce ook In Japan werd een verkoopre- ming weten dat de verkoop tien procent.
Rijschoolgids van ANWB en Bovag in juni klaar ?pc
De ANWB en de Bovag bren
gen in juni een rijschoolgids
uit met daarin de slagingsper
centages van rijscholen en de
vermelding of zij positief of
negatief afwijken van het ge
middelde in de betreffende
examenkring. Hiermee wordt
voldaan aan een verzoek van
minister Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat. In de gids
staat ook vermeld of de rij
scholen in het bezit zijn van
ANWB-erkenning en of zij
Bovag-lid zijn. Van deze scho
len is zowel bij de Bovag als de
ANWB meer informatie aan
wezig om de persoon die een
rijschool zoekt te helpen bij
het maken van een keuze. De
indeling is alfabetisch per e
menkring. Volgens de twee J
ganisaties krijgt de consum
door de gids meer inzicht in jtri
kwaliteit van rijscholen,
gids zal gratis verkrijgbaar
bij onder andere de AN\ jVJT
,0NDE
ees spc
Japan beperkt
auto-export
naar VS weer
Japan zal ook in het ko
mende begrotingsjaar de
uitvoer van auto's naar de
Verenigde Staten beperkt
houden. In het op 1 april
beginnende Japanse be
grotingsjaar zal de export
de 2,3 miljoen stuks niet
te boven gaan.
Het land gaat omzichtig te
werk omdat het bang is voor
tegenmaatregelen van de VS,
zijn grootste handelspartner.
In 1981 werd de exportbe
perking ingesteld nadat het
Amerikaanse Congres had
gedreigd met een importver
bod voor kleine auto's uit Ja
pan. Vorig jaar haalde Japan
het maximum van 2,3 mil
joen auto's niet. Westduitse
auto's doen het in Japan
goed. BMW verkocht vorig
jaar 27,7 procent meer dan in
1987, Daimler-Benz boekte
een verkoopgroei van 20,7
procent en Volkswagen ver
kocht 17,7 procent meer.
(ADVERTENTIE)
MILIEUVRIENDELIJKE ELSBETT-AUTOMOTOR
De auto is van een merk
waar Duitsers trots op zijn
en kost daar 30.000 mark
en hier meer dan 40.000
gulden. Er is iets met die
auto, maar dat zie je pas
als de motorkap omhoog
^aat. De dieselmotor heeft
eén cylinder minder dan
anders, drie in plaats van
vier. En hij stinkt niet als
hij rijdt, hij ruikt. De foto
graaf die het plaatje
maakt, vindt: naar patat.
Maar 't heeft meer weg
van oliebollen. De auto
loopt dan ook op kool
zaadolie. Rapsöl, zegt dr.
Ursula Wentingmann (30).
Zij leidt een schitterend werk-
lozenproject in Papenburg.
Ouderen brengen moeilijk
plaatsbare jongeren hun vaar
digheden bij en verhogen op
die manier hun kansen op een
baan in het „echte" bedrijfs
leven. Het project is fonkel
nieuw en is vooral te danken
aan CDU-burgemeester Hein-
rich Hövelmann, die stad en
land afreisde voor subsidies.
Hij werd royaal bemeten met
een half miljoen mark, waar
van een deel wordt besteed
aan de proef met de koolzaad
motor van uitvinder Ludwig
Elsbett (75) uit het Beierse Hil-
poltstein.
De proef loopt nu vanaf okto
ber en Heinrich Hövelmann
heeft alweer 11.500 kilometer
op de teller staan. Hij is ver
rukt van de auto en vooral de
motor. „Tot 60 km", vertelt
hij, „vertoont-ie de kuren van
elke dieselmotor, maar bij 140
a 160 loopt hij als een naaima
chine". Hij loopt dan 1 op 16,
bij 120 km zelfs 1 op 20. Wie
nu afhaakt met lezen omdat
het verhaal al te ongeloof
waardig overkomt, doet Ursu
la Wentingmann onrecht. Zij
gelooft in de motor, ook al be
seft ze dat ze op spontane hulp
uit de Duitse auto-industrie
vooralsnog niet hoeft te reke
nen. Ze verklaart: „Die heeft
z'n motoren, waarom zou die
hierop gaan staan wachten?"
Maar wereldwijd is er wél
echte interesse. Elsbett was er
mee in Moskou en in Brazilië.
De reacties waren daar anders,
beter. Ursula: „We praten nu
steeds over koolzaadmotor,
maar in feite kun je elke
plantaardige olie gebruiken.
Dit is dé kans voor de ontwik
kelingslanden. Denk maar aan
de vele oliepalmen die ze daar
hebben. Als deze motoren
worden ingebouwd in de auto
van morgen, sla je veel vliegen
in één klap".
Om eerst even bij huis te blij
ven: er is overproduktie in de
Duitse landbouw. Er wordt
hardop gesproken over braak
leggen van grote arealen
bouwland. Die zouden met
koolzaad ingezaaid kunnen
worden. Het zou de boeren een
extra inkomst garanderen.
Een hectare kan 1000 liter olie
opleveren. In de werkplaats
aan de weg naar Flachsmeer
staat een installatie die het
koolzaad uitperst. Dat levert
behalve olie een koekachtig
produkt op dat - fijngemalen -
weer over het land wordt uit
gestrooid of als veevoer kan
dienen. In Papenburg wordt
op die wijze gewerkt aan het
sluitend maken van een ver
stoorde kringloop.
Als de automotor draait staat
de olie het giftige, de ozonlaag
bedreigende en de aardtempe-
ratuur verhogende kooldioxi
de (C02) aan de buitenlucht af
in dezelfde hoeveelheid als
waarin de plant het tijdens de
groei aan de lucht onttrok. Het
gebruik van fossiele oliën, de
brandstof waar auto's nu op
rijden, heeft een ontzettende
uitstoot van C02 tot gevolg.
„Het woord", zegt dr. Ursula
Wenningmann, „is - als de
proef ook verder naar wens
verloopt - aan de politiek. Het
bedrijfsleven staat op een af
stand toe te kijken. Dat zegt:
als het wat wordt, kunnen we
nog altijd meedoen". Voor
burgemeester Hövelmann is
het antwoord van de politiek
duidelijk. Hij: „Zo kan het niet
langer. De aarde gaat eraan.
Er móet naar alternatieven
worden gezocht". Voor hem is
de Rapsöl-motor er zo een. Ur
sula Wenningmann gaat niet
om de bezwaren heen. Kool
zaadolie, zegt ze, heeft de ei
genschap te koeken als het af
koelt en dat is voor autoleidin
gen vervelend. Er is inmiddels
iets op gevonden. Na het star
ten en stoppen van de motor
glijdt er een laagje „ouderwet
se" dieselolie door de leidingen
en poetsen die schoon. Na een
paar minuten vloeit er auto
matisch koolzaadolie in de mo
tor. Dat gebeurt zonder hape
ren of stoten. Hövelmann: „Ik
rij zelf VW, maar die maakt
heel wat meer lawaai dan deze
motor".
Elsbett is klaar voor een serie
matige produktie van z'n Els-
bett-motor. In zijn eigen be
drijfje, dat toelevert aan de
Beierse auto-industrie (70 man
personeel), kan dat niet. Maar
een groot bedrijf is pas geïnte
resseerd als afdoende gebleken
is dat de koolzaadmotor hét
antwoord is öp tal van huidige
knellende (milieu)problernen.
Van de prijs van een litertje
koolzaadolie hoeft het succes
niet af te hangen. Dat kost 50
tot 70 pfenning, al naar gelang
het land van herkomst. Maar
er zijn zoveel andere hobbels
te nemen. Wat als heel Duits
land straks „Raps" rijdt en ie
mand rijdt z'n tank leeg? 't Is
maar de vraag of de bestaande
maatschappijen ooit een kool-
zaadpomp zullen bedienen.
ROEL WAALKENS
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
5 fe
emen
ky-sati
:hendt
'om mis
urrenti
lommis
[iet klc
eigei
else N
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEX P10?
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES telev
EN EEN COMPLETE AGENDA
Vier modellen in één, dat is de
opzet van Kangol geweest bij
het ontwerpen van Carrytot,
het topmodel uit de nieuwe se
rie auto-kinderzitjes. Het Britse
ontwerp kan worden gebruikt
als autozitje, draagstoeltje,
schommelstoeltje en zitstoel-
ntwooi
tje. Carrytot 249,-) Is all uren t
geschikt voor de allerklein^Uing,
(0 tot 9 maanden).
Meer informatie: import
derland ACA te Soestert ehte
xclusie
en hek
antal g
k
waarge
in en i
ruari i
rijd zi
et opn
EG w
)e woi
ggen
lacht
laar di
les, di<
ews li
gec
laarin
sch
acht al
even
itzendi
)e tele'
[reden
osport
»chten
joord i
nkele i
de
BBC
NISSAN
Het succes van de
Sunny collectie krijgt steeds meer glans.
De Sunny was al kampioen roestbesten-
digheid, ongeëvenaard in prestaties en
uitrustingsniveau en houder van
diverse verkooprecords. En voor
'89 hebben we zowel interieur, styling en
Sizf' /Ja techniek verder geperfec
tioneerd. De nieuwe 1.4 en 1.6 benzine
motoren leveren 15 resp. 6 pk meer ver
mogen en zijn
voorzien van
de meest geavanceerde 12-kleppen tech
nologie Daardoor werkenzenog soepeler,
met 'n beter rendement en 'n schonere
verbranding. Bovendien
werd de L6 voorzien van een 12-kleppen
motor met motormanagementsys
teem en single-point
injectie plus gere
gelde driewegkatalysator.
De Sunny GTi is
voortaan uitgerust met 'n 1.8 liter 16
kleppen motor met mo-
tormanagementsysteem en multi-point
injectie, goed voor 125 pk. En natuurlijk
blijven ook de gerenommeerde 1.7 diesels
als vanouds leverbaar. Voeg bü de tech-
nische vernieuwingen de
nieuwe grille en achterlichten èn de nieu
we stoffen bekleding in sportief dessin
en u heeft alle reden om by ons langs te
komen voor 'n nadere kennismaking. Of
't nu gaat om een 3-, 4- of mSf ,r»
5-deurs, een stationcar of coupé, diesel
of benzine, met de Sunny is autorijden er
gegarandeerd 'n stuk leuker op geworden.
Vanaf
100.000
Prijs incl. BTW. exil. «II.
Alphen a/d Ryn, Autobedrijf Van Leüden B.V., FYederik Hendrikstraat 2, tel. 01720-91344. Leiden, Auto Heemskerk BV, Lammenschansweg 128, tel. 071-310811. Lisse, Autobedrijf Broertjes BV., Orar\jelaan 74,
tel. 02521-17550. Noordwyk, Garage Abswoude B.V., Nieuwe Offemweg 2, tel. 01719-19246/13150. Roelofarendsveen, Auto Heemskerk, Alkemadelaan 1, tel. 01713-12866. Sassenheim, Autobedrijf Beugelsdyk (service
bedrijf), Hoofdstraat 158, tel. 02522-31020.
KERKRADE Het
ma van het komende
lando Festival in Kei
rade is Hongaarse kami
muziek.
Verder vormen de strijkkw
tetten van Mozart een n
draad door het program
van het twee weken durer
internationale festival v
toehoorders, beroepsmus
vakstudenten en gevorde -
amateurs. Het festival wo
sinds 1982 elk jaar gehouc
en vindt deze keer plaats i
30 juli tot 13 augustus. Het ii
de wereld van de kamerif
ziek een belangrijke
gaan innemen. Het initia
ervoor ging uit van de le
van het Orlando Kwartet
in IJsselstein is gevesti.
John Harding, Heinz Ober
fer, Ferdinand Erblich en
fan Metz van dit ensem
vormen ook nu nog de
van het festival.
Op het programma voor
concerten prijken behalve
kwintetten van Mozart
ken van de grote Hongaa
componisten Kodély, Dohi
en Bartók. Van de laatste
den alle zes strijkkwartet j
uitgevoerd. Van hedendaa
Hongaarse componisten wo
werk uitgevoerd van om
andere Szöllósy, Székely,
nyi, Durkó en Kurtóg. 1
worden er masterclasses g
ven door Jiri Novék van
Smetana Kwartet, Serge
van het Trio a Cordes Fr
cais, Denes Kromzay van
Hongaars Strijkkwartet, 1
tókspecialist Andrés Mihóljl
de Amerikaanse pianist
colm Frager.-
6.05 DA
05 M<
.30 Sn
55 Nii
1.00 Til
.05 Pl<
1.00 Uil
.25 Pr.
.30 Ni<
.00 Fe
IRT
Co
Auto uitgebran iti
op Rijksweg Alp-
op
Ha i
ZOETERMEER
Rijksweg A12, Den
Utrecht, is ter hoogte van
Afikaweg in Zoetermeer
termiddag rond vijf uur
auto van een 27-jarige man o.
Hazerswoude uitgebrand. D<
een nog onbekende oorza t
raakte de motor in br«
Twee automobilisten schol
de man tevergeefs te hulp
brandblussers. De brand'
kwam ter plaatste, maar
niet voorkomen dat de wj
volledig werd vernield,
auto moest worden wej
keld. De bestuurder
niet gewond.
raai i
25 Ku
.30 Nil
>45 Tri
rBF
00 Jo
03 C«
.30 Jo
00 F«
20 öi
