Libië alsnog akkoord
met inspectie fabriek
I
Nederland en PLO laveren
en zwijgen behoedzaam
Piloot voorkomt
groter drama
Moskou vraagt ook
openheid van VS
BUITENLAND
SeidwOowuvnt
MAANDAG 9 JANUARI 1989 PAGINA I
Kritiek prins Charles
op intensieve landbouw
LONDEN De Britse kroonprins Charles
heeft gezegd dat de natuur wordt verwoest
door de intensieve landbouw. De prins deed
zijn uitlatingen op een congres over de pro-
duktie van natuurvoeding. De voorzitter
van de Landelijke Boerenbond, Simon
Gourlay, verzette zich in een televisie-inter
view tegen de uitlatingen van de prins, die
naar verluidt op een van zijn landgoederen
zou experimenteren met alternatieve teelt
methodes. „Hij is veel te ver gegaan door de
noodklok te luiden, en ik denk niet dat hij
met recht kan zeggen dat er milieuproble
men voor de lange termijn ontstaan", aldus
Gourlay. Eerder trok prins Charles de aan
dacht door zijn felle kritiek op de moderne
stedenbouw.
Veertig doden bij
gevechten Libanon
BAYRUT Ten minste veertig men
sen zijn gisteren gedood bij felle gevech
ten tussen pro-Iraanse „Hezbollah"-
strijders en de door Syrië gesteunde
Amal-militie in het zuiden van Liba
non. Ongeveer honderd mensen raakten
gewond door artillerievuur en in man
tot-mangevechten. De Hezbollah-militie
raake slaags met de Amal-militie bij zes
dorpen op de hoogvlakte van Iqlim al-
Tufah, die het laatste bolwerk van de
Hezbollah in Zuid-Libanon vormen. Het
totale aantal slachtoffers in de strijd tus
sen de shi'itische Amal en eveneens shi-
'itische Hezbollah is hiermee gekomen
op 77 doden en 146 gewonden, sinds de
gevechten op 31 december oplaaiden.
Afrikaanse studenten
willen weg uit China
PEKING Vrijwel alle Afrikaan
se studenten in de Chinese stad
Nanjing willen naar hun land terug
na de anti-Afrikaanse rellen van de
afgelopen weken. Bij een stemming
sprak de overgrote meerderheid
van de ongeveer 130 Afrikaanse
studenten zich uit voor onmiddel
lijk vertrek. Volgens een Afrikaan
se diplomaat zouden ook de meeste
van de driehonderd Afrikaanse
studenten die aan het Taleninsti
tuut in Peking studeren, naar huis
willen. De Afrikaanse diplomaat
zei dat hij en zijn collega's nu over
wegen of zij moeten ingaan op een
aanbod van Libië de studenten op
te nemen.
ETA kondigt
bestand aan
SAN SEBASTIAN De Bas-
kische afscheidingsbeweging
ETA heeft een eenzijdig be
stand van twee weken aange
kondigd in de hoop dat de
Spaanse regering zal instem
men met onderhandelingen
over de toekomst van Basken
land. De ETA zegt dat het be
stand is ingegaan als „blijk
van goede wil en van de op
rechtheid van ons aanbod tot
onderhandelen". De Spaanse
premier Gonzalez wilde giste
ren nog geen commentaar ge
ven op het aanbod van de
ETA.
Hondurese politiemannen onder
zoeken de aanslag op de Cohtra-
leider Acevedo.
FOTO. AP
Contra-leider in
Honduras vermoord
TEGUCIGALPA Een leider
van de Nicaraguaanse Contra's is
afgelopen zaterdag in Honduras
in zijn auto vermoord door twee
op een motor langsrijdende man
nen. De 39-jarige Manuel Adan
Rugama Acevedo werd doorzeefd
door 26 kogels uit een Uzi-mi
trailleur. Volgens de politie reed
Rugama op een snelweg even ten
westen van de hoofdstad Teguci
galpa toen hij werd beschoten
door twee onbekenden in een
auto die langszij kwam. Rugama,
een arts, had zich negen jaar ge
leden bij de contra's aangesloten.
Al eerder kwam zijn broer bij ge
vechten in Nicaragua om het le-
Armenië sluit
centrale eerder
MOSKOU De or
streden kerncentrale
Medzamor, op 25 kil
meter van de Armeen
hoofdstad Jerevan,
nog dit voorjaar zi
poorten sluiten.
maakte de Sovjet-tel
visie gisteren beken
De televisie baseer 1
zich op een toespra;
van de Armeense pa
tijleider Aroetjoena
De centrale, die gei
schade opliep bij de r
cente aardbeving in A
menië, is al jaren
derwerp van discussie
)o
ia
ïoudt
irger
trslic
i waj
Kremlin bezuinigt
sterk op defensie
MOSKOU De Sovjetunie
moet drastisch gaan bezuini
gen op haar defensie-uitgaven
wegens het enorme begro
tingstekort. Dat tekort is het
gevolg van de dalende olieprij
zen, de oorlog in Afghanistan
en rampen zoals het ongeluk
met de kernreactor in Tsjerno-
byl en de aardbeving in Arme
nië.
Sovjetleider Michail Gorbats-
jov heeft dit gezegd in een toe
spraak tegenover wetenschap
pers en intellectuelen. Gor-
batsjov, die zijn gehoor toe
sprak op het hoofdkwartier
van het Centrale Comité van
de Communistische Partij in
Moskou, gaf toe dat het land
nog steeds werd geplaagd door
tekorten aan eerste levensbe
hoeften en goederen. Hij zag
het „wanbeheer van zijn voor
gangers" als de belangrijkste
oorzaak. De ramp in de kern
reactor Tsjernobyl zorgde voor
een extra schadepost van on
geveer veertig miljard gulden
en de verliezen als gevolg van
de aardbeving in Armenië
worden geschat op een zelfde
bedrag.
„De belangrijkste taak van de
centrale overheid is het in
evenwicht brengen van de be
groting. De kwestie is zo kri
tiek, dat wij moeten overwe
gen om op de defensie-uitga
ven te besnoeien. Voorlopige
studies laten zien dat wij die
kunnen verlagen zonder het
niveau van onze veiligheid en
verdediging in gevaar te bren
gen". aldus Gorbatsjov. Hij on
derstreepte de beperkingen
van zijn politieke hervormin
gen. Hij wees erop dat de Sov
jetunie een één-partij-staat zal
blijven, waarbij de communis
tische partij het monopolie op
de staatsmacht blijft behouden.
Hij zei dat het idee van een
meer-partijenstelsel „niet in
het belang is van het volk".
n doi
ïgehc
WE
De omstreden fabriek bij Rabta wordt niet alleen zwaar bewaakt door militairen en r
onmiddellijke nabijheid zijn honderden families in tentenkampen bijeengebracht, v
poging de VS van een aanval te weerhouden.
(Van onze correspondent
Jean Mentens)
WASHINGTON/TRIPO
LI Libië is bereid om
een inspectie toe te staan
van de omstreden fabriek
in Rabta, indien de Vere
nigde Naties daarom vra
gen en als soortgelijke on
derzoeken ook in andere
landen plaatsvinden. Dat
heeft de Libische ambas
sadeur bij de VN, Ali Tri-
ki, gezegd in een inter
view met de Amerikaanse
televisie.
De VS en enkele andere wes
terse landen beschuldigen Li
bië ervan dat de fabriek ge
bruikt wordt voor het maken
van chemische wapens. De
Sovjetunie verklaarde aanvan
kelijk dat de Amerikaanse be
schuldiging uit de lucht was
gegrepen. Gisteren kondigde
Moskou aan dat alsnog onder
zocht zal worden of de be
schuldigingen juist zijn. Wes
terse diplomaten zeggen intus
sen te geloven, dat geprobeerd
wordt een derde land te laten
bemiddelen tussen Libië en de
VS. Die pogingen hebben ove-
Bezichtiging
De Libische VN-ambassadeur
kon vannacht niet zeggen
waarom de bezichtiging van
de omstreden fabriek door een
groep buitenlandse verslagge
vers, afgelopen zaterdag, op
het laatste moment toch niet is
doorgegaan. De groep werd tot
op enkele honderden meters
van het complex gebracht,
maar mocht niet naar binnen.
„Ik denk dat de fabriek nog
niet gereed is voor bezichti
ging", aldus Triki.
Overigens heeft het tripje wel
de indruk versterkt dat het om
meer gaat dan een fabriek
voor geneesmiddelen, zoals de
Libische regering zegt. Zo
bleek het complex zwaar be
waakt met, gelet op hun bouw,
als permanent bedoelde radar-
stations en luchtafweer. Die
waarneming staat haaks op de
Libische verklaring, dat pas
tot de militaire bescherming
werd besloten na de Ameri
kaanse dreigementen met een
aanval.
Na terugkeer in Tripoli kren
gen de verslaggevers te horen
dat ze meteen hun koffers
moesten pakken omdat ze nog
dezelfde nacht naar Malta zou
den worden gevlogen. Daarbij
werd als reden opgegeven dat
de hotelaccomodatie nodig was
om een buitenlandse delegatie
te ontvangen, ofschoon de
meeste hotels in Tripoli leeg
zijn. Rond middernacht werd
echter duidelijk dat de journa
listen pas gisteren zouden ver
trekken.
Kopje koffie
Toen zij gisteren terug naar
Italië gingen, kwam voor de
verslaggevers een einde aan
een reportage, die voor de
meesten van hen was begon
nen met een bloedonderzoek
naar aids. Want dat was een
van de eisen die de Libische
ambassade in Rome stelde aan
journalisten die vorige week
maandag, nog voor de Ameri
kaans-Libische luchtbotsing,
een verzoek voor een visum
hadden ingediend. Toen overi
gens vrijdag vanuit Tripoli
werd aangekondigd dat de in
ternationale pers welkom was
om de fabriek te bezoeken,
waren dergelijke formaliteiten
ineens niet meer nodig.
Terwijl zij zaterdag in hun ho
tel op hun vertrek naar Rabta
stonden te wachten, kregen de
ongeveer tweehonderd ver
slaggevers volkomen onver
wachts bezoek van de Libische
leider Gaddafi. Hij stopte met
zijn eigen auto voor het hotel
om „een kopje koffie te dril
ken". jprj
Hij zei met de komende Am*"1
rikaanse president Georj >°llt
Bush directe besprekingen loek
willen beginnen over alle oi le
derlinge geschilpunten. Vo ijjeu
gens hem moeten de VS ir }je
middels toch geleerd hebbe
dat „een politiek van geweli
dreigementen, vliegdeksch*
pen en belegering" in het g*/00l
val van Libië niet werk!3-ja
„Amerika's staat van dien
staat bol van terrorisme, tei,es^(
wijl Libië een gerechtvaardig
de strijd voert voor gerech
vaardigde zaken. Het zal daai 'ei"Q
in niet toegeven, ook niet i )evc
duren de confrontatie en d;chi<
druk een miljoen jaar". .£st£
Kort na het bezoek van Ga<>chi(
dafi klonk de uitnodiging vo* laar
een bezoek aan de fabrie Zijl
door de luidsprekers in de h<u,
tellobby. Maar het bezoe k
bleef beperkt tot een schoolg* Jaai
bouw op honderd meter vava*
de fabriek. Daar legde direc/oel
teur Ali Ibrahim uit dat d >m
chemische installaties slechten
een deel vormden van een tGrni:a
taal industrialiseringsplai
voor het gebied. Hij onder
streepte dat de fabriek genees
middelen moet gaan maker
niet alleen voor Libië, maaL.^-,
„voor de gehele Arabische w<9>.Cj
reld".
(Van onze speciale
verslaggever
Twan van den Brand)
TUNIS - „Ik ben geko
men om een bijdrage te
leveren aan een verbete
ring van onze relatie".
Met die ene zin in zijn ba
gage legt top-ambtenaar
Wijnaendts dezer dagen
de eerste officiële contac
ten met de PLO op rege
ringsniveau. Maar hij
heeft een strikte zwijg
plicht meegekregen om
dat zijn directe baas, mi
nister Van den Broek, zelf
eerst een uitvoerige rap
portage verlangt.
..Hij zegt niks. Misschien al
leen maar, dat Arafat best een
vriendelijke man is", waar
schuwde het ministerie al te
voren. Over het gesprek dat
Wijnaendts met PLO-leider
Arafat - wellicht vanmiddag -
zou hebben, wordt uiterst ge
heimzinnig gedaan. Arafat
verbleef gisteren nog in Jo^a-
nië.
Al even schimmig blijven bei
de partijen over de concrete
gesprekspunten. Wijnaendts
en zijn kleine gezelschap mo
gen geen woord naar buiten
brengen, de PLO wil zijn kan
sen niet bij voorbaat bederven
door loslippigheid. Maar aan
genomen wordt, dat onder
meer een ontmoeting tussen
Arafat en minister Van den
Broek aan de orde komt. Het
zou overigens niet de eerste
keer zijn dat die twee elkaar
tegenkomen. Van den Broek
heeft zowel in Tunis als in Da
mascus al eens met de PLO-
leider gepraat, maar in beide
gevallen als afgevaardigde van
de Europese Gemeenschap,
niet als Nederlands bewinds
man.
Afif Safieh, de PLO-vertegen-
woordiger in Nederland, die in
Tunis alle gesprekken bij
woont, benadrukte dit week
einde de Nederlandse positie
nog eens. „Nederland heeft
goede banden met Israel en
kan dus invloed uitoefenen".
Een hoge functionaris op het
PLO-hoofdkwartier aan de
rand van Tunis wees ook op
de Nederlandse loyaliteit aan
de Verenigde Staten, de voor
naamste regisseur in het Mid
den-Oosten.
Verschillende andere EG-lan-
den zijn meer voortvarend.
Frankrijk bijvoorbeeld besloot
vorige week de diplomatieke
status van de PLO-vertegen-
woordiging in Parijs te verho
gen en Griekenland zal zich
naar verwachting spoedig voe
gen bij de 90 landen die de on
afhankelijke Palestijnse staat
al erkend hebben. Gisteren
deelde het PLO-hoofdkwartier
bovendien mede, dat Arafat
eind deze maand voor een of
ficieel bezoek naar Spanje ver
trekt.
Minister Van den Broek, die
begin volgende maand contact
heeft met twee adviseurs van
de PLO-leider, versoepelde
zijn houding na de toespraak
van Arafat voor de vergade
ring van de Verenigde Naties
in Genève, december vorig
jaar, en nadat Washington de
weg had gewezen. De be
windsman en met hem CDA,
PvdA en D66, vond dat de
PLO met de erkenning van Is
rael en het afzweren van ter
rorisme voldoende tegemoet
gekomen was aan de Neder
landse wensen.
Zaterdag stelde minister Van
den Broek in Parijs zijn nieu
we Israëlische collega Moshe
Arens gerust: de veiligheid
van Israel blijft het uitgangs
punt van het Nederlandse be
leid, aldus Van den Broek tij
dens de conferentie over che
mische wapens in de Franse
hoofdstad.
NOS-ploeg in
problemen
TUNIS - De NOS-ploeg die
het bezoek van Henri Wij
naendts aan de PLO verslaat
heeft gisteren twee maal pro
blemen met de politie gehad,
waardoor zij niet in staat was
opnamen te maken van de
aankomst van directeur-gene
raal Wijnaendts in Tunis. Toen
de NOS-ploeg na het bezoek
aan het PLO-hoofdkwartier
bij Tunis de omgeving wilde
filmen, werd zij op een politie
bureau gebracht en vastgehou
den tot na een half uur duide
lijk werd dat de ploeg over au
thentieke papieren beschikte.
Toen verslaggever Redmar
Kooistra later in de middag
voor het Hilton Hotel com
mentaar voor de camera wilde
inspreken, moesten de NOS-
ploeg opnieuw meekomen
naar een politiebureau waar zij
twee uur werd vastgehouden.
Vier bandjes met eerder ge
maakte opnamen werden in
beslag genomen en zouden
vandaag worden teruggege
ven.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Het Pinguïnland van Professor Lupardi
267) Steeds stijgen dichte zwaveldampen langs hem omhoog;
de atmosfeer wordt steeds benauwder. Dan wordt het zicht beter
en in de diepte ontwaart hij twee gestalten: Lupardi en Yoto, die
de atoombommen hebben laten vieren en ze nu klaar maken
voor ontbranding. Opeens kijkt Lupardi omhoog. Hij heeft de
touwladder zien bewegen. „Daar heb je die indringer alweer!"
schreeuwt hij woedend. „Yoto, maak hem onschadelijk." Rob
springt van de touwladder. Zijn voet vindt steun op een richel 9n
hij kan hier net staan. Maar het is hier ondraaglijk heet en de
zwavel verstikt de lucht. „Professor Lupardi!" schreeuwt hij naar
beneden, „houdt op! Honderd mannen staan klaar om in te grij
pen." Maar wat kunnen professor Lupardi honderd mannen
schelen (die er trouwens ook niet zijn.... maar dat behoeft hij niet
te weten) en als antwoord klinkt slechts een waanzinnig hoonge
lach van beneden.
ste vliegtuigongeluk sinds 35
jaar. General Electric, fabri
kant van de motoren, heeft
deskundigen naar de plaats
van de ramp gestuurd om een
onderzoek in te stellen. Vol
gens sommige ooggetuigen
stonden bij het neerstorten
(Vervolg van de voorpagina)
KEGWORTH Kevin
Hunt, de piloot van de gis
teravond neergestorte
Boeing 737, is zwaarge
wond maar levend uit de
cockpit gehaald. Volgens beide motoren in brand, wat
de Britse autoriteiten zou- v°lg®ns experts „volstrekt on-
nnrt _,.Q_ j- verklaarbaar is. Verwacht
den er nog veel meer do- wordt dat de dubbele rijstro-
den zijn gevallen als Hunt ^en van de getroffen autosnel-
de noodlanding niet zo weg Ml pas over een week
vakkundig had uitge
voerd. De uiteindelijke
crash wordt dan ook vol
ledig toegeschreven aan
technische tekortkomin
gen van het vliegtuig.
Toch is de Boeing 737-400 het
modernste en technologisch
best uitgeruste lijnvliegtuig
van onze tijd. Er zijn nog maar
weinig vliegmachines van dit
type in gebruik, in Nederland
nog helemaal geen. Bij British
Midland was het verongelukte
toestel pas twaalf weken gele
den samen met enkele andere
in dienst genomen. Het had
nauwelijks vijfhonderd vlieg
uren achter de rug.
Voor de betrokken luchtvaart
maatschappij was dit het eer-
weer volledig in gebruik zul
len kunnen worden genomen.
(Vervolg van de voorpagina)
PARIJS De Russische mi
nister van buitenlandse zaken,
Sjevardnadze, heeft er bij de
Verenigde Staten op aange
drongen mee te werken aan de
uitbanning van de chemische
wapens. De Russische open
heid, zo zei hij, moet wel wor
den beantwoord.
De ondertekening van een
verdrag over chemische wa
pens moet niet alleen afhan
gen van de impuls van de Sov
jetunie, die besloten heeft te
beginnen met de vernietiging
van c-wapens, aldus de Russi
sche minister. „Er is nog een
ander land dat een evenredig
grote voorraad chemische wa
pens heeft en dat met de Sov
jetunie moet zoeken naar op
lossingen voor een uitgebreide
verificatie", zei hij, doelend op
de VS. Sjevardnadze wil ver
der „zo streng mogelijk inter
nationaal toezicht", waaronder
inspecties ter plaatsé die door
geen enkel land mogen wor
den geweigerd.
Amerika's minister Shultz
toonde zich „zeer verheugd"
over de Russische aankondi
ging, maar voegde daaraan toe
dat, terwijl de Russische ver
nietigingsinstallatie nog in
aanbouw is, de VS al een der
gelijke fabriek bezitten. Shultz
zei verder dat de VS wel door
gaan met de produktie van
moderne binaire chemische
wapens. Dit zijn wapens die
bestaan uit twee onschuldige
chemicaliën, die echter dode
lijk zijn wanneer zij met el
kaar vermengd raken.
Volgens Shultz dienen deze
wapens als „afschrikmiddel",
zolang nog geen internationaal
akkoord is bereikt over een al
geheel verbod op de produktie,
opslag en het gebruik van che
mische wapens. Daarove
wordt in Geneve onder toe p-
zicht van de Verenigde Natie
al geruime tijd onderhandel -ee
door veertig landen. Deze on nip1
derhandelingen zitten echte live
muurvast, omdat de deelnep
mers het niet eens kunnei^,
worden over het toezicht op d
naleving van het verdrag.
In hun wat koele reacties zei
den westerse diplomaten ii1
Parijs dat Moskou niet duidems
lijk heeft gemaakt hoeveel gifete
gassen zullen worden vernie^
tigd, noch om welke typen he
gaat. Bovendien bestaat ondui
delijkheid over de totale voor!rsit
raad van de Sovjetunie: vol
ID
cht
gens Moskou 50.000 ton, maaibru
vólgens het Westen ligt dat cij
fer dichter bij 300.000 ton.
orbe
„bt
Dor
Naast Sjevardnadze richtte gis?1"^1
teren ook diens Iraakse colleg It.
Tareq Aziz zich tot de 14(
deelnemende landen aan d* t
conferentie in Parijs. Azi odu;
koppelde de volledige afschaf t
fing van chemische wapen v
aan de eis dat ook nucleair* Jnk,
wapens moeten worden ver etd,
nietigd. Ook ministers van an lv
dere (Arabische) landen lieter0
zich in dergelijke bewoordin
gen uit.
Amerikaanse ministeifte
Shultz had zaterdag echter
laten weten dat een koppeling de
van de vernietiging van che
mische wapens aan ander*
„moeilijke ontwapeningsUS
vraagstukken" voor zijn lan< g
onbespreekbaar is. De Israeli We
sche afgevaardigde Pinhas Eli nor
av noemde het Iraakse stand Vnkt
punt „het toppunt van onver limbi
bloemde hypocrisie en cynis
me", omdat Iraq zelf interna
tionaal is veroordeeld wegen!
het voortdurend gebruik var
chemische wapens.
(ADVERTENTIE)
Zaterdag 14 januari verschijnt deze krant met de bijlage
ONDERWIJS
Weinig onderwerpen staan zo in het brandpunt van de belangstelling als het onderwijs.
Door rigoureuze bezuinigingsmaatregelen voelen leraren en leerlingen zich hink
dreigd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze bijlage kan rekenenen op extra veel
belangstelling. Voor onderwijsinstellingen, maar zeker ook voor het bedrijfsleven biedt
deze bijlage daarom uitstekende acquisitiemogelijkheden.
Informatie over het adverteren wordt u graag verstrekt door Ronald te Boekhorst, I
3 reikbaar onder nummer 071 122 244.
CeidócScviPiant
