Natuur en Milieu
wil strenger
optreden overheid
Grootse viering driekwart eeuw Hans Henkemans
Fiesta Flamenca' zet
Gitana-traditie voort
BINNENLAND
Scictac Commit
DINSDAG 3 IANUARI 1989 PAGINA ltp.
DEN HAAGASTA 1 (Spui 27. tel.
463500): Willow (al); 13.15, 16.00,
18.45, 21.30. ASTA 2: Scrooged
(al); 13.15, 16.00, 18.45, 21.30.
ASTA 3: Beetlejuice (al); 13.15,
(al); 13.15, 16.00. Coming to Ame
rica (al); 18.45, 21.30. METRO-
POLE 4: Moonwalker (al); 13.15,
19.00, 21.30. STUDIO 3: Frantic
(al); 19.00, 21.30. HAAGS FILM
HUIS: Zaal 1: Distant voices, still
lives; 19.30, 21.45. Zaal 2: Someo
ne to love; 19.30. Zaal 3: 19.30,
21.45. ma. 19.30, 22.00. Identifiza-
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
,,UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19,
tel. 071-121239): Moonwalker (al);
14.30, 19.00. Coming to America
(al); 14.30, 19.00, 21.15. Who tra-
KUNST
Water onder
druk (8)
In een serie verhalen gaat deze
krant in op de problemen rond de
drinkwatervoorziening in ons land.
Een voorziening die steeds meer on
der druk komt te staan.
Vandaag de achtste aflevering waar
in dr Rob Leuven van de stichting
Natuur en Milieu aan het woord
komt.
De vorige afleveringen verschenen
op 6,7,9,15,19, 27, 28 en 31 december.
UTRECHT „Zelfs als
er nu ingrijpende maatre
gelen worden getroffen
om de kwaliteit van het
grondwater aanzienlijk te
verbeteren, zal de eerst
komende 20 a 30 jaar de
vervuiling nog toenemen.
Maar als er nu niets ge
beurt, en op sommige
plaatsen gebeurt er niets,
zullen steeds meer gea
vanceerde -en dus hele
kostbare zuiveringstech
nieken ontwikkeld
.moeten worden. En zelfs
dan is het nog maar de
vraag of het water echt
schoon is".
Dr Rob Leuven is beleidsme
dewerker water van de Stich
ting Natuur en Milieu, een
landelijke particuliere milieu
organisatie met vertakkingen
in alle provincies. Nog onlangs
bracht de stichting een rapport
uit waaruit bleek dat de drink
waterbronnen in de meeste
provincies onvoldoende wor
den beschermd.
Voor 1989 moeten alle provin
cies een grondwatertescher-
mingsplan hebben vastgesteld
met het oog op de drinkwater
voorziening, maar een analyse
van de ontwerpplannen leerde
Natuur en Milieu dat zij ontoe
reikend zijn. Op vijf punten
heeft de stichting kritiek:
alleen de grondwaterwinnin
gen door de waterleidingbe
drijven vallen onder de maat
regelen, industriële en particu
liere winningen niet;
de bescherm ingszónes rond
de winplaatsen zijn te klein;
provincies houden er ten on
rechte rekening mee dat de
grondlagen boven het grond
water beschermen, want niet
duidelijk is of deze lagen on
onderbroken en onbeschadigd
zijn;
de voorgestelde beperkingen
aan de overbemesting rond de
winplaatsen zijn te gering en
er is een toenemende veront
reiniging van het grondwater
met bestrijdingsmiddelen te
verwachten omdat de provin
cies in gebreke blijven aanvul
lende maatregelen te nemen.
Biologisch dood
„De druk op het grondwater is
aan het eind van de jaren zes
tig sterk toegenomen", aldus
Leuven. „Sinds de Tweede
Wereldoorlog is het opper
vlaktewater steeds slechter ge
worden door toenemende lo
zingen en luchtverontreini
ging. Een jaar of twintig gele
den was dat water zelfs zo
slecht dat we het voor biolo
gisch dood verklaarden".
Volgens Leuven is de kwali
teit van het oppervlaktewater
nog lang niet veilig genoeg en
blijkt bij ongelukken en ram
pen, zoals de brand bij Sandoz
in Basel in 1986 en de kern
ramp bij Tsjernobyl in datzelf
de jaar, dat er maar iets hoeft
te gebeuren of de drinkwater
voorziening voor een bepaald
gebied komt in gevaar. Maar
in tegenstelling tot het grond
water is het water uit sloten
en rivieren onbeperkt be
schikbaar, stelt Natuur en Mi
lieu.
„Ik zal niet ontkennen dat er
voldoende grondwater is, maar
er zijn bij het onttrekken daar
van aan de bodem meerdere
belangen in het geding. Je
kunt dat niet onbeperkt doen,
er wordt schade aan het milieu
aangericht", zegt Leuven, die
daarbij onder meer wijst op de
toenemende verdroging van
ons land. Bovendien blijkt uit
steeds weer nieuwe rapporten
dat onze bodem vol zit met mi
lieugevaarlijke stoffen.
Leuven: „Die bodem raakt
verzadigd, er vindt geen na
tuurlijke zuivering meer
plaats, alle verwerkingscapaci
teit is benut en de gevaarlijke
stoffen sijpelen langzaam door
naar het grondwater. Metin
gen hebben al uitgewezen dat
het grondwater niet alleen aan
de bovenzijde verontreinigd is,
maar ook al op een diepte van
60 meter. Er zit zoveel in de
bodem, als we daartegen niks
doen is de ramp niet te over
zien", waarschuwt Leuven.
Hij onderschrijft de stelling
dat velen zich nog onvoldoen
de bewust zijn van de priori
teit die het milieubeleid moet
hebben. Een zelfde prioriteit
dan de werkgelegenheid of het
terugdringen van het financie
ringstekort.
Niet op lange baan
Leuven: „Het zoeken naar op
lossingen voor milieuproble
men mag niet op de lange
baan worden geschoven. Onze
toekomstige generatie wordt
het kind van de rekening.
Veel milieuproblemen hebben
een sluipend karakter, maar
daardoor zijn ze niet minder
ernstig. Denk aan de zure re
gen, de aantasting van de
ozonloaag, het stijgen van de
waterspiegel. Te vaak wordt
pas ingegrepen als er dode vis-
HILVERSUM De pia
nist/componist Hans Hen
kemans is in december 75
jaar geworden. Dat feit
wordt groots gevierd. Een
van de aktiviteiten is de
uitzending op woensdag 4
januari om 10.00 uur op
Radio 4, van zijn fluitcon
cert door NCRV-radio.
Het concert is in oktober opge
nomen toen het door Abbie de
Quant met het Limburgs Sym
fonie Orkest o.l.v. Ed Span
jaard is uitgevoerd en opgeno-
Andere composities van Hen
kemans zijn op een CD samen
gebracht. Daartoe is ten dele
gebruik gemaakt van bestaan
de maar uitverkochte opna
men van Donemus. Nieuw op
genomen wordt het altviool
concert, waarin Isabelle van
Keulen de solopartij vervult.
Het Radio Philharmonisch Or
kest studeert het concert met
haar in. Het concert zal wor-
len opgenomen ten behoeve
ten behoeve
in augustus gebeuren. Op die
CD ook andere werken van
Henkemans: onder meer de
Elegies voor vier fluiten en or
kest, de Villonerie voor bari
ton (Bernard Kruysen) en or
kest en Tre aspetti d'amore
voor koor en orkest met ge
bruikmaking van bestaande
Donemus-opnamen.
Ook worden binnenkort de ca-
denzen die Henkemans bij pia
noconcerten van Mozart heeft
geschreven, uitgegeven. Ge
tracht wordt de platenindu
strie te bewegen een CD uit te
geven met Henkemans' orke
straties van alle preludes van
Debussy.
Henkemans nam al in 1969 af
scheid van het podium. Hij
legde zich vanaf die tijd weer
toe op zijn oorspronkelijke
beroep van psychiatrisch the
rapeut. Als pianist is hij auto
didact. Compositielessen kreeg
hij van Van den Sigtenhorst
Meyer en van Willem Pijper.
In de tweede wereldoorlog
wilde hij zich niet bij de Kul
tuurkamer aansluiten. Hij spe
cialiseerde zich in die jaren in
de psychiatrie en hij gaf huis-
er ten.
Pianist/componist Hans Henkemans Is middelpunt van een groots muziekproject. Morgenochtend
wordt een fluitconcert van hem op Radio 4 uitgezonden.
FOTO: CEES VERKERK
VLIEGTUIG EERDER:
Holy Johnson
nog in leven
LONDEN Holy John-
son, de ex-zanger Frankie
Goes To Hollywood, die
met „Relax" en de vele
remixes van het nummer
een miljoenenpubliek be
reikte, leeft. Aanvankelijk
werd aangenomen dat hij
in het Pan Am-toestel zat,
dat eind december boven
het Schotse Lockerbie ex
plodeerde.
Holy nam echter een vliegtuig
eerder en ontsprong zo
dans. Reden voor zijn trip naar
New York waren de opnamen
voor zijn eerste solo-elpee,
waaraan hij met producer Dan
Hartman werkt. De langspe-
ler, die dit voorjaar verschijnt,
wordt voorafgegaan door de
single „Lovetrain". Deze
wordt vrijdag uitgebracht.
Bussen beklad
en slangen
doorgesneden
LEIDEN Op het terrein
i de NZH aan de Rijnsbur-
gerweg zijn vannacht bussen
beklad. Onbekenden spoten
met verf de leuzen „Shell weg
uit Zuid-Afrika", „RaRa" en
„René moet vrij" op de bussen.
Met René wordt de man be
doeld die onlangs in Amster
dam veroordeeld is tot enkele
iaren gevangenisstraf. Hij zou
"betrokken zijn geweest bij
RaRa-acties zoals het in brand
steken van Makro-winkels. Bij
het benzinestation van het Mo
torhuis aan de Hoge Rijndijk
zijn vannacht vijf slangen van
de pompen doorgesneden. Op
het huisje bij de pomp waren
de leuzen „Shell moordt in
Zuid-Afrika" en „Vrijheid
voor René" aangebracht. Ook
bij Ford Rijnland aan het
Lammenschansplein werden
vernielingen aangericht. Daar
werden drie slangen doorge
sneden, maar geen leuzen aan
gebracht. De politie veronder
stelt dat de vernielingen en
het bekladden het werk zijn
van een groep.
sen boven komen drijven en
als de vennetjes verzuurd
zijn".
Voorkomen is beter dan gene
zen geldt iok voor de drink-
watervoorz.ening. Natuur en
Milieu bepleit preventieve
maatregelen, bij voorbeeld in
de wetgevende sfeer, maar er
zal meer moeten gebeuren.
Voor de landbouw bij voor
beeld zullen structurele en
zeer ingrijpende maatregelen
genomen moeten worden,
waarbij volgens Natuur en mi-
lieuw de omvang van de vee
stapel en het gebruik van be-
strijdings- en gewasbescher
mingsmiddelen ter discussie
moet staan.
„De overheid heeft hier een
zeer belangrijke taak. Alleen
wil dit kabinet decentraliseren
en steeds minder regelgeving,
terwijl dat juist nodig als je het
milieu wilt beschermen. Bo
vendien zie ik dat het Rijk de
problemen doorschuift naar de
provincies. Dat is niet terecht.
Nijpels moet daar toch meer
aandacht aan schenken. Hij
blijft uiteindelijk verantoorde-
lijk en hij mag de drinkwater
bedrijven niet in de kou laten
„Wat erger is, is dat ons opvalt
dat dit kabinet bang is om met
de vinger naar de vervuiler te
wijzen, het is steeds minder de
vervuiler betaalt", constateert
Leuven. „In de Wet op de Bo
dembescherming is dat princi
pe verlaten. Boeren die, omdat
zij in een waterwingebied zit
ten, beperkingen krijgen opge
legd, mogen daarvoor een
schadevergoeding ontvangen,
terwijl zij jarenlang de grond
vervuild hebben. De provincie
kan die schadevergoeding
weer verhalen op diegenen die
het grondwater uit de bodem
onttrekken en dat zijn onder
meer de waterleidingbedrij
ven. Die zien zich gedwongen
die extra kosten door te bere
kenen aan de consument. Een
consument die toch al meer
moet gaan betalen om die
kostbare zuiveringsinstallaties
mogelijk te maken".
De milieu-organisatie wil de
nadruk leggen op het besparen
van drinkwater en het gebruik
van regenwater. „Als je 25%
van het huidige drinkwater
verbruik kunt besparen, ben je
van een groot probleem ver
lost. En besparen kan zonder
dat je in huis de hygiene aan
tast. Denk aan zuinige kranen
en douchekoppen, regelbare
toiletspoelingen en dergelijke.
Dat gaat ook niet ten koste
van het genot. Dergelijke
maatregelen kunnen zo wor
den verwezenlijkt door het
aanpassen van bouwvoor
schriften".
„Meer doen met regenwater"
is de slogan van Natuur en Mi
lieu. Een heel simpel systeem
via dakgoten en een reservoir.
Te gebruiken voor toiletspoe
lingen, auto wassen, tuin
sproeien en zelfs de was. Ver
boden op het gebruik van
drinkwater om auto en ramen
Toon Hermans wordt meer
gewaardeerd dan collega's
DEN HAAG „Fiesta
Flamenca". Zo heet het
gezelschap dat de danstra-
ditie voorzet van H.J. da
Silva, die vorig jaar over
leed, de man die vele ja
ren achtereen het Spaanse
dansgezelschap Fiesta Gi-
tana naar Nederland
bracht.
De leden van Fiesta Flamenca
zijn echter dezelfde dansers
die voorheen deel uitmaakten
van Fiesta Gitana. Nu is ech
ter Curro Velez die al 23 jaar
meedanst en de artistieke lei
der van het gezelschap is, de-
geen die vorig jaar besloot de
traditie van Da Silva voort te
zetten. Fiesta Flamenca maakt
van 12 januari tot 5 maart een
tournee door ons land, waarbij
veertig steden worden opge
zocht. Begonnen wordt in
Naaldwijk, de laatste voorstel
ling is in Sliedrecht; het gezel
schap danst 20 januari in Zoe-
termeer, 27 januari in Wasse
naar en 30 januari in het Ko
ninklijk Conservatorium in
Den Haag.
Nog steeds is Fiesta Flamenca
een feest dat in feite alleen
door zigeuners kan worden ge
geven en dan nog bij voorkeur
door zigeuners uit Andalusië.
Dat gebeurt dan ook. Zoals ie
der jaar weet Curro Velez
danssterren aan zich te bin
den. Tijdens deze toernee stelt
hij moeder Carmen en dochter
Carmelitta aan zijn publiek
voor. Beiden stammen uit het
artiestengeslacht Montoya.
Het al enige jaren bekende en
vertrouwde gezicht in deze zi-
geunergroep wordt gevormd
door El Toro, die gewend is
alle soorten emoties bij het pu
bliek op te roepen. Behalve de
actieve en dus dansende Cur
ro, Carmen, de 26-jarige Car
melitta en El Toro, maken van
Fiesta Flamenca nog deel uit
de topartiesten El Extremeno,
El Pico, Paco Jimenez, Bobote,
José Manuel (gitaar), Juan Ma
nuel Flores, Ramon Priego (gi
taar), Macarena Dominguez en
Charo.
Dr Rob Leuven van de
ting Natuur en Milieu:
25% van het huidige
terverbruik kunt besparen,
je van een groot probleem
lost. En besparen kan
dat je in huis de hygiene aan
tast. Denk aan zuinige
en douchekoppen,
toiletspoelingen en
FOTO: T
te wassen en de tuin te
en acht de
vooralsnog onnodig,
niet als je iemand er
overtuigen op 'n andere wijze
om te gaan met het drinkwa
ter. Daar kan nog het nodige
aan gedaan worden".
HILVERSUM Van de drie cabaretièrs die de televisiekijker
met Kerstmis en de jaarwisseling bezighielden, is Toon Hermans
als winnaar uit de bus gekomen. De vier jaar oude show die
door de AVRO met de kerst op het scherm werd gebracht, had
weliswaar iets minder kijkers (zo'n drie miljoen) dan het pro
gramma van Seth Gaaikema op oudejaarsavond, maar werd wel
het hoogst gewaardeerd (7.7).
Seth Gaaikema won het qua kijkersaantal rond de jaarwisseling
ook van Freek de Jonge. Seth trok met zijn conference op zater
dagavond zo'n 3.7 miljoen kijkers en kreeg een gemiddelde
waardering van 7.5. Freek de Jonge haalde zondagavond met
„De Ontlading" 2.3 miljoen kijkers en streek een waardering
van 7.2 op.
Hoog tipgeld in Van Gogh-zaak
DEN HAAG Justitie
zoekt informatie over de
gestolen Van Goghs uit
het museum Kröller Mul
ler in het criminele circuit
en heeft daar een hoog
tipgeld voor over.
Voor een tip die tot aanhou
ding kan leiden van de dieven
zou een bedrag van maximaal
een miljoen gulden klaarlig
gen. De Arnhemse Officier
van Justitie, mr. E. Gelderman
wil dat bedrag noch bevesti
gen noch ontkennen. „Maar
dat het meer is dan honderd
duizend gulden zal duidelijk
zijn", aldus Gelderman, die het
hoge tipgeld koppelt aan de
waarde van de gestolen schil
derijen die 200 tot 250 miljoen
gulden waard zijn. Overigens
kan dit bedrag ook worden ge
bruikt bij een pseudo-koopac-
tie, zoals toegepast bij een
schilderijenroof uit het Stede
lijk Museum in Amsterdam.
Fiesta Gitana terug als Fiesta Flamenca.