'88
te kijk
Ccidóc Souxont
1990
OVERLEDENEN
l
FEBRUARI
APRIL
JANUARI
AUGUSTUS
SEPTEMBER H
MAART
DECEMBER
OKTOBER 1988
NOVEMBER fe
ZATERDAG 31 DECEMBER
door Piet Snoeren
^Nederland barst, zoals men weet, van de doctoran
dussen. Zij laten zich eenvoudig aanspreken met
Kees of hoogstens Peter-Paul. Sommigen zetten
jelfs geen drs meer voor hun naam om zich van het
plebs der doctorandussen te onderscheiden, onge
veer zoals bepaalde intellectuelen in de jaren vijftig
fcich van het intellectuele plebs onderscheidden door
peen televisie te nemen. En gelijk hadden ze, zij het
bm een geheel andere reden, treffend geïllustreerd
•door het verwerpelijke voorbeeld van de Nobelprijs
winnaar literatuur 1952 Frangois Mauriac die geen
|etter meer op papier heeft gezet nadat hij zich als
ien der eerste Fransen tot de afgoderij van de beel
dreligie had bekeerd.
f Terzake. Prik een willekeurige drs. in het telefoon
boek en er zal zich een „hoi, met Maarten" melden.
Schrijft men deze Maarten evenwel een brief, dan
pient die niet aan te heffen met „hoi", maar met
fpveledelgeleerde Heer". Zelf menige professor geïn
terviewd die na vijf minuten geprofessor gruwde: „Ik
fieet Gerrit, hoor". Toch behoort op een aan Gerrit
geadresseerde enveloppe „Hooggeleerde Heer" te
fraan of „Hooggeleerde Vrouwe" wanneer de geïn-
>:erviewde na vijf minuten geprofessor gruwde: „Ik
Pgieet Annemiek, hoor".
.■EjHet kamerlid Hans Gualthérie van Weezei, zo viel op
pe televisie waar te nemen, beweegt zich door Haag-
,Vei«e kringen op een fiets die de aan laagste wal ge-
vocraakte junk niet zou willen jatten, en laat de staatsge-
Jaucneimen wapperen onder de proletarische snelbinder
jHaC/vaar vroeger het broodtrommeltje zat. Richt men
pich echter schriftelijk tot hem, dan heet deze Hans
pet de geringe pakkans Hoogedelgestrenge Heer.
[Titulatuur, ach gut, onwijs uit de tijd, maar het be-
fetaat nog. Het leeft voort in uitgerekend het medium
pat geacht wordt het meest met de tijd mee te gaan:
'de agenda. Vergeten een nieuwe voor 1989 te kopen,
!*ln draf naar de kantoorboekhandel, een willekeurige
"'^reep uit het resterende aanbod gedaan. De agenda
Dpen laten vallen op een willekeurige plaats en daar
i""^ppenbaarde het zich aan de verbijsterde blik als
epen geest uit een verleden toen er nog stro werd uit
gespreid over de rijbaan voor een sterfhuis opdat het
•jgeratel van wielen over klinkers de zieltogende niet
"jizou storen in zijn laatste vaarwel. Titulaar. „Graaf/
gravin. Men adresseert: de Hooggeboren Vrouwe
y.D. gravin Weiland-baronesse Klaverstein". Menige
Igraaf, zo leert informatie bij de Raad van Adel, zal
tegenwoordig liggend onder een auto aangetroffen
worden alwaar hij in loondienst APK-keuringen ver-
fricht en de pakkans voor baronessen is het grootst
echter informatiebalies of bij felicitatiediensten.
Hooggeboren echter. Hoogwelgeboren. Anno 1989.
Öe confrontatie met de geest maakte nieuwsgierig.
Verder gebladerd dus. Nuttige adressen. Nederlands
Normalisatie Instituut, Kalfjeslaan 2, 2623 AA Delft.
Ne Ik nut zou een normaal mens daarvan hebben?
Tijdtafel. 12 Uur 's middags in Nederland is 12 uur in
Dabinda. Maar waar ligt Cabinda? In zóne 11 (West
IVloskou) van de Sovjet-Unie is het dan 14 uur, in
!öne 1 (Anadyr) 24 uur. Ha. Hier werpt de agenda
1989 enig licht op de tijd. Binnen de Verenigde Sta-
:en bedraagt het grootste tijdsverschil 3 uur. Binnen
je Volksrepubliek China eveneens. Binnen de Sovjet-
Jnie echter is het een half etmaal. Terwijl Gorbatsjov
n zóne 11 nog ruikt naar de aftershave en Réisa aan
laar ochtendsherry nipt, duiken ze in zóne 1 klapwie
kend van de wodka onder hun berehuid en omge
keerd. Bij zulke tijdsverschillen blijft ook de grootste
ommunicator een roepende tegen het uurwerk. En
insen zonder agenda 1989 met tijdschaal zich
naar afvragen waarom de perestrojka niet onmiddel
lijk klikt.
Ha andermaal. Op één punt althans is hij met zijn tijd
neegegaan, deze agenda. In de uitgave 1988 van
hetzelfde merk ontbraken ze nog, maar nu zijn ze op
genomen. De Islamitische feestdagen. Multicultureel
Dlijkt de agenda geworden. Hoe een brief te adresse-
P"yen aan de imam van Deventer (Zeereerwaarde Heer,
r* iet als aan de pastoor? Weleerwaarde Heer/Vrouw,
h"- iet als aan de dominee?) wordt onder Titulatuur nog
r-* niet geleerd, kinderziektetje, maar dat de vasten-
!wn maand Ramadan begint op 8 april en op 7 mei ein-
jigt met de feestdag ledul-fitr, valt eenvoudig te vin-
Ijden. 14 Juli ledul-adha, het offerfeest. 13 Oktober le-
dul-mauhid, het Islamitisch nieuwjaar.
Twijfel echter, vier Islamitische feestdagen. Mag dat
niet wat weinig heten, afgezet tegen de zes Algemeen
Christelijke Feestdagen, de drie-en-twintig R.K.
Feest- en Heiligendagen, de dertien Israëlische
-eest- en Gedenkdagen? Zouden Islamieten de pest
hebben aan feesten? Het antwoord gezocht in het
Tervinaslagwerk Antwoord, zijnde een soort vergelijkend
warenonderzoek naar de religies en geloven van
deze tijd. Ha. Het feest van Mohammeds geboorte.
De herdenking van Mohammeds hemelvaart. Asjoera
op de tiende van de eerste maand ter ere van de
Jmartelaren Hasan en Hoesein. Niet in de agenda
/olkfi989, tegen Maria Boodschap, de Verwoesting van
.alrijke Tempel, De Dankdag voor Gewas en Arbeid,
iankMoederdag, Vaderdag, Dierendag wél. Discriminatie.
onv^Voor Frits Bom gegooid, die achterstelling. Actie. Zo
^gaat een mens, 1989 koud begonnen, warempel al
"uitzien naar de agenda 1990.
1 - Clementine Hunter, schilderes (101).
2 - Hanna Lam, schrijfster (59).
3 - Gaston Eyskens, Belgisch oud-premier (82).
Bart van Izen, kaashandelaar Voorschoten (84).
4 - Mr. Leo de Block, oud-minister van EZ, (83).
5 - Bill Gibb, Brits mode-ontwerper (44).
Eric Plooyer, directeur De Krakeling (54).
1 - R. Zwolsman, ex-onroerend-goedmagnaat (75).
2 - Marcel Bozzuffi, Frans filmacteur (59).
Solomon Cutner, Brits concertpianist (85).
Orsyla Meinzak, Surinaams actrice (55).
3- Heather O'Rourke, Amerikaans actrice (12).
Johannes Hendrik Moesman, schilder (79).
4 - Mr. W.J.M. Berger, proc.-gen. Hoge Raad (66).
5 - Ds. S.J. Popma, emeritus-predikant (89).
6 - Carmen Polo, weduwe van Franco (86).
8 - Emeric Pressburger, Brits/Hong. auteur (85).
Chris Jans, ex-voetbaltrainer (72).
9 - Kurt Herbert Adler, Amerikaans dirigent (82).
12 - Lothar Malskat, Westduits schilder (74).
Leon Goossens, Brits hoboist (90).
Jacob v.d.Gaag, verzetsstrijder, (83).
13 - Tim Griek, platenproducer (43).
14 - Frederick Loewe, Amerikaans componist (86)
Joseph Wresinski, Frans priester, (71).
G.H.M. Holt. architect (83).
Jan de Kreek, oud-voetbal-international (84).
15- Richard Feynman, Amerikaans fysicus (69).
J.C. Tieleman (81), ereburger van Katwijk (81).
17 - Pierre-Jean Vaillard, Frans chansonnier (69).
18- Al Cohn, Amerikaans jazz-saxofonist (62).
19 - René Char, Frans dichter (80).
20 - Ferry Wienneke, orkestleider en arrangeur (59).
21 - Prof. C. van Eesteren, architect (90).
24 - Ds. W. Harkema, baptistenpredikant (75).
26- G.J. Sytsema, voorz. Haags Cultureel Trefpunt.
27 - Memphis Slim, Amerikaans bluespianist (73).
2 - Fritz Landshoff, oud-uitgever (86)
Dr. M.W. Holtrop, oud-pres. Nederl. Bank (85).
3 - H. Leijh, ex-bestuurslid dekenaat Den Haag.
4 - J. van der Meij, oud-wethouder (55).
6 - P.P.J. Koop, oud-bisschop in Brazilië (82).
9 - Brook Benton, Amerikaans blueszanger (56).
Piet Kooyman, oud-wielrenner (58).
11 - Dirk Nijs, oud-scheidsrechter (82).
12 - Alan Paton, Zuidafrikaans schrijver (85).
14 - John Stonehouse, Brits oud-minister (62).
15- Kenneth Williams, Brits komiek (62).
Han G. Hoekstra, dichter-journalist (81).
16 - Youri Egorov, Russisch pianist, (33).
Jacques de Kadt, politicus (90).
17 - Roberto Ruffi, Italiaans senator (51).
21 - Billy Wilder, Amerikaans schrijver (67).
24 - Theo de Boer, oud-voorzitter Humanitas (57).
25 - I.A.L. Diamond, Amerikaans schrijver (67).
26 - Pavel Wonka, Tsjechisch dissident (35).
Prof. C. Trimbos, hoogl.Erasmus Universit.(68).
3 - J. Klein Haneveld, evangelist (69).
4 - George Rose, Brits acteur (68).
9 - Johan van den Boogert, musicus (74).
11 - Harold „Kim" Philby, Brits meesterspion (76).
13 - Chet Baker, Amerikaans jazz-trompettist (60).
1 - Lex van Delden, componist en journalist (68|dfSche
3- Joep Bonn, VARA-radiomedewerker (55). iqoo
Aart van Dobbenburgh, graficus (88). 3 Iboot
Nico Naeff, fotograaf (70). jedzam»
4 - Mr. J. Zaaijer, rechter (85). !nsen
7 - Gabe Dell, Amerikaans acteur (68).
11 - John Massis, Belgisch krachtpatser (48). ler^ m c
15- Mr. M.A.F. Zwager, oud-resident Batavia (85]belang
19- H. Bals, organisator Filmfestival R'dam (51). idenin
21 - Ir. E.A. Hekker, oud-raadslid Rijswijk (68).
24 - Henk Vink, motorcoureur (50).
H.A. Rijnbeek, organist (73).
26 - T. Zuyderwijk, voorz. Juventas/De Valkeniers
28 - Brigitte Homey, Westduits actrice (77). AAG 1
29 - Dick Swidde, acteur (82) Sovjeti
Andre Navarra, Frans cellist (76). 3pen Uj
t land i:
Vlongar
Mongol
Afghani
icht?
Volkel
Zwijndi
Woens
AAG
1 - Mr. J. M. de Graaf, oud-topambtenaar (64).
3- Mevr.C.H.G.v.Rooijen, oud-raadsl. (91). 9
5 - F. Eldridge, Amerikaans filmactrice (86). J®.r®
8 - Anatoly Levtsjenko, Russisch kosmonaut (47ft®_
Robert Ricci, stichter Franse modehuis (83).
Ralph Meeker, Amerikaans acteur (67).
9 - Francis Ponge, Frans dichter (89).
11 - Giacinto Scelsi, Italiaans componist (83).
Jean-Pierre Ponnelle, Frans regisseur (56).
12- Fien Berghegge, televisie-actrice (75). aap
14 - E.Ferrari, Italiaans automobiel-ontwerper (90)AA^"
16 - Ann Ramsey, Amerikaans filmactrice ee grol
Gibril Banguara, atleet uit Sierra Leone (21). zit van
I. de Sutter, Belg. musicus en geestelijke(77).i tot ee
Arnulfo Arias, oud-president van Panama (87|. Dat i
17- Mohammed Zia ul-Haq, Pakist. president (64pe Tel
Roy Buchanan, Amerikaans bluesgitarist (48),Algemi
Connie Meijer, wielrenster (25). De Vol
19 - F. Overmeire oud-dir. Leidse reinigingsd. (61)
Sir Frd. Ashton, choreograaf Fonteyn (83). [AAG
19 - Rolf Glasner, Westduits wieleramateur (23). >(ke _ri
21 - Hans Gunther Adler, Tsjechisch schrijver (78Lntie v
22 - Ernst Simon, Duits joodse filosoof (89). ber Q
Jean-Paul Aron, Frans filosoof (61). -9
John Schelfhout, regisseur en producer (44). 'Premj(
26 - A. Makeleng, Zuidafrik, vakbondsman (27). Prpmj(
27 - Jan Filius, journalist, (63). Premi
Hilde Gueden, Oostenrijks sopraan (71).
28- Dr. Cornelis Moerman, kankerspecialist (95)., »k *p
30- Kostas Tachtsis, Grieks schrijver (61).
Honga
6 - Dennis Schuit, zweefvlieger (18).
7- Trevor Howard, Brits filmacteur (71).
Michel Auclair, Frans filmacteur (65).
9 - Kees van Loevezijn, auto-coureur (31).
10- Ds. Pieter Lugtigheid, emeritus-predikant.
11 - Florence Knapp, 's werelds oudste (114).
12 - Connie Mulder, Zuidafrikaans oud-minister (62).
14 - C.J. v. d. Valk, directielid Valk-concern (61).
15- Sean MacBride, Iers Nobelprijswinnaar, (83).
Mr. R. Janski, voorz. stichting Suriname (54).
16- C.B. Paardekooper, erevoorz.VIOS (79).
18 - Al Hall, Amerikaans jazz-bassist (72).
Jean Mitry, Frans filmhistoricus, (84).
Pi Scheffer, oprichter The Skymaster, (78).
20 - Philippe de Rothschild, Franse baron (85).
Ir. Max Elion, oud-wethouder Wassenaar (92).
22 - H.J. da Silva, theaterproducent (64)
23 - Paul Esser, Duits acteur en regisseur (74).
Jan van Nes, ere-burger Noordwijk, (77).
25 - G.d. Keijzer, eerste Ned. met ruilhart (47)
26 - Dr. G. van der Wal, oud. pres.-dir. KLM (82).
Jan de Raad, Noordwijks CDA-politicus (67).
27 - Colleen Moore, Amerikaans filmacteur (87).
Vincent Bruyns, Raad van Europa (53).
28 - Klaus Fuchs, Oostduits spion (76).
29 - R. v. Otterloo, dirigent Metropole-orkest (46).
30 - Gershon Iskowitz, Pools-Can. schilder (67).
31 - Georgy Malenkov, Russisch oud-premier (86).
Corrie Vonk, cabaretière (86).
H^n Verhoog, makelaar (46).
28 - John Guinness, bierbrouwer Ierland (52).
A.G. Plate-Lichtenbelt, oud-weth.Voorburg (78).
29 - Brendan Burns, lid IRA (33).
2 - A. Mighout, oud-gemeentesecr. Wassenaar (65)
3 - Henryk Szeryng, Pools-Mexicaans violist (69).
Prof. G.H.L. Zeegers, ex-voorz. Leprafonds (76)
9 - Dr. K. Kiesinger, ex-bondskanselier (84).
Teddy Schaank, actrice (66).
10 - Andy Gibb, Brits popzanger (30).
A.F. Wolff, bioscoopondernemer (88).
Mevr.M.C.Knaap-Duijne, oudste Haagse (107).
13 - Prof.dr.W. Niesel, oud-voorzitter WARC (85).
16 - Cees Groot, oud-Ajacied (55).
20 - Gil Evans, Amerikaans jazzpianist (75).
Hendrik Kikkert, voormalig kamerlid (75).
21 - P. Steptoe, „vader" reageerbuisbaby (74).
22 - Wim Oepts, Nederlands schilder (83).
23 - Mr. D.A. Delprat, oud-Eerste-Kamerlid (98).
24 - Jan de Vries, oud-voorzitter zwembond (84).
27 - Renato Salvatori, Italiaans regisseur (55).
28 - Dulcie September, lid ANC.
Robert Joffrey, Amerikaans danser (57).
Jan Blaaser, conferencier/acteur (65).
30 - John Clellon Holmes, Amerikaans auteur (62).
Kankerspecialist C. Moerman
2 - J. Bakker, R'veen, meester Kevelaer(84).
Peter Hurkos, paragnost (77).
Anna Mahler, beeldhouwster (83).
4 - J.F.M. Schutijser, Capucijn (79).
5 - Isztvan Borbely, Hongaars kartcoureur (29).
8 - Harm van Ruth, dirigent (68).
9 - Pater Livinus Moeskops O.F.M. (91).
11 - Joop van der Bel, Haags orgelman (71).
12 - Mr. G.J. Wiarda, oud-president Hoge Raad (81).
14- Mevr. G. Kwakkel, oudste Nederlandse (108).
15- L.T. Kurpershoek, directeur Huize Groenhoven
20 - Femina Schilt-Geesink, glazenierster (80).
24 - Evert Werkman, journalist (73).
30 - Kurt Raab, Westduits toneelspeler.
Mr. P. Eijssen, oud-vice-pres. Hoge Raad (82).
4 - Amiran Nir, lid Israëlische geheime dienst 'lom'
5 - Jan Mesdag, zanger en acteur, (34). e lei
Gerd Arntz, beeldend kunstenaar (87). ,ert
6 - Roy Orbison, Amerikaans zanger, (52). ,en-
7 - Fernand Mourlot, Frans lithograaf, (93). -ak
Thei Jessen, oud-Ajax-arts, (65). *9en
8- P.G. van der Kraan, graficus (75). l"bei
13 - Robert Urquhart, Brits oud-bevelhebber (87). *ns
Leila Woltjer, Arabiste, (85). 00
14 - J.J. Moll, oud-KLM-vlieger, (88). ff*
15- Rob Klaasman, tv-programmamaker, (44). Zl
John Van Houdt, verzetsstrijder, (95). 1
Sjoerd Leiker, auteur, (74). <°k r
21 - N. Tinbergen, Nobelprijswinnaar (81)
24- C. van Nieuwenhuizen, hartchirurg (80) 'ien(
Oud-KNVB-voorzitter Wim Meuleman FOTO: SP
Schaakgrootmeester Jan-Hein Donner FOTO: anp
Wielrenster Connie Meijer
14- Shen Congwen, Chinees schrijver (85).
Dr. Willem Drees sr., oud-premier (101).
Prins Ernst Aschwin zu Lippe-Biesterfeld, (73).
15- A.J.M. van Grinsven, oud-journalist (69).
20 - J.v.d.Pluijm, oud-hoofdred. Volkskrant (68).
21 - Dr. H. Schrijver, oud-internist (70).
25 - W.R. van der Sluis, voorzitter ANWB (64).
26 - Ru van Veen, pianist (75).
J. Bolomey, directeur Haagse gemeentewerken
27 - Zuster Antoinette van Pinxteren, (74).
Gusta
1 - Nanni Vermeer, actrice (57).
3 - Lin Jaldati, zangeres (76). lAAb
J.W. Janssen, atleet (19). hoofi
5 - Gert Frobe, Duits filmacteur (75). asson
Stephen Cooper, Brits worstelaar (23). }rden
7 - Claudette Colbert, Frans actrice (84). antie v
Joop Waasdorp, schrijver (70). n opli<
9 - Harold Rosson, Amerikaans film-pionier (93). mnemi
14 - Willy Kweksilber, publicist (76). neerge
Stoffel van Viegen, organist (72). de A
15 - Melle Weersma, componist en arrangeur (80). de R
Jan Gorissen, accordeonist (71). de p<
17 - Lawrence Brown, Amerikaans trombonist (81)
21 - Roy Kinnear, Brits komiek en acteur. RAAG
Sam Woodyard, Amerikaans drummer (63).
25 - Billy Carter, broer Jimmy Carter (51). ®e'
26 - Branko Zebec, Joegoslav. voetbaltrainer (59). ™°®r'
28 - Andrew Hall, Brits defensiespecialist (33).
30 - Henry Koster, Amerikaans filmregisseur (83). I®;®
Dr. Steven C. Derksen, publicist (73).
Nina Bergsma, actrice (76).
erlid 1
1 - Anatoli Blatov, Russisch ambassadeur, (74). >n ov(
2 - Willem Vogt, command. Zuiderkruis (48). ppr
Arend Rademaker, motorcoureur (32). CPN
3 - Franz Josef Strauss, premier Beieren (73). psp
Charles Addams, Amerikaans karikaturist (76)
9 - Felix Wankel, uitvinder Wankel-motor (86). RAA(
Jackie Milburn, Brits oud-voetballer (64).
Ir. N. Buijsert, Eerste-Kamerlid (62). P n®,
10 - L.C. Verspaardonk, lid bestuur CFO (59). Del
Wim Meuleman, oud-voorzitter KNVB (78). *n be'
Klaas Padding, oprichter Film Services (61). betc
15 - James Craig, Noordiers leider van de UDA (47}n °P
16- Farina, oud-koningin van Egypte (67). m.»nj
17 - Dimitri Frenkel Frank, schrijver en acteur(59). minj
20 - Drs. Friedrich Weinreb, (78). mini:
21 - Martha Walden, oud-actrice (97).
23 - W. Wamsteker, oud-bestuurder FNV (66). RAA'
Dr.J.M.R.Diermanse, geref. predikant(51). wen
26 - Herman Strategier, componist (76). >t is c
H.Overduin, adj-dir. Gemeentemuseum (45). €n
27 - Mr. G.C. van Dijk, oud-weth. Wassenaar (81).; het
28 - Charles Hawtrey, Brits bijrol-acteur (73). j het
29 - Niek Engelschman, oprichter COC (75). het
RAA
aar
3 - Prof. H.v. Praag, hoogl. parapsychologie (72).Prir
6 - Jean-Claude Paul, Haitiaans kolonel. Prin
Cornelia Labruyere, oudste Nederlandse (108). Prir
8 - Piet Verver, ere-voorzitter RVC (87).
9 - John Mitchell, Amerikaans oud-minister (75).
10 - Jan Dijkstra, dir. Haagse Ligthartschool (38).
12 - Primo Conti, Italiaans schilder (88).
13 - Antal Dorati, Hongaars dirigent (82).
14- G.Frencken, comm. Haagse politie(39).
Dr. H.v. Geuns, plv. inspect.volksgezondh.(64).**
19- Christina Onassis, (37). v0,
21 - Wim de Jong, docent, (42).
22 - Mr.J.v.d.Hoeven, oud-secr. kon. Juliana (75). zi
23 - F. Meijnderts, oud-comm. van legerkorps (70).ome|
24 - Irmgard Seefried, Oostenrijks sopraan (69). 3ntje
25 - D. Lonsdale, sleutelfiguur slag om Arnhem (74^
26 - Johan Koning, Haags impresario (92). r
27- Jan Hein Donner, schaakgrootmeester (61).
L. Verweij, ex-gemeenteraadslid Voorburg (59)j het
28 - Geert Vandewalle, Belgisch wielrenner (23). ;hoe
29 - John Carradine, Amerikaans filmacteur (82). a kn
Bertus Riem, nestor Nederlandse rensport (85)^.
3t k<
Tekstschrijver Dimitri Frenkel Frank foto: sp