88
te kijk
RADIO
TELEVISIE
KUNST
De successtory van
jen Delfts
organisatiebureau
SeidM Sowumt
KUNSTROOF
ZATERDAG 31 DECEMBER
JLES
IROISET
JNTVOERD
f dramatische ontknoping van wat een
jst gevolg van de Fassbinder-affaire
jk, voltrok zich begin januari, toen de
mtvoerde" acteur Jules Croiset
kende dat hij zijn kidnapping zelf in scène had gezet. Croiset
ju zijn ontvoerd door neo-nazi's, die zijn optreden tegen de
[voering van het volgens velen antisemitische stuk „Het vuil, de
d en de dood" veroordeelden. Op deze (van het
>cherm) genomen foto beklaagt Croiset zich nog over de
[handeling die zijn ontvoerders hem zouden hebben gegeven.
foto: anp
roepen, bleef met een schuld zitten van 900.000 gul
den. Een directeur van Coca Cola, de firma die zich
voor een bepaald bedrag garant had gesteld, werd
zelfs ontslagen door het concern vanwege zijn ver
kwistende omgang met reclamegelden.
Visser ging echter verder, aanvankelijk als program
meerder van een jongerencentrum in Rotterdam, la
ter weer voor zichzelf, als Mojo Concerts, genoemd
naar het nummer „Get your mojo (amulet) workin"
van bluesveteraan Muddy Waters en naar het thea
tertje waarmee hij ooit in Delft begonnen was. Sa
men met de inmiddels tot het bureau toegetreden
Leon Ramakers, die enige ervaring had opgedaan
met het boeken van groepen voor een studentenso
ciëteit in Delft, groeide Mojo. Niet alleen op eigen
kracht, maar ook door de samenwerking met het im
presariaat van Paul Acket.
Acket, oprichter van het toen nog onafhankelijke Mu
ziek Express en ai jaren actief als impresario, kocht
Mojo op toen hij zijn bedrijf aan de uitgeversgigant
VNU overdeed. Drie jaar lang bleven beide impresari
aten samenwerken, waarbij Acket nogal wat groepen
IC-
NIEUW BEGIN
Het einde van de Haagse Comedie betekende dit jaar tevens het I
begin van een nieuw gezelschap: Het Nationale Toneel. De groep
rond artistiek leider Hans Croiset begon onder in het algemeen
welwillende kritiek, in oktober met het stuk „Woyzeck" van Georg
Büchner. Inmiddels draait het gezelschap op volle toeren. Op de
foto Peter Tuinman en Guusje Eybers in de première van
„Woyzeck".
foto: jarko aiken:
ANNIE M.G. SCHMIDT
Annie M.G. Schmidt is een van de weinige Nederlandse schrijvers|
die ook internationaal erkenning krijgen. Dit jaar werd haar de
Hans Christian Andersen Prijs toegekend, ook wel de Nobelprijs
voor kinder- en jeugdliteratuur genoemd. De prijs werd haar in
september in Oslo overhandigd door de Zweedse schrijfster
Astrid Lindgren (rechts). De Nobelprijs voor literatuur ging naar d
Egyptenaar Nahgib Mahfouz.
foto:
MONDRIAAN
Dé publiekstrekker van het afgelopen jaar in het Haags
Gemeentemuseum was de tentoonstelling rond de Nederlandse
schilder Piet Mondriaan, onder de titel „Van figuratie tot
abstractie". Begin dit jaar togen meer dan honderdduizend
mensen naar het Gemeentemuseum om de ontwikkeling van de
internationaal bekende kunstenaar in ogenschouw te nemen. De
expositie werd opgezet onder verantwoordelijkheid van de dit jat
aangestelde directeur Rudi Fuchs, maar was opgezet door de
onlangs overleden ad-interim directeur Henk Overduin. Op de
foto Mondriaan in zijn atelier.
foto: pi
TFT.FVTZTERRTNG
Henny Huisman stond het afgelopen
jaar volop in de schijnwerpers. Eind
januari wist hij het telefoonverkeer in
Nederland een uur lang lam te leggen
door in de finale van zijn populaire
KRO-programma de „Soundmix
Show" het kijkpubliek via de telefoon te
laten meestemmen. Vier maanden later
kreeg hij de Televizierring 1988, zijn
tweede, uitgereikt voor zijn „Suprise
Show". De eerste kreeg hij in 1985.
foto: anp
doorschoof naar de mensen van Mojo. Toen Acket
zijn impresariaat weer losmaakte uit de VNU-groep,
gaf hij ook Mojo weer de ruimte. Dat bureau wist in
middels heel goed hoe de organisatie van popcon
certen ter hand moest worden genomen, en had te
vens het voordeel dat Acket zelf zijn handen van
popconcerten trok.
De onstuimige groei van het bureau is echter vooral
iets van de laatste vijf jaar en houdt gelijke tred met
de steeds grotere belangstelling voor popconcerten
en de komst van echte megasterren als Madonna,
Bowie, Michael Jackson en Bruce Springsteen.
Waarbij aangetekend moet worden dat de media
Mojo daarbij uitermate terwille zijn. Madonna bij
voorbeeld zou zonder de enorme aandacht in de
pers niet eens tussen de schuifdeuren genoeg pu
bliek trekken, laat staan een stadion vol krijgen. In
dat licht bezien is het jammer dat Mojo niet wat va
ker zijn deuren openstelt voor de pers, en slechts
haar hulp inroept als er iets is wat volgens het bu
reau rechtgezet moet worden.
KOOS VAN WEES
DOLLY DOTS
Na negen jaar nauwelijks van de hitlijsten
te zijn geweest zetten de Dolly Dots begin
oktober een punt achter hun carrière. De
damesgroep verliet het met goud
geplaveide pad met een op televisie
uitgezonden optreden in Amsterdam.
foto: anp
IELFT Ze hebben er geen enkele behoefte aan de
-jrs te woord te staan. „Het gaat om de artiesten,
et om ons", zeggen Leon Ramakers en Berry Vis-
■!r, de stuwende krachten achter het organisatiebu
reau Mojo Concerts. Ramakers en Visser zijn verant
woordelijk voor de organisatie van vele honderden
jjljpconcerten in ons land, variërend van Michael
■ickson en Bruce Springsteen tot Paolo Conté en
$jarry Belafonte. Dit jaar bereikte het aantal bezoe-
Uirs aan die concerten een record: meer dan een
iljoen mensen bezochten de popevenementen die
.et lijkt een uitstekende aanleiding voor een gesprek
Ie lang et de heren Visser en Ramakers, maar helaas, de
!.Jor9 ojo-directeuren hebben het tot beleid verheven niet
IJks jer hun werk te praten. Of er moet een directe aan-
iding zijn, zoals toen het NOS-journaal Mojo bij het
jncert van Michael Jackson beschuldigde van „cen-
Hj: jur" en meldde dat er een aan neo-nazi's gelieerde
-ganisatie kledingstukken met de beeltenis van Mi-
endeiae' Jackson in beslag nam die illegaal zouden zijn
jrkocht. Woedend waren Visser en Ramakers, en
^■■•ndat ze de pers toen wel even nodig hadden, werd
3n tipje van de sluier van hun werk opgelicht. Het
eeld dat het NOS-journaal had van de impresario
x opte niet, zo lieten ze weten. Niet Mojo, maar Mi-
pael Jackson zelf verbood opnamen van het con-
srt. En ook de aanpak van die illegale verkoop
wam niet van Mojo, maar van Jacksons verkoopor-
[anisatie.
ilojo werkt, zo werd duidelijk, als een soort aanne-
ter. Het beeld van de impresario die tegen een ar-
est zegt: ik geef jou 100.000 gulden als je daar en
aar optreedt en vervolgens toegangsprijzen van 300
ulden vraagt om vooral maar uit de kosten te ko-
.ïen, geldt in elk geval niet voor Mojo. Het werkt
[erder andersom. De groep of artiest die de wereld
bndreist zoekt via zijn agent contact met het organi-
atiebureau, die vervolgens gaat kijken welke zalen
f stadions in aanmerking komen, of de markt groot
enoeg is voor enkele concerten, of de data zijn in te
assen in de overvolle concertagenda. Het contract
at wordt afgesloten bevat naast de vaak ellenlange
jst met persoonlijke wensen van de artiest allerlei
epalingen met betrekking tot de veiligheid, de cate-
ng, het podium en dergelijke, zaken waarvoor Mojo
rimair verantwoordelijk is. In overleg met het mana-
ement van de artiest of groep wordt de gage vast-
esteld, gebaseerd op de capaciteit van stadion of
loncertzaal, de prijs van een kaartje en de kosten die
1ojo moet maken om het concert in goede banen te
jiden. Wat er netto overblijft van de recette wordt
olgens een vastgestelde norm (meestal 85 procent
oor de artiest, vijftien procent voor Mojo) verdeeld.
Mg >f- wat ook kan, de artiest vraagt een vastgesteld
fedrag of 85 procent van de netto-recette: „Which
«•ver is the greatest", staat dan in het contract.
gaSp! laar het komt ook nog steeds voor dat artiesten al-
jen met een tevoren vastgesteld, vaak hoog, bedrag
enoegen nemen, dat vooraf moet worden overge-
ïaakt. Lukt het niet de zaal vol te krijgen, dan is het
sico voor Mojo. Zo was bij de concerten die Bruce
ipringsteen gaf de gage zo hoog, naar verluidt 95
/eede rocent, dat Mojo maar net aan enige winst boekte,
iezien de enorme bedragen die het bedrijf uitgaan,
en enorm risico. ,Eén avond is genoeg om helemaal
«ONOPOLIE
/lojo neemt bijna een monopoliepositie in ons land
jsiag Vrijwel alle groepen die vanuit het buitenland naar
ins land komen, komen telefonisch eerst in het kan-
dort aor aan de Schoolstraat in Delft terecht. Het is een
iositie die zich alleen maar lijkt te versterken. Want
rtojo doet zijn werk goed, zo bleek uit de reacties
^an concurrenten onlangs in het blad Quote. Zo
llUloed, dat de naam die ze in het buitenland hebben
teeds bekender wordt, met als gevolg dat steeds
pkl near managers de weg naar het bureau weten te
||g| inden. Zelfs de managers van mensen als Paul Anka
IH <n Harry Belafonte; Mojo werkt nu dus ook buiten de
geëigende poppaden.
J )e heerschappij wordt ook versterkt door het aan
'tem (lojo verbonden bureau Double You, waar voor het
ileinere circuit de beginnende, talentvolle bands wor-
len geboekt, die naar verwachting later zullen door
deken. Zo zijn The Eurythmics toen nog nauwelijks
smand belangstelling voor hen had, via dit bureau in
ins land gekomen voor optredens tijdens een stu-
lentenfeest in de Mensa van de TH in Delft en in het
Vmsterdamse Paradiso. Toen ze eenmaal groot ge-
loeg waren voor Ahoy', waren de contacten via Dou-
>le You met Mojo al gelegd. Hetzelfde verhaal gaat
ip voor talloze andere kleine groepen, die het plotse-
ng maken.
/lojo doet er zelf ook alles aan om zijn marktpositie
e bewaken. De enige reden voor een buitenlandse
iet om het bureau te passeren is als een andere im-
iresario meer geld biedt. Maar dan blijkt Mojo be-
eid nog hoger te gaan, zelfs als de winst daardoor
riarginaal wordt, puur om de markt in handen te
louden. Frappant voorbeeld vormde de concertreeks
'an James Brown, in eerste instantie georganiseerd
K
Een van de
belangrijkste
publiektrek-
kers voor
Mojo was dit
jaar Michael
Jackson,
hieraan het
werk in het
Rotterdam
se Feye-
noord-sta-
dion.
foto: anp
door het bureau Diba van de in Sneek gevestigde
Bauke Algera. Brown vroeg een garantie van 30.000
dollar per optreden, maar toen Diba bijna rond was
met „The King of Soul" bood Mojo vijfduizend per
optreden meer. De verdiensten van Mojo waren naar
verluidt nihil.
SUCCESSTORY
De successtory van Mojo begon toen Delftenaar Ber
ry Visser in 1969 de groepen Jethro Tuil en Soft Ma
chine via her en der geleend geld naar het Concert
gebouw in Amsterdam haalde. Een gok, die echter
goed uitpakte. Minder goed ging het toen hij de toen
grote namen Pink Floyd, Deep Purple en de Incredi
ble Stringband naar Nederland haalde: er bleef een
verlies staan van 25.000 gulden. De contacten die hij
echter legde met de managementbureaus bleven
doorwerken. Visser kon via zijn contacten aan de ba
sis staan van het eerste grote openluchtconcert in
ons land, in het Kralingsebos. Financieel werd het de
grootste flater uit zijn loopbaan: de Stichting Holland
Popfestival, speciaal voor het concert in het leven ge
Groot opzien baarde dit jaar de kunstroof
van drie schilderijen van Vincent van Gogh
uit museum Kröller-Müller in Otterlo. De
werken „Aardappeleters" (foto), „Wever en
stoel" en „Uitgebloeide Zonnebloemen",
vertegenwoordigen een waarde van
tientallen miljoenen guldens. Ondanks 180
tips kon de politie geen spoor van de dieven
vinden. De diefstal deed opnieuw de vraag
rijzen of onze kunstschatten wel voldoende
zijn beveiligd.
foto: anp