Mensen in Moskou Een av< uit beti ergens toe waar ke de dan van Saljoet. Ki bord s Ch wel ve k duurde BUITENLAND fciXdó&Qowiant ZATERDAG 31 DECEMBER 1988 PAGIN SUITE Exclusieve fotoreportage van Piet den Blanken nsluiting n plaats trein, De schooluniformen dateren nog uit de tsarentijd: de meisjes In zwarte jurk mét schortje, de jongens in een donkergrijs pakje. Discipline wordt nog steeds met hoofdletters geschreven. Maar op school nummer 831 in het Moskouse Vorosji- lovskij-district gaat het er tijdens de „yoghurt-pauze" vrolijk aan toe. In het Sovjetrussische Verre Oosten, in ds buurt van Chabarovsk, eindstation de Transsib, ligt de Jevrejskaja Oblast, tot ruim 36.000 vierkante kilometer g «f Joodse Autonome District. Maar in Moë<ou wonen meer joden dan in de trictshoofdstad Birobidzjan. Deze synagoje in de Archipov-straat in het cenl van Moskou is dan ook het godsdienstigeen culturele centrum van de Sovji sische joden. doet k< verhak in de So nie is di J kilom geen and. Ma om e< honde ometer «rbrugge b je gen nodi van ei De jonge soldaten op het Jaroslavl-station hebben alle reden om opgewekt te kijken. Hun bestemming is misschien Omsk of Tobolsk of Irkoetsk, maar in elk geval niet meer Afghanistan, waar de afgelopen jaren enkele tienduizenden van hun kameraden zijn gesneuveld. Kaarslicht, wierook en melodieus-slepend kerkgezang: een dienst in het Novodevitsji-klooster. De Russisch-orthodoxe kerk, die dit jaar haar duizendjarig bestaan heeft gevierd, krijgt de laatste tijd meer faciliteiten van de staat. Vorige week zond de Russische televisie de nachtmis uit Rome en de kersttoespraak van de paus uit. Moedertje Rusland, gerimpeld en kromgebogen. Ze heeft het allemaal meegemaakt: als kleuter de Oktoberrevolutie, de Burgeroorlog toen ze nauwelijks acht jaar was, de hongersnood als tiener en de stalinistische zuiveringen toen ze net volwassen werd; de Vaderlandse oorlog met de Duitsers tot op enkele kilometers van Moskou familieleden kwamen niet terug van het front. Bij de dood van Stalin heeft ze gehuild als alle andere Russen; ze kan zich Chroesjtsjov nog goed herinneren als ze op het Novodevitsji-kerkhof komt, loopt ze altijd even langs zijn graf om er een bloem neer te leggen. Van de periode-Brezjnev herinnert ze zich alleen dat de rijen voor de winkels weer langer werden. Moedertje Rusland staat nog steeds in de rij, maar haar kleinkinderen vertellen dat het morgen beter wordt. Ze leert nieuwe woorden: glasnost en perestrojka. Ze krijgt het gevoel dat er iets aan het veranderen is. Maar ze kan het niet onder woorden brengen. Ze kijkt de fotograaf die blijkbaar uit het Westen komt alleen maar aan. Ze hoeft niets te vertellen. Kijken naar Moedertje Rusland. Naar mensen in Moskou. achtruimti n het L ngrad-sta in In Mo ziek Russi sen grai foxtrot,' polka eigen sche van de t of de ,,Saturdj§ night in de De kolchoz boerinnen komen vaak van honder den kilome ters ver om hun knoflook, uien, toma ten en kom kommers op de kolchoz- markten in de stad te verkopen. De kwaliteit van hun produk- ten is bedui dend beter dan die in de staatswin kels. Maar de prijzen zijn ook drie tot vier keer zo Kpog. Baby's, ge boren in het Moskouse ziekenhuis worden door hun moeders gevoed. Kraamafde- lingen heb ben strenge hygiënische regels, zelfs de vaders worden niet toegelaten. Wanneer het tijd is voor de voeding worden de zuigelingen op een spe ciale wagen en voorzien van een naamkaartje naar hun moeders ge reden. *-• ii' Het laatste afscheid van je vader of moeder, van je man of je vrouw, van een goede vriend of vriendin U in Rusland zo lang mogelijk uitgesteld. De doodskist wordt, zoals hier op hét Mitinskij-kerkhof aan de ri van Moskou, geopend naar het graf gedragen. Nog een laatste omhelzing,jkus of groet voordat het del erbp gespijkerd wordt. I |j '#11

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1988 | | pagina 10