Opgraven blindgangers
Schiphol enorm karwei
Horror in Rotterdam
Zomervakantie'89
m
Ccidóe Commit
)IEP WEGGEZAKT IN ZACHTE JONGE BODEM
Gedetineerde meldt zich na ontsnapping
.CNMI: 1988 was erg
acht, somber en nat
„Pin-code
aan niemand
onthullen"
OFFICIER EIST HOGE STRAFFEN
TEGEN JONGE GEWELDENAREN
Nog steeds
geen
akkoord
paspoort
Ccidóc Soumtit
IGIN
INNENLAND
VRIJDAG 30 DECEMBER 1988 PAGINA 3
ITTERDAM Rotterdam krijgt vanaf 1
art als eerste stad in Nederland een profes-
ieel werkende stadstelevisie. De uitzendin-
i van Stads Televisie Rotterdam zijn op alle
•kdagen te zien aan het eind van de middag,
ast de gemeente Rotterdam, die drie miljoen
den voor drie jaar beschikbaar heeft gesteld,
unt ook het Rotterdamse bedrijfsleven de
iroep. In totaal is door de bedrijven een be-
u ig van 2,5 miljoen gulden toegzegd. De pro-
imma's, gevuld met Rotterdamse onderwer-
ïK da op het gebied van nieuws, sport, cultuur en
nomie, beginnen steeds even voor half zes 's
jdags. Op maandag, woensdag en vrijdag zal
programma één uur duren en op dinsdag
donderdag twintig minuten. De program-
_'s worden aan het eind van de avond her-
11 aid. In het weekeinde zijn voorlopig nog
0 en uitzendingen gepland.
linde
de
ard
belo
een
oedei,
sen ji
VOO]
w
einde
otterdam krijgt
rste stadstelevisie
Drs. B. van den Bos
Bertens verliest
eerste ronde om
kandidatuur D66
DEN HAAG Oud-senator B. van den
Bos uit Den Haag is als eerste geëindigd
bij een stemming onder de leden van
D66 over de Europese lijst. Hij bleef-
daarmee voor op J.W. Bertens, de voor
malig ambassadeur voor Nederland in
Midden-Amerika. Bertens was de beoogd
lijstrekker van de democraten voor de
komende verkiezingen voor het Euro
pees Parlement. Aan de kandidaten is
nu gevraagd of zij zich beschikbaar wil
len stellen voor het lijsttrekkerschap. Zij
moeten hun bewilliging daartoe voor 2
januari kenbaar maken. Op het aan
staande congres van de partij wordt de
FOTO: ANP definitieve lijsttrekker aangewezen.
Wederom groei
Consumentenbond
DEN HAAG De Consu-
mentenbond is in 1988 op
nieuw gegroeid, de netto
ledenwinst bedraagt
25.000.
De bond telt nu zo'n
560.000 leden. De afgelo
pen drie jaar steeg het le
dental in totaal met 25
procent, zo heeft de bond
meegedeeld. Volgens di
recteur Westendorp van
de Consumentenbond
houdt de groei verband
met de economische ont
wikkelingen in ons land,
maar zeker ook met de
breedte van het aanbod
dat de bond de leden biedt.
Muskusratten
in spoordijk
SURHUISTERVEEN - Op
de spoorverbinding tussen
Groningen en Leeuwarden
zijn de afgelopen maanden
een tiental muskusratten ge
vangen, die zich in de spoor
dijk langs de rails bevonden.
Gevaar voor verzakkingen
is niet denkbeeldig, aange
zien de muskusrat er om be
kend staat dat hij enorme
ondergrondse holen kan gra
ven. Het Waterschap Lits en
Lauwers verwacht dat op
korte termijn maatregelen
worden getroffen omdat in
het gebied het afgelopen jaar
zo'rt 1.700 muskusratten zijn
gevangen.
Schikking verdachte
in ABP-affaire
MAASTRICHT De zevende verdachte
in de geruchtmakende ABP-affaire, het
voormalige hoofd van de afdeling nieuw
bouw, P.R., behoeft zich niet voor de
Maastrichtse rechtbank te verantwoorden.
Met hem heeft het openbaar ministerie
namelijk een schikking getroffen. De
Maastrichtse fraude-officier van justitie,
mr. J. Laumen, die de ABP-affaire heeft
behandeld, weigert te zeggen wat de
schikking inhoudt. Laumen zei verder
nog niet te weten wanneer de achtste en
laatste ABP-verdachte J.L. moet voorko
men. L. was indertijd belast met het ver
werven van projecten en wordt verdacht
van het aannemen van steekpenningen.
Het is niet uitgesloten dat ook met hem
een schikking wordt getroffen.
Illegale handel
in vogels opgerold
UDENHOUT De rijkspoli-
tie in Udenhout (NB) heeft
drie mannen aangehouden op
verdenking van illegale han
del in vogels. Op de zolder van
een woning in Udenhout wer
den in een kooi 953 Spaanse
putters (handelswaarde 20.000
gulden) aangetroffen. De die
ren, eerder in Spanje gevan
gen, waren in de kooi opgeslo
ten om te worden doorver
kocht. Volgens de politie is het
waarschijnlijk dat tijdens het
transport zeker de helft van de
dieren het loodje heeft gelegd.
Hoe de overgebleven vogels
terug moeten naar Spanje is
nog niet duidelijk
IHIPHOL Wanneer
Explosieven Oprui-
ings Dienst (EOD) alle
indgangers heeft opge-
teruf oord die op Schiphol
le >st begraven moeten lig-
n, wordt het opruimen
in de niet ontplofte
iar nimmen nog een enorm
:den irwei. Niet alleen omdat
;t misschien wel om der
tot vijftig van die pro
fielen uit de Tweede
ereldoorlog gaat, maar
loral omdat ze' op grote
epte moeten liggen.
drukke agenda van de EOD
n tot gevolg hebben dat
comp hiphol de bouw van hangars
n de kop van de oude baan
w -32 voorlopig met enkele
janden, misschien zelfs lan-
r dan een jaar moet uitstel-
et hoi it gegevens van de gemeente
proej aarlemmermeer (waarin
Niiphol ligt) blijkt dat de eer-
harde zandlaag in de bodem
sommige plaatsen tussen
ht en achttien meter diep zit.
n, saifaet is zeker niet uitgesloten
juldif
il en
dat een aantal blindgangers in
al die jaren tot die diepte is
weggezakt", zegt Frank Snoek
van de gemeente Haarlemmer
meer. Volgens grafieken van de
EOD moeten de bommen bij de-
bekende afgooihoogte en -snel
heid in 1943 direct al een meter
of vier in de bodem zijn doorge
drongen. Door de kwelderwer
king van de relatief jonge bo
dem in de Haarlemmermeer
zijn ze in de loop van de jaren
tot op de hardere lagen wegge
zakt.
Volgendé week vrijdag voert de
EOD overleg met onder meer
de NV Luchthaven Schiphol en
met de gemeente Haarlemmer
meer over de aard en omvang
van de bergingsoperatie. Vol
gens kapitein M.J. Huijbers van
de EOD is het zeer de vraag of
Schiphol zomaar bovenaan het
prioriteitenlijstje komt te staan.
„Op dit moment werken we al
aan zeven klussen tegelijk door
het hele land. Daarnaast heb ik
nog eens 160 grote en kleine op
drachten op de agenda staan
voor de komende jaren; sommi
ge staan er al sinds 1982 op.
Schiphol is overigens niet de
enige op mijn lijstje die bouw
werkzaamheden moet uitstéllén
vanwege een bom. In sommige
gevallen zullen zelfs héle ge
bouwen gesloopt moeten wor
den om bij een blindganger te
kunnen".
Niettemin rekent Schiphol-
woordvoerder Rien Floris er op
dat de EOD de nationale lucht
haven met voorrang zal behan
delen, ook al leveren de blind
gangers geen gevaar op voor
nabijgelegen installaties of ge
bouwen. Maar voor de geplande
bouwactiviteiten van Transavia
leveren de bommen wel dege
lijk gevaar op.
Voltreffer
Voor het plaatsen van een han
gar moet volgens deskundigen
tot minstens acht meter diep
worden geheid. Het risico dat
daarbij een blindganger wordt
geraakt wordt onaanvaardbaar
groot geacht. Daarom is het
heiklaar maken van het terrein
voorlopig opgeschort. „Het ter
rein is voor normaal gebruik
veilig", schat woordvoerder
Snoek van de gemeente in.
„Heb je echter bij het heien een
voltreffer, dan zou dat de hei
paal en het hele hei-machine
lanceren".
EOD-kapitein Huijbers denkt
er net zo over. „Ook een blind
ganger op acht meter diepte is
gevaarlijk. Springstof is een in
stabiele chemische verbinding,
waardoor een bom na verloop
van tijd zonder enige aanlei
ding af kan gaan. Op Schiphol
kan dat over veertig jaar, maar
ook morgen al zijn. Onlangs is
in West-Duitsland nog een bom
op die diepte ontploft. Dat ver
oorzaakte een enorme grond-
schok en een krater van heb ik
jou daar. De huizen schudden
op hun funderingen".
De opsporing wordt geen een
voudige opgave en zal moeten
geschieden via zogeheten son
dering; daarbij worden plastic
buizen met water de grond in
gespoten, waarna de (mogelijk
door een blindganger veroor
zaakte) verstoringen van het
aardmagnetisch veld worden
gemeten. „En als we ze alle
maal in kaart hebben gebracht,
wordt het een kwestie van gra
ven. Acht meter diep, dat is
drie etages van een gebouw. Ik
moet er niet aan denken", aldus
Huijbers.
ARJEN VAN DER SAR
AMSTERDAM Een 30-jarige gedeti- snapte samen met een 33-jarige man die snapping hulp van buitenaf. Onbekenden
neerde heeft zich gisteren bij de poort van nog voortvluchtig is. De mannen zaten in in een auto maakten een touw aan een
de gevangenis gemeld, nadat hij enkele bewaring in verband met een overtreding hekwerk voor een raam van het huis van
uren daarvoor was ontsnapt. Hij voelde van de vuurwapenwet en diefstal met ge- bewaring vast en trokken dit hek los door
zich buiten „ongelukkig", aldus een weid, respectievelijk doodslag of poging met de auto weg te rijden. De twee man-
woordvoerder van de politie. De man ont- tot doodslag. Het tweetal kreeg bij de ont- nen kloVnmen daarop naar buiten.
Jrote brand in Zwolle
randweermannen in actie bij een uitslaande brand in Zwolle. Bij de brand die ontstond in een
oonhuis liepen vier aangrenzende huizen brand- en waterschade op. Een 15-jarig meisje raakte
:ht gewond bij een sprong van de eerste verdieping. De oorzaak van de brand is nog niet vastge-
leld. Het vermoeden bestaat dat de brand is ontstaan door kortsluiting in een elektrische deken.
FOTO: ANP
>E BILT Het jaar 1988 was extreem zacht, zeer somber en
at. In De Bilt bedroeg de jaargemiddelde temperatuur 10,3 gra-
en Celsius. Een dergelijke hoge waarde kwam in deze eeuw
iet eerder voor. In 1934 was het jaargemiddelde 10,2 graden,
ld us het KNMI.
>e hoge gemiddelde temperatuur in 1988 is vooral te danken
an de relatief warme maanden januari, februari en december.
>e lente was ook iets warmer dan normaal. De temperaturen in
omer en herfst weken volgens het KNMI nauwelijks af van
'at normaal is in die tijden van het jaar.
Iet aantal uren zonneschijn het afgelopen jaar was 1.290. Nor
mal is een gemiddelde van 1.496 uren. Het jaar 1988 behoort
aarmee met de jaren 1903 en 1902 tot de drie somberste van
eze eeuw.
n 1988 werd verder gemiddeld circa 877 millimeter neerslag ge-
leten. Normaal is dat 775 milimeter. Januari, februari, maart
n juli waren erg nat.
let KNMI noemt tot slot in een apart overzicht de afgelopen
ïaand december zeer zacht en zeer somber, maar wel met de
ormale hoeveelheid neerslag.
DEN HAAG De postale re
cherche waarschuwt het pu
bliek de geheime pin-code bij
het giropasje te onthullen,
zelfs niet aan leden van de
postale recherche.
Na diefstal van betaalkaarten
worden de slachtoffers soms
gebeld met de vraag of ze ter-
wille van de afwikkeling van
de diefstal de geheime cijfer
code willen vertellen. Met be
hulp van een vervalst pasje
kan dan de girorekening van
het slachtoffer worden leegge
haald, aldus de postale recher
che.
ROTTERDAM Waar
gruwde het publiek het
meest van, gisteren in de
Rotterdamse rechtszaal?
Was het van die bijlslagen
die een einde maakten
aan het leven van een on
schuldige verpleegster? Of
van de schoppen waarmee
een 90-jarige man hevig
bloedend een toilet in
werd gewerkt? Of het
kapmes dat in de zij van
een passerende jogger
werd gestoken? Elk nieuw
detail verwekte een nieu
we zucht van verontwaar
diging in de zaal waar
vier jonge jongens, 17 tot
19 jaar oud, terecht ston
den. Alle vier hoorden ze
tbr tegen zich eisen, ge
combineerd met gevange
nisstraffen van 6 tot 15
jaar.
's Morgens vroeg, aan het begin
van de lange zitting, waar
schuwde de president van de
rechtbank, mr. R. Lensink, al:
„Er kunnen vandaag dingen ge
zegd worden die voor eventueel
aanwezige slachtoffers of nabe
staanden heel moeilijk zijn. La
ten zij zich vrij voelen de zaal op
elk moment te verlaten".
De eerste verdachte die zij voor
zich zag Verschijnen was Angelo
de W. (19), een dove jongen,
wiens zaak afzonderlijk werd
behandeld. Daarna verschenen
de broers Henk (17) en John B.
(18) en Mario S. (17). Slungelige
pubers, met het haar kort van
voren en lang van achteren,
echte jongens nog. Henk, John
en Mario, „het edele drietal",
noemde Lensink hen, hebben
bekend viermaal iemand te heb
ben gemolesteerd en beroofd.
Henk en John hebben boven
dien de dove Angelo meege
sleept in hun boosaardig spel en
hem een bijl in de handen gege
ven waarmee hij tweemaal toe
sloeg, eenmaal met fataal ge-
volg.
Angelo woonde in Don Bosco,
een project voor begeleid wo
nen, en kreeg daar op 12 mei
van dit jaar in de persoon van
Henk een nieuwe mede-bewo
ner. Vier dagen later al liepen
de twee 's avonds in het Kra-
lingse Bos rond, gewapend met
bijl en mes. Henk had Angelo
voorgedaan wat hij daarmee
doen moest: als hij het teken gaf,
slaan. Eerst met de botte kant,
daarna met de scherpe. Dat deed
Angelo. Een toevallig passeren-
de jogger was het slachtoffer.
Henk stak hem in zijn zij met
een mes, Angelo sloeg hem op
zijn hoofd met de bijl. Zonder de
walkman van de jogger, die als
buit had moeten dienen, mee te
nemen gingen de twee daarna
naar huis, de trimmer gewond
achterlatend.
Sleeptouw
„Vond je het leuk die avond?",
vroeg de president via een do
ventolk aan Angelo. „Nee",
schudde Angelo. „Waarom was
je dan toch meegegaan?" „Weet
niet". En in die staccato-vorm
ging het verhoor verder. Naar
de 22e mei, toen John bij zijn
broer Henk op bezoek ging, en
die twee Angelo op sleeptouw
namen. Lensink: „Henk en John
en Angelo, afspraak maken,
weer naar Kralingse Bos, ie
mand neerslaan?" „Ja", knikte
Angelo. Maar veel meer wilde
hij er niet over kwijt. „Hij wil er
niet over praten", zegt de tolk.
„Ook goed", zei Lensink, „dan
zal ik verklaring voorlezen die
hij eerder voor de rechter-com-
missaris heeft afgelegd".
En zo volgde het relaas over
Henk en John die zich in de
bosjes verstopten terwijl Angelo
met zijn bijl wachtte op een
voorbijganger. Toen er iemand
op een fiets voorbijkwam, be
greep hij dat hij iets moest doen
en hij sloeg de vrouw met de
botte kant van de bijl op het
achterhoofd. Zij viel en Angelo
sloeg nog eens, nu met de scher
pe kant. Daarna kwamen Henk
en John erbij, John sloeg ook
nog een keer en toen sleepten ze
de vrouw weg en draaiden haar
om, zodat ze met haar gezicht
naar de grond kwam te liggen.
Henk en John stonden er bij te
lachen, Angelo niet. De volgen
de dag overleed de vrouw, de
40-jarige verpleegster Stilken-
boom, in het ziekenhuis.
gege- Misdrijven
Diezelfde week nog werd Ange
lo gepakt, nadat Henk hem bij
de politie als dader had getipt.
Maar was Henk zelf niet even
zeer dader, evenals John? Zij
hadden het plan bedacht en mis
bruik gemaakt van hun macht
over Angelo. Die deed alles was
de twee broers zeiden. Henk:
„We hadden een enorme macht
over Angelo. Ik weet dat hij
nooit uit zichzelf iemand dood
zou slaan. Ik gaf hem opdrach
ten, hij zag mij als een soort
god". Angelo zelf: „Zij waren
met z'n tweeën, ik was alleen.
Bang".
De aanhouding van Angelo en
de daaropvolgende arrestatie
van Henk en John, bracht de
Rotterdamse recherche op het
spoor van meer gewelddadige
misdrijven. Niet alleen kwam
boven tafel dat John en Angelo
ook een jogger hadden overval
len, het bleek dat John en Henk
al vaker hadden toegeslagen, sa
men met Mario S. Deze onaf
scheidelijke vriend van John
had samen met de broeders B. al
het nodige op zijn kerfstok, zo
bleek uit de verhoren. In april
1987 sloegen ze met z'n drieën
een 57-jarige man in coma (Len
sink: „Een detail waar ik hele
maal misselijk van werd, is dat
Mario een aanloop nam om de
liggende man in het gezicht te
schoppen") en beroofden hem
van honderd gulden. Begin 1988
overvielen ze een 63-jarige man
in de portiek van zijn flat (John:
„We hadden gewoon geld no
dig"). De man werd vreselijk
toegetakeld, verschillende keren
gestoken en dat allemaal om on
geveer 25 gulden. „Jullie be
sprongen hem als beesten", zei
de president. In maart bewerk
ten de jongens een 43-jarige man
met ijzeren staven. Badend in
het bloed lieten ze hem achter
en ze namen zijn geld mee. De
volgende dag werd hij thuis
door zijn moeder gevonden;
dood in de douche. Sectie wees
uit dat hij al langer leed aan een
hartafwijking, zodat niet bewe
zen kon worden dat de jongens
verantwoordelijk waren voor
zijn overlijden. „Maar jullie heb
ben er toch zeker aan bijgedra
gen", hield Lensink hen voor.
Echt kwaad werd de president
toen zij de mishandeling van een
90-jarige man aan de orde stelde.
De drie jongens sloegen en
schopten hem zijn hele woning
door en sloten hem uiteindelijk
meer dood dan levend op in een
toilet („hij kreunde zo irritant,
dus pleurden we 'm maar in de
plee"). Daar werd hij de volgen
de ochtend gevonden. „Heb je
de foto's wel eens gezien die de
politie toen gemaakt heeft?"
vroeg Lensink aan John. „Nee?
Wil je ze dan nu even zien? Ik
heb ze hier hoor. Geen belang
stelling? Daar ben je te laf voor
hè! Dat durf je niet!"
Scheefgroei
„Doodstraf", werd vanaf de pu
blieke tribune geroepen. Officier
van justitie mr. J. Gras eiste te
gen Angelo, die in zijn jeugd
ernstig verwaarloosd is, 6 jaar en
terbeschikkingstelling van de
regering (tbr). Daarbij hield hij
rekening met het rapport van
het Pieter Baan Centrum, dat de
dove jongen „sterk verminderd
toerekeningsvatbaar" achtte om
dat de ontwikkeling van zijn
persoonlijkheid een ernstige
scheefgroei laat zien (pas toen
hij vier jaar oud was en al bijna
evenlang uit huis geplaatst, ont
dekte men dat hij doof was). Een
geweterr ontbreekt bij Angelo zo
goed als geheel. Op grond daar
van bepleitte.zijn advocate vol
ledige ontoerekeningsvatbaar
heid en derhalve ontslag van
rechtsvervolging.
Tegen Henk en John B., die
evenals Mario S. verminderd
toerekeningsvatbaar worden ge
acht, eiste de officier vijftien
jaar gevangenisstraf en tbr, te
gen Mario acht jaar en tbr. De
rechtbank doet op 12 januari uit
spraak.
STEVO AKKERMAN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Er is nog
geen zicht op de onderte
kening van de intentie
verklaring tussen het mi
nisterie van buitenlandse
zaken en de Staatsdrukke
rij/uitgeverij (SdU) over
de produktie van het
nieuwe, fraudebestendige
paspoort.
De principe-afspraken zou
den afgelopen dinsdag zijn
ondertekend. Het aanvanke
lijke optimisme is inmiddels
flink getemperd. Alle be
trokkenen verklaarden giste
ren dat zij niets weten over
het moment van onderteke
ning. De SdU en Buitenland
se Zaken zijn het nog steeds
niet eens. Het belangrijkste
probleem is dat het ministe
rie wil dat de SdU de machi
nes, de technische kennis en
het personeel van het faillie
te KEP overneemt.
Dat is ook de wens van de fi
nanciers van KEP, de ban
ken NMB en NIB. De SdU
moet betalen voor de „res
tanten" van KEP, maar wei
gert hier op voorhand mee
akkoord te gaan en beroept
zich op een oude afspraak
met de Haarlemse drukkerij
Joh. Enschedé. De SdU wil
het paspoort samen met En
schedé maken en meent het
KEP-materiaal niet nodig te
hebben.
0p 7 januari, 4 en 18 februari verschijnt deze krant mei extra pagina's over
V
Het Nederlands Bureau voor Toerisme verwacht in het komende jaar een verdere stij
ging van binnen- en buitenlandse reizen. Op drie zaterdagen worden onze lezers getipt
over populaire en exclusieve reis- en verblijfsmogelijkheden. En wat voor reisbestem-
mingen hebt u hen te bieden?
Ronald te Boekhorst, bereikbaar onder nummer 071 122 244, Informeert u graag nader
over de adverteermogelijkheden op deze speciale pagina's.