„Onderzoek naar moord
op Romero wordt gesloten
Kerkboeken als spiegel van de godsdienstigheid
Êeidóc Gourtct/nï
kerk
wereld
Salzburg akkoord met
bisschopskandidaat
van Vaticaan
Passeren vrouw voor
benoeming maakt
„roomse" indruk
PT
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidoeSommit
DONDERDAG 29 DECEMBER 1988 PAGINA
Ali Agca vraagt paus om hulp bij genadeverzoek
ROME De Turk Mehmet Ali Agca, die in mei 1981 op het
Sint Pietersplein in Rome een mislukte poging deed de paus te
vermoorden, heeft volgens Italiaanse kranten Johannes Paulus
II gevraagd zijn verzoek om genade te ondersteunen. Agca
verwijst in zijn brief van enkele weken geleden naar het be
zoek dat de paus hem vier jaar geleden in de gevangenis
bracht. De perszaal van het Vaticaan ontkende dat een brief
van Agca was ontvangen. Agca, die tot levenslang is veroor
deeld, hoopt op de bemiddeling van de paus. Alleen de presi
dent van de Italiaanse republiek kan gratie verlenen. De paus
heeft Agca diens misdaad vergeven.
Italië heeft reeds tweemaal een verzoek om gratie van Agca
afgewezen. Turkije wil Agca ook vervolgen omdat hij verdacht
wordt van moord op de uitgever van een krant.
Bisschop Leich hekelt arrestaties in kerkgebouw
'BERLIJN Bisschop Werner Leich van de Evangelische
Kerk in Thüringen (DDR) heeft felle kritiek geuit op een pre
dikant in Weimar die de politie in een kerkgebouw nad toege
laten om er arrestaties te verrichten. Ds. Hans Reder in Wei-
mar had eerder deze maand de politie te hulp ingeroepen toen
drie mannen en twee vrouwen zich in de sacristie van de kerk
hadden opgesloten om zo emigratie naar het Westen af te
dwingen. De vijf weigerden in te gaan op een verzoek van Re
der de kerk te verlaten. Daarop schakelde Reder de politie in
die met vijf politieauto's bij de kerk arriveerde. Daar wachtten
de agenten tot het einde van de kerkdienst waarin Reder voor
ging, om vervolgens de vijf personen geboeid af te voeren.
De geheelonthouders
hebben gelijk maar
alleen de drinkers
weten waarom.
Simon Carmlggelt
RK stichting wil
tehuis voor
stervenden
HEERLEN In Heerlen
is de stichting Behoud
van Leven opgericht, die
het beginnend en het ein
digend leven wil bescher
men. De nieuwe rooms-
katholieke stichting wil
in Zuid-Limburg een te
huis voor stervenden ves
tigen, waar ongeneeslijk
zieken niet bang hoeven
te zijn dat aan hun leven
een voortijdig einde
wordt gemaakt.
Dit meldt het blad van de
Stichting Getuigenis van
Gods Liefde te Eindhoven.
Voorzitter van de stichting
Behoud van Leven is de eme
ritus-hoogleraar anesthesiolo
gie dr. J. Lelkens te Kerk-
rade. Bisschoppelijk gedele
geerde is dr. H. van der Meer
SJ, vicaris van het bisdom
Roermond.
Het tehuis (hospicium) zal ook
tot taak hebben het lijden
waar mogelijk te verzachten.
Pijn is volgens de stichting
vaak de enige reden voor het
verzoek om euthanasie.
De stichting vreest dat na
abortus de onvrijwillige eu
thanasie in Nederland haar
intrede zal doen. Daarbij
wordt verwezen naar de hoge
kosten voor de verzorging
van ouderen alsmede het klei
ner aantal jongeren dat hier
van de lasten moet dragen.
Verder heeft onze maatschap
pij een afkeer van psychische
en lichamelijke aftakeling.
Naast de directë hulp aan
stervenden zal het tehuis
mensen opleiden in stervens
begeleiding, ongehuwd zwan-
geren en aids-patiënten in
hun laatste fase opvangen en
de ethische aspecten van de
huidige strijd om het leven
bestuderen.
In een toelichting zegt prof.
Lelkens dat in de visie van de
nieuwe stichting de thuiszorg
voorop staat. Het gaat om
mensen die in eigen kring
niet verzorgd kunnen wor
den.
Verder hoopt de stichting op
financiële steun van de over
heid. Hij verwijst naar gelui
den in CDA-kring, waar het
oprichten van zulke tehuizen
wordt overwogen mede om de
kosten te drukken.
Een gevaar van dergelijke
huizen vindt pastor Marinus
van den Berg dat het s.terven
nog meer wordt afgezonderd.
Het moet daarentegen worden
bevorderd dat mensen in ei
gen familiekring sterven en
goede begeleiding krijgen. Als
pastor in een verpleeghuis
heeft hij landelijke bekend
heid gekregen op het terrein
van pastorale zorg aan zieken
en stervenden.
SAN SALVADOR Po
gingen het doodseskader
op te sporen dat in 1980
verantwoordelijk was
voor de moord op de Sal
vadoraanse aartsbisschop
Romero, zullen waar
schijnlijk onder druk van
rechtse politici worden
stopgezet.
Op een persconferentie
gisteren in San Salvador
verklaarde de voormalige
procureur-generaal Ro
berto Giron Flores dat de
„de zaak verloren was."
Flores werd vorige week
door het parlement van sche Nationalistische Re-
zijn post ontheven. Hij publikeinse Alliantie
beschuldigde de fascisti- (ARENA) ervan het on
derzoek te saboteren, om
dat er een doorbraak op
komst was die gevolgen
zou hebben voor leden
van de ARENA-partij en
dan met name Roberto
D'Aubuisson, de oprichter
van de ARENA.
Enige tijd geleden werd in de
Verenigde Staten kapitein Al-
varo Savaria gearresteerd, die
heeft bekend de bestuurder
van de auto te zijn geweest
waarmee de moordenaars
wegvluchtten. El Salvador
had om zijn uitlevering ge
vraagd. Dit verzoek is inmid
dels ingetrokken. „We wisten
zeker dat hij zou komen. Ze
hebben van alles gedaan om
hem tegen te houden. Er zat
een politiek motief achter
mijn ontslag en wel stopzet
ting van het onderzoek naar
de Romero-zaak," verklaarde
Giron Flores, die zei tegen
zijn ontslag in beroep te zul
len gaan.
Vorige week trok het Salva
doraanse Hooggerechtshof het
uitleveringsverzoek in omdat
er niet genoeg bewijzen zou
den zijn. Het hof meende dat
het geheugen van Savaria en
kele jaren na de moord niet
meer betrouwbaar was. Dat
argument kan natuurlijk te
gen elke nieuwe getuige ge
bruikt worden, zei Giron Flo
res, waardoor het wel zeker is
dat er van verder onderzoek
niks meer terechtkomt.
Toen president Duarte in no
vember 1987 een amnestie af
kondigde die een punt zette
achter duizenden moorden
door doodseskaders, werd een
uitzondering gemaakt voor de
moord op de populaire Rome
ro. De leiders van de ARENA
zeggen dat de christen-demo
craten de zaak-Romero tel
kens bij verkiezingen van stal
halen om stemmen te winnen.
D'Aubuisson ontkent al jaren
en heeft gezegd dat tot de op
drachtgevers mensen behoor
den die nu in de regering zit
ten, onder wie de voormalige
politiecommissaris Reynaldo
Lopez Nuila, nu lid van het
kabinet.
Ondertussen is er weer een
golf van politieke moorden en
aanslagen: Woensdag ver
woestte een bom de kantoren
van een protestantse kerk die
logsvluchtelin;
in arm
igen.
SALZBURG Het kapittel
van het aartsbisdom Salzburg
zou de 60-jarige deken Georg
Eder uit Altenmarkt tot aarts
bisschop van Salzburg hebben
gekozen. Een lid van het ka
pittel (adviescollege), prelaat
Franz Wesenauer, heeft dit
tegenover het dagblad Salz-
burger Nachrichten bevestigd.
De benoemingsprocedure zal
overigens pas afgerond zijn
als de gekozene de benoeming
heeft aanvaard. Tot dat mo
ment zijn er van de kant van
het kapittel, geen nadere me
dedelingen te verwachten.
Eder zou bedenktijds hebben
gevraagd.
Eder, die als behoudend be
kend staat, zou de opvolger
worden van de gematigd-pro
gressieve aartsbisschop Karl
Berg, die in september zijn
ontslag indiende. Berg is op 27
december 80 jaar geworden.
Hij is sinds 1973 aartsbisschop
van Salzburg. Na het aftreden
van kardinaal König als
aartsbisschop van Wenen in
1985 is Berg voorzitter van de
Oostenrijkse bisschoppencon
ferentie.
Eder is volgens de Salzburger
Nachrichten de enige kandi
daat uit het aartsbisdom Salz
burg op de lijst van drie kan
didaten die paus Johannes
Paulus II aan het kapittel
heeft voorgesteld. Evenals in
het aartsbisdom Keulen, waar
vorige week kardinaal Meis-
ner tot aartsbisschop werd be
noemd, heeft in Salzburg het
kapittel het recht een keuze
te maken uit de kandidaten
van het Vaticaan.
De naam van de nieuwe bis
schop wordt volgens het ker
kelijk recht pas bekend ge
maakt als het Vaticaan de
keuze van het kapittel heeft
bevestigd en de Oostenrijkse
regering heeft laten weten
geen bezwaren van algemeen
politieke aard te hebben.
In Salzburg bestond grote
vrees dat de zeer behoudende
hulpbisschop Kurt Krenn van
Wenen zou worden gepromo
veerd tot opvolger van mgr.
Berg. De benoeming van
Krenn en die van Hans Her-
Kardinaal König
mann Groër tot aartsbisschop
van Wenen in 1986 hebben tot
veel protesten geleid in de
overigens zo trouwe RK Kerk
van Oostenrijk.
Deken Eder geldt volgens
kerkelijke kringen in Oosten
rijk als „zeer conservatief".
Met een zeker begrip beoor
deelt hij het streven van de
volgelingen van de geëxcom
municeerde Franse aartsbis
schop Marcel Lefebvre.
Bovendien staat hij sceptisch
tegenover de vernieuwingen
van het Tweede Vaticaans
Concilie. Naar zijn mening
zijn er bij de uitvoering van
de Conciliebesluiten onop-
geefbare zaken over boord ge
zet.
te Buurse (part-time) L. Neijmeljer,
wonende te Enschede, die deze be
noeming heeft aangenomen.
Beroepen te Groot-Ammers M.A.
van den Berg te Harderwijk.
Aangenomen naar Silvolde (toez.) C.
Maris te Piershil (part-time).
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Dedemsvaart drs.G.B.
Huiskamp te Arum; te Dieren (part
time) J. ter Avest, kand. te Kampen;
te Ruinerwold-Koekange C.A.D. van
der Meulen te 's-Gravenmoer.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Bedankt voor Vianen G. Hamstra te
Clifton (USA) (Free Reformed
Church).
SYNODELID VLIEGER
AMSTERDAM Het passe
ren van een vrouw bij de be
noeming van een kerkelijk
hoogleraar te Amsterdam
maakt op de buitenwereld een
'roomse' indruk: de kerk kiest
altijd voor de man. Dit schrijft
synodelid ds. A.W. Vlieger
(Hoorn) in Kerk en Wereld,
het blad van de Vereniging
van Vrijzinnig Hervormden,
over het besluit van de Her
vormde synode dr. H.H. Mis-
kotte in Amsterdam te benoe
men in plaats van mevr. dr.
R. Bons-Storm.
„We zijn met ziin allen op de
verkeerde weg.In deze tijd
kan de Hervormde Kerk het
niet maken een vrouw te pas
seren die zo geschikt lijkt
voor deze benoeming. Volgens
Vlieger is mevr. Bons, docent
praktische theologie te Gro
ningen, meer gekwalificeerd
voor dit vak dan de dogmati
cus Miskotte.
Volgens de vrouwengroep op
de Amsterdamse theologische
facultek heeft het „halfslach
tige" advies van de faculteits
raad de doorslag gegeven. Dit
schrijft de groep in een zwart-
schrift over de benoemingsaf
faire, 'De Kerk op z'n smalst'
geheten. De faculteitsraad had
mevr. Bons en Miskotte bei
den op de eerste plaats gezet
met een voorkeur voor eerst
genoemde wegens haar we
tenschappelijke kwaliteiten.
Daarvoor had de faculteits
raad met 7 tegen 3 stemmen
de voordracht van de meer
derheid van de benoemings
commissie, waarop Miskotte
nummer 1 stond, verworpen.
Het minderheidsvoorstel
(Bons nr. 1) werd niet in
stemming gebracht met als ar
gument de Hervormde com
missie voor theologisch-we-
tenschappelijk onderzoek niet
nogmaals provoceren. Het
voortbestaan van de faculteit
zou te veel op het spel worden
gezet."
In het studiejaar '87-'88. stu
deerden er 87 vrouwelijke en
66 mannelijke studenten aan
de Amsterdamse theologische
faculteit. De voorzitter van
het colllege van bestuur van
de Universiteit van Amster
dam, drs. J. Gevers, uitte
kortgeleden in een vraagge
sprek met Het Parool zijn zor
gen over de theologen. „De
faculteit staat onder druk,
want zij telt slechts zes eerste
jaarsstudenten die geld van
het ministerie binnenbren
gen."
RIJEN Enigszins licht
vaardig, zo bekent hij
achteraf, vatte Theo Cle
mens in 1981 het plan op
een inventarisatie te ma
ken van de rooms-katho-
lieke kerkboeken uit de
tijd van de republiek en
de zuidelijke Nederlan
den. Uiteindelijk was het
doel daarvan een beter
inzicht te. krijgen in de
godsdienstigheid in de
Nederlanden. Weliswaar
had hij bij een gezagheb
bende Franse auteur ge
lezen dat daar werk lag
„voor meer dan zes gene
raties Benedictijner mon
niken", Clemens meende
dat zijn onderzoek wel
mee zou vallen, want het
taalgebied is veel kleiner
dan het Duitse of Franse
en bovendien zou hij zich
beperken tot de periode
1680-1840.
Het bleek niettemin monni
kenwerk van een uitzonder
lijke soort te zijn. Tientallen
bibliotheken moesten worden
bezocht om het doel, een vol
ledige inventarisatie op te ma
ken, te bereiken. Maar on
danks al die inspanningen
bleek een volledig overzicht
niet haalbaar. Toch meent
Clemens wel dat hij een be
hoorlijk representatief beeld
heeft gekregen van de kerk-
boekenproduktie. Zijn promo
tor was het daar mee eens
want hij promoveerde eerder
deze maand in Tilburg met lof
op zijn onderzoek.
Clemens wist een lijst op te
stellen van 1263 verschillende
kerkboeken, terwijl hij via se
cundaire literatuur op het be
staan van nog eens 821 wer
ken werd gewezen. Genoeg
voor een redelijk beeld van
de vroomheid zoals die door
het kerkelijk kader bij de ge
wone gelovigen werd gepre
senteerd.
Trente
Het concilie van Trente gan
het eind van de zestiende
eeuw bleek zoals trouwens op
zoveel terreinen een duidelijk
keerpunt in de wijze waarop
de kerkboeken werden sa
mengesteld. De rol van de ge
tijden-gebeden die in de Mid
deleeuwen een belangrijke rol
speèlden, nam sterk af. In de
kerkboeken van na Trente
valt vooral het onderricht in
de christelijke leer op. De
aandacht van de makers ging
uit naar de geloofsleer en la
ter kwamen daar ook de
voorschriften bij die gericht
waren op een volmaakt chris
telijk leven. Anders dan in
vergelijking met de middel
eeuwse kerkboeken was ook
FOTO: PR
dat de mis, biecht en commu
nie na Trente een speciale
plaats kregen, terwijl deze on
derdelen tevoren nauwelijks
te onderscheiden waren.
„Trente heeft gezorgd voor
een sacramentalisering van de
vroomheid en tot een verder
gaande verkerkelijking. In de
Middeleeuwen was het nog
mogelijk het geloof te beleven
zonder de sacramenten. De
kerkboeken van na Trente la
ten zien hoe zeer de vroom
heid is veranderd. De nadruk
op de sacramenten heeft er
ook voor gezorgd dat de kerk
als instituut steeds nadrukke
lijker tussen de mens en God
kwam te staan, want het wa
ren immers de priesters die de
sacramenten bedienden," con
cludeert Clemens.
Jansenisten
Toch levert de godsdienstige
beleving in de rooms-katho-
lieke kerk van de lage landen
van na de Hervorming aller
minst een monolitisch beeld
op. Clemens meent dat de
vroomheid in de zeventiende
maar ook in de achttiende
eeuw voor een flink deel be
paald werd door de strijd tus
sen jansenisten en hun tegen
standers, vooral de jezuïeten.
Beide groepen lieten zich in
de Nederlanden horen en wa
ren sterk georiënteerd op het
Franse katholicisme.
De jansenisten legden sterk
de nadruk op een persoonlijke
geloofsbeleving. Ze hadden
afkeer van de barokke vor
men en wilden een grote
plaats toekennen aan het le
zen van de bijbel. Een van de
meest succesvolle kerkboeken
was de Christelijke onderwy-
singen en gebeden uit 1685
van twee Noordhollandse ka
pelaans. Ook de apostolisch
vicaris van de Hollandse Zen-
Hing in de tweede helft van
de zeventiende eeuw, Johan
nes van Neercassel, was de
jansenistische geloofsbeleving
toegedaan. Hij zorgde ook
voor een vertaling van de
miscanon. Zijn opvolger Pe
trus Codde werd om diezelfde
sympathieën veroordeeld en
als apostolisch vicaris afgezet,
hetgeen resulteerde in het
schisma van 1723 waaruit de
Oud-Katholieke kerk voort
kwam.
In de Oud-Katholieke kerk
bleven de teksten die Van
Neercassel had aanbevolen in
gebruik. In de rooms-katho-
liek gebleven kerk van de
Hollandse Zending verdween
de vertaling van de canon
weer evenals de aandacht
voor de bijbel. Er kwam een
mengeling van vertaling en
parafrase voor in de plaats. In
het zuiden, waaraan de kerk
scheuring voorbij ging, had er
een minder sterke toewen
ding naar de orthodoxie
Een room-katholiek kerkboek
in opdracht van een Amster
damse uitgever gedrukt in
Antwerpen.
Volgens Clemens wordt de
vroomheid in de onderzochte
periode steeds door twee stro
mingen bepaald. In de eerste
is er ruimte voor het gebruik
van aardse middelen, voor het
vereren van de heiligen met
behulp van beelden en relik
wieën, voor een Mariafiguur
die soms Christus in belang
rijkheid voorbij lijkt te stre
ven. Deze richting zou in de
rooms-katholieke kerk van
na het schisma van 1723 weer
volop domineren. Het type
vroomheid waar de jansenis
ten naar streefden legt juist
de nadruk op het feit dat God
aanbeden moet worden in
geest en waarheid zonder al te
veel poespas. Tegenover de
veruiterlijking in de eerste
stroming leggen de jansenis
ten de nadruk op verinnerlij
king. Het spreekt welhaast
vanzelf dat hun geloof meer
doorleefd en persoonlijker is.
Ook nadat de jansenisten door
de paus waren veroordeeld
was hun rol niet uitgespeeld.
In de zogenaamde Katholieke
Verlichting in de tweede helft
van de achttiende eeuw treedt
hun benadering opnieuw op
de voorgrond.
Als een van de interessantste
resultaten van zijn studie ziet
Clemens het feit dat door be
studering van de rooms-ka
tholieke kerkboeken in iedere
eeuw een beweging kan wor
den aangewezen die streeft
naar uitzuivering en verin
nerlijking van het geloof. De
jansenisten stonden niet aan
het begin van deze ontwikke
ling. De aanhangers van de
Moderne Devotie kunnen in
zekere zin als hun voorgan
gers worden beschouwd.
Volgens Clemens is er sprake
van een spiraal, waarin de
oude tegenstelling tussen de
veruiterlijkte volksvroomheid
en de sterk persoonlijke bij
bels gerichte vroomheid wel
iswaar steeds terugkeert,
maar in zijn geheel toch
steeds verder opschuift ten
voordele van de laatste. Dank
zij deze spiraalwerking zijn
allerlei aanvankelijk verket
terde initiatieven toch gerea
liseerd. Een sprekend voor
beeld hiervan is volgens hem
te vinden op het terrein van
de liturgie. In de twintigste
eeuw heeft de liturgische be
weging niet alleen de invoe
ring van de volkstaal bij de
viering van de sacramenten
bewerkt, maar zijn volgens
hem ook de magische elemen
ten uit het Romeins Missaal -
de bron voor zeer veel kerk
boeken - verdwenen.
Clemens meent dat ook de
spanningen in de huidige
rooms-katholieke kerk mede
in dit licht gezien kunnen
worden. Vaticanum II heeft
volgens hem bijgedragen aan
een grotere verinnerlijking
van het geloof, terwijl mo
menteel weer de tegengestel
de tendens opgeld doet.
PAUL VAN VELTHOVEN
Theo Clemens: De godsdien
stigheid in de Nederlanden in
de spiegel van de katholieke
kerkboeken. Twee delen. Til
burg University Press. Prijs
97,50.
Cynisme rond drama Jumboje i
mol
ki
ang<
he)n
gm-
ZOLANG het team dat de ramp met de Boeing 747
PanAm onderzoekt nog niet alle gegevens uit de broksl
ken had verzameld, was elke speculatie over de oorzaak
den boze, zo verklaarde vorige week de Britse leider van
onderzoek. Aan die onzekere situatie is nu een einde ge
men. Niet alleen de deskundigheid en vindingrijkheid
terroristen is de laatste jaren toegenomen, ook de onderzoj t<
stechnieken hebben een hogere graad van verfijning beri
Het staat vast dat een terreuraanslag de vliegramp
veroorzaakt, terwijl een structureel mankement aan de
Jumbojet door de autoriteiten wordt uitgesloten. Tegelijk-
tijd neemt het aantal aanwijzingen toe, dat een extremi j.
sche terreurbeweging in het Midden-Oosten verantwoor
lijk is voor de'ramp, die 270 levens heeft geëist.
Onmiddellijk na de ramp deden al overal ter werj
berichten de ronde dat het niet anders dan sabotage kon
geweest. De afstand waarover de wrakstukken waren ni
gekomen wees immers op een zware explosie. Bovend
was tevoren gewaarschuwd voor een aanslag op een vli 'i
tuig van deze Amerikaanse maatschappij, op de route
Frankfurt via Londen naar New York.
De geruchtenmachine kon de daders er moeiteloos bij le
ren: Teheran had nog een rekening openstaan vanwege
Iraanse passagiersvliegtuig dat in de nadagen van de G<
oorlog per abuis door een Amerikaans marineschip was ne
gehaald. Voorts zijn er heel wat groeperingen onder de v
splinterpartijen van de Palestijnse bevrijdingsorganis.
(PLO), die het niet eens zijn met de verzoenende politiek
Arafat en graag een einde willen maken aan de onverw;
meegaande houding van de VS.
In de loop der jaren hebben die groepen een grote 1
venheid verkregen in het omzeilen van veiligheidsmaatre
len op vliegvelden en het smokkelen van bommen aan bo
van vliegtuigen, waarvan de passagiers vervolgens de vol
men willekeurige slachtoffers worden van politiek terro
me. Nog steeds gaat de zwaarste verdenking uit naar P<
stijnse extremisten; de enige groepering die tot nu toe de v
antwoordelijkheid voor de aanslag heeft opgeëist, de p
Iraanse „Wakers van de Islamitische Revolutie", wordt n
welijks serieus genomen.
JE hoeft trouwens geen deskundige te zijn in internation
aangelegenheden om die gedachtengang te kunnen volg
De gemiddelde krantelezer had vermoedelijk zijn eigen <1
geveer gelijkluidende complottheorie over het gruwelin
drama in Lockerbie al klaar, voordat de eerste kenner y
de terroristenziel op de beeldbuis verscheen. Zozeer zijn I
gewend geraakt aan krankzinnig geweld en aan absolute
menselijkheid: „Er ontploft een Amerikaans pa
tuig, dus dat kan best een bom zijn geweest en gezien I
krantekoppen van de afgelopen weken zou dat wel eens
band kunnen houden met
We hebben met z'n allen geleerd niet meer verbaas
staan over de wreedste excessen, waartoe ontspoord politl
idealisme kan leiden. Lockerbie heeft nog eens bewezen j
we knap cynisch zijn geworden. Want wie staat er echt
baasd te kijken, nu de Britse onderzoeksleider meldt da^
algemene strekking-van onze veronderstellingen klopt
zijn bevindingen?
iHIPH
Schip
es gou
nhoud
i ritser.
itilrich
ar Ai
in ble
iks goi
nbh°ij«
CM
TOMMIE DE WIT
DOET ALLES OM NORMAAL
MET ZIJN SUIKERZIEKTE
TE KUNNEN LEVEN.
f
MISSCHIEN KUNT U OOK IETS DOEN.
GEEF VOOR DE BEHANDELING VAN SUIKERZIEKTE GIRO 5 766 BANK70 70 70 80s
cies
?n pei
iren
in roi
"fen zu
pn gu
jrscha
ptalen
loordv
|nie v
nmoi
laakt.
Unii
Pvd;
de
Rustig weer
DE bilt (knmi) Een
krachtig hogedrukgebied,
waarvan het centrum in de
omgeving van de Alpen ligt,
verlegt zijn zwaartepunt het
komende etmaal wat in onze
richting. Door de nabijheid
van dit gebied blijft het niet
alleen morgen, maar ook ge
durende het gehele weekeinde
droog.
Evenals de afgelopen dagen is
op veel plaatsen een laaghan
gend wolkendek aanwezig.
Plaatselijk vallen in dit dek
enkele gaten. Als dit in de
nacht gebeurt ontstaat in een
dergelijk opklaringsgebied
mist, die vervolgens weer over
kan gaan in laaghangende be
wolking. Doordat de aanvoer
vanuit het zuidwesten wat af
zwakt kan het geleidelijk wat
afkoelen. De temperaturen
schommelen op de meeste
plaatsen rond de 8 graden, in
opklaringsgebieden wordt het
's nachts echter enkele graden
kouder.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, medegedeeld door
het KNMI, geldig voor morgen en za-
eerst veel bewolking en wat regen,
later een enkele sneeuwbui. Middag-
temperatuur dalend van rond 4 gra
den tot om het vriespunt. In de nacht
Denemarken: veel bewolking en mo
gelijk wat regen. Middagtemperatuur
dalend van 7 naar 3 graden. In de
nacht temperatuur dalend tot rond
het vriespunt.
Britse Eilanden: bewolkt, maar in het
zuiden ook af en toe wat zon. Mid
dagtemperatuur van 7 tot 9 graden.
Benelux en noordelijk-Duitsland:
veel bewolking, maar droog. Middag-
temperatuur rond 6 graden, zaterdag
een enkele graad lager.
Frankrijk en de rest van Duitsland:
zonnige perioden en plaatselijk mist.
Middagtemperatuur van 6 graden
langs de Atlantische kust, tot 6 gra
den in zuid-Duitsland. Langs de Mid
dellandse Zee 12 tot 14 graden.
dee!
wate
ivinci
»chap
aal 2
Alpenlanden: in de dalen en lage Tdelijl
bieden mistig of lage bewolking gron
ari
Spanje
nig. Middagtemperatuur
noord- en westkust rond 15 gra<
Langs de Middellandse Zee-kust
15 graden in het noorden, tot 17
den in het zuiden. Landinwa
rond 11 graden. )TTE1
Italië, Joegoslavische- en Gritn
kust: overwegend zonnig. Midig in
temperatuur van 6 grade iiu
noorden, tot 15 graden in het zuil j^'rs
akt ei
mm Min «erheft
ii
oordv
totale
n en e
t zelf:
aar ee
geslote
lat ble
De
Singapore
hall baw. 10
oopl
pN Hi
[elope
ta voc
:t een
t, terw
oruitz
geble
rticuli
E KI