Jazzspektakelin Stadsgehoorzaal
Korenbeurs: nu alleen gevaarlijk voor 'veelvraten'
jViusea
over wijn,
Indië
en oorlog
Uren winkelen op
z'n Amerikaans
Jazz
at the
Temple
Keur aan jazzartiesten tijdens kroegentocht
uodoosoiq
vrij
Een rondgang over de Koren
markt is voldoende om te ont
dekken dat eten en drinken in
Arnhem een dagtaak kan zijn.
Keuze genoeg en het aanbod is
internationaal. Indonesisch,
Grieks, Mexicaans, Joegosla-
visch, Tunesisch, Italiaans en
Indiaas. Ook de Franse en de
Hollandse keuken zijn er.
Veel Arnhemmers vertellen
dat deze buurt vijf iaar geleden
voor eenvoudige burgers ge
vaarlijk terrein was. De term
'De kogels vlogen om je oren'
lijkt overdreven, maar vast
staat dat een straf(fer) politie
beleid en een groep goedwil
lende en enthousiaste horeca
ondernemers hebben geleid tot
een bijzonder uitgaanshart,
waar zelfs een voorzichtige va
der zijn zestienjarige dochter
op zaterdagavond naartoe laat
gaan. De omgeving is nu alleen
maar gevaarlijk voor 'veelvra-
enkele voorbeelden. Brasserie
Colofon in de Varkensstraat
trekt vaak veel jonge bezoe
kers, wat begrijpelijk is, want
echt duur is het er niet. Wel zijn
er aparte gerechten zoals een
Corsicaanse vissoep of een half
dozijn wilde Zeeuwse oesters.
Of Thaise bouillon op monni-
kenwijze bereid (met groente
en paddestoelen). Een van de
'specialiteiten' hier is boeren
kool met worst.
Kiezen is dus moeilijk, vandaar Heel anders is Le Chinois aan
de Velperbuitensingel. Lid van
de Fine Eastern keten, zodat
dieper dan normaal bij de Chi
nees in de beurs moet worden
getast. Maar wel een exquise
oosterse keuken, waarbij moet
worden geadviseerd de koele
pils in dit geval gewoon in te
ruilen voor een mooie Chablis
of een fraaie Cóte du Rhone.
Goed eten kan ook in Le Sau-
mon, het huisrestaurant van
het Golden Tulip Rijnhotel aan
de Rijnkade. Het schitterende
panorama over de rivier, waar
bij - als het weer helder is - de
sky-line van Arnhem kan wor
den bekeken, is gratis. Het ver
haal dat hotelrestaurants veelal
van mindere kwaliteit zijn,
gaat hier niet op omdat mana
ger Rob Ranshuysen beseft dat
hij het niet alleen van hotelgas
ten moet hebben.
Zonder enig uitzicht maar wel
op de rivier is het boot-restau
rant Jonas, vlak bij de ligplaats
van de Rijncruise-schepen. Be
neden een gezellige bar en bo
ven een sfeervolle stek voo^
Wie in en om Arnhem naar een
museum wil, heeft een behoor
lijke keuze. Wie in de winter
maanden in Arnhem is, moet
er wel rekening mee houden
dat het Openluchtmuseum ge
sloten is. Jammer eigenlijk,
omdat we ons kunnen voorstel
len dat zo'n attractie ook op
koudere, maar zonnige dagen
btirt wel bezoek zou trekken.
Wel open en heel bijzonder is
het Nederlands Wijnmuseum
(Velperweg 23). Deze attractie
van het wijnkopershuis Rob
bers Van der Hoogen mag ie
dere wijnminnende toerist niet
overslaan. Er is een 'straatje',
waarin de bezoeker ziet hoe de
wijn wordt gemaakt en vooral
waar hij vandaan komt. Er is
bovendien een videopresenta
tie en een kleine bibliotheek.
In het proeflokaal moet zeker
de unieke etiketten-collectie
van Chateau Moutin Rotschild
worden bekeken.
Verderop is een aantal oude en
gerestaureerde attributen dat
iets met de wijn en de wijnpro-
duktie te maken heeft. Tot eind
januari is nog de aparte ten
toonstelling 'Wijndrinken in de
Lage Landen' te zien. Met
voorbeelden van de Neder
landse A postelhoeve-wijn,
maar ook alle apparatuur van
de vruchtenwijnfabriek T.
Klink uit Dordrecht.
Dat was vroeger een echt fami
liebedrijf wAar alle gezinsleden
bij het arbeidsproces waren in
geschakeld. De basis van de
vruchtenwijn bestond uit
Westlandse druiven die in
Naaldwijk op de veiling wer
den gekocht. Daarna werden
er rede bessen, fruitschilletjes
of smaakmakende distillaten
aan toegevoegd. Aan de wan
den hangen tal van oude me
nukaarten die het Wijnmu-
BRONBEEK
Bronbeek, het koninklijk (ver-
zorgings)tehuis voor oud-mili
tairen, kreeg enkele jaren gele
den nationale bekendheid toen
het bijna zou worden opgehe
ven. Dat spookbeeld is voorbij
voor de bejaarde bewoners.
Weinig mensen weten echter
dat hier aan de Velperweg 147
ook een museum is. Met een
overzichtstentoonstelling vol
nostalgie naar de periode dat
Indonesië nog Nederlandsch-
voorwerpen, zowel voor dage
lijks als voor militair gebruik.
Verder enkele zalen met uni
formen en maquettes van hui
zen uit de Gordel van Smaragd.
AIRBORNE MUSEUM
Een ander idee is het Airborne
Museum in het aan Arnhem
grenzende Oosterbeek. In Hui
ze Hartenstein, dat in 1944 het
hoofdkwartier was van de ge
allieerde generaal-majoor Ör-
quhart, bevindt zich nu het
verhaal van de Slag om Arn
hem. Met een maquette die een
houdingen en afstanden.
Een serie foto's - het is verba
zingwekkend om te zien hoe
veel amateur-fotografen er
toen al waren - vertelt een
soort ooggetuigeverslag. Waar
uit onder meer blijkt dat som
mige obscene gebaren (alleen
de wijsvinger omhoog) ook al
in 1944 werden gebruikt.
Verder zijn er authentieke wa
pens, kaarten en uniformen zo
wel van Duitse als geallieerde
zijde. In de kelder zijn enkele
diorama's, waarin bepaalde
oorlogsmomenten worden ge
toond
ten in het Wijnmuseum.
Het Gemeentemuseum
(Utrechtseweg 67 in Arnhem),
dat een prachtige eigen collec
tie hedendaagse kunst bezit,
heeft nog een bijzondere expo
sitie in huis. Tot en met 15 janu
ari is daar 'De wereld van Sto-
nehenge' te zien, waarbij met
beeldmateriaal, archeologische
vondsten en maquettes op ware
grootte iets wordt verteld over
de eerste 'bouwers' op dit conti
nent.
prijzen niet echt goedkoop.
Ook de 'hapjes-mens' kan in
Arnhem terecht. Behalve
Broodje Tip-Top aan de Koren
beurs moet eigenlijk, al was het
alleen maar voor de koffie met
warme stroopwafel, Crêperie
Paris aanfle Jansplaats worden
bezocht. In dit stukje historisch
Arnhem, dat een onderdeel is
van het ondergrondse gangen
stelsel (met vluchtwegen om
naar de Rijn te ontsnappen)
moeten de goede adviezen over
calorieën maar even worden
vergeten. Probeer maar eens
een 'Dronken Sultan'.
Bijzonder is ook het 't Hemel
rijk in een smal steegje tussen
Bakkerstraat en Weverstraat.
Ook een stekje met een histori
sche achtergrond, waar naast
de koffie voor veertig cent nog
een 'Arnhems Meisje' kan wor
den besteld. Maar ook een
reeks van 'Vikingo Tosti's',
waarbij die met kaas en gember
en ook de vegetarische opval-
Alles noemen is onmogelijk,
maar lunchroom Jansen de
Koning in de Jansstraat mag
niet worden vergeten. Een pa
radijs van zoetwaren, met ach
terin een soort Wiener Kondi-
torei. Dat geldt ook voor lunch
room Hermoza in het winkel
centrum Presikhaaf. Hier kun
je ook een broodje jam bestel
len: voor een daalder.
En tenslotte de tv-Chinees aan
de Jansplaats, die officieel Hai-
Chang-Hai heet, maar die
naam kennen de Arnhemmers
nauwelijks. Een gekke Chinees
met 'grapjes' als Chinese Ham
burger, Big-bigger-bamisoep
en Yam-Yam loempia.
Maar het meest opmerkelijk
zijn de vier monitoren in alle
hoeken van het restaurant die
de bezoeker beelden toont uit
de keuken. Zodat hij na dé be
stelling kan zien hoe een en an
der wordt bereid.
Winkelen in de hoofdstad van
Gelderland is een verademing.
Het klinkt vreemd, maar het
lijkt wel of er daar op dat ge
bied meer is te doen dan in me
nige grote Randstedelijke stad.
Een van de aantrekkelijkste
filaatsen om inkopen van aller-
ei aard te doen is het winkel
centrum Kronenburg in de ge
lijknamige wijk in Arnhem-
Zuid. Een overdekte stenen ko
los op palen, waaronder een
grote parkeergarage ligt Waar
het parkeren overigens gratis
is. Daar staan ook al de stallin-
Sen van de winkelkarretjes die,
at hebben ze hier ook al ge
leerd, alleen met een muntstuk
van een gulden zijn los te kop
pelen. De verbinding naar ae
eerste etage is riant aangelegd
met brede roltrappen, zodat
ook de winkelkarretje naar bo
ven kunnen worden meegeno-
MEN OWN*S SHOP
Wie ooit in de Verenigde Sta
ten is geweest en daar kennis
heeft gemaakt met de zogehe
ten Mails - immense overdekte
winkelcentra aan de rand van
een stad - zal zich in Kronen
burg gelijk thuis voelen. Het
winkelassortiment is hier bijna
Amerikaans. Naast vele kleine
winkels ook de grotere waren
huizen als Maxis en Hema.
Het nog niet zo lang geleden
deels overkapte winkelcen-
Maar ook C A, Blokker, Hij
en Albert Heijn ontbreken niet.
Daartussen veel gespecialiseer
de zaakje zowel op het gebied
van food als non-food. Leuke
boetieks worden afgewisseld
met bijzondere Belgische bon
bons-winkels en een Papeterie
(o.m. leuke kaarten en posters).
Aandacht verdient in ieder ge
val de Men Own's Shop. Zelfs
iemand die een geschenk moet
hebben voor een man die al al
les heeft, kan hier niet zonder
cadeau naar buiten lopen. Er
zijn snobistische accessoires,
leuke 'gags' als tandpasta met
whisky, maar ook gewoon trui
en, dassen of schoenen te koop.
PROMENADES
De komst van Kronenburg was
zo'n succes dat een ander (in
oostelijk Arnhem gelegen)
winkelcentrum, Presikhaaf, de
klandizie aardig zag teruglo
pen. De winkelende bezoekers
konden dit niet overdekte en al
jaren bestaande centum maar
matig waarderen. In allerijl
werd toen besloten om in ieder
geval de hoofdstraat en het
voorplein te overkappen en
sinds anderhalf jaar is het ook
in Presikhaaf mogelijk om
het een koopcentrum van min
der allure geworden, ondanks
de aanwezigheid van chiquere
zaken als Amici en Chris de
Bouter.
Heel anders zijn de winkelpro
menades in de binnenstad die,
omdat ze elkaar kruisen, het
centrum tot een pakket van
winkels maken. Zo zijn daar de
Rijnstraat met onder meer de
bijzondere herenmodezaak
Highlands, gevestigd in het
fraaie voormalige St. Peters
Gasthuis. In deze straat is ook
de prachtige serviezenwinkel
van Koek. Even verderop de
verkeersvrije Ketelstraat en de
Vijzelstraat, waar een uurtje
winkelen in principe lang niet
voldoende lijkt.
Ook de Jansstraat mag niet
worden overgeslagen. Met on
der meer een fantastische, voor
westerlingen wat kleine Bijen
korf en ook een specialiteiten
winkel van Noack, die in Den
Haag jaren de geleden de poor
ten sloot.
Maar ook in tussenstraatjes als
de Bentinckstraat en de We
verstraat is het goed toeven. In
de eerste straat zijn behalve een
vrouwenboekwinkel ook een
poppenatelier, veel Italiaanse
designzaken en nog meer cu-
riosawinkels te vinden. In de
laatste straat het heerlijke 'kin
dertrio' als Harlekijn (alleen
houten speelgoed), de Kinder
boekenwinkel en de kleintjes
boetiek Oilily. Enkele meters
daarachter ligt de Bakker
straat, gespecialiseerd in anti
quairzaken.
Tenslotte een tip voor de kerst
periode. Op 21 en 22 december
is in de Rijnhal een overdekte
kerstmarkt. Van 10 tot 21 uur is
deze dan volgestouwd met
kraampjes, vol cadeau-ideeën,
eten en drinken. De entree is
vijf gulden, kinderen tot 12 jaar
betalen een rijksdaalder.
Taffeh-zaal Rijksmuseum
van Oudheden (Rapenburg
28): Jazz at the Temple. Op
17 januari om 20.00 uur.
Jazz in een museum, het is niet
het meest alledaagse verschijn
sel in de muziekwereld. Dat die
combinatie succesvol kan zijn
is vorig jaar reeds gebleken in
'Jazz at the Temple in de Taf
feh-zaal van het Rijksmuseum
van Oudheden aan het Rapen
burg.
Waar normaal gesproken een
serene rust heerst en hooguit
de verkoop van de toegangs
kaartjes voor enig geluid zorgt,
klinken dinsdag 17 januari de
klanken van trompetten, trom
bones, saxofoons, kortom van
het koperwerk en van drums,
piano, banjo en gitaar, de rit
mesectie. De Big Bands voeren
dan het commando.
De nieuwe uitgave van Jazz at
the Temple heeft als titel mee
gekregen: „Let's face the mu
sic". Big Bands van Koos Mark
en Philip Paar beelden de glo
rieperiode uit van de Ameri
kaanse Big Band periode. De
vertrouwde klanken uit het re
pertoire van Duke Ellington,
Count Basie en Glenn Miller
moeten het publiek in vervoe
ring brengen.
Philip Paar zal met zijn quintet
bovendien nog een 'tribute'
brengen aan Frank Sinatra.
Speciale gaste is de zangeres
Mijke Loeven. Haar ster als
jazz-zangeres is in Nederland
inmiddels gestaag aan het rij
zen.
Kaarten 10 gulden zijn ver
krijgbaar in Jazz-café The
Duke (hoek Oude Vest-Nieuwe
Beestenmarkt) en in de Music-
shop, Winkelhof Leiderdorp.
Tevens kaarten aan de zaal
vanaf 19.15 uur. Het concert
begint om 20.00 uur.
Philip Paar: 'Tribute' aan
Frank Sinatra (Foto: PR).
Stadsgehoorzaal Leiden:
Key Town Jazzfestival. Op
zaterdag 21 januari vanaf
20.00 uur.
Alle zalen van de Leidse Stads
gehoorzaal zullen op zaterdag
21 januari weer bol staan van
de 'live' jazzmuziek. Zelfs in de
koffiekamer op de begane
frond en in de hal van het ge-
ouw zullen kleine jazzforma
ties te horen zijn. Het jaarlijkse
jazzfeest wordt dit keer voor
het eerst georganiseerd door
het Leidato-bestuur. De opzet
van het festival blijft echter
grotendeels gehandhaafd. Er
wordt rekening gehouden met
liefhebbers van de meest uit-
(linksboven) De Climax Jazz
Band uit Keulen (foto: PR)
(linksonder) Bernhard Berk
hout (foto: PR).
(onder) De Harbour Jazz Band
is één van de groepen die optre-
eenlopende jazzstijlen; van
blues tot swing, van dixie tot
mainstream. Alleen de moder
nere stromen van de jazz zijn
niet vertegenwoordigd.
In de grote zaal komen fans
van dixielandmuziek aan hun
trekken. Zo speelt daar de
Chris Barber band uit Enge
land en de Harbour Jazz Band
van Arie Ligthart uit Neder
land. De grote zaal is anders in
gericht dan in voorgaande ja
ren. Het vaste hoofdpodium is
nu een publieks-terras. De or
ganisatie is ook afgestapt van
het plaatsen van een grote tri
bune. Speciale verlichting
moet voor de ware jazz-sfeer
zorgen. In alle zalen hangen
posters en zijn bloemversierin-
gen aangebracht.
Andere artiesten zijn de Ame
rikaanse vocaliste Maijorie
Barnes, de zanger Wim Koop-
mans en The Hot Bluezz Band
die voornamelijk muziek uit de
zestiger jaren speelt. Barnes is
nog jong maar heeft reeds een
boeiende carrière achter de
rug. Zij krijgt een uitstekende
namelijk Rob Agerbeek plis
een gastsolist.
Jazz met Zuidamerikaanse in
vloeden is te beluisteren tijdens
het optreden van de groep Bati-
da met José Koning. Uit de
Verenigde Staten komt de
blueszangeres Joan Harrington
naar Leiden. De dames-dixie-
landband Alice in Dixieland,
de pianist Dolf de Vries met
zijn trio, Bernard Berkhout's
Swingmates met Frits Landes-
bergen en boogie-woogie pia
nist Rob Hoeke, al goed voor 23
elpees, zijn bovendien van de
partij. Er is tevens een doorlo
pende videopresentatie met do
cumentaires over jazzmuziek
en -artiesten.
Kaarten voor het Key Town
Jazz Festival, dat-officieel om
21.00 uur begint, zijn voor 35
gulden per persoon verkrijg
baar in de voorverkoop. De
zaal opent om 20.00 uur, zodat
het publiek voor het werkelij
ke begin alvast kan wennen
aan Keytown nieuwe stijl.
Meer informatie over het festi
val is verkrijgbaar bij het Lei
Leidse binnenstad:
Kroegentocht in kader
Jazzweek 1989. Op 18
januari.
Crazy Herry Shoppers, Cap
tain Doe-Doe, Split Kick en
Harry's Blind Date. Een greep
uit de keur aan jazzmusici die
woensdagavond 18 januari de
Leidse binnenstad onveilig
maken. Liefst 47 horeca-gele-
genheden openen die dag hun
deuren voor jazz- en dranklief
hebbers. Meer dan 250 musici
verlenen hun medewerking
aan deze 'traditional' in de
Leidse Jazzweek.
De vele duizenden kroeglopers
kunnen hun hart ophalen aan
tal van bekende namen, ver
trouwde gezichten en vele ver
schillende stijlen. Ook dit jaar
kunnen de jazzadepten gebruik
maken van drie borrelbussen
van de NZH, die hen deinend
van kroeg naar kroeg vervoe
ren.
De artiesten en de kroegen:
Leidsch Studenten Jazz Gezel
schap in het Waaggebouw, Aal
markt; The Crocats in Annie's
Verjaardag, Hoogstraat; Duke's
Hot Five in Art Tea House,
Stille Mare; Split Kick in Bar-
rera, Rapenburg; Ingram Was
hington in de Bierbengel, Lan-
gebrug; Cooker's Hot Five in de
Blauwe Reiger, Pieterskerk-
choorsteeg; Jazz Rock Five in
Blonks's Eetcafé, Nieuwstraat;
Old Black Horse Saloon Band
in de Branderij, Middelweg;
Availably Jelly in de Burcht,
Burgsteeg;'Huisorkest -in Cen
trum, Nieuwe Beestenmarkt;
Koert's Five in Chaplin Bar,
Hogewoerd; Harry's Jazz and
Blues Band in Cheers, Doelen
steeg; Jaap van Biezen Kwartet
in het Derde Deurtje, Mors-
straat; Walter Bertram Kwar
tet in de Droomfabriek, Oude
Singel; Pasadenas in Fandan
go, Noordeinde; Gipsy Swing
Quartet in De Grote Beer,
Rembrandtstraat; André Val-
kering's Jazz Band in de Oude
Harmonie, Breestraat; Rob
Rigter Kwartet in de Hooykist,
Hooigracht; Harry's Blind Date
in Het Huis de Bijlen, Mors-
straat; Sweetlake City Jazz
Men in de Hut van Ome Hen-
ne, St. Aagtenstraat; pianist in
De Illegale, Hooigracht; Sweet-
wood Dixie Stompers in de
Jam, 2e Binnenvestgracht; Art
Bird Big Band in 't Keizertje,
Keizerstraat; Swinging Crash
in Koetshuis De Burcht, Burg-
steeg; Woodstreet Big Band in
Koetsotheek, Kruisstraat; Mill
Base Band in In den Leidsche
Salon, Steenstraat; Johnny
Meijer en Dolf Delprado in
L'Esperanee, Keizerstraat;
Theo Beuker Kwartet in Linea
Recta, Oude Vest; Crazy Herry
Shoppers in Malle Babbe, Nieu
we Beestenmarkt; Rob Hoeke's
Boogie en Blues Band in In den
Marenpoort, Lage Mare; huis
orkest in Napoleon, Steen
straat; Willick Square Jazz
Band in In den Nieuwstraat,
Nieuwstraat; Now's the Time
in Odessa, Hogewoerd; Old
Rhine Jazz Band in d'Over-
kant, Nieuwe Beestenmarkt;
Caray in Pardoeza, Doeza-
straat; Blue Friends in Pijpen-
Cheers in de Doelensteeg biedt onderdak aan Harry's Jazz and Blues Band (foto: PR).
la, Vrouwensteeg; Caz Lux
Jazz in Schürmann Esser,
Hogewoerd; Dingemans Jazz
Band in De Spons, Korte Mare;
huisorkest in De Stoep, Oude
Rijn; Divaz Funky in De Treg-
ter, Herenstraat, Huub Walter
Kwartet in de Twee Spieghels,
Nieuwstraat; huisorkest in de
Uyl van Hoogland, Nieuw
straat; Frits Kattee en Jeanette
Gordee in 't Vattegat, Garen-
markt; Trio Wim Kegel Aaf-
je de Blooys, Veronica, Bees
tenmarkt, Tilt Team in De
Waag, Hartesteeg; Captain
Doe-Doe in de WW, Wolsteeg
en de Square Jazz Band in The
Duke, Oude Singel.
