Sluiers afgelegd in Pinterreeks
3ER y
!ADIO/TELEVISIE
£eidóe2ou/umt
DINSDAG 27 DECEMBER 1988 PAGINA 21
'am. Doorsnee
p luisterband
[LVERSUM Na dertig
jr is „De familie Doorsnee"
eer te beluisteren. Dit keer
band. Uitgeverij I.C. brengt
ree afleveringen van deze
dioserie uit in cassetteboek.
de jaren vijftig, toen er nog
en televisie was, kende Ne-
rland een radiofeuilleton
n Annie M.G. Schmidt (pro-
icer Wim lbo) waarmee heel
tderland aan de radio werd
kluisterd: De familie Door-
ee. De tweewekelijkse uit-
ndingen met onder anderen
«s Laseur, Sophie Stein,
tes Brusse, Lia Dorana en
etty Blok werden door een
iljoenenpubliek beluisterd.
iedjes als „In Holland staat
n huis" zijn inmiddels ge-
eengoed geworden en „De
milie Doorsnee" was jaren-
ng een begrip bij velen. Alle
Izendingen werden in aan-
•zigheid van publiek opge-
men in de kleine zaal van
Concertgebouw in Amster-
m. In dit cassetteboek wor-
n de authentieke opnamen
,Een Paasontbijt" en
jefde en eeuwige trouw"
gebracht. „Een Paasontbijt"
rd op 20 april 1957 op band
zet en viel twee dagen te be
isteren. „Liefde en eeuwige
iuw" werd op 12 maart 1956
genomen en op 3 december
n dat jaar uitgezonden. De
isten van Annie M.G.
hmidt en de wijze waarop
neuze acteurs met haar
orden speelden komen ook
nog tintelend over.
reen Medialand
Hilversum
LVERSUM Het college
n b en w in Hilversum heeft
projectontwikkelaar Cura
meegedeeld dat in het be-
immingsplan Sportpark niet
iger rekening wordt gehou-
n met Medialand. Dit mil-
inenproject van omroepfaci-
leiten en publieksattracties
het gebied van de massa
edia is een project van Cura
In Medialand zouden een
idio verrijzen, een museum,
imten voor evenementen,
n mediaschool en de moge-
kheid voor een hi-tech-cen-
im van audiovisuele bedrij-
n. Het college acht de basis,
aarop het project rust „te
tal en te breekbaar". Vol-
ns de gemeente is Cura BV
et te vage antwoorden geko-
en op vragen over zekerhe-
n voor de gemeente in ver
end met het verder uitvoeren
n het bewuste bestemmings
in. Het college acht zich niet
iger gebonden aan oudere
ipraken.
HILVERSUM - De verschij
ning destijds van Pinters eer
ste theaterstuk „Wachten op
God(ot)" over twee langs el
kaar heen pratende, cq. filoso
ferende zwervers riep zo mo
gelijk nog meer vragen dan re
acties op. Men kreeg zijn
„boodschap" moeilijk ge
plaatst. Deze bood tegelijk zo
veel mogelijkheden tot inter
pretatie vanwege het irreële in
zijn werk, dat elke beschou
wing daarover op niet meer
dan aftasten leek.
Sindsdien is Pinter blijven
schrijven en zijn de bewonde
raars van zijn werk blijven
gissen. Toch gingen heel lang
zaam tips van de sluier om
hoog, die jaren"lang over zijn
werk hing.
Naarmate daar meer klaarheid
in kwam, bleek zijn werk
boeiender te worden, allemaal
werk dat gedragen wordt door
het thema van het menselijk
onverrpogen om diepgaand
met elkaar in contact te ko
men.
NOS-tv haakt op de belang
stelling voor deze toneelschrij
ver in door te beginnen zon
dag 1 januari niet alleen een
BBC-interview met hem uit te
zenden, maar bovendien diens
eenacter „Nacht". In de vorm
van een cyclus zullen nadien
in januari en februari nog ze
ven spelen van hem op tv
worden gebracht. Dit gebeurt,
in overleg met de Amsterdam
se Stadsschouwburg, die voor.
dit soort werk over een eigen
budget kan beschikken. Deze
bracht met veel succes de Pin-
Harold Pinter: „Ik schrijf mijn
stukken niet. Ik werp ze op pa
pier".
terreeks als lunchvoorstellin-
gen. NOS-tv haakte hierop in
door in de regie daarvan bij
voorbaat zodanige lijnen te la
ten leggen, dat deze voorstel
lingen zich ook leenden voor
het vastleggen op beeldband.
Zowel in Amsterdam als in
Hilversum toont men zich ge
lukkig met het resultaat.
Waardering
En niet alleen die beide, maar
ook Pinter zelf was er over te
spreken. Hij is van nature te
gen tv-voorsteUingen, omdat
die de ruimte van het theater
vernauwt tot een kijkglas.
Toen hij hoorde van het Am
sterdamse voornemen, kwam
hij zelf een kijkje nemen. Met
name had hij contact met re-
gisseuze Mette Bouhuijs, wier
werk hij zonder meer zei te
bewonderen. Ook voor de
NOS was dit een duidelijke
aansporing om op de ingesla
gen weg voort te gaan. De kij
ker weet dus, dat hij Pinter
aan zijn zijde treft, mocht hij
waardering opbrengen voor
dit tv-werk.
Het thema van Pinter laat zich
verklaren uit zijn joodse ach
tergrond. Hij wordt be
schouwd als een van de groot
ste theatermakers van deze
tijd, althans in Engeland, die
in een ongekende vormgeving
zijn visie neerlegt. Opgroeiend
in de oorlogsjaren, toen Enge
land streed tegen het nazi- fas
cisme, heeft hij de uitwassen
hiervan niet op enigerlei wijze
aan den lijve ondervonden,
bijv. in de vorm van welke
soort discriminatie dan ook.
Wel moest hij na de oorlog
vaststellen, dat het fascisme
geenszins overwonnen was,
want toen pas begonnen de
Britse fascisten de kop op te
steken. Wat hij dacht dat over
wonnen was, bleek toen in zijn
eigen land nog te heersen.
Hij identificeert zich niet met
de acteurs in zijn spelen, d.w.z.
hij tekent geen karakters, laat
hen alleen in woorden weer
geven wat zij doormaken. In
terviews geeft hij niet graag,
omdat hij vindt, dat men hem
uit zijn theaterstukken moet
leren kennen. Hij vindt het
geen zin hebben daarbij nog
toelichting te verschaffen. Zou
hij zijn werk moeten karakte-
DUITSLAND 1
DUITSLAND 3
DUITSLAND 2
riseren, dan zou hij het liefst
van „onderzoekstheater" wil
len spreken.
Steeds brengt hij twee of meer
mensen bij elkaar, die niet in
staat blijken elkaar wezenlijk
te bereiken. De taal van zijn
acteurs klinkt soms gemeen
zaam als tussen mensen die el-
kaars gevoelens kennen, dan
weer sterk afstandelijk alsof
het om mensen gaat die elkaar
nooit zullen begrijnpen. Zij
praten dan letterlijk langs el
kaar heen.
Kenmerkend voor het werk
van Pinter is wat men bruut
heid zou kunnen noemen. Hij
zelf gebruikt dit woord nogal
eens. Mensen gaan vaak bruta
liserend met elkaar om, zon
der respect voor de persoon,
zowel in het mondelinge als
geslachtelijke verkeer. Dit
wordt veroorzaakt door de fas
cistische trek, die onbewust in
elk mens aanwezig is en die
zich uit door het uitoefenen
van de macht van de een over
de ander. Hierover handelt
alle werk van Pinter. In zijn
latere spelen zelfs markanter,
omdat hij die situeert in de
kringen van dictatoriale re
giems.
Geest
Achtereenvolgens krijgen we
na „Nacht" op het scherm
„Het verjaardagsfeest", „De
butler", „Bedrog", „Een soort
Alaska", „De minnaar",
„Exact" en „Om 't af te leren".
In de verschillende rollen zien
we acteurs als Carol van Her
wijnen die er de Louis d'Or
voor kreeg, Marjon Brandsma,
Peter Oosthoek, Pinter zelf,
Diane Lensink, Liesbeth
Coops, Jules Hamel, Will van
Kralingen, Kees Hulst en an
deren.
In zijn BBC-interview wijst hij
er op, dat zijn uitgangspunten
om toneel te maken min of
meer overeen stemmen met
die van Arthur Miller. Deze
laatste werkt echter vanuit het
klassieke toneelbeeld, terwijl
Pinter die ruimte gebruikt om
de menselijke eenzaamheid
zichtbaar en voelbaar te ma
ken. Mede hierom is het adap
teren, aanpassen van Pinter
aan tv geen simpele zaak. Het
onthullende in de beelden
wordt vooral waarneembaar
door het tonen van inwendig
geteisterde mensen.
Pinter, even gedreven pratend
als de figuren in zijn theater
stukken: „Ik overdrijf de men
selijke situatie in mijn spelen
niet. Ik laat mensen zi^n zoals
ik ze met elkaar zie omgaan.
Hun onvermogen'om nader tot
elkaar te komen. Ik schrijf
mijn stukken niet. Ik werp ze
op papier
TON OLIEMULLER
SKY CHANNEL
SUPER CHANNEL
MTV EUROPE
NCRV
15.30 James Herriot Engelse
serie. Af!.: De schrik van de
buurt.
16.20 E Ja natuurlijk, naturserie.
vandaag: de lammergier.
17.10 Herinneringen aan Feike
Asma (2), fragmenten uit
vroeger programma's over
en met deze in 1984 over
ledenorganist.
NOS
17.30 Journaal.
NCRV
17.46 Als Lotte onzichtbaar
wordt. 6-delige Deense
kinderserie. Afl.6 (slot).
18.11 Ducktales, tekenfimserie
van Walt Disney. Afl.28:
Wie gaat er mee met de
Odyssee?
18.36 Alex, Tekenfilmserie.
18.41 Kleine Isar, 18-delige ge
tekende serie naar het ge
lijknamige boek van Ber-
tus Aatjes. Afl.13: Waar-
on=mzij wel?
NOS
19.00 Journaal.
NCRV
19.19 Drempels weg, actiejour
naal. Presentatie: Dick
Passchier.
19.29 Bull's eye, spelprogram-
ma. Presentatie: Guido
Jonckers.
19.54 Cosby show, Amerikaan
se comedy-serie.
20.20 Different world, Ameri
kaanse comedyserie.
20.51 Lee Towers Lustrum Gala
of the Year 1988, muziek-
special. M.m.v. Metropole
Orkest o.l.v. Jerry van
Rooyen.
21.47 Hier en nu, actualiteitenru
briek. Vandaag: verkeers
slachtoffers... en dan?
NOS
22.30 Journaal.
NCRV
22.40-23.30 Rondom tien, dis
cussieprogramma gepre
senteerd door Hans Sleeu-
wenhoek. Thema: de man
van zes miljoen op komst.
NEDERLAND 2
16.00 Fleur, gevarieerd televisie
weekblad. Presentatie: Mi
reille Bekooy en Tetske
van Ossewaarde.
17.00 Hallo... met de TROS, re
acties van kijkers op televi
sieprogramma's. Presen
tatie: Marlot Bloemhardt
en Freek Simon.
17.30 De bal is rond, jeugdvoet
balprogramma in samen
werking met de KNVB,
deel 2.
18.00 S TROS popformule, mu
ziekprogramma gepresen
teerd door Martijn Krabbé
en Mariska van Kolck.
18.40 Toekomst in de telecom
municatie, 8-delige cursus
over telecommunicatie
o.l.v. Chriet Titulaer. Afl.4:
Videotex.
18.55 De Fabeltjeskrant. Afl.: De
koffer van Ooievaar.
NEDERLAND 1
NEDERLAND 2
DUITSLAND 1
DUITSLAND 2
SKY CHANNEL
SUPER CHANNEL
19.00 Familie Oudenrijn, Neder
landse serie. Afl.: Dücker
goes disco. Juffrouw Dcu-
ker en Merel duiken een
discotheek in om nieuwe
ideeën voor hun journalis
tieke opdracht op te doen.
19.25 Linda, gevarieerd magazi
ne. Presentatie: Linda de
Mol.
NOS
20.00 EJournaal.
TROS
20.29 EOp hoop van zegen, 3-
delige Nederlandse serie
naar de gelijknamige
speelfilm uit 1986 van Gui
do Pieters. Met: Kitty
Courbois, Danny de Munk,
Renèe Soutendijk e.a. Deel
3, slot: De vis wordt duur
betaald. Barend laat zich
naar het schip brengen.
Knier schaamt zich echter
zo dat zij bij het uitvaren
niet naar de kade durft te
komen. Barend lijkt zich
voor niets zorgen te heb
ben gemaakt maar tijdens
een storm moet De Hoop
bewijzen toch nog wat het
waard is.
21.25 Het nationale communi-
catiespel, informatief
spelprogramma met als
deelnemers de kijkers
thuis. Presentatie: Astrid
Joosten.
22.40 TROS Aktua Special, spe
cial over de gehandicapte
kinderen in derde Wereld
landen.
23.10 De prooi, Nederlandse
speelfilm uit 1985 van Vivi
an Pieters, gebaseerd op
de Britse thriller 'Henrietta
Who?' van Catherine Aird.
Met: Maayke Bouten, Jo-
han Leysen, Marlous
Fluitsma e.a. Vlak voor
haar eindexamen hoort
Valerie dat haar moeder
bij een auto-ongeluk is
omgekomen. In het zie-
Lee Towers
vult voor de
vijfde
achtereen
volgende keer
Ahoy' in
Rotterdam met
het Gala of the
year'..
Vanavond is
het eerste deel
van zijn 1988-
gala te zien op
Ned. 1 om
20.52 uur.
FOTO: ANP
kenhuis ontdekt zij echter
dat het niet har echte moe
der was en gaat op onder
zoek uit.
NOS
00.50 Journaal.
NEDERLAND3
17.30
17.45
18.00
18.30
19.00
21.32
22.30
22.40
NOS
Nieuws voor doven en
slechthorenden.
Journaal.
Sesamstraat.
De grote vakantie ven
Ramo en Necla, jeugdfilm.
TELEAC
You're welcome, cursus
Engels. Les 9.
NOS
Madi, Belgische jeugdfilm
over Madi, die tijdens het
autoruiten wassen een on
geluk krijgt.
TV-3, gevarieerd magazi
ne.
PP
Uitzending van het CDA.
NOS
tJournaal.
Van Gewest tot Gewest,
reportages uit de regio.
Vanavond: Smokkelaars in
Brabant.
Meestercursus Elisabeth
Schwarzkopf. Afl.3: Vier
letzte Lieder van Richard
Strauss. Onder leiding van
Schwarzkopf neemt de
sopraan Charlotte Margio-
no het lied lm Abendrot
door.
RVU
Vijf tellen rust. Afl.1.
NOS
Journaal.
RVU
Werken aan werk, serie
over transportsector.
Afl.6: Luchtvervoer.
NOS
Nieuws voor doven en
slechthorenden.
I