Twintig jaar
werken aan
ideaal van
Auroville
Kabul, miserabele stad in een verwoest land f
3ER
H: BUITENLAND
EeidócSouotmt
ZATERDAG 24 DECEMBER 1988 PAGINA 7
-AUROVILLE Temid
den van het suikerriet,
ishewbomen en ondefi-
lieerbaar struweel staat
Westduitse bezoeker
^verdwaasd om zich heen
^te kijken. „Waar is in vre-
jesnaam de stad?", vraagt
hij met overslaande stem.
Aurovillianen plegen in
jo'n situatie vriendelijk te
ucJ, ilimlachen en een gebaar
te maken waarbij alle
windrichtingen worden
bestreken. „Daér! hier! Je
staat er middenin! Kun je
het dan niet zien?".
Twintig jaar geleden kwamen jongeren
uit alle hoeken van de wereld in de
Indiase deelstaat Tamil Nadu bijeen
om ieder een handvol aarde te storten
in een lotusvormige urn. Daarmee was
de hoeksteen gelegd voor een van de
meest ambitieuze projecten van de in
ternationale onderwijsorganisatie
Unesco: Auroville, de „stad van het
ochtendgloren". „Auroville zal een
plaats zijn voor materieel en spiritueel
onderzoek. Een levende demonstratie
van werkelijke menselijke eenheid, die
uitstijgt boven kaste, ras, geloof, af
komst of nationaliteit", zo verwoordde
de Franse filosofe Mirra Richard de
opdracht die de bewoners van Aurovil
le zichzelf zouden moeten stellen. Ze
venhonderd mensen werken nu nog
onder de hete Indiase zon aan dat ide
aal. Onder hen 41 Nederlanders. Joke,
Sonja, Tineke en Carel praten over
hun dromen en doen van alledag:
„Wat hier telt is wie je bent, niet wat je
presteert".
ervici hf
Ma nog eens goed kijken blijkt
iteevast ergens tussen het
jroen een futuristisch bouw
werk of een eenvoudige lemen
hut schuil te gaan; snort een
Europeaan op scooter of motor
voorbij, over stoffige paden, of
ijkt uit gindse horizon een gi-
jantisch bolvormig bouwwerk
rijzen, als een opkomen-
,Matirmandir" noemen de be-
ners van Auroville de veer-
meter hoge betonnen kogel,
lie gedeeltelijk in het maai
veld is verzonken en veel weg
leeft van een kerncentrale in
aanbouw. De „Matirmandir"
heeft echter niets met energie
doen, of het moet de
kracht zijn die elk mens de zin
leven en te wer-
van de „bol" wil-
Auroville
hagelwitte me
ditatieruimte bijeenkomen, om
gedane arbeid tot rust te
oen en de batterijen weer
op te laden. Bij een optisch be
drijf is de afgelopen maanden
een 450 kilo wegende kristal
len bol geslepen met een door
snede van 70 centimeter, die
de witte ruimte in de nabije
toekomst moet gaan verlich-
Twee computergestuurde
parabolische spiegels op het
lak van Matirmandir zullen
iet zonlicht loodrecht op het
ristal laten schijnen. Voor de
grootste kristallen bol ter we
reld hebben de inwoners van
Auroville liefst 250.000 gulden
bijeengebracht.
bv,
Eenwording
Joke Knotterus. Sonja van
Dam en Carel Thieme hebben
hun stoffige brommers voor de
Matirmandir geparkeerd om
in de schaduw en koelte van
dat imposante bouwwerk tekst
i uitleg te geven over hun
onderlijke leefgemeenschap
op de verschroeide aarde van
Tamil Nadu, grenzend aan de
Golf van Bengalen. Wat zoe
ken kinderen van het kikker-
land in deze zinderende hitte
■■T van het Indiase platteland; dat
beurtelings door klaterende
\rnoesson regens en bijtende
\M landstormen geteisterd wordt?
r-.ro!
neming, haalt de schouders op.
..Ik weet het nog niet precies.
Wat: mij in elk geval enorm
aansprak is dat je hier niet be
oordeeld wordt op wat je pres-
r op wie je bent. Er
werken en wonen hier inge
nieurs, boeren, politici, zelfs
een voormalige generaal van
het Indiase leger. Flower-po-
wer figuren en sociaal wer
kers. Maar wij proberen aan
die achtergrond en emolumen
ten zo min mogelijk waarde te
hechten. Wij streven allemaal
naar hetzelfde ideaal: eenwor
ding en permanente ontwik
keling".
Er verschijnt een brede lach
op zijn diepgebruinde gezicht:
..Niet altijd makkelijk, maar
het houdt je 1
„Moeder"
Auroville is het geesteskind
van de Indiase filosoof en vrij
heidsstrijder Sri Aurobindo
(1872-1950) en diens belang
rijkste discipel Mirra Richard
(1878-1973); een Fran^aise van
Egyptische en Turkse ouders
die door de inwoners van Au
roville kortweg „Moeder"
wordt genoemd. Moeder had
bij haar leven een visioen van
een stad die de wereld zou
kunnen inspireren tot vrucht
bare samenwerking. Een stad
;t de meest
uiteenlopende achtergronden
zouden experimenteren met
„geest en materie", om zo uit
te stijgen boven het burger-
mansbewustzijn, dat prioriteit
geeft aan status en welvaart.
Centrum van de stad zou de
„Matirmandir" moeten zijn;
een reusachtige globe die lijkt
op te stijgen uit de aarde, als
symbool voor een nieuwe da
geraad. Geen kerk of tempel,
maar een plaats voor broeder
lijke en liefdevolle samen
komst.
Het ideaal van Moeder en Sri
Aurobindo sprak de Indiase
regering wel
Unesco, zich over het idee. Met
geld van verschillende overhe
den en donateurs werd 2100
hectare woestijnland in de
provincie Tamil Nadu opge
kocht. Het was de bedoeling
dat hier uiteindelijk 50.000
mensen uit alle windstreken
zouden komen te wonen.
Conflict
„Auroville is van iedereen en
dus van niemand", staat in de
oprichtingsverklaring. Maar zo
ver is het nog niet. Juist over
het „bezit" van Auroville ont
stond een conflict dat zich vele
jaren voortsleepte. Het weer
hield vele begeesterde zielen
ervan zich in de nieuwe stad
te vestigen. Twintig jaar nadat
de eerste paal werd geslagen,
telt de internationale gemeen
schap van Auroville nog
slechts 700 inwoners.
Carel Thieme. verontschuldi
gend: „Als je jezelf grote idea
len stelt, dan kun je er gif op
innemen dat je minstens even-
grote moeilijkheden ontmoet.
Daar lopen wij hier ook conti
nu tegenaan. Gelukkig is een
juridisch gevecht over het ei
gendom van Auroville tussen
de Sri Aurobindo Society, de
Indiase overheid en Auroville
zélf, september dit jaar be
slecht. Auroville komt nu
weer op eigen benen te staan,
onder toezicht van een Indiaas
en Internationaal college. Ho
pelijk komt er nu ook weer
meer geld vrij om de Matir
mandir verder af te bouwen
en andere projecten op te pak
ken".
Hoewel Auroville dus nog
geen stad van formaat is, heb
ben de bewoners de afgelopen
jaren allesbehalve stilgezeten
Aangezien de Sri Aurobindo
Society in 1976 de geldkraan
dichtgedraaid had, waren de
inwoners gedwongen zelf
winstgevende projecten op
touw te zetten. Talrijke initia
tieven werden ontplooid,
waarbij een vruchtbare kruis
bestuiving plaatshad tussen de
Tamils in het gebied en de
nieuwe inwoners Zo werden
meer dan drie miljoen bomen
geplant in een succesvolle po
ging het land weer vruchtbaar
te maken. Alternatieve teelt
en oogstmethoden werden ont
wikkeld waarbij het gebruik
van bestrijdingsmiddelen of
kunstmest taboe word ver
klaard. Er kwamen een druk
kerij, een leerfabriekje, een
bakkerij die dagelijks honder
den bruine broden produceert.'
Een kledingatelier en een
wierrookfabriekje zagen het
daglicht, maar ook een cen
trum voor de produktie van
computers en programmatuur
(Aurolec), windmolens en een
biogasinstallatie. Intussen
werd met man en macht ver
der gewerkt aan de Matirman
dir; die zo weten de Auro-
villianen zeker na zijn vol
tooiing een van de meest in
drukwekkende symbolische
bouwwerken op het Indiase
continent zal zijn.
Bezoekershotel
Tineke, voormalige bibliothe
caresse, bestiert in Auroville
het hotel voor bezoekers. Acht
jaar geleden kwam ze na een
reis door Azië min of meer bij
toeval in Auroville terecht.
„Ik wist alleen dat er wierrook
gemaakt werd, maar de sfeer
was er zo goed dat ik besloot
een paar dagen te blijven. Ver
volgens kreeg ik een huisje en
een baantje aangeboden. Ik
ben dus nooit meer wegge
gaan".
Tineke's ouders reageerden
„totaal negatief" op het onver
wachte nieuws uit India. Tine
ke: „Ze dachten minstens dat
ik bij de Bhagwan was gege-
gaan. Terwijl je hier eigenlijk
in een doorsnee-maatschappij
zit met verschillende mensen
en hun uiteenlopende ideeën
uit alle hoeken van de wereld.
Dat sprak me ook juist zo aan.
Je kunt jaren in een grot gaan
mediteren, maar als je vervol
gens van de berg afkomt, hoe
ga je dan met het leven van al
ledag om? Hier wordt je ge
confronteerd met alle proble
men die je maar kunt beden
ken, dat is juist zo boeiend. Er
zitten .hier mensen uit vijfen
twintig verschillende landen;
nou, probeer daar maar eens
een harmonieus geheel van te
smeden".
Leidraad
De filosofie van Moeder en Sri
Aurobindo zijn ook vandaag
nog de voornaamste inspiratie
bron en leidraad voor de be
woners van Auroville. vertelt
Joke Knotternus. „Naarmate
je hier langer woont, kom je
vanzelf dichter bij Moeder te
staan. De ideeën van haar en
van Sri Aurobindo is eigenlijk
wat ons hier bindt. Al had ik
zeker geen rooskleurige dro
men toen ik hier kwam. Ik
wist wel dat het moeilijk zou
worden".
Joke was in Nederland ver
taalster toen ze naar Auroville
afreisde. Dat werk doet ze nog
steeds, maar nu voor de uitge
verij van Auroville. die ook
het maandelijks verschijnende
„Auroville today" drukt.
In datzelfde blad klaagde ene
..Roger" onlangs zijn nood. „Je
krijgt weieens de indruk dat
de oude idealen vergeten ziin.
Dat we leven in een geïmplo-
deerd utopia. We praten meer
over dan met elkaar. Er is ook
hier de bekende baantjesjage-
rij. En iedereen moet natuur
lijk een huis, tuin en brom-
Is het dan zo droevig gesteld
met de gemeenschapszin in
Auroville
„Valt wel mee", reageert Ca
rel, al wil hij niet ontkennen
dat vooral de Fransen in Au
roville wel erg veel met elkaar
optrekken, en er altijd „lo
ners" zijn geweest die niet veel
met de rest te maken willen
hebben. In het nabijgelegen
Pondicherry (overigens een
voormalige Franse kolonie)
wordt nog wel eens bij een
goed glas wijn meesmuilend
over het „mislukte project Au
roville" gesproken.
Carel meent; „Als een ideaal
lijkt te mislukken reageert de
buitenwereld altijd met een
zie je nou wel, toch goed dat
we bij moeders pappot zijn ge
bleven. Het is ook wel zo dat
vrij veel idealistische projecten
een vroege dood sterven. Maar
als je ziet dat hier vorig jaar
toch zeventig mensen zijn ko
men wonen, van wie er zestig
zijn gebleven, dan kun je wel
zeggen dat onze ideeën nog
steeds aanspreken".
Betonnen skelet
Sonja van Dam, oud geschie
denislerares en nu „manusje
van alles" vult aan: „We heb
ben ons hier zelf weten te red
den, ondanks alle tegenwer
king van de Society. Uit een
onderzoek door de Indiase re
gering is gebleken dat veel
geld voor Auroville, dat via de
Socièty liep, is verdwenen. Er
was zelfs een tijd dat bewoners
door medewerkers van de So
ciety werden geïntimideerd en
in elkaar geslagen. Maar wij
draaiden intussen toch verder.
Ik zal niet ontkennen dat veel
mensen hier ook nu nog met
hun eigen dingetjes bezig zijn.
En dat kan ook. Want het lijkt
mij niet gezond als je een be
paalde saamhorigheid dwin
gend gaat voorschrijven. Dat
gevoel zou moeten voortko
men uit ieders individuele be
hoefte".
Er steekt even later een hete
wind op, terwijl de zon lang
zaam achter de wuivende
palmbladeren van Auroville
wegzakt. Het betonnen skelet
van de „Matirmandir" werpt
bizarre schaduwen op de rode
aarde. Tijd voor Sonja, Tineke,
Joke en Carel om in te pak
ken. De brommertjes knette
ren weer en werpen elk hun
eigen stofwolkjes op. Hoog in
de lucht laat een enorme
bouw kraan een betonmolen
zakken. Aan de droom van
Moeder wordt nog steeds ge
werkt.
PAUL KOOPMAN
s.v.
king
ZN
Het
'onoverwinnelijk
gewaande
Russische leger
verdwijnt over
een paar
maanden uit*
Afghanistan
zoals ze er negen
jaar geleden
kwam: als een
dief in de nacht.
Onze
verslaggever
Bram de Koning
verblijft
momenteel in de
Afghaanse
hoofdstad Kabul
en maakt een
voorlopige
balans op.
Op allerlei manieren
moeten de
vluchtelingen in
Kabul in hun
levensonderhoud
proberen te
voorzien. Deze man
hakt munitiekistjes
klein tot brandhout.
FOTO: EPA
KABUL Op de hoek
van Kabuls belangrijkste
winkelstraat staat een sol
daat uit de Sovjetunie.
Zijn rechterhand rust op
een machinegeweer. Hij
ziet er miserabel uit in
zijn gewatteerde winterjas.
Het is koud en er valt natte
sneeuw uit een grijze lucht.
Niemand groet hem of knikt
hem bemoedigend toe. Hij
denkt ongetwijfeld aan thuis,
aan zijn geliefden die zich ge
reedmaken voor de kerst. Met
zijn linkerhand pakt hij een
verkreukeld pakje sigaretten
uit zijn binnenzak. Met zijn
mond haalt hij er een krom
sigaretje uit. Het pakje ver
dwijnt weer in zijn binnenzak.
Hij zoekt naar lucifers maar
vindt ze niet. Hij wendt zich
tot een straatverkoper die en
kele meters van hem vandaan
onder een gescheurd zeil zit.
Hij gebaart om een vuurtje
maar de straatverkoper doet of
hij hem niet begrijpt. Dan
wendt hij zich tot een rokende
voorbijganger maar ook van
hem krijgt hij geen vuurtje.
Het kromme sigaretje ver
dwijnt weer in het verkreu
kelde pakje in zijn binnenzak.
Kabul, een miserabele stad in
een verwoest land. Negen jaar
na de interventie in de Af
ghaanse burgeroorlog door het
glorieuze Sovjetleger. Om de
revolutie te verdedigen. Een
revolutie die door een groepje
fanatieke en bloeddorstige
communisten werd begonnen
maar die door vrijwel nie
mand werd verwelkomd. Ze
ker niet toen dat Sovjetleger
met alle beschikbare middelen
waarover een modern leger
beschikt, het platteland tracht
te te onderwerpen.
Het resultaat van die Russi
sche bemoeienis is nauwelijks
te beschrijven. Ruim een mil
joen Afghanen is omgekomen,
in de strijd, door bombarde
menten of door landmijnen.
Bijna vijf miljoen Afghanen,
een derde van de gehele be
volking, is naar het buitenland
gevlucht. Twee miljoen men
sen van het platteland hebben
hun toevlucht gezocht in de
hoofdstad Kabul. De omstan
digheden waaronder zij leven
zijn bijzonder moeilijk. Velen
- hebben geen werk en zijn af
hankelijk van lief
De wijken waarin
worden nauwelijks
van water of elektriciteit en
zien er smerig uit.
Verzet
Het verzet tegen de commu
nisten in Kabul kreeg door de
Sovjet-interventie een sterk
anti-Russisch karakter. Zelfs
de Afghaanse communistische
partij werd erdoor aangesto
ken. Vooral toen duidelijk
werd dat het platteland niet
kon worden onderworpen en
dat de partij slechts aan de
macht kon blijven dank zij de
Sovjets. Communisten liepen
over naar het verzet of hiel
den op zich communist te noe
men en keerden zich openlijk^"
tegen de Sovjet-overheersing.
Anderen proberen in de gunst
te komen van de verzetsbewe
gingen. Maar dat zal ze waar
schijnlijk niet lukken. Het ver
zet ruikt de overwinning nu
de Sovjets zich terugtrekken.
Zij dromen van een totale
overwinning en een glorieuze
inname van Kabul. Er is ech
ter een groot en zeer gecompli
ceerd probleem. Het
slechts eensgezind
anti-communistische en anti-
Russische gevoelens, maar
daar is dan ook alles mee ge
zegd.
Leiders
Met het vertrek van de Sovjets
zijn de problemen voor Afgha
nistan niet opgelost. Wie mag
zich bijvoorbeeld straks de
nieuwe president noemen? Het
verzet kent tientallen verschil
lende stromingen en de leiders
daarvan beschouwen zich zon
der uitzondering als de toe
komstige president van Afgha
nistan. Vooral de fundamenta
listische stromingen binnen
het verzet zijn tot geen enkel
compromis bereid. In gebieden
die beheerst worden door de
verzetsbewegingen woeden in
terne oorlogen. Moordpartijen
zijn er aan de orde van de dag
Dat voorspelt weinig goeds in
het geval de oppositie erin
slaagt Kabul te veroveren. Ve
len denken dat in het beste ge
val Kabul verandert in een
tweede Beiroet. Een stad ge
terroriseerd door verschillende
groepen die elkaar bestrijden,
zonder centraal gezag. Een
haar
stad waarvan de bewoners
zich slechts veilig voelen in
hun eigen stadswijk. In het
slechtste geval wordt Kabul
een tweede Kunduz, een stadje
in het noorden van Afghanis
tan dat enkele maanden gele
den werd veroverd door de
oppositie. De overlevenden
van Kunduz waren opgelucht
toen het Afghaanse regerings
leger met steun van de Sovjets
de stad heroverden. Hoezeer
iedereen de terugtrekking van
de Sovjets ook toejuicht, nie
mand lijkt optimistisch te zijn
over wat er daarna kan gaan
gebeuren. De rijkere inwoners
van Kabul wachten dat niet
af. Ze verlaten Afghanistan.
Elke dag verdringen zich hon
derden mensen voor het con
sulaat van India. Op jacht naar
een visum. De afgelopen twee
maanden verlieten meer dan
twintigduizend mensen Kabul.
De minder gefortuneerde in-
n Kabul bereiden
zich voor op een moeilijke
winter. De prijzen stijgen, de
water- en elektriciteitsvoorzie
ning wordt met de dag slech
ter, de tot sinds kort goed ge
vulde winkels beginnen lege
schappen te vertonen.
Steeds vaker hoor je mensen
zeggen dat de Sovjets pas
moeten vertrekken als er een
compromis is bereikt tussen
het huidige regime en de ver
schillende oppositiegroepen.
Liever de Sovjets en de com
munisten dan een eindeloos
durende moordpartij. Liever
rood dan dood.
De soldaat uit de Sovjet-Unie
die op de hoek van Kabuls be
langrijkste winkelstraat staat,
kan over een tijdje naar huis.
Het zal geen glorieuze thuis
komst zijn. Het onoverwinne
lijk gewaande Russische leger
verdwijnt uit Afghanistan zo
als ze er negen jaar geleden
kwam: als een dief in de
nacht. Verslagen door een stel
letje in lompen gehulde ban
dieten. Het zal de soldaat een
zorg wezen. Hij is niet geïnte
resseerd in de toekomst van
Afghanistan. Hij is niet geïnte
resseerd in wat zijn ambassa
deur nog allemaal tracht te be
reiken. Hij hoopt slechts ge
zond terug te keren. En daar
om voelt hij zich niet op zijn
gemak Zelfs niet in die ogen
schijnlijk vredige winkelstraat
Iedereen om hem heen kan tot
die bandietenbende behoren.
Zelfs de soldaat uit het Af
ghaanse regeringsleger die
tien meter van hem vandaan
waehtloopt Enkele dagen ge
leden leegde een van die Af
ghaanse soldaten zijn door de
Sovjetunie geschonken machi
negeweer op een Russische
voorbijganger. De arme man
bloedde ter plekke dood. Nie
mand stak een vinger naar
hem uit.
BRAM DE KONING
EL;
