Waarom vieren we Kerstfeest?
£eidóc<3outa/r
l
Kerstfeest
kerk
wereld
Palestijnen dreigen
Kerstmis in Bethlehem
te verstoren
Maatschappelijk probleem
>weer
ill
iC
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidaeSou/umt
ZATERDAG 24 DECEMBER 1988 PAG
door Marinui van der Berg
De merkwaardigste kerstkaart
die ik een dezer dagen kreeg,
is een kaart met een gans op
een preekstoel achter de
opengeslagen bijbel en in de
kerkbank enkele gansjes als
toehoorder. „Is er ook nog le
ven na Kerstmis...?" vraagt de
gans. Zo'n kaart is heel an
ders dan die met vrome af
beeldingen van Jezus in een
kribbe, omringd door Maria
en Jozef: een liefelijk huiselijk
tafereeltje. De persoon die me
die „rare" kaart gestuurd
heeft, en van wie ik het bijzon
der waardeer dat hij me die
kaart zond, heeft in de afgelo
pen jaren intens gezocht naar
de vraag wat echt leven is
voor hemzelf en hoe hij leven
kan in deze wereld. Het ant
woord op die vraag is voor
hem een weg met behoorlijke
hobbels en gaten. Zijn kaart
stelt, hoewel de tekst wrang
lijkt, de kern van de kerst-
vraag: „Is er leven na Kerst
mis?" Een dag of tien geleden
keek ik in een museum in En
schede naar een magere film
over bewijzen voor leven na
de dood. Een film bij gelegen
heid van de waardevolle ten
toonstelling: „De laatste
gang". Op mijn netvlies waren
de beelden van de laatste
gang van mensen in Armenië
die uit de puinhopen waren
gehaald. En hoevelen kunnen
er niet eens begraven worden!
Aan de kerken is terecht het
verwijt gemaakt dat zozeer al
les was gericht op het hierna,
dat de zorg om mensen in het
hier en nu ondergesneeuwd
raakte. Daarom word ik ook
kriebelig var^ allerlei theorieën
over leven na de dood, als dat
los komt te staan van het zoe
ken naar heil en gerechtigheid
voor mensen nu. Het is niet zo
moeilijk om in een sfeertje te
praten over dood en sterven,
maar intussen kan de harde
en pijnlijke werkelijkheid ver
geten worden. Wanneer je in
deze dagen door de warenhui
zen loopt en je hoort al die
kerstliederen dan zou je bijna
vergeten dat het kerstfeest
niet een feest is om te zwijme
len. om in te dommelen, maar
het is een feest om wakker te
schrikken, om je „rot" te
schrikken. Het licht dat door
de duistere nacht heenbreekt
laat ons mensen zien. Mensen
en hun pijn, mensen en hun
verdriet, mensen en hun ge
vangen zijn in angst, in ge
weld, in hun niet gehoord wor
den. Kerstmis sluit niet de
ogen, maar opent de ogen,
opdat we zien hoezeer men
sen verlangen naar een nieu
we geboorte. Een nieuwe ge
boorte in gerechtigheid, in
nieuwe kansen. Nieuwe kan
sen in hun leven, in hun rela
tie. Kerstmis is eigenlijk een
storend feest. Het stoort de
zelfgenoegzaamheid, de tevre
denheid die zich heeft opge
sloten in zichzelf. Met de
woorden van Dominique For-
ceville die geïnterviewd werd
in het kerstnummer van „De
Zonnebloem" voel ik me meer
thuis bij Kerstmis als het feest
van de verbondenheid. Het
feest dat mensen verbindt met
elkaar, de gewonden en de
gekwetsten. Kerstmis is het
feest van Hem die bereikbaar
wordt voor kleine mensen,
voor mensen zonder kansen.
Voor lelijkerds, de dommeri
ken, de uitgespuugden en de
geminachten, de mensen die
zo twijfelen aan zichzelf, die
haast niet meer tegen dit in
gewikkelde leven op kunnen.
Met Kerstmis krijgen zij naam
in deze anonieme samenle
ving. Echte verbondenheid is
nooit vrijblijvend en kortdu
rend. Gaat niet uit als een
strovuurtje, maar echte ver
bondenheid zet zich in, neemt
verbondenheid geeft nieuwe
kracht en nieuwe moed. Ze
verstevigt het geloof in elkaar.
Ik werd ooit gevraagd om te
praten over eenzaamheid. Ik
wil in de maand december lie
ver praten over verbonden
heid, want dat is juist wat zo
veel mensen zoeken, waar zo
veel mensen naar verlangen.
Eenzaamheid schept geen
toekomst, maar verbonden
heid wel. Kerstmis is het feest
van Gods Verbond met de
mensen en dat betekent niet
dat we niets meer hoeven te
doen. Het betekent juist, dat
is het teken dat ons wordt ge
geven, dat we ons afvragen
hoe kan ik eraan meewerken
dat er leven is na Kerstmis. Er
zijn nog teveel mensen die
van verbondenheid weinig
merken, voor wie het leven
genadeloos hard is. Zij wach
ten op mensen die zich ver
binden met hun lot, met hun
bestaan, zoals God zich heeft
verbonden met ons bestaan.
Ik wens U daarom verbonden
heid toe dit jaar met Kerstmis.
Campagne RK kerkledenregistratie van start
UTRECHT „Nu meldt de
Zo begint de tekst die staat af
gedrukt op posters en folders
die rond Kerstmis in de ka
tholieke kerken wordt ver
spreid. De campagne loopt
van Kerstmis tot eind 1990.
Begin 1990 zal waarschijnlijk
de nieuwe wet op de gemeen
telijke bevolkingsadministra
tie een feit zijn. Deze bepaalt
dat de gemeentelijke overheid
niet langer de kerkelijke ge
zindte registreert. De zeven
Nederlandse bisdommen heb
ben gekozen voor een systeem
van kerkledenadminstratie
waarin het eigen initiatief
centraal staat. Er zal geen lan
delijke databank met de gege
vens van de Nederlandse
rooms-katholieken worden
opgezet. De RK kerk zal dan"
ook niet meedoen aan de
SILA, de Stichting Interker
kelijke Ledenadministratie
die samen met een aantal re
formatorische kerekn de lede
nadministratie op een cen
traal punt wilde organiseren.
Iedere parochie wordt zelf
verantwoordelijk voor het bij
houden van het gegevensbe
stand. Het bisdom Groningen
adviseert pastores alleen men
sen die niet langer als rooms-
katholiek te boek willen
staan, uit de kerkelijke regis
tratie te verwijderen. Het „op
schonen" van bestanden op
eigen initiatief vindt het bis
dom niet wenselijk omdat
moeilijk vast te stellen is of
mensen de kerk volledig de
rug hebben toegekeerd.
Ik loop maar in mezelf,
verzonken met mijzelf,
de wegen zijn van glas,
de hemel is van ijzer. Ik
weet niet wie ik ben, ik
weet niet wie ik was.
Waarom vieren we eigen
lijk Kerstfeest? Dat lijkt
misschien een vreemde
vraag. Kerstfeest is toch
het feest van de geboorte
van Jezus Christus? Dat
weet toch iedereen?
Is Kerstfeest niet zo van
zelfsprekend dat het
eerder vreemd zou zijn,
als we het niet vierden?
Ongetwijfeld is dit onze den
klijn vandaag. We zijn alle
maal groot gebracht met het
jaarlijkse Kerstfeest en zou
den het, denk ik, voor geen
feld willen missen.
'och is het allemaal niet zo
vanzelfsprekend als wij ge
neigd zijn te denken. Het is in
ieder geval een feit dat de
kerk, althans in het Westen,
in de eerste drie eeuwen van
haar bestaan helemaal geen
Kerstfeest gevierd heeft. Ster
ker nog: aanvankelijk had de
kerk helemaal geen afzonder
lijke feesten.
Pas in de tweede eeuw is men
begonnen met aparte feestda
gen. We weten bij voorbeeld
dat in het midden van die
tweede eeuw het Paasfeest al
werd gevierd. Daar ging later
een tijd van vasten aan voor
af. Rond het jaar 200 horen
we van het Pinksterfeest als
een ander vreugdefeest. Maar
dan houden de ontwikkelin
gen, althans in de Westerse
kerk, voorlopig ook weer op.
We horen helemaal niets van
een geboortefeest.
In het midden van de vierde
eeuw horen we pas van de
kerkelijke viering van Jezus'
geboorte in Rome. Men viert
het feest op 25 december, de
datum van de midwinterzon
newende. De heidenen had
den op die dag grote feesten,
die met veel uitspattingen ge
paard gingen. De christenen
houden nu hun feest op de
zelfde dag en gaan zo als het
ware het heidense feest „om
dopen" tot een nieuw christe
lijk feest.
Waarom dit feest er toen bij
gekomen is weten we niet
precies. Ik denk dat het er
gens diep in de menselijke na
tuur zit om belangrijke din
gen in het leven te vieren.
Dat geldt van belangrijke ge
beurtenissen uit eigen leven
en uit het gezinsleven. Dat
geldt ook van belangrijke ge
beurtenissen die met het gees
telijk leven samenhangen.
Elke godsdienst kent haar
feestdagen. De christelijke
godsdienst is geen uitzonde
ring.
Het kan uiteraard ook best sa
menhangen met bepaalde ont
wikkelingen die in die perio
de plaats vonden. In 312 vond
de overgang van Constantijn
de Grote naar het christen
dom plaats.
Een jaar later kregen de
christenen vrijheid van gods
dienst en daarna begon al
gauw een grote toeloop naar
de kerk. Ongetwijfeld misten
veel van deze mensen, die uit
het heidendom kwamen, de
feesten waaraan ze gewend
waren en heeft het nieuwe
kerstfeest voor hen een com
pensatie betekend. Het is ook
niet zonder reden dat in deze
zelfde periode ook de eerste
mariologische feesten ge
noemd worden!
Toch denk ik dat we er in het
geval van het Kerstfeest met
psychologische en historische
redenen alleen niet komen.
Er zijn ongetwijfeld ook theo
logische motieven geweest.
Van het allereerste begin af
heeft de kerk immers geloofd
dat de geboorte van Jezus vol
strekt uniek was. We zien dat
al in het Nieuwe Testament
zelf.
Hoewel de evangeliën niet de
oudste geschriften van het
Nieuwe Testament zijn, begin
ik toch met hen, omdat zij ons
zo duidelijk laten zien hoe de
jonge christelijke kerk de ge
boorte van haar Heer heeft
gezien.
Dat geldt met name van de
geboorteverhalen uit de evan
geliën van Mattheüs en Lu-
kas. Markus heeft helemaal
geen geboorteverhaal. Hij be
gint onmiddellijk met Johan
nes de Doper en Jezus' doop
en verzoeking. Hij wil blijk
baar de aandacht meteen ves-
Prof. dr. K. Rupia is hoogle
raar aan de Theologische Uni
versiteit van de Gereformeer
de Kerken in Kampen
tigen op het wérk dat Jezus
als de Messias gedaan heeft.
Maar Mattheüs en Lukas heb
ben elk twee hoofdstukken
waarin de voorgeschiedenis
en de geboorte vrij uitvoerig
beschreven worden.
Wat zeggen al die verhalen
over Jezus? Een ding valt
meteen op: ze zien Jezus heel
sterk in het licht èn in het
verlengde van het Oude Tes
tament. Lukas 1 zit vol oud
testamentisch coloriet. In de
boodschap van de engel Ga-
briël aan Zacharias wordt Jo
hannes de Doper getekend als
degene die voor de Messias uit
zal gaan „in de geest en
kracht van Elia".
In de boodschap van Gabriël
aan Maria wordt het kind dat
uit haar geboren zal worden
aangeduid als de Zoon van de
Allerhoogste (een messiaanse
aanduiding), aan wie de troon
van zijn vader David gegeven
zal worden. Zijn koningschap
'zal zelfs een eeuwig koning
schap zijn. Het zijn allemaal
messiaanse aanwijzigingen,
die verkondigen dat de H^re
God op het punt staat de be
loften die Hij door de eeuwen
heen aan Israel gegeven heeft
te vervullen: de Messias komt
er aan.
Dat is ook een van de grond
thema's in de lofzangen van
Maria en Zacharias. Maria
zingt: „God heeft zich Israel
zijn knecht, aangetrokken, om
te gedenken aan zijn barm
hartigheid - gelijk Hij gespro
ken heeft tot onze vaderen"
(Luk. 1: 54/55). Zacharias
zingt van de „innerlijke
barmhartigheid van onze
God, waarmee Hij naar ons
zal omzien"(Luk. 1: 78).
De engel die aan de herders
verschijnt vat het allemaal sa
men in de woorden: „U is he
den de Heiland geboren, na
melijk Christus, de Heer, in
de stad van David" (Luk. 2:
fl). Het is eigenlijk één grote
opeenstapeling van messiaan
se termen: de Heiland, dat wil
zeggen: de Redder; Christus,
het Griekse woord voor Mes
sias; de Here, in het Grieks:
Kurios, de Griekse vertaling
van de oudtestamentische
Godsnaam; in de stad Davids:
de Messias is de grote zoon
van David, die dan ook in de
stad van David geboren
wordt. Het is een en al messi-
aans geluid wat deze klok laat
horen.
Wereldwijd
Uiteraard ligt in al deze aan
duidingen het accent aller
eerst op Israel. De Messias is
primair de Heiland voor Is
rael. Zo zegt de engel het ook,
als hij het heeft over grote
blijdschap die „heel het volk"
ten deel zal vallen. Dat volk is
het volk Israel.
Maar het blijft in het Nieuwe
Testament niet bij Israel. Alle
evangeliën, die alle vier bij Is
rael beginnen, eindigen met
de vensters en de deuren wa
genwijd open naar de hele
wereld. Israel is er voor de
volken! Had God het zo al
niet tot de stamvader van Is
rael gezegd? Luidde de belofte
aan Abraham niet: „Met u
zullen alle geslachten van de
aardbodem gezegend worden"
(Gen. 12: 3)? Het verbaast dan
ook niet verderop in het
Kopersnede van Pieter Schut
(1659) over „den engel des
Heeren verkondight de Hers
op den velde de geboorte
Christi"
Nieuwe Testament te lezen
dat Jezus de Heiland der we
reld genoemd wordt (1 Joh. 4:
14). Er zit een middelpunt
vliedende kracht in het mes
siaanse evangelie. Het begint
in Jeruzalem, de stad van Da
vid, maar het gaat uiteindelijk
om „de einden der aarde"
(Hand. 1: 8). Het is dezelfde
Lukas, die in zijn tweede
boek (de Handelingen der
Apostelen) ons in enkele forse
lijnen de wereldwijde tocht
van het evangelie telcent: van
Jeruzalem naar Rome, het
centrum van de toenmalige
wereld.
Het is gezien dit alles niet
vreemd dat de kerk op den
duur de geboorte van deze
Messias ging „vieren". Wie
zou zich niet verheugen, als
hij er aan denkt dat God op
deze wijze heeft „omgezien
naar deze wereld? De kerst
liederen van de kerk zitten
dan ook boordevol van deze
vreugde. Het vreugdemotief is
overal aanwezig, of het nu
over Maria en Zacharias gaat,
of over de herders en de wij
zen. De gemeente wordt ook
voortdurend opgeroepen tot
vreugde en verwondering:
Komt allen tezamen,
jubelend van vreugde!
komt nu, o komt nu naar Bethlehem!
Komt, verwondert u hier, mensen,
ziet, hoe dat u God bemint,
ziet, vervuld der zielen wensen,
ziet dit nieuwgeboren kind!
Er is werkelijk iets te vieren!
(Vervolg van de voorpagina)
BETHLEHEM In
Bethlehem, de geboorte
plaats van Jezus, is van
daag, morgen en over
morgen weinig van een
kerstsfeer te merken. „De
mensen zijn niet in de
stemming om feest te vie
ren", aldus burgemeester
Freij. „In plaats daarvan
zijn er stakingen gepland
op zaterdag, zondag en
maandag".
Een radicale Palestijnse orga
nisatie heeft gedreigd op te
zullen treden tegen iedereen
die niet aan de staking deel
neemt. Met leuzen die op mu
ren waren geschreven werd
tevens aangekondigd dat
maatregelen zouden worden
genomen tegen iedereen, die
meedoet aan door de gemeen
te georganiseerde kerstfestivi
teiten. „Blijf thuis op 24 de
cember" en „Geen Kerstvie
ringen, alleen gebeden", zo
luidden enkele leuzen die in
het stadje op de westelijke
Jordaanoever waren aange
bracht.
Door de intifadah van de
Palestijnse bevolking in de
bezette gebieden, waar alle
heilige plaatsen liggen, is het
kersttoerisme naar Israel dit
jaar aanzienlijk teruggelopen.
Meestal zitten alle hotels in
Jeruzalem en Bethlehem rond
deze tijd helemaal vol. Maar
dit jaar is er zo weinig animo,
dat veel hotels met weinig of
geen gasten zitten. Een aantal
hotels heeft de deuren geheel
moeten sluiten, omdat alle ge
boekte reserveringen werden
geannuleerd
Maar toeristen of geen toeris
ten, het Israëlische leger
neemt geen enkel risico en
heeft de veiligheidsmaatrege
len zoals elk jaar verscherpt.
De versperringen op de toe
gangswegen naar Bethlehem
blijven ook tijdens het kerst
weekeinde staan, waardoor
het voor de militairen gemak
kelijker is auto's en bussen te
onderzoeken.
Maar ondanks alle spannin
gen zal op het Plein van de
Kribbe in Bethlehem het koor
van de Anglican Church
kerstliederen zingen. Op last
van burgemeester Freij moet
het plein het dit jaar echter
zonder de traditionele kerst
versieringen stellen. De bur
gemeester kwam tot dit be
sluit uit piëteit met de slacht
offers van de intifadah, de
Palestijnse opstand.
De laatste voorbereidingen voor het kerstfeest in Bethlehem:
de stellingen voor het podium waarop een Anglicaans koor
vanavond zal zingen, worden opgebouwd foto: ap
Bisschop Kafiti van de Angli
caanse Kerk in Jeruzalem
voorspelde gisteren een som
bere kerst. Normaal bezoekt
hij met Kerstmis andere gees
telijke hoogwaardigheidsbe
kleders in Jeruzalem, maar
nu gaat hij naar kerkelijke
ziekenhuizen in de Gaza-
strook, waar Palestijnen wor
den verpleegd die gewond
zijn geraakt in treffen met Is
raëliërs.
In de bezette gebieden deden
zich ook gisteren weer volop
rellen en gewelddadigheden
voor. In totaal zestien Palestij
nen raakten door kogels van
militairen gewond. In Nablus
werden beperkende maatre
gelen opgeheven, die zes da
gen lang van kracht zijn ge
weest. Onmiddellijk ontston
den daar nieuwe Palestijnse
protestacties, waarbij zes acti
visten gewond raakten. Ook
bij rellen :n Hebron en het
dorp Kfar Kaddum vielen ge
wonden!
„Tien moslim
geestelijken voor
leger nodig"
UTRECHT In het leger
moeten er zeker tien geeste
lijk verzorgers voor moslims
bijkomen en ook voor de ge
vangenissen moet het aantal
worden uitgebreid. Hoeveel
dit er precies moeten zijn,
moet nog worden uitgere
kend. Verder moet de geeste
lijke verzorging van moslims
in ziekenhuizen, instellingen
voor jeugdhulpverlening en
bejaardenoorden ook serieus
worden aangepakt. Dit stelt
het Samenwerkingsverband
van Marokkanen en Tune-
siërs (SMT) in ons land in een
gisteren gepubliceerde reactie
op het rapport „Overheid,
godsdienst en levensovertu-
ging" van de commissie-
Hirsch Ballin. Het SMT is om
commentaar gevraagd omdat
het voor de regering een lan
delijk inspraakorgaan is. Be
pleit wordt het mogelijk te
maken dat moslims op scho
len en in openbare gebouwen
hun religeuze voorschriften
voor wassen en bidden kun
nen naleven. Voorgesteld
wordt een leerstoel voor Is-
lamwetenschappen in te stel
len en meer aandacht aan de
Islam te schenken op theolo
gische hogescholen en facul
teiten. Verder dient er een
landelijk islamitisch service
bureau te komen om de aan
pak van de geestelijke verzor
ging van moslims te onder
steunen.
iberger
peldoo
geen n
om et
van
en bo
Hooggeleerde artsen, psychologen en juristen
een heftig dispuut verwikkeld over de gebeurtenissen
Medische Kleuterdagverblijf (MKD) De Bolderkar. D$iie is
van het Vlaardingse MKD constateerde dat liefst vefel hij
van de vijftig aan zijn zorg toevertrouwde pupillen thui 1J
sueel werden misbruikt. Via tussenkomst van de kin<
scherming en de rechter is daarom in een aantal ge) *0gCste
overgegaan tot uit-huisplaatsing. Een drastische sta] mede
voor de betrokken ouders onverteerbaar is, maar in ee prothe
kei geval nu is teruggedraaid. De betrokken ouders on zijn oi
nen de tegen hen ingebrachte beschuldiging en tekenei
test aan tegen het incest-onderzoek, dat onderdeel schij
te maken van een geheim behandelingsplan van het
INMIDDELS is een select gezelschap van deskundigen
uit over De Bolderkar heen gevallen. De staf, zegt men,
zich laten meeslepen door de hausse van publiciteit di
verschijnsel incest heeft gekregen, sinds het de laatst
gaandeweg uit de taboesfeer was gehaald. Buiten de o
om zijn de kleuters onderzocht met behulp van de omst
„poppenmethode", die zelfs door de weinige experts
gebied met de grootst mogelijke voorzichtigheid wor<
hanteerd. Met als voorspelbaar resultaat dat het ene ii
geval na het aifdere boven water werd gehaald.
?n ïr
dit
zorv
ijk ie
de 1
en is
ze vo
aanl
Op basis van een volstrekt ondermaatse bewijsvoerinl
ouders in de beklaagdenbank gezet en gezinnen ontw
zo luidt het verwijt. De Bolderkar wordt een voorbeel,
noemd van de „incest-hysterie" die zich van de welziji
tor heeft meester gemaakt. Als een willekeurig MKD"
stelt dat ruim een vierde van „zijn" kleuters door oudei
of derden seksueel wordt misbruikt, dan zou men zich
op grond van de statistische waarschijnlijkheid toch
eens moeten afvragen of de gebruikte onderzoeksme
wel deugt. De sceptici verwijzen daarbij naar een recen
faire in Engeland. Daar beschuldigde een overenthoi
artsen-echtbaar naar achteraf bleek geheel ten on
te een grote groep ouders van het plegen van ontuchl
de eigen kinderen. Verwezen wordt ook naar Oude
en de geheimzinnige clowns, die daar allerlei onbehooL^ m€
met mindeijarigen zouden hebben uitgespookt. ernsti
idheid,
HeT is begrijpelijk dat vraagtekens worden geplaatst L^rol
uitkomsten van het „interne" onderzoek van De Boldejomml{
De rechter moet hier uiteraard het laatste woord sprite al
Reeds nu echter kan worden vastgesteld, dat de staf vaferschi
Vlaardingse MKD grove fouten heeft gemaakt; en niet 3
in de procedure. Zo is het bestaan van een geheim behfr
lingsplan waarvan ouders die hun kinderen vrijr"
naar een MKD sturen geen kennis dragen in pri»-^
strijdig met de ouderlijke verantwoordelijkheid. I
dit staat los van het feit, dat het natuurlijk ook niet^
voor de hand ligt en nodig is om bij een vermo
van incest eerst aan de betrokken ouders te vragen i
wellicht regelmatig ontuchtige handelingen met hunjA7"
(laten) plegen. Maar juist de ernst van het incest-prolr X
vraagt om een uiterst zorgvuldige procedure en een i
nant zorgvuldige onderzoeksmethode.
ANDERZIJDS is het te makkelijk, en zelfs gevaarlijl^.1
het gebeuren op De Bolderkar bij voorbaat te bestemj
als het uitvloeisel van een veronderstelde massa-hystef
de zachte sector. In het licht van wetenschappelijke or (Va
zoeksgegeven uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten,
percentage incest-slachtoffers dat De Bolderkar in P
meent te hebben op zichzelf helemaal niet zo ongerijm^y.001"
als hier en daar wordt beweerd; zeker niet voor een schf11111^
INCEST is „in de mode", en dat zal voorlopig best eeife zaj.
foute conclusies leiden. De verhalen en de cijfers die de n
lopen jaren in omloop zijn gekomen, bevestigen echtei^sen
het om een omvangrijk maatschappelijk probleem gaafklein'
diep ingrijpt in individuele levens. De slachtoffers zijnL gcj
gebaat bij overschatting, maar evenmin bij onderschatti[^_fra
Zachte Kerst
DE BILT (KNMI) Het blijft
de komende dagen zacht weer.
Een hogedrukgebied boven
zuid-Europa zorgt, samen met
oceaandepressies, die ten noor
den van Schotland langs trek
ken, voor aanvoer van zachte
lucht vanaf de Azoren. Van
daag wordt het rond 9 graden
en de kerstdagen blijft de tem
peratuur op hetzelfde niveau.
Zondag en maandag is de
neerslagkans wat kleiner, hoe
wel het ook dan waarschijnlijk
niet de hele dag droog blijft.
Vandaag is er aan de kust veel
wind, zondag en maandag
waait het wat minder hard.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor zondag
en maandag:
Zuid-Skandina vie: Overwegend veel
bewolking en al en toe sneeuw, over
gaand in regen. Temperaturen in
west-Noorwegen en Denemarken
rond 4 graden, elders overdag rond 0
graden en in de nacht en meest lichte
Britse Eilanden: Overwegend veel
bewolking. Zondag vooral in Ierland
en Schotland af en toe regen, maan
dag ook elders. Middagtemperaturen
zondag rond 10 graden, maandag iets
lager.
Benelux: Zondag af en toe zon en
overwegend droog, maandag veel be-
woking en af en toe regen. Middag-
temperaturen rond 9 graden.
Duitsland: Zondag veel bewolking en
af en toe regen of motregen. Maan
dag af en toe zon en vrijwel droog.'s
Nachts in het zuiden kans op mist
Middagtemperaturen rond 8 graden.
Frankrijk: In het noordwesten half
tot zwaar bewolkt en mogelijk wat
regen of motregen. Middagtempera-
tuur rond 9 graden. Elders perioden
met zon en vrijwel overal droog en
middagtemperaturen oplopend tot 13
graden aan de Middellandse Zee.
Alpenlanden: ln het noorden en wes
ten half tot zwaar bewolkt en moge
lijk wat regen of motregen. Elders
perioden met zon en droog.'s Nachts
in de dalen kans op mist. Middagtem
peraturen in de dalen ongeveer 7
Sch
Ifstel
icceptt
Hnet ke
liatief-'
graden. Nul-graden-niveau op| VVD
tot rond 2200 meter. j het Q
Spanje, Portugal: In het noordi""
half tot zwaar bewolkt en lu
een bui. Elders zonnige
droog. Middagtemperaturen J
kasten rond 16 graden in het
land iets lager.
Italië, Joegoslavische kust: PefCH
met zon en droog. Vooral in i
Italië kans op mist.
Italië ongeveer 8 graden.
Den Helder
Rotterdam
Vllsslngen
Zuld-Umburg
Las Patmas
Leeft
i de
i subs:
i. Tevt
nte ii
2|derdoi
I burg
-. bew. 20 15
mburg motrgn
half bew. 10
Los Angeles
New York regen
New Orleans en.bol
Palm Beach I. bew.
Paramaribo zw. bew.
Pretoria rw. bew.
San Francisco zw. bew.
Sao Paolo motrgn
Seoul zw. bew.
Singapore half bew.
!EKf
-3
5
ij Kv/Ar.
'iïNtST
Iben.
,}kn S
