Tussen wal en schip
Hay dn in diverse
kleuren en smaken
Koning Willem I verknocht aan Zwitserse soldaten
Kussen kun je leren
Kerstlied verpakt
in een gospel jasje
BOEKEN/PLATEN
£eidóc(Sotvtcmt
De bewaking van Vaticaan
stad is nog steeds in handen
van de zogenaamde Zwitserse
Garde. Deze Zwitserse solda
ten in pauselijke dienst, zijn
een soort overblijfsel uit de tijd
dat Zwitsers op vele slagvel
den in Europa dienst deden als
huursoldaten. In de achttiende
eeuw vochten op een bepaald
moment 80.000 Zwitsers, 4,5
procent van de totale bevol
king, onder buitenlandse vlag.
Ook de Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden heeft
in de zeventiende en achttien
de eeuw duizenden Zwitsers in
dienst gehad.
Toen na de Franse tijd prins
Willem, de zoon van de laatste
stadhouder, de titel „souverein
vorst" (vanaf 1815: koning)
aanvaardde, stond hij erop dat
er opnieuw Zwitserse regi
menten in het leger werdén
opgenomen. In 1814 gingen
ongeveer 9000 Zwitsers, ver
deeld over vier regimenten,
deel uitmaken van het Neder
landse leger.
De historicus Dr. H. Amers
foort, werkzaam bij de sectie
militaire geschiedenis van de
landmachtstaf, is onlangs aan
de Leidse universiteit gepro
moveerd op het proefschrift
„Koning en kanton", waarin
hij de geschiedenis van de vier
Zwitserse regimenten uitge
breid beschrijft.
Amersfoort toont in zijn studie
aan dat koning Willem I zich
zelf meer zag als een verlicht-
absoluut monarch in de tradi
tie van de achttiende eeuw,
dan als een constitutioneel
vorst. De koning wenste dan
ook een sterk beroepsleger
(„Staande Armee"), dat hij bij
conflicten met buitenlandse
mogendheden zou kunnen in
zetten. Daarnaast beschouwde
de vorst het leger als een
steunpilaar voor de monar
chie. In noodgevallen zou dit
leger met dienstplichtigen
worden aangevuld. De Zwit
serse regimenten, bestaande
uit goedgetrainde en gedisci
plineerde soldaten, vormden
de kern van de Staande Ar
mee.
De Tweede Kamer, die sinds
1814 weer bijeen kwam, is
nooit erg enthousiast geweest
over de nadruk die de koning
wenste te leggen op een sterk
beroepsleger. Met name de
aanwezigheid van de Zwitsers
werd de kamer een doorn in
het oog, omdat hierover geen
controle viel uit te oefenen. De
regimenten vielen namelijk
onder het directe gezag van de
koning.
De kamer, en in het bijzonder
het liberale deel daarvan,
wenste een leger op basis van
dienstplicht. Op de hiervoor
vereiste wetgeving kon im
mers invloed worden uitgeoe
fend. De discussie tussen vorst
en volksvertegenwoordiging
heeft zich jarenlang voortge
sleept. Uiteindelijk gaf de ko
ning in 1829 toe: de Zwitsers
werden ontslagen.
Naast de toenemende oppositie
in de kamer speelde de me
ning van het departement van
oorlog bij deze beslissing een
grote rol. Van ambtelijke zijde
werd er namelijk op gewezen
dat de Zwitserse aristocratie in
de onderhandelingen met de
kantons over de verdragen die
de Nederlandse krijgsdienst
van de Zwitsers regelden, tel
kens weer probeerde de Ne
derlandse staat te betrekken in
de eigen onderlinge conflicten.
Het departement vond dat er
sprake was een onverantwoor
de „belangenvervlechting".
De studie van Amersfoort is
zeer waardevol. Enerzijds om
dat een bijna vergeten stukje
militaire geschiedenis wordt
beschreven; anderzijds vanwe
ge de verdieping van het in
zicht in de beginperiode van
de Nederlandse monarchie die
geboden wordt.
HERMAN ROSENBERG
Dr. H. Amersfoort: „Koning
en kanton", 's-Gravenhage
1988 (uitgave van de Sectie
Militaire Geschiedenis
Landmachtstaf).
Vreugde
en verdriet
„In vreugde en verdriet". Zo
heet het onlangs verschenen
boekje van de Belgische jour
naliste Tilly Stuckens. In 118
pagina's vertelt de schrijfster
over gebeurtenissen die ze tij
dens het werk of in haar vrije
tijd heeft meegemaakt.
Beschouwingen zijn het eigen
lijk. Niet over heel bijzondere
gebeurtenissen, maar juist
over doodgewone, alledaagse
voorvalletjes, die voor ieder
een herkenbaar zijn. En wat
de titel al doet vermoeden: er
is plaats voor zowel een lach.
als een traan. De meeste ver
halen gaan over de ervaringen
die Stuckens tijdens haar jour
nalistieke werk opdeed. Met
veel oog voor detail weet zij de
gebeurtenissen te verwoorden
en de gedachten en gevoelens
die ze daar bij had.
Zoals bijvoorbeeld die ene
keer dat ze op reportage naar
Oostende moest voor de terug
keer van de Belgische mijnen
vegers uit de Golf. De
blijdschap van die mensen die
elkaar daar op de kade in de
armen vlogen was zo groot,
hun emoties waren zo spon
taan en zo heftig dat wij, die
helemaal niemand te ver
wachten hadden, er ook door
aangestoken werden. Ik kon
in het begin geen vraag stel
len. Mijn keel zat dicht en ik
had alle energie nodig om
mijn traanklieren onder con
trole te houden".
Iedere donderdag wordt op de
Belgische radio in het pro
gramma Parkeerschijf voorge
lezen uit wat daar Stuckens'
„dagboek" wordt genoemd.
Het zijn beschouwingen, zoals
die ook in haar boekje te lezen
Zljn' CLARISSE BUMA
Tilly Stuckens: „In vreugde
en verdriet". Uitgeverij Lan-
noo. Prijs 19,90.
(ADVERTENTIE)
2 (-) Gerard Reve
Bezorgde ouders
3 (3) Isabelle Allende
Eva Luna
4 (4) Kees van Kooten
Zeven sloten
5 (2) Wim de Bie
Schoftentuig
Cazemier
Boeken- Tijdschriften
Kopermolen 10,
2317 PB Leiden
Tel. 071-22.00.22
J. Ginsberg bv
Breestraat 127-129^
Boek- en kantoorboekhandel
Veenerick
Noordeinde 33
2371 CM Roelofarendsveen
Tel. 01713-16033.
LJ zonövliel
BOEKHANDEL BV
K0DREMAN STOLK,
Nieuwe Rijn 9
Leiden - 071-12.21.44
Voor al uw boeken en CD's
DEKKER
ii* l.ihns bockhandel
KLEINE TEKSTJES VAN LEUKE SCHRIJVERS
Tussen de vele uitgaven van
allerlei dikkere en dunnere
boeken van veel auteurs, zijn
er altijd ook een paar, waarin
leuke schrijvers aan bod ko
men, met kleine tekstjes, vaak
in de loop van een of meer ja
ren in tijdschriften, kranten
en dergelijke verschenen. Die
boeken horen ook de aandacht
te krijgen, al vallen ze meestal
tussen wal en schip.
Bob den Uyl heeft bijvoor
beeld een boekje samengesteld
met de titel „Schrijvers wor
den misbruikt": „Het gesol
met schrijvers heeft langza
merhand bizarre vormen aan
genomen. Terugblikkend kun
nen we vaststellen dat het is
begonnen met het verblijf van
wijlen Godfried Bomans en
Jan Wolkers op een zandplaat
ergens in de Waddenzee". Hij
zelf verhaalt van een bootreis
op de Rijn, met zeventig ande
re schrijvers. Waarom doen
schrijvers deze rare dingen? Is
het „gewoon ijdelheid, onno
zelheid en geldzucht?" Die pu-
bliciteit die het oplevert, zet
geen financiële zoden aan de
dijk, zo stelt Den Uyl. „Er
volgde geen top in de verkoop
curve van mijn boeken". Sim-
Cele en raak beschreven ge-
eurtenissen in dit genre vindt
de lezer in dit nieuwe uitgaafje
van Cadans in Nijmegen.
Bizar
Van Jules Deelder is er ook
een verhalenbundel, waarin
wat meer bizarre avonturen
worden beschreven. „Drukke
dagen" heet het. De tien ver
halen eruit dragen weinig
nieuws toe aan het beeld dat
Deelder al gedurende vele ja
ren nauwkeurig van zichzelf
ontwikkelt en doorgeeft naar
het publiek. Een verslag over
zijn bezoek aan een Stones-
concert in Londen, lang gele
den, reden waarom het ver
haal „Stenen tijdperk" heet.
Deelder vertelt uitsluitend
over het bizarre voorprogram
ma. Het laatste verhaal is een
volledig uit de hand lopende
monoloog van het kerstman
netje, dat op zeker moment
dan maar onderbroken wordt
door het ten gehore brengen
van „White Christmas" in de
versie van Charley Parker,
voorwaar een ongehoord ef
fect in de literatuur!!!
Jules Deelder, winnaar van de
Anna Blamanprijs 1988 doet
zich in zijn nieuwe boekje niet
anders kennen dan voorheen:
brutaal, branieachtig, ontrege
lend, vol humor. Heel meesle
pend als je de lol ervan kunt
waarderen.
Luxe-verdriet
Tekenaar Peter van Straaten
die in het weekblad Vrij
Nederland een vervolgverhaal
schrijft, dat reeds voor een
deel in boekvorm verscheen -
heeft wekelijks ook een ver
haal in Het Parool. Kleine epi
sodes uit het dagelijks leven
Charlotte Mutsaers
FOTO: SP
van eenvoudige lieden, die op
ironische wijze benaderd en
bekeken worden. In Het Pa
rool hebben die stukjes geen
inhoudelijk verband, in die zin
dat het een doorlopend ver
haal betreft. In „Luxe-ver
driet" is er een reeks.van ver
zameld, zodat het boekje de
niet geringe kwaliteiten van
Peter van Straaten als schrij
ver laat zien aan de niet-Pa
roollezer. Is het een verdien
ste, dat je soms het geluid van
Carmiggelt meent te horen
doorklinken?
Markiezin
Het meest indringende en
raadselachtige van de boekjes
die ik hier onder uw aandacht
breng is „De markiezin" van
Charlotte Mutsaers, ook ie
mand die bekend werd als
beeldend kunstenaar, voordat
er literair werk van haar ver
scheen. Zo maakte zij prentjes
bij werk van Maarten Biesheu
vel. Haar boekje heet „De
markiezin" en bevat een aan
tal zeer korte, schetsmatige be
schrijvingen van vaak niet zo
begrijpelijke zaken. Soms zijn
het berichten waar ze op rea
geert, zoals de verkoop van de
gouden BH van Mata Hari,
maar meestal zijn het wat
moeilijk plaatsbare invallen en
fantasieën, vol absurditeit. Ze
intrigeren de lezer vaak in
hoge mate, door hun subtiele
humor, de uiterst verfijnde
taal die hier gebruikt wordt en
de hyperindividuele beleving,
al blijft de lezer daardoor
meermalen buitenstaander.
Een stukje. „Goede nacht" be
gint als volgt: „Uren en uren
ligt ze wakker en ze heeft al
van alles geprobeerd. Nu is er
nog maar één manier om in
slaap te komen: ze roept de
stal op".
De staldeuren openen zich en
ze (wie?) loopt de stal in en
spreekt de 20 paarden aan:
..Dag Pascha, dag Derby, dag
Georges, dag Sultan, dag Rex,
dag Xenophon, dag Bambi,
dag Petit Artiste, dag Tosca,
dag Tsjitske, dag Izabel, dag
Roos, dag Avalanche, dag Fli-
ca, dag Ismael, dag Warja, dag
Margot, dag Migon, dag Fritz".
Ze valt dan in slaap. „Nog net
kan ze de twintig glanzende
halzen toefluisteren: „Goede
nacht excellenties, slaap wel".
Ik weet niet zo goed wat ik
met dergelijke lieve sprookjes
aan moet.
JAN VERSTAPPEN
Bob den Uyl: „Schrijvers
worden misbruikt en andere
aanklachten". Uitgave Ca
dans, Nijmegen. Prijs ƒ16,50
J. A. Deelder: „Drukkè da
gen". Uitgave De Bezige Bij.
Prijs 35,-.
Peter van Straaten: „Luxe-
verdriet": Uitgave Arbei
derspers. Prijs 28,50.
Charlotte Mutsaers: „De
markiezin". Uitgave Meu-
lenhoff. Prijs ƒ22,50.
Een aardige jongen uit Lisse
wist niet meer precies hoe te „kissen
nu weet hij het weer
en gaat hij tekeer
om maar geen kus meer te missen.
Met deze limmerick begint de nieuwe uitgave van de „Kuskur-
sus", een boekje van 70 pagina's van Peter Kouwenhoven. Ver
schillende soorten kussen, monden, kussers en problemen wor
den besproken. Bijvoorbeeld de klapzoen en de heavy kiss, zoen
lippen en zure mondjes; en de problemen van een bril of een
slechte adem. Dit alles gebeurt op een luchtige en vrolijke ma
nier met veel grappige tekeningen. De cursus sluit af met een
kusdiploma, eigenaars hiervan mogen zichzelf dr. Kus noemen.
Iedereen die alles wil weten over kussen, moet' deze cursus be
slist lezen.
Peter Kouwenhoven: „Kuskursus". Uitgeverij Mondria.
Prijs ƒ9,90.
Speels
prentenboek
Een heerlijk speels prenten
boek is „Dat rijmt" van Ivo de
Wijs met heel komische teke
ningen van Alfons van Heus-
den. Het boek staat vol met
verrassende en speciaal voor
de kleintjes heel leuke grap
pen. Een aardige bijkomstig
heid is nog dat de kinderen
zelf loze repen papier langs
kartellijntjes uit het boek mo
gen scheuren, waarbij het te
hopen is dat de scheurlust die
hiermee wordt opgewekt nog
te beteugelen valt. Het boek,
uitgegeven bij Bert Bakker,
kwam mede tót stand danbkzij
een sudsidie van het ministe
rie van WVC. Het boek kost
24,90.
Artistiek
Het apart en artistiek van stijl
is het prentenboek „De stekels
van een egel" met tekst en il
lustraties van de Turkse ar
tieste Can Cöknil. Uitgeverij
de Geus, waarbij dit boek ver
scheen, gaf van haar eerder
„Klein zijn is niet eenvoudig"
en „Het monster en de klapro
zen" uit. Evenals het nieuwe
prentenboek verschenen deze
..Jeugdboekengids.-
Schrijver gezocht
Encyclopedie
van de jeugdliteratuur
titels zowel in het Turks als in
het Nederlands. Can Cöknil
ontving dit jaar voor haar il
lustraties de Jenny Smelik-
Kiggenprijs van de IBBY. „De
stekels van een egel" is bijzon
der oorspronkelijk en de mooi
gekleurde tekeningen zijn,
hoewel erg artistiek, toch be
slist geschikt voor kinderen.
Ze doen sterk denken aan de
manier waarop kleine kinde
ren zelf tekenen. Prijs 17,50.
Schrijver gezocht
Naar aanleiding van het feit
dat de Jeugdboekengids, een
Vlaams tijdschrift waarin
maandelijks nieuwe jeugdboe
ken worden besproken, dertig
jaar bestaat hebben de uitgeve
rijen Lannoo en Van Holkema
Warendorf onder de titel
„Schrijver gezocht" een ency
clopedie van de jeugdlitera
tuur uitgegeven. Het 406 pagi
na's tellende boek biedt een
veelheid informatie op het ge
bied van de jeugdliteratuur en
kan goed gebruikt worden bij
het houden van en spreek
beurt en hevig geïnteresseerde
kinderen vanaf zo'n jaar of ne
gen kunnen het boek zelf le
zen. De prijs bedraagt 29,90.
LEO HENNY
Beroemde
kerstverhalen
Of uitgeverij Van Goor heeft
helderziende gaven óf de com
mercie speelt een (te) belang
rijke rol. Want de titel van het
boek „Beroemde kerstverha
len" is misleidend. Hoe kun je
namelijk van „beroemde" ver
halen spreken als vijf van de
elf voor het eerst gepubliceerd
worden?
Waarmee natuurlijk niets is
miszegd over de kwaliteit van
die nieuwe verhalen of over
de mogelijkheid dat die verha
len inderdaad beroemd wor
den. De auteurs zijn er in ieder
geval goed genoeg voor: Thea
Beckmann, Godfried Bomans,
de Binnenhof-journalist Frits
Bromberg, Tonke Dragt, Olaf
J. de Landell. K. Norel, Aaret
Romijn, An Rugers van der
Loeff-Basena, Simone Schell,
Jan Terlouw en Felix Tim
mermans.
De verhalen zijn bedoeld voor
kinderen van acht tot veertien
jaar en dragen deels de ken
merken van het „geseculari
seerde kerstfeest" van onze
tijd.
Beroemde Kerstverhalen is
uitgeveven bij Van Goor en
kost 25,-.
Een deel van de artiesten die zijn medewerking verleende aan
In de forse stapel kerst-el
pees, die ook dit jaar weer
het levenslicht zag, was een
van de platen die opviel ,,In
Verwondering Kerst". Niet
omdat het kwalitatief zo'n
uitzonderlijk elpee is, maar
eerder omdat de inhoud en
samenstelling niet direct
voor de hand liggen. Aan „In
Verwondering Kerst" ver
leent namelijk een groot aan
tal Nederlandse artiesten zijn
medewerking. Bovendien is
het een plaat, die traditionele
kerstliedjes laat horen in een
Nederlandstalige gospelbe
werking.
Verantwoordelijk voor het
merendeel van deze vertalin
gen is Rikkert Zuiderveld,
die samen met zijn vrouw
Elly ook de produktie voor
zijn rekening nam, terwijl
Hans Vermeulen en Hans
Jansen een aantal traditione
le stukken muzikaal bewerk
ten. Resultaat is dat ze een
wat eigentijdser jasje hebben
gekregen. Wie naar de elpee
luistert zal tegelijkertijd te
leurgesteld en verrast zijn,
want hoewel het leeuwedeel
middelmatig klinkt staan er
drie prachtig bewerkte songs
op. De zang die eruit springt
is afkomstig van Hans Ver
meulen, Humphrey Cambell
bik/ar'
|Laan(i
desti;
aters
[erhout
Kijvend
heel
evens'
daai
eend o
en Dianne Marchal, t(au var
de bijdrage van de negeet aan
ge Ginger McArthur iet ret zat(
tederends heeft. Hoewe w zijn
de beste kerst-elpee van >t ten
is „In Verwondering K tv-ma
Zijn
toch een aardige plaat,
positieve zin kan bijdfa al
tot de sfeer van de ver
kerstboom.
HANS
„In Verwondering Kerst". Nederlf:
lige kerstelpee met o.e Oscar
Humphrey Campbell, Di
Humphrey Campbell, Dianne ,raap
Helen Sheperd, Hans VermeuP
Conny Vandenbos. Disky
Wat er van de verhalen echt
waar is, zal wel altijd ondui
delijk blijven maar als er ook
maér iets van klopt, dan
heeft Franz Joseph Haydn
(1732-1809) als componist een
verschrikkelijk leven gehad
bij zijn vrouw.
Wat te denken bijvoorbeeld
van het verhaal dat zij parti
turen die bij wijze van spre
ken nog nat van de inkt wa
ren, gebruikte als onderleg
gers voor haar pasteien. Of
van het voor waar vertelde
feit dat Maria Anna Aloysa
Apollonia partituren ge
bruikte om visresten in te
pakken en die vervolgens
weg te gooien. Om nog maar
te zwijgen over. het verhaal
dat ze missen die haar man
had gemaakt, verkocht aan
de kerk en met het geld de
mis voor zichzelf liet lezen...
„La beste infernale" (het hel
se beest) schijnt Haydn haar
in de plastische taal te heb
ben genoemd. Zo gaat dat
soms.
Al die ellende is maar moei
lijk af te luisteren uit de wer
kelijk heerlijke muziek die
Haydn heeft gemaakt. Bij
voorbeeld zijn missen die ge
lukkig ontsnapt zijn aan zijn
vrouw. Het is soms een vera
deming om tussen alle zware
romantische werken of voor
spelbare barokmuziek Haydn
te beluisteren.
Dankzij de compact-plaat
kunnen we opnieuw of voor
het eerst genieten van uitste
kende uitvoeringen van di
verse missen. Bijvoorbeeld
van de Missa in honorem
Beatissimae Virginis Mariae
(Grote Orgelmis) en de Missa
Sancti Nicolai.
Het gaat om de uitvoering
door The Acedemy of An
cient Music en The Choir of
Christ Church Cathedral,
Oxford onder leiding van Si
mon Preston. De opnamen
zijn al weer tien jaar oud
maar blijken nog steeds te
kunnen verrassen.
Haydn werd in 1766 kapel
meester van prins Nikolaus
Esterhazy. Aan deze man
heeft de muziekwereld veel
te danken want hij liet
Haydn flink schrijven. Zo
moest Haydn ook missen ma
ken en de beide genoemde
zijn er welluidende voorbeel
den van hoe componisten
ook in loondienst prachtige
muziek kunnen maken.
Beide werken hebben een
uitdagend opgeruimd karak
ter en zijn op onderdelen
ontroerend. Haydn neemt
mensen direkt voor zich in
met zijn in zékere zin een
voudige muziek. Niet een
voudig in minderwaardige
zin (Haydn heeft al te lang in
de „vooraf-schaduw" van
Mozart gestaan!), maar aan
sprekend door de direkte
taal. Hij spreekt een laóg van
het muzikaal bewustzijn aan
die bij veel mensen levend
blijkt te zijn.
Simon Preston en zijn men
sen hebben veel musiceerple-
zier, zo blijkt uit de opname.
Vooral muziek als deze heeft
erg veel baat bij de „uitge
dunde" uitvoeringen door de
authentiekelingen. Heel be
weeglijk, meegaand op dei
ning en adem van de muziek
wordt gezongen en gespeeld.
De solisten (onder wie Judith
Nelson) passen perfect bij el
kaar. Een cd waarvan de uit
gave tien jaar na dato volko
men terecht is.
Nelson
Trevor Pinnock nam voor
Archiv een andere mis op, de
„Nelson". Waaraan de Missa
in angustiis deze bijnaam te
danken heeft is niet helemaal
duidelijk (wel natuurlijk dat
de mis is vernoemd naar Nel
son de zeekapitein, maar niet
waarom). Niet zo erg eigen
lijk, want de muziek klinkt
er niet minder aantrekkelijk
om.
Trevor Pinnock is een ander
soortig muzikant dan Simon
Preston. Het lijkt er een beet
je op dat Preston meer vanuit
de menselijke stem (en het
zingen) denkt, maar Pinnock
is daarom niet slecht. Ook bij
de vergelijking van beide di
rigenten blijkt hoe betrekke
lijk soms de verschillen zijn.
De consequentie waarmee
een opvatting wordt uitge
voerd is niet zelden belang
rijker dan de opvatting (die
natuurlijk wel in de rede
moet liggen) als zodanig.
Een heel ander aspect van
Haydn zijn diens symfonieeft.
Daarover zou een verhaal
apart kunnen worden ge
schreven maar nu wordt vol
staan met een verwijzing
leerc
zien
(t ovei
buiten
iur. A
t gezin
zelf aar
denkei
zijn
Franz Joseph Haydn (1732-1809)
naar het verschijnen^ elemi
twee symfonieeii (De kl >iologis<
de paukenslag) door he offelijk
kest van de Achtt e elem
Eeuw, onder leiding
Frans Brüggen (opname rtussen
maakt in maart en nove ruimte,
van het vorig jaar, re j
Concertgebouw en De
niging, Nijmegen).
Orlando-sound
Tegenover de heldere, reef. D
en vrolijke benaderinAvikkelc
zowel Pinnock als Pji
klinkt Brüggen een fx
dogmatisch. Net als bi) kpflpl
Orlando-kwartet er na
loop van tijd een „Orli
sound" optrad, dreigt l
gen te herkenbaar te wc f|
(het zo zorgvuldig arti
ren, eigenlijk: het electi
rende articuleren, waa
een tamelijk dwingend j|
ontstaat). De uiterst in|
manier van musiceren!
Brüggen maakt steeds I
indruk, maar de vraaj
toch worden gesteld
niet een beetje te „BrüJ
aans" wordt. Past die nil
latende serieuze inteil
wel bij de muziek vaii
componist die zo veel I
(relativering!) in zijn i
stopte?
De grote waardering vo<
uitgekiende muzikaal
seren blijft natuurlijk,
als die voor de klank va T 1
orkest. En ook recht
eind blijft dat bij Br! Wikke|)
diens enorme muzik:
steeds opnieuw imponee
De brede muzikaliteit j
Haydn blijkt uit wéér e
dere muzikale uiting
strijkkwartetten. Het I
son String Quartet Present;
meer Jaap Schroder) op
instrumenten heeft een
pact plaat gemaakt met
strijkkwartetten (opus
opus 103, een niet vol het best
werk).
Hier klinkt bijna een ar
componist, namelijk een
die een zeer arbeidzaam Medede
zich ontwikkelend muz
leven achter zich
Haydn is al ruim zestig
Opus 77 schrijft; hij
Mozart gekend en Beeth
en is in Engeland gevSBuren
Opus 103 werd uitgegsche se
(1806) met de mededeling
Haydn er aan had
terwijl de krachten hen
gaven. Hij kon een voor| staat óp
men deel niet meer aa
maakte daaroip een eer5 f®enrf'"£
dige fuga op een v PPr n'e
als tekst: „Weg is
kracht, oud en zwak bei van vori
Het kwartet wordt op ee
tense wijze uitgevoerd, n
dan anders dan bij Bril
Bij Schroder en de zijn o HetËui
er ondanks die betrok} Vlies, 4
heid van de musici bij
werk, ruimte voor de 1
raar om naar de „nJ vvT Bloei
zelf" te luisteren, terwj
Brüggen de uitvoering e 5
lijk alle aandacht opeist.5 Verbale
LÜTSEN KOOISf jfgse'™™
F. Scot
Joseph Haydn: Grote orgelmia to cint- Ma'
Sancti Nicolai door The Cholr ol P;
Church Cathedral. Oxtorf met Tti 5 9 A
demy ol Ancient Music onder leldi Brian Ki
Simon Preston. L'Oiseau Lyre 421 e.a. Na
Joseph Haydn: Nelaon mia en Tt Hollywoi
door The English Concert and
o.l.v. Trevor Pinnock. Archiv 423r
Joseph Haydn: Symfonledn 101
door het Orkest
Eeuw, onder loiding
Philips -22240-2.
Joseph Haydn: Strijkkwartetten
(1,2) en opus 103 door het S
"Iring Quartet. EMI (Deutsche H 5
undi) 749003-2. Coda:
FOTO: PR Mundi) 749003-2.
overzicl
Nieuws.
Weerbei
Kunst-Z
mag kit
Wereldo
Docume
bevrijdir
tijdperk.
(1477-1
Frans» met wie
relatie t
Deze top 5 is samengesteld
naar aanleiding van de
verkoopcijfers bij de boven
staande handelaren.
